🇩🇪 Учора ў «Амбасады Вольнай і дэмакратычнай Беларусі» (Арт-праект) у Бэрліне прадоўжылася акцыя ўшанавання знакамітых беларусаў з нагоды іх дзён народзінаў і чытанне іх твораў:

Вацлаў Іваноўскі (7.6.1880-7.12.1943) меў усё сваё жыццё надзею ўбачыць Беларусь вольнай краінай і рабіў дзеля гэтага усё магчымае. Яму, палітычнаму і грамадскаму дзеячу, драматургу, доктару тэхнічных навук і міністру асветы БНР ва ўрадзе А. Луцкевіча, давялося перажыць савецкую, польскую і нямецкую акупацыі бацькаўшчыны.

Пасля захвату БНР саветамі, В. Іваноўскі застаўся ў Менску, спадзеючыся на стварэнне кааліцыйнага ўрада БССР з удзелам камуністаў і сацыял-дэмакратаў. Пасля арышту ў траўні 1919  саветамі - быў  інтэрніраваны ў Смаленск і пераканаўся ў памылковасці арыентацыі на савецкую Расею.

В. Іваноўскі ўвайшоў у Часовы беларускі нацыянальны камітэт у Менску, а ў лютым-сакавіку 1920 як упаўнаважаны рады БНР удзельнічаў у беларуска-польскіх перагаворах, імкнуўся прадухіліць падзел Беларусі, выступаў за стварэнне федэрацыі Польшчы і Беларусі. Падзел Беларусі пазбавіў В. Іваноўскага надзеі на ажыццяўленне ідэі беларускай дзяржаўнасці, ён адмовіўся ад палітычнай дзейнасці і вярнуўся да навуковай працы прафесара і кіраўніка кафедры Варшаўскай політэхнікі.

Але ужо ў першыя месяцы нямецкай акупацыі В. Іваноўскі кіраваў адноўленым  Беларускім нацыянальным камітэтам у Вільні і паклаў на гэты раз надзею адрадзіць беларускую дзяржаўнасць на супрацоўніцтва з нямецкімі акупацыйнымі уладамі. Адначасова ён мужна хаваў ад сьмерці ў сваём маёнтаку Лябёдка дзвюх жанчын яўрэйскага паходжання —Эму Альберг  (1889—1983) і яе сястру Марыю Арнольд (1893—1995) і тайна падтрымліваў сувязь з прадстаўнікамі Арміі Краёваў. Беларуская асветніцкая дзейнасць В. Іваноўскага знайшла  падтрымку генеральнага камісара Беларусі Вільгельма Кубэ: Іваноўскі быў у 1942м быў прызначаны на пасаду бургамістра Менска, а у 1943 з’яўляўся старшынём Беларускай рады даверу і ўзначальваў Беларускую народную самапомач.

У 1943-м В. Іваноўскага цяжка паранілі у выніку тэрарыстычнага замаху невядомых на вуліцы, і ён загінуў на наступны дзяень ў шпіталі, пакінуты без лекарскай дапамогі.

На многія гады імя В. Іваноўскага было выкрасленая з гісторыі беларускай культуры і нацыянальнага руху. Асуджэнне яго як «ворага народа» савецкімі ўладамі было выкліканае не толькі яго пазіцыяй часоў нямецкай акупацыі, яно датычылася ўсёй яго дзейнасці ўвогуле.

З 1990-х г. у паглядзе на гэтую супярэчлівую фігуру пазначыліся прыкметныя карэктывы— у тым ліку дзякуючы працам гісторыка Юрыя Туронка. 16 снежня 2006 адбылося ўрачыстае адкрыццё на менскіх Кальварыйскіх могілках надмагільнага помніка В. Іваноўскаму.

Разам да вызвалення Бацькаўшчыны!

Жыве вольная Беларусь⚪️❤️⚪️!
Слава Ўкраіне💙💛!
Ізраіль пераможа🇮🇱!

Беларусы Замежжа | Даслаць навіну

Европейский Молодёжный Парламент в Варшаве!

EYP (European Youth Parliament) - это международная организация, занимающаяся неформальным образованием и проведением дебатов для молодёжи в 40 странах Европы. Если тебе интересно знакомиться с культурой других стран, путешествовать и обсуждать актуальные проблемы, это сообщение специально для тебя!

Организаторы приглашают беларусов на ознакомительное мероприятие в следующую субботу, 6 июля!

Регистрация 👉 по ссылке.

#НА_адукацыя

Народныя амбасады | Ананімны зварот | Падтрымаць нас

🇩🇪 Учора каля «Амбасады Вольнай і дэмакратычнай Беларусі» (Арт-праект) у Бэрліне прадоўжылася акцыя ўшанавання знакамітых беларусаў з нагоды іх дзён народзінаў і чытанне іх твораў:

Эліза Ажэшка (6.6.1841-1910), беларуская пісьменьніца, і грамацкая дзеячка і педагог, пісала па-польску і  прысвяціла лепшую частку сваёй творчасці беларускаму народу: гэта апавяданні, аповесці «Нізіны», «Дзюрдзі», «Хам», раман «Над Нёманам», а таксама фальклорна-этнаграфічныя нарысы «Людзі і кветкі над Нёманам» і іншыя.

