نگاهی به مجموعه #شعر سوراسرافیل در بند
📌تمام دردهایم از پهلوی چپ تو برمی‌خیزد
✍️غزال مرادی، مریم رحمانی

🔸شاعران معاصر افغان به مردها خلاصه نمی‌شوند زنان افغانستانی علی‌رغم همه محدودیت‌هایی که بعد از حضور شوروی، جنگ‌های داخلی و حضور طالبان با آن مواجه بودند، که بدترین اتفاقات را برای زنان رقم زد، از پا ننشستند و دست از سرایش شعر برنداشتند.

🔸تبعیض‌های قانونی و عرفی و خشونت‌هایی که از سوی جامعه #مردسالار بر آن‌ها وارد شده همه دستمایه‌ای شده است برای شعرهای آنان. سرایشی از سر درد و رنج که به‌راستی شعر واگویه دردهای انسانی است.

🔸از بین شاعران زن معاصر افغانستان می‌توان به رکسانه بدخشی، محجوبه هروی، عایشه درانی، مخفی بدخشی، لیلا صراحت، نادیا انجمن، زهرا سوراسرافیل، مژگان ساغر شفا نام برد که آثار ارزشمندی منتشر کرده‌اند.

🔸زهرا سوراسرافیل متولد کابل، شاعر و فعال حوزه زنان افغانستان است. کتاب سور اسرافیل در بند اولین مجموعه‌ شعرهای این شاعر افغانستانی است. ۶۸ شعر که شامل سه شعر کوتاه و مابقی شعرهای بلند هستند و در ۱۲۱ صفحه منتشر شده است. این شعرها همگی قالب نو دارند.

🔸در مقدمه این کتاب، سور اسرافیل در مورد دوران کودکی خود و چگونگی مِیلش به سرایش شعر توضیح داده است: «کودکی برای من مثل خواب نیست، مانند همین دیروز روشن و زلال است؛ لیکن آمیخته با زهر جنگ و مهاجرت. تمام روزهایی که در زیرخانه­ها پنهان می‌شدیم مادرم ما را دور خود جمع می‌کرد دوبیتی یادمان می‌داد.

🔸هفده یا هژده­ساله بودم که روزهایم را در کتابخانه منطقه ۲۰ تهران – همان جایی که پایین‌شهر شهرت داشت – به قول مادرم گم می‌کردم. قفسه‌های کتابخانه مذکور پر بود از نام‌های شاعران پرآوازه؛ اما مذکر، و من میان قفسه‌های شعر کلاسیک چقدر احساس تنهایی می‌کردم.

🔸همین‌که پایم به قفسه شعرهای معاصر می‌رسید چشمم به پروین، سیمین، فروغ و چند شاعر دیگر می‌افتاد و نفس تازه می‌کردم. آن سال‌ها عاشق پروین اعتصامی بودم و من هم خود را جای سوزن و تاری می‌ماندم که می‌خواست زندگی خودش را رفو کند. پسان‌ها شیفته فروغ شدم، از «لیلا صراحت روشنی»، «حمیرا نکهت»، «خالده فروغ» و هم‌نسلانم شعر خواندم و حالا می‌دانم که شعر را باید زندگی کرد.»


انتشار کتاب اسرافیل در بند، بهانه‌ای شد تا گفت‌و‌گویی با او داشته باشیم که متن زیر حاصل آن است.
@bidarzani
ادامه مطلب را از لینک زیر بخوانید:

https://t.me/iv?url=http://bidarzani.com/28120&rhash=3ec4f87be6d7d1https://t.me/iv?url=http://bidarzani.com/28009&rhash=3ec4f87be6d7d1

📌زنان مودب؛ تاریخ شعر و ادب زنان ایران زمین از آغاز تا ١٣٢٠شمسی
✍بنفشه حجازی
نشر قصیده‌سرا، چاپ اول ١٣٩٦، ١٣٨٠صفحه، ١٣٠٠٠٠تومان

#زنان_فمینیسم
#شعر_فارسی
#نشر_قصیده_سرا
@bidarzani
@Bookcitycc

گفتگو با آزاده دواچی:
📌زنانگی در شعر زنان مهاجر تبلور بیشتری دارد
✍️مریم رحمانی

🔸در دهه‌های اخیر، #شعر_زنان بیشتر به سمت محافظه‌کاری در معنا و پنهان کردن زبان اعتراضی متمایل شده است و بیش از آنکه در برگیرنده نگاه انتقادی به مضامین اجتماعی باشد، حول مسائل سطحی اجتماع می‌چرخد. این روند به خصوص از چند سال گذشته رشد بیشتری داشته است و نیاز به تحلیل عمیق و بررسی همه‌جانبه‌ای دارد.

