Қороғу космос ва Ольберс парадокси.
Нега космос қоронғу? Нимани муҳокама қилиш керак? Кечаси осмон қоронғу бўлади, чунки қуёш ботади! Дейиш мумкин, аммо юлдузлар ҳақида ўйланг.
Бизнинг галактикамиз Сомон йўлида 100 дан 400 миллиардгача юлдузлар мавжуд. Кузатиладиган коинотда эса 100 дан 200 миллиардгача галактикалар мавжуд. Яъни, коинотдаги юлдузлар сони жуда кўп! Бунга бизнинг коинотимиз чексиз деган гипотезани қўшинг. Бундай шароитда осмоннинг ҳар қандай кичик майдони сон-саноқсиз юлдузлар билан тўлдирилиши керак ва осмон кўзни қамаштирадиган даражада ёрқин бўлиши керак эди.
Бироқ, аслида биз бундай нарсаларни кузатмаймиз. Бу қарама-қаршилик Ольберс парадокси деб аталади.
Ольберс парадокси.
Бу парадокснинг немис астрономи Генрих Вильгельм Ольберсга тегишли, гарчи бошқа кўплаб машҳур одамлар (жумладан, Иоганн Кеплер, Эдгар По ва б.) бу муаммони ҳал қилишга ҳисса қўшган. Бу парадокс шундай талқин қилинади:
Агар улкан коинотда миллиардлаб юлдузлар бўлса, унда бутун космос юлдузлар билан тўлдирилиши керак. Тунги осмоннинг исталган нуқтасида биз юлдузни кўришимиз ва осмон ёрқин порлаши керак эди. Хўш нега космос қоронғу?
Қаерга қараманг, осмонда юлдузлар ва галактикалар бор. Бироқ, уларнинг кўпчилигини кўра олмайсиз, чунки уларнинг ёруғлиги ҳали бизга етиб келмаган ёки у спектрнинг инфрақизил минтақасига ўтган. Шунинг учун инсон кўзига космос қоронғу бўлиб кўринади.
Life after death
Нега космос қоронғу? Нимани муҳокама қилиш керак? Кечаси осмон қоронғу бўлади, чунки қуёш ботади! Дейиш мумкин, аммо юлдузлар ҳақида ўйланг.
Бизнинг галактикамиз Сомон йўлида 100 дан 400 миллиардгача юлдузлар мавжуд. Кузатиладиган коинотда эса 100 дан 200 миллиардгача галактикалар мавжуд. Яъни, коинотдаги юлдузлар сони жуда кўп! Бунга бизнинг коинотимиз чексиз деган гипотезани қўшинг. Бундай шароитда осмоннинг ҳар қандай кичик майдони сон-саноқсиз юлдузлар билан тўлдирилиши керак ва осмон кўзни қамаштирадиган даражада ёрқин бўлиши керак эди.
Бироқ, аслида биз бундай нарсаларни кузатмаймиз. Бу қарама-қаршилик Ольберс парадокси деб аталади.
Ольберс парадокси.
Бу парадокснинг немис астрономи Генрих Вильгельм Ольберсга тегишли, гарчи бошқа кўплаб машҳур одамлар (жумладан, Иоганн Кеплер, Эдгар По ва б.) бу муаммони ҳал қилишга ҳисса қўшган. Бу парадокс шундай талқин қилинади:
Агар улкан коинотда миллиардлаб юлдузлар бўлса, унда бутун космос юлдузлар билан тўлдирилиши керак. Тунги осмоннинг исталган нуқтасида биз юлдузни кўришимиз ва осмон ёрқин порлаши керак эди. Хўш нега космос қоронғу?
Қаерга қараманг, осмонда юлдузлар ва галактикалар бор. Бироқ, уларнинг кўпчилигини кўра олмайсиз, чунки уларнинг ёруғлиги ҳали бизга етиб келмаган ёки у спектрнинг инфрақизил минтақасига ўтган. Шунинг учун инсон кўзига космос қоронғу бўлиб кўринади.
Life after death
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Сунъий интеллект ракета двигателини яратди ва одамлар уни реал ҳаётда синаб кўрди.
Дубайдаги LEAP 71 инжиниринг компанияси Буюк Британиянинг Шеффилд университети ходимлари билан биргаликда дунёдаги биринчи суюқ ёнилғи двигателли ракета двигателини муваффақиятли синовдан ўтказди. Эътиборли жиҳати шундаки, ушбу двигатель тўлиқ Noyron сунъий интеллект томонидан лойиҳалаштирилган, сўнгра 3Д принтерлар ёрдамида чоп этилган.
