عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: لَيْسَ الْغِنَى عَنْ كَثْرَةِ الْعَرَضِ، وَلَكِنَّ الْغِنَى غِنَى النَّفْسِ»
متّفق علیه
بخاری(۶۴۴۶)مسلم(۱۰۵۱)

از ابو هریره رضي الله عنه روایت است که رسول الله صلى الله عليه و سلم فرمود: «ثروتمندی، زیادیِ متاع و دارایی و کالا نیست بلکه بی‌نیازیِ درونی است


کسی که به آنچه دارد قناعت داشته و از آن رضایت دارد و با وجود آن خود را از دیگران بی نیاز می بیند و برای افزودن بر آن حریص و مشتاق نیست و بر افزون طلبی اصرار ندارد، از ثروتمندترین مردم است. 

از ابْنِ عُمَرَ، أَنَّ رَسُولَ اللهِ صلی‌الله‌علیه‌وسلم، قَالَ: إِنَّ الْغَادِرَ يُنْصَبُ لَهُ لِوَاءٌ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فَيُقَالُ: هذِهِ غَدْرَةُ فُلاَنِ بْنِ فُلاَنٍ»
بخاری(۶۱۷۷)

از ابن عمر رضي الله عنه از رسوالله صلى الله عليه و سلم روایت است که فرمودند: «برای شخص فریبکار در قیامت بیرقی برپا می‌شود، و گفته می‌شود که: این بیرق فریبکاری فلان بن فلان است»

  به این سبب است که این شخص در دنیا، مردم را به طور پنهانی و مکارانه فریب می‌داد، و الله متعال او را به ضد عملش فضیحت و رسوا نموده و جزا می‌دهد، و باید متوجه بود که چون فریبکاری از امور متعلق به (حقوق الناس) است، از این جهت مورد عفو قرار نگرفته است.
بیرق یعنی (پرچم) نشانه‌ای که همه‌ی‌ مردم او را ببینن

عَنْ أَنَسٌ رضي الله عنه قَالَ: «خَدَمْتُ النَّبِيَّ صلى الله عليه و سلم عَشْرَ سِنِينَ، فَمَا قَالَ لِي: أُفٍّ، وَلاَ: لِمَ صَنَعْتَ؟ وَلاَ: أَلَّا صَنَعْتَ»
[بخاری: ۶٠۳٧]

از انس رضي الله عنه روایت است که گفت: ده سال برای رسول‌الله صلى الله عليه و سلم خدمت کردم، یکبار برایم (اُف) و یا اینکه: (چرا چنین کردی و چرا چنان نکردی) نگفتند


در احادیث بسیاری آمده است که اگر تعدی بر حقوق‌شان صورت می‌گرفت، از آن گذشت می‌کردند، ولی در حقوق شرعی و تطبیق احکام شرع، از همگان شدیدتر بودند.

عَنْ أَنَسٍ رضي الله عنه عَنِ النبي صلى الله عليه و سلم قال: «لاَ يُؤْمِنُ أَحَدُكُمْ حَتَّى يُحِبَّ لأَخِيهِ مَا يُحِبُّ لِنَفْسِهِ»
[متفقٌ عليه]
بخاری(۱۳)و مسلم(۴۵)

از انس رضي الله عنه روایت است که رسول‌الله صلى الله عليه و سلم فرمود: «ایمان هیچ‌یک از شما کامل نیست تا آن‌که هرچه برای خود می‌پسندد، برای برادر مسلمان خود نیز بپسندد.


این حدیث، رسول‌الله صلى الله عليه و سلم از کسی که برای برادر مسلمانش چیزی را می‌پسندد که برای خویش نمی‌پسندد، نفی ایمان کرده است؛ منظور از نفی ایمان در این حدیث، نفی ایمان کامل است؛ نه این‌که آن شخص، به‌کلی ایمان ندارد. یعنی ایمان هیچ‌کس کامل نیست تا آن‌که هرچه برای خود می‌پسندد، برای برادر هم‌کیش خود نیز بپسندد.

