آرای قضایی
24.3K subscribers
3.67K photos
197 videos
236 files
3.05K links
توسعه حقوق کاربردی. پیوند تئوری و تجربه و نقد آرای روز مراجع قضایی.
Download Telegram
🟣 جلسه #نقد‌راى

پنجاهمین جلسه نقد رأی #دادگاه‌تجدیدنظر‌استان تهران در روز سه شنبه ۱۶ آذر ماه ۱۳۹۵ با حضور #قضات محترم این #دادگاه به همت معاونت‌منابع‌انسانی دادگستری استان تهران و با همکاری پژوهشگاه #قوه‌قضائیه و برگزار گردید.


🔸موضوع؛

«امکان انصراف از شرطفاسخ»

🔻#شرط‌فاسخ عبارت است از این که متعاقدین در ضمن #عقد #توافق کنند درصورت تحقق واقعه ای یا انجام یا ترک‌کاری عقد #منفسخ شود. در این صورت با تحقق #معلق‌علیه شرطفاسخ، عقد بدون نیاز به انشاء #فسخ آن، #منحل می گردد. سوال مورد بررسی در این جلسه عبارت بود از این که؛

🔅آیا پس از تحقق معلق‌علیه شرطفاسخ طرفین یا یکی از آن‌ها می‌تواند از #شرط مذکور صرف نظر کند؟

1⃣ شعب مختلف دادگاه‌های‌تجدیدنظر استان تهران برخی در #آراء خود انصراف از این شرط را ممکن دانسته اند. برخی قضات حاضر در جلسه نیز از همین نظریه #دفاع کردند. این گروه معتقد بودند وقتی معلق‌علیه #شرط‌فاسخ محقق می‌گردد و با این حال کسی که #انفساخ‌قرارداد به نفع او است از اقامه‌دعوای #تایید‌انفساخ خودداری می‌کند و از این حادثه مدت زمان طولانی می‌گذرد، او دیگر نمی تواند تقاضای تایید انفساخ را پس از گذر زمان طولانی مذکور داشته باشد، زیرا اولا ً: گذشت‌زمان و عدم‌اقامه‌دعوا در مدت‌زمان‌متعارف نشان می‌دهد او به بقای عقد و ادامه آثار آن رضایت دارد.

ثانیاً؛ استناد به انفساخ‌عقد به #دلیل تحقق معلق‌علیه‌شرطفاسخ پس از گذشت زمان‌طولانی از وقوع آن و #التزام به آثار عقد در این فاصله زمانی، #سوءاستفاده‌از‌حق و مخالف مفاد #اصل چهلم #قانون‌اساسی است. برخی نیز به #لزوم رعایت #حسن‌نیت در اجرای‌عقود استناد نمودند و معتقد بودند این گونه استناد به شرط فاسخ مخالف حسن‌نیت در اجرای عقود است.

2⃣ در مقابل، برخی دیگر از قضات‌محترم دادگاه‌تجدید‌نظر استان تهران معتقد بودند گذشت‌زمان و عدم‌استناد به انفساخ‌عقد پس از وقوع معلق‌علیه‌شرطفاسخ مانع از استناد به آن در آینده و #مطالبه آثار آن و #تایید انفساخ در دادگاه نیست. زیرا با تحقق #معلق‌علیه‌شرط‌فاسخ، عقد بدون نیاز به انشاء‌فسخ از سوی طرفین #قرارداد، منحل و منفسخ شده است و عدم‌اقامه‌دعوای‌تایید آن و عدم‌مطالبه‌آثار آن موجب #اسقاط‌شرط آن هم پس از تحقق مفاد آن نیست.

برخی دیگر نیز با تایید نظر دوم معتقد بودند با این حال، اگر #التزام‌عملی طرفین قرارداد پس از وقوع‌معلق‌علیه‌شرطفاسخ حاکی از انشاء مجدد عقد پس از #انحلال آن به واسطه تحقق شرطفاسخ باشد، دیگر هیچ یک از طرفین نمی‌تواند به انفساخ ناشی از تحقق شرطفاسخ استناد کند؛ زیرا عقد جدیدی محقق شده که تابع #اراده و قصد جدید طرفین است.


jOin 🔜 @arayeghazayi

◀️ اینستاگرام:🔻
instagram.com/arayeghazayi
📌 چکیده:
تصرف طرفی که در اثر عقد مالک شده، در موضوع تملیک نافذ بوده و انفساخ بعدی به آن صدمه نمی‌زند؛ مگر این‌که برخلاف آن به طور ضمنی یا صریح تراضی شده باشد یا‌ معامله از نوع بیع شرط باشد و صرف دعوای تنفیذ شرط فاسخ و استرداد مثل یا قیمت مبیع کافی است و نیازی به طرف دعوی قرار دادن خریدار بعدی نیست.

