❌✅ماده 41 قانون آیین دادرسی مدنی
وکلاء مکلفند در هنگام محاکمه حضور داشته باشند مگر اینکه دارای عذر موجهی باشند. جهات زیر عذر موجه محسوب می‌شود:
1 - فوت یکی از بستگان نسبی یا سببی تا درجه اول از طبقه دوم.
2 - ابتلاء به مرضی که مانع از حرکت بوده یا حرکت مضر تشخیص داده شود.
3 - حوادث قهری از قبیل سیل و زلزله که مانع از حضور در دادگاه باشد.
4 - وقایع خارج از اختیار وکیل که مانع از حضور وی در دادگاه شود.
وکیل معذور موظف است عذر خود را به طور کتبی با دلایل آن برای جلسه محاکمه به دادگاه ارسال دارد. دادگاه در صورتی به آن ترتیب اثر می‌دهد که عذر او را موجه بداند، در غیر این صورت جریان محاکمه را ادامه داده و مراتب را به مرجع صلاحیتدار برای تعقیب انتظامی وکیل اطلاع خواهد داد. در صورتی که جلسه دادگاه به علت عذر وکیل تجدید شود، دادگاه باید علت آن و وقت رسیدگی بعدی را به موکل اطلاع دهد. در این صورت، جلسه بعدی دادگاه به علت عدم حضور وکیل تجدید نخواهد شد.

#کاربردی

آیین دادرسی مدنی ✔️

یادگیری ۲ مباحث اصول و تشریفات دادرسی است.

در قانون آیین دادرسی مدنی ایران،
اصول و تشریفات دو مفهوم مهم و متمایز هستند که هر کدام نقش خاصی در فرآیند دادرسی ایفا می‌کنند. در ادامه به تفاوت این دو مفهوم پرداخته می‌شود:

⭕ 1. اصول
اصول به قواعد کلی و بنیادینی اشاره دارد که هدف اصلی آنها تضمین عدالت، سرعت در رسیدگی، و حفظ حقوق طرفین دعوا است. این اصول معمولاً انعطاف‌پذیر نیستند و به عنوان پایه‌های اساسی فرآیند دادرسی در نظر گرفته می‌شوند. برخی از اصول مهم در آیین دادرسی مدنی ایران عبارتند از:

   - اصل قانونی بودن دادرسی: رسیدگی به دعوا باید مطابق با قانون باشد.

   - اصل تناظر: هر یک از طرفین دعوا باید فرصت برابر برای ارائه ادعاها و دفاعیات خود داشته باشند.

  - اصل سرعت در رسیدگی: دادرسی باید در کوتاه‌ترین زمان ممکن انجام شود.

   - اصل علنی بودن دادرسی: جلسات دادگاه باید به صورت علنی برگزار شود، مگر در موارد استثنایی.

2. تشریفات

تشریفات به مجموعه‌ای از قواعد و روش‌های مشخص و جزئی اشاره دارد که برای اجرای اصول دادرسی و تسهیل فرآیند رسیدگی به دعوا تعیین شده‌اند. این قواعد معمولاً انعطاف‌پذیرتر هستند و ممکن است در شرایط خاص تغییر کنند. تشریفات شامل مواردی مانند:

   - نحوه تقدیم دادخواست
   - زمان و مکان تشکیل جلسات دادگاه
   - شیوه ابلاغ اوراق قضایی
   - نحوه ارائه ادله و مدارک
   - تشریفات مربوط به تجدید نظرخواهی و فرجام‌خواهی


تفاوت اصلی بین اصول و تشریفات

- ماهیت: اصول کلی و بنیادین هستند، در حالی که تشریفات جزئی‌تر و عملیاتی‌ترند.

- انعطاف‌پذیری: اصول معمولاً غیرقابل تغییر و الزامی هستند، اما تشریفات ممکن است در شرایط خاص تعدیل شوند.

- هدف: اصول به دنبال تضمین عدالت و حقوق طرفین هستند، در حالی که تشریفات به دنبال اجرای صحیح و منظم فرآیند دادرسی می‌باشند.

مثال
- اصل تناظر (اصل): هر طرف باید فرصت دفاع داشته باشد.
- تشریفات ابلاغ (تشریفات): نحوه و زمان ابلاغ اوراق قضایی به طرفین دعوا.


در واقع تشریفات ، نحوه اجرای اصول است

در نتیجه، اصول و تشریفات مکمل یکدیگر هستند و هر دو برای تضمین یک دادرسی عادلانه و کارآمد ضروری‌اند.

