Швейцария қандай қилиб ёшлар ишсизлигидан қутулди?
Швейцарияда ёшлар ишсизлиги умуман йўқ экан, яъни барча ёшлар иш билан таъминланган деган статистикани кўрсатишмоқда. Швейцария бунга қандай эришган?
Швейцария ўзининг “дуал таълим” тизими орқали айнан ёшлар ўртасидаги ишсизликка барҳам бера олди. “Дуал таълим” тизими нима?
Бу бизнинг эски коллеж ва лицейлар тизимига ўхшайди, буерда бола 14-15 ёшга тўлганда икки йўлдан бирини, яъни гимназия ва кейинчалик университет ёки профессионал техникум йўлини танлаб ишлаб чиқаришда ишлаб чиқариш орқали касбга йўналтирилади.
Бизда коллежда ўқишни одамлар “салбий” қабул қилди, худдики ҳамма ақллилар лицейда ўқийди, қолган-қутган тупойлар коллежда ўқийди деган тасаввур пайдо бўлди.
Швейцария эса айнан шу “салбий” жиҳатни ижобийга ўзгартира олди, олийгоҳ дипломи ҳаётда муваффақият калити эмаслигини ёшларининг онгига сингдира олди, шу билан “вой ўлмасам, каллежда ўқийдикан” деган тушунчани одамлар онгидан олиб ташлади.
Шу туфайли “дуал таълим” тизими Швейцарияда ўзини оқлади. Менимча биз ҳам ўша 9+3 системасида қолишимиз керак эди, шунча йиллик қилинган ҳаракатни биттада бузиб ташладик.
Биз битта нарсани тушунимиз керак: таълимда кескин ўзгаришлар қилиш доимо аянчли оқибатларга олиб келади, бир тизимнинг иш бериши учун йиллар керак бўлади. Ишлаб турган тизимни революцион даражада бузиб ташлаш жуда ёмон оқибатларга олиб келади.
Натижа бир авлод саводсиз ва ишсиз бўлишига олиб келади, таълим популизмни ёмон кўради, таълимдаги популизм Россиядаги мардикорликка биринчи йўл ҳисобланади.
Швейцария таълим тизими ҳақида кейинги постларимда ёзиб бораман.
@bektoshkhatamov
Швейцарияда ёшлар ишсизлиги умуман йўқ экан, яъни барча ёшлар иш билан таъминланган деган статистикани кўрсатишмоқда. Швейцария бунга қандай эришган?
Швейцария ўзининг “дуал таълим” тизими орқали айнан ёшлар ўртасидаги ишсизликка барҳам бера олди. “Дуал таълим” тизими нима?
Бу бизнинг эски коллеж ва лицейлар тизимига ўхшайди, буерда бола 14-15 ёшга тўлганда икки йўлдан бирини, яъни гимназия ва кейинчалик университет ёки профессионал техникум йўлини танлаб ишлаб чиқаришда ишлаб чиқариш орқали касбга йўналтирилади.
Бизда коллежда ўқишни одамлар “салбий” қабул қилди, худдики ҳамма ақллилар лицейда ўқийди, қолган-қутган тупойлар коллежда ўқийди деган тасаввур пайдо бўлди.
Швейцария эса айнан шу “салбий” жиҳатни ижобийга ўзгартира олди, олийгоҳ дипломи ҳаётда муваффақият калити эмаслигини ёшларининг онгига сингдира олди, шу билан “вой ўлмасам, каллежда ўқийдикан” деган тушунчани одамлар онгидан олиб ташлади.
Шу туфайли “дуал таълим” тизими Швейцарияда ўзини оқлади. Менимча биз ҳам ўша 9+3 системасида қолишимиз керак эди, шунча йиллик қилинган ҳаракатни биттада бузиб ташладик.
Биз битта нарсани тушунимиз керак: таълимда кескин ўзгаришлар қилиш доимо аянчли оқибатларга олиб келади, бир тизимнинг иш бериши учун йиллар керак бўлади. Ишлаб турган тизимни революцион даражада бузиб ташлаш жуда ёмон оқибатларга олиб келади.
Натижа бир авлод саводсиз ва ишсиз бўлишига олиб келади, таълим популизмни ёмон кўради, таълимдаги популизм Россиядаги мардикорликка биринчи йўл ҳисобланади.
Швейцария таълим тизими ҳақида кейинги постларимда ёзиб бораман.
@bektoshkhatamov
Отдельный канал на русском языке.
Друзья, как вы знаете я вел свой канал на двух языках сразу. Это было в каком-то мере не очень удобно ни для меня, ни для читателя. Поэтому я решил открыть отдельный канал на русском языке, где буду писать очень интересные посты на разные темы.
Вы можете подписаться на мой канал на русском языке по нижеуказанной ссылке.
👉 @bektoshkhatamovrus 👈
Друзья, как вы знаете я вел свой канал на двух языках сразу. Это было в каком-то мере не очень удобно ни для меня, ни для читателя. Поэтому я решил открыть отдельный канал на русском языке, где буду писать очень интересные посты на разные темы.
Вы можете подписаться на мой канал на русском языке по нижеуказанной ссылке.
👉 @bektoshkhatamovrus 👈
Швейцария университетлари.
Швейцария университетлари давлат (контон) томонидан молиялаштирилади. Университет тўлови университет ва қайси дастурда ўқишингизга қараб фарқ қилади.
Хорижий ва швейцариялик талабалар қоидага кўра бир хил нарх тўлаб ўқишади. Фақатгина Луганно университети (USI) бундан мустасно. Ушбу университетда хорижий талабалар швейцарияликларга қараганда икки баравар кўпроқ пул тўлашади.
Йиллик яшаш учун бир талабага тахминан 24 000 доллардан 30 000 долларгача йилига сарфланиши мумкин. Бу университет қайси шаҳарда жойлашганига қараб фарқ қилади.
Ўқиш нархлари ҳақида кейинги постларда ёзаман.
@bektoshkhatamov
Швейцария университетлари давлат (контон) томонидан молиялаштирилади. Университет тўлови университет ва қайси дастурда ўқишингизга қараб фарқ қилади.
Хорижий ва швейцариялик талабалар қоидага кўра бир хил нарх тўлаб ўқишади. Фақатгина Луганно университети (USI) бундан мустасно. Ушбу университетда хорижий талабалар швейцарияликларга қараганда икки баравар кўпроқ пул тўлашади.
Йиллик яшаш учун бир талабага тахминан 24 000 доллардан 30 000 долларгача йилига сарфланиши мумкин. Бу университет қайси шаҳарда жойлашганига қараб фарқ қилади.
Ўқиш нархлари ҳақида кейинги постларда ёзаман.
@bektoshkhatamov
Bektosh Khatamov pinned «Отдельный канал на русском языке. Друзья, как вы знаете я вел свой канал на двух языках сразу. Это было в каком-то мере не очень удобно ни для меня, ни для читателя. Поэтому я решил открыть отдельный канал на русском языке, где буду писать очень интересные…»
200 евролик тупук.
