سانسور اثرات مهلکی بر یک جامعه دارد.

از جمله اثرات مهلک سانسور که می‌تواند روح فرهنگ یک جامعه را به سوی اضمحلال بکشاند، پدیده خودسانسوری است.

وقتی مدام به یک نویسنده یا هنرمند بگویند آن را ننویس آن را نساز، آن را بازی نکن، آن را طرح نکن، پس از مدتی نویسنده و هنرمند بیش از آنکه به فکر آفرینش هنری باشد به این می‌اندیشد که چگونه بنویسد یا چگونه فیلم بسازد و کارتون بکشد و نمایش بازی کند که دیگر به او نگویند آن را انجام نده!

فرار از سانسور، خودسانسوری پدید می‌آورد. راه صحیح، مبارزه با سانسور است.

- اثری از مانا نیستانی

#یاری_مدنی_توانا #خود_سانسوری #سانسور_هنری #فرهنگ_کشور #وزارت_ارشاد

@Tavaana_TavaanaTech

ماه محرم می‌تواند ماه بازاندیشی ما ایرانیان بر خرده‌فرهنگ‌های موجود در کشور ما نیز باشد.

این خرده‌فرهنگ‌ها در جنس عزاداری‌های ایرانیان نیز تجلی پیدا می‌کند.

به عنوان نمونه به این عزاداری که یکی از همراهان فرستاده است بنگرید. تحلیل شما چیست؟

زنانی که حجاب اسلامی را رعایت نمی‌کنند و یک زن را به عنوان نوحه‌گر خود انتخاب کرده‌اند و عزادارانی که کل می‌کشند و از وسایل موسیقیایی استفاده می‌کنند.

برخی از تحلیلگران تعارض خرده‌فرهنگ‌ها را عامل نابسامانی اجتماعی و سیاسی می‌پندارند.

شما چگونه می‌اندیشید؟

#عزاداری #فرهنگ #دینداری #ایران #تعارضات_فرهنگی #یاری_مدنی_توانا

@Tavaana_TavaanaTech

این خیلی غم‌انگیز است که ایرانی باشی و شاهد حکمرانیِ حکومتی در ایران باشی که کوچکترین تعلق‌خاطری به تاریخ و فرهنگ ایران‌زمین نداشته‌باشد و حتی در ویرانیِ کشورت بکوشد.


آثار باستانی با اهمیت و قدمتِ بسیار کمتر از کتیبه‌بیستون یا پاسارگاد را در کشورهای دیگر می‌بینیم که چگونه مورد حمایت و حفاظت دولتها قراردارند و در معرفی آنها کوشا هستند. اما در ایران مدام پول و مصالح ساختمانی و طلا و مهندس و کارگر به عراق و سوریه ارسال می‌شود تا زیارتگاههای آن کشورها را توسعه داده و آباد نمایند و در نهایت هم این زیارتگاهها برای آنها توریست مذهبی می‌آورد نه برای ما!

در پاسخ اعتراض به این موضوع، عنوان می‌کنند که آن پولها را مردم مذهبی می‌دهند نه دولت. اما چنین دروغی را هم اگر بپذیریم، سوال این است که دستگاه اداری و کارمند و تشکیلاتی که در این نهادهای مذهبی همچون ستاد بازسازی عتبات عالیات به کار گرفته‌می‌شوند، از کجا تغذیه‌شده و حقوق دریافت‌می‌کنند؟!

#یاری_مدنی_توانا #فرهنگ_ایران #ایدئولوژی #جمهوری_اسلامی

@Tavaana_TavaanaTech

در این ویدیو شاهین ایقانیان، روزنامه‌نگار، به موضوع لزوم فرهنگ‌سازی، با استفاده از ابزار رسانه‌ای متناسب با قانون پرداخته است.

این برنامه ۲۴ خرداد ۱۴۰۲ با حضور برخی از صاحب‌نظران از اتاق کلاب‌هاوس توانا برگزار شده است.

لینک وبسایت:
http://tolerance.tavaana.org/fa/culture-building

لینک ساندکلاد:
https://soundcloud.com/tavaana/nd225frktq76

لینک یوتیوب:
https://www.youtube.com/watch?v=lJHD-b5KJ78

#گفتگو_توانا #حکومت_قانون #فرهنگ_سازی #بنیادگرایان_مذهبی‌

@Dialogue1402

طی سال‌ها این باور وجود داشت که آنچه مانع اصلی مدارای مذهبی در ایران است مختصات فرهنگ سیاسی ملت ایران است.

باورمندان به این عقیده بر این باور بودند مشکل از مردم است نه حکومت و مدعی بودند این حکومت برآمده از مردم است.

اگرچه شواهد فراوانی برای رد این ادعا وجود داشت اما ماه محرم امسال نیز نمود دیگری از وضعیت نشان داد.

