Bugun 28-aprel 2025-yil, Dushanba.

👉 BAYRAMLAR:

🇺🇳 BMT - Butunjahon ishda xavfsizlik va Salomatlik kuni‌‌.
🌏 Havoli konditsioner tug'ilgan kun.

🔹 MILLIY BAYRAMLAR:

🇮🇩 Indoneziya - Milliy she’riyat/adabiyot kuni.
🇵🇱 Polsha - Ishda xavfsizlik va salomatlik kuni.
🇮🇹 Italiya - Sardiniya kuni.
🇹🇲 Turkmaniston - Turkman otlari kuni.
🇺🇸 AQSh - Milliy super qahramon kuni.
🇯🇵 Yaponiya - Suverenitet tiklangan kun.
🇨🇦 Kanada - Ishchilar uchun motam tutish kuni.
🇦🇫 Afg'oniston - Jihodda afg'on xalqining g'alabasi kuni.
🇧🇧 Barbados - Milliy Qahramonlar kuni.
🇿🇲 Zambiya - Kennet Kaunda kuni.
🇼🇫 Uollis va Futuna - Avliyo Sent-Pyer Chanel kuni.
🇮🇳 Hindiston, Odisha - Huquqshunoslar kuni.
🇷🇺 Rossiya - Tez tibbiy yordam xodimlari kuni.

👉 VOQEALAR:

- 1503 -  Dunyodagi birinchi poroxli qurol bilan g'alaba qozongan jang - Cherinyola jangi bo'lib o'tdi.
- 1512 - Bobur va Ubaydullaxon o'rtasidagi Raboti Malik atrofidagi jang. 
- 1599 - Angliya parlamenti Angliya cherkovi uchun umumiy ibodat kitobini tasdiqladi.
- 1686 - Isaak Nyuton o‘zining “Tabiiy falsafaning matematik tamoyillari” monumental asarining birinchi tomini qirollik jamiyatiga taqdim etdi.
- 1784 - Fransiyada ixtirochilar B.Lonua va J.Benvenyu birinchi vertolyotning modelini namoyish qildilar.
- 1788 - Merilend AQShning 7-shtatiga aylandi.
- 1799 - Milan rus qo'shinlari tomonidan egallab olindi.
- 1879 -  Tarnovodagi Ta'sis majlisi tomonidan Bolgariya Konstitutsiyasi qabul qilindi.
- 1908 - Butunjahon esperanto assotsiatsiyasi (UEA) tashkil topdi.
- 1914 - AQShda havoli konditsionerga patent berildi.
- 1923 - Angliya futbol kubogi finali.
- 1920 - Ozarbayjon SSRning tashkil topishi.
- 1945 - Qizil Armiya qismlari reyxstagga hujumni boshladi.
- 1945 - Daxau konslageridagi qoʻzgʻolon.
- 1945 - Italiya diktatori Benito Mussolini va uning ma'shuqasi Klara Petacchi qatl etildi.
- 1947 - Tur Xeyerdal Perudan „Kon-tiki“ tomonga ketdi.
- 1969 - Sharl de Goll Fransiya Prezidenti lavozimidan ketdi.
- 1969 - Leonid Gaydayning “Brilliant qo‘l” komediyasi ekranlarga chiqdi.
- 1995 - Toshkentda ma'rifatparvar adib, shoir va davlat arbobi Mahmudxo‘ja Behbudiy tavalludining 120 yilligiga bag‘ishlangan tantanali yig‘ilish bo‘lib o‘tdi.
- 2000 - Turkiya, Ozarbayjon va Gruziya Kaspiy neftini tashish uchun neft quvurlarini qurish bo‘yicha kelishuvga erishdi.
- 2001 - birinchi kosmik sayyoh - amerikalik Dennis Titoning parvozi.
- 2014 - Amerikalik talabalar tomonidan  yaratilgan, elektr yordamida harakatlanadigan Electric Blue avtomobili elektromobillar o‘rtasidagi dunyo rekordini yangiladi. 