Кеча қизиқ воқеа рўй берди, Монтреух шаҳрида Hotel Institute of Montreux (HiM) олдида ўзбекистонлик Самандар исмли шогирд укамиз билан турган эдик, полиция келди.
Менга “сиз ерга туфладингиз, шунга 200 евро штраф тўлашингиз керак” деди. Ростини айтсам қаерда туфладим, қачон туфладим ўзим ҳам Самандар ҳам эслолмади, балки эътиборсизлик сабаб қаергадир туфлагандирман.
Хуллас нима бўлганда ҳам 200 евро штрафни тўладим. “Ҳа, бойга бало урмайди” дейишингиз мумкин, лекин баъзи бир сабоқлап қимматга айланади, ундан ҳам тўғри хулоса чиқариш керак.
Бу ҳолатда биринчидан, ўзимга сал ноқулай бўлди, сал уялгандай бўлдим, полиция билан тортишиб қаерга тупурдим, қани, кўрсатиб бер, судлашамиз дейишим мумкин эди, лекин ўзимга эп кўрмадим.
Иккинчидан, швецарияликларнинг шу даражада атроф муҳитни асрашаётгани учун ҳам шу пулни тўлашга рози эдим, чунки Швецариянинг барча шаҳарлари жуда озода, тартибли.
Шу даражада озода шаҳарда тупургинг ҳам ўзи келмайди, мен қаерда тупурибман, шу ўзимга ҳам қизиқ бўлиб қолди. 😁
@bektoshkhatamov
Кеча қизиқ воқеа рўй берди, Монтреух шаҳрида Hotel Institute of Montreux (HiM) олдида ўзбекистонлик Самандар исмли шогирд укамиз билан турган эдик, полиция келди.
Менга “сиз ерга туфладингиз, шунга 200 евро штраф тўлашингиз керак” деди. Ростини айтсам қаерда туфладим, қачон туфладим ўзим ҳам Самандар ҳам эслолмади, балки эътиборсизлик сабаб қаергадир туфлагандирман.
Хуллас нима бўлганда ҳам 200 евро штрафни тўладим. “Ҳа, бойга бало урмайди” дейишингиз мумкин, лекин баъзи бир сабоқлап қимматга айланади, ундан ҳам тўғри хулоса чиқариш керак.
Бу ҳолатда биринчидан, ўзимга сал ноқулай бўлди, сал уялгандай бўлдим, полиция билан тортишиб қаерга тупурдим, қани, кўрсатиб бер, судлашамиз дейишим мумкин эди, лекин ўзимга эп кўрмадим.
Иккинчидан, швецарияликларнинг шу даражада атроф муҳитни асрашаётгани учун ҳам шу пулни тўлашга рози эдим, чунки Швецариянинг барча шаҳарлари жуда озода, тартибли.
Шу даражада озода шаҳарда тупургинг ҳам ўзи келмайди, мен қаерда тупурибман, шу ўзимга ҳам қизиқ бўлиб қолди. 😁
@bektoshkhatamov
Компания ходимни эшитишга мажбур.
Toyota компаниясида ходимлар ўз дардини бемалол ўз бошлиқларига айта олишлари учун жуда катта шароитлар яратилган, масалан, ходим ўз муаммосини айтса-ю, лекин у ҳал қилинмаса, у каттароқ бошлиққа мурожаат қилиши мумкин ва бу вицепрезидент даражасигача чиқиши мумкин.
Битта мисол: Toyota ходимаси амишей (замонавий цивилизация ютуқларини инкор қилиб фақат қишлоқ хўжалиги билан шуғулланиш ва ўзи етиштирган маҳсулотларни истеъмол қилиш протестантлик ҳаракати) жамияти аъзо бўлган, у иш пайтида шортик, юбка ва узун кўйлак кийиш мумкинмаслик сиёсатига қарши бўлган.
Бу жамият аъзоларига шим кийиш мумкин бўлмаган. У ўз муаммосини кўриб чиқиш учун ариза қолдиради ва дресс-код ўзгартирилиб ходимларга танани бутунлай ёпиб турувчи махсус кўйлак ишлаб чиқилади.
Бизнесда муваффақият қозониш ва ходимларнинг ўз ишларини севиб бажаришлари учун, айниқса раҳбар ходимларнинг ўз ишларида натижага эришишлари учун биринчи навбатда уни тинглай олишингиз ва уларнинг вазиятига кира олишингиз жуда муҳим.
Инсонни фақат пул билан ушлаб туриш мумкин, аммо унда янгилик яратишга мотивация бўлмаса, эркин қарор қабул қилишга ва хато қила олишга имконияти бўлмаса, бизнеснинг бир жойдан силжиши жуда мушкул, деярли имконсиз. Кўпинча бунда бизнес орқага кетади.
P.S. Этот ж пост вы можете почитать 👉 здесь. 👈
@bektoshkhatamov
Instagram | Youtube | Facebook
Toyota компаниясида ходимлар ўз дардини бемалол ўз бошлиқларига айта олишлари учун жуда катта шароитлар яратилган, масалан, ходим ўз муаммосини айтса-ю, лекин у ҳал қилинмаса, у каттароқ бошлиққа мурожаат қилиши мумкин ва бу вицепрезидент даражасигача чиқиши мумкин.
Битта мисол: Toyota ходимаси амишей (замонавий цивилизация ютуқларини инкор қилиб фақат қишлоқ хўжалиги билан шуғулланиш ва ўзи етиштирган маҳсулотларни истеъмол қилиш протестантлик ҳаракати) жамияти аъзо бўлган, у иш пайтида шортик, юбка ва узун кўйлак кийиш мумкинмаслик сиёсатига қарши бўлган.
Бу жамият аъзоларига шим кийиш мумкин бўлмаган. У ўз муаммосини кўриб чиқиш учун ариза қолдиради ва дресс-код ўзгартирилиб ходимларга танани бутунлай ёпиб турувчи махсус кўйлак ишлаб чиқилади.
Бизнесда муваффақият қозониш ва ходимларнинг ўз ишларини севиб бажаришлари учун, айниқса раҳбар ходимларнинг ўз ишларида натижага эришишлари учун биринчи навбатда уни тинглай олишингиз ва уларнинг вазиятига кира олишингиз жуда муҳим.
Инсонни фақат пул билан ушлаб туриш мумкин, аммо унда янгилик яратишга мотивация бўлмаса, эркин қарор қабул қилишга ва хато қила олишга имконияти бўлмаса, бизнеснинг бир жойдан силжиши жуда мушкул, деярли имконсиз. Кўпинча бунда бизнес орқага кетади.
P.S. Этот ж пост вы можете почитать 👉 здесь. 👈
@bektoshkhatamov
Instagram | Youtube | Facebook
Диктатурани йўқотган Португалия.
Ҳа, ўртоқлар, диктатурани йўқотишнинг йўли бор, буни португаллар амалга оширган.
Португалияда узоқ йиллар диктатура ҳукм сурган, бу ерда 1932-1968 Антонио ди Салазар диктатураси ҳукм сурди.