🔴 دستور تخلیه و حکم تخلیه چه تفاوتی دارند؟

شرایط دستور تخلیه
۱.امضای دو شاهد در ذیل قرارداد
۲.اتمام مدت اجاره و عدم تمدید آن
۳.وجود قرارداد کتبی بین طرفین
مزیت:  اجرای فوری و به محض صدور حکم بدوی قابل اجرا است و قابل تجدید نظر نیست

حکم تخلیه
۱.نیاز به جلسه رسیدگی دارد
۲.حکم صادره قابل اعتراض و پس از قطعیت قابل اجرا است
۳.قابل تجدیدنظر خواهی است

طبق بند 4 ماده12 که صلاحیت های دادگاه صلح را ذکر میکند مورد سوال از صلاحیت های دادگاه صلح است

#تامین خواسته

تأمین خواسته یکی از نهادهای حقوقی است که برای حفظ حقوق خواهان و جلوگیری از تضییع یا از بین رفتن موضوع دعوا پیش از صدور حکم نهایی به کار می‌رود. این درخواست در شرایطی مطرح می‌شود که خواهان نگران از دست رفتن موضوع خواسته یا ایجاد اختلال در اجرای حکم احتمالی باشد.

موارد نیاز به تأمین خواسته

تأمین خواسته در موارد زیر مورد نیاز است:

1. خطر از بین رفتن یا انتقال مال:

اگر خواهان احساس کند که خوانده ممکن است مال موضوع دعوا را مخفی، انتقال، یا نابود کند، می‌تواند درخواست تأمین خواسته کند تا مال موردنظر توقیف و از دسترس خارج شود.

مثال: در دعوای طلب یا مطالبه وجه، اگر احتمال فروش یا انتقال دارایی بدهکار وجود داشته باشد.

2. جلوگیری از فرار خوانده از اجرای حکم:

در دعاوی مالی، احتمال دارد خوانده برای فرار از مسئولیت مالی، دارایی خود را به دیگران انتقال دهد یا خود را از اجرای حکم دور کند.

3. حفظ اموال در دعاوی استرداد یا تحویل مال:

در دعاوی مربوط به مالکیت، استرداد یا تحویل مال (مانند دعوای استرداد خودرو)، تأمین خواسته باعث می‌شود که مال تا صدور حکم نهایی تحت نظارت دادگاه قرار گیرد و از هرگونه دخل و تصرف در آن جلوگیری شود.

4. وجود سند رسمی یا دلیل روشن:

اگر خواهان سند رسمی یا سند عادی دارای اعتبار یا دلایل کافی داشته باشد، می‌تواند بدون پرداخت خسارت احتمالی، درخواست تأمین خواسته کند.

5. مطالبه طلب یا تعهدات مالی:

در مواردی که طلب یا تعهد مالی محرز است و خواهان دلایل کافی برای اثبات آن دارد (مانند چک، سفته یا رسید)، می‌تواند پیش از صدور حکم، اموال خوانده را توقیف کند.

شرایط درخواست تأمین خواسته

1. قبل از طرح دعوا یا حین رسیدگی:

خواهان می‌تواند تأمین خواسته را قبل از اقامه دعوا (با ارائه دادخواست مستقل) یا هم‌زمان با دادخواست اصلی یا حتی در جریان دادرسی مطرح کند.

2. ارائه دلایل کافی برای فوریت:

خواهان باید نشان دهد که خطر تضییع، انتقال، یا نابودی مال وجود دارد و تأمین خواسته ضروری است.

3. سپردن خسارت احتمالی:

اگر خواهان دلایل محکمی نداشته باشد یا اسناد معتبر ارائه ندهد، دادگاه از وی می‌خواهد مبلغی به‌عنوان خسارت احتمالی واریز کند تا در صورت وارد آمدن خسارت به خوانده، از آن استفاده شود.

نتایج تأمین خواسته

توقیف مال یا دارایی خوانده (مانند حساب بانکی، خودرو، یا ملک) تا زمان صدور حکم نهایی.

جلوگیری از انتقال یا مخفی کردن اموال توسط خوانده.

تضمین اجرای حکم نهایی در صورت محکومیت خوانده.

موارد قانونی

ماده ۱۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی: خواهان می‌تواند برای تأمین خواسته، دادخواست ارائه کند.

مواد ۱۱۰ و ۱۱۲ قانون آیین دادرسی مدنی: در شرایط خاص، دادگاه می‌تواند تأمین خواسته را بدون اخذ خسارت احتمالی صادر کند (مانند اسناد رسمی).

