"Картабыз бөгөттөлүп, айлабыз түгөндү". Орусияда 7000 мигрант "кара тизмеге" түштү

Орусиядагы мигранттар банк карталары күтүлбөгөн жерден жабылып калганын, ушул тапта айласы куруп турганын айтууда. Алардын айрымдарынын тиешелүү документтери толук болсо дагы, банк картасы ачылбай калган. Орусияда мыйзам бузган мигранттарга каршы катаалдашкан эрежелер күчүнө кирди.

Кененирээк макаладан окуңуз: https://smarturl.click/M1gao

MCN Coin иши: эки адам алдамчылыкка шек саналып камалды

Кыргызстанда MCN Coin криптоактивин уюштуруудагы алдамчылыкка шек саналган эки адам камалды. Бул маалыматты Бишкектеги Биринчи май райондук сотунан “Азаттыкка” ырасташты. Ага ылайык, Улуттук коопсуздук комитетинин тергөөчүлөрүнүн өтүнүчү менен кылмышка шектүүлөрдүн бөгөт чарасы 7-февралда каралып, 5-апрелге чейин тергөө абагында калтырылды.

Буга чейин MCN coin криптоактивин уюштургандардын бири Исрадин Субанбеков кармалганы маалым болгон. Улуттук телеканалда анын колдору кишенделген абалдагы видеосу жарыяланган жана атайын кызматтын тергөө абагына киргизилгени, сурак берип жатканы айтылган.

Субанбеков анда “MCN сoin менен иштегенине бир жыл болгонун, өздөрүнүн кызыкчылыгы үчүн иштеп, бир топ пайда көрүшкөнүн, элден чогулган акчаны кайтарып бере алышпасын, жалган убадаларды беришкенин” айткан жана кечирим сураган.

@azattyk_radiosu

Кадырбек Атамбаев Султанбеков сотко жеткирерде эсин жоготконун билдирди

Бишкек шаардык кеңештин депутаты, "Социал-демократтар" партиясынын мүчөсү Кадырбек Атамбаев аталган партиянын абактагы лидери Темирлан Султанбеков сотко жеткирерде эсин жоготуп, "Тез жардам" чакыртылганын билдирди. Ал Фейсбуктагы баракчасына Султанбеков Бишкек шаардык милициясынын тергөө абагында экенин жазды.

Султанбековдун жактоочуларынын билдиришинче, Бишкектеги Свердлов райондук соту 8-февралда "Социал-демократтар" партиясынын лидери жана аталган партиянын мүчөлөрү Ирина Карамушкина менен Роза Түрксевердин абактагы мөөнөтүн узартууну карамак. Отурум тууралуу алдын ала айтылган эмес жана адвокаттарга бул тууралуу процесске бир саат калганда гана кабар берилген.

Бишкек шаардык ички иштер башмармалыгы жана сот органдары азырынча бул тууралуу расмий комментарий бере элек. (Архив сүрөт)

@azattyk_radiosu

Трамп Путин менен телефондон сүйлөшкөнүн билдирди

Кошмо Штаттардын президенти Дональд Трамп New York Post басылмасына курган маегинде Орусиянын президенти Владимир Путин менен телефондон сүйлөшкөнүн билдирди. Бирок ал качан болгонун тактаган жок. Трамп Путин менен канча жолу сүйлөшкөнү тууралуу суроого дагы бир ыктай жооп берген эмес.

АКШнын президентинин ырасташынча, Путин ага "(кармаш жүрүп жаткан аймактарда) адамдардын набыт болушун токтотууну кааларын" айткан.

Трамп бул маегинде Украинадагы согушту токтотууга байланыштуу анын так планы бар экенин дагы бир жолу белгилеген жана ал чукул ишке ашарына үмүттөнгөн. Ошондой эле Орусия менен Украинанын президенттери экенин так атабастан "алар жолугушууну каалайт" деп билдирген.
Кремль бул тууралуу азырынча комментарий бере элек.

Буга чейин Трамп келерки аптада Украинанын президенти Владимир Зеленский менен жолугушуусу, Орусиянын президенти Владимир Путин менен сүйлөшүүсү мүмкүн экенин айткан. https://www.azattyk.org/a/33308398.html

Жалган жалаа үчүн айып каралган мыйзам 10-февралдан тартып күчүнө кирет

Кыргызстанда интернет жана жалпыга маалымдоо каражаттарында жалаа жабууга жана мазактоого айып пул салуу каралган мыйзам 10-февралдан тартып күчүнө кирет. Документке Садыр Жапаров өткөн айдын аягында кол койгон.