У ўзининг жуда ошириб юборилган қийноқлари, “Миллий кенгаш” деб номланган ягона партия ҳукмронлиги билан машҳур бўлди. Салазарнинг ташқи сиёсати Иккинчи жаҳон урушини четлаб ўтишга ва ундан иқтисодий фойдалар олишга эришади.
Унинг мана бу гапи жуда машҳур: “Халқнинг ўқитгандан кўра йирик элитани ташкил қилиш жуда муҳим, катта муҳим муаммолар халқ билан эмас, элита томонидан ҳал қилиниши керак”.
1968 йилда Салазар ўрнини Марселу Каэтану эгаллайди, лекин ҳатто шундан кейин ҳам Салазар ўзининг тахтдан кетганини тан олмайди, у 1969 йилда у L’Aurore газетасига интервью беради, шунда у “соғлиғи унча дош бера олмаётгани, тез орада соғлиғини тиклаб яна ишга қайтишини айтади”.
Марселу Каэтану худди унга ўхшаган диктаторлик сиёсати олиб боради, бошида бироз либерал реформалар қилади, лекин у ҳам ўзи ва оиласининг чўнтагини қаппайтириш билан шуғулланиб халқни унутади, 1974-йилда ҳарбий тўнтариш бўлади ва 1976 йилда Португалияда демократия ўрнатилади.
P.S. Қандай қилиб Португалия фуқаролигини олиш ҳақида кейинги постларимда ёзаман.
@bektoshkhatamov
Instagram | Youtube | Facebook
Ҳа, ўртоқлар, диктатурани йўқотишнинг йўли бор, буни португаллар амалга оширган.
Португалияда узоқ йиллар диктатура ҳукм сурган, бу ерда 1932-1968 Антонио ди Салазар диктатураси ҳукм сурди.
У ўзининг жуда ошириб юборилган қийноқлари, “Миллий кенгаш” деб номланган ягона партия ҳукмронлиги билан машҳур бўлди. Салазарнинг ташқи сиёсати Иккинчи жаҳон урушини четлаб ўтишга ва ундан иқтисодий фойдалар олишга эришади.
Унинг мана бу гапи жуда машҳур: “Халқнинг ўқитгандан кўра йирик элитани ташкил қилиш жуда муҳим, катта муҳим муаммолар халқ билан эмас, элита томонидан ҳал қилиниши керак”.
1968 йилда Салазар ўрнини Марселу Каэтану эгаллайди, лекин ҳатто шундан кейин ҳам Салазар ўзининг тахтдан кетганини тан олмайди, у 1969 йилда у L’Aurore газетасига интервью беради, шунда у “соғлиғи унча дош бера олмаётгани, тез орада соғлиғини тиклаб яна ишга қайтишини айтади”.
Марселу Каэтану худди унга ўхшаган диктаторлик сиёсати олиб боради, бошида бироз либерал реформалар қилади, лекин у ҳам ўзи ва оиласининг чўнтагини қаппайтириш билан шуғулланиб халқни унутади, 1974-йилда ҳарбий тўнтариш бўлади ва 1976 йилда Португалияда демократия ўрнатилади.
P.S. Қандай қилиб Португалия фуқаролигини олиш ҳақида кейинги постларимда ёзаман.
@bektoshkhatamov
Instagram | Youtube | Facebook
Forwarded from Allaev Uz
Оддий америкалик, оддий ўзбекистонлик ва оддий руандалик ўртасида савияда катта фарқ йўқ. Шу учун ҳам учаласида ҳам аҳмоқлар етарлича топилади. Лекин, 10-15 фоиз миллатнинг зиёли қатлами ўртасида фарқ жуда катта. Хоҳлаган миллатнинг тақдирини 10-15 фоиз, боринг ана 20 фоиз зиёли қатлам ҳал қилади. Мана шу зиёли қатлам нима қадриятларни устун кўрса, нимага интилса, кимга овоз берса, қолган қатлам ҳам уларнинг ортидан эргашади. Янада аниқроқ айтсам, 20 йилдан кейин Ўзбекистон қанақа бўлиши, мамлакатда нима ғоя устун бўлиши, эркин жамият ёки фикр монополияси ўрнатилиши, фуқаролик жамияти қанақа шаклланиши, ҳукумат қанақа бўлиши катта халқаро силжишлар бўлмаган ҳолатда биз бугун тайёрлаётган зиёли қатламга боғлиқ бўлади.
Зиёли қатламнинг энг катта қисми олий таълим орқали ўтади. Бугун биз тайёрлаётган студентлар эртага жамиятнинг фаол аъзоси бўлади. 20-30 йилда ҳукуматнинг таркиби ҳам, бизнес ҳам, жамиятнинг фаол қисми ҳам мана шу студентлардан иборат бўлади. Шу учун ҳам ҳеч кимнинг олий таълимга, талабаларга тажриба қуёнчасидек қарашга, уни хоҳласа ахлоқи бўйича, хоҳласа бошқаси бўйича гуруҳларга бўлишга, талабалар билан билганини қилишга ҳаққи йўқ. Биз совет даврида эмасмиз, талабалар ҳам аҳмоқ эмас. Бугунги хатолар ақлли талабаларни кетишга, ақлли бўлмаганларни янада тўғри йўлдан чалғишга мажбур қилади.
Талабалар ҳаққи, миллат ҳаққи, мамлакат ҳаққи, олий таълимга, умуман таълимга боғлиқ қарорлар берганда эҳтиёт бўлинг. Бу ҳам миллатнинг, ҳам сизнинг, ҳам менинг, ҳаммамизнинг келажагимиз.
Агар олий таълимдагилар ҳам ман каби келажагингизни, оилангиз келажагини шу мамлакатда кўрсангиз, талабаларни максимал назорат қилишни эмас, уларни қандай қилиб мана шу келажакка фойдали қилиб тарбиялашни, уларнинг билим олишини осонлаштиришни, уларни ҳур фикрли қилиб тарбиялашни ўйланг. Яна бир йўқотилган авлод етишиб келмасин, илтимос.
Зиёли қатламнинг энг катта қисми олий таълим орқали ўтади. Бугун биз тайёрлаётган студентлар эртага жамиятнинг фаол аъзоси бўлади. 20-30 йилда ҳукуматнинг таркиби ҳам, бизнес ҳам, жамиятнинг фаол қисми ҳам мана шу студентлардан иборат бўлади. Шу учун ҳам ҳеч кимнинг олий таълимга, талабаларга тажриба қуёнчасидек қарашга, уни хоҳласа ахлоқи бўйича, хоҳласа бошқаси бўйича гуруҳларга бўлишга, талабалар билан билганини қилишга ҳаққи йўқ. Биз совет даврида эмасмиз, талабалар ҳам аҳмоқ эмас. Бугунги хатолар ақлли талабаларни кетишга, ақлли бўлмаганларни янада тўғри йўлдан чалғишга мажбур қилади.
