«ماه‌نسا شهسواری» قدیمی‌ترین فرد در نسل گلیم‌بافان سیرجان استان کرمان که حدود ١٠٠ سال است گلیم می‌بافد، ارزیابان شورای جهانی صنایع دستی را با سخنانش شگفت‌زده کرد.
او درباره چگونگی بافت گلیم در زمان قدیم و زیر نور کم چراغ، توضیح‌هایی به این گروه از کارشناسان داد.
گلیم‌های سوزنی سیرجان با رنگ‌های گیاهی به قیمت ٦٠٠ تا ٧٠٠ دلار به فروش می‌رسند و آلمان یکی از مشتریان این صنایع دستی ایران است.

به گفته بانوان گلیم‌باف روستای دارستان، صنعت گلیم‌بافی کرمان قدمتی ٤٠٠ ساله دارد و این هنر از مادران و زنان، نسل به نسل به آن‌ها منتقل شده است.

اصطلاح گلیم «شیریکی‌پیچ» از دو کلمه شیریکی و پیچ تشکیل شده که هر کدام دربر گیرنده استدلالی جداگانه است. نام «پیچ» از بافت پیچ‌گونه گلیم است و لفظ «شیریکی» نیز از مفهوم شریک و کار کردن دو یا چند بافنده در بافت یک #گلیم است.

goo.gl/PuZPiD

@Tavaana_TavaanaTech

زنانی که روستای کلپورگان را ثبت جهانی کرده‌اند اما از تحصیل محرومند

* در حاشیه سفر ارزیابان سازمان جهانی صنایع دستی به این روستا

روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان گفته است که قرار است امسال ارزیابان سازمان جهانی صنایع دستی به روستای کلپورگان سفر و معیارهای جهانی شدن این روستا و به ویژه سفال آن را که یک سفال منحصر به فرد است مورد ارزیابی قرار دهند.

بهروز عیسی‌زهی با بیان اینکه برای ارزیابی روستای کلپورگان برای ثبت جهانی سه داور به این روستا می‌آیند که ۲ داور خارجی و یک داور ایرانی خواهند بود، ادامه داد: «بازدید از کارگاه‌های سفال از مهمترین برنامه‌های سفر نمایندگان سازمان جهانی صنایع دستی است که در این بازدید فرایند تولید سفال، حجم تولید، ویژگی های سفال و بحث آموزش آن مورد ارزیابی این نمایندگان قرار خواهد گرفت.» او اظهار داشته است: «روستای کلپورگان و به ویژه سفال این روستا به دلیل ویژگی هایی که دارد، مورد توجه قرار گرفته و به همین دلیل پرونده‌ای برای جهانی شدن روستا تنظیم و به سازمان جهانی صنایع دستی فرستادیم.»

با تمام این احوال باید اشاره کرد که گرچه خالق ویژگی‌های منحصر به‌فرد این روستا زنان هستند اما امکاناتی در اختیار آن‌‌ها قرار نمی‌گیرد، تا کلاس ششم می‌توانند درس بخوانند و از داشتن دبیرستان برای ادامه تحصیل نیز محروم هستند.

کلپورگان روستایی از توابع شهرستان سراوان در سیستان و بلوچستان است. موزه زنده سفال کلپورگان تنها موزه زنده سفال در جهان است که قدمت آن به هفت هزار سال پیش بر می‌گردد. آنچه توجه جهانیان را به سفال کلپورگان جلب کرده، ساخت سفال بدون استفاده از چرخ سفالگری است به گونه‌ای که تمام سفالینه‌ها با روشهای سنتی ابتدایی و توسط زنان بلوچ انجام می‌شود.

این هنر در طول تاریخ بدون هیچ تغییری در شیوه ساخت و نوع مواد اولیه سینه به سینه به نسل‌های بعد منتقل شده است و سفالگران به همان شیوه سنتی قدیمی آثار هنری خلق می کنند.