🔸مسئله‌ی سانسور در خصوص شعر زنان شدیدتر است چرا که زنان برای بازتاب دغدغه‌هایشان در شعر با موانع بیشتری مواجه هستند. زنان از یک سو دغدغه‌ی سانسور را دارند، از سوی دیگر باید بر ساختار مردانه‌ی ادبیات ایران هم غلبه کنند.

🔸عامل دیگر به نظر من محافظه‌کار شدن اکثر زنان شاعر است، بیشتر شاعران زن ترجیح می‌دهد به‌جای نقد و تحلیل شرایط سیاسی- اجتماعی، فضای امن‌تری را برای خود مهیا کنند تا بتوانند بنویسند و مجوز بگیرند.

🔸البته در میان شاعران امروز گاهی به آثاری هم بر می‌خوریم که توانسته‌اند تا حدی بازتاب دغدغه‌ی زنان از شرایط اجتماعی باشند؛ اما به نظرم تعداد این نوع از اشعار نسبت به گذشته به‌شدت کاهش یافته است که این خود یک نوع آسیب جدی در شعر امروز زنان ایران است و قطعا نیاز به بررسی و تحلیل بیشتری دارد که باید مفصل به آن پرداخت.

🔸به نظر من در این فضا زنان به دنبال یافتن جایگاه امنی برای خودشان هستند که بتوانند نقش بیشتری ایفا کنند، در واقع نوشتن این فضا را برای زنان ایجاد می‌کنند تا حتی اگر نگاه #فمینیستی هم نداشته باشند، اما بخشی از دغدغه‌های حضور خود در جامعه را در شعر بازتاب دهند.

🔸شعر زنان مهاجر هم مشابه با زنان داخل ایران نوعی ایجاد فضا برای برقراری گفتمان است. مهاجرت پدیده‌ی پیچیده‌ای است و قطعاً بر شعر زنان هم تأثیر می‌گذارد. شرایط زنان مهاجر دستخوش عوامل زیادی است و بنابراین شعری که در مهاجرت نوشته می‌شود عموما جدا از مضامین مشترک با زنان در ایران بازتاب صدای زنان مهاجر و تجربه‌ی آن‌ها از مهاجرت است.

🔸به نظرم نقطه‌ی قوت شعر زنان مهاجر همین بازتر شدن فضا و ساختارشکنی است که شاید در ایران آن چنان به وضوح نتواند اتفاق بیفتد.

🔸 من تفاوتی که میان شعر شاعران زن در ایران و در خارج از ایران می‌بینم در همین ساختارشکنی و واضح‌تر بودن آن است که به نظرم روند شعر زنان مهاجر ایرانی را مجزا کرده است.

🔸حساسیت حکومت به مسئله‌ی زن و به خصوص جایزه‌ای مختص زنان، امکان را برای معرفی و نقد بهتر شاعران زن به‌خصوص از منظر دیدگاه‌های فمینیستی بسیار محدود کرده است؛ اما به نظر من بهترین کار در حال حاضر بهره‌گیری از تمامی امکانات برای معرفی و تشویق شاعران زن برای بهبود کارشان است.

🔸من به‌سختی دیده‌ام که کانال تلگرامی مخصوص شاعران زن باشد و یا فقط شاعران زن در وبسایتی به معرفی آثارشان بپردازند. شاید بد نباشد از این فضا بیشتر بهره جست، کانال‌های مخصوص معرفی شاعران زن در فضای مجازی که بتوان در آن شاعران زن و آثارشان را معرفی کرد.

🔸به نظرم باید تا حد امکان از مجلات چاپی و روزنامه‌ها تا جایی که مجوز داده می‌شود، استفاده کرد. به نظرم تنها راه غلبه بر فضای یاس فرهنگی که گریبان بسیاری از شاعران و نویسندگان ما، اعم از زن و مرد را گرفته، همین است. به هر حال این راه‌ها هم در بلندمدت تا حدی می‌تواند به معرفی شاعران زن کمک کند.
@bidarzani

https://t.me/iv?url=http://bidarzani.com/28138&rhash=3ec4f87be6d7d1