Талабалар ҳаққи, миллат ҳаққи, мамлакат ҳаққи, олий таълимга, умуман таълимга боғлиқ қарорлар берганда эҳтиёт бўлинг. Бу ҳам миллатнинг, ҳам сизнинг, ҳам менинг, ҳаммамизнинг келажагимиз.
Агар олий таълимдагилар ҳам ман каби келажагингизни, оилангиз келажагини шу мамлакатда кўрсангиз, талабаларни максимал назорат қилишни эмас, уларни қандай қилиб мана шу келажакка фойдали қилиб тарбиялашни, уларнинг билим олишини осонлаштиришни, уларни ҳур фикрли қилиб тарбиялашни ўйланг. Яна бир йўқотилган авлод етишиб келмасин, илтимос.
Ҳаётингизда шундай инсонлар бўладики, улар сизнинг кичикроқ хато қилишингизни, сизга қандайдир бало келишини, қандайдир оғир дард ёки муаммога дуч келишингизни истаб яшашади. Ҳа, ўртоқлар шундай ичи қора инсонлар дўстларимиз, яқинларимиз орасида учрайди, балки, улар буни сизга очиқ айтишмас, аммо ичларидан ўзлари кемираверишади.
Сизнинг ҳар қандай ютуғингиз улар учун оғриқли бўлиб бораверади, ана шундай инсонлардан қутулиш учун зўр йўл бор.
Янада бахтлироқ яшайверинг, янада муваффақиятлироқ бўлаверинг, ҳатто ҳаётда дуч келадиган турли қийинчилик ва ташвишларни ҳам хурсандчилик билан қабул қилинг.
Ўшанақа инсонлар ўзларидан ўзлари йўқ бўлиб, ўз ёғига ззи қовурилиб кетади.
@bektoshkhatamov
Сизнинг ҳар қандай ютуғингиз улар учун оғриқли бўлиб бораверади, ана шундай инсонлардан қутулиш учун зўр йўл бор.
Янада бахтлироқ яшайверинг, янада муваффақиятлироқ бўлаверинг, ҳатто ҳаётда дуч келадиган турли қийинчилик ва ташвишларни ҳам хурсандчилик билан қабул қилинг.
Ўшанақа инсонлар ўзларидан ўзлари йўқ бўлиб, ўз ёғига ззи қовурилиб кетади.
@bektoshkhatamov
Мафкура ўрнидаги мафкура.
Инсон доимо қандайдир мафкурага ишониб яшайди, чунки миядаги бўшлиқни доимо нима биландир тўлдириб туриши керак, акс ҳолда миядаги бўшлиқ ўрнини тезда бошқа мафкура эгаллайди. Кўпинча одамлар ўзларига ўзлари мафкура яратишдан кўра тайёр мафкурага суяниб қўя қолишни афзал деб билишади.
Кеча «Аслам - сила» деб чиққан ўсмирнинг мафкураси PubG билан тўлишга улгурди. Биз улгурмадик. Сабаб эса оддий: PubG тезроқ ва осонроқ кириб бора олади. Биз эса ҳаётни ўзимиз қийинлаштириб ташладик, барча нарсада “маънавий” мафкура киритишга ҳаракат қилдик, таъқиқларни кўпайтирдик, ўзимизча яшашни ҳаммадан зўр биладигандек тутдик ўзимизни.
Бизнинг “маънавият полициямиз” галстук, калта юпка ва форма кетидан юрганда тирқишдан кириб келган PubG ўз мафкурасини тиқиштириб кетди. Нега шундай бўлди? Ахир бизнинг диний ва дунёвий илмлар билан бойитилган мафкурамиз бор эди-ку? Унга нима бўлди? Балки биз танлаган мафкура ёлғон мафкурадир, ҳар ким ўз мафкурасини ичидан ўзи қидириши керакдир. Мафкура мажбурлаб сингдирилишининг ўзи хатомасмикан?
Хуллас яна саволларим кўп, жавобларим эса миямда бўлиниб кетмоқда.
@bektoshkhatamov
Инсон доимо қандайдир мафкурага ишониб яшайди, чунки миядаги бўшлиқни доимо нима биландир тўлдириб туриши керак, акс ҳолда миядаги бўшлиқ ўрнини тезда бошқа мафкура эгаллайди. Кўпинча одамлар ўзларига ўзлари мафкура яратишдан кўра тайёр мафкурага суяниб қўя қолишни афзал деб билишади.
Кеча «Аслам - сила» деб чиққан ўсмирнинг мафкураси PubG билан тўлишга улгурди. Биз улгурмадик. Сабаб эса оддий: PubG тезроқ ва осонроқ кириб бора олади. Биз эса ҳаётни ўзимиз қийинлаштириб ташладик, барча нарсада “маънавий” мафкура киритишга ҳаракат қилдик, таъқиқларни кўпайтирдик, ўзимизча яшашни ҳаммадан зўр биладигандек тутдик ўзимизни.
Бизнинг “маънавият полициямиз” галстук, калта юпка ва форма кетидан юрганда тирқишдан кириб келган PubG ўз мафкурасини тиқиштириб кетди. Нега шундай бўлди? Ахир бизнинг диний ва дунёвий илмлар билан бойитилган мафкурамиз бор эди-ку? Унга нима бўлди? Балки биз танлаган мафкура ёлғон мафкурадир, ҳар ким ўз мафкурасини ичидан ўзи қидириши керакдир. Мафкура мажбурлаб сингдирилишининг ўзи хатомасмикан?
Хуллас яна саволларим кўп, жавобларим эса миямда бўлиниб кетмоқда.
@bektoshkhatamov
Оила черков жамиятининг биринчи ядроси ҳисобланади, демак миллатнинг ҳам асл сабабчиси ҳисобланади. Шунинг учун у ўз табиатига кўра давлатнинг органик элементларидан энг биринчиси ҳисобланади.
Бу сўзлар ярим аср олдин Португалияни сал кам ярим аср диктатура режимида бошқарган диктатор Антонио Салазар томонидан айтилган.
Лев Толстойнинг “Анна Каренина” романида: “Барча бахтли оилалар бирдай бахтли, бахтсиз оилалар эса ўзича бахтсиз” ибораси бор. Худди шу иборани диктаторларга ҳам қўллаш мумкин.
@bektoshkhatamov
Бу сўзлар ярим аср олдин Португалияни сал кам ярим аср диктатура режимида бошқарган диктатор Антонио Салазар томонидан айтилган.
Лев Толстойнинг “Анна Каренина” романида: “Барча бахтли оилалар бирдай бахтли, бахтсиз оилалар эса ўзича бахтсиз” ибораси бор. Худди шу иборани диктаторларга ҳам қўллаш мумкин.
@bektoshkhatamov
Телефонни михга қоқганман.
Эсимда 2014 йил эди, ўқишга кириш жуда қийин, 0,01 бал билан қайтиб кетган, умуман ўқишдан кўнгли совиб кетган ёшларни жуда кўп кўрганман. Биз аслида ўша йилларда олтин бошларни йўқотганмиз десам хато бўлмайди.