نظریه مشورتی

تاریخ نظریه : ۱۳۹۸/۶/۱۲

شماره نظریه : ۷/۹۸/۸۴۵

شماره پرونده : ۹۸-۷۶-۸۴۵ح


استعلام :

احتراما مستدعی است ارشاد فرمائید:
شخص «الف» خودرو یا منزلی را به شخص «ب» فروخته است در متن مبایعه نامه شرط فاسخ مبنی بر اینکه چنانچه چک یا چک‌هایی که به عنوان تتمه ثمن از سوی خریدار به فروشنده داده شده منتهی به صدور گواهی عدم پرداخت گردد معامله منفسخ است به لحاظ اینکه خریدار ممنوع از فروش مال خریداری تا زمانی که تتمه ثمن پرداخت گردد نشده بود مبیع را به شخص «ج» فروخته است و خودرو یا منزلی به نام شخص اخیر تنظیم سند گردیده است.

۱-چنانچه خواهان شخص«الف» دعوی تنفیذ شرط فاسخ موجود در مبایعه نامه و استرداد مبیع را به طرفیت «ب» طرح کند آیا می‌باید شخص «ج» را نیز طرف دعوی قرار دهد و دعوی متوجه «ج» هست یا خیر یا اینکه دادگاه می‌تواند با احراز وقوع مشروط به حکم به استرداد مبیع دهد؟
۲-آیا علاوه بر خواسته های مذکور خواهان می‌باید دعوی بطلان معامله ما بین شخص ب و ج و ابطال سند انتقال داده شده را هم توامان طرح می‌کرد یا صرفاً دعوی تنفیذ شرط فاسخ و استرداد مبیع کافی است؟

پاسخ :

۱- با توجه به ماده ۴۵۴ قانون مدنی مبنی بر این‌که «هرگاه مشتری مبیع را اجاره داده باشد و بیع فسخ شود اجاره باطل نمی‌شود ...» و ماده ۴۵۵ همان قانون که اشعار می‌دارد «اگر پس از عقد بیع مشتری تمام یا قسمتی از بیع را متعلق حق غیر قرار دهد مثل این که نزد کسی رهن گذارد، فسخ معامله موجب زوال حق شخص مزبور نخواهد شد ...» و دیگر مواد قانون مدنی مانند مواد ۲۸۷، ۳۶۳ و ۳۶۴ این قانون، به نظر می‌رسد تصرف طرفی که در اثر عقد مالک شده، در موضوع تملیک نافذ بوده و انفساخ بعدی به آن صدمه نمی‌زند؛ مگر این‌که برخلاف آن به طور ضمنی یا صریح تراضی شده باشد. البته بیع شرط موضوع ماده ۴۶۰ قانون مدنی با توجه به وضع خاص آن، استثناء بر این قاعده تلقی می‌شود؛ زیرا دو طرف تراضی می‌کنند که خریدار مبیع را آماده بازگرداندن به فروشنده نگاه دارد یا به عبارت دیگر، بیع شرط در زمره مواردی است که عدم تصرفات ناقله در عین و منفعت به طور ضمنی بر مشتری شرط شده است. بنابراین در فرض پرسش که خریدار، مورد معامله را به دیگری منتقل نموده است و معامله اول منفسخ می‌شود، از آن‌جایی‌که این امر موجب فسخ معامله دوم نمی‌گردد، در خصوص استرداد مورد معامله باید گفت که این مورد، مانند تلف مورد معامله است (تلف حکمی) و خریدار مکلف است حسب مورد مثل یا قیمت مورد معامله را به فروشنده مسترد نماید.

۲- با توجه به پاسخ سؤال ۱، پاسخ به این پرسش نیز مشخص است و طرح هم‌زمان دعوای بطلان معامله بین شخص «ب» و «ج» و ابطال سند انتقال منتفی است و صرف دعوای تنفیذ شرط فاسخ و استرداد مثل یا قیمت مبیع کافی است.

#تصرف #بیع #شرط‌فاسخ #انفساخ #معامله #مالک #مالکیت #ثمن #بطلان‌ #ابطال #فسخ

◀️ اینستاگرام:🔻
instagram.com/arayeghazayi