سفال کلپورگان که شاهکار دست هنرمندانه زنان بلوچ است در تاریخ ۷ مهر ۱۳۸۱ به عنوان یکی از آثار ملی ایران در سازمان یونسکو به ثبت جهانی رسیده است. زنان بلوچ که خالقان اصلی سفال در روستای کلپورگان هستند از گذشته تا به امروز شیوه ساخت این سفال را نسل به نسل به دختران امروزی منتقل کرده‌اند که چگونه هنرمندانه بدون استفاده از چرخ سفالگری و کاملا دستی و سنتی سفال بی نظیر کلپورگان را به رخ جهانیان کشانده‌اند.

طرح‌ها و نقش‌های سفال کلپورگان نیز کاملا هندسی است و تداعی نقش‌های باستانی بوده، تزیینات روی سفالینه‌ها با نمادهای تجریدی است که از نسلی به نسل دیگر به یادگار مانده و حکایت از راز و رمز و خواهش‌های روحی و درونی هنرمند از محیط اطراف و اعتقادات و باورهای او دارد و اغلب نمادها شبیه به نقوش سفال های ماقبل تاریخ و آغاز دوره تاریخی است.

در این سفالینه‌ها لعاب به کار نمی‌رود بلکه برای تزیین و نقاشی از سنگ "تیتوک" استفاده می‌شود، این سنگ در منطقه تپه آچار در کهوران مهرستان یافت می‌شود و رنگ آن معمولا قهوه ای یا سیاه بوده، این سنگ نوعی سنگ منگنز است و رنگی که از آن به دست می آید قهوه‌ای است. از نکات جالب درباره این سفال می توان به دسته آن‌ها اشاره کرد به طوری که این دسته‌ها بر خلاف سفال‌های امروزی دیرتر از بخش‌های دیگر سفال می شکنند.

goo.gl/qfRfMu

متن کامل را از اینجا بخوانید:

https://tavaana.org/fa/Kalporgan

@Tavaana_TavaanaTech

صنایع دستی؛ تولیدی رو به مرگ در ایران
bit.ly/2kZT8DL

«زبیده مطهری » زنی اهل پسکوه بلوچستان است که پس از فوت همسرش سرپرست خانوار شد و برای تامین امرار معاش خانواده اش تصمیم گرفت کارگاه سوزنی دوزی دایر کند. چندین زن دیگر نیز در کنار او کار می کردند. آیینه کاری و سوزن دوزی روی شال و پیراهن و دامن و... از عمده هنرهای آنها بود که از نسل های گذشته آموخته اند.

زبیده از روزهای سختی می گوید که هر چه تلاش کرد نتوانست کارگاه را سرپانگه دارد: « بازار فروش نداشتیم؛ پسرم تولیدات را می‌برد زاهدان؛ حتی مشهد و تهران، اما فروش نمی‌رفت؛ یکی دوسال اول بد نبود؛ بعد از آن نتوانستیم سرپا بمانیم؛ الان هشت ماه است که درِ کارگاه را تخته‌کرده‌ایم؛ کار، کاملا تعطیل شد.»

او که پیشتر تحت پوشش کمیته امداد بود، اکنون نه تنها از حمایت کمیته امداد بی بهره است - چون وام خوداشتغالی دریافت کرده است- بلکه اقساط وامی که دریافت کرده است، نیز برای او مشکل آفرین شده است و تنها با یارانه اش زندگی می کند. زندگی زبیده را می‌توان خلاصه ای از وضعیت نامطلوب صنایع دستی ایران دانست...

درباره وضعیت نامطلوب صنایع دستی در ایران بیشتر بخوانید:
https://bit.ly/2y2t2JE

- تصویر تزیینی ست.

#صنایع_دستی

@Tavaana_TavaanaTech

صنایع دستی؛ صنعتی رو به مرگ

...صنایع دستی چینی با قیمتی ارزان عرضه می‌شود و حتی گاه به نام صنایع دستی ایران به فروش می‌رسد.
bit.ly/2I0R5bs
#صنایع_دستی
#اسلایدشو
@Tavaana_TavaanaTech

صنایع دستی؛ صنعتی رو به مرگ

...صنایع دستی چینی با قیمتی ارزان عرضه می‌شود و حتی گاه به نام صنایع دستی ایران به فروش می‌رسد.
bit.ly/2I0R5bs
#صنایع_دستی
#اسلایدشو
@Tavaana_TavaanaTech