Тошкентда абитуриентлар учун илк ётоқхонани, уч маҳал овқат ва автобуслари билан биринчи бўлиб “Profi Education” ташкил қилган эди. Йилига минглаб абитуриентларни тайёрлар эдик. Ўқишга кириш шу даражада муваффақиятнинг белгисига айланган эдики, баъзи оталар чойхонада ўртоқларига аслида ўқишга кира олмаган фарзандини ўғлим ўқишга кирди деб қўйгани учун ҳам бир йил ётоқхонада қолдириб ўқитишар эди.
Чунки биров сўраса, ўғли Тошкентда ўқияпти деяр эди-да. Ўшанда бир марта ўзим тўрт беш ўқувчининг телефонини деворга михлаган эдим, чунки ётоқхонада телефон ишлатиш мумкин эмас эди.
Ўша болалар ўқишга киришди, ҳозир яхши ишларда ишлашади, хуллас ҳаётда ўз ўринларини топишган. Лекин мен юридик университетда ўқиб шуни англаб етдимки, мен қилган иш хато бўлган, чунки демократик, ҳуқуқий жамиятда хусусий мулк даҳлсизлиги биринчи даражали бўлиши керак.
Хусусий мулк ҳимоя қилинмаган ҳар қандай жамият ривожланишда ортга қайтишга мажбур. Умуман таълимда абюзерлик қилиш, таҳқирлаш ҳозирги замонга мос келадиган иш эмас. Ўзим дарс ўтган ўқувчиларим билишади, мен ҳам указка билан шартиллаб солиб қолар эдим.
Чунки ўзим шундай таълим олганман. Она тили ўқитувчим Орипов домламни ўнг чаккамдан тарсиллатиб солиб қолганлари ҳали эсимдан чиқмайди, лекин домлам мени ёмон бўлсин демаганлар, замон ўша пайтлар кўтарган бўлса керак. Домламиз бизни урса, биз ота-онамизга етиб бормаслигини, ота-онамга етиб борса, у томондан ҳам қайноғидан ейишимизни ўйлар эдик.
Ҳозирги болалар видеога олиб ўзлари кўрсатади. Балки бу ҳам тўғридир. Таълим янгича дунёқарашни талаб қилмоқда.
@bektoshkhatamov
Эсимда 2014 йил эди, ўқишга кириш жуда қийин, 0,01 бал билан қайтиб кетган, умуман ўқишдан кўнгли совиб кетган ёшларни жуда кўп кўрганман. Биз аслида ўша йилларда олтин бошларни йўқотганмиз десам хато бўлмайди.
Тошкентда абитуриентлар учун илк ётоқхонани, уч маҳал овқат ва автобуслари билан биринчи бўлиб “Profi Education” ташкил қилган эди. Йилига минглаб абитуриентларни тайёрлар эдик. Ўқишга кириш шу даражада муваффақиятнинг белгисига айланган эдики, баъзи оталар чойхонада ўртоқларига аслида ўқишга кира олмаган фарзандини ўғлим ўқишга кирди деб қўйгани учун ҳам бир йил ётоқхонада қолдириб ўқитишар эди.
Чунки биров сўраса, ўғли Тошкентда ўқияпти деяр эди-да. Ўшанда бир марта ўзим тўрт беш ўқувчининг телефонини деворга михлаган эдим, чунки ётоқхонада телефон ишлатиш мумкин эмас эди.
Ўша болалар ўқишга киришди, ҳозир яхши ишларда ишлашади, хуллас ҳаётда ўз ўринларини топишган. Лекин мен юридик университетда ўқиб шуни англаб етдимки, мен қилган иш хато бўлган, чунки демократик, ҳуқуқий жамиятда хусусий мулк даҳлсизлиги биринчи даражали бўлиши керак.
Хусусий мулк ҳимоя қилинмаган ҳар қандай жамият ривожланишда ортга қайтишга мажбур. Умуман таълимда абюзерлик қилиш, таҳқирлаш ҳозирги замонга мос келадиган иш эмас. Ўзим дарс ўтган ўқувчиларим билишади, мен ҳам указка билан шартиллаб солиб қолар эдим.
Чунки ўзим шундай таълим олганман. Она тили ўқитувчим Орипов домламни ўнг чаккамдан тарсиллатиб солиб қолганлари ҳали эсимдан чиқмайди, лекин домлам мени ёмон бўлсин демаганлар, замон ўша пайтлар кўтарган бўлса керак. Домламиз бизни урса, биз ота-онамизга етиб бормаслигини, ота-онамга етиб борса, у томондан ҳам қайноғидан ейишимизни ўйлар эдик.
Ҳозирги болалар видеога олиб ўзлари кўрсатади. Балки бу ҳам тўғридир. Таълим янгича дунёқарашни талаб қилмоқда.
@bektoshkhatamov
Telegram
Bektosh Khatamov (russian)
Этот канал для постов @bektoshkhatamov на русском языке.
Фокус.
Биз кўпинча ҳаётдаги асосий эътиборимизни йўқотиб қўямиз, чунки баъзида бошқаларнинг ҳаёти бизга қизиқроқ ва ёрқинроқ кўринишни бошлайди.
Мана шу пайтда биздаги ҳавас туйғуси секин-аста ҳасадга айланишни бошлайди ва ўзгалар ҳаёти бизга янада қизиқарлироқ ва ширинроқ туюла бошлади. Натижада ўз ҳаётимиздан нолиш, ўзимизда бор нарсалардан шукроналик ҳисси йўқола бошлайди.
Ана шу пайтда ўз ҳаётингиз ҳар нарса ва ҳар кимдан азиз эканлигини ёддан чиқарманг ва асосий фокусни ўз ҳаётингизни яхшилаш ва ўзингизда боридан роҳатланишингиз кераклигини доимо ёдда тутинг.
Билингки, сиз бошқанинг ҳаётига ҳасад қилганингизда натижага ҳасад қиласиз, асло у босиб ўтган йўлга эмас. Нималарни, кимларни йўқотгани, нималардан воз кечгани сизга қизиқ эмас. Шунинг учун доимо ўз йўлингизда бахтли бўлинг. Ақлингизда доимо ҳавас туйғуси бўлсин.
@bektoshkhatamov
Биз кўпинча ҳаётдаги асосий эътиборимизни йўқотиб қўямиз, чунки баъзида бошқаларнинг ҳаёти бизга қизиқроқ ва ёрқинроқ кўринишни бошлайди.
Мана шу пайтда биздаги ҳавас туйғуси секин-аста ҳасадга айланишни бошлайди ва ўзгалар ҳаёти бизга янада қизиқарлироқ ва ширинроқ туюла бошлади. Натижада ўз ҳаётимиздан нолиш, ўзимизда бор нарсалардан шукроналик ҳисси йўқола бошлайди.
Ана шу пайтда ўз ҳаётингиз ҳар нарса ва ҳар кимдан азиз эканлигини ёддан чиқарманг ва асосий фокусни ўз ҳаётингизни яхшилаш ва ўзингизда боридан роҳатланишингиз кераклигини доимо ёдда тутинг.
