​​עמעזאן
דורך יושע לאווי

עמעזאן איז אן אמעריקאנער אי-קאַמערץ און קלאַוד קאָמפיוטינג פירמע, וואס איז הויפּטקווארטירט אין סיאַטעל, וואַשינגטאָן. עמעזאן איז ערפינדן געווארן דורך דזשעף בעזאָס, אום יולי 5, 1995.

עמעזאן איז די גרעסטע אָנליין ריטעילער ווען מען קוקט אויף די רעוועניו, און ווי אויך אויף די סטאַק מאַרקעט, און ווי אויך מאכן זיי די צווייט-מערסטע סעילס איבער די וועלט (נאך וואלמארט), זענען פון די צען מערסטע אמעריקאנער באַנוצענדע וועבזייטלעך, און פון די גרעסטע קאָמפאַניס איבער די וועלט לויט די צאָל איינגעשטעלטע.

עמעזאן איז א פירמע וואס פארקויפט עלעקטראָנישע כלים, קליידער, מעבל, עסן, שפּילצייג, צירונג, און נאך. ווי אויך האט עמעזאן שוין פראדוצירט אייגענע פראדוקטן, ווי די "קינדל" לייענער, "פייער" טעבלעט, "פייער" טעלעוויזיע, "עקאָו" קלוגע ספיקערס. אויך זענען זיי די גרעסטע אין די קלאַוד קאמפיוטינג סערוויס אינדוסטריע.

עמעזאן איז די צווייט-גרעסטע פירמע אויף די אמעריקאנער סטאק מארקעט, מיט א ווערט פון כמעט א טריליאן דאלער.

לעצטע אפדעיט: מוצש"ק כי תבא תשע"ח

#פראפיל #ארגאניזאציע

​​עפּל
דורך יושע לאווי

עפּל איז אן אמעריקאנער טעכנאלאגיע פירמע, וואס פראדוצירט קאמפיוטערס, סמאַרטפאָונס, סאָפטווער און אָנליין סערוויסעס. עפּל איז הויפטקווארטירט אין סאַנטאַ קלאַראַ קאַונטי, קאַליפאָרניע. עפּל איז ערפינדען געווארן דורך סטיוו דזשאַבס, סטיוו וואָזניאַק, און ראַנאלד וועין, אום אפּריל 1, 1976.

עפּל איז די גרעסטע טעכנאלאגיע פירמע, ווען מען קוקט אויף די איינקונפט, און פראדוצירט די דריטע-מערסטע סעליולער-פאָונס אין דער וועלט (נאך סעמסאָנג און הואַווי).

עפּל פראדוצירט טעכנאלאגישע כלים, ווי זייער אייפאָון (טעלעפאן), אייפּאַד (מוזיק און נאך), אייפּעד (טעבלעט), מעק (דעסקטאַפּ), איי-וואַטש (קלוגע זייגער), עפּל-טעלעוויזיע און די האָום-פּאַד קלוגע ספיקער. ווי אויך פראדוצירן זיי סאפטווער, ווי מעק-או.עס (אַפּערעיטינג סיסטעם פאר קאָמפּיוטערס און לעפּטאַפּס), איי.או.עס (אַפּערעיטינג סיסטעם פאר מאָביל מאַשינען), אייטאָנס (מוזיק שפילער און ארגאניזירער), סאפארי (וועב בראַוזער), איי-לייף (פעקל פון לייכטע הילפבארע סאפטווער) און איי-ווארק (פעקל פון פראדוקטיווע סאפטווער), און ווי אויך פראדוצירן זיי אנליין-סערוויסעס, ווי די אייטאנס געשעפט און עפל מוזיק (פארקויפט ניגונים און ווידיאס), די איי.או.עס. און מעק עפפ געשעפטן (פארקויפט עפפס פאר קאמפיוטערס און מאביל), און איי-קלאוד (א קלאוד-באזירטע סטארעדזש סיסטעם).

עפל איז דער ערשטער אמעריקאנער פירמע וואס האט דערגרייכט צו א טריליאן דאלער ווערד. ווי אויך איז עפל די גרעסטע פירמע אויף די אמעריקאנער סטאק מארקעט, מיט א ווערד פון איבער 1.1 טריליאן דאלער.

לעצטע אפדעיט: א' נצבים תשע"ח

#פראפיל #ארגאניזאציע

​​טוויטער
ֹדורך יושע לאווי

טוויטער איז א סאָשעל מידיאָ פלאטפארם, וואס באנוצערס קענען ארויסשיקען מעסעדזשעס, בילדער און ווידיאס, וואס ווערט גערופן אויף די פלאטפארם "טוויטס", און אנדערע קענען דאס לייענען און ווייטער שיקן. טוויטער איז ערפינדן געווארן דורך דזשעק דאָרסי, נח גלאַס, בִּיז סטאָון און עוואַן וויליאַמס, אום מערץ 21, 2006.

טוויטער איז הויפטקווארטירט אין סאן פראנציסקא, קאליפארניע, די פלאטפארם ארבעט אויף 33 שפראכן, אריינגערעכנט העברעאיש, אראביש און אנדערע קאמפליצירטע שפראכן.

טוויטער איז די עלפט-גרעסטע סאשעל מידיא פלאטפארם, מיט איבער 335 מיליאן באניצערס, און ווי אויך איז זי די עלעפטע מערסט-באנוצענדע וועבזייטל.