👉 TAVALLUDLAR:

- 1442 - Edvard IV (1483) - Angliya qiroli (1461-1470 va 1471-1483).
- 1753 - Frans Ashar (1821) - nemis kimyogari, qand lavlagidan birinchi bo‘lib spirt va uksus olishga erishgan.
- 1758 - Jeyms Monro (1831) - AQShning 5-prezidenti (1817-1825).
- 1838 - Tobias Asser (1913) - gollandiyalik huquqshunos, Nobel mukofoti sohibi (1911).
- 1852 - Vvedenskiy Nikolay (1922) - rus fiziologi, Parabioz to’g’risida ta’limotga asos solgan. 
- 1876 - Nikola Romeo (1938) - italiyalik muhandis va tadbirkor, Alfa Romeo avtomobilni ishlab chiqaruvchi.
- 1908 - Oskar Shindler  (1974) - Sudetlik nemis sanoatchisi.
- 1916 - Ferruchchio Lamborjini (1993) - Italiya avtomobil ishlab chiqaruvchisi, hashamatli sport avtomobillari yaratuvchisi.
- 1937 - Saddam Husayn (2006) - Iroq prezidenti (1979-2003).
- 1964 - Boyxonova Zulayho - aktrisa, xonanda (lirik soprano), O’zbekiston xalq artisti (2003).
- 1973 - Rashid Xoliqov - xonanda, O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan artist.
- 1974 - Penelopa Kruz - ispan kinoaktrisasi va modeli.
- 1981 - Jessica Marie Alba - amerikalik aktrisa va tadbirkor ayol.
- 1982 - Donna Feldman - amerikalik aktrisa va model.
- 1985 - Kaniza (Ahmedova Shahrizoda) - xonanda, “Nihol” mukofoti sovrindori.
- 1988 - Kamila Valyexo - Chilida talabalar va kommunistik harakat faoli.

@Kun_TarixiTG

#Ibratli hikoyalar

ЧИН ДЎСТ

Анвар ва Умар саҳрода бир неча кун юришди. Улар сув тугагандан сўнг икки кун йўлда давом этишди. Чанқоқ уларни силласини қурутди. Қуёш оташ каби уларни ёндирарди. Бераҳм саҳронинг қумлари эса оёқларини куйдирарди. Улар ташналикдан қийналиб, қадам-бақадам умидсизланиб боришарди. Иккиси ҳам сувга олиб борадиган энг яқин йўл ҳақида пичирлашарди. Анвар: “Бу энг яқин йўл”, деб қўли билан кўрсатса, Умар қарши томонга ишора қиларди. Фикрлари бир жойдан чиқмаган дўстлар жанжаллашиб қолишди. Бу эса Анвар дўстининг юзига бир тарсаки уруши билан якунланди. Умар унга жавоб қайтармай, қумга: “Бугун дўстим билан тортишиб қолдим. Шу учун, у мени юзимга бир тарсаки урди”, деб ёзиб қўйди.

Икки дўст йўлда давом этишди. Узоқда анҳор кўринди. Анвар югура бошлади. Умар ҳам дўстининг ортидан чопиб, ундан ўзиб кетди. Умарни ташналик ва чанқоқ шу қадар азоблагандики, у сузишни билмаслигини унутиб, ўзини анҳорга отди. У сувга тушдию чўка бошлади. Анвар келиб, дўстини қутқарди.

Умар чўнтагидан пичоқ олиб, ҳарсанг тошга: “Бугун дўстим менинг ҳаётимни сақлаб қолди”, деб ёзиб қўйди. Унинг бу ишидан дўсти ҳайрон бўлиб: “Юзингга тарсаки урганимда қумга ёздинг. Жонингни сақлаб қолганимда эса, тошга ёзяпсан?”, деди. Умар: “Юзимга урганинг бир ҳодиса эди халос. Шамол келиб, ёзувни ўчириб юборади. Худди шунингдек, тарсаки ҳам ёдимдан ўчирилади. Лекин, ўлимдан асраб қолганинг улуғ иш. Шу боис уни тошга ўйиб ёздим. Бу ёзув тошдан ўчмаганидек, менинг ёдимда ҳам абадий қолади. Зеро, Яхши дўст хатоларни унитиб, гўзал сифатларни ёдда сақлайди”, деди.