Ажэшка падкрэслівала значнасць дружбы і творчых сувязей з дзеячамі беларускай культуры, падтрымлівала маральна і матэрыяльна Ф. Багушэвіча, М. Багдановіча і стваральніка першага беларускага тэатра І. Буйніцкага. Для гэтага тэатра яна перапрацавала ў драму свой аповед «Хам», па сцэнічнай апрацоўцы якого на беларускай мове з вялікім поспехам быў пастаўлены спектакль ў 1911 г. у тэатры І. Буйніцкага ў Вільні і ставіліся іншыя пастаноўкі на сцэнах шматлікіх беларускіх гарадоў.
Францішк Багушэвіч называў Ажэшку «каралевай польскай прозы і пакутлівай праўды» і прысвяціў пісьменніце верш «Яснавяльможнай пане Арэшчысе»:

        А Ты, пані, сьмела
         Заглянула ў хату,
         Усё зразумела
         І нашаму брату
         Працягнула руку…

У 1863 г. Ажэшка разам з паўстанцамі. Яна дапамагае харчаваннем, медыкаментамі, стварае «жаночы легіёнік», які выпякае хлеб, мые бялізну, і трымае пастаянную сувязь  з кіраўніком і ідэолагам паўстання ў Беларусі Кастусём Каліноўскім. За удзел у паўстанні ўсе трое братоў Ажэшкаў і муж былі высланыя ў глыб Расеі. Вымушаная праз усё жыццё маўчаць пра свой асабісты ўдзел у барцьбе, пісьменніца толькі на схіле жыцця прызналася: «Гэты момант зрабіў вырашальны ўплыў на маю будучыню... запаліў ува мне жаданне прынесці хоць маленькую цаглінку да таго выратавальнага маста над безданню, праз які павінен быў прайсці народ...Калі б... мой лёс быў бы іншы, відаць, я не стала б пісьменніцай».

Сядзіба Ажэшкаў была канфіскавана. Застаўшыся без сродкаў, без сям'і, маладая жанчына ў канцы 1864 года вярнулася ў родныя гарадзенскія мясціны і пачала пісаць. У 1879 гoдзe Э. Aжэшкa apгaнiзуe ў Biльнi кнiжнae выдaвeцтвa, аднaк расейскія улaды зачыняюць выдaвeцтвa, a caмa Aжэшкa нa пяць гaдоў iнтэpнaвaнa ў Гаpoдню, дзе знaxoдзiццa пaд нaглядaм пaлiцыi.

Раманы прынеслі Э. Ажэшцы сусветную вядомасць. У 1905 і 1909 годах  пісьменніца вылучалася на Нобелеўскую прэмію па літаратуры, у 1906 г. ў гонар 40-годдзя яе літаратурнай дзейнасці быў выпушчаны памятны медаль і Э. Ажэшка атрымала прэмію Ф. Кохмана. 

Жыхары Гародні вельмі шанавалі Э. Ажэшку, вядомы кранальны факт, калі гродзенцы заслалі перад домам Ажэшкі праезную частку вуліцы саломай, каб шум не турбаваў яе падчас хваробы. Ў 1910 года Э. Ажэшкі не стала, пахавана яна ў Гародне.

Мы ганарымся слаўнымі беларускімі творцамі і шчырымі патрыётамі!
Памятаем тых, хто ўнёс важкі ўклад у нашу духоўную спадчыну!

Разам да вызвалення Бацькаўшчыны!

Жыве вольная Беларусь⚪️❤️⚪️!
Слава Ўкраіне💙💛!
Ізраіль пераможа🇮🇱!

Беларусы Замежжа | Даслаць навіну

Запрашаем беларусаў і беларусак прыняць удзел у Канферэнцыі Новая Беларусь

3-4 жніўня ў Вільні пройдзе трэцяя канферэнцыя «Новая Беларусь». На адной пляцоўцы збяруцца беларускія дэмакратычныя сілы, актывісты і актывісткі, грамадзянскія і культурніцкія ініцыятывы, прадстаўнікі і прадстаўніцы дыяспар. Канферэнцыя – гэта магчымасць разам абмеркаваць стратэгічныя прыярытэты дэмакратычнага руху на 2025 год, актуалізаваць выклікі супольнасці і знайсці шляхі іх вырашэння.

📌 Калі вы хацелі б прыехаць у Вільню і ўзяць удзел у Канферэнцыі – калі ласка, запоўніце форму па спасылцы.

📌 Журналісты, блогеры, прадстаўнікі беларускіх незалежных медыя могуць зарэгістравацца па гэтай спасылцы.

