📘کتاب تازه: «بغداد و اصفهان: گفت‌وگوی دو شهر در عصر علم، ۷۵۰- ۱۷۵۰»
الهه خیراندیش
Baghdad and Isfahan
A Dialogue of Two Cities in an Age of Science CA. 750-1750
by Elaheh Kheirandish
Bloomsbury Academics, 2021
#کتاب_تازه
@asmaaneh

📘کتاب تازه: «بغداد و اصفهان: گفت‌وگوی دو شهر در عصر علم، ۷۵۰- ۱۷۵۰»
الهه خیراندیش
Baghdad and Isfahan
A Dialogue of Two Cities in an Age of Science CA. 750-1750
by Elaheh Kheirandish
Bloomsbury Academics, 2021

بغداد و اصفهان، دو شهری که به نام مراکز بزرگ علم‌آموزی مشهور بودند، در دل «عصر علم» اسلامی قرار داشتند. صدای فرهنگی متمایز آنها الهام‌بخش گفت‌وگویی یگانه شد که در بغداد و اصفهان بیانی تازه یافت: گفت‌وگویی میان دو شهر در عصر علم، داستان اینکه چطور در سرزمین‌های اسلامی دانش منتقل می‌شد و دگرگونی می‌یافت و بعد در تمام جهان انتشار می‌یافت. الهه خیراندیش با ترسیم تاریخ اصفهان و بغاد از سال ۷۵۰ تا ۱۷۵۰، صدای منجمان، ریاضی‌دانان، دانشمندان، عرفا، قضات، و دولتمردان درباری و نیز مترجمان و دانشوران عرب و فارس را به تصویر می‌کشد. با شرح داستان برآمدن بغداد و سقوط اصفهان، در جایگاه شهرهای اصلی و مراکز تفکر عقلانی، این کتاب به بررسی مشارکت دامنه‌دار و مداوم فرهنگ اسلامی در تاریخ علم اختصاص دارد. خیراندیش بنیان روایت را بر متون استثنایی سده‌های میانه و سایر منابع تاریخی قرار داده است و نتیجه بیش از «داستان دو شهر» هزارساله است. کتاب نگاهی شهر به شهر و قرن به قرن به آن چیزی است که جهان را تغییر داد. در متنی که ترکیبی از سفرنامه و سفر در زمان است، خیراندیش داستان‌هایی موازی خلق کرده است که شخصیت‌هایی مدرن و تاریخی دارد و با عبور از میان شهرهای جهان تغییرات زمان را ثبت و ضبط می‌کند.

فهرست مطالب کتاب:
Introduction
Chapter Summary
Chart: Names and Dates
Chapter Zero: Cast and Stage
Chapter One: Time and Place
Chapter Two: Moon and Sun
Chapter Three: Round and Square
Chapter Four: Word and Line
Chapter Five: East and West
Chapter Six: Old and New
Chapter Seven: Plan and Chance
Postscript: Now and Then; Moon and Sun

🔹اطلاعات بیشتر دربارۀ کتاب:
https://www.bloomsbury.com/us/baghdad-and-isfahan-9781780768335/
#کتاب_تازه
@asmaaneh

📢فراخوان ثبت‌نام برای دریافت کمک‌هزینۀ پژوهش و سفر
🔸مؤسسۀ ایران‌شناسی بریتانیا (BIPS)
🔸مهلت ارسال مدارک و درخواست: ۱۴ مه ۲۰۲۱| ۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۰

BIPS Research and Travel Grant Awards are to assist scholars wishing to pursue research in the area of arts, humanities and social science research, relating to the Persianate world, particularly Iran, Afghanistan, Central Asia, Transcaucasia, Iraq, the Persian Gulf littoral and South Asia. Subject areas include, but are not limited to: Art, Anthropology, Archaeology, Classics, Cultural Studies, History, Language, Literature, Politics, Religious Studies, and Sociology. Scholars who apply must be attached to a UK Higher Educational Institution (university, museum or similar).

Most of the grant funds are set aside for collaborative research projects and we are currently seeking to attract applications from scholars under three “umbrella” programmes:
- Objects of Empire: Imperial Elites and Material Cultures of Ancient Iran
- Persianisation and Persianate Cosmopolises
- Iran and the International in the Modern Period

🔸اطلاعات بیشتر:
https://www.bips.ac.uk/bips-research-and-travel-grant-awards-deadline-14th-may-2021/
#خبر
@asmaaneh

📢برگزاری کارگاه مجازی: «درآمدی بر فرهنگ نسخ عربی-اسلامی: دورۀ فشرده»
🔸میزبان: کتابخانۀ ملی قطر و کرسی تاریخ و فرهنگ اسلامی دانشگاه توبینگن آلمان
🔸ارائه‌دهندگان: محمود زکی، ریگولا فاستر، جولین مولر
🔸مهلت ثبت‌نام: ۱۵ مه ۲۰۲۱| ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۰

▪️Introduction to Arabo-Islamic Manuscript Culture: An Intensive Course
At the heart of this introductory course are manuscripts and the knowledge they contain. The course consists of six open lectures and three closed practical sessions, taking students on an exploration of Islamic intellectual heritage from its origins to the modern era.

The lectures begin by tracing fundamental perspectives of heritage, along with related terms, concepts and disciplines dealing with manuscripts. After a survey of writing materials and formats, we will focus on the Arabo-Islamic manuscript tradition, outlining its textual and physical aspects. We will also discuss the cultural history of the Qur’an and Hadith documentation and authorship, as well as issues in the history of reading, learning and the transmission of knowledge, the role of libraries, the book trade, and the preparation of editions.

In this course, we follow the dynamic life cycle of the manuscript and the text, starting from the origin of the work (authorship) and its manifestations and textual relations, through the production of the manuscript(s), until the reception of both in the past and present, considering the social and cultural contexts.

By the end of the course, you will have the basic knowledge and context to better understand the intellectual and social contexts of Arabo-Islamic books and deal with manuscripts in Arabic language and script.