לעצטע אפדעיט: ב' נצבים תשע"ח

#פראפיל #ארגאניזאציע

​​וולאדימיר פוטין
דורך יושע לאווי

וולאדימיר פוטין, געבוירן אקטאבער 7, 1952, איז א רוסישער פאליטישאן, א געוועזענע קאלאנעל אין די קעי.דזשי.בי. און דער פרעזידענט פון רוסלאנד.

פוטין האט געדינט אין די קעי.דזשי.בי פאר זעכצען יאר, אלס א קאלאנעל-אפיציר. אין 1991 האט ער רעזיגנירט, און אריינגעגאנגען אין פאליטיק. אין 1996 איז ער אריין אין די באריס יעלסטין׳ס אדמיניסטראציע, ווי ער האט זיך שנעל דערהויבן אין ראנג, און אין 1999 איז ער געווארן די פרעמיער מיניסטער.

אין 2000 איז ער ערוויילט געווארן פאר פרעזידענט, דינענדיג צווי טערמינען ביז 2008, און - צוליב די רוסישער טורם-לימיטס - איז פוטין געווארן פרעמיער מיניסטער און גענומען דימיטרי מעדוועדאוו צו דינען אלס פרעזידענט.

אין 2012, האט מען לענגער געמאכט דעם פרעזידענטליכן טערמין, פון פיר צו זעקס יאר, און פוטין האט געוואונען דעם 2012 פרעזידענטליכן פארמעסט,.אין 2018 איז ער ווידער ערוויילט געווארן, ווי ער וועט דינען ביז 2024.

לעצטע אפדעיט: ג' נצבים תשע"ח

#פראפיל #פערזאן

​​מייק פאמפעיא
דורך יושע לאווי

מייקל ריטשארד פאמפעיא, געבוירן דעצעמבער 30, 1963, איז א אמעריקאנער פאליטישען און אדוואקאט, ווי אויך דינט ער אלס דער זיבעציגסטער סעקרעטערי אוו סטעיט זינט אפריל 2018.

פאמפעיא איז געווען א הויכער אפיציר אין די אמעריקאנער ארמיי פון 1986 ביז 1991, און פון 2011 ביז 2017 איז ער געווען א קאנגרעסמאן פון קענסאס. אין 2017 איז ער געווארן די סי.איי.עי. דירעקטאר און אין אפריל 2018 איז ער געווארן סעקרעטערי אוו סטעיט, דינענדיג אונטער די טראמפ אדמיניסטראציע.

לעצטע אפדעיט: ה' האזינו תשע"ח

#פראפיל #פערזאן

​​דזשים מעטיס
דורך יושע לאווי

דזשעמס נאָרמאַן מעטיס, געבוירן אום סעפּטעמבער 8 1950, איז א געוועזענע גענעראל אין די אמעריקאנער מארינס, און האט געדינט אלס דער זעקס און צוואנציגסטע פארטיידונגס סעקרעטאר פון די פאַראייניגטע שטאַטן.

מעטיס האט גראדואירט אין 1968 פון די קאלאמביע הויעך-שולע, און אין 1969 איז ער אריין אין די מארין פארס, ווי ער האט געדינט אלס גענעראל ביז 2013. אין 2017 איז ער געווארן די פארטיידונגס סעקרעטאר אונטער די טראמפ אדמינסטראציע, נאכדעם וואס ער איז באשטעטיגט געווארן דורך די סענאט 98 צו 1 (נאר קירסטין דזשיליבראנד האט געשטימט דערקעגן).

אלס פארטיידונגס סעקרעטאר, האט מעטיס געשטיצט די לאנד'ס פּאַליסי צו געטריי פארטיידיגן דרום קארעא פון איר צפון שכן. ער איז געווען דערקעגן פון אמעריקע'ס נאנטע מיליטערישע קאאפעראציע מיט רוסלאנד, און כסדר גערעדט איבער די סכנה וואס די רוסן זענען צו די פרייע וועלט. פון צייט צו צייט האט מעטיס אויסגעדרוקט קעגנשאפט צו פּאַליסיס פון די טראמפ אדמיניסטראציע, אריינגערעכנט דאס זיך ארויסציען פון די איראנער אפמאך, און בודזשעט שניטן וואס האט אוועקגענומען פאנדן פון די אגענטורן וואס האבן א איבערזיכט אויף קלימאט טויש.

ער האט רעזיגנירט אין פראטעסט צו טראמפ'ס סיריע פאליסי.

לעצטע אפדעיט: מוצש"ק צו תשע"ט

#פראפיל #פערזאן

​​מייק פּענס
דורך יושע לאווי

מייק ריטשאַרד פּענס, געבוירן אום יוני 19, 1959, איז אַן אַמעריקאַנער פּאָליטיקאַנט און אַדוואָקאַט, און דינט אַלס די אַכט און פערציגסטע וויצע פּרעזידענט.

געבוירן און אויפגעוואַקסן אין קאָלאָמבוס, אינדיאַנאַ, האָט ער געדינט אַלס קאָנגרעסמאַן פון די סטעיט פון 2001 ביז 2013. דאָס איז געקומען נאָכ'ן פאַרלירן ערשט צוויי פאַרמעסטן פאַר די פּאָזיציע, אין 1988 און אין 1990. שפּעטער האָט ער געדינט אַלס גאָווערנאָר פון אינדיאַנאַ פון 2013 ביז 2017, און אין יאר 2017 איז ער געלאָפן פאַר די וויצע פּרעזידענט פּאָזיציע מיט די טראָמפּ קאַנדיטאטור, און געוואונען.

פּענס שילדערט זיך אַלס א "שטרענגער קאָנסערוואַטיוו" און שטיצער פון די "טי פּאַרטי" באַוועגונג, זאָגענדיג אַז ער איז "אַ קריסט, אַ קאָנסערוואַטיוו, און אַ רעפּובליקאַנער" אין די סדר.