عَنْ أَبِي شُرَيْحٍ الْعَدَوِيِّ، قَالَ سَمِعَتْ أُذُنَاىَ، وَأَبْصَرَتْ، عَيْنَاىَ حِينَ تَكَلَّمَ النَّبِيُّ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ ‏مَنْ كَانَ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ فَلْيُكْرِمْ جَارَهُ، وَمَنْ كَانَ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ فَلْيُكْرِمْ ضَيْفَهُ جَائِزَتَهُ ‏"‌‏.‏ قَالَ وَمَا جَائِزَتُهُ يَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ ‏يَوْمٌ وَلَيْلَةٌ وَالضِّيَافَةُ ثَلاَثَةُ أَيَّامٍ، فَمَا كَانَ وَرَاءَ ذَلِكَ فَهْوَ صَدَقَةٌ عَلَيْهِ، وَمَنْ كَانَ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ فَلْيَقُلْ خَيْرًا أَوْ لِيَصْمُتْ ‏
بخاری(۶۰۱۹)مسلم(۴۸)


از ابی شُریح خُویلد بن عمرو خزاعی روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: «هرکس به الله و روز قيامت ايمان دارد، باید مهمانش را گرامی بدارد و جايزه اش را بدهد». عرض کردند: ای رسول خدا، جايزه اش چيست؟ فرمود:
  (پذيرايی به بهترين شکل و در حد توان در) يک شبانه روز؛ و مهمانی، سه شبانه روز است و بيش از آن، صدقه و احسانِ ميزبان نسبت به مهمانِ اوست». 
و کسی که به خدا و روز آخرت ایمان دارد، یا سخن خیر خواهانۀ بگوید و یا خاموش باشد.

و در روایت مسلم(۴۸) آمده است: 
«لا يَحِلُّ لِمُسْلِمٍ أَنْ يُقِيمَ عِنْدَ أَخِيهِ حَتَّى يؤْثِمَهُ»
«برای هيچ مسلمانی جايز نيست که آن قدر نزد برادرش بماند که او را گنه کار کند». گفتند: ای رسول خدا، چگونه او را گنه کار می گرداند؟ فرمود:
 «يُقِيمُ عِندَهُ ولاَ شَيءَ لَهُ يُقرِيهِ بهِ»: «نزدش می مانَد و او چيزی ندارد که از وی پذيرايی کند»

عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرٍو، عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ، عَنْ عَائِشَةَ رضی‌الله‌عنه، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم ‏وَيْلٌ لِلأَعْقَابِ مِنَ النَّارِ
متفق‌علیه
مسلم(۲۴۲)بخاری(۱۶۵)
ابوداود(۹۷)ابن ماجه(۴۵۳)

از ابوهریره رضی الله عنه و عبدالله بن عمر و عایشه رضی الله عنهم روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: «وای از عذاب دوزخ بر پُشت پاهایی که هنگام وضو گرفتن خوب شسته نمی شوند»

رسول الله صلی الله علیه در مورد سستی و کوتاهی در وضو گرفتن هشدار می دهد و به وضوی کامل و توجه لازم به آن تشویق می کند؛ و از آنجا که غالبا آب به پشت پا نمی رسد و با خشک ماندن این قسمت، وضو و نماز با مشکل مواجه می شود، خبر می دهد که با خشک ماندن آن و بی توجهی نسبت به این مساله در وضو، این بخش و صاحبش در معرض عذاب قرار دارند.

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ  رضى الله عنه  أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم نَعَى النَّجَاشِيَّ فِي الْيَوْمِ الَّذِي مَاتَ فِيهِ، خَرَجَ إِلَى الْمُصَلَّى، فَصَفَّ بِهِمْ وَكَبَّرَ أَرْبَعًا‏.‏
بخاری(۱۲۴۵)مسلم(۹۵۱)
نسائی(۱۹۷۱)ابوداود(۳۲۰۴)


از ابوهريره رضی الله عنه روایت است که  رسول الله صلى الله عليه وسلم خبر مرگ نجاشی را در همان روز وفاتش اعلام كرد. سپس به مصلی رفت و مردم را به صف كشيد و چهار تكبير گفت. (بر او نماز جنازه خواند)