Билингки, сиз бошқанинг ҳаётига ҳасад қилганингизда натижага ҳасад қиласиз, асло у босиб ўтган йўлга эмас. Нималарни, кимларни йўқотгани, нималардан воз кечгани сизга қизиқ эмас. Шунинг учун доимо ўз йўлингизда бахтли бўлинг. Ақлингизда доимо ҳавас туйғуси бўлсин.
@bektoshkhatamov
Forwarded from Profi University Navoiy Filiali|Rasmiy kanal
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
BOOK REVIEW
Matonatli hayot yo‘li
Hayotimiz davomida turli-tuman insonlar, ularning rang-barang taqdir yo‘llariga duch kelamiz. Ba'zida normal hayotga ega insonlarning nolishlarini eshitsak, gohida taqdiri boshqalarnikidan tubdan farq qilsa-da, umrini matonat va sabr bilan o‘tkazayotganlarni ham uchratamiz.
"Book review" loyihasining ikkinchi soni Nick Vujicicning "Life without limits" kitobi haqida. Kitob muallifi kam uchraydigan irsiy kasallik tufayli nuqsonlar bilan dunyoga keladi. Ammo barcha to‘siqlarni yengib o‘tib, hayotini tubdan o‘zgartira olgan.
Loyihamizni tomosha qilgach, albatta, kitobni o‘qib ko‘rishni xohlaysiz. Darvoqe, ushbu asarni "Profi University" kutubxonasidan topishingiz mumkin.
🎓Profi University - Think out of the box!
@NavoiyPROFIUNVERSITY
Matonatli hayot yo‘li
Hayotimiz davomida turli-tuman insonlar, ularning rang-barang taqdir yo‘llariga duch kelamiz. Ba'zida normal hayotga ega insonlarning nolishlarini eshitsak, gohida taqdiri boshqalarnikidan tubdan farq qilsa-da, umrini matonat va sabr bilan o‘tkazayotganlarni ham uchratamiz.
"Book review" loyihasining ikkinchi soni Nick Vujicicning "Life without limits" kitobi haqida. Kitob muallifi kam uchraydigan irsiy kasallik tufayli nuqsonlar bilan dunyoga keladi. Ammo barcha to‘siqlarni yengib o‘tib, hayotini tubdan o‘zgartira olgan.
Loyihamizni tomosha qilgach, albatta, kitobni o‘qib ko‘rishni xohlaysiz. Darvoqe, ushbu asarni "Profi University" kutubxonasidan topishingiz mumkin.
🎓Profi University - Think out of the box!
@NavoiyPROFIUNVERSITY
Бир куни мен Орхан амакидан сўрадим: “Ҳаётдаги энг ёрқин
ҳиссиёт нима?”
У жавоб берди: “Сени кутаётган уйга бориш”.
Эльчин Сафарли.
“Менга денгиз ҳақида айтиб бер”.
@bektoshkhatamov
Однажды я спросил у дяди Орхана: «Какое самое лучшее ощущение в жизни?» Он ответил: «Идти домой, где ждут».
Эльчин Сафарли
«Расскажи мне о море»
@bektoshkhatamov
ҳиссиёт нима?”
У жавоб берди: “Сени кутаётган уйга бориш”.
Эльчин Сафарли.
“Менга денгиз ҳақида айтиб бер”.
@bektoshkhatamov
Однажды я спросил у дяди Орхана: «Какое самое лучшее ощущение в жизни?» Он ответил: «Идти домой, где ждут».
Эльчин Сафарли
«Расскажи мне о море»
@bektoshkhatamov
Баҳорингиз муборак бўлсин. Германиядан саломлар, совуқ Германияда ҳали ҳам қиш давом этмоқда, лекин юртимизга баҳор кириб келди. Барчангингизни баҳорнинг илк куни билан чин қалбимдан табриклайман.
Доимо баҳор каби очилиб юринг, кайфиятингиз ҳамиша баҳор бўлсин.
@bektoshkhatamov
Доимо баҳор каби очилиб юринг, кайфиятингиз ҳамиша баҳор бўлсин.
@bektoshkhatamov
Унутилган аёл.
Франкфурт шаҳрида “унутилган аёл” номли шунақа яланғоч аёлнинг ётгани акс этган ҳайкал бор. Мана шу ҳайкал нега ўзи шунақа номланган деб қизиқиб қолдим.
Бир кишининг айтишича Европада бир жинсли эркаклар кўпайиб кетаётганлиги, эркакларнинг фарзанд қолдириш, фарзанд тарбиялашга бўлган хоҳиши йўқолиб бораётганлиги сабабли мана шу маънодаги ҳайкал яратилган экан.
Ҳа, дўстлар, ҳар жамиятнинг ўз муаммолари, ўзига яраша оғриқли жойлари бор. Биз ғарбдан кўп нарсани ўрганишимиз мумкин, лекин улар ҳам биздан кўп нарсани ўрганишлари керак.
@bektoshkhatamov
Франкфурт шаҳрида “унутилган аёл” номли шунақа яланғоч аёлнинг ётгани акс этган ҳайкал бор. Мана шу ҳайкал нега ўзи шунақа номланган деб қизиқиб қолдим.
Бир кишининг айтишича Европада бир жинсли эркаклар кўпайиб кетаётганлиги, эркакларнинг фарзанд қолдириш, фарзанд тарбиялашга бўлган хоҳиши йўқолиб бораётганлиги сабабли мана шу маънодаги ҳайкал яратилган экан.
Ҳа, дўстлар, ҳар жамиятнинг ўз муаммолари, ўзига яраша оғриқли жойлари бор. Биз ғарбдан кўп нарсани ўрганишимиз мумкин, лекин улар ҳам биздан кўп нарсани ўрганишлари керак.
@bektoshkhatamov
Албатта ўқиб кўринг, йўқ, вақт топиб бир пиёла кўк чойни оволиб албатта ўқишингиз керак бўлган мақола.
Нега биз сунъий интеллект (AI) дан бунчалик қўрқамиз? Чунки кўп саволларга жавоб топиб қўймоқда, биз эса у саволларни ёпиқ қолдирганимиз яхшироқ.
https://telegra.ph/ChatGPT-AI-va-Psixologiya-03-02
@bektoshkhatamov
Нега биз сунъий интеллект (AI) дан бунчалик қўрқамиз? Чунки кўп саволларга жавоб топиб қўймоқда, биз эса у саволларни ёпиқ қолдирганимиз яхшироқ.
https://telegra.ph/ChatGPT-AI-va-Psixologiya-03-02
@bektoshkhatamov
Telegraph
Sun’iy intelekt (AI) bilan psixolog suhbati !
Javobsiz savollarga javob olish uchun, shaxsan o’zim sun’iy intelektni sinab ko’rdim. Inson sifatida biz savol berishni yaxshi ko'ramiz, lekin ba'zilari borki, ularga javob berish o’ta qiyin yoki ilojsiz. Dunyo g'alati va sirli joy. Biz har kuni ko'proq va…
Бизга кўпроқ ҳуқуқшунослар керак.