לעצטע אפדעיט: ערש"ק וירא תשע"ט

#פראפיל #פערזאן

​​די טראָמפּ קאַבינעט
דורך אפרים הערשקאוויטש

די קאַבינעט איז אַ טייל פון די פעדעראלע רעגירונג פון די פאַראייניגטע שטאַטן.

וויצע פּרעזידענט
👤 מייק פּענס, זינט יאַנואַר 20, 2017

סעקרעטערי אוו סטעיט
👤 רעקס טילערסאן, פון פעברואַר 1, 2017 ביז מערץ 31, 2018 (אויפגעזאגט)
👤 מייק פּאָמפּעיאָ, זינט אפריל 26, 2018

טרעזשורי סעקרעטאַר
👤 סטיוו מענוטשין, זינט פעברואַר 13, 2017

דעפענס סעקרעטאַר
👤 דזשעימס מעטיס, פון יאַנואַר 20, 2017 ביז דעצעמבער 31, 2018
👤 פּעטריק שאַנאַהאַן, זינט יאנואר 1, 2019

אַטוירני דזשענעראַל
👤 דזשעף סעשאָנס, פון פעברואַר 8, 2017 ביז נאוועמבער 7, 2018 (רעזיגנירט)
👤 מעט וויטעיקער (צייטווייליג), פון נאוועמבער 7, 2018 ביז פעברואר 14, 2019 (נייע באשטעטיגט)
👤 וויליאם באַר, זינט פעברואר 14, 2019

אינטעריאָר סעקרעטאַר
👤 קעווין האַוגרוד (צייטווייליג), פון יאנואר 20, 2017 ביז מערץ 1, 2017
👤 רייען זינקע, פון מערץ 1, 2017 ביז יאנואר 2, 2019 (רעזיגנירט)
👤 דעוויד בערנהאַרדט (צייטווייליג), זינט פעברואר 4 2019

אגריקולטור סעקרעטאַר
👤 סאָני פּערדיו, זינט אפריל 25, 2017

קאמערץ סעקרעטאַר
👤 ווילבאַר ראָסס, זינט פעברואַר 28, 2017

לעיבאר סעקרעטאַר
👤 אַלעקסאַנדער אַקאָסטע, זינט אפריל 28, 2017

געזונטהייט סעקרעטאר
👤 טאַם פּרייס, פון פעברואַר 10, 2017 ביז סעפּטעמעבער 29, 2017 (רעזיגנירט)
👤 אלעקס אזאר, זינט יאַנואַר 29, 2018

ערציאונג סעקרעטאר
👤 בעטסי דעוואס, זינט פעברואַר 7, 2017

האַוזינג סעקרעטאַר
👤 בען קאַרסאָן, זינט מערץ 1, 2017

טראַנספּאָרטאַציע סעקרעטאַר
👤 אילעין טשאו, זינט יאַנואַר 20, 2017

ענערגיע סעקרעטאַר
👤 ריק פּערי, זינט מערץ 2, 2017

סעקרעטאַר פאַר וועטעראַנען אַנגעלעגנהייטן
👤 דעיוויד שולקין, פון פעברואַר 14, 2017 ביז מערץ 28, 2018
👤 ראבערט ווילקי, זינט יולי 30, 2018

היימלאנד זיכערהייט סעקרעטאַר
👤 דזשאן קעלי, פון יאַנואַר 20, 2017 ביז יולי 31, 2017
👤 קירסטען ניעלסאן, זינט דעצעמבער 6, 2017

שטאַב הויפּט
👤 רעינס פּריבוס, פון יאַנואַר 20, 2017 ביז יולי 31, 2017
👤 דזשאן קעלי, זינט יולי 31, 2017

אי-פּי-עי אַדמיניסטראַטאָר
👤 סקאַט פּרואיט, פון פעברואַר 17, 2017 ביז יולי 6, 2018 (רעזיגנירט)
👤 ענדרו וויהלער, זינט יולי 9, 2018

בודזשעט דירעקטאָר
👤 מיק מולוועיני, זינט פעברואַר 16, 2017

אמעריקע'ס אַמבאַסאַדאָר אין דער יו-ען
👤 ניקי העילי, פון יאַנואַר 27, 2017 ביז דעצעמבער 31, 2018 (רעזיגנירט)

אמעריקאנער האַנדלס שליח
👤 ראַבערט לייטהייזער, זינט מאי 15, 2017

דירעקטאָר פון נאַציאַנאַלע שפּיאַנאַזש
👤 דען קאָוטס, זינט מערץ 16, 2017

סי.איי.די. דירעקטאָר
👤 מייק פּאָמפּעיאָ, פון יאַנואַר 23, 2017 ביז אפריל 26, 2018
👤 דזשינע העספּעל, זינט מאי 21, 2018

סמאָל ביזנעס אַדמיניסטראַטאָר
👤 לינדאַ מעקמאָהאַן, זינט פעברואַר 14, 2017

לעצטע אפדעיט: מוצש"ק צו תשע"ט

#רעגירונג

​​סטיוו מענוטשין
דורך אפרים הערשקאוויטש

סטיוו טורנער מענוטשין, געבוירן דעצעמבער 21, 1962 (ערב חנוכה תשכ"ג), איז אַ אַמעריקאַנער באַנקיר וואָס דינט יעצט אַלס דער 77'סטער טרעזשורי סעקרעטאַר אין די טראָמפּ אַדמינסטראַציע.

