تایید وجود یک سیاه‌چاله‌ی تنها ، برای نخستین بار

تیمی از اخترشناسان در موسسه‌ی ...


⚛ @AndisheKonim

ادامه در پست بعدی 👇

ادامه‌ی پست فوق 👆👇

تایید وجود یک سیاه‌چاله‌ی تنها ، برای نخستین بار

تیمی از اخترشناسان در مؤسسه‌ی علمی تلسکوپ فضایی همراه با همکارانی از دانشگاه سنت اندروز و رصدخانه جنوبی اروپا، توانستند برای نخستین بار وجود یک سیاه‌چاله تنها (بدون ستاره همدم) را تأیید کنند.

در سال ۲۰۲۲ همین تیم، گزارش داده بود که جسم تاریکی در صورت فلکی قوس (Sagittarius) حرکت می‌کند. در ابتدا گمان می‌رفت که این جرم می‌تواند ستاره نوترونی باشد. با تحلیل داده‌های جدید هابِل (۲۰۱۱ تا ۲۰۱۷، سپس ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲) و کاوشگر گایا:
جرم این جسم حدود ۷ برابر جرم خورشید تخمین زده شد.
این مقدار برای یک ستاره نوترونی بیش از حد زیاد است، پس تنها گزینه منطقی: سیاه‌چاله.

روش شناسایی

برخلاف دیگر سیاه‌چاله‌های پیدا شده که با تاثیرشان بر نور ستاره همدم دیده می‌شوند،
این یکی تنها از طریق همگرایی گرانشی (در حین عبور از جلوی یک ستاره دوردست و تغییر موقتی مکان و شدت نور آن) پیدا شد.

تایید نهایی

در ۲۰۲۳ تیم دوم هم که قبلاً مخالف بود، نظرش را اصلاح کرد و تأیید کرد که این جرم سیاه‌چاله‌ای با حدود ۶ جرم خورشیدی است.

نتیجه‌گیری نهایی: اولین تایید رسمی وجود یک سیاه‌چاله تنها در کهکشان.

این تیم امیدوار است که با تلسکوپ فضایی نانسی گریس رومَن (پرواز در ۲۰۲۷)، نمونه‌های بیشتری از این نوع سیاه‌چاله‌ها بیابد.

خاستگاه :

The Astrophysical Journal (2025)


⚛ @AndisheKonim

#زندگی روی #بهرام ، #گلسنگ_ها ، نامزدهای مقاوم در برابر شرایط مرگبار کره‌ی سرخ

بهرام یکی از دشوارترین جاها برای زندگی در سامانه‌ی خورشیدی است؛ سیاره‌ای سرد، خشک و بی‌هوا که جو بسیار رقیقی دارد و در معرض تابش مداوم پرتوهای کیهانی و شراره‌های خورشیدی قرار گرفته است.

نبود میدان مغناطیسی و آب مایع در سطح آن، امکان زیست را برای بیشتر موجودات زنده ناممکن می‌کند.

با این حال، در پژوهشی تازه، گروهی از دانشمندان اروپایی نشان داده‌اند که برخی گونه‌های گلسنگ
Lichen
موجودات هیبریدی متشکل از قارچ و جلبک فتوسنتزکننده یا باکتری می‌توانند در برابر این شرایط سخت مقاومت کنند.

جزئیات آزمایش جالب است:

در این پژوهش که در مارس ۲۰۲۵ در نشریه‌ی
IMA Fungus
منتشر شده، دو گونه گلسنگ به نام‌های
Diploschistes muscorum
و
Cetraria aculeata
درون یک اتاقک خلأ در مرکز پژوهشکده فضایی آکادمی علوم لهستان قرار گرفتند.
این اتاقک شرایط جوی بهرام را شبیه‌سازی کرد؛ فشار کم، ترکیب گازهای مریخی، دمای پایین و تابش یونیزان.

در مدت پنج ساعت، معادل یک سال تشعشعات بهرام به این گلسنگ‌ها تابیده شد. نتایج نشان داد هر دو گونه توانستند فعال باقی بمانند و متابولیسم خود را حفظ کنند؛ در این میان
D. muscorum
بیشترین مقاومت را از خود نشان داد.


این پژوهش نه تنها نشان‌دهنده توان بالای این موجودات در برابر شرایط سیاره بهرام است، بلکه چشم‌انداز تازه‌ای در زمینه امکان انتقال و بقای برخی موجودات زنده زمینی در محیط‌های فرازمینی ارائه می‌دهد. البته بقای بلندمدت آن‌ها بدون حضور آب در سطح بهرام هنوز غیرممکن است.

از سوی دیگر، این یافته‌ها دانش ما را درباره فرایندهای زیستی در محیط‌های بیگانه گسترش داده و می‌تواند مبنایی برای طراحی مأموریت‌های زیست‌فناورانه در آینده باشد.

دیگر نامزدهای مقاوم اینها هستند:

تاردیگریدها (خرس‌های آبی)، جانورانی میکروسکوپی که می‌توانند در خلا، سرما، گرما، فشارهای بسیار بالا و تشعشعات شدید دوام بیاورند.

خزه‌های صحرایی که در برابر پرتوهای گاما و سرمای شدید مقاوم‌اند.

میکروارگانیسم‌های زیرزمینی که می‌توانند در اعماق مریخ، دور از تابش‌ها، به حالت خواب طولانی فرو بروند.

اگرچه در حال حاضر بهرام مکانی مناسب برای زیست موجودات زنده نیست، اما این پژوهش نشان می‌دهد که برخی گونه‌های زمینی می‌توانند در شرایط شبیه بهرام دوام بیاورند. این دانش می‌تواند در مأموریت‌های آینده، چه برای پژوهش پتانسیل زیست بهرام و چه برای بهره‌برداری‌های زیستی-فناورانه، کاربرد داشته باشد.

جالب آنکه با وجود همه این موجودات مقاوم، نخستین قدم بر سطح بهرام را به احتمال زیاد، انسانی برخواهد داشت که خود بسیار آسیب‌پذیر در برابر همین تهدیدات است.

خاستگاه :

Livescience


⚛ @AndisheKonim

صبح روز ۴ و ۵ اردیبهشت، سحرخیزها شاهد یک پدیده‌ی نادر و دل‌نشین آسمانی خواهند بود: هم‌ترازی سه‌گانه‌ی سیارات که شکلی شبیه “صورت خندان” را در آسمان ایجاد می‌کند.
‌‌
در این پدیده، سیاره ناهید، زحل، و هلال باریک ماه حدود ساعت ۵:۳۰ صبح به وقت محلی، دقیقاً پیش از طلوع خورشید، بالای افق شرقی در یک ردیف قرار می‌گیرند.

در این ترکیب بازیگوشانه، زحل و ناهید نقش چشم‌ها را بازی می‌کنند (با درخشش بیشتر ناهید)، و هلال ماه به شکل یک کمان زیر آن‌ها قرار می‌گیرد و نقش دهان خندان را ایفا می‌کند.

این پدیده کوتاه‌مدت، اما دلنشین است و به علاقه‌مندان نجوم دلیلی مفرح برای نگاه کردن به آسمان می‌دهد 😍✨

⚛ @AndisheKonim

ساعت ۶ صبح جمعه ۵ اردیبهشت «لبخند کیهانی» در ایران با چشم غیرمسلح اینجوری دیده میشه 😍✨

⚛ @AndisheKonim

#تکامل(#فرگشت) و اشتباهاتِ بسیاری که هنوز در بدن ما وجود دارد.

لینک یوتیوب کانال آنتن :

https://youtu.be/Mg9lHP9nXIY?si=qu1U4yv4GIhdXNIe


⚛ @AndisheKonim

📢 تصویر روز ناسا

🗓 دوشنبه ۱ اردیبهشت ۱۴۰۴

عنوان: لنزهای کهکشانی از تلسکوپ وب

عکس: ESA/Webb, NASA & CSA, G. Mahler

این تصویر یک کهکشان است یا دوتا؟ شاید به نظر برسد یکی باشد، اما در واقع دوتا هستند. یکی از راه‌هایی که این اتفاق می‌افتد این است که یک کهکشان کوچک با یک کهکشان بزرگ‌تر برخورد می‌کند و در مرکز آن قرار می‌گیرد. اما در این عکس، یک اتفاق کمیاب‌تر افتاده است. اینجا، کهکشان بیضی‌شکل روشن که در مرکز تصویر است، خیلی به ما نزدیک‌تر از کهکشان مارپیچی آبی و قرمز است که دور آن دیده می‌شود. این حالت وقتی پیش می‌آید که دو کهکشان دور و نزدیک دقیقاً در یک خط قرار بگیرند و نیروی گرانش کهکشان نزدیک‌تر، نور کهکشان دورتر را دور خودش خم کند؛ به این پدیده، لنز گرانشی می‌گویند. این تصویر که توسط تلسکوپ فضایی وب گرفته شده، یک حلقه کامل اینشتین را نشان می‌دهد و جزئیات زیادی از هر دو کهکشان دیده می‌شود.


⚛ @AndisheKonim

آگاهی مردم دشمن ادیان و خرافات

⚛ @AndisheKonim

#مستند #سامانه‌ی #خورشیدی
با پرفسور #برایان #کاکس

بخش نخست
زبان کلیپ انگلیسی با با زیرنویس پارسی ، کیفیت عالی ، زمان کلیپ شصت دقیقه

لینک بخش دوم : 👉

لینک بخش سوم : 👉

⚛ @AndisheKonim

بارش شهابی شامگاه سه‌شنبه و چهارشنبه در کشور

نخستین شهاب‌ها از بارش شهابی با نام «چنگی» یا «شلیاقی» در شامگاه سه‌شنبه دوم و تا بامداد چهارشنبه سوم اردیبهشت، در آسمان کشورمان دیده می‌شوند. این پدیده آسمانی که حاصل عبور زمین از ذرات به جا مانده از دنباله‌دار با دوره ۴۱۵ ساله‌ تاچر است، با شهاب‌هایی با سرعت متوسط ۴۶ کیلومتر بر ثانیه همراه خواهد بود.

سرعت شهاب‌های بارش شهابی چنگی به طور میانگین ۴۶.۶ کیلومتر بر ثانیه است و عامل این بارش عبور زمین از گرد و غبار باقی مانده ناشی از دنباله‌دار میان‌دوره تاچر است که با نام علمی
C/1861G1
آن را می‌شناسیم.

دوره گردش این دنباله‌دار به گرد خورشید  هر ۴۱۵ سال است و بازگشت بعدی این دنباله‌دار ۲۵۱ سال دیگر و در فروردین سال ۱۶۵۵ خورشیدی خواهد بود.


⚛ @AndisheKonim

طبق داده‌های جدید ابزار طیف‌سنجی انرژی تاریک، به نظر می‌رسد انرژی تاریک که عامل شتاب‌گیری انبساط کیهان است، ممکن است در طول زمان در حال ضعیف شدن باشد. این یافته‌ها با استفاده از مشاهده هم‌زمان میلیون‌ها کهکشان و اختروش به دست آمده و به دانشمندان کمک کرده تا نقشه‌ای دقیق‌تر از جهان ترسیم کنند.
‌
اگر این کاهش قدرت انرژی تاریک تأیید شود، می‌تواند درک فعلی ما از ساختار و آینده کیهان را به چالش بکشد. مدل استاندارد کیهان‌شناسی تاکنون انرژی تاریک را نیرویی ثابت و بدون تغییر در زمان در نظر می‌گرفت، اما تحلیل داده‌های جدید نشان می‌دهد که انبساط کیهان در حدود ۷ میلیارد سال پیش سریع‌تر از حالا بوده است.

اگر نیروی گرانش بر انرژی تاریک غلبه کند و انبساط متوقف شود، ممکنه کیهان دوباره شروع به انقباض کند. کهکشان‌ها به هم نزدیک می‌شوند، دما بالا می‌رود، و در نهایت تمام ماده و انرژی در یک نقطه‌ رمبش می‌کنند، شبیه به چیزی که در آغاز بیگ بنگ اتفاق افتاد، اما برعکسش. با یک “بیگ کرانچ” جهان در خودش فرو می‌ریزد و یک جهان جدید متولد می‌شود!

خوانش بیشتر :

Bigbangpage.com/?p=108822


⚛ @AndisheKonim

ادامه‌ی پست فوق 👆👇

پرندگان باهوش‌تر از آن هستند که فکر می‌کردیم؛ هوش دوبار در طبیعت تکامل یافته !

ما انسان‌ها اغلب مغزمان را به‌عنوان اوج هوش طبیعت می‌دانیم؛ مغزی که می‌تواند منطق را به کار بگیرد، ریاضیات را حل کند و در مفاهیم انتزاعی غوطه‌ور شود. اما واقعیت این است که ما تنها گونه‌ی هوشمند روی زمین نیستیم.

تحقیقات جدید نشان می‌دهد که پرندگان، با مغزهایی بسیار کوچک‌تر و ساختاری کاملاً متفاوت از مغز پستانداران، رفتارهایی شگفت‌انگیز از خود نشان می‌دهند: کلاغ‌ها ابزار می‌سازند، زاغ‌ها آینده‌نگری می‌کنند، طوطی‌ها در زباله‌دان‌های تله‌گذاری‌شده را باز می‌کنند و چرخ‌ریسک‌ها هزاران دانه‌ی پنهان‌شده را به خاطر می‌سپارند.

اما نکته‌ی شگفت‌انگیز این است: این سطح از هوش در پرندگان، کاملاً مستقل از پستانداران تکامل یافته است.

مغز پرندگان فاقد ساختار قشای مغزی (Neocortex) معروف پستانداران است ، بخشی از مغز انسان که تصور می‌شد کانون قدرت شناختی ماست. در گذشته تصور می‌شد رفتار پرندگان صرفاً غریزی است، اما مطالعات پیشگامانه در دهه‌ی ۱۹۶۰ نشان داد که مغز پرندگان نیز دارای شبکه‌های عصبی پیچیده‌ مشابه با پستانداران است، حتی اگر ظاهرشان کاملاً متفاوت باشد.

در مطالعات تازه‌ای که در سال ۲۰۲۵ منتشر شد، دانشمندان با بررسی رشد مغز در جنین پرندگان، پستانداران و خزندگان و با استفاده از ابزار پیشرفته‌ای به نام تعیین توالی RNA در سطح سلول منفرد نشان دادند که اگرچه مدارهای عصبی در مغز پرندگان و پستانداران عملکردی مشابه دارند، اما از مسیرهای تکاملی کاملاً جداگانه‌ای منشأ گرفته‌اند.

به بیان دیگر: هوش پیچیده نه یک‌بار، بلکه دست‌کم دوبار در تاریخ تکامل مهره‌داران پدید آمده است.

این دستاوردها نه‌تنها نگاه ما به پرندگان را دگرگون می‌کند، بلکه افق تازه‌ای از درک فرایند پیچیده‌ی تکامل مغز در جانوران ( از جمله انسان ) پیش روی‌مان می‌گذارد. شاید وقت آن باشد که از توهم برتری انسان فاصله بگیریم؛ این تصور که ما پایان مسیر هوش در طبیعت هستیم.

پرندگان، بی‌نیاز از الگوبرداری، راه خود را رفته‌اند و به جایی رسیده‌اند که روزی آن را مختص خود می‌دانستیم.

خاستگاه :

Quanta Magazine


⚛ @AndisheKonim