آنگاه که صحابه رضی الله عنهم در مکه تحت فشار قریش بودند و قبل از اینکه اهل مدینه مسلمان شوند، نجاشی پادشاه حبشه از صحابه ای که به سوی او هجرت کردند، مهمان نوازی کرد و آنان را گرامی داشت. و همین رفتار نیک و پیروی از حق و عدم تکبر نجاشی بود که باعث اسلام آوردنش شد. وی مسلمان شد و در حبشه فوت کرد و رسول الله صلی الله علیه وسلم را ندید. اما به دلیل نیکی وی به مسلمانان و مقام و جایگاه وی و حضورش در سرزمینی که بر او نماز خوانده نمی شود، رسول الله صلی الله علیه وسلم در همان روزِ وفات نجاشی از فوت او به اصحابش خبر می دهد و با آنها به مصلی رفته و جهت بزرگداشت مقام نجاشی و علنی کردن اسلام وی و بیان فضل او و جبران خوش رفتاری اش با مهاجران صف بسته و بر او نماز جنازه خواند و در این نماز چهار تکبیر گفت تا شفاعتی باشند برای او نزد الله متعال.

عَنْ أَبِي مَسْعُودٍ، قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم ‏حُوسِبَ رَجُلٌ مِمَّنْ كَانَ قَبْلَكُمْ فَلَمْ يُوجَدْ لَهُ مِنَ الْخَيْرِ شَىْءٌ إِلاَّ أَنَّهُ كَانَ يُخَالِطُ النَّاسَ وَكَانَ مُوسِرًا فَكَانَ يَأْمُرُ غِلْمَانَهُ أَنْ يَتَجَاوَزُوا عَنِ الْمُعْسِرِ قَالَ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ نَحْنُ أَحَقُّ بِذَلِكَ مِنْهُ تَجَاوَزُوا عَنْهُ
مسلم(۱۵۶۱) ترمذی(۱۳۰۷)

از ابی مسعود بدری رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: «شخصی از پيشينيان تان پس از اينکه فوت کرد مورد محاسبه قرار گرفت و هيچ کار نيکی در کارنامه ی وی نبود، جز آنکه فردی ثروتمند بود و با مردم به نيکی معاشرت می کرد و به غلامانش دستور می داد از افراد تنگدست درگذرند. الله عزوجل فرمود: ما به اين کار يعنی گذشت از او سزاوارتريم؛ پس از او درگذريد»

کسانی که قدرت پرداخت بدهی خود را ندارند؛ و تا توانایی پرداخت بدهی به آنها فرصت بدهند یا اینکه بدهی آنها را نادیده بگیرند.
و مهلت دادن برای قرضدار کار نیک و پسندیده‌ای است.
خداوند گاهی با اندک چیزی گناهان بسیاری را از بنده‌اش می‌بخشد، ولی بشرطی آنکه این عملش خاص برای خدا باشد.
انسان باید در خرید و فروش با گذشت و خوش معامله باشد.
در وقت مطالبۀ قرضدار امکانات مالی نداشت، باوی سخت گیری نکند.
در احادیث دیگری آمده است که شخص قرضدار، باید بکوشد تا بزودی قرض خود را اداء نماید، و سبب معطل ساختن شخص طلبکار نشود.

عن عَائِشَةَ عَنْهَا رضي الله عنها قالَتْ: إِنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه و سلم لَمْ يَكُنْ يَسْرُدُ الحَدِيثَ كَسَرْدِكُمْ
بخاری(۳۵۶۸)

از عائشه رضي الله عنها روایت است که فرمودند: رسول‌الله صلى الله عليه و سلم مثل شما این چنین پیاپی سخن نمی‌گفتند

سخن زدن رسول‌الله صلی‌الله‌عیه‌وسلم سنجیده و واضح بود، و این طور نبود که پیاپی و یکسر سخن بزنند، و سبب این گفتۀ عائشه رضی‌الله‌عنه این بود که ابوهریره رضی‌الله‌عنه در پهلوی خانۀ عائشه رضی‌الله‌عنه نشسته بود، و پیاپی سخن می‌گفت، عائشه رضی‌الله‌عنه این نوع سخن زدن ابوهریره ناپسند دانسته و برایش چنین گفت

عَائِشَةَ رضي الله عنها أَنَّ النَّبِيَّ صلى الله عليه و سلم كَانَ يُحَدِّثُ حَدِيثًا، لَوْعَدَّهُ الْعَادُّ لأَحْصَاهُ»
بخاری(۳۵۶۷)

ازعایشه رضي الله عنها روایت است که رسول‌الله صلى الله عليه و سلم طورى شمرده و آرام حرف مى‌زد که اگر کسى مى‌خواست حروف و کلمات آن را بشمارد مى‌توانست آن‌ها را بشمارد.