🔸 برای اطلاعات و ثبت‌نام بیشتر به پیوند زیر مراجعه کنید:
https://events.qnl.qa/event/jeB91/EN

#خبر
@asmaaneh

📢برگزاری سخنرانی مجازی: «أم‌ السرب (اردن شمال‌شرقی): مسکون شدن در دوره‌های اسلامی؛ اطلاعات تازه از باستان‌شناسی بناها»
🔸سخنرانان: پیرو جلینتو
🔸میزبان: مؤسسهٔ فرانسوی شرق نزدیک
🔸زمان: ۶ می ۲۰۲۱|۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۰

▪️Umm as-Surab (north-eastern Jordan): Settlement Dynamics in the Islamic periods. New data from Building Archaeology
The site of Umm as-Surab is located in the extreme north of Jordan and is part of an articulated and homogeneous system of rural settlements that are distributed over a large basaltic area that also includes an important part of the south of present-day Syria. The Hellenistic-Roman and Byzantine periods are archaeologically well represented thanks to the presence of temples, churches and monasteries as well as a well-studied corpus of Greek and Latin inscriptions and a good knowledge of pottery. In recent years, new research perspectives have also been opened for the periods following the Islamic conquest, thanks to an ever-increasing interest and attention to the material culture of rural contexts for these periods.

This lecture, following this line of research, will reflect on the settlement dynamics of the village of Umm as-Surab, highlighting the phase of occupation of the Mamluk period and discussing some chronological gaps. The results of the archaeological analysis of the still-standing structures (i.e. Building Archaeology) will be presented, integrating the data from stratigraphy and typology together with the archaeometric ones.

🔸 اطلاعات بیشتر:
https://www.ifporient.org/archaeology-mena/
🔸ثبت‌نام در این سخنرانی:
https://zoom.us/meeting/register/tJwqcO2przkiH9ZoNZohNh0Vtd-Kkeud7_HE
#خبر
@asmaaneh

🔖راه سخت

- آقای دریابندری، می‌خواهم اول دربارۀ ترجمه از شما سؤال کنم. اصولاً ترجمه چیست؟
دریابندری: ترجمه ظاهراً همین کاری است که من گاهی می‌کنم.
- درست، ولی این چه کاری است که شما می‌کنید؟ منظورم این است که آیا ترجمه هنر است یا فن؟ اگر هنر است آیا می‌توانیم تعریفی از آن به دست بدهیم؟ اگر هم فن است چه مشخصاتی می‌توانیم برایش ذکر کنیم؟
دریابندری: راستش من گمان نمی‌کنم بتوانم جواب همۀ این سؤال‌ها را بدهم، به‌خصوص تعریف ترجمه برای من مقدور نیست. من نه آن روزی که شروع کردم به ترجمۀ چند داستان کوتاه از فاکنر به فکر تعریف ترجمه بودم و نه حالا که بیش از چهل سال از آن می‌گذرد به تعریف ترجمه رسیده‌ام. ضرورتی هم برای این کار نمی‌بینم. من یک وقت یک جای دیگر هم به این مسئله یک اشاره‌ای کرده‌ام؛ ترجمه علم نیست، عمل است. کاری است که آدم با آموزش منظم یا غیرمنظم یاد می‌گیرد، ولی در هر حال از راه آزمایش و خطا؛ مثل ساز زنی یا دوچرخه‌سواری. برای هر کدام از این کارها شاید بشود تعریف جامع و مانعی هم پیدا کرد، ولی پیدا کردن و عبارت‌بندی تعریف ساز زنی یا دوچرخه‌سواری کارِ ساز زن یا دوچرخه‌سوار نیست. هیچ دردی هم از اینها درمان نمی‌کند. به‌قول تهرانی‌ها باید بگذارند درِ کوزه آبش را بخورند، تهرانی‌های قدیم البته، چون تهرانی‌های اخیر کوزه ندارند.
- چرا؟
دریابندری: چرا کوزه ندارند؟
- نه آقای دریابندری، خواهش می‌کنم خودتان را به کوچۀ علی‌چپ نزنید؛ می‌دانم چرا کوزه ندارند. چرا تعریف را باید بگذارند درِ کوزه؟ چرا تعریف ترجمه به درد مترجم نمی‌خورد؟
دریابندری: برای اینکه تعریف یک کار و خود آن کار از یک مقوله نیستند؛ در واقع به دو مقولۀ کاملاً متفاوت تعلق دارند. پیدا کردن و عبارت‌بندی تعریف موسیقی، مثلاً، فعالیتی است در حوزۀ فلسفه و منطق، نه در حوزۀ موسیقی. یک نفر موسیقی‌دان ممکن است موسیقی‌دان بسیار باقریحه‌ای باشد، ولی روحش از فلسفه و منطق خبر نداشته باشد. چنان‌که معمولاً هم ندارد، و به این دلیل نمی‌تواند دربارۀ ماهیت موسیقی کمترین بحثی بکند. من در واقع می‌خواهم بگویم اصولاً عمل مقدم بر تعریف است. [...] هر کاری خودش یک چیز است و تعریفش چیز دیگر. حقیقت کفش در روند ساختن کفش ظاهر می‌شود، نه در تعریف کفش. روند ساختن یا دوختن کفش هم یک امر تفصیلی است، چیزی است که در عمل واقع می‌شود، در یک عبارت متبلور نمی‌شود. به همین دلیل برخلاف فرمودۀ سقراط معرفت بر کفش یا دانش کفش، اینکه کفش در حقیقت چیست در اختیار کفاش است، نه در اختیار فیلسوف، که دستش با درفش و مشته آشنا نشده.
- آقای دریابندری، ما هم حالا سراغ کفاش آمده‌ایم، نه سراغ فیلسوف، اگرچه من البته می‌دانم که شما همیشه یک پای‌تان هم توی فلسفه است. ولی فعلاً با شما به عنوان مترجم داریم بحث می‌کنیم. شما عمل ترجمه را انجام می‌دهید، پس همان‌طور که الآن خودتان گفتید لابد دانش ترجمه هم در اختیار شماست. حالا من از شما می‌خواهم که این دانش را در اختیار نسل‌های بعد از خودتان بگذارید. شما می‌گویید آن روزی که کارتان را شروع کردید نمی‌دانستید چه کار دارید می‌کنید. من می‌خواهم جوانی که امروز کارش را شروع می‌کند بهتر از شما بداند چه کار دارد می‌کند. [...]
دریابندری: منظور من این است که اگر در ترجمه دانشی وجود داشته باشد، این دانش را باید در خود ترجمه سراغ گرفت، یعنی در آثاری که ترجمه شده، نه در نظریاتی که من یا دیگری ممکن است دربارۀ ترجمه بیان کنیم. اگر من به قول شما دانشی از ترجمه داشته باشم، این دانش در جریان کار به دست آمده و در ترجمه‌‌های من ثبت شده، در همان کارهایی که کرده‌ام. این کارها هم طبعاً در اختیار نسل حاضر هستند، و اگر از باد و باران گزند نبینند در اختیار نسل‌های بعدی هم خواهند بود. اما اگر منظور شما این است که من تجربه‌های خودم را به‌صورت نوعی کپسولِ لفظی در بیاورم که نسل بعد را از خود آن تجربه‌‌ها، از خواندن خود آن کارها، بی‌نیاز کند، باید به شما بگویم که این کار از من ساخته نیست. از هیچ‌کس دیگری هم ساخته نیست. یاد گرفتن یک رشتۀ کار، یا به‌اصطلاح به دست آوردن سررشتۀ یک کار، امری است همان‌طور که گفتم تفصیلی، امری است که باید جزء به جزء و تماماً به آگاهی آدم منتقل بشود تا آدم آن کار را یاد بگیرد. به‌قول فرنگی‌ها، کار را باید از راه سختش یاد گرفت. برای یاد گرفتن کارِ سخت راه آسانی وجود ندارد. راه آسان فقط برای گذراندن امتحان دبیرستان و دانشکده به درد می‌خورد. خود من درس‌های پیش از نسل خودم را با خواندن کارهای آن نسل یاد گرفته‌ام، نه با شنیدن نظریات آنها.