מענוטשין האָט געאַרבעט זיבעצן יאָהר ביי די גאָלדמאַן סאַקס אינוועסטמענט פירמע, און זיך ארויפגעאַרבעט צו ווערן איר הויפּט אינפאָרמאַציע אָפיציר (סי.איי.אָו.) מענוטשין האָט געדינט אין די דירעקטאָרס באָורד פון די שוין-באַנקראָטירטע סיערס, און איז געווען דער דירעקטאָר פון קעי-מאַרט פאַר זי איז אָפּגעקויפט געוואָרן דורך סיערס.

אַלס טרעזשורי סעקרעטאַר, איז מענוטשין געווען אַ שטאַרקע שטיצער פון די פאָרגעשלאָגענע שטייער רעפאָרם און פון נידריגערע קאָרפּאָרעיט שטייער ראַטעס. ער האָט געליטן פון אַ סקאַנדאַל אין 2017, ווען עס האָט זיך אַרויסגעשטעלט אַז ער איז אַרומגעפלויגן מיט די פליגער וואס איז צוגעשטעלט נאָר פאַר רעגירונג באנוץ.

לעצטע אפדעיט: ד' חיי שרה תשע"ט

#פראפיל #פערזאן

​​וואַקסינאַציע
דורך ישי שאלאמאן

וואַקסינאַציע איז דאָס אַריינגעבן אין די קערפּער אַ אַנטידזשען מאַטעריאַל (אַ וואַקסין) צו סטימולירן אַ מענטש'ס אימיון סיסטעם צו אַנטוויקלען אַדאַפּטיווע אימיוניטי צו אַ פּאַטאַדזשאַן (א מיקראָב). וואַקסינען קענען פאַרמיידן אָדער פאַרבעסערן אינפעקציע קרענק. ווען אַ גענוג גרויסע פּראָצענט פון אַ באַפעלקערונג איז וואַקסינירט, שאַפט זיך א הערד אימיוניטי (סטאַדע שוץ). די ווירקזאַמקייט פון וואַקסינען זענען ברייט שטודירט און באַשטעטיגט געוואָרן (מקורות ביים ענדע). וואַקסינען זענען די מערסטע עפעקטיווע מעטאָד צו צוריקהאַלטן אינפעקציע קרענק (מקורות ביים ענדע); ברייטפאַרשפרייטע אימיוניטי צוליב וואַקסינאציעס איז בעיקר פאַראַנטוואָרטלעך פאַר די אַלעוועלטליכע אָפּרוימונג פון סמאָלפּאַקס און דאס עלימינירן קרענק אַזאַ ווי פּאָליאָ, מיזלען, און טעטאַנוס פון די וועלט.

וואַקסינאַציע האט שוין געהאט קאנטראווערסיעס מיט וויסנשאפטליכע, עטישע, פּאָליטישע און רעליגיעזע גרונטן. אין זעלטן פאַלן, קענען וואַקסינען שעדיגן די מענטש (מקור). אין די פאַראייניגטע שטאַטן, קענען מענטשן באַקומען פאַרגיטיגונג פאַר די שעדיגונגען דורך די נאַציאַנאַלע וואַקסין אינדזשורי פאַרגיטיגונג פּראָגראַם. פריע ערפאָלג האָט געברענגט אַז עס געוואָרן שטאַרק אָנגענומען.

ייייייייייייייייייייייייייייייייייייי
מקורות
ווירקזאמקייט פון וואַקסינען: 📖, 📖, 📖, 📖, 📖, 📖, 📖.
וואַקסינען זענען די מערסטע עפעקטיווע מעטאָד: 📖, 📖, 📖, 📖.

לעצטע אפדעיט: דאנערשטאג וישלח תשע"ט

#געזונט #מעדעצין

​​דזשארזש ה. וו. בוש
דורך יושע לאווי

דזשארזש הערבערט וואָקער בוש, געלעבט פון יוני 12, 1924 ביז נאָוועמבער 30, 2018, איז געווען אן אַמעריקאַנער פּאָליטיקאַנט און שטאַטסמאַן און האט געדינט אלס דער איין און פערציגסטער פרעזידענט פון די פאראייניגטע שטאטן.

בוש איז געבוירן און אויפגעוואַקסן אין מילטאָן, מאסעטשוסעטס, און אין דעצעמבער 1941, איז בוש אריין אין די אמעריקאנער נעווי, ווי ער האט געדינט ביז 1945. אין 1948 האט זיך בוש אריבערגעצויגן צו מערב טעקסאס, ווי ער איז אריין אין די אויל אינדוסטריע, און איז געווארן א מיליאָנער.

דערנאך איז בוש אריין אין די פאליטישע וועלט. אין 1966 האט בוש פארלוירן די סענאט פארמעסט פון טעקסאס, אבער אין 1968 האט בוש געוואונען אין די קאנגרעס פארמעסט אין טעקסאס, ווי ער האט געדינט ביז 1970, און אין 1970 האט ער ווידער פארלוירן די סענאט פארמעסט.

אין 1971 האט פרעזידענט ניקסאן אים באשטימט אלס די אמעריקאנער אמבאסאדאר צו די יונייטעד נעישאנס, און אין 1973 איז ער געווארן די טשערמאן פון די רעפובליקאנער נאציאנאלע קאמיטע,

א יאהר דערנאך, האט פרעזידענט פארד באשטימט בוש אלס דער העכסטע אמעריקאנער דיפלאמאט צו כינע, און דערנאך אים באשטימט אלס דער די.סי.איי. דירעקטאר (די סי.איי.עי. פארגייער).