#Ibratli hikoyalar

АРМОН

Зоҳид уйқудан уйғонганида тонг аллақачон отиб, кун ёйилиб кетганди. Анча вақтгача ўзига келолмай ётди. Ўзига келганида эса. . .

У ёшлик қилди. Йўқ, ёшлик қилмади, кўнгилнинг беўхшов майлига қурбон бўлди. Санамжонни кўрдию, ишқ дардига мубтало бўлди-қўйди. Қизни кўрмаса туролмайдиган, гўёки ҳаёти тўхтаб қолаётгандек туюлди. Онасига дардини ёрди. Гулрухсор опа қизни суриштириш учун манзилини сўради. Ўғли айтган манзилга бориб маҳалла аҳлидан, қўни-қўшнидан Санам ва унинг оиласини суриштирди. Уларнинг ҳаммалари бир оғиздан қизнинг яхшилигини, аммо онаси ёмон феълли эканлигини айтишди. Айниқса, кекса бир онахон:

Қизим, турмуш, оила қуриш – оғир масала. Чуқур ўйлаб, ўрганиш керак, токи тўрт кунда янги оила бузилиб кетмасин. Яна бир гапимни қулоғингга ил, болам. Донишмандлар: “Онаси яхши бўлсаю қизи ёмон бўлса, у қизни ҳеч иккиланмай келин қил. У барибир онасига тортади. Аммо қизи яхши бўлсаю, онаси ёмон бўлса, у қизнинг яхшилигига алданиб қолма”, дейишган. Шунинг учун бу қиз борасида хулоса чиқаришга шошилманглар, – деди.
Гулрухсор опа уйга қайтганида Зоҳиджон уни интиқ бўлиб кутиб турганди. Опа:

Ўғлим, маҳалладошлари қизнинг оиласи ҳақида яхши гап айтишмади, нима қиламиз? – сўради.
Зоҳиджон:

Санамни яхши қиз дейишибди-ку! Уйлантирсангиз, унга уйланаман, бошқа қиз керак эмас. Мени десангиз, дадамни ҳам кўндирасиз!
Чораси қолмаган онаизор дадаси билан маслаҳатлашиб, тўй қилишга рози бўлишди. Орзу-ҳавасли, карнай-сурнайли, донғи етти маҳаллага етадиган тўй бўлиб ўтди. Салкам бир ойгача Зоҳиджонлар уйидан меҳмонлар қадами узилмади. Иккинчи ой бошланди. Гулсанам опа, турмуш ўртоғи келин олдик, бир боламиз иккита бўлди деб хурсанд. Келинимиз бизга келин эмас, қиз бўлсин деб роса дуо қилишди.

Санам аввалига қайнона-қайнота хизматини елиб-югуриб бажара бошлади. Нима ҳам бўлди-ю, тўсатдан келиннинг авзои бузилиб, эрига хархашасини бошлади:

Жон хўжайин, илтимос, ўзимиз алоҳида кўчиб чиқайлик. Мен қачон турмушга чиқсам, алоҳида яшайман, деб орзу қилганман.
Э, қизиқмисан, мен битта-ю битта фарзанд бўлсам, қандай қилиб ташлаб кетамиз?
Нима қипти, тез-тез келиб турамиз.
Зоҳиджон кўнмади. Санам ялиниб-ёлвориб, ниҳоят, ҳовлини иккига ажратиб олишга эрини кўндирди. Зоҳиджон бу гапни айтишга юзи бўлмаслигини айтганида:

Сиз эркаксиз. Оилада ҳукмингиз бўлиши керак. Қандай айтасиз, нима қиласиз – бу сизнинг ишингиз. Айтасиз, тамом-вассалом! – сўзига якун ясади Санам.
Зоҳиджон ўйлай-ўйлай ечим тополмагач, уйга ичиб келди. Шайтон уни ичига кириб олиб, ўзини кўрсата бошлади. Эр шерга айланди. Тавба, кечаги истиҳола, андиша қаерга чекинди, билмайди. У ота-онасига алоҳида яшашмоқчилигини, ҳовлини иккига бўлиб, ўзларига тегишли қисмини ажратиб беришларини сўради.

Бу гапдан ота нима деярини, она нима қиларини билмай талмовсираб қолишди. Айниқса, она ўзини буткул йўқотиб қўйди. У бор бўйи билан ерга гурсиллаб йиқилди. Ота тез ёрдамга қўнғироқ қилди. . . Ер гўё остин-устун бўлди. Етиб келган тез ёрдамда онани шифохонага олиб кетишди. Саросимада қолган ота ҳам хотини билан бирга кетди. Зоҳиджон бошқа нима бўлганини билмайди. . .

. . . Кечаги воқеалар эсига келди-ю, нима қиларини билмай бошини чангаллаб қолди. Ўзининг қандай хатога йўл қўйганини англади. Англади-ю. . . бир хотиннинг макри минг туяга юк бўлиб қолмай, қалбни, хонадонни вайрона қилишга ҳам қодирлигини тушуниб етганида кечириб, тузатиб бўлмайдиган хатога йўл қўйганини тушунди.

#Siz_tuman_kutubxonasi_manzilini_bilasizmi?
#Fleshmob

Baliqchi tuman axborot -kutubxona markazi tomonidan tuman aholisi oʻrtasida "Siz tuman kutubxonasi manzilini bilasizmi?" nomli fleshmob oʻtkazildi. Fleshmobda tuman axborot -kutubxona markazi manzilini topgan faollarga kitob sovgʻa qilindi. Manzilini bilmaganlarga manzil vizitkasi berildi.

Bugun 29-aprel 2025-yil, seshanba.

👉 BAYRAMLAR:

🌏 Xalqaro Raqs kuni.
🌏 Xalqaro immunologiya kuni.
🌏 Kimyoviy qurollarni taqiqlash tashkiloti tashkil etilgan xalqaro kun.
🌏 Butunjahon tilaklar kuni.

🔹 MILLIY BAYRAMLAR:

🇰🇬 Qirg‘iziston - Bishkek shahri kuni.
🇩🇰 Daniya - Malika Benediktaning tug‘ilgan kuni.
🇺🇦 Ukraina - Ukraina futboli kuni.
🇨🇴 Kolumbiya - Daraxt ekish kuni.
🇨🇻 Kabo-Verde - Praia shahri kuni.
🇯🇵 Yaponiya - Imperator Syova kuni.
🇳🇮 Argentina -  Hayvonlar kuni.

👉 VOQEALAR:

- 1050 - Berengar Turskiyning qarashlari qoralangan Rim Kengashi.
- 1429 - Janna d’Ark boshchiligidagi qo‘shin qamaldagi Orleanga kirdi.
- 1624 - Lyudovik XIII Arman Rishelyeni vazir etib tayinladi.
- 1770 - Ingliz sayyohi Jeyms Kuk ilk bor Avstraliyaga qadam qo‘ydi.
- 1854 - Germaniyaning "Favorit" yelkanli kemasi "Hespera" (AQSh) bilan to'qnashib, cho'kib ketdi va 201 kishi halok bo'ldi.
- 1882 - Berlinda dunyoda birinchi trolleybus ishga tushirildi.
- 1884 - Oksford universiteti qiz-talabalarga imtihon topshirishga rozi bo‘ldi.
- 1897 - Angliyalik fizik Jozef Tomson London qirollik jamiyati yig‘ilishida elektronni kashf etganini e’lon qildi.
- 1913 - AQShga ko‘chib kelgan shved elektrotexnika muhandisi Gideon Sundbek hozirda “molniya” deb nomlanuvchi ixtiroga patent oldi.
- 1923 - Armiya komandasi ( keyinchalik SSKA) tashkil etildi.
- 1931 - SSSRda birinchi eksperimental teleko'rsatuv o'tkazildi.
- 1945 - Daxau konslageri ittifoqchilar tomonidan ozod qilindi.
- 1961 - Jarroh Leonid Rogozov appendektomiya operatsiyasini muvaffaqiyatli bajardi.
-1975 - AQSh fuqarolarining Xoshimindan olib chiqilishi.
- 1978 - Daniya o‘lim jazosini bekor qildi.
- 1982 - Xitoy aholisi milliard kishidan oshdi.
- 1985 - Mashhur “Nike” tug'ilgan kun.
- 1986 - Los-Anjelesdagi markaziy kutubxonada yong‘in sodir bo‘ldi, 350 mingta kitob zarar ko‘rdi.
-1995 - .uz domeni roʻyxatga olindi.
- 1996 - O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Islom Karimovning “O‘zbekkino” Davlat-aksionerlik kompaniyasini tuzish to‘g‘risida”gi Farmoni e'lon qilindi.
- 2000 - Germaniya «Qahrabo xonasi»ning qismlarini Rossiyaga sovg'a qildi.
- 2002 - Obninsk shahrida dunyodagi birinchi Obninsk atom elektr stantsiyasining reaktori abadiy o'chirildi.
- 2012 - "Ludofon" nomli yangi musiqa asbobi ixtiro qilingan kun.

👉 TAVALLUDLAR:

- 1727 - Jan Jorj Noverr (1810) - fransuz xoreografi, balet asoschilaridan biri.
- 1785 - Karl Drez (1851) - nemis ixtirochisi, drezina uning nomi bilan atalgan.
- 1818 - Aleksandr II (1881) - Rossiya imperatori (1855-1881)
- 1854 - Genri Puankare (1912) - fransuz matematigi, fizigi, astronomi va faylasufi.
- 1885 - Egon Ervin Kish (1848) - chex yozuvchisi va jurnalisti.
- 1893 - Yuri Garold Kleyton (1981) - amerikalik fizik-kimyogar, Nobel mukofoti sohibi (1934).
- 1901- Xiroxito (1989) - Yaponiya imperatori (1926-1989).
- 1906 - Jubanov Ahmad (1968) - qozoq musiqashunosi, kompozitor va dirijyor, qozoq kompozitorlik musiqasi va musiqashunosligining asoschilaridan.
- 1917 - Celeste Holm (2012) - amerikalik kinoaktrisa. 
- 1940 - Bayram Matjonov - qoraqalpoq xonandasi (lirik bariton) va rejissyor, Qoraqalpogʻiston (1974), Boshqirdiston (1978), Oʻzbekiston (1982) xalq artisti.
- 1945 - Sharofiddin Yusupov - kulol, sulola davomchisi, zamonaviy rishton kulollik maktabining yirik vakili,  Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan madaniyat xodimi (1991).
- 1957 - Ser Daniel Michael Blake Day-Lewis - Britaniya va Irlandiya fuqaroligidagi ingliz aktyori.
- 1958 - Mishell Pfayffer - amerikalik aktrisa, prodyusser va tadbirkor ayol.
- 1968 - Kolinda Grabar-Kitarovich - Xorvatiyalik siyosatchi va diplomat, mamlakat prezidenti (2015-2020).
- 1970 - Uma Turman - mashhur Gollivud aktrisasi.
- 1970 - Andre Agassi - amerikalik taniqli tennischi.
- 2007 - Sofiya - Ispaniya Infanti, Ispaniya qiroli Filipp VI ning kenja qizi.

@Kun_TarixiTG