گزیده‌ای از کتاب یک گفت‌وگو: ناصر حریری با نجف دریابندری. تهران: کارنامه، ۱۳۷۶. ص۱۳- ۱۷.

#گزیده
@asmaaneh

📢برگزاری سخنرانی مجازی: «قلمرو زدایی از تاریخ هنر اسلامی»
🔸سخنرانان: مهرو موسوی
🔸میزبان: موزۀ پاورهاوس
🔸زمان: ۱۵ می ۲۰۲۱|۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۰

▪️در این سخنرانی، دکتر مهرو موسوی دربارۀ قلمرو زدایی از تاریخ هنر اسلامی خواهد گفت. در این سخنرانی، با توجه به صورت‌های گوناگون تولید هنری، سنت‌های تفکر در مطالعۀ تاریخ هنر اسلامی زیر سوال می‌رود، خصوصاً در میان هنرهای ایرانی‌مآب. در این سخنرانی، راهی جایگزین برای بحث دربارۀ تاریخ هنر عرضه می‌شود و در آن به جای تأثیر هنر مدرن در«برچسب‌گذاری» هنر، مواجهه [با آن] برای هدایت تحلیل و ایجاد درک ظریفی، که حاصل گفتمان‌های اجتماعی-فرهنگی و دینی است، به کار می‌رود. این نحو جدیدِ درگیری با صورت‌های هنری حاکی از ناکارآمدی مشخصی در گزارش‌های معاصر در باب هنر اسلامیِ ایرانی‌مآب است که در نحوۀ کارکرد بسیاری از موزه‌ها و کاستی‌های آن در [نشان دادن] پیچیدگی این هنر مشهود است.

🔸 برای اطلاعات بیشتر و ثبت نام در این سخنرانی به پیوند زیر مراجعه کنید:
https://www.eventbrite.com.au/e/talk-by-dr-mahroo-moosavi-powerhouse-museum-registration-143642431379
#خبر
@asmaaneh

✏️ماجراهای من و منابع رساله‌ام (۲): «فراموش‌ شده»
مرضیه نیک‌نهاد

#یادداشت #مرضیه_نیک‌نهاد
@asmaaneh

✏️ماجراهای من و منابع رساله‌ام (۲): «فراموش‌ شده»
مرضیه نیک‌نهاد

آن اوایل که دربارۀ مسجد جامع نایین کار می‌کردم بیشتر مرا به مقالۀ مجله اثر (نوشتۀ اس. فلاری) راهنمایی می‌کردند؛ اما:
مطالعه دربارۀ جامع شهر نایین در ۱۹ مارس ۱۹۱۲ میلادی آغاز شد؛ زمانی‌که آنری ویوله، با مأموریتی از طرف وزارت فرهنگ و هنر ایران برای مطالعۀ آثار تاریخی، در میان راه اصفهان به یزد، به نایین رسید. اینکه آیا پیش از او محقق دیگری به مسجد جامع شهر نایین پرداخته است یا نه معلوم نیست؛ ولی با توجه به گزارشی که از نایین و جامعش می‌دهد، از اینکه به هیچ سابقۀ مطالعات در این زمینه اشاره نمی‌کند و لحن توصیفش به گونه‌ای است که نوعی کنجکاوی و شگفتی از آن استنباط می‌شود، این احتمال در ذهن قوت می‌گیرد که ویوله اولین کسی است که برای شناخت جامع شهر نایین و تاریخ آن، ولو اتفاقی، به این بنا پا گذاشته است. (قدیمی‌ترین منبعی که در مراجع غیرفارسی از آن یاد شده همین مقاله است. اگر شخصی پیش از ویوله به این بنا پرداخته باشد، گزارشی منتشر نکرده و در گزارش‌های بعدی هم هیچ اشاره‌ای به نام یا کار او نشده است).
ویوله زمان درازی در نایین نماند؛ اما در همین فرصت کوتاه پلانی تقریباً دقیق از مسجد تهیه کرد؛ پلانی که به‌رغم ضعف‌هایش دقیق‌تر از نمونه‌های بعدی‌ است. دقت ویوله در مشخص کردن شکل مقطع ستون‌ها، علامت‌گذاری جزئیات بنا، تصاویری که از بنا (پیش از مرمت‌های بعدی) تهیه کرده است، توجه به نکات مختلفی از ویژگی‌های طراحی اثر گرفته تا باورهای دینی مردم و البته اشاره به وجود بقایای چاهی که بعدها هیچ‌محقق دیگری آن را ندید (و البته امروز هم وجود ندارد)، گزارش جامعِ ویوله را از مهم‌ترین منابع مطالعه دربارۀ مسجد جامع نایین می‌کند. شگفت اینکه این منبع که از جهاتی مهم‌‌ترین منبع مطالعه دربارۀ مسجد جامع نایین است به عللی که در ادامه خواهد آمد خیلی زود از خاطر محققان «ایرانی» رفت.
آنری ویوله در پایان گزارش خود نظردهی دربارۀ نقوش و کتیبه‌های بنا را به همکارش ساموئل فلاری، که درخواندن کتیبه‌های کوفی خبره بود، سپرد. فلاری، با کمک عکس‌های ویوله، به بررسی نقوش و کتیبه‌های مسجد پرداخت و در پایان بر تاریخ‌گذاری ویوله صحه گذاشت.
چند سال بعد، تصاویر جدیدی که پوپ و همکارانش از مسجد جامع نایین تهیه کرده بودند به دست فلاری رسید و او در ۱۹۳۰، با استناد به اطلاعات دقیق‌تری که از عکس‌های پوپ به دست ‌آمده بود، در مقالۀ جدیدی دوباره به بررسی نقوش این مسجد پرداخت و البته بر تاریخ‌گذاری قبلی خود تأکید کرد.
حالا نکته آنکه، از میان مقاله‌های فلاری دربارۀ جامع نایین (۱۹۲۱، ۱۹۳۰)، این مقالۀ «دوم» فلاری بود که در ایران (در مجلۀ اثر) ترجمه و چاپ شد. خود او در ابتدای این مقاله به این نکته اشاره کرده است که در مقالۀ اول از عکس‌ ‌های ویوله استفاده کرده است؛ اما از نوشتارش اصلاً پیدا نیست که خودِ آقای ویوله هم چیزی دربارۀ این بنا نوشته بوده. دیگر اینکه او در ابتدای مقالۀ دوم بر دقیق‌تر بودن این نوشته در برابر مقالۀ پیشین تأکید می‌کند، بنابراین در نظر محققان، مقالۀ دوم فلاری نمایانگر نظر نهایی او دربارۀ نقوش و گچبری‌های جامع نایین بوده و طبعاً دیگر نیازی به مراجعه به مقالۀ اولیه نیست. اما همین کنار گذاشتن عاقلانۀ مقالۀ کمتر دقیقِ اول، ناخودآگاه، باعث حذف کامل گزارش ویوله، در ابتدای مقالۀ اول، و بالطبع نقشه‌اش شد. گو اینکه گویا این اتفاق فقط در میان محققان «ایرانی» پیش آمده و هنوز هم در منابع غیر ایرانی، مجلۀ Syria چاپ ۱۹۲۱ جزو منابع مهم پژوهش دربارۀ این مسجد به شمار می‌آید.
نک به مدخل «v. c. 900- c. 1250» در:
Jonathan M. Bloom and Sheila Blair. The grove encyclopedia of islamic art and architecture. P 91.