אין 1980, האט בוש פארלוירן אין די פרעזידענטליכע פארמעסט אנקעגן פרעזידענט רעיגען, אבער רעיגען האט אים אויפגענומען אלס די וויצע פרעזידענט, און אין 1988 האט בוש געוואונען די פרעזידענטליכע פארמעסט, ווי ער האט געדינט ביז 1992.

אין די יארן אלס פרעזידענט, האט בוש געפירט קריג אין פאנאמא און אין די פערסישע גאלף, די בערלינער וואנט איז צוזאמפאלן, און די סאוויטישע פארבאנד האט אנגעהויבן צופאלן. ווי אויך האט בוש אונטגעשריבן די נאפטא אפמאך, און א שטייער העכערונג.

צוליב א שוואכערע עקאנאמישע וואוקס, און צוליב די קאלטער קריג וואס האט געברענגט נייע פאליטישע קלימאטן, האט בוש פארלוירן אין די 1992 פארמעסט צו פרעזידענט קלינטאן.

בוש איז געווען א גרויסע צווייג פון די "בוש פאמיליע" וואס איז באוואוסט אין פאליטיק, ספארטס, ביזנעס און אונטערהאלטונגען.

#פראפיל #פערזאן

​​מייקראָסאָפט
דורך יושע לאווי

מייקראָסאָפט קאָרפּאָראַציע איז א אינטערנאַציאָנאַלע טעכנאָלאגיע פירמע וואָס איז הויפּטקוואַרטירט אין רעדמענד, וואַשינגטאָן סטעיט. מייקראָסאָפט איז ערפינדן געוואָרן דורך ביל געיטס און פּאָול עלען, אום אַפּריל 4, 1975.

מייקראָסאָפט איז די גרעסטע סאָפטווער פירמע אין די וועלט, ווען מען קוקט אויף סעילס, פּראָפיט, פאַרמעגן און אויף איר סטאַק ווערד, ווי אויך האָט מייקראָסאָפט כמעט 135 טויזענט איינגעשטעלטע.

מייקראָסאָפט איז א פירמע וואָס טוט אַנטוויקלען און פּראָדוצירן קאָמפיוטער סאָפטווערס, עלעקטראָנישע האַרדווער, קאָמפיוטערס און אנדערע עקוויפּמענט. מייקראָסאָפט איז די מערסטע באַוויסט צוליב איר "ווינדאָוס" אַפּערירונג סיסטעם, איר סאָפטווער פּעקל מיט פּראָדוקטיווע אַפּליקאציעס גערופן "אָפיס סוויטס", איר "בינג" וועב זוך מעכאַניזם, איר ביזנעס סאָציאַלע מידיא עפּפּ "לינק'ד-אין" און איר וואָן-דרייוו קלאַוד סטאָרעדזש סערוויס.

מייקראָסאָפט איז די דריט-גרעסטע פירמע אויף די אַמעריקאַנער סטאַק מאַרקעט, מיט אַ ווערט פון כמעט 900 ביליאָן דאָלער.

לעצטע אפדעיט: ג' מקץ תשע"ט

#פראפיל #פערזאן

​​פּאָלער וואָרטעקס
פון ישי שאלאמאן

א פּאָלער וואָרטעקס איז אַ הויכע שטאַפל, נידעריגע-דרוק געגנט ליגענדיג נעבן די פּאָלוס פון די כדור הארץ. עס זענען פאַרהאַן צוויי פּאָלער וואָרטעקסעס אין דער וועלט'ס אַטמאָספער, ליגעדיג איבער די צפון און דרום פּאָלוס. יעדע פּאָלער וואָרטעקס איז אַ אנגייענדע, ריזיגע, נידעריגע-דרוק זאָנע וואָס דרייעט זיך פון רעכטס צו לינקס (פאַרקערט פון אַ זייגער) ביי די צפון פּאָלוס, און לינקס צו רעכטס (ווי אַ זייגער) אין די דרום פּאָלוס, ד.ה. ביידע פּאָלער וואָרטעקסעס דרייען זיך פון מערב צו מזרח אַרום די פּאָלוס. די גרונטן פון די צוויי פּאָלער וואָרטעקסעס זענען באַזירט אין די מיטן און אויבערשטע טראָפּאָספערע (די אונטערשטע שטאַפּל פון די אַטמאָספער), און ציעט זיך אַריין אין די סטראַטאָספער (די צווייטע שטאַפּל; איין שטאַפּל ארויף פון די טראָפּאָספערע). אונטער דעם ליגט אַ ריזיגע מאַסע פון קאַלטע, געדיכטע אַרקטישע לופט.

דער פאַרבינדונג צווישן די קאַלטע טרוקענע לופט מאַסע פון די פּאָלוס און די וואַרעמע פייכטע לופט מאַסע ווייטער צו דרום, שטעלט אַוועק די אָרט פון די פּאָלער פראָנט. אַ פּאָלער וואָרטעקס פאַרשטערקערט זיך אין די ווינטער און ווערט אָפּגעשוואַכט אין די זומער צוליב איר אָפּהענגיקייט אויף די טעמפּעראַטור צווישנשייד צווישן די עקוואַטאָר (קו המשווה) און די פּאָלוס.