هیئت‌های عزاداری امسال تجلی‌گاه مخالفت‌های نمادین و سنگین با حکومت بودند؛ قرارگاه ترویج مدارا و رواداری بودند.

تصاویر و ویدئوهای فراوانی از مردم عزادار در همدلی با خدانور لجه‌ای منتشر شده که یک جوان اهل سنت ایرانی بود. جوانی که در بلوچستان بدست جمهوری اسلامی به قتل رسید.

به نظر می‌رسد این پرسش بار دیگر شایستگی طرح دارد که مانع اصلی رواداری در ایران کدام است؟ فرهنگ ملت ایران یا رویکردهای جمهوری اسلامی؟

#گفتگو_توانا #خدانور_لجه_ای #فرهنگ_سیاسی #ماه_محرم

@Dialogue1402

دوگانه قانون یا فرهنگ در بحث از مدارای مذهبی همیشه مورد بحث بوده است. برخی قانون را بسیار مهم می‌پندارند و برخی مسئله را صرفا به فرهنگ حواله می‌دهند. اما واقعیت این است فرهنگ و قانون می‌توانند در پیوند با یکدیگر باشند و هم‌راستا به تقویت فرهنگ کمک کنند.

یعنی اگر جمهوری اسلامی در ایران کنار برود و حکومتی دموکراتیک جایگزین شود می‌توان وضعیتی را متصور بود که قانون نقش مهمی در بهبود وضعیت مدارای مذهبی و احترام به حقوق اقلیت‌های مذهبی بازی کند. به عنوان نمونه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

تضمین حمایت از حقوق اقلیت های مذهبی: این قوانین می‌توانند شامل تضمین‌هایی مقابل پدیده‌هایی چون نفرت‌پراکنی ، تبعیض در اشتغال یا آموزش مسائل مذهبی باشد

تعیین مجازات برای کسانی که ناقض آزادی و عدم رواداری مذهبی هستند: قانون می‌تواند برای کسانی که رواداری مذهبی را نقض می‌کنند مجازات تعیین کند.

تضمین ارتقاء آموزش و آگاهی نسبت به فواید مدارای مذهبی: قانون می‌تواند دولت را مجاب کند هر ساله بودجه‌‌ای را به نهادهایی مشخص برای برگزاری برنامه‌های آموزشی و کمپین‌های آگاهی‌بخش اختصاص دهد. کمپین‌هایی که بر اصل احترام به حقوق اقلیت‌های مذهبی و خداناباوران متمرکز است.

تشویق قانونی به گفت‌وگو و آشتی: قانون می‌تواند مشوق‌هایی برای همکاری بین گروه‌های مختلف مذهبی ایجاد کند.

https://tolerance.tavaana.org/fa/Law_culture

#قانون #فرهنگ #مدارا #حقوق_اقلیتها #آزادی_مذهبی #رواداری #آزادی #گفتگو_توانا

@Dialogue1402

«توافق بر سر عدم توافق» از آن دست اصطلاحاتی است که در ایالات متحده آمریکا کاربرد فراوان دارد:

Let’s agree to disagree

این عبارت به معنای آن است که طرفین یک بحث خاص وقتی از استدلال همدیگر قانع نشدند جای آنکه این عدم توافق را سمت درگیری بیشتر، غیرضروری و نامطلوب ببرند تلاش می‌کنند با اعلام «توافق بر سر عدم توافق»، مواضع همدیگر را تحمل کنند.

این عبارت از قرن ۱۸ در آمریکا نمود یافت و البته ریشه آن به قرن‌های دورتر باز می‌گردد.

«جان وسلی» که یکی از کسانی که از منادیان این نگاه در ایالات متحده آمریکا بوده است، در نامه‌ای تاکید می‌کند که کسانی که خواهان زندگی در صلح هستند بایستی توافق کنند که در بسیاری از چیزها با دیگران اختلاف نظر دارند و ضمن پذیرش چنین مسئله‌ای نباید بگذارند این واقعیت آنان را از هم جدا سازد.

به نظر می‌رسد ما ایرانیان به چنین نگاهی سخت نیازمندیم. ایرانیان به علت گوناگونی نگاه و چشم‌اندازها نیازمند آن هستند که به جای کشاندن چنین اختلاف‌نظرهایی به سمت نزاع‌هایی زیان‌آفرین، از آن چشم‌اندازهایی مداراجویانه بسازند.