و حالا نتیجه‌های اخلاقی‌ای که گرفتم:
۱. جستجو برای منابع مهم تحقیق را حتماً از «مراجع» آغاز بکنم؛ نه از اینترنت یا هر جای دیگری.
۲. گویا دوستان خارجی، به سبب سابقه بیشترشان در مطالعه درباره تاریخ معماری ایران، در شناسایی و ضبط منابع مهم این حوزه از ما جلواند؛ گاهی به جد.
۳. موقع تحقیق «هیچ» منبعی را همان اول، به هر علت منطقی‌ای هم که بود، حذف نکنم؛ شاید اولش چیز مهمی چسبانده باشند.

▫️کتاب‌نامه:
فلاری، اس. «مسجد نائین». ترجمۀ کلود کرباسی. در اثر، ش ۲۲ و ۲۳، (۱۳۴۸)، ص ۱۵۱- ۱۶۷.
Viollet, Henry and S. Flury. “UN MONUMENT DES PREMIERS SIÈCLES DE L'HÉGIRE EN PERSE”. In Syria, 1921, Pp. 226- 316.
Flury, S. “La mosquée de Nāyin”. In Syria, vol 11, no. 1, (1930), pp. 43- 58.

#یادداشت #مرضیه_نیک‌نهاد
@asmaaneh

📘کتاب تازه: «نقد معماری: جستارهایی دربارۀ تئوری، خودبنیادی، و اقتصاد سیاسی»
داگلاس اسپنسر
Critique of Architecture
Essays on Theory, Autonomy, and Political Economy
by Douglas Spencer
Birkhäuser, 2021
#کتاب_تازه
@asmaaneh

📘کتاب تازه: «نقد معماری: جستارهایی دربارۀ تئوری، خودبنیادی، و اقتصاد سیاسی»
داگلاس اسپنسر
Critique of Architecture
Essays on Theory, Autonomy, and Political Economy
by Douglas Spencer
Birkhäuser, 2021

کتاب نظریه‌پردازی تازه و رادیکالی در زمینۀ رابطۀ میان سرمایه و معماری به دست می‌دهد. نویسنده موضع نظرورزانه‌ای را توضیح می‌دهد که از طریق آن معماری: به خدمت نئولیبرالیسم درآمدن را مشروع می‌کند؛ ایجاد جایگاه‌هایی برای مصرف‌کنندگانی راضی و سازگار را می‌آزماید؛ و از تصویر کارآفرینانۀ خود سرپیچی می‌کند. همچنین در این کتاب به گفتمان خودبنیادی معماری پرداخته می‌شود و با پرسش از ظرفیت آن برای تعامل مؤثر با شرایط و ضوابط سرمایه‌داری امروز، چرخش‌های فراسیاسی نظریۀ معماری معاصر بررسی و تحلیل می‌شود، ضمن اینکه میراث و محدودیت‌های نظریۀ انتقادی را در نظر می‌گیرند.