די וואָרטעקסעס ווערן שוואַכער און שטאַרקער פון יאָר צו יאָר. ווען דער וואָרטעקס פון דער אַרקטיק איז שטאַרק, איז עס מער פּונקטליך, עס איז אַ איינציגע וואָרטעקס, און די אַרקטישע לופט איז גוט צונויפגעהאַלטן; ווען זי איז שוואַכער, ווי געווענליך, וועט זי זיך צוברעכן צו צוויי אָדער מער וואָרטעקסעס; ווען זייער שוואַך, וועט די אַרקטישע לופט לויפן מער אומאָרגאַניזירט און מאַסע פון ​​קאַלטע אַרקטישע לופט קענען געשטופּט ווערן צו די דירעקציע פןן די עקוואַטאָר, ברענגענדיג מיט זיך אַ שנעלע און שאַרפע טראַסק אין די טעמפּעראַטור. ווען די פּאָלער וואָרטעקס איז שטאַרק, פאָרמירט זיך אַ איינציגע וואָרטעקס מיט אַ מסודר'דיגע "דזשעט סטריעם" (שמאלע, שנעל-לויפענדע לופט פלוס) נעבן די פּאָלער פראָנט. ווען די צפון'דיגע וואָרטעקס שוואכט אפ, צוברעכט זי זיך אין צוויי אָדער מער וואָרטעקסעס, די שטערקסטע פון זיי ווען שוועבן נאָענט צו די באַפין איילענד אין קאַנאַדע און די אנדערע איבער צפון-מזרח סיביר.

לעצטע אפדעיט: ג' ויחי תשע"ט

#וויסנשאפט #נאטור

​​נאָמאָפאָביאַ
פון ישי שאלאמאן

נאָמאָפאָביאַ איז די אומלאגישע שרעק צו זיין אָהן די מאָביל טעלעפאָן אָדער נישט קענען נוצן די טעלעפאָן פאַר סיי וועלכע אורזאך, ווי פארלירן אַ סיגנאַל אָדער אויסלויפן פון מינוטן אָדער באַטעריע קראפט.

א פאָביע איז דעפינירט אלס אַ אומלאגישע שרעק. אין דעם פאַל פון נאָמאָפאָביאַ, די זאכן וואס ציען אן דעם מענטש זענען נישט זייער ווארשיינליך, אַזוי אַז דער טייל דערפון איז נישט שכל'דיג. וואָס איז אזוי אומלאגיש, איז דער שטאפל פון אומבאַקוועמקייט וואס דער מענטש שפירט איבער די געדאַנק פון זייענדיק אפגעשיידט פון דעם סמאַרטפאָן.

די וואָרט נאָמאָפאָביאַ איז אַ צוזאמשטעל, געמאכט פון נאָ (קיין) + מאָביל + פאָון + פאָביע. דער טערמין איז געשאפן געווארן דורך יו-גאָוו, אַ פאָרשונג אָרגאַניזאַציע באזירט אין ענגלאנד. אין אַ 2008 שטודיע, האבן זיי באריכטעט אַז 53% פון מאָביל באניצערס שפירן אומרואיג ווען זיי האבן נישט געקענט נוצן זייער מאָביל פאָונס און איבער העלפט באניצערס האבן קיינמאָל נישט פאַרמאַכן זייער פאָנעס. שפעטערע שטודיעס האבן געפונען אַז די נומערן האָבן געוואקסן זינט דעמאָלט.

לעצטע אפדעיט: ג' שמות תשע"ט

#פסיכאלאגיע #ווערטער_באדייט #טעכנאלאגיע

​​קודס קרעפטן
פון ישי שאלאמאן

די קודס קרעפטן איז אַ אַפּאַראַט פון די איראַנער רעוואָלושאָנערי גאַרדס, געשולט אַדורכצופירן אומקאָנווענציאַנאַלע קריגס און אינטעלידזשענס אַקטיוויטעטן, און זענען פאַראַנטוואָרטליך פאַר אַפּעראַציעס אינדרויסן פונעם לאַנד. עס ווערט יעצט געפירט דורך מעידזשאָר גענעראַל קאַסעם סאָלעימאַני. די קודס קרעפטן שטיצן טעראָריסטישע אַקטיוויטעטן אין פילע פרעמדע לענדער, אַריינגערעכנט חיזבאַלע אין לבנון, כאַמאַס און פּאַלעסטינער איסלאַמישע דזשיהאַד אין די עזה פּאַס און די מערב ברעג, הוטי רעבעלן אין תימן, און שיאָיטן מיליציעס אין איראַק, סיריע, און אַפגאַניסטאַן. די פאַראייניגטע שטאַטן האָבן באַשטימט די קודס קרעפטן אַלס שטיצער פון טעראָריזם זינט 2007.

אַנאַליסטן ווייסן נישט די פּונקטליכע קודס גרויסקייט, אָבער שאצן איר מיט 10,000-20,000 מיטגלידער. די קודס באַריכטן גלייך צום סופּרים פירער פון איראַן, אייאַטאָלע כומעיני.

לעצטע אפדעיט: ב' יתרו תשע"ט

#מיליטער

​​דזשי.די.פּי. און פּי.פּי.פּי.
פון ישי שאלאמאן

גראָס דאָמעסטישע פּראָדוקט (דזשי.די.פּי.) איז אַ פינאנציאלע מעסטונג פון דער מאַרקעט ווערד פון אַלע געפארטיגטע פראדוקטן און סערוויסעס געשאפן אין אַ פעריאד פון צייט, אָפטן אבער נעמט די יעהרליכע דזשי.די.פּי. פּער קאַפּיטאַ נישט אין באטראכט די צווישנשייד אין דער פּרייז פון די לעבנס'ס קאסטן און די אינפלאַציע פון די לענדער; דעריבער איז מער פארלעסליך צו ניצן אַ "דזשי.די.פּי. פּער קאַפּיטאַ ביי די איינקויפן מאַכט פארגלייך" (פּי.פּי.פּי.) ווען צוגלייכענדיג די צווישנשייד אין לעבן סטאַנדאַרדן צווישן לענדער.

