نهاد مردمی

‌🔴 بيمارى‌هاى واگيردار در تاريخ ايران
🔻 نگاهی به شیوع بیماری‌های واگیردار

1⃣ قسمت اول 🔰

بروز بیماری‌های پیش‌بینی و پیشگیری نشده واگیردار در خاطره تاریخ اجتماعی ایران تداعی‌کننده شرایطی هستند که بر اساس گزارش های منابع و تحقیقات در اثر شیوع بیماری‌های واگیردار وبا، طاعون و سل به وجود می‌آمد.

پیشینه بیماری‌های واگیردار مانند وبا، طاعون، سل و غیره به‌ عنوان یکی از عوامل مهم مرگ و میر به هزاره‌های پیش باز می‌گردد.
در دوران‌های گوناگون تاریخ ایران و سایر کشورهای جهان بارها همه گیری‌های وحشتناکی بروز کرده و هزاران انسان را به کام مرگ فرستاده است. گاهی گستردگی و تأثیر بیماری‌های واگیر دار در ایران به حدی بوده که موجب دگرگونی‌های سیاسی شده است، به نحوی که بروز طاعون اسبی در لشکریان مغول به سال ٧٦٥ ه.ق سبب پیروزی سربداران سمرقندی شد، در سال ٧٨٣ ه.ق سلطان ابوسعید تیموری بواسطه تلفات اسبان در اثر بیماری از اوزون حسن آق قویونلو شکست خورد و کشته شد.
گزارش‌های منابع تاریخی و داده‌های منابع پیرامون گستردگی و مرگ و میر ناشی از بیماری‌های واگیردار به نسبت تا قرن سیزدهم هجری خورشیدی اندک و از قرن سیزدهم به بعد منابع حاکی از رواج گسترده این بیماری‌ها هستند.

🔻 بیماری #وبا در ایران

میکروب وبا اغلب در جاهای گرم گسترش می‌یابد و در زمان‌هایی مانند وقوع جنگ و بلایای طبیعی که امکان رعایت بهداشت فردی و اجتماعی وجود نداشت، بروز می‌کند. این بیماری اغلب دامنگیر مردم فقیری بود که تغذیه کافی نداشتند. در منابع دوره قرنهای گذشته جداگانه و گاه همراه با طاعون اشاراتی به این بیماری شده است. بر اساس گزارش حمزه اصفهانی در سال 324ه.ق به هنگام خلافت متوکل، بیماری سختی در شهرهای بغداد، بصره، کوفه، آبادان، اهواز، همدان و غیره انسان‌ها، حیوانات و گیاهان زیادی را نابود کرد، همچنین در سال ٢٥٨ه.ق مردمان زیادی به خاطر وبا در عراق و برخی شهرهای ایران چون اهواز مرده‌اند. گزارش‌های منابع تاریخی گاه به وضوع مشخص نمی‌کنند که همه گیری‌های واقع شده وبا بوده‌اند یا طاعون، به گونه‌ای که برخی از مورخان از هر دو بیماری نام برده‌اند. «کمال‌الدین عبدالرزاق سمرقندی» در کتاب "مطلع السعدین" پیرامون همه‌گیری حادث در شهر هرات آورده است:
«در این سال بر ارادت حضرت ذوالجلال در شهر و بلوکات وبای عام و علت طاعون واقع شد و روز به روز مرض و علت زیادت می‌شد، ناگاه کسی را درد سر و تب سوزان می‌گرفت و دانه مقدار نخودی بیشتر یا کمتر به اعضا پیدا می‌شد و بعد از یک یا دو روز به جوار رحمت ایزدی می‌پیوست.»

در دوران حکومت تیموریان از آنجایی که با آشفتگی، جنگ و منازعات داخلی و خارجی همراه بود، شرایط سیاسی و اجتماعی آن بر بهداشت جامعه تأثیر گذاشت، به گونه‌ای که محاصره‌های طولانی مدت قحطی و رواج بیماری‌ها واگیردار را به دنبال داشت.

«حسن بیگ روملو» مورخ ایرانی در شرح فتح بغداد می‌نویسد:
«آب دجله از خون کشتگان کسوت شاخ مرجان و لعل بدخشان در بر کرد و هوای بغداد از عفونت اجساد مردگان مزاج سموم گرفت.»
بنابراین اجساد کشته‌های جنگی و آلوده شدن آب ها به آنان و همین‌طور تجزیه آن جسد‌ها در فضای باز یکی از عوامل شیوع بیماری‌های واگیردار بوده است. هر چند جانشینان تیمور از علما و اطبا حمایت کردند و وجود دارالشفاهایی مانند دار‌الشفای مهد علیا ملکت آغا، ساخت حمام توسط امرایی چون «امیر چخماق» و تولید متن‌های پزشکی در این دوره مانند وجع المفاصل، حفظ الصحه، القوانین العلاج و غیره بیانگر توجه آنان به حوزه درمان هست، اما این برنامه‌ها در همه مناطق به عمومیت نرسید و طب سنتی توانایی درمان بیماری‌های واگیردار را نداشت، به گونه‌ای که آثار مورخان این زمان حاوی گزارش های مکرر از رواج بیماری‌های واگیردار در این دوره فترت از تاریخ ایران هستند.
.
#شاهزاده_رضاپهلوی
#اعتصابات_سراسری
#اعتراضات_سراسری
#فرقه_تبهکار
#زندانی_سیاسی_آزاد_باید_گردد
#جمهوری_اسلامی_باید_برود
#ایران_را_پس_میگیریم
#دشمن_ما_همینحاست
#خبرنگار #بهداشت #خبر #الله #عکس #فیلم #کلیپ #ایران #فوتبال #کرونا
#اصفهان #تبریز #کرج #مشهد
#یزد #کرمان #مازنداران #آذربایجان #شیراز #قم #تهران

📎

2 views09:45