Двигатель синовлардан муваффақиятли ўтди. Учириш пайтида у 20 000 атрофида от кучига эга бўлган қувватни ишлаб чиқара олди.
Сунъий интеллект нималарга қодирлигини кўрсатяпти, 5-10 йилдан кейин нимага қодир бўлиши тасаввур қилинг.
Life after death
Дубайдаги LEAP 71 инжиниринг компанияси Буюк Британиянинг Шеффилд университети ходимлари билан биргаликда дунёдаги биринчи суюқ ёнилғи двигателли ракета двигателини муваффақиятли синовдан ўтказди. Эътиборли жиҳати шундаки, ушбу двигатель тўлиқ Noyron сунъий интеллект томонидан лойиҳалаштирилган, сўнгра 3Д принтерлар ёрдамида чоп этилган.
Двигатель синовлардан муваффақиятли ўтди. Учириш пайтида у 20 000 атрофида от кучига эга бўлган қувватни ишлаб чиқара олди.
Сунъий интеллект нималарга қодирлигини кўрсатяпти, 5-10 йилдан кейин нимага қодир бўлиши тасаввур қилинг.
Life after death
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Фильм шунчаки бирга бўлишни истаган икки қалб ҳақида. Яхши кино, кўрилар ома. (Покланиш 2007)
Life after death
Life after death
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Бу братни тушунаман, қанчалик қийин ахволга тушиш керакки кўчанинг ўртасида ўзини ёқиб юбориш учун. Бу видео Мухаммад Буазизини эслатди, қийинчилик, адолатсизлик, ноиложлик қандай яшаш мумкин.
Life after death
Life after death
Ақл овозидан кўра виждонингизнинг овозига эргашиш осонроқ, чунки ёмон оқибатда виждонингиз доимо баҳона ва афйюн топади.
© Ф.Ницше
© Ф.Ницше
Доктор Фокс эффекти.
Бу психологик эффект бўлиб, унда ўқитувчининг ажойиб экспрессивлиги талабалар учун барча маъруза материалининг бефойда ва уйдирмалигини бутунлай яшириши мумкин, шу билан бирга талабалар ҳақиқатан ҳам ниманидир ўрганганликларини ҳис қилишади.
Америка университетида эксперимент ўтказилган, у ерда магистрлар ва фан докторларига керакли одамнинг ўрнига бошқа одам жуда муҳим ишланмани тақдим этди, мавзуни умуман тушунмайдиган, фақат битта мақолани ўқиган, лекин жуда харизматик гапирадиган ва ўзига жуда ишонган актёр. Унинг ортидан мавзу бўйича ўта малакали профессор олимлардек ишланмани тақдим этди. Маърузадан сўнг тингловчилардан кимнинг тақдимоти уларга кўпроқ ёққанлиги сўралганда, ҳамма биринчиси деб жавоб берди. Ушбу тажриба доктор Фокс эффекти деб номланди, у маъруза пайтида шахснинг сифати, харизмаси ва ўзига ишончи мавзунинг ўзидан муҳимроқ эканлигини кўрсатди. Омма олдида гапирганда бу тадқиқотни эсланг.
Life after death
Бу психологик эффект бўлиб, унда ўқитувчининг ажойиб экспрессивлиги талабалар учун барча маъруза материалининг бефойда ва уйдирмалигини бутунлай яшириши мумкин, шу билан бирга талабалар ҳақиқатан ҳам ниманидир ўрганганликларини ҳис қилишади.
Америка университетида эксперимент ўтказилган, у ерда магистрлар ва фан докторларига керакли одамнинг ўрнига бошқа одам жуда муҳим ишланмани тақдим этди, мавзуни умуман тушунмайдиган, фақат битта мақолани ўқиган, лекин жуда харизматик гапирадиган ва ўзига жуда ишонган актёр. Унинг ортидан мавзу бўйича ўта малакали профессор олимлардек ишланмани тақдим этди. Маърузадан сўнг тингловчилардан кимнинг тақдимоти уларга кўпроқ ёққанлиги сўралганда, ҳамма биринчиси деб жавоб берди. Ушбу тажриба доктор Фокс эффекти деб номланди, у маъруза пайтида шахснинг сифати, харизмаси ва ўзига ишончи мавзунинг ўзидан муҳимроқ эканлигини кўрсатди. Омма олдида гапирганда бу тадқиқотни эсланг.
Life after death
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Одатда яхшироқ ухлаш учун бундай мавзулардан четроқ юраман, лекин чуқур фикрлайдиган видео бўлибди. Диндорларга ҳеч хайрон қолмайман...