به همین سبب بود که صحابه رضی‌الله‌عنه توانستند سخنان گهر بارشان را به خاطر سپرده و برای آیندگان برسانند، و البته اگر سخنان ایشان مانند سخنان افراد عادی دیگر می‌بود، این کار به هیچ وجه امکان پذیر نبود

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رضي الله عنه ، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه و سلم : «مَثَلُ المُؤْمِنِ كَمَثَلِ الخَامَةِ مِنَ الزَّرْعِ، مِنْ حَيْثُ أَتَتْهَا الرِّيحُ كَفَأَتْهَا، فَإِذَا اعْتَدَلَتْ تَكَفَّأُ بِالْبَلاَءِ، وَالفَاجِرُ كَالأَرْزَةِ، صَمَّاءَ مُعْتَدِلَةً، حَتَّى يَقْصِمَهَا اللَّهُ إِذَا شَاءَ
بخاری (۵۶۴۴ -۷۴۶۶)


از ابو هریره رضي الله عنه روایت است که رسول‌الله صلى الله عليه و سلم فرمودند: مسلمان مانند شاخۀ تر و تازه است، از هر طرفی که باد به وی بوزد متمایل می‌گردد [ولی نمی‌شکند]، و چون قوی گردد آمادۀ تحمل مصائب می‌گردد». «و شخص فاجر مانند شاخۀ درخت ارزه است که خشک و راست ایستاده است، و امادۀ آن است که خداوند آن را در هر وقت که بخواهد در هم بشکند.


مسلمان از غم و اندوهی که برایش می‌رسد، متاثر می‌گردد، ولی معنویات خود را از دست نمی‌دهد، و تسلیم ناگواری‌ها نمی‌شود، ولی فاجر که اعتمادش بر لذات و نعمت‌های همین دنیا است، اگر این نعمت‌ها از دستش برود، تحمل نیاورده و از بین میرود.

أَبِي هُرَيْرَةَ رضي الله عنه عَنِ النَّبِيِّ صلى الله عليه و سلم ، قَالَ: لاَ يُشِيرُ أَحَدُكُمْ عَلَى أَخِيِ بِالسَّلاَحِ، فَإِنَّهُ لاَ يَدْرِي، لَعَلَّ الشَّيْطَانَ يَنْزِعُ فهي يَدِهِ، فَيَقَعُ فِي حُفْرَةِ مِنَ النَّارِ
بخاری(۷۰۷۲)مسلم(۲۶۱۷)

از ابو هریره رضي الله عنه روایت است که رسول‌الله صلى الله عليه و سلم فرمود: نباید هیچ‌یک از شما شمشیر (اسلحه) را بر روى برادر دینى خود بکشد چون نمى‌داند، شاید شیطان اختیار را از دستش خارج کند، (و برادرش را به قتل برساند) و در نتیجه این قتل ناحق در چاه دوزخ قرار گیرد

نباید کسی با سلاح به طرف برادر مسلمان خود اشاره کند زیرا شاید بدون اختیار با آن سلاحش برادر مسلمانش را بکشد، و یا مجروح سازد، و این عمل، سبب رفتنش به آتش جهنم گردد.
گرچه کاری که بدون اختیار انسان از وی صادر می‌شود، گناهی ندارد، ولی چون این شخص با اشاره نمودن سلاح خود به طرف برادرش، سبب ضرر رساندن بر وی را آماده نموده است، از این سبب گویا از روی عمد به این کار اقدام نموده است، و از این جهت مستوجب داخل شدن به جهنم گردیده است.

فضیلت روزه گرفتن در ماه محرم

پیامبر ﷺ فرمودند:

« أَفْضَلُ الصِّيَامِ بَعْدَ رَمَضَانَ شَهْرُ اللَّهِ الْمُحَرَّمُ». [رواه مسلم ۱۱۶۳]

( با فضیلت‌ترین روزه بعد از روزهٔ ماه رمضان، روزهٔ ماهِ الله ، ماه محرم است.)