Биз ростан ҳам Янги Ўзбекистон қурмоқчи бўлсак, хусусий университетларга ҳам ҳуқуқшунослик йўналишини очишга рухсат беришимиз керак. Аслида халқ қанчалик ҳуқуқий саводхон бўлса, қанчалик ўз ҳаққини талаб қила олса, шунчалик давлат ҳам, халқ ҳам ривожланиб бораверади.
Каримов даврида давлат университетларидаги ҳуқуқшунослик факультетлари ҳам ёпилди, фақатгина Тошкент давлат юридик университетига ҳуқуқшуносларни тайёрлаш бўйича монопол ҳуқуқ берилди.
Хусусий университетлар ҳақида бирор бир сўз айтиш ҳам мумкин эмас эди. Мирзиёев даврида хусусий таълимга кенг йўл очилди. Мен икки ҳукумат даврида ҳам бизнес қилганман ва иккаласини солиштириш учун ўзимдан яхшироқ мисол келтира олмайман.
Масалан, Каримов даврида оддий ўқув марказга лицензия олиш учун йиллаб сарсон бўлганман, ўзимдан ўтганини ўзим биламан. Лекин Мирзиёев даврида хусусий таълим жуда тез ривожланишни бошлади. Хусусий олийгоҳлар эса кундан-кунга кўпайиб таълим бозорида чинакам рақобат пайдо қилишни бошлади.
Лекин мана шу жойда битта “аммо, лекин, бироқ” деган жойи бор, негадир амалдаги ҳукумат ҳуқуқ йўналишини хусусий олийгоҳларга беришга шошилмаяпти, ҳозирча бирорта ҳам хусусий олийгоҳда ҳуқуқ йўналиши йўқ. Балки бу йўналишни хусусийга беришдан чучиётган бўлиши мумкин.
Негалигини билмайман, аммо бу ғирт абсурд. Бизга кўпроқ ҳуқуқшунослар керак, аҳоли ҳам, давлатнинг ўзи ҳам сифатли ҳуқуқий хизматга муҳтож. Мундоқ ўйлаб қаралса, ҳуқуқ йўналишида Тошкент давлат юридик университетига рақобатчи бўла оладиган университетнинг ўзи йўқ.
Нега йўқ? Чунки бунга йиллар давомида замин яратилмади, бор факультетлар ҳам ёпиб ташланди, натижада фақатгина ТДЮУ монополияси яратилди. Монополия эса ҳамиша ёмон оқибатларга олиб келган.
Хўш, шу билан ҳуқуқшуносларга бўлган талаб камайдими? Йўқ, кўпайса, кўпайдики, асло камаймади. Ярим чала юристларни пачкалаб чиқаришни бошлашди.
Юридик университетининг 80-90 фоизи прокурор бўламан, соққани қиламан дейдиганлар бўлиб қолди. Натижада халқаро даражадаги юристлар биздан жуда кам чиқди, деярли чиқмади деса ҳам бўлади.
Ҳозирги ҳукумат ҳатто тиббиёт соҳасини ҳам хусусий олийгоҳлар учун очиб қўйди, лекин ҳуқуқ соҳасида негадир шошилмаяпти.
Бунга иккита сабаб бор деб таҳмин қилмоқдаман:
1. Ҳукуматда олдинги тизим кадрлари қолиб кетган ва улар ўша тизимнинг таълимотига кўра ҳуқуқшунос кўпайса, халқ ҳаққини талаб қилиб қолади, кейин уни бошқара олмаймиз деб ўйлашмоқда.
2. Аслида ҳукумат бунга ҳеч қандай таъқиқ қўймаган, лекин лицензия берувчи орган “ҳозирча бермай турайлик, мободо мумкин эмас эди деб қолишса, бошимиз кетмасин” деб ўзлари бермай туришибди.
Балки яна мен билмайдиган сабаблари бордир, лекин ҳозирча шунақа гумондаман.
P.S. Ҳуқуқ йўналишига рухсат бермаслик бўйича бирор бир ҳуқуқий асос йўқ, лекин ҳозиргача бирор бир хусусий олийгоҳ бу йўналишда лицензия ололмаган. Лицензия берувчи орган Таълим сифатини назорат қилиш инспекцияси тугатилган.
@bektoshkhatamov
Биз ростан ҳам Янги Ўзбекистон қурмоқчи бўлсак, хусусий университетларга ҳам ҳуқуқшунослик йўналишини очишга рухсат беришимиз керак. Аслида халқ қанчалик ҳуқуқий саводхон бўлса, қанчалик ўз ҳаққини талаб қила олса, шунчалик давлат ҳам, халқ ҳам ривожланиб бораверади.
Каримов даврида давлат университетларидаги ҳуқуқшунослик факультетлари ҳам ёпилди, фақатгина Тошкент давлат юридик университетига ҳуқуқшуносларни тайёрлаш бўйича монопол ҳуқуқ берилди.
Хусусий университетлар ҳақида бирор бир сўз айтиш ҳам мумкин эмас эди. Мирзиёев даврида хусусий таълимга кенг йўл очилди. Мен икки ҳукумат даврида ҳам бизнес қилганман ва иккаласини солиштириш учун ўзимдан яхшироқ мисол келтира олмайман.
Масалан, Каримов даврида оддий ўқув марказга лицензия олиш учун йиллаб сарсон бўлганман, ўзимдан ўтганини ўзим биламан. Лекин Мирзиёев даврида хусусий таълим жуда тез ривожланишни бошлади. Хусусий олийгоҳлар эса кундан-кунга кўпайиб таълим бозорида чинакам рақобат пайдо қилишни бошлади.
Лекин мана шу жойда битта “аммо, лекин, бироқ” деган жойи бор, негадир амалдаги ҳукумат ҳуқуқ йўналишини хусусий олийгоҳларга беришга шошилмаяпти, ҳозирча бирорта ҳам хусусий олийгоҳда ҳуқуқ йўналиши йўқ. Балки бу йўналишни хусусийга беришдан чучиётган бўлиши мумкин.
Негалигини билмайман, аммо бу ғирт абсурд. Бизга кўпроқ ҳуқуқшунослар керак, аҳоли ҳам, давлатнинг ўзи ҳам сифатли ҳуқуқий хизматга муҳтож. Мундоқ ўйлаб қаралса, ҳуқуқ йўналишида Тошкент давлат юридик университетига рақобатчи бўла оладиган университетнинг ўзи йўқ.
Нега йўқ? Чунки бунга йиллар давомида замин яратилмади, бор факультетлар ҳам ёпиб ташланди, натижада фақатгина ТДЮУ монополияси яратилди. Монополия эса ҳамиша ёмон оқибатларга олиб келган.
Хўш, шу билан ҳуқуқшуносларга бўлган талаб камайдими? Йўқ, кўпайса, кўпайдики, асло камаймади. Ярим чала юристларни пачкалаб чиқаришни бошлашди.
Юридик университетининг 80-90 фоизи прокурор бўламан, соққани қиламан дейдиганлар бўлиб қолди. Натижада халқаро даражадаги юристлар биздан жуда кам чиқди, деярли чиқмади деса ҳам бўлади.