فهرست مطالب کتاب:
Introduction

SECTION 1. ARCHITECTURE, DELEUZE AND NEOLIBERALISM
1 Architectural Deleuzism: Neoliberal Space, Control and the ‘Univer-City’
2 Habitats for homo economicus: Architecture, Design and the Environment of ‘Man’
3 Personifying Capital: Architecture and the Image of Participation

SECTION 2. AUTONOMY: ARCHITECTURE AND THE POLITICS OF DEPOLITICIZATION
4 Less than Enough: A Critique of the Project of Autonomy
5 The Limits of Limits: Schmitt, Aureli and the Geopolitical Ontology of the Island
6 Out of the Loop: Architecture, Automation and Cognitive Disinvestment
7 Architecture after California

SECTION 3. RECKONING WITH THEORY
8 Going to Ground: Agency, Design and the Problem of Bruno Latour
9 Returns on the City: Detroit and the Design of Late Fordism
10 Enjoy the Silence: On the Consolations of the Post- political
11 Architecture’s Abode of Production: Beyond Base and Superstructure
12 On Allegory, the Architectural Imagination and Radical Disillusionment: In Conversation with Miloš Kosec


🔹اطلاعات بیشتر دربارۀ کتاب:
https://www.degruyter.com/document/doi/10.1515/9783035621648/html
#کتاب_تازه
@asmaaneh

📢فراخوان ارسال مقاله برای نشریۀ پژوهشیِ گتی
🔸مهلت ارسال چکیده: ۱ ژوئیه ۲۰۲۱| ۱۰ تیر ۱۴۰۰

▪️CALL FOR SUBMISSIONS: GETTY RESEARCH JOURNAL

The Getty Research Journal publishes full-length articles (5,000–10,000 words, including endnotes, and 8–12 illustrations) and shorter notices often highlighting new research, acquisitions, or discoveries in the Getty’s collections (1,500–5,000 words, including endnotes, and 3–7 illustrations). The Getty Research Journal is distributed in print and electronically by the University of Chicago Press, Journals Division, and is also archived on JSTOR.

Submissions are reviewed on a rolling basis. The next submission deadline is July 1, 2021. Authors submitting in languages other than English should submit as early as possible to allow for additional time needed for peer review and translation. The journal will translate articles accepted in languages other than English.


🔸اطلاعات بیشتر:
https://www.journals.uchicago.edu/toc/grj/current
#خبر
@asmaaneh

📢برگزاری سخنرانی مجازی: «چه چیزِ هنر اسلامی «اسلامی» است؟ گستردن مرزهای سنتی تاریخ هنر»
🔸سخنران: استفانی مودلر
🔸میزبان: موزه هنرهای زیبای هوستون
🔸زمان: ۱۴ مه ۲۰۲۱|۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۰

What is ‘Islamic’ about Islamic Art?: Expanding the Traditional Boundaries of Art History”
Dr. Stephennie Mulder

🔸 برای اطلاعات بیشتر و ثبت نام در این سخنرانی به پیوند زیر مراجعه کنید:
https://zoom.us/webinar/register/WN_By7e8AxiS0uHOCdPDP61sw
#خبر
@asmaaneh

📘کتاب تازه: «هنر و فرهنگ مادی در جهان بیزانسی و اسلامی»
ویراستاران: اوانتیا بابولا، لسلی چسوب
Art and Material Culture in the Byzantine and Islamic Worlds
Studies in Honour of Erica Cruikshank Dodd
Editors: Evanthia Baboula and Lesley Jessop
Brill, 2021
#کتاب_تازه
@asmaaneh

📘کتاب تازه: «هنر و فرهنگ مادی در جهان بیزانسی و اسلامی»
ویراستاران: اوانتیا بابولا، لسلی چسوب
Art and Material Culture in the Byzantine and Islamic Worlds
Studies in Honour of Erica Cruikshank Dodd
Editors: Evanthia Baboula and Lesley Jessop
Brill, 2021

این کتاب، که به اریکا کروشکنک داد تقدیم می‌شود، به جوامع مسلمان و مسیحی شرق مدیترانه از سده‌های میانی تا دوره‌ی معاصر نگاهی تازه می‌اندازد. نویسندگان مقالات این کتاب به بررسی این پرسش پرداخته‌اند که مردمانی با ادیان مختلف چطور خودشان را با تغییرات سویه‌های سیاسی سازگار کرده‌اند و نشان می‌دهند که حامیان هنر، مصرف، و تجربیات با روایت‌های پدیدآمده عجین شده است. در این مقالات، به شواهد مادی و مکتوب برای بررسی نقاشی، معماری و فعالیت‌های خلاقانه در بیزانس، دوره‌ٔ جنگ‌های صلیبی، امپراتوری عثمانی و خاورمیانهٔ مدرن توجه شده و بنا بر این اهمیت گذشته را در فهم حال نمایانده است.

فهرست مطالب کتاب:
Introduction Diversity and Identity in the Medieval Mediterranean and Beyond
Restricted Access
Chapter 1: The Anaphoric Icon
Chapter 2: Two Icons of the Virgin and Child Hodegetria from St. Catherine’s Monastery on Mount Sinai
Chapter 3: The Thirteenth-Century Expansion of the Narthex of San Marco, Venice
Chapter 4: The Refectory of the Monastery of St. Mary in the Valley of Jehoshaphat, Jerusalem
Chapter 5: Orthodox Monasteries under Lusignan Rule
Chapter 6: Church Embellishment in Medieval Egypt, Syria, and Cyprus
Chapter 7: The Tale of the Shared Church in Diyarbakir
Chapter 8: Beirut’s Great ʿUmari Mosque
Chapter 9: The Traditional Crafts of the Middle East and Central Asia in the Writings of European and North American Travellers
Chapter 10: To Not Know God


🔹اطلاعات بیشتر دربارۀ کتاب:
https://brill.com/view/title/59823
#کتاب_تازه
@asmaaneh