لازم به ذکر است که مادرمان عایشه رضي الله عنها میفرماید:
« ما رَأَيْتُ رَسولَ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عليه وسلَّمَ اسْتَكْمَلَ صِيَامَ شَهْرٍ إلَّا رَمَضَانَ». [صحیح البخاری: ۱۹۶۹]
(پیامبر ﷺ را ندیدم که روزهٔ هیچ ماهی جز ماه رمضان را کامل کند.)

در نتیجه این حدیث بر تشویق به کثرت روزه گرفتن در ماه محرم دلالت دارد ، نه بر روزه گرفتن کامل آن.

   *اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى םבםב 
*وَعَلَى آلِ םבםב ، كَمَا صَلَّيْتَ عَلَى إِبْرَاهِيْمَ وَعَلَى آلِ إِبْرَاهِيمَ إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيد*

    *اللَّهُمَّ بَارِكْ عَلَى םבםבٍ*
*وَعَلَى آلِ םבםב ، كَمَا بَارَكْتَ عَلَى إِبْرَاهِيْمَ وَعَلَى آلِ إِبْرَاهِيمَ إِنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيد*

عَنْ أَبِي مَسْعُودٍ البَدْرِيِّ رضي الله عنه ، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه و سلم : الآيَتَانِ مِنْ آخِرِ سُورَةِ البَقَرَةِ، مَنْ قَرَأَهُمَا فِي لَيْلَةٍ كَفَتَاه»
البخاری: ۴٠٠۸

از ابو مسعود بدری رضي الله عنه روایت است که گفت: رسول‌الله صلى الله عليه و سلم فرمودند: «اگر کسی دوآیت آخر سورۀ (بقره) را در شب تلاوت نماید، برایش کافی است»


دو آیۀ اخیر سورۀ بقره این دو آیه است که ‍﴿ ءَامَنَ ٱلرَّسُولُ بِمَآ أُنزِلَ إِلَيۡهِ مِن رَّبِّهِۦ وَٱلۡمُؤۡمِنُونَۚ ‍﴾ ‍ تا آخر سوره.)
معنی کافی بودن این دو آیه این است که اگر کسی این دو آیه را در شب تلاوت می‌کند تلاوت این آیه سبب حفاظت برای وی از شر انس و جن می‌شود، و یا اگر در نماز شب خود این دو آیه را تلاوت نماید، در قیام اللیل برایش کافی است، پس بنابراین حد اقل مقداری که باید در قیام اللیل بعد از سورۀ فاتحه خوانده شود، مقدار همین دو آیه است.

عَنْ عَبْدِ اللَّهِ رضي الله عنه ، قَالَ: «قَرَأَ النَّبِيُّ صلى الله عليه و سلم النَّجْمَ بِمَكَّةَ فَسَجَدَ فِيهَا وَسَجَدَ مَنْ مَعَهُ غَيْرَ شَيْخٍ أَخَذَ كَفًّا مِنْ حَصًى - أَوْ تُرَابٍ - فَرَفَعَهُ إِلَى جَبْهَتِهِ، وَقَالَ: يَكْفِينِي هَذَا "، فَرَأَيْتُهُ بَعْدَ ذَلِكَ قُتِلَ كَافِرًا
بخاری (۱٠۶٧)

از عبدالله بن مسعود رضي الله عنه روایت است که گفت: رسول‌الله صلى الله عليه و سلم سورۀ (النجم) را در مکه تلاوت نمودند، خودشان و همه کسانی که با ایشان بودند  به جز از یک پیر مردی  سجده کردند، آن پیر مرد مشت‌ریگ و یا خاکی را گرفت و به طرف پیشانی خود بالا کرد و گفت: نسبت به من، همین کفایت می‌کند.[ابن مسعود رضي الله عنه ]می‌گوید: بعد از این واقعه، او را دیدم که در حال کفر کشته شد


آن پیر مردی که سجده نکرد، امیه بن خلف بود، که در غزوه بدر در حال شرک کشته شد، و از این روایت دانسته می‌شود که دیگر مشرکینی که با پی رسول الله صلی‌الله علیه وسلم سجده نموده بودند، مسلمان شدند