די "פּי.פּי.פּי." ארבעט דורכ'ן נעמען די דזשי.די.פּי. פון א לאנד (אדער שטאט) פאר א געוויסע צייט אפשניט, צוטיילט ביי די דורכשניטליכע פאפולאציע במשך די זעלבע פעריאד. אזוי קומט אויס די נומערן נעמען אויך אין באטראכט די צאהל מענטשן. צו פארשטיין וויפיהל דאס מאכט אויס, איז אינטערעסאנט צו זעהן אז אויב מען קוקט נאר אויף די דזשי.די.פּי., קומט אמעריקע אויס דער ערשטער אין די ליסטע פון אלע לענדער, מיט די איבריגע לענדער ווייט אונטערשטעליג. און אויב מען קוקט אויף די פּי.פּי.פּי., קומט אמעריקע אויס דער עלפטער אדער דרייצענטער אויף די ליסטע, מיט קאטאר אדער ליכטנשטיין ביים ערשטען פאזיציע.

לעצטע אפדעיט: ד' תרומה תשע"ט

#ווערטער_באדייט #פינאנץ

​​דזשאָוסעף מעקאַרטי
דורך אפרים הערשקאוויטש

דזשאָוסעף רעימאָנד מעקאַרטי (געבוירן נאוועמבער 14, 1908 און געשטארבן מאי 2, 1957) איז געווען אַן אמעריקאנער פּאָליטיקאַנט וואס האט געדינט אלס אַ רעפובליקאנער סענאַטאָר פון וויסקאַנסין פון 1947 ביז זיין טויט אין 1957. אָנהייב אין 1950, איז מאַקאַרטי געווארן די מערסט-באוואוסטע פובליק נאמען פאר אַ פּעריאָד אין די פאַרייניגטע שטאַטן, אין וועלכע קאלטע קריג אנגעצויגנקייט האט געפיטערט שרעק און פאניק איבער ברייטפארשפרייטע קאָמוניסטישע אינפילטראַציע. ער איז באוואוסט געווען פאר'ן באשולדיגן אנדערע פאליטיקאנטן וואס זענען נישט געגאנגען אין זיין שפאן, אלס זיין פארבינדען מיט די קאָמוניסטן און רוסישע שפיאנען. ער האט גע'טענה'ט אז די קאָמוניסטן און סאָוויעט סימפאטיקערס האבן אינפילטרירט די פעדעראלע רעגירונג, אוניווערסיטעטן, די מאווי אינדוסטריע, און אנדערע פלעצער. עווענטועל, האבן די שמוציגע טאַקטיקן געפירט אז ער זאל פאראורטיילט (סענשור'ט) ווערן דורך די סענאַט.

די קאנגרעסיאנאלע "סענשור" פראצעדור, איז א פאָרמאַלע פובליק פארדאמונג פון א מענטש, געווענליך איינער פון די אייגענע מיטגלידער אדער א אנדערע פעדעראלע באאמטער, ווען יענער פירט זיך אויף אין א אומאקצעפטירבארע וועג.

דער טערמין "מעקאַרטיזם", גערופן נאך מעקאַרטי'ס פּראַקטיצירונג, איז אויך גענוצט געווארן אויף אנדערע ענליכע אגרעסיווע און ראדיקאלע אַנטי-קאָמוניסטן אַקטיוויטעטן. היינטיגע צייטן ווערט דער טערמין גענוצט אויך איינעם וואָס ווערט געזעהן אלס דעמאָגאַגיש, ווילד, און מיט אומאויפגעוויזענע באשולדיגונגען, ווי אויך ווען איינער אטאקירט עפנטליך אנדערע'ס כאַראַקטער אָדער די פּאַטריאָטיזם פון פּאָליטישע קעגנערס.

געבוירן אין וויסקאַנסין, איז מעקאַרטי אריינגעברענגט געווארן צו דינען אין די אמעריקאנער מארינס אין 1942, וואו ער געדינט אלס אַ אינטעלידזשענס בריפינג אָפיציר פאַר אַ "דייוו באָמבאַדירער סקוואַדראָן. נאָך די ענדע פון דער צווייטער וועלט קריג, האט ער דערגרייכט דעם ראַנג פון מעידזשאָר.

מעקאַרטי איז דערפארלגרייך געלאפן פאַר א סענאַט זיץ אין 1946. נאך דריי מערסטענס-שטילע יאהרן אין די סענאט, איז מעקאַרטי פּלוצלינג באַרימט געווארן אין פעברואַר 1950, ווען ער האט דערמאנט אין א רעדע אז ער פארמאגט א ליסטע פון "מיטגלידער פון די קאָמוניסטישע פארטיי און מיטגלידער פון א שפיאנאזש צירקל" וואס ארבעטן פאר די סטעיט דעפארטמענט (פולע רעדע). אין די קומענדיגע יאהרן נאכפאלגענדיג די 1950 רעדע, האט מעקאַרטי כסדר אויפגעקומען מיט פרישע באשולדיגונגען איבער קאָמוניסטישע אינפילטראַציע אין די סטעיט דעפארטמענט, די טרומאן אדמיניסטראציע, די "וואויס אוו אמעריקע" ראדיא און טעלעוויזיע פליגל פון די אמעריקאננער רעגירונג, און די אמעריקאנער ארמיי.

דער געוועזענער סענאַטאָר אַלאַן סימפּסאָן האט געשריבן, "די אַזוי-גערופענע "רויטע שרעק" (די אפיציעלע קאליר פון די סאָוויעט איז געווען רויט, א שטייגער ווי "די רויטע ארמיי") איז געווען די הויפּט פאָקוס פון מערסטענס היסטאָריקערס פון יענע צייטן".

