🔴«دیگری»در اندیشه علامه حکیمی



دکتر سید محسن فاطمی:

یکی از نکات مهم اندیشه علامه حکیمی توجه به ارتباط انسانی و توجه به چیدمان این روابط است که آن را یکی از کلیدهای مربوط به سلامت تلقی می کند. در اندیشه او توجه خاص و تاکید ویژه نسبت به «دیگری» و «دیگران» و فضای اجتماعی و اقتصادی در بارور شدن روابط به چشم میخورد. ایشان در مباحث خود مناسبات اجتماعی و اقتصادی را مد نظر قرار می دهد و به این توجه می کند که رشد انسان و خود شکوفایی و فراتر رفتن از روزمرگی ها بدون بسترهای فرهنگی و اجتماعی و خانوادگی میسر نخواهد شد. او حتی وقتی در مورد ابعاد معنوی با محوریت “قلب” به عنوان حقیقت انسان سخن به میان می آورد، بخش ارتباطات انسانی را در تکوین این موضوع مورد نظر قرار می دهد. او در ابعاد انسان شناختی در یک فضای انتزاعی صحبت نمی کند و توجه او به «دیگری» به معنای عمیق کلمه هم از بعد روان تحلیلگری و روانکاوی و هم از بعد روانشناسی اجتماعی از اهمیت بالایی برخوردار است. نگاه انسان شناسی ایشان متضمن پرداختن به بسترهای اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی و سیاسی خاص است که در تسهیل رشد انسانی نقش ویژه ای را ایفا می کند.

@allamehhakimi

🔴خداوندا توفیق فریاد عدالت را از ما مگیر...

علامه حکیمی:
خداوندا چنان کن که «توحید» را از «عدالت» جدا نکنیم که در حقیقت جدا شدنی نیست . و زندگیهای سراسر تبعیض و اسراف و اجحاف را به دین پاک تو نسبت ندهیم.

📖پیام جاودانه ص ۳۸۹

۳۱ مرداد سالگرد وفات علامه محمدرضا حکیمی را یاد می‌داریم

@allamehhakimi

🔴پروژه علامه حکیمی نقد «وضع موجود» و مدعیان «اسلام» و «عدالت»بود

📝حالا كه علامه محمدرضا حكيمی درگذشته است، تقريبا همه از محوريت «عدالت» در زندگی و آثار او سخن می گويند، او را مي‌ستايند، پيام‌های تسليت روانه می كنند و دقيقا با همين كارها زهر شورش‌گر كلام حكيمی را خنثی می كنند. با سخن گفتن از كليتی «ذهنی» به نام «عدالت» بدون اشاره به مصداق‌های حمله حكيمی در «عينيت» پروژه فكری اش را بي‌معنا كرده و او را در وضع موجود ادغام می كنند. گاه حتی از تجربه‌های شخصی شان در مواجهه با او می گويند و از منش بی همتای اين پارساي زمان و با فروكاستن حكيمی مبارز به حكيمی پارسا و اخلاقی، حكيمی مزاحم را مهار می كنند...

متن کامل یادداشت آرمان ذاکری:

https://www.etemaad.ir/fa/Main/Detail/172950/%D8%AD%D9%83%D9%8A%D9%85%D9%8A-%D9%88-%D8%AD%D9%83%D9%88%D9%85%D8%AA-

بازنشر به مناسبت سالگرد وفات علامه حکیمی

@allamehhakimi

🔴شما صدای علامه محمدرضا حکیمی را می‌شنوید🔴

ادعیه و زیارات؛ ابواب معرفت

ما دو مکتبِ عجیب و عمیق و عظیم و غنی و مجهول و مغفول و مضموم در معارف اسلام داریم، که این در دعاها و ادعیه و‌ زیارات است. ادعیه ابزار و باب معرفت‌الله است. و زیارات، باب معرفت‌الولی. یعنی معرفت واسطه.
دعاها، معرفت مبداء فیض است و زیارات، ابواب و راهِ معرفت واسطه‌ی فیض. هر چیزی که در عالم هست، مبداء فیض و واسطه‌ی فیض است. حتی معاد هم همین است.
اصل داستان این است که دعاها و زیارات، منشاء قرآنی دارند. یعنی همه‌ی اینها شرح قرآن است. دعا، شرح قسمت‌های توحیدی قرآن است و زیارات، شرح قسمت‌های ولایتی قرآن. چون در‌ قرآن هم آیات ولایت زیاد داریم. هم ولایت تشریعی و هم ولایت تکوینی.


@allamehhakimi

🔴چرا باید نسبت به زنده بودن «لامسه اجتماعی» حساس باشیم؟

مفهوم "لامسه اجتماعی" در اندیشه علامه حکیمی، یک مفهوم عمیق و چندلایه است که به ارتباط عمیق و همدلانه انسان‌ها با یکدیگر اشاره دارد.

✅لامسه اجتماعی به چه معناست؟

• درک درد دیگران: علامه حکیمی، درد را پیوندی میان انسان‌ها می‌داند. به اعتقاد ایشان، درک درد دیگران و همدلی با رنج‌هایشان، انسان را به سمت مسئولیت‌پذیری و تلاش برای رفع مشکلات جامعه سوق می‌دهد.

• ارتباط عمیق و صمیمانه: لامسه اجتماعی فراتر از یک ارتباط سطحی است. این ارتباط، بر پایه شناخت عمیق از نیازها، احساسات و شرایط زندگی دیگران بنا شده است.

• مسئولیت‌پذیری اجتماعی: کسی که لامسه اجتماعی قوی دارد، خود را نسبت به جامعه مسئول می‌داند و برای بهبود شرایط زندگی دیگران تلاش می‌کند.

✅نقش لامسه اجتماعی در تربیت روحی فرد:

• رشد معنوی: درک درد دیگران و تلاش برای کمک به آن‌ها، باعث رشد معنوی فرد می‌شود و او را به سمت کمال انسانی سوق می‌دهد.

• تقویت احساس تعلق: فردی که لامسه اجتماعی قوی دارد، احساس تعلق بیشتری به جامعه می‌کند و احساس می‌کند که بخشی از یک کل بزرگ‌تر است.

• کاهش فردگرایی: لامسه اجتماعی، فردگرایی را کاهش می‌دهد و باعث می‌شود افراد به جای منافع شخصی، به منافع جمعی فکر کنند.

✅نقش لامسه اجتماعی در تربیت اجتماع:

• ایجاد جامعه همدل: جامعه‌ای که افراد آن لامسه اجتماعی قوی دارند، جامعه‌ای همدل، مهربان و با هم‌کاری است.

• کاهش فاصله طبقاتی: لامسه اجتماعی، باعث کاهش فاصله طبقاتی و ایجاد برابری بیشتر در جامعه می‌شود.

• تقویت روحیه جمعی: لامسه اجتماعی، روحیه جمعی را تقویت می‌کند و باعث می‌شود افراد برای رسیدن به اهداف مشترک، با هم همکاری کنند.

به طور خلاصه:
لامسه اجتماعی، کلیدی برای ایجاد یک جامعه سالم و پویا است. این مفهوم، ما را به همدلی، مسئولیت‌پذیری و تلاش برای بهبود شرایط زندگی دیگران دعوت می‌کند.


📖برگرفته از مجموعه ۱۲ جلدی الحیات /محمدرضا حکیمی،محمد حکیمی، علی حکیمی

@allamehhakimi

🔴درک عینیت های جامعه، لازمه زندگی انسانی

رسول خدا(ص):
هرکس مدارا نداشته باشد، از زندگی خیر و خوشی نمیبیند.

📝انسان ، در جامعهٔ آرمانی و با انسانهای معصوم، زندگی نمی کند. هرکس نسبت به دیگران، در هر درجه از مراقبت و تعهد شناسی باشد، ممکن است دچار خطا و لغزش شود، و در دوستی ها و ارتباطها، دچار کوتاهی یا زیاده روی گردد؛ چنانکه دیگران نسبت به او نیز چنین اند. این دست مسائل، نباید در روابط خانوادگی و گروهی و اجتماعی تأثیری منفی داشته باشد، چون جریانی است همگانی و همه جایی، و هر کس که از دیگران لغزشهایی میبیند خود نیز ممکن است در برابر دیگران به همان لغزشها دچار گردد. اینجا است که اصل "تحمل خطاها و لغزشها" پیش می آید، و در تحکیم روابط، نقش آفرین است، پس این آموزش که یاد شد، در روابط اجتماعی ، آموزشی حیاتی است، و رویگردانی از آن، موجب تنهایی انسان می شود، زیرا معاشرتی که در آن هیچگاه لغزش روی ندهد و ناهنجاری رخ ننماید، اندک است. پس افراد جامعه باید به رعایت اصل مهم #تحمل روی آورند چنانکه پیامبر(ص)فرموده اند:

✅«من حرم الرفق، فقد حرم الخیر کله»


📚الحیات/محمدرضا حکیمی/جلد٩/ص۶۴٩


@allamehhakimi

🔴مدینه؛ ۲۸ صفر سال ۱۱ هجری

📝پیامبر(ص) درگذشته است، و مدینه یتیم شده است. اکنون کسانی که باید به خانه علی(ع) روی آورند، و همانندترین فرد را به پیامبر(ص) - که خداوند در آیه مباهله او را نفسِ پیامبر(أنفسنا) - خوانده است ، به جانشینی او برگزینند، بلکه به مقامی که خدای متعال برای علی(ع) برگزیده بود، و پیامبر اکرم در طول دو دهه همواره بر آن تأکید کرده بود، گردن نهند، چنین نکردند.

📍اکنون دیگر سخنی از مدينة النبی نیست، و کسی نمی‌تواند از امامت قرآنی دم زند. #علی_حذف_شده و تمام حرمت او پایمال گشته است. علی که در روزگار پیامبر، محترم ترین مسلمانان و برادر پیامبر خدا، بلکه نفس پیامبر (به نص آیه مذكور)، محسوب می شد، و بزرگترین مجاهد راه خدا، و مؤمن ترین و نیرومندترین پشتیبان دین خدا بود، و از سوی دیگر عالم به همه قرآن و عامل به همه آن بود، و در کار دین ذره‌ای سستی نمی‌کرد، و در اداره جامعه و تربیت امت جز عدالت چیزی نمیشناخت، پس از درگذشت پیامبر(ص) هیچ احترامی ندارد...

📍خانه ای که برای پیامبر آن همه محترم بود و هرگاه از برابر آن می‌گذشت به اهل آن سلام می کرد و به بهترین تعبیر «محل دو یادگار رسالت، قرآن - اهل بیت (ع)» بود، شکسته و بسته است. مدینه در سکوت غرق است و جز برق چند شمشیر که در فضا می تابد و مدافع اهداف #سقیفه است، و - به تصریح تواریخ معتبر اهل سنت-تا پای کشتن علی ایستاده است ، نفس کشی در مدینه نگذاشته اند...

📚مقدمه استاد حکیمی برکتاب «شهر گمشده»-صفحه ۱۱

#وصایت
#عدالت
#هدایت
#سقیفه

@allamehhakimi

🔴عاشورایِ مَرو

✅پیرامون دفاع امام رضا(ع) از توحید قرآنی در برابر اقدامات خلفای عباسی علیه معارف اسلام

محمدرضا حکیمی:

...📖در معرفی قرآن و معارف توحیدی و سیاسی و اقتصادی و جامعه پرداز و فردسازی قرآن، عاشورای کربلا، ستیغ آسمان سای فریاد عدالت گشت، که فرزند فاطمه (س)، حسین(ع)، خورشید آن بود. و در140 سال بعد (که در طول آن سالها، چندین گونه فلسفه و تصوف و فرقه بازی و دین سازی و مسلک پردازی را وارد اسلام کرده بودند، و سیمای منور و جهت بخش و اتحاد آفرین قرآنی را به باد فنا داده بودند، و در برابر آل محمد(ص)، تا شده بود، فقیه، متکلم، صوفی، طریقت گرا، شریعت شناس، متکلم، قرآن‌دان ساخته بودند) #عاشورای_مرو پدید آمد، و فلسفه مشربان و متکلمان مأمونی، اگر پیروز می گشتند، دعوت توحیدی خالص، و کانون فروغ‌گستر حقایق ناب قرآنی و تعالیم اصیل دین محمدی را، در زیر ظلمات مغلطه و مناظره پوشیده می داشتند، و به حکومت ظالم و جبار عباسی کمک می رساندند.

✅لیکن در این عاشورا نیز، فرزند دیگر فاطمه(س)، امام ابوالحسن علی بن موسی الرضا(ع)، چونان خورشید نفوذ دهنده انوار در ظلمات، آنهمه توطئه و زمینه سازی را زیر خاکهای مرو دفن کرد. و تعالیم معارفی و جهان شناختی و نهادینه قرآن، از این آوردگاه نیز به برکت این خورشید آسمانی، سالم و سربلند بیرون آمد، تا جایی که مأمون مجبور شد بر سر سلیمان مروزی - متکلم فلسفه گرای خراسان - فریاد بکشد که اینهمه طفره مرو و سخنان یاوه خود را تکرار مکن. و این به هنگامی بود که حاضران در مجلس نیز (در پی ژاژخایی و هرزه درایی سلیمان، بر سر این بحث که اراده، صفت ذات است، و امام (علیه السلام) رد می کردند و می فرمودند: صفت فعل است)، بر سلیمان و سخنانش یکپارچه خندیدند...




#امام_رضا
#مرزبان_توحید

@allamehhakimi

🔴 انسانم آرزوست

➖ انسان‌شناسی و انسانگرایی در اندیشه و آثار علامه حکیمی
          

بزرگداشت سومین سالگرد علامه محمد رضا حکیمی


محمدعلی مهدوی‌راد | حسین انصاری
همراه با ارائه مقاله از سوی پژوهشگران

🗓 جمعه، ۱۶ شهریورماه ۱۴۰۳، ساعت ۱۹:۳۰
📍 میبد، میدان هلال احمر، مجموعه فرهنگی امام صادق (ع)


🌐 www.sheshom.net

@allamehhakimi

🔴حاکمیت مسئول فقر و محرومیت مردم است


📝من موظفم یادآوری کنم که
پیامبر ما، #حاکمیت و‌ دولت را #مسئول مستقیم #فقر فقیران و حرمان محرومان و بی اعتقادی و‌‌‌ بی ایمانی ساقط شدگان می داند.
پیامبر «ص» در یک‌‌ سخنرانی بسیار مهم چنین فرمود:

🔴«و لم یفقرهم فیکفرهم»

«حاکم اسلامی نباید مردم را فقیر کند تا کافرشان سازد»
(اصول کافی، ج ۱، ص۴۰۶)

اکنون می نگرید که پیامبر خدا موضوع را تا چه اندازه بزرگ می شمارد و‌مسئولیت را تا چه اندازه سنگین؟
پس کسانی نمی توانند این باور نادرست را به خورد جامعه و‌محرومان بدهند که فقر و‌محرومیت اصلی است ثابت و‌حضور آن در جامعه به صورت یک‌جریان مستمر قابل قبول است، و دین اسلام قبول دارد که فقیران و‌ مستمندان در جامعه بسر ببرند و‌ در کنار آن توانگران در ناز و نعمت غرق باشند؛ اینان هرچه میخواهند داشته باشند و آنان هرچه میخواهند نداشته باشند، حتی اندکی دارو‌ برای کودکی مشرف به مرگ؟
این وضعیت نه اسلام است نه آیین انبیایی و محمدی.

🖋محمدرضا حکیمی

#قیام_جاودانه_ص۲۱۳


@allamehhakimi

🔴 عدالت، اساس حکومت صالحان
به مناسبت سومین سال درگذشت محمدرضا حکیمی

بازخوانی اندیشه‌ اهمیت برپایی حکومت‌ صالح برای سعادت انسان‌

در میزگردی با حضور:
محمدرضا آرمان‌مهر؛
سید سعید حسینی؛
آرمان ذاکری

جمعه، ۲۳ شهریورماه ۱۴۰۳، ساعت ۱۹
یزد، میدان دروازه قرآن، موسسه فرهنگی تحقیقاتی اخوان دستمالچی

@allamehhakimi
@Dastmalchi_Foundation

🔴بخشی از سروده استاد حکیمی با عنوان «ای آفتاب» در طلب ظهور منجی ِ قائم(عج)



ای نوح با کشتی بیا، بنگر که
طغیان تا کجا

عالم سراسر غرقه در، امواج
طوفان تا کجا

طوفان ظلم ظالمان، گسترده
دامان تا کجا


ای آفتاب، ای آفتاب، از خلق پنهان تا به کی
نسل جوان سر خورده زین، وضع پریشان تا به کی؟



ای روح سبز آبها,ای رونق
مهتابها

ای گیتی از سرسبزیت, سرسبز چون فارابها

ای خرمی افزای دل, در گلشن محرابها


ای آفتاب, ای آفتاب,از خلق پنهان تا به کی؟
عالم سیه,ازبس ستم,این خلق حیران تا به کی؟


📖دفتر شعر محمد رضا حکیمی


@allamehhakimi

🔴اندوه مقدس

احساسمندان و انسانهای عاطفی، غمی انسانی و لطیف در درون دارند، و همواره در رنج و اندوه بسر می برند، زیرا که دشواریهای زندگی و غم و اندوه دیگران را می نگرند؛ دست و پنجه نرم کردن و رنج کشیدن اکثریتی از انسانها نمی گذارد شاد و راحت زندگی کنند.

این نوع انسانهای متعالی، در کنار هر زیبایی و خوشی، نازیباییها و صحنه های چندش آور را نیز می نگرند، و در برابر قطرات شبنم بر رخسار گل، قطرات اشک بر رخسار یتیمان و گرسنگان را به یاد می آورند، و آنگاه که انسانهای آزاده و آسوده و مرفه را نظاره می کنند، توده های در بند کشیده و رنجدیده و بینوا و محروم شده را می بینند؛ بدینسان خوبیها، لذتها، خوشیها، کاموریها و سرمستی ها، نمیتواند در زندگی برای ایشان رنگی داشته باشد، و شادی پایداری را پدید آورد، و مایه خرسندی وجدان آنان گردد.

از اینرو می نگریم که اینگونه انسانهای برتر، که انسانیتهای والا را در خویش پدید آورده اند، همواره در شور و سوز وجدان خویش به سر می برند، و غریب و تنهایند، و خویشتن را فراراه انسانها چون شمع می سوزانند و فدا می کنند...

محمدرضا حکیمی

📖الحیات-جلد۸- صفحه۳۹۴

@allamehhakimi

🔴ایمانِ به محمد(ص) با شعار و‌ نمایش درست نمی‌شود

پیامبر اکرم(ص):
آن کس که سیر بخوابد، در حالی که همسایه‌اش گرسنه باشد، به من ایمان نیاورده است... خداوند در روز رستاخیز، به مردم هر آبادی و شهری که کسی شب را در آن گرسنه بسر آورده باشد، به نظر رحمت نگاه نخواهد کرد.

- بدون شرح

قـالَ رسولُ اللّه صلی‏ الله ‏علیه و ‏آله و سلّم:
ما آمَنَ بی مَن باتَ شَبْعانَ وجارُهُ جائعٌ. قالَ: وما مِن أهلِ قریةٍ یَبِیتُ و فیهِم جائعٌ، یَنظُرُ اللّه‏ُ إلیهِم یومَ القِیامَةِ.

📖الحیات- جلد۶ -صفحه۱۰

#پیامبر
#انسان
#اسلام


@allamehhakimi

🔴آیت الله سید موسی زرآبادی:
میخواستم شاگردان فلسفه مقلّدِ استاد نباشند

📝به مناسبت دوم ربیع الثانی سالروز وفات آیت الله آقا سید موسی زرآبادی:


خاطره‌ای به نقل از شیخ مجتبی قزوینی

شیخ استاد، از قول حضرت سید موسی زرآبادی نقل ‌کرده‌اند که «من در درس مرحوم میرزا ابوالحسن جلوه (۱۲۳۸‌ق- ۱۳۱۴‌ق) حاضر می‌شدم و پس از مدتی، گاه و گاه، به پاره‌ای از مطالبی که گفته می‌شد اشکال می‌کردم. گاه ایشان ناراحت می‌شد، و من به درس حاضر نمی‌شدم. با گذشت دو سه روز مرحوم جلوه به طلاب درس می‌فرمود:

«سیّد با استعدادی است، بگویید به درس بیاید» و من دوباره می‌رفتم، و باز در موارد مناسب به اشکال کردن می‌پرداختم … تا بار آخر که با تند شدن استاد دیگر به درس نرفتم. و ایشان پیغام داد که بیاید، و من پاسخ دادم که غرضم از آمدن و اشکال کردن این بود که شاگردان شما مقلّدوار به مطالب گوش ندهند و بدانند که آنچه گفته می‌شود، چنان وحی مُنَزل نیست و قابل اشکال است؛ می‌خواستم این بیداری را به اذهان طلاب فلسفه بدهم که دادم …».



📚محمدرضا حکیمی/مکتب تفکیک

#مکتب_تفکیک
#مرزبان_توحید

@allamehhakimi

🔴گرگ‌های پستِ صهیون را به خونخواری نگر

بخشی از سروده استاد حکیمی با عنوان «فجر صادق»:


این، که می‌بینی، تمدن نیست، قتل و غارت است
علم و صنعت، در کف انسان حیوان سیرت است
رجعت انسان، سوی بت‌های مال و قدرت است
بت پرستیّ مدرن است این و این وحشیّت است

مکتب توحید و عدل از جعفر صادق بپاست؛
این، طریق انبیاست.

حیف زین علم و تمدن کاینچنین بر باد رفت
اینهمه، زین علم و صنعت، بر بشر بیداد رفت
حاصل فکر نوابغ، درکف شیّاد رفت
بهر استعمار و استکبار و استبداد رفت

مکتب توحید و‌ عدل از حضرت صادق بپاست؛
این، طریق انبیاست.

گرگ‌های پست صهیون را به خونخواری نگر
خون انسان، پایمال گرگی و هاری نگر
طفل غرق خون و مادر غرقه در زاری نگر
این ددان را، از فضیلت وز شرف، عاری نگر

مکتب توحید و عدل از جعفر صادق بپاست؛
این، طریق انبیاست.


📖ساحل خورشید( دفتر شعر محمدرضا حکیمی)/ صفحه۱۵۸

@allamehhakimi