عَنْ أبي هُرَيْرَةَ (رض) قَالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ (ص) يَقُولُ: «تَفْضُلُ صَلاةُ الْجَمِيعِ صَلاةَ أَحَدِكُمْ وَحْدَهُ بِخَمْسٍ وَعِشْرِينَ جُزْءًا، وَتَجْتَمِعُ مَلائِكَةُ اللَّيْلِ وَمَلائِكَةُ النَّهَارِ فِي صَلاةِ الْفَجْرِ». ثمَّ يَقُولُ أَبُو هُرَيْرَةَ: فَاقْرَءُوا إِنْ شِئْتُمْ: (إِنَّ قُرْآنَ الْفَجْرِ كَان مَشْهُودًا)

(بخارى:648)

ابوهريره (رض) مي‏گويد: از رسول اكرم (ص) شنيدم كه مي‏فرمود: «نماز با جماعت بر نمازي كه به تنهايي خوانده مي شود، بيست و پنج برابر، برتري دارد. و هنگام نماز صبح، فرشتگان شب و روز، جمع مي‏شوند». ابوهريره(رض) مي‏گويد: براي اثبات اين مطلب، اين آيه را بخوانيد:(إِنَّ قُرْآنَ الْفَجْرِ كَانَ مَشْهُودًا) يعني همانا نماز فجر، زمان حضور فرشتگان است.

عَنْ عُبَادَةَ بْنِ الصَّامِتِ رضی الله عنه أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ﷺ قَالَ وَحَوْلَهُ عِصَابَةٌ مِنْ أَصْحَابِهِ: «بَايِعُونِي عَلَى أَنْ لا تُشْرِكُوا بِاللَّهِ شَيْئًا، وَلا تَسْرِقُوا، وَلا تَزْنُوا، وَلا تَقْتُلُوا أَوْلادَكُمْ، وَلا تَأْتُوا بِبُهْتَانٍ تَفْتَرُونَهُ بَيْنَ أَيْدِيكُمْ وَأَرْجُلِكُمْ، وَلا تَعْصُوا فِي مَعْرُوفٍ، فَمَنْ وَفَّى مِنْكُمْ فَأَجْرُهُ عَلَى اللَّهِ، وَمَنْ أَصَابَ مِنْ ذَلِكَ شَيْئًا فَعُوقِبَ فِي الدُّنْيَا فَهُوَ كَفَّارَةٌ لَهُ، وَمَنْ أَصَابَ مِنْ ذَلِكَ شَيْئًا ثُمَّ سَتَرَهُ اللَّهُ فَهُوَ إِلَى اللَّهِ إِنْ شَاءَ عَفَا عَنْهُ وَإِنْ شَاءَ عَاقَبَهُ». فَبَايَعْنَاهُ عَلَى ذَلِك.

بخارى ‌18

از عباده بن صامت رضی الله عنه روايت است كه رسول الله ﷺ در جمعي از يارانش فرمود: «با من بيعت كنيد بر اينكه غير از الله كسي ديگر را عبادت نكنيد. و در عبادت، كسي را با او شريك نگردانيد. دزدي نكنيد، زنا نكنيد، فرزندان تان را نكشيد، به كسي تهمت و بهتان نزنيد، و در كارهاي خير از الله و رسول او نافرماني نكنيد. هركس از شما به اين وعده ها وفا كند، خداوند پاداش اعمالش را  خواهد داد. و هر كس، مرتكب عملي از اعمال فوق بشود و در دنيا مجازات گردد، اين مجازات، باعث كفارة گناهانش خواهد شد. و اگر مرتكب اعمال بد، در دنيا مجازات نشود و خداوند گناهانش را پنهان كند، پس او موكول به الله است، يعني اگر خدا بخواهد او را مي بخشد و اگر نخواهد مجازات مي كند». عباده رضی الله عنه مي گويد: همة ما بر امور فوق با رسول الله ﷺ  بيعت كرديم.

