arabic.uz (hikmatlar)
34.5K subscribers
16.3K photos
191 videos
5 files
8.34K links
@arabicuz_nahv (nahv-sarf kanal)
@arabicuz (hikmat-kanal)
@arabicuz_matn (hikmat-matnli kanal)
@arabicuz_bot (hikmat-bot) - arabic.uz hikmatlari
@arabicuz_nahv_hikmat (sharhli hikmat)
Download Telegram
11833. Макка фатҳидан сўнг Абу Лаҳабнинг бешта фарзанди мусулмон бўлди. Утба ва Муъаттаб саҳобийлар розияллоҳу анҳумо, Дурра, Холида ва Аззалар эса саҳобия розияллоҳу анҳунналар бўлишди...
Уларнинг барчалари: “Таббат йадаа аби лаҳабив ватабб...”ни тиловат қилишарди.

Динда мужомала, хушомад йўқ. Эътиқод манҳажи муқаддам туради. Аллоҳ азза ва жалланинг динининг бошида ҳам охирида ҳам Аллоҳга садоқат туради.

Изоҳ: “Таббат йадаа аби лаҳабив ватабб...” - “Абу Лаҳабнинг икки қўли ҳалок бўлсин, ҳалок!”, Масад сурасининг, 1-ояти.
Қуръони каримдаги «Масад» суранинг иккинчи исми «Лаҳаб»дир. Кўпчилик уни суранинг аввалидаги биринчи ибора – «Таббат ядаа» билан ҳам атайди. «Масад» сўзининг маъноси «арқон»дир. Сурада Абу Лаҳабнинг хотини бўйнида арқон ила дўзахга кириши таъкидланган. Ушбу суранинг қаҳрамони Абу Лаҳабнинг асл исми Абдулуззо ибн Абдулмуттолиб бўлиб, икки ёноғи оловдек қизариб тургани учун Абу Лаҳаб деган куня олган эди. Абу Лаҳаб Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васалламнинг амакилари ва энг ашаддий душманларидир. Уни бойлиги, мол-мулки ғурурга кетказган. Абу Лаҳабнинг хотини Умми Жамил ҳам Исломнинг ашаддий душманларидан бири бўлиб, Набий алайҳиссалом ҳақида турли бўҳтон ва туҳматлар тарқатиб юрарди.

@arabicuz

iOS | Android
Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube
11834. Аъмаш айтади: “Жанозада ҳозир бўлардик. У ердаги йиғловчиларнинг кўплигидан ким азадор ва мусибатзада эканини ҳам билмасдик. Албатта уларнинг йиғилари майитга эмас, ўзларининг ҳолларига бўларди”.

Ишбилийнинг “Оқибату фий зикрил мавти вал ахироти” асаридан.

@arabicuz

iOS | Android

Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube
11835. Дунёнинг арзимас экани

Дунё камдан-да, камдир.
Унинг ошиқи эса хордан-да, хордир.
Одамлар унинг сеҳри ила кўр ва кар бўларлар.
Ва улар ҳеч бир далилсиз адашиб кетувчилардир.

Доктор Салоҳ Абул Ҳаж.

@arabicuz

iOS | Android
Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube
11836. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Байтул Маъмур, унга ҳар куни етмиш минг фаришта киради ва чиққанларида эса унга бошқа қайтмайдилар”, дедилар.

Имом Муслим ривояти.

Суддий айтадиларки, «Бизга зикр қилинишича, Пайғамбар алайҳиссалом бир куни саҳобаларига: «Обод уй нима, биласизларми?» дедилар. Улар: «Аллоҳ ва Унинг Расули билувчиди», дейишди. Шунда у зот: «У осмонда, Каъбанинг қоқ тепасидаги масжиддир. Агар қуласа, Каъбанинг устига тушади. Унда ҳар куни етмиш минг фаришта намоз ўқийди. Улар бир кириб, чиққанларидан сўнг яна қайтиб кира олмайдилар», дедилар».

Имом Бухорий ривояти.

Изоҳ: Байтул маъмур – «Обод уй», осмон аҳлининг қибласи. У осмонда, ердаги Каъбанинг қоқ тепасида жойлашган. Унга ҳар куни етмиш минг фаришта киради. Ундан чиққанларида бу улар учун охиргиси бўлади, унга қайтиб киришмайди.

@arabicuz

iOS | Android

Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube
Тафаккур

‏قال ابن عيينة رحمه الله : ما أنعم الله على العباد نعمة أفضل من أن عرّفهم لا إله إلا الله .

📒حلية الأولياء

🔳 Ибн Уяйна раҳимаҳуллоҳ: "Аллоҳ таоло бандаларига "Лаа илааҳа иллаллоҳ"ни билдиришидан кўра афзал неъматни ато этмаган", дедилар.

"Ҳилятул авлиё"дан.

🔹 Изоҳ: Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Эй Аллоҳнинг Расули, одамлар ичида қиёмат куни шафоатингиз билан энг саодатманд бўладиган киши ким?» дедим. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Эй Абу Ҳурайра, аниқки, шу гапни сендан олдин ҳеч ким сўрамаслигини билар эдим, чунки ҳадисга ўта ҳарислигингни кўрганман. Одамлар ичида қиёмат куни шафоатим билан энг саодатманд бўладиган киши «Ла илаҳа иллаллоҳ»ни қалбидан (ёки вужудидан) ихлос билан айтган кишидир», дедилар».

Имом Бухорий ривояти.


@arabicuz

iOS | Android
Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube
11837. Ваҳб ибн Мунаббиҳ дедилар: «Ёмон хулқнинг мисоли синган сопол идишга ўхшайди. Энди уни ямаб ҳам, лой ҳолига қайтариб ҳам бўлмайди».

@arabicuz

iOS | Android

Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube
11838. Набираларимиз зое бўлмасин!

Эй ғарбга ишқибозлар! Ғарб тегирмони сизнинг фарзандларингизга, набираларингизга раҳм қилмайди. Шайх Али Тантовийнинг набираси Муъмина ал-Изом ёзади:
“Бобом Али Тантовий бизни фарзандларимиз ёшлик пайтида Канадага кўчишдан ман қилган эдилар. Ўшанда бобомдан норози бўлган эдим. Ёшлик ғурури менда ҳукмрон эди. Бугун эса бутунлай бобомнинг фикрлари тўғри эканлигига иймоним комил бўлди. Бугун ғарб давлатларида яшаш заҳмати остида кимнингдир фарзандининг дини зое бўлса бобомнинг гаплари ёдимга тушаверади.
Бобом айтган эдилар:
“Исломни инкор қиладиган давлатларда яшаш наслни зое қилади. Гарчи фарзандингизни ҳимоя қила олсангизда, набирангизни ҳимоя қила олмайсиз. Уларнинг гуноҳини гарданингизга олманг!”.
Бир дугонам айтаяпти:
- Агар Америкага кетишга етадиган пулим бўлганида кетган бўлар эдим. У ер менга ҳам, фарзандларимга ҳам таъсир қилмайди. Асосий масала тарбияда, жойда эмас. Яхши тарбия қилинса қаерда бўлса ҳам фарзандлар яхши инсон бўлаверади!”.
Мен унга дедим:
- Жойни танлаш тарбиянинг ўзагидандир. Ҳакимдан эмас, тажрибали инсондан сўранг, деган гап бор. Менинг ҳаётий тажрибам бор. Эшитинг: “Тўққиз йил олдин Рамазон оиласининг тарихчиси вазифасини эгалладим. Олдин Байрутлик бир тарихчи бу иш билан шуғулланган экан. Мен ишни оила шажарасини ўрганишдан бошладим. Улар оиласига мансуб бутун дунёдаги ҳар-бир шахсни онлайн ўрганиб чиқдим. Улар беш минг киши экан. Бу рақамдан ҳайратда қолдим. Мана сизга улардан мусулмон бўлмаган диёрларга кўчиб кетганларнинг ҳисоб-китоби:

100 йил олдин кўчиб кетганларидан 96 % бугун мусулмон эмас.(!)
80 йил олдин кўчиб кетганларининг 75 % бугун мусулмон эмас.
60 йил олдин кўчиб кетганларининг бугун 40 % бугун мусулмон эмас.
40 йил олдин кўчиб кетганларининг бугун 25 % мусулмон эмас.

Эквадорда 80 йил олдин бир шайх кўчиб бориб илк масжидни қурган. Фарзандларини ислом қадриятлари асосида тарбия қилишга уринган. Шуларга қарамай бугун унинг бирорта набираси мусулмон эмас.
Барча оилаларнинг аҳволи шу. Бобомнинг 48 та набираларидан бугун Америкада яшаганимиз сабабидан 16 таси мусулмон эмас. Менинг ўзим 40 йилдан бери Америкада яшайман.

Эквадорда бугун Рамазон бобомнинг набираларидан 98 таси яшайди. Уларнинг аждоди 1922 йилда у ерга кўчиб борган. Ҳозирда улардан бирортаси мусулмон эмас. Ҳаммаси насронийлик динида!
Ақлли инсон бошқаларнинг хатосидан ибрат олади. Мен насиҳат қилдим. Ислом диёрларига яқиндан ҳам, узоқдан ҳам кўчиб борганларда бунақа рақамлар кўринмайди!”.


Азизларим! Пул учун, дунё учун фарзандларингизни, набираларингизни, аҳбобларингизни, дўстларингизни қиёмат кунигача зое қилманг. Уларнинг дини ўзгаришига сабаб бўлманг. Уларнинг жаҳаннамга киришига сабаб бўлманг. Бу дунё фоний, унда озгина яшаймиз. Биз меҳмонмиз. Фарзандларингизни сақлаб қолинг!

(@Ҳамидуллоҳ Беруний).

@arabicuz

iOS | Android
Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube
Тарих сўзлаганда

في القرن السادس عشر كان معظم الناس في إنجلترا يتزوجون في شهر يونيو، وكان ذلك يعود إلى أن الناس
كانوا يأخذون حمامهم السنوي في شهر مايو، مما يعني أنهم كانوا لا يزالون نظيفين نسبياً في شهر يونيو.
ومع ذلك، ومع مرور الوقت، كانت الرائحة الكريهة تبدأ في الظهور مرة أخرى، ولذلك، كانت العرائس تحمل باقات من الزهور في أيديهن لإزالة الروائح الكريهة التي قد تصدر من أجسادهن.

كانت الحمامات تتكون من براميل كبيرة تُملأ بالماء الساخن، وكان لأب المنزل الامتياز في أن يستحم أولًا بالماء النظيف، بعده يأتي دور أبنائه والرجال الآخرين في المنزل، ثم النساء، ثم الأطفال، وأخيراً كان يتم تحميم الرضّع في نفس الماء.
ومع هذا الترتيب، كان الماء يصبح متسخاً للغاية لدرجة أنه كان من الممكن حقاً أن تفقد شيئاً ما داخله بسبب كثرة الأوساخ.
ومن هنا جاءت العبارة الإنجليزية:
"لا ترمِ الطفل مع ماء الحمام"
كناية عن عدم فقدان الشيء الثمين أثناء التخلص من الأمور غير المرغوب فيها.
هذا الطقوس تعكس واقع النظافة والصحة في تلك الفترة، فالأوروبى الذي عاش قبل بضعة قرون، والذي كان يعتقد أن الاغتسال يسبب أضرارا بدنية وصحية، وأن الأطفال الذين يستعملون الماء كثيرا تتعرض أبدانهم للهشاشة، فى تلك الأيام البعيدة، كان أغلب الأوروبيين يغتسلون في مناسبتين، الاستعداد للزواج، أو فى حالة المرض

🔹 Гулдаста кўтарган келинлар ёки Европада тозалик қандай бўлган?

XVI- асрда, Англияда, одамларнинг кўпчилиги июн ойида уйланар (оила қурар) эдилар. Чунки у вақтда одамлар йилда бир ҳаммом қилиб чўмилишар, у асосан май ойига тўғри келарди. Шу сабаб июн ойида ҳали тозароқ бўлишарди.

Лекин шунга қарамасдан, вақт ўтиб (уларнинг баданларидан) бадбўй ҳид анқий бошларди. Шунинг учун баъзи келинлар таналаридан келаётган ёқимсиз ҳидни кетказиб туриши учун қўлларида гулдаста кўтариб юришар эди. (!)

Энди, ҳаммомга келсак, у иссиқ сув тўлдирилган катта ёғоч бочка бўлиб, аввало уйнинг отасига имтиёз бўларди, у биринчи бўлиб (бочкага тушиб) тоза сувда ювиниб оларди.
Сўнгра, навбат оиладаги ўғил фарзандларга ва уйдаги бошқа эркакларга келарди.
Сўнгра аёллар, сўнгра ёш болалар ювинишар, охирида эса (худди ўша ишлатиб келинаётган сувда(!) оиладаги чақалоқни ювинтириш ила якунига етарди.
Бу тарздаги ювиниш тартибидан сўнг сув шу даражада ифлос бўлиб кетардики, ичида бирон нима қолиб кетса, сувнинг ўзгариб кетган рангидан уни топишни иложи бўлмасди.

Ана шундан, кераксиз нарсалардан халос бўлиш асносида қимматли нарсани йўқотиб қўймасликка киноя тарзида “болани ҳаммомнинг сувига қўшиб улоқтириб юборма”, деган инглизча ибора юзага келган эди.

Ушбу ҳолатлар ўша вақтлардаги тозалик, гигиена ва саломатликнинг реал ҳолатини кўрсатиб беради. Ҳа, бир неча юз йиллар олдин яшаган европаликлар чўмилиш, ювиниш соғликка жисмоний зарар ва зиён келтиради ва кўп чўмилган болаларнинг таналари нимжон бўлади деб ўйлардилар.
Европаликлар ўша узоқ даврларда асосан икки муносабат билан чўмилишарди: (уйланиш ёки турмушга чиқишда) тўйдан олдин ёки бирон касаллик вақтида. Тамом.

🔳Мавзуга оид: https://t.me/arabicuz/26515

@arabicuz

iOS | Android
Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube
11839. 🔹 Иброҳим ибн Майсара айтади, менга Товус раҳимаҳуллоҳ деди: «Сен ёки уйланасан ёки мен сенга Умар Абу Завоидга айтган қуйидаги сўзини айтаман: «Уйланишдан фақат (эрлик қилишдан) ожизлик ёки (ҳаромга берилиш) фужургина тўсади холос».

«Уюнул ахбор» асаридан.

@arabicuz

iOS | Android

Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube
11840. Фикрлар қурол аслаҳага ўхшайди. Ўзининг эски фикрларида қолишни истаган одам, худди Антара ибн Шаддоднинг қуроли билан пулемет (автоматик кўп ўқотар қурол)га қарши курашувчи одамга ўхшайди.

@arabicuz

iOS | Android

Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube
11841. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Қарз икки хил бўлади. Ким адо қилиш нияти билан қарз олган ҳолда (қарзини адо қилмай) ўлса, мен унинг валийсиман. Ким адо қилмаслик нияти билан қарз олган ҳолида (қарзини адо қилмай) ўлиб қолса, динор ва дирҳам бўлмаган Кунда унинг яхшиликларидан олинади”, дедилар.

Табаронийнинг «Мўъжам ал-Кабир»даги ривояти.

Изоҳ: Қарз олганда узишни ният қилган киши, қарзини тўламасдан вафот топса, Қиёмат куни Расулуллоҳ с.а.в. қарздорга ёрдамчи бўлар эканлар. Қарз олган одам қарзини узишни ният қилмай вафот топган бўлса, Қиёмат куни ҳақдорга қарздорни яхшиликлари олиб берилар экан. Валлоҳу аълам.

@arabicuz

iOS | Android

Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube
11842. Баъзан, сен учун унданда севимли нарса билан ҳайратда қолдириш учун Аллоҳ таоло айрим нарсаларнинг сенга етишини кечиктиради.

@arabicuz

iOS | Android

Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube
11843. Аксар солиҳ инсонларни ҳалок қилган нарса тоатларда ғурурга берилиш бўлган. Ва аксар қусурга йўл қўйганларни ҳалок қилган нарса эса, гуноҳ-маъсиятларни арзимас санаганлари бўлган. Кимки Аллоҳни ҳақиқий таниса, тоат ибодатларни (бажаришни) кўп санамайди ва гуноҳларни арзимас деб билмайди. (яъни, кичик гуноҳдан ҳам сақланади).

@arabicuz

iOS | Android

Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube
11844. Банда тижорат ва амирлик, бошқариш ишларига қаттиқ берилиб кетса, Аллоҳ таоло қарайди ва малоикаларига айтади: “Ундан бу ишларни узоқлаштиринглар. Агар бунга муяссар қиладиган бўлсам, (бу амаллари сабабидан) уни дўзахга киритаман” дейди. Бас, Аллоҳ таоло бундан уни буриб қўяди. Шунда, (ҳикматидан хабарсиз банда) ёмон гумон қилади, шумланади ва: “Фалончи мендан ўзиб кетди, фалончи менга панд берди”, дейди. Ваҳоланки, бу ишлар Аллоҳ азза ва жалланинг унга кўрсатган фазли марҳамати сабабидан бўлади.

Имом Абул Қосим Лаллакоийнинг “Шарҳи усулил эътиқод” китобидан.

@arabicuz

iOS | Android

Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube
11845. Тўғри бугунги кунда барча ерларда (иймондан оздирувчи) фитналар кўп. Лекин ҳидоятга эришиш йўли ҳам осон ва муяссар бўлиб қолган. Сен бугунга келиб, (интернет каби ривожланган воситалар орқали) анча йиллар олдин вафот этган олим, шайхни (видеотасвирини) томоша қилишга, сўзларини эшитишга қодирсан. Ҳаёлингга келган (Қуръон, ҳадис, сийрат, ақида ва бошқа) қандай илмлар бўлса, телефонингда мавжуд, турибди.

Демак, сенда ўзингни оқлашга бирон баҳона, ҳужжат йўқ. Роббинг адолатлидир, бандаларини зое қилмайди. Ким илм ва ҳидоятни истаса, унга муваффақ этилади, кимки дунё ва унинг тойдирувчи фитнларани истаса, унинг ортидан кетаверади.

Мажид Закий.

@arabicuz

iOS | Android

Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube
11846. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ким Мадинада (яшаб, шу ерда) вафот этишга имкон топса, у ерда вафот қилсин. Албатта мен у ерда вафот этганни шафоат қиламан», дедилар.

Имом Термизий, ибн Можа ва ибн Ҳиббонлар ривояти.

Изоҳ: Мулла Алий Қори ўзининг “Шарҳул Мишкот”ида айтади: “Кимки Мадинада вафот этишга қодир бўлса, яъни ўлими келгунча ўша ерда яшаса, шундай қилсин", яъни гуноҳларини кечирилиши ва итоаткор бандалар даражасига кўтарилишида мен уни шафоат қиламан.
Бу ердаги маъно ўша ернинг аҳли учун махсус бўлиб, у ерда вафот топмаганга эмасдир. Шунинг учун айтишадики, кимнинг ёши кексайиб, ажали яқинлашиб қолгани аён бўлса, ўша ерда вафот топиш учун Мадинада яшаши афзал дейишади.
Бу ўринда Умар ибн Хаттоб розияллоҳу анҳунинг дуоларини зикр қилиш мумкин: “Аллоҳуммарзуқний шаҳадатан фий сабийлика. важъал мавтий бибалади росулика...” (Аллоҳим, менга Ўзингни йўллингда шаҳид бўлишни ва Расулингни шаҳрида вафот топишни насиб эт!”. Валлоҳу аълам.


@arabicuz

iOS | Android
Тадаббур

📕 Аллоҳ таоло айтади: "Фориғ бўлсанг, (ибодатга) урингин. Ва фақат Роббингга рағбат қилгин". Шарҳ сураси, 7,8 -оятлар.

1.“Фориғ бўлсанг, (ибодатга) урингин”, - яъни, намозингдан ёки динни етказишдан ёки курашдан фориғ бўлсанг, дуода жидди жаҳд қил ва Аллоҳдан ҳожатларингни сўра ёки ибодатга урин, машғул бўл.

2
.“Ва фақат Роббингга рағбат қилгин”, - яъни, жаннатга интилган рағбат қилган, жаҳаннамдан қўрққан ҳолингда Унга тазарруъ қил.

“Зубдатут тафсир”дан.


@arabicuz

iOS | Android
Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube
11847. Имом ибн Жавзий раҳимаҳуллоҳ: “Солиҳлар дунёдан Аллоҳнинг ҳузурига қочишарди, ўзларини уришарди. Ҳозир эса одамлар Аллоҳдан дунёга қараб қочишмоқда”, дедилар.

"Мувафиқул мурафиқ" асаридан.

@arabicuz

iOS | Android

Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube
11848. Бошланиши Аллоҳни рози қилмайдиган барча алоқалар охирига келиб сизни ҳам рози қилмайди.

Ёсир Ҳазмий.

@arabicuz

iOS | Android

Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube
11849. Мунофиқнинг таърифи шундайки,
у чўпон билан бирга (қўйларга ачиниб) йиғлайди,
ит билан бирга (уларни ҳимоя қилиб) вовуллайди
ва бўри билан бирга (уларни тутиб) ейди.

@arabicuz

iOS | Android
Instagram | Facebook | Twitter | Tiktok | Youtube