📌نظریهپردازی در باب اصول سیاسی «فمینیسم اسلامی»
✍🏽 شهرازد مجاب/ برگردان میترا حقی
توضیح نویسنده: این مقاله باید با توجه به تاریخ نگارش آن (۲۰۰۱) خوانده شود و مورد بررسی و نقد قرار بگیرد. گرچه به رغم گذر زمان تغییرات بنیادینی در فرضها و آرای طرحشده در آن روی نداده است.
#بیدارزنی: این مقاله تحولات «فمینیسم اسلامی» را بررسی میکند و نقدی بر آن دسته از نظریههای فمینیستی ارائه میدهد که فمینیسم اسلامی را همچون یک جایگزین رهاییبخش اصیل و بومی برای فمینیسم سکولار ترسیم میکنند. من با تمرکز بر دینسالاری ایرانی استدلال میکنم که اسلامیسازی روابط جنسیتی، مردسالاریِ ستمگرانهای را ایجاد کرده است که از طریق اصلاحات قانونی قابل جایگزینی نیست. اگرچه بسیاری از زنان ایرانی در برابر این رژیم مذهبی و مردسالارانه مقاومت میکنند و تعداد روزافزونی از روشنفکران و کنشگران ایرانی از جمله اسلامگرایان نیز خواهان جدایی دولت و مذهب هستند، امّا فمینیستهای پیرو نظریهی نسبیت فرهنگی و مکتب پستمدرنیسم همچنان ناکامی پروژهی اسلامی را نمیپذیرند.
من استدلال میکنم که نظریهی فمینیستی غربی علیرغم پیشرفتهایش در وضعیتی بحرانی قرار دارد، زیرا (۱) این نظریه با استمرار سلطهی مردسالارانه در غرب پس از برابری قانونی بین جنسیتها به چالش کشیده شده است، (۲) با تشکیک در جهانشمولی مردسالاری، روابط جنسیتی ستمگرانه را در جوامع غیرغربی نادیده میگیرد و (۳) بیاعتنا به اروپامحوری و نژادپرستی بر تقسیم زنان جهان به هویّتهای مذهبی، ملّی، قومی، نژادی و فرهنگی که دارای برنامههای گروهگرایانه هستند، صحّه میگذارد.
اسلامیسازی روابط جنسیتی بسیار گسترده بود و از بسیاری جهات خط بطلانی بر حدود هشتاد سال دگرگونی خودجوش و برنامهریزیشده در وضعیت زنان محسوب میشد. اگر رضاشاه از خشونت حکومتی در راه کشف حجاب زنان بهره برد، جمهوری اسلامی نیز سرکوب گستردهای را آغاز کرد تا مجدداً حجاب را بر تمام زنان ایرانی، اعم از مسلمان یا غیرمسلمان، روستایی و شهری تحمیل نماید. اگرچه در مقدمهی قانون اساسی زن مسلمان ایدهآل در مقام یک مادر تصویر شد، اما رژیم اسلامی در موقعیتی نبود که بتواند زنان را در خانه محبوس کند. در حالی که آیتالله خمینی بارها و بارها اعلام کرد که زنان باید در «صحنه» (صحنهی مبارزه) باقی بمانند، اما یک رژیمِ #آپارتاید_جنسی عمدتاً به اجبار در سراسر کشور تحمیل شد. اسلامیسازی روابط جنسیتی از همان ابتدا با مقاومتهای شدیدی مواجه شد. رژیم اسلامی در اواسط دههی ۱۹۹۰ با بحرانی جدی روبهرو شد و در کنترل زنان، کارگران، اقوام مخالف، دانشجویان، رسانههای چاپی، هنرمندان و روشنفکران سکولار ناکام ماند.»
#فمینیسم_اسلامی #شهرزاد_مجاب #دینسالاری
ادامهی متن را در وبسایت #بیدارزنی بخوانید:
https://bidarzani.com/42693
@bidarzani
✍🏽 شهرازد مجاب/ برگردان میترا حقی
توضیح نویسنده: این مقاله باید با توجه به تاریخ نگارش آن (۲۰۰۱) خوانده شود و مورد بررسی و نقد قرار بگیرد. گرچه به رغم گذر زمان تغییرات بنیادینی در فرضها و آرای طرحشده در آن روی نداده است.