✏️اندر مصائب پژوهش‌های تاریخی (۱)
فاطمه احمدی، مهسا پوراحمد

نمی‌دانم تا به حال شده که هنگام مطالعۀ برخی کتاب‌های پژوهشی دربارۀ تاریخ یک شهر یا یک محله در کشورهای غربی، یا اصلاً شهری در همین خاورمیانه، حسرت بخورید یا نه. تقریباً می‌توان گفت موضوع هرچه باشد و بازۀ زمانی تحقیق هم در هر دوره و برهه‌ای که باشد، در کنار شواهد مادی متعددی که برخلاف ایران حفظ شده، مجموعۀ اسناد رسمی متعددی هم در دست پژوهشگر و نویسنده است که با کمکش می‌تواند همراه با سایر منابع مکتوب و تصویری، روایتی تاریخی را از موضوع مدنظرش ارائه کند. گاه دامنۀ این اسناد آنقدر وسیع است که نویسنده می‌تواند نوشته‌های بسیاری از سفرنامه‌نویسان، زندگی‌نامه‌نویسان و تاریخ‌نامه‌نویسان را دربارۀ موضوعی، و حتی نقشه‌ها و طرح‌های خیلی از نقشه‌بردارانی را نادرست بشمرد که در بازۀ زمانی تحقیق، در آن شهر یا محله می‌زیستند یا از آن بازدید کرده بودند. حتی گاه می‌تواند تلاش ‌کند از علل و دلایل ابراز چنین ادعاهایی از سوی نویسنده پرده بردارد و هدف احتمالی او را از بیان آن نوشته‌ها و نمایش آن تصاویر نشان دهد و از این طریق آن شهر یا محله را از منظر آن نویسنده و باورهایش بررسی کند. چنین اسنادی در کشور ما هم از برخی دوره‌های تاریخی وجود دارد که در بسیاری از مراکز اسناد و کتابخانه‌ها موجود است؛ اما شاید جز شماری از تحقیقات شهری و معماری، ‌نتوانید نشانی از ارجاع به اسناد متعددی را در خیلی از پژوهش‌ها و آثار تحقیقی تاریخی پیدا کنید. البته چند و چون برخی موضوعات تاریخی را می‌توان در تاریخ‌نامه‌ها و مکتوبات افرادی که در برهه‌های گوناگون تاریخی منصبی داشته‌اند یا از موضوعی مطلع بوده‌اند، پیدا کرد. گاه تعدادی از آنها منابعی موثق‌اند و گفته‌هایشان در مورد موضوعاتی صحیح؛ اما برای اطلاع از جوانب دسته‌ای از موضوعات هم مطالعۀ آن‌دست مکتوبات فردی کافی نیست. گاهی شما این موضوع را از مطالعۀ خود آن منبع متوجه می‌شوید و گاهی با جست‌وجو در اسنادی دیگر، سندی را می‌یابید که گفته‌های چنان تاریخ‌نامه‌‌هایی را زیر سؤال می‌برد؛ گفته‌هایی که حتی ممکن است تا به امروز شواهد محکم خیلی از پژوهش‌ها بوده باشد. مشاهده و مطالعۀ کتاب‌ها و مقالاتی از یک موضوع خاص و تکرار برخی مطالب در آنها نشان از اتکای خیلی از نویسندگان و محققان به آثاری دارد که شواهدشان را از آثار و مکتوبات افراد گرفته‌اند و در این میان کسی هم نبوده که درصدی به گفتۀ آن افراد شک کند و درصددبرآید تا از صفر تحقیقی را بر موضوع مورد نظر و با بهره از اسنادی دیگر انجام دهد. اتکای بیش از حد آن هم فقط به یک دسته از منابع که نسبتاً راحت‌تر در دسترس‌اند، فقط پژوهشگران را گمراه نمی‌کند؛ که حتی گاه فرضیه‌های اشتباهی را دربارۀ یک موضوع تاریخی در باورهای عمومی رواج می‌دهد. این موضوع را می‌توان با مشاهدۀ مطالب چندصفحۀ اینستاگرامی یا توییتری دربارۀ تاریخ شهر و معماری متوجه شد. اما چرا چنین اتفاقی می‌افتد؟ چرا تا زمانی که داده‌ای متناقض با گفته‌های پیشینیان نیابیم، به یافته‌هایمان شک نمی‌کنیم و تا جایی که از دستمان برمی‌آید اسناد رسمی و نوشتاری و تصویری بیشتری را نمی‌بینیم؟ چرا یافتن دسته‌ای از اسناد، مثلاً یافتن و مطالعۀ برگه‌های اسناد رسمی در ذهن خیلی از ما کاری عجیب، نشدنی یا حتی بی‌حاصل جلوه می‌کند؟ 🔻 [ادامۀ متن در پیام بعدی]
#یادداشت #فاطمه_احمدی #مهسا_پوراحمد
@asmaaneh

✏️اندر مصائب پژوهش‌های تاریخی (۱) [ص ۲ از ۳]

🔺اصلی‌ترین پاسخ این سؤالات عدم اطلاع از وجود اسنادی مفید در مراکز و کتابخانه‌ها و البته سختی دسترس به آنهاست. طبعاً مطالعۀ منابع دست اولی که در فروشگاه‌ها یا کتابخانه‌ها پیدا می‌شوند و نسخۀ الکترونیک تعدادی‌شان هم موجود است، برای همه راحت‌تر از پیدا کردن مراکز و آرشیوهای اسناد و مطبوعات، مراجعه به آنها، جست‌وجو در آنجا و یافتن داده است. شاید حتی مشکلاتی که برخی افراد در جست‌وجوی دسته‌ای از اسناد داشته‌اند، آنها را به فراغت از دیدن این‌گونه منابع کشانده. واقعیت این است که جست‌وجو در این مراکز آسان نیست و نیاز به پیگیری و سماجت دارد. ممکن هم است در نهایت داده‌ای مطابق با خواسته‌هایتان نشانتان ندهد؛ نه که داده‌ای نباشد؛ بلکه شاید شما نتوانید پیدا کنید یا تا پیدا کردنش پیرتان درآید. در این متن می‌خواهیم با بهره‌گیری از تجربه‌هایمان در مراکز اسناد و آرشیوهای ایرانی‌، و نه آن‌دسته از آرشیوهای خارجی که دارای منابعی تاریخی از کشورمان‌اند و صحبت از آنها مجال دیگری می‌طلبد‌، از این مسائل بگوییم؛ از اینکه مراکز اسناد با وجود دربرداشتن اسنادی متعدد، چه کاستی‌هایی دارند؛ تا کجا با پژوهشگر همکاری می‌کنند؛ تا کجا او را عاجز می‌کنند؛ و نهایتاً پژوهشگر باید چه انتظاری از آنها داشته باشد. البته برخی تجربه‌های ما مربوط به زمان و شرایطی است که شاید شیوۀ ارائۀ خدمات آن مراکز با وضعیت امروزشان کمی متفاوت باشد؛ با این حال تجربۀ ما نشان داده که هرگاه شرایط دریافت این منابع تغییر کند، باز هم مشکلاتی برای محقق به وجود می‌آید؛ مشکلاتی که علاوه بر خسته و دلسرد کردن محقق، در نتیجۀ تحقیق‌ هم بسیار مؤثر است.