מיט די שטארק-פובליצירטע "אַרמיי-מעקאַרטי פארהערן" פון 1954, און נאכפאלגענדיג די זעלבסטמאָרד פון וויאָמינג סענאַטאָר לעסטער האָנט די זעלבע יאָהר, האט מעקאַרטי פארלוירן מערסטענס פון זיין שטיצע און פּאָפּולאַריטעט. אום דעצעמבער 2, 1954, האט דער סענאַט געשטימט צו סענשור'ן סענאַטאָר מעקאַרטי, מיט 67 שטימעס דערפאר און 22 שטימעס דערקעגן, שטעלנדיג אים אין א פארשעמענדע פאזיציע וואָס ווייניג סענאַטאָרן זענען אמאל אפגעקומען. ער איז ווייטער אנגעגאנגען מיט זיין העצע קעגן קאָמוניזם און סאָציאַליזם, ביז זיין טויט אין 1957 יאר אין בעטהעסדאַ נעוואַל שפיטאל אין בעטהעסדאַ (ע"ש "בית חסד"), מערילאַנד.

לעצטע אָפדעיט ד' פקודי תשע"ט

#פראפיל #פערזאן

​​מעקאַרטיזם
דורך אפרים הערשקאוויטש

מעקאַרטיזם איז די פירונג פון מאכן באשולדיגונגען פון קארופציע אדער פאררעטער אָהן קיין געהעריגע אינטערעסע אין באווייזן. דער טערמין רעפערירט צו דעם סענאַטאָר דזשאָוסעף מעקאַרטי (א רעפובליקאנער פון וויסקאַסין) און האט זיך אנגעהויבן אין די צייט אין אמעריקע באקאנט אלס "די צווייטע רויטע שרעק", אנהאלטענדיג פון די שפּעטע 1940'ערס דורכאויס די 1950'ערס. עס איז געווען כאראַקטעריזירט דורך ווילדע פּאָליטישע פאַרפאלגונגען און אַ קאמפיין צו פארשפרייטן שרעק און פאניק פון קאָמוניסטישע איינפלוס אויף אמעריקאנער אינסטיטוציעס און שפּיאָנען דורך סאָוויעטישע אגענטן.

דער טערמין "מעקאַרטיזם", גערופן נאך סענאטאר מעקאַרטי'ס פראקטיצירונג, איז אויך גענוצט געווארן אויף אנדערע ענליכע אגרעסיווע און ראדיקאלע אַנטי-קאָמוניסטן אַקטיוויטעטן. היינטיגע צייטן ווערט דער טערמין גענוצט אויך איינעם וואָס געזעהן אלס דעמאָגאַגיש, ווילד, און אומבאוויזענע באשולדיגונגען, ווי אויך ווען איינער אטאקירט עפנטליך אנדערע'ס כאַראַקטער אָדער די פּאַטריאָטיזם פון פּאָליטישע קעגנערס.

לעצטע אָפדעיט ד' פקודי תשע"ט

#ווערטער_באדייט #היסטאריע #פאליטיק

​​ענציקלאָפּידיע: 2020 דעמאָקראַטישע פּרעזידענטליכע פּריימעריס

די 2020 דעמאָקראַטישע פּרעזידענטליכע פּריימעריס און קאָוקוסעס וועט זיין אַ סעריע פון ​​עלעקטאָראַלע פארמעסטן אָרגאַניזירט דורך די דעמאָקראַטישע פארטיי אויסצוקלויבן די 3,768 דעלעגאַטן צו די דעמאָקראַטישע נאַציאַנאַלע קאַנווענשאַן און באַשטימען די דעמאָקראַטישע נאַמינירטער פאַר פרעזידענט פון די פאַרייניגטע שטאַטן אין די אמעריקאנער 2020 פּרעזידענטליכע וואַלן. די וואלן וועלן אפגעהאלטן ווערן אין אַלע פופציג סטעיטס, די דיסטריקט אוו קאָלאָמביע און פינף אמעריקאנער טעריטאָריעס. באזונדערע 764 אומפארבונדענע דעלעגאַטן - גערופן "סופּערדעלעגאַטן", אַריינגערעכנט פּאַרטיי פירער און ערווילטע באאמטע, וועט באשטימט ווערן דורך די פּאַרטיי פירערשאַפט זעלבסטשטענדיג פון די פּריימערי עלעקטאָראַלע פּראָצעס. די קאַנווענשאַן וועט אויך באשטעטיגן די פּאַרטיי'ס פאליטישע פּלאַטפאָרמע און וויצע-פּרעזידענטליכע אויסוואהל.

נאָך די 2016 פּרעזידענטליכע וואלן, זענען פארגעשטעלט געווארן באדייטענע ענדערונגען וואָס וואָלט געטוישט די נומער און ראָלע פון ​​די סופּערדעלעגאַטן אין די נאַמינאציע פּראָצעס. די ענדערונגען זענען אריינגעשטעלט געווארן אין קראפט אום אויגוסט 25, 2018, וואָס וועט לאָזן סופּערדעלעגאַטן שטימען אויף דער ערשטער בעלאט (שטימצעטל) אין אַ קאַנווענשאַן בלויז אויב עס זענען אהן קעגענערשאפט.

👈 די קאנדידאטן ליסטע

וואס איז א שומרונים סוכה? וויאזוי זענען זיי יוצא די ארבעה מינים?

👈 לייענט דא
.