Life after death
Life after death
Фикрлаш жараёни.
Туғулганингиздан буён миянгиздаги овозни тинимсиз эшитиб келасиз. Кун тартибингизда, уйқувсиз тунларингизда ҳам шу овоз. Бу овоз қаердан келади, овоз келса-ю сиз уни эшитсангиз ростдан ҳам бу овоз сизникими?
Фикрларга берилманг, бу овоз сизники. Бу фикрлаш жараёнидаги миянинг ишлаши холос, ҳамма фикрлаётганда миясидаги овозни эшитади деб ўйласангиз адашасиз, дунёда фақатгина 26 фоиз одамлар ўйлаётганда ички овозини эшитади. Олмани тасаввур қилинг тест натижаси шуни кўрсатдики, ҳамма одамлар ҳам ички овозини эшитмайди.
2-гуруҳ тоифасидаги одамлар овоз билан эмас тасаввур билан фиклайди ва улар 34 фоизни ташкил қилади. Масалан, сиз фикрлаётганингизда шу постни ўқиб тугатиб кейин бошқа ишларимни қиламан деган овозни эшитасиз, бошқалар постни ўқиб тугатишини кейин бошқа ишларини қилишини тасаввур қилиб фикрлайди ва ҳеч қандай овозни эшитмайди.
3-гуруҳ тоифасидаги одамлар фақат ҳис қилади, улар 26 фоизни ташкил қилади. Бундай одамлар ўйлаётганда фақатгина қувонч, қўрқув, ғамгинлик ва ҳ.з ларни ҳис қилади холос.
4-гуруҳ тоифасидаги одамлар сенсорли фикрлайди, ғалати эшитилади биламан, лекин улар 22 фоизни ташкил қилади. Масалан, улар магазинга бормоқчи бўлса юзига шамол эсаётганини, ерни босаётганини ҳис қилади ҳудди ростдан ҳам нимадир танасига тегаётгандек.
Ва 5-гуруҳ тоифасидаги одамлар овозни эшитмайди ва ҳеч нимани ҳис қилмайди, улар ҳам 22 фоизни ташкил қилади. Масалан, бундай одамлар магазинга кетаётганда тасодифий одам ҳақида ёки умуман ўзининг ишига режасига талуқли бўлмаган нарсаларни ўйлайди.
Бу тажриба ҳақида тўлиқ малумотни шу ерда ўқишингиз мумкин: inner experience
Life after death
Туғулганингиздан буён миянгиздаги овозни тинимсиз эшитиб келасиз. Кун тартибингизда, уйқувсиз тунларингизда ҳам шу овоз. Бу овоз қаердан келади, овоз келса-ю сиз уни эшитсангиз ростдан ҳам бу овоз сизникими?
Фикрларга берилманг, бу овоз сизники. Бу фикрлаш жараёнидаги миянинг ишлаши холос, ҳамма фикрлаётганда миясидаги овозни эшитади деб ўйласангиз адашасиз, дунёда фақатгина 26 фоиз одамлар ўйлаётганда ички овозини эшитади. Олмани тасаввур қилинг тест натижаси шуни кўрсатдики, ҳамма одамлар ҳам ички овозини эшитмайди.
2-гуруҳ тоифасидаги одамлар овоз билан эмас тасаввур билан фиклайди ва улар 34 фоизни ташкил қилади. Масалан, сиз фикрлаётганингизда шу постни ўқиб тугатиб кейин бошқа ишларимни қиламан деган овозни эшитасиз, бошқалар постни ўқиб тугатишини кейин бошқа ишларини қилишини тасаввур қилиб фикрлайди ва ҳеч қандай овозни эшитмайди.
3-гуруҳ тоифасидаги одамлар фақат ҳис қилади, улар 26 фоизни ташкил қилади. Бундай одамлар ўйлаётганда фақатгина қувонч, қўрқув, ғамгинлик ва ҳ.з ларни ҳис қилади холос.
4-гуруҳ тоифасидаги одамлар сенсорли фикрлайди, ғалати эшитилади биламан, лекин улар 22 фоизни ташкил қилади. Масалан, улар магазинга бормоқчи бўлса юзига шамол эсаётганини, ерни босаётганини ҳис қилади ҳудди ростдан ҳам нимадир танасига тегаётгандек.
Ва 5-гуруҳ тоифасидаги одамлар овозни эшитмайди ва ҳеч нимани ҳис қилмайди, улар ҳам 22 фоизни ташкил қилади. Масалан, бундай одамлар магазинга кетаётганда тасодифий одам ҳақида ёки умуман ўзининг ишига режасига талуқли бўлмаган нарсаларни ўйлайди.