با وجود تمام سختی‌هایی که در یافتن مراکز اسناد و آگاهی از وجود اسنادی گوناگون و مرتبط با موضوع پژوهش وجود دارد، مرحلۀ سخت‌تر داستان مشاهده و دریافت اسناد است. وارد عرصۀ پژوهش تاریخی که شوید، دستتان می‌آید هردسته از این اسناد را از چه طریقی می‌توانید ببینید؛ چه سند مد نظرتان سندی دولتی باشد، چه اسناد معاملات املاک، چه وقف‌نامه، چه روزنامه‌های دولتی و چه اسناد تصویری. مثلاً خیلی زود متوجه می‌شوید سازمان اوقاف جایی نیست که به راحتی بتوانید وقف‌نامه‌ای درخواست کنید و آنها هم در اسرع وقت به دستتان برسانند؛ برای همین چشم امیدتان بیشتر به کتاب‌ها و دفاتری خواهد بود که پژوهشگران در طول سال‌‌ها رفت و آمد به سازمان اوقاف آنها را تهیه و تألیف کرده‌اند؛ البته اینکه وقف‌نامه‌های گردآوری‌شدۀ آنها نیز بر چه اساسی گردآوری شده و در این گردآوری نظر به چه دارد، بحث مفصلی است. با این حال برای پژوهش‌های مرتبط با برخی دوره‌های تاریخی بسیار مفید است. 🔻 [ادامۀ متن در پیام بعدی]
#یادداشت #فاطمه_احمدی #مهسا_پوراحمد
@asmaaneh

✏️اندر مصائب پژوهش‌های تاریخی (۱) [ص ۳ از ۳]

🔺از وقف‌نامه‌ها که بگذریم، می‌رسیم به روزنامه‌ها و نشریات تاریخی که مطالعۀ برخی از آنها برای برخی پژوهش‌ها لازم است. تا پیش از شیوع ویروس کرونا، به جزآرشیوهای دیجیتال کتابخانه‌های خارجی[۱] یا وبسایتی مانند مشروطه[۲] که شماره‌های بسیاری از چندین روزنامه را به طور رایگان بارگذاری کرده است، مرکز دیجیتال شاخصی برای دسترس به نشریات و روزنامه‌های تاریخی وجود نداشت و پژوهشگر برای دیدن این منابع باید حضوری به کتابخانه‌ها مراجعه می‌کرد. در نگاه اول ممکن است مراجعۀ حضوری امری ساده و بی‌دردسر جلوه کند؛ اما ضوابط موجود در کتابخانه‌ها و نحوۀ مرتب‌سازی نشریات خلافش را ثابت می‌کند. مثلاً در بخش نشریات کتابخانۀ ملی پژوهشگر مجاز به مطالعۀ نشریات و یادداشت‌برداری است و فقط اجازه دارد برای شصت‌درصد یک نشریه درخواست اسکن بدهد. این درحالی است که تا دو سال پیش این محدودیت فقط در کتابخانۀ ملی دیده می‌شد و کتابخانۀ مجلس و کتابخانۀ دانشگاه تهران چنین محدودیتی برای اسکن نشریات نداشتند.[۳] از آنجاکه نشریات‌، حتی اگر تخصصی باشند‌، روی یک موضوع واحد و منسجم متمرکز نیستند و امکان دارد چندین صفحه یا تمام صفحاتش داده‌ای مرتبط با موضوع پژوهش محقق داشته باشد، مطالعۀ تمام صفحات آن به نوعی الزامی است. از همین‌رو زمانی که اسکن کامل یک نشریه ممکن نباشد، محقق مجبور می‌شود با حضور مداوم در کتابخانه داده‌های خود را جمع کند. اما محدودیت‌هایی چون نبود خدمات در ساعات اداری و محدودیت در تعداد نشریات دریافتی، در کنار حجم زیادی از نشریاتی که محقق باید مشاهده و بررسی‌شان کند، روند پژوهش را بسیار کند و طاقت‌فرسا می‌کند.کرونا هم که آمد، این امر با مشکل بیشتری مواجه شد. دیگر شیوع این ویروس هم اجازه نمی‌دهد که با خیالی راحت ساعت‌ها در آنجا بنشینی و همچون گذشته، همان تعداد محدود روزنامه‌‌ها و مجلات را ورق بزنی. از این گذشته درپی تعطیلات و قرنطینه‌های مرتبط با شیوع ویروس، کتابخانه در خیلی از هفته‌ها و روزها بسته بوده است. البته کتابخانۀ ملی به گمان خودش برای حل این مشکل چاره‌ای اندیشیده است؛ امکان اسکن منابع کتابخانه را فراهم کرده است. تا چندماه پیش که فقط کافی بود به یک نشانی[۴] نامه‌ای بنویسی و درخواستت را بیان کنی. در ابتدا نامه‌ای برایت می‌آمد مبنی بر اینکه پس از بررسی منبع درخواستی، امکان اسکن از آن منبع به اطلاعت می‌رسد و ظرف سه روز اسکن منابع آماده می‌شود. دوستان پژوهشگر می‌دانند که در بعضی موارد برای تهیۀ یک مقاله یا داده‌های یک پژوهش، کارفرما زمان زیادی را تعیین نمی‌کند؛ خیلی خیلی به تو لطف کند، یک ماه است. آخر در نظرشان منابعی وجود دارد که در آنها دربارۀ هرموضوعی مطلبی ریخته شده و کار پژوهشگر هم خواندن همان‌ها و نهایتاً سیاه کردن چند صفحه است! حالا هزاربار هم به آنها توضیح دهی که هرجمله به تنهایی می‌تواند محصول مطالعۀ ده‌ها کتاب و سند و روزنامه باشد، از درک موضوع عاجزند. نمی‌خواهم وارد این موضوع اتفاقاً خیلی مهم شوم، صرفاً منظورم این است که گاهی پژوهشگر زمان زیادی برای جمع‌آوری داده ندارد و مجبور است در اسرع زمان منابع مورد نیازش را ببیند. در شرایطی که کتابخانه تعطیل است و همه‌گیری ویروس کرونا هم غوغا می‌کند، درخواست اسکن منابع و دریافت آنها طی سه روز، ولو در قبال پرداخت وجه، گزینۀ جذابی است. اما اسکن منبع موردنظر من سه‌روزه به دستم نرسید. من تجربه‌ای در مورد درخواست اسکن کتاب از کتابخانۀ ملی نداشتم اما نسخۀ اسکن‌شدۀ چند شماره از روزنامه‌‌هایی که در طلبشان بودم را نه پس از گذشت سه روز، که پس از گذشت ۵ماه دریافت کردم! هربار هم که تماس می‌گرفتم، می‌گفتند که «اسکن تمام صفحات یک شماره از روزنامه امکان‌پذیر نیست و باید در نوبت بمانید و چندماه طول می‌کشد»! وقتی کتابخانه تعطیل باشد و آنها هم قادر به دریافت وجه، چرا نباید امکانپذیر باشد؟ البته که کتابخانۀ ملی با راه‌اندازی سامانۀ سنا[۵] لطفی کرده؛ اما باز هم چندان برای کسانی که مشاهده و مطالعۀ دقیق روزنامه‌ها و نشریات برای پژوهششان امری اساسی است، فایده‌ای ندارد؛ چرا که خیلی از شماره‌های نشریات و روزنامه‌ها در سنا بارگذاری نشده است. دستشان که درد نکند، اما اگر بگویم نواقص این‌دست از مراکز و روند کند دیجیتال‌سازی و سختی دسترس به همۀ شماره‌های یک نشریه، کمکی به دزدی و کلاهبرداری عده‌ای سودجوست، گزافه نیست. آخر بعضی دزدها هم سروکارشان با مطبوعات قدیمی و تاریخی است! وبلاگی می‌سازند، شماره‌ای از یک روزنامه یا نشریه را بارگذاری می‌کنند، اعتمادت را جلب می‌کنند، سفارش می‌گیرند، پول را دریافت می‌کنند و بعد هم غیبشان می‌زند![۶]