نتیجه‌گیری

تأمین خواسته به‌طور کلی در مواردی نیاز است که خواهان نگران از بین رفتن یا انتقال مال موضوع دعوا باشد یا بخواهد از حقوق خود پیش از صدور حکم نهایی حفاظت کند

دستور موقت یکی از نهادهای حقوقی است که برای حفظ وضعیت موجود یا جلوگیری از ورود ضرر غیرقابل جبران پیش از صدور حکم نهایی به کار می‌رود. این دستور توسط دادگاه صادر می‌شود و به‌طور موقت و فوری اجرا می‌شود.

موارد استفاده از دستور موقت

دستور موقت زمانی مورد نیاز است که:

1. خطر ورود ضرر جبران‌ناپذیر وجود داشته باشد:

در صورتی که تأخیر در رسیدگی یا صدور حکم نهایی ممکن است خسارتی به بار آورد که جبران آن غیرممکن یا بسیار دشوار باشد.

مثال: جلوگیری از تخریب ساختمانی که مورد اختلاف است.

2. حفظ حقوق خواهان پیش از صدور حکم نهایی ضروری باشد:

وقتی خواهان نیاز به حفظ وضعیت موجود دارد تا حقوق او تضمین شود و وضعیت مورد اختلاف تغییر نکند.

مثال: جلوگیری از فروش یا انتقال مال مورد دعوا.

3. ضرورت فوری برای رسیدگی وجود داشته باشد:

اگر رسیدگی عادی به پرونده باعث از دست رفتن هدف دعوا شود، دستور موقت برای تأمین فوری موضوع دعوا ضروری است.


شرایط صدور دستور موقت

1. ضرورت و فوریت:

خواهان باید ثابت کند که ضرر قریب‌الوقوع و جبران‌ناپذیری در صورت عدم صدور دستور موقت ایجاد خواهد شد.

این فوریت باید به‌گونه‌ای باشد که تأخیر در صدور دستور، وضعیت دعوا را به ضرر خواهان تغییر دهد.

2. رعایت تشریفات قانونی:

دستور موقت فقط در حدود موضوع دعوا صادر می‌شود و باید با حقوق خوانده تعارض نداشته باشد.

3. سپردن خسارت احتمالی:

دادگاه برای جلوگیری از تضییع حقوق خوانده، خواهان را ملزم به سپردن مبلغی به‌عنوان خسارت احتمالی می‌کند تا در صورت بی‌اساس بودن درخواست، خسارت ناشی از اجرای دستور جبران شود.

4. محدودیت زمانی:

دستور موقت ماهیت موقتی دارد و تا زمان صدور حکم نهایی پابرجاست، مگر اینکه دادگاه به دلایل قانونی آن را لغو کند.

موارد کاربرد دستور موقت در دعاوی مختلف

1. دعاوی ملکی:

جلوگیری از تخریب، تغییر کاربری یا انتقال ملک مورد دعوا.

2. اختلافات خانوادگی:

صدور دستور موقت برای حضانت فرزند یا منع خروج فرزند از کشور.

3. دعاوی تجاری:

توقیف کالاها یا حساب بانکی خوانده در مواردی که حقوق تجاری خواهان در معرض خطر است.

4. مسائل قراردادی:

جلوگیری از فسخ یا اجرای قرارداد مورد اختلاف تا زمان رسیدگی.

تشریفات درخواست دستور موقت

1. دادخواست مستقل یا ضمنی:

دستور موقت ممکن است به‌صورت مستقل یا هم‌زمان با دعوای اصلی درخواست شود.

2. ارجاع به مرجع صالح:

دادگاه صالح برای رسیدگی به اصل دعوا، مرجع رسیدگی به درخواست دستور موقت نیز هست.

3. تأمین خسارت احتمالی:

خواهان موظف است مبلغی به‌عنوان تأمین خسارت احتمالی پرداخت کند.

4. فوریت در اجرا:

پس از صدور، دستور موقت بلافاصله اجرا می‌شود و اجرای آن منوط به قطعی شدن نیست.

مستندات قانونی دستور موقت

ماده ۳۱۰ قانون آیین دادرسی مدنی:
خواهان می‌تواند درخواست دستور موقت کند، مشروط به اینکه فوریت و ضرورت آن را ثابت کند.

ماده ۳۲۰ قانون آیین دادرسی مدنی:
دستور موقت به‌صورت فوری اجرا می‌شود، حتی اگر قابل اعتراض باشد.

ماده ۳۱۸ قانون آیین دادرسی مدنی:
دادگاه می‌تواند به شرط اثبات خلاف یا زوال ضرورت، دستور موقت را لغو کند.

نتیجه‌گیری

دستور موقت ابزار مهمی برای حفظ حقوق و جلوگیری از ورود خسارت جبران‌ناپذیر است. این دستور، محدود به موضوع دعوا و موقتی است و تنها زمانی صادر می‌شود که خواهان فوریت آن را به اثبات برساند.