Бу тажриба ҳақида тўлиқ малумотни шу ерда ўқишингиз мумкин: inner experience
Life after death
Вафот этганлар тирикларга қараганда кўпроқ гул олишади, чунки пушаймонлик миннатдорчиликдан кучлироқдир...
© Анна Франк
© Анна Франк
Одамнинг бошини бошқа танага кўчириш.
Бу мумкинми? Ўйлашингиз мумкин: албатта йўқ, чунки кўплаб нейронлар бор, бундан ташқари, томирларни кесиб қайтадан улаш имконсиз. Лекин медицина 21-асрда чинакамгина ривожланган ва назарий жиҳатдан бундай операцияни амалга оширса бўлади. Бошни кўчириш одамларга фалаж, охирги босқичдаги саратон, орқа мия жароҳатлари каби касалликларни енгиб ўтишга ёрдам беради. Лекин операцияни тез бажариш керак, акс ҳолда бошсиз бемор хаёт фаолиятини тўхтатиши мумкин. Бундай тезкор операцияни сунъий интелекти бор робот бажариши мумкин.
Лекин, бу ҳали операциянинг тўлиқ қисми эмас, масалан, одамнинг асаб тизимига тегишли бўлган млрд нейронлар бор уларни кесиб қайта улаш имконсиз. Кейинги масала бу донорнинг танаси, яъни иммунитет тизими бировнинг бошини қабул қилмаслиги мумкин. Ҳозирча, бошни кўчириш учун қўйидаги бажариб бўладиган ва бўлмайдиган ишлар бор, лекин инсонлар кейинчалик буни ҳам уддалаши ҳеч гап эмас.
Life after death
Бу мумкинми? Ўйлашингиз мумкин: албатта йўқ, чунки кўплаб нейронлар бор, бундан ташқари, томирларни кесиб қайтадан улаш имконсиз. Лекин медицина 21-асрда чинакамгина ривожланган ва назарий жиҳатдан бундай операцияни амалга оширса бўлади. Бошни кўчириш одамларга фалаж, охирги босқичдаги саратон, орқа мия жароҳатлари каби касалликларни енгиб ўтишга ёрдам беради. Лекин операцияни тез бажариш керак, акс ҳолда бошсиз бемор хаёт фаолиятини тўхтатиши мумкин. Бундай тезкор операцияни сунъий интелекти бор робот бажариши мумкин.
Лекин, бу ҳали операциянинг тўлиқ қисми эмас, масалан, одамнинг асаб тизимига тегишли бўлган млрд нейронлар бор уларни кесиб қайта улаш имконсиз. Кейинги масала бу донорнинг танаси, яъни иммунитет тизими бировнинг бошини қабул қилмаслиги мумкин. Ҳозирча, бошни кўчириш учун қўйидаги бажариб бўладиган ва бўлмайдиган ишлар бор, лекин инсонлар кейинчалик буни ҳам уддалаши ҳеч гап эмас.
Life after death
Орзу учун реквием (Requiem for a dream 2000).
Ҳали кўришга улгурмадим, лекин норм фильмга ўхшаяпти Imdb 8.3 экан. Фильм севишга ва севгини ҳис қилишга интилаётган инсонларнинг ички дунёсини хаёлий тарзда уйғотувчи фильм, улуғвор топилган ва фожиали тарзда йўқолган бахт ҳақидаги масалдир. "Орзу учун реквием" ёлғиз, бева қолган Сара Гольдфарб ва унинг мақсадсиз ўғли Гарри ўртасидаги муносабатлар билан боғлиқ бўлган параллел воқеаларни ҳикоя қилади. Телевизион ўйин кўрсатувида пайдо бўлиш умидига эга бўлган тўлиқ Сара миллий томошабинлар учун, ўзини гўзаллаштириш учун хавфли парҳез режимини бошлайди. Кечга фильм тополмаётган бўлсангиз кўриб қўйса бўлади.
Реквием - бу филмнинг шунчаки номи эмас, унинг ўзаги кўп қатламли бўлиб, ёлғон, бузғунчи бўлиб чиқадиган ва тўлиқ ҳалокатга олиб келадиган аянчли оқибатларни акс эттиради. Сўзнинг иккита маъноси бор, 1- вафот этган одам учун католик черковининг хизмати. 2- Дафн маросими учун мусиқа.