Ҳозирги ҳукумат ҳатто тиббиёт соҳасини ҳам хусусий олийгоҳлар учун очиб қўйди, лекин ҳуқуқ соҳасида негадир шошилмаяпти.
Бунга иккита сабаб бор деб таҳмин қилмоқдаман:
1. Ҳукуматда олдинги тизим кадрлари қолиб кетган ва улар ўша тизимнинг таълимотига кўра ҳуқуқшунос кўпайса, халқ ҳаққини талаб қилиб қолади, кейин уни бошқара олмаймиз деб ўйлашмоқда.
2. Аслида ҳукумат бунга ҳеч қандай таъқиқ қўймаган, лекин лицензия берувчи орган “ҳозирча бермай турайлик, мободо мумкин эмас эди деб қолишса, бошимиз кетмасин” деб ўзлари бермай туришибди.
Балки яна мен билмайдиган сабаблари бордир, лекин ҳозирча шунақа гумондаман.
P.S. Ҳуқуқ йўналишига рухсат бермаслик бўйича бирор бир ҳуқуқий асос йўқ, лекин ҳозиргача бирор бир хусусий олийгоҳ бу йўналишда лицензия ололмаган. Лицензия берувчи орган Таълим сифатини назорат қилиш инспекцияси тугатилган.
@bektoshkhatamov
Қашқадарёда қонунлар бошқача ишлайдими?
Аслида дунёда энг кучли университетлар хусусий университетлар ҳисобланади. Ҳатто АҚШнинг машҳур Гарвард ва Стенфорд университетлари хусусий университетлар ҳисобланади.
Бизда эса хусусий университетлар энди-энди пайдо бўлаётгани учун уларга нисбатан ишончсизлик сақланиб қолмоқда. Биров хусусийни дипломи ўтмас экан дейишса, бошқа биров хусусийларда ўқиса давлат ишига жойлаша олмас экан дейди.
Лекин буларнинг бирортасига ҳуқуқий асос йўқ, чунки қонунан хусусий таълим ташкилотлари давлат стандартидаги диплом беришади ва у диплом худди давлат олийгоҳлариникидек тан олинади.
Кеча қашқадарёлик талабамиз Бузрикова Феруза Нахоловна менга мурожаат қилиб қолди:
Талабамиз мактабда фаррош бўлиб ишлайди, мактабда котибаликка иш ўрни очилган, лекин районодагилар сенда коллеж дипломи йўқ, сен 11 йиллик аттестатинг бор деб ишга олишмабди.
Котибаликка коллеж дипломи кераклиги ҳақида биринчи марта эшитишим, қачондан меҳнат қонунчилигига шундай ўзгартириш киритилди?
Иккинчи масала, Меҳнат кодексига кўра ходим олий таълим ташкилотида (фарқи йўқ давлат ёки нодавлат) ўқиса, унинг ўқишда бўлган даврида ходимга ўртача иш ҳаққи тўлаб берилади. Лекин Қашқадарё вилоят Шаҳрисабз туман Халқ таълими мудири “сен хусусийда ўқийсан, сенга тўлаб берилмайди” деб сарсон қилиб ўтган йили иккита семестрнинг пулини тўлаб бермаган.
Бу ерда яққол қонун бузилиши бор, ҳурматли талабалар, ўз ҳаққингизни талаб қилишни ўрганмас экансиз, доимо мана шунақа топталиб яшайверасиз.
Сизга биров ҳаққинг берилмайди деса, аввало қайси ҳуқуқий нормативга кўра, менга ўша ҳуқуқий нормативни кўрсат деб талаб қилинг, кўрсатиб беролмаса, ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органларга мурожаат қилинг, қўрқманг. Бир нарсани ёдда тутинг: ҳақ олинур, берилмас.
Менимча, мана шу иккала ҳолатда ҳам қонун бузилишига йўл қўйилган, биринчисида ишга жойлашиш тўғрисидаги ариза асоссиз рад этилган бўлса, иккинчисида ходимнинг ҳаққи ноқонуний ушлаб қолиб берилмаган.
Ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар, хусусан Қашқадарё вилоят прокуратураси вазиятга баҳо беришса, нур устига аъло нур бўлар эди.
@bektoshkhatamov
Аслида дунёда энг кучли университетлар хусусий университетлар ҳисобланади. Ҳатто АҚШнинг машҳур Гарвард ва Стенфорд университетлари хусусий университетлар ҳисобланади.
Бизда эса хусусий университетлар энди-энди пайдо бўлаётгани учун уларга нисбатан ишончсизлик сақланиб қолмоқда. Биров хусусийни дипломи ўтмас экан дейишса, бошқа биров хусусийларда ўқиса давлат ишига жойлаша олмас экан дейди.
Лекин буларнинг бирортасига ҳуқуқий асос йўқ, чунки қонунан хусусий таълим ташкилотлари давлат стандартидаги диплом беришади ва у диплом худди давлат олийгоҳлариникидек тан олинади.
Кеча қашқадарёлик талабамиз Бузрикова Феруза Нахоловна менга мурожаат қилиб қолди:
Талабамиз мактабда фаррош бўлиб ишлайди, мактабда котибаликка иш ўрни очилган, лекин районодагилар сенда коллеж дипломи йўқ, сен 11 йиллик аттестатинг бор деб ишга олишмабди.
Котибаликка коллеж дипломи кераклиги ҳақида биринчи марта эшитишим, қачондан меҳнат қонунчилигига шундай ўзгартириш киритилди?
Иккинчи масала, Меҳнат кодексига кўра ходим олий таълим ташкилотида (фарқи йўқ давлат ёки нодавлат) ўқиса, унинг ўқишда бўлган даврида ходимга ўртача иш ҳаққи тўлаб берилади. Лекин Қашқадарё вилоят Шаҳрисабз туман Халқ таълими мудири “сен хусусийда ўқийсан, сенга тўлаб берилмайди” деб сарсон қилиб ўтган йили иккита семестрнинг пулини тўлаб бермаган.
Бу ерда яққол қонун бузилиши бор, ҳурматли талабалар, ўз ҳаққингизни талаб қилишни ўрганмас экансиз, доимо мана шунақа топталиб яшайверасиз.
Сизга биров ҳаққинг берилмайди деса, аввало қайси ҳуқуқий нормативга кўра, менга ўша ҳуқуқий нормативни кўрсат деб талаб қилинг, кўрсатиб беролмаса, ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органларга мурожаат қилинг, қўрқманг. Бир нарсани ёдда тутинг: ҳақ олинур, берилмас.
Менимча, мана шу иккала ҳолатда ҳам қонун бузилишига йўл қўйилган, биринчисида ишга жойлашиш тўғрисидаги ариза асоссиз рад этилган бўлса, иккинчисида ходимнинг ҳаққи ноқонуний ушлаб қолиб берилмаган.
Ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар, хусусан Қашқадарё вилоят прокуратураси вазиятга баҳо беришса, нур устига аъло нур бўлар эди.
@bektoshkhatamov