#بیدارزنی: این مقاله تحولات «فمینیسم اسلامی» را بررسی میکند و نقدی بر آن دسته از نظریههای فمینیستی ارائه میدهد که فمینیسم اسلامی را همچون یک جایگزین رهاییبخش اصیل و بومی برای فمینیسم سکولار ترسیم میکنند. من با تمرکز بر دینسالاری ایرانی استدلال میکنم که اسلامیسازی روابط جنسیتی، مردسالاریِ ستمگرانهای را ایجاد کرده است که از طریق اصلاحات قانونی قابل جایگزینی نیست. اگرچه بسیاری از زنان ایرانی در برابر این رژیم مذهبی و مردسالارانه مقاومت میکنند و تعداد روزافزونی از روشنفکران و کنشگران ایرانی از جمله اسلامگرایان نیز خواهان جدایی دولت و مذهب هستند، امّا فمینیستهای پیرو نظریهی نسبیت فرهنگی و مکتب پستمدرنیسم همچنان ناکامی پروژهی اسلامی را نمیپذیرند.
من استدلال میکنم که نظریهی فمینیستی غربی علیرغم پیشرفتهایش در وضعیتی بحرانی قرار دارد، زیرا (۱) این نظریه با استمرار سلطهی مردسالارانه در غرب پس از برابری قانونی بین جنسیتها به چالش کشیده شده است، (۲) با تشکیک در جهانشمولی مردسالاری، روابط جنسیتی ستمگرانه را در جوامع غیرغربی نادیده میگیرد و (۳) بیاعتنا به اروپامحوری و نژادپرستی بر تقسیم زنان جهان به هویّتهای مذهبی، ملّی، قومی، نژادی و فرهنگی که دارای برنامههای گروهگرایانه هستند، صحّه میگذارد.
اسلامیسازی روابط جنسیتی بسیار گسترده بود و از بسیاری جهات خط بطلانی بر حدود هشتاد سال دگرگونی خودجوش و برنامهریزیشده در وضعیت زنان محسوب میشد. اگر رضاشاه از خشونت حکومتی در راه کشف حجاب زنان بهره برد، جمهوری اسلامی نیز سرکوب گستردهای را آغاز کرد تا مجدداً حجاب را بر تمام زنان ایرانی، اعم از مسلمان یا غیرمسلمان، روستایی و شهری تحمیل نماید. اگرچه در مقدمهی قانون اساسی زن مسلمان ایدهآل در مقام یک مادر تصویر شد، اما رژیم اسلامی در موقعیتی نبود که بتواند زنان را در خانه محبوس کند. در حالی که آیتالله خمینی بارها و بارها اعلام کرد که زنان باید در «صحنه» (صحنهی مبارزه) باقی بمانند، اما یک رژیمِ #آپارتاید_جنسی عمدتاً به اجبار در سراسر کشور تحمیل شد. اسلامیسازی روابط جنسیتی از همان ابتدا با مقاومتهای شدیدی مواجه شد. رژیم اسلامی در اواسط دههی ۱۹۹۰ با بحرانی جدی روبهرو شد و در کنترل زنان، کارگران، اقوام مخالف، دانشجویان، رسانههای چاپی، هنرمندان و روشنفکران سکولار ناکام ماند.»
#فمینیسم_اسلامی #شهرزاد_مجاب #دینسالاری
ادامهی متن را در وبسایت #بیدارزنی بخوانید:
https://bidarzani.com/42693
@bidarzani
بیدارزنی
نظریهپردازی در باب اصول سیاسی «فمینیسم اسلامی»/ شهرزاد مجاب - بیدارزنی
این مقاله نقدی است بر نظریههای فمینیستیای که فمینیسم اسلامی را همچون یک جایگزین رهاییبخش اصیل و بومی برای فمینیسم سکولار ترسیم میکنند.