🔸ملاحظۀ نسخۀ اصلی یادداشت در وبگاه آسمانه:
http://asmaneh.com/feed/609e98229ba29d3236893b04

#یادداشت #فاطمه_احمدی #مهسا_پوراحمد
@asmaaneh

📢برگزاری سخنرانی مجازی: « جایگاه «اسلامی» در هنر معاصر: تأملی بر اصطلاح‌شناسی و رویکردهای جدید»
🔸سخنران: ندی شبوط
🔸میزبان: موزه هنرهای زیبای هوستون
🔸زمان: ۱۵ مه ۲۰۲۱|۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۰

“Mediating the ‘Islamic’ in Contemporary Art: A Reflection on Terminology and New Encounters”
Dr. Nada Shabout

🔸 برای اطلاعات بیشتر و ثبت نام در این سخنرانی به پیوند زیر مراجعه کنید:
https://zoom.us/webinar/register/WN_tKXQtkLmSPS2yu6muhAOSA
#خبر
@asmaaneh

🖋مقالۀ تازه: «سهم نگرش و کنش نخبگان سیاسی در برپایی آرامگاه فردوسی»
نویسندگان: معین کارگری، محمد حسن خادم‌زاده، توران طولابی

بیان مساله: بازآرایی فرهنگی و بازتعریف هویت ملی بر پایۀ خوانشی باستان‌گرا از فرهنگ و تمدن ایرانی از جلوه‌های بارز نگرشی بود که از میانۀ دورۀ قاجاریه هویدا شد. نگرشی که ازجمله رهاوردهای آن، پاسداشت آن دسته از مشاهیر فرهنگیِ گذشته بود‌ که در حفظ هویت ایرانی نقش داشتند. در چارچوب این نگرش بود که فردوسی جایگاه بی‌بدیلی یافت. برگزاری هزارة فردوسی و برپایی آرامگاه او در دورۀ پهلوی، اقدامی در جهت بزرگداشت جایگاه وی بود. دراین‌میان، سهم نخبگان سیاسی دورة پهلوی، و نگرش و کنش آنان در پیوند با آرامگاه فردوسی، جلب‌توجه می‌کند.
سوال تحقیق: پژوهش حاضر بر محور این پرسش‌هاست که نگرش و کنش نخبگان سیاسی نسبت به پاسداشت فردوسی چه بود؟ و آنان چه سهمی در روند طراحی و ساخت آرامگاه او داشتند.
اهداف تحقیق: هدف این پژوهش شناخت نوع دیدگاه و کنش نخبگان ‌سیاسی در پاسداشت فردوسی، و شرح چگونگی بروز این نقش در روند طراحی و برپایی آرامگاه اوست.
روش تحقیق: پژوهش حاضر پژوهشی تاریخی از نوع توصیفی‌تحلیلی است. جنبۀ تحلیلی آن، تبیین سهم نگرش‌ برخی اندیشه‌وران و نخبگان سیاسی در بزرگداشت چهره‌های سرشناس فرهنگی‌ و به ثمر نشستن این نگرش در قالب برگزاری کنگره و احداث آرامگاه فردوسی، و وجه توصیفی آن شرح گام‌هایی است که با برپایی انجمن آثار ملی، جست‌وجوی مزار فردوسی، تأمین منابع مالی، و طراحی و ساخت آرامگاه برداشته شد. هم‌چنین این پژوهش برپایۀ واکاوی محتوای خاطرات، سخنرانی‌ها، نشریات، آثار منتشرشدۀ انجمن آثار ملی، مصوبات مجلس ‌شورای ‌ملی و اسناد سازمان اسناد ملی ایران انجام می‌شود.
مهم‌ترین یافته‌ها و نتیجه‌گیری تحقیق: نتیجة پژوهش نشان می‌دهد که ضرورت توجه به هویت ملی و پاسداشت مشاهیر فرهنگی، به‌تدریج در اواخر دورۀ قاجاریه، از سطح نخبگان فرهنگی عبور کرد و نخبگان سیاسی را به مداقه واداشت. دیدگاه‌های نخبگان سیاسی که در نشریه‌ها و سخنرانی‌های وقت بازتاب می‌یافت، به کنش‌گری‌ آنان در این زمینه منجر شد که برآیند آن شکل‌گیری انجمن آثار ملی، و آغاز روند طراحی و برپایی آرامگاهی برای فردوسی بود. چنانکه فردوسی در اندیشۀ اندیشه‌وران و نخبگان سیاسی احیاکننده تاریخ و زبان ایران خوانده می‌شد، معماری آرامگاه او نیز سبکی احیاگرانه داشت.

در اندیشۀ معماری، دورۀ ۵، شمارۀ ۹ (بهار و تابستان ۱۴۰۰)، ص ۱۰۱-۱۱۹.

🔸اطلاعات بیشتر و دریافت مقاله:
https://at.journals.ikiu.ac.ir/article_2169.html
#مقاله_تازه #معین_کارگری
@asmaaneh