عَنْ أَبِي مُوسَى (رض) عَنِ النَّبِيِّ (ص) قَالَ: «الْمُؤْمِنُ الَّذِي يَقْرَأُ الْقُرْآنَ وَيَعْمَلُ بِهِ كَالأُتْرُجَّةِ، طَعْمُهَا طَيِّبٌ، وَرِيحُهَا طَيِّبٌ، وَالْمُؤْمِنُ الَّذِي لا يَقْرَأُ الْقُرْآنَ وَيَعْمَلُ بِهِ، كَالتَّمْرَةِ طَعْمُهَا طَيِّبٌ وَلا رِيحَ لَهَا، وَمَثَلُ الْمُنَافِقِ الَّذِي يَقْرَأُ الْقُرْآنَ، كَالرَّيْحَانَةِ رِيحُهَا طَيِّبٌ وَطَعْمُهَا مُرٌّ، وَمَثَلُ الْمُنَافِقِ الَّذِي لا يَقْرَأُ الْقُرْآنَ، كَالْحَنْظَلَةِ طَعْمُهَا مُرٌّ أَوْ خَبِيثٌ، وَرِيحُهَا مُرٌّ».


ابوموسي اشعري (رض) مي‌گويد: نبي اكرم (ص) فرمود: «مؤمني كه قرآن مي‌خواند و به آن عمل مي‌كند مانند ترنجي است كه هم طعم خوبي دارد و هم از بوي خوشي برخوردار است. و مؤمني كه قرآن نمي‌خواند ولي به آن، عمل مي‌كند مانند خرمايي است كه طعم‌اش شيرين است ولي بويي ندارد. و مثال منافقي كه قرآن مي‌خواند، مانند ريحاني است كه بويش خوب ولي طعم‌اش، تلخ است. و مثال منافقي كه قرآن نمي‌خواند، مانند حنظله (هندوانة ابوجهل) است كه هم طعم‌اش،‌تلخ يا ناپاك است و هم بوي تلخي دارد».

[بخارى:5059]

عن حُذَيْفَةَ رضی الله عنه قَالَ: قَالَ النَّبِيُّ ﷺ : «تَلَقَّتِ الْمَلائِكَةُ رُوحَ رَجُلٍ مِمَّنْ كَانَ قَبْلَكُمْ قَالُوا: أَعَمِلْتَ مِنَ الْخَيْرِ شَيْئًا؟ قَالَ: كُنْتُ آمُرُ فِتْيَانِي أَنْ يُنْظِرُواوَيَتَجَاوَزوا عَنِ الْمُعسِرِ، قَالَ: قَالَ: فَتَجَاوَزُوا عَنْهُ».

از حذيفه رضی الله عنه روايت است كه نبي ‏اكرم ﷺ فرمود: «فرشتگان، روح يكي از افراد امت‏هاي گذشته را استقبال نمودند و از او پرسيدند: آيا كار خيري در زندگي، انجام داده‏اي؟ گفت: به خادمان خود دستور مي دادم كه (بدهكاران) تهي دست را  مهلت دهند و بر توانگران نيز آسان بگيرند. راوي مي گويد: رسول خدا ﷺ فرمود: «خداوند او را (بخاطر اين كار)، مورد عفو قرار داد».

[بخارى: ‌2077]

عن عائشة قالت قال رسول الله صلى الله عليه و سلم :«الْمُتَشَبِّعُ بِمَا لَمْ يُعْطَ كَلَابِسِ ثَوْبِي زُورٍ»
[متفق علیه]
بخاری(۵۲۱۹)مسلم(۲۱۲۹)
ابی داود‌(۴۹۹۷)

ترجمه:از عایشه رضي الله عنها روایت است که رسول اکرمﷺ فرمود: وانمود کننده به داشتن چیزی که در واقع آن را ندارد، مانند کسی است که لباسی دروغین بر تن کرده است.


فریب‌کاری و تزویر از نظر اسلام امر ناپسندیده‌ای است. انسان مسلمان مجاز نیست که وانمود به داشتن چیزی نماید که آن‌را در اختیار ندارد. رسول الله صلی‌الله‌علیه‌وسلم فرمود:کسی که با مسلمانان فریب‌کاری کند از ما نیست. شاید به همین جهت استفاده از رنگ سیاه برای سر و صورت جایز نیست؛ زیرا چهره اصلی آدمی را می‌پوشاند و او را جوان‌تر از آن چه هست، نشان می‌دهد.