توافق بر سر عدم توافق! موافق هستید؟

#گفتگو_توانا #فرهنگ_مدارا #مدارا_رواداری #ملت_ایران

@dialogue1402

https://www.ddinstagram.com/p/C2K_qOtuWfk/?igsh=MWN3dmN1N2JrZ3gwcA==

اطلاع‌رسانی #بگو_بشنو ۴۰

*موضوع: آیا از ماست که برماست؟

*زمان: چهارشنبه ۱۷ ژانویه ۲۰۲۴ ساعت۲۱ (به وقت ایران)

*با حضور آرش جودکی (پژوهشگر فلسفه، نویسنده و مترجم) و محسن بنائی (پژوهشگر تاریخ اسلام و ایران)

*محل: کلاب‌هاوس #توانا
https://www.clubhouse.com/invite/QK7f2ZRBw8DkjgbgBDvZpbwW15voF760LJ1:uYJMblSTUhlqVVmmFxtS3SD0eXUlj-EQDZqrOFluyq4

*پرسش‌های محوری:
-مشکلات رایج در یک جامعه، آیا عمدتا فرهنگی است یا حکومتی؟

-#مسئولیت و سهم ِ سیستم سیاسی در عصر حاضر برای #فرهنگ‌‌_سازی چیست؟ (مثلا: رفع هرگونه تبعیض در قوانین رسمی، به‌سامان داشتن نظام آموزشی، اراده بر آگاهی‌رسانی، میدان‌دادن یا احترام به تنوع رسانه‌های مستقل، تضمین آزادی بیان برای ناقدان و ناشران و هنرمندان، … و؟)

-آیا می‌توان بدون #آزادی ، #سکولاریسم و # پلورالیسم به فرهنگ ِ زندگی #مسالمت‌_آمیز رسید؟

-آیا چون مشکلات فرهنگی نیز داریم، سزاوار جمهوری اسلامی هستیم؟

-چه‌کنیم که بر سر اعتقادات مذهبی خود، به هم‌دیگر خشونت نورزیم؟

-یک فرد شهروند، چه‌طور می‌تواند به ترویج #مداراگری و نهادینه‌کردن آداب ِ #گفت‌وگو کمک کند؟

-شما چه فکر می‌کنید؟

*نظرات خود را می‌توانید به گروه #گفت_و_شنود آموزشکده‌ی جامعه‌ی مدنی #توانا بفرستید.
@tavaana
@Dialogue1402
https://t.me/Dialogue1402

#بگو_بشنو نیز زیر مجموعه‌ی #گفتگو_توانا ست؛ #مکالمه به قصد #مفاهمه، بین دین‌داران و بی‌دینان، برای گسترش #رواداری، با نگاه به #ایران آینده‌، و گذار سالم به #دموکراسی و بازسازی #جامعه.


#خداناباور
#حقوق_بشر
#فرهنگ #سیاست

سفیر
آهنگساز: کامبیز روشن‌روان
شاعر: فرهنگ_قاسمی
خواننده: حسین نورشرق
اجرا: ارکسترسمفونیک لژی‌یرو
رهبر ارکستر: جرمی والکر

تصاویر استفاده شده از
صفحه سینا افشار
ویدئو #رها_آزادی

کامبیز روشن‌روان:
«آلبوم همه ایرانم را که در ستایش آزادی و آزادی خواهی است وصیت‌نامه هنری خود دانسته و برای ساختش
بیش از دو سال وقت گذاشته‌ام.
در این آلبوم از برخی آهنگ‌های شناخته شده و جدید با مضمون آزادی خواهی استفاده کرده‌ام…»

‏@kambiz_roshanravan

#سفیر #کشته_شدگان_راه_آزادی
#کامبیز_روشن_روان
#حسین_نورشرق
#فرهنگ_قاسمی
#آزادی #آزادی_خواهی
#زندگی_کن_اما_فراموش_نکن
#هنر_اعتراضی #هنر_اعتراض #یاری_مدنی_توانا

@Tavaana_TavaanaTech

سوال از همراهان

آیا ولنتاین را مراسمی مسیحی و مختص غربیها می‌دانید؟

هرگاه به یک مناسبت اجتماعی خاص همانند ولنتاین یا سال نو میلادی و نظایر آنها نزدیک می‌شویم، معمولا مباحثه و مجادله درباره ماهیت این مراسم‌ها و تکلیف شهروندان ایرانی با آنها در شبکه‌های اجتماعی بالا می‌گیرد.

عده‌ای به جای «خاستگاه» این مناسبت‌ها، «ماهیت» آنها را مهم می‌دانند و بر این باورند که مثلا «عشق» یک مقوله‌ی جهانی و بدون مرز است و اشکالی ندارد ولنتاین برگزار کنیم.

گروهی دیگر با توجه به موضوع «جهانی‌شدن فرهنگ غربی»، اعتقاد دارند که بزرگداشت این مناسبت‌ها در نهایت به کمرنگ‌شدن فرهنگ بومی و اصیل خودمان می‌انجامد.

- نظر شما چیست؟

#ولنتاین #جهانی_شدن #فرهنگ #گفتگو_توانا

@Dialogue1402

کودک‌همسری؛ یک جنایت مذهبی؟

کودک‌همسری برخاسته از فرهنگ عقب‌افتاده‌ی سنتی است یا ناشی از نوع نگاه مذهبی است؟

شوربختانه ایران عمیقا درگیر مشکل کودک‌همسری است. بایستی درباره آن اندیشید و فکر کرد.

در گفت‌وشنود پیرامون این مسئله سخن گفته‌ایم.

این برنامه ۲۲ آذر ۱۴۰۲ در اتاق کلاب‌هاوس آموزشکده توانا برگزار شده است.

پیشنهاد می‌کنیم به این لینک در وبسایت گفت‌وشنود بروید و آن را گوش کنید:
https://dialog.tavaana.org/religious-crime/

#گفتگو_توانا #کودک_همسری #فرهنگ_سنتی #مذهب_شیعه

@dialogue1402

«این که گفته می‌شود “مشکل ما در ایران فرهنگی است و اگر فرهنگ مردم ما درست نشود، حتی اگر جمهوری اسلامی هم نباشد وضع همین است و بعدی هم بیاید همین خواهد بود و از ماست که بر ماست”، به هیچ وجه گفته درستی نیست. اینکه بگوییم حکومت جمهوری اسلامی درآمد فرهنگ معیوب ماست، هم درست نیست. چرا؟

پاسخ را در این برنامه از زبان آرش جودکی، پژوهشگر فلسفه، بشنوید.

این برنامه قسمتی از بگو-بشنو -۳۹ با عنوان «خودخداپنداری رهبران حکومت اسلامی» است که ۲۰ دی ۱۴۰۲ در اتاق کلاب‌هاوس آموزشکده توانا برگزار شده است.

لینک یوتیوب
https://youtu.be/bcnS7ZxKOxY

لینک وبسایت
https://dialog.tavaana.org/ir-cultural-issues/

لینک ساندکلاد
https://on.soundcloud.com/KR3Du

#گفتگو_توانا #جمهوری_اسلامی #فرهنگ_ایرانی #مشکل_فرهنگی

«تلاش ما برای یک زیست انسانی و مداراگرانه است. آخرین دستاوردهای یک جامعه بشری رسیدن به دیدگاه سکولار در زمینه سیاسی است و می‌توان گفت که داشتن فرهنگی مداراگرانه در فرهنگ انسان‌هاست.»

بخشی از سخنان اهورا قوامی، از کانون آتئیست‌ها و آگنوستیک‌ها درباره جامعه و مداراگری.

این برنامه بخشی از بگو-بشنو ۴۳ با عنوان «چرا خداناباور شدم؟» است که ۱۸ بهمن ۱۴۰۲ در اتاق کلاب‌هاوس آموزشکده توانا برگزار شده است.

لینک وبسایت:
https://dialogue.tavaana.org/society-tolerance/

لینک یوتیوب:
https://youtu.be/ipXkVbbBqqs

لینک ساندکلاد:
https://on.soundcloud.com/c6m2EoJ2DjkcSTUv6

#گفتگو_توانا #زیست_انسانی #فرهنگ_مدارا #حقوق_خداناباوران

‌
موضع دیگری‌ستیزانه‌ی مکارم شیرازی

مسئله‌ی تعطیلی روز شنبه در ایران موجب بحث فراوان شده است ولی متاسفانه یکی از استدلال‌هایی که بعضی از روحانیون و از جمله مکارم شیرازی می‌آورند این است که چون شنبه روز تعطیلی یهودیان نیز است پس ایرانیان در چنین روزی نباید تعطیلی داشته باشند مبادا که شباهت به وضعیت یهودیان پیدا کند!

این استدلال عمیقا دیگری‌ستیزانه و در اینجا مشخصا یهودی‌ستیزانه است.

ضمن اینکه بسیاری از کشورهای دنیا روز شنبه تعطیل هستند و این مختص اسرائیل نیست. چرا برای دیگران شباهت وضعیت با اسرائیل ایرادی ندارد ولی برای ایرانیان دارد؟

نظر شما درباره این مدعا چیست؟

#گفتگو_توانا #فرهنگ_اسلامی #تعطیلی_شنبه #یهودی_ستیزی
‏ @Dialogue1402

ملت ایران قابلیت بالایی برای ایجاد جامعه‌ای با مدارای مذهبی بالا دارند. موافق هستید؟

امسال نیز نوحه‌های انتقادی علیه وضعیت کنونی کشور شنیدیم و هیئت‌های عزاداری دیدیم که تجلی‌گاه مخالفت با سیاستگذاری‌های حکومتی بودند.

آن‌ها از دیدگاه ظلم‌ستیزی، و لزوم مداراگری با مردم و تلاش برای بسط عدالت و رفع تبعیض چنین اعتراضی را مطرح می‌کنند.

نفس چنین چیزی از سوی مردم