Life after death
Ҳали кўришга улгурмадим, лекин норм фильмга ўхшаяпти Imdb 8.3 экан. Фильм севишга ва севгини ҳис қилишга интилаётган инсонларнинг ички дунёсини хаёлий тарзда уйғотувчи фильм, улуғвор топилган ва фожиали тарзда йўқолган бахт ҳақидаги масалдир. "Орзу учун реквием" ёлғиз, бева қолган Сара Гольдфарб ва унинг мақсадсиз ўғли Гарри ўртасидаги муносабатлар билан боғлиқ бўлган параллел воқеаларни ҳикоя қилади. Телевизион ўйин кўрсатувида пайдо бўлиш умидига эга бўлган тўлиқ Сара миллий томошабинлар учун, ўзини гўзаллаштириш учун хавфли парҳез режимини бошлайди. Кечга фильм тополмаётган бўлсангиз кўриб қўйса бўлади.
Реквием - бу филмнинг шунчаки номи эмас, унинг ўзаги кўп қатламли бўлиб, ёлғон, бузғунчи бўлиб чиқадиган ва тўлиқ ҳалокатга олиб келадиган аянчли оқибатларни акс эттиради. Сўзнинг иккита маъноси бор, 1- вафот этган одам учун католик черковининг хизмати. 2- Дафн маросими учун мусиқа.
Life after death
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
— Вафот этганингдан кейин нима бўлишини биласанми?
— Билганим шуки, вафот этганимиздан кейин бизни севадиганлар бизни соғинишади...
Life after death
— Билганим шуки, вафот этганимиздан кейин бизни севадиганлар бизни соғинишади...
Life after death
Нега бир хил ёшдаги одамлар бир бирисига нисбатан қарироқ ёки ёшроқ бўлади?
Сабаби шундаки, одамнинг туғилган санаси унинг ҳақиқий ёшини аниқламайди, одамнинг ёши теломер номли ҳужайраларнинг узунлигидан ўлчанади. Нобель мукофотига эга, профессор Элизабет Блекберн 1980-йилда теломерларни ўрганиб чиқди ва қандай қилиб секинроқ қариш мумкунлигини аниқлади. Танамизнинг ҳужайралари хар доим бўлиниб янгиланади, аммо бўлинишларнинг сони чекланган. Хужайраларнинг бўлиниши теломерларни узунлигида ўлчанади, теломерлар узун бўлса одам ёшдек кўринади, вақт ўтгач улар бўлиниб-бўлиниб бошқа бўлина олмайдиган ҳолатга келади.
Теломерлар бўлинишни тўхтагандан кейин сочлар оқаради, тана қарийди, ажинлар пайдо бўлади ва ҳ.з Теломерлар одамда ҳар хил тезликда бўлинади, шунинг учун бир хил ёшдаги одамлар бир бирисидан қарироқ ёки ёшроқ кўринади. Профессор Блекберн 4 йил изланиб охири теломерларнинг бўлиниш тезлигининг сабабини аниқлади. У 4 йил мобайнида кўп ёш оналарни ўрганиб чиқди ва тез қаришнинг асосий сабаби стресслигини исботлади. Одам қанчалик кўп стрессга тушса тезроқ қарийди, кўп ҳолатларга позитив ёндашса секироқ қарийди.
Life after death
Сабаби шундаки, одамнинг туғилган санаси унинг ҳақиқий ёшини аниқламайди, одамнинг ёши теломер номли ҳужайраларнинг узунлигидан ўлчанади. Нобель мукофотига эга, профессор Элизабет Блекберн 1980-йилда теломерларни ўрганиб чиқди ва қандай қилиб секинроқ қариш мумкунлигини аниқлади. Танамизнинг ҳужайралари хар доим бўлиниб янгиланади, аммо бўлинишларнинг сони чекланган. Хужайраларнинг бўлиниши теломерларни узунлигида ўлчанади, теломерлар узун бўлса одам ёшдек кўринади, вақт ўтгач улар бўлиниб-бўлиниб бошқа бўлина олмайдиган ҳолатга келади.
Теломерлар бўлинишни тўхтагандан кейин сочлар оқаради, тана қарийди, ажинлар пайдо бўлади ва ҳ.з Теломерлар одамда ҳар хил тезликда бўлинади, шунинг учун бир хил ёшдаги одамлар бир бирисидан қарироқ ёки ёшроқ кўринади. Профессор Блекберн 4 йил изланиб охири теломерларнинг бўлиниш тезлигининг сабабини аниқлади. У 4 йил мобайнида кўп ёш оналарни ўрганиб чиқди ва тез қаришнинг асосий сабаби стресслигини исботлади. Одам қанчалик кўп стрессга тушса тезроқ қарийди, кўп ҳолатларга позитив ёндашса секироқ қарийди.
Life after death