❗Уся афіцыйная камунікацыя па Канферэнцыі Новай Беларусі праходзіць праз пошту confnewbelarus@tsikhanouskaya.org. Калі ласка, дбайце пра сваю кібер-бяспеку і карыстайцеся толькі афіцыйнымі кантактамі!

ДАЛУЧАЙЦЕСЯ ДА АКЦЫІ #УльтыматумЛукашэнка

‼️ Аб'ява аб акцыі па перакрыцьці мяжы для грузаў

4 ліпеня 2024 года дазволена перакрыць пункт пропуску для грузавога транспарту "Кукурыкі - Казловічы".

Нашы патрабаваньні:
✅ Вызваленьне палітычных зьняволеных у Беларусі
✅ Спыненьне міграцыйнай гібрыднай вайны на мяжы Беларусі й Польшчы

Рэжым Лукашэнкі атрымаў час для вырашэнбня пытаньняў.

Пачатак: 09.00
Месца правядзеньня: 52°04'05.2"N 23°29'42.3"E

Просім запісацца, калі мяркуеце прыняць удзел.

На гэтым тыдні будзе вельмі цікава.
А потым будзе яшчэ цікавей.

❗️Спадзяемся, што ў Менску адумаюцца і ня будуць даводзіць сытуацыю да лягістычнага каляпсу. Хто хоча пачуць, той пачуе.

Выйшаў на волю палітзьняволены Рыгор Кастусёў, 67-гадовы старшыня Партыі БНФ

Рыгор Кастусёў — на волі, паведаміў Свабодзе ягоны зяць Дзьмітры Антончык.

Кастусёва ўтрымлівалі за кратамі больш за тры гады. У верасьні 2022 году Кастусёва прызналі вінаватым у «змове з мэтай захопу дзяржаўнай улады» і прызначылі яму 10 гадоў калёніі. У зьняволеньні ў палітвязьня абвастрыліся праблемы са здароўем — у яго выявілі анкалягічнае захворваньне. У красавіку яму зрабілі апэрацыю па вывядзеньні катэтара з мачавіка, пасьля якой адразу перавялі ў турэмную камэру.

‼️ Жудасныя лічбы дня...

Праваабарончы цэнтр "Вясна" паведамляе, што сёння палітвязнямі былі прызнаныя яшчэ 17 чалавек:

Дзмітрый Пузікаў
Дзяніс Семяніхін
Дар’я Заяц
Валерыя Драгун
Алена Карпенка
Андрэй Каралёў
Антон Пугач
Алена Дуброўская
Іван Дзярновіч
Аляксандр Захарчык
Юрый Юрчук
Таццяна Макеева
Руслан Зголіч
Дзмітрый Сіўко
Аляксандр Цюпа
Іван Мікша
Аляксандр Сырыца

Пішыце палітвязням!
Вашыя лісты дапамагаюць ім не губляць сілу духу і падтрымліваюць у цяжкія часы.

Спіс усіх палітвязняў, гісторыя кожнага з iх і адрасы для лістоў тут:
ПЦ «Вясна»
politzek.me
Dissidentby.com

#палітвязні

Беларусы Замежжа | Даслаць навіну

🔥 Беларусы стварылі петыцыю, каб «Гары Потэра» можна было выдаваць па-беларуску

Аўтары петыцыі тлумачаць, што выдавецтва «Янушкевіч» было створана ў Польшчы пасля палітычнага пераследу з боку рэжыму Лукашэнкі.

☝️Да таго ж падкрэсліваюць, што ЮНЕСКА прызнала беларускую мову «патэнцыйна ўразлівай», а выданне такіх кніг, як «Гары Потэр»спрыяла б пашырэнню яе выкарыстання.

Нагадаем, раней праваўладальнікі адмовіліся ад супрацы з выдавецтвам «Янушкевіч», бо «не хочуць звязвацца ні з чым беларускім», пакуль краіна пад санкцыямі.

👉 Падпісаць петыцыю можна тут

📌 6 ліпеня а 12:00, у Дзень дзяржаўнасці Літвы/Дзень каранацыі караля Міндоўга, на сталічнай плошчы Сымона Даўкантаса адбудзецца ўрачыстая цырымонія ўзняцця дзяржаўнага сцяга і выступленне Прэзідэнта Літоўскай Рэспублікі Гітанаса Наўседы.

❤️‍🔥 Запрашаем беларусаў Літвы прадэманстраваць салідарнасць з народам краіны, якая аказвае дапамогу ў барацьбе за дэмакратычную Беларусь, і выйсці ў гэты дзень на плошчу перад прэзідэнтурай пад бчб-сцягамі!

AČIŪ, LIETUVA!
ЖЫВЕ БЕЛАРУСЬ!

📆 6 ліпеня а 12:00
📍 плошча Сымона Даўкантаса, Вільня

#БЗ_афіша

Беларусы Замежжа | Даслаць навіну