Жогорку Кеңеш бул мыйзам долбоорун былтыр жыл аягында кабыл алган.

Эми мазактоо жана жалаа жабууга байланыштуу арыздарды Ички иштер министрлиги (ИИМ) кабыл алып, протокол түзүп, сотко жиберет. Эгер ал далилденсе, жалган маалымат таратты делген адамга 20 миң сом, андай маалыматты чыгарган медиага 65 миң сом айып пул салынат.

Документтин баштапкы вариантында кайсы бир адамдын арызынан улам айып пул салуу же салбоо Маданият, маалымат, спорт жана жаштар саясаты министрлигине берилгени жазылган. Ошондой эле жалган кабарларды же пост, комментарийлерди жазган колдонуучулар 100 миң сом, юридикалык жактар 200 миң сом айып пул төлөөгө милдеттендирилери белгиленген.

Бул коомчулукта нааразылык жаратып, кийин айып пул азайтылган жана арыздарды карай турган орган алмашкан.

Жарандык коомдун өкүлдөрү, эркин медиалар жана бир катар эл аралык уюмдар мыйзам долбоору кабыл алынса өлкөдө пикирин ачык айткандарды жана сөз эркиндигин чектейт деп, анын кабыл алынышына каршы экенин билдирип келишет. https://www.azattyk.org/a/33308389.html

⚡️УКМК ырчы Кайрат Примбердиевге кылмыш иши козголгонун билдирди

Улуттук коопсуздук боюнча мамлекеттик комитет Кыргызстандын эмгек сиңирген артисти, ырчы Кайрат Примбердиевге Кылмыш-жаза кодексинин “Расалык, этностук, улуттук жана диний кастыкты козутуу” беренеси менен кылмыш иши козголуп, өлкөдөн чыгууга тыюу салынганын билдирди.

Атайын кызматтын маалыматына караганда, ырчыга AIRAN деп аталган YouTube каналында берген маегинде сүйлөп жатып, улуттар аралык кастыкты козутууга багытталган билдирүүлөрдү жасаган деген кине коюулууда. Ушул тапта тиешелүү тергөө жана процессуалдык иш-чаралар жүргүзүлүүдө.

9-январда казакстандык AIRAN деп YouTube каналы “Кыргыздар казактардан эмнеси менен айырмаланат? Кыргызстандагы демократияга ким тоскоолдук кылды?” деген бир сааттык видео тасма жарыяланган.

Видеодо 19-кылымда жашаган казак ханы Кенесары тууралуу да кеп болгон. Казакстандык журналисттер бул боюнча эки элдин ортосундагы талаш-тартыш токтобой келе жатканын белгилеп, “Ормон хан мынчалык катаалдык кылбай, коңшулугун көрсөтсө болот беле?” деген суроо коюшкан.

Кайрат Примбердиев “Ормон хан Кенесары ханды өлтүрүүгө мажбур болгонун. Мен өз атымдан бул окуя үчүн казак элинен кечирим сурагым келет”, - деп айткан. Бул коомчулукта талкуу жараткан. Ырчы AIRAN медиасына дээрлик бир сааттай маек курганын, анда бул тарыхый окуянын жүрүшүнө кенен токтолгонун, бирок анын баары тасмага кошулбай калганын айткан.

@azattyk_radiosu

💸Кыргызстанда орточо айлык акы 37 миң 360 сом деп эсептелди

Улуттук статистика комитетинин эсебинде 2024-жылы Кыргызстанда бир кызматкердин орточо айлык акысы 37 миң 361 сом деп эсептелди. Бул 2023-жылга салыштырмалуу 12,7% жогору.

Кыргызстанда орточо айлыктын көрсөткүчү боюнча коомчулукта ар кандай талаш-тартыш болуп келет. Айрымдар орточо эмгек маяна 37 миң сомго жетпей турганын айтышат.

@azattyk_radiosu

‼️"Крокустагы" кол салуу боюнча тергөө аяктап калды, иш мартта сотко өтүшү мүмкүн

Москванын четиндеги "Крокус Сити Холлдогу" теракт боюнча иш тергелип бүтүп, мартта сот башталышы мүмкүн. Бул тууралуу "Свобода" радиосу "Коммерсант" басылмасына шилтеме кылып жазды. Маалыматка караганда, 27 кишиге коюлган айып боюнча тергөө иштери өтө тездикте бир жылга жетпеген убакытта аяктады.

6-февралда ТАСС агенттигине айыпталуучулардын биринин жактоочусу Олег Власов тараптар иштин материалдары менен тааныша баштаганын билдирди. "Коммерсант" жазгандай, тергөө 27 айыпталуучу өздөрүнө түздөн-түз тиешеси бар материалдар менен гана таанышса болот деген чечим кабыл алган. Калган 100 тому менен толук таанышпайт. Бул чечим материалдар менен таанышуу жараянын кыскартуу аракети катары түшүндүрүлүп жатат.

Март айында кылмыш иши Башкы прокуратурага бекитүү үчүн жиберилери күтүлүүдө. Теракттын бир жылдыгына, 22-мартка карата иш сотко өткөрүлүшү мүмкүн. Терактка байланышкан кылмыш ишин Орусиянын Тергөө комитети тергеди.

@azattyk_radiosu

⚡️БШКнын жетекчиси Шайлдабекова кетип, ордуна Шайназаров келди

Борбордук шайлоо комиссиясынын (БШК) төрайымы Нуржан Шайлдабекова өз каалоосу менен кызматтан кетти. 10-февралдагы БШКнын жыйынында анын арызы каралып, кабыл алынды.

Шайлдабекова БШКнын мүчөсү катары жаңы жетекчиге талапкер көрсөтүү укугу бар экенин белгилеп, Тынчтык Шайназаровду көрсөттү. Шайназаровдун талапкерлиги көпчүлүк добуш менен өттү.

Нуржан Шайлдабекова бул кызматка 2016-жылы шайланган. 2021-жылы Борбордук шайлоо комиссиясынын жаңы курамы Шайлдабекованы кайрадан жетекчи кылып шайлаган. Анын жетекчилигинде БШК эки жолу президенттик, парламентик жана бир нече жолу жергиликтүү шайлоону өткөрдү.

@azattyk_radiosu

Кыргызстандагы айылдар эмнеге Михайловка, Константиновка, Николаевка Александровка, Петровка, Палтавка деп аталып калган? Анын тарыхый маани-маңызы барбы? Арадан 100 жылдан ашык убакыт өтсө да Орусиянын оторчулук саясатынын шары менен аталып калган кыргыз айылдарынын аты эмнеге өзгөрбөйт? Бул айылдардын тарыхый аталыштары кандай? Бул соңку учурда байма-бай көтөрүлгөн саясий маселеге айланды. Алдыда ушул темага кеңири кайрылабыз.

@azattyk_radiosu

Зордуктоого шектелип милиция кызматкери кармалды

Бишкек шаардык ички иштер башкармалыгы зордуктоо фактысына шектелип милиция кызматкери кармалганын билдирди.

Маалыматка ылайык, 6-февралда шаардык милицияга 24 жаштагы кыз 5-февралда Бишкектеги мейманканалардын биринде белгисиз адам коркутуп, күч колдонуп зордуктаганын айтып, арыз жазган.

Ички иштер министрлигинин Бишкек шаары боюнча Ички иликтөө бөлүмү жана Октябрь райондук ички иштер башкармалыгы ыкчам издөө аракеттерин жүргүзүп, шектүү катары милициянын лейтенанты К.У. аттуу кызматкер кармалган.

Учурда Кылмыш-жаза кодексинин "Зордуктоо” менен кылмыш иши козголуп, тергөө иштери башталды.

@azattyk_radiosu

⚡️ ТИМ Орусияда 67 миңдей кыргызстандык көзөмөл реестринде экенин маалымдады

2025-жылдын 5-февралында Орусияда жүргөн 67 миңге чукул кыргызстандык көзөмөлгө алынган адамдардын реестрине киргизилген жана алардын көпчүлүгүнүн банк карталары бөгөттөлгөн. Бул жарандар аталган реестрден чыгып, банк карталарын бөгөттөн чыгаруу жана башка чектөөлөрдү алып салуу үчүн өздөрүнүн укуктук макамын жөнгө салууга - Орусияда жүрүү укугун мыйзамдаштырууга же Орусиядан чыгып кетүүгө тийиш. Бул тууралуу 11-февралда Кыргызстандын Тышкы иштер министрлиги маалымдады.

Мекеменин басма сөз кызматы кабарлагандай, 5-февралдан тарта Орусияда миграция мыйзамдарына ылайык, өлкөдөн чыгаруу деген жаңы укуктук режим киргизилген, бул Орусияда жүргөн, бирок анда жүрүүгө мыйзамдуу негиздери жок чет өлкөлүк жарандарга карата колдонулат.

@azattyk_radiosu

Эркин Мамбеталиевдин иши Ысык-Көл райондук сотуна өттү

Кримтөбөл делген Эркин Мамбеталиевдин иши тергелип бүтүп, 28-январда Ысык-Көл райондук сотуна өттү. Райондук соттун басма сөз кызматы баштапкы соттук угуу 21-февралга дайындалганын билдирди.

Кыргызстандын мурдагы президенти Алмазбек Атамбаевдин мурдагы жансакчысы Эркин Мамбеталиевди Улуттук коопсуздук боюнча мамлекеттик комитет 2024-жылдын август айында кармаган. Атайын кызмат ал убагында кримтөбөл Рысбек Акматбаев, Камчы Көлбаев (Камчыбек Асанбек) менен байланышта болуп, алардын колдоосу менен коммерциялык жеке маселелерин чечкени аныкталганын билдирген.

Буга байланыштуу ага Кылмыш-жаза кодексинин “Уюшкан топко катышуу” беренеси менен кылмыш иши козголгон. Былтыр 25-сентябрда атайын кызмат Эркин Мамбеталиев баасы 5 миллион 716 миң 307 АКШ долларына (489 миллион 886 миң сомго) бааланган бир катар мүлкүн мамлекетке өткөрүп бергенин маалымдаган.

@azattyk_radiosu

TI: Кыргызстан жемкорлук боюнча рейтингде беш баскычка артка кетти

Эл аралык Transparency International (TI) уюму 2024-жылдагы дүйнөдөгү жемкорлуктун индексин чыгарды. Кыргызстан бул рейтингде жалпы 100 баллдан 25 упай алып, дүйнөдөгү 180 өлкөнүн ичинен 146-орунга жайгашты. Кыргызстан 2023-жылы 26 балл менен 141-орунга жазылган.

Transparency International рейтингде кайсы бир өлкөнүн ээлеген орду маанилүү эмес экенин, көрсөткүч алган упай менен эсептелинерин эскертип келет. Уюм айрым өлкөлөрдө жемкорлукка байланыштуу абал жакшырганы байкалганы менен көп мамлекеттерде бул негизги көйгөй бойдон калып жатканын билдирди.

Жемкорлук индекси 0 упайдан 100 упайга чейин эсептелет. Дания, Финляндия жана Сингапур жемкорлук аз алдыңкы үч өлкөнүн катарына кирди.

@azattyk_radiosu

Жаңылыктар | 11.02.2025 | Трамп ХАМАС барымтадагыларды бошотпосо, "тозок башталат" деп эскертти

- Украинада жапырт ракета жана дрон соккуларынан улам электр энергиясын берүү чукул токтотулду. Орусиянын Саратов шаарында дрон чабуулунан өндүрүш имараттары жабыркаганы айтылды.
- Орусияда 67 миңдей кыргызстандык көзөмөл реестринде жана көпчүлүгүнүн банк карталары ачылбай жатат. Айрымдар бардык документтери так экенине карабай банк картасы иштебей калганын, каражатын ала албай жатканын билдирүүдө.
- Борбордук шайлоо комиссиясынын төрайымы Нуржан Шайлдабекова кызматтан кетти. Ордуна Тынчтык Шайназаров келди. https://www.youtube.com/watch?v=9BTnnJnlruY&t=6s

Улуттук кардиология жана терапия борборундагы өрттө 2 адам каза тапты

Шейшембинин кечинде Бишкек шаарындагы Улуттук кардиология жана терапия борборунун имаратында чыккан өрт 2 адамдын өмүрүн алды. Бул тууралуу өзгөчө кырдаалдар министри Бообек Ажикеев Фейсбуктагы барагына жазды.

"Өрт өчүрүүчүлөрдүн жана куткаруучулардын ыкчам аракеттеринин натыйжасында 260 адам эвакуацияланды. Тилекке каршы 2 адам каза болду. Өрттү өчүрүүгө жалпы 6 бөлүм, 2 автошаты, Бишкек шаардык "Куткаруу кызматынын" куткаруучулар, ыкчам тобу тартылды. Өрт саат 22:33тө чектөөгө алынып, 23:15те толугу менен өчүрүлдү", - деп билдирди Ажикеев.

Азырынча каза тапкан жарандардын тек-жайы жана ооруканадагы тилсиз жоого эмне себеп болгону так айтыла элек.

Министр Ажикеев жарыялаган видеолордон өрт өчүрүүчүлөр түтүн каптаган имаратта иштеп жатканын көрүүгө болот. https://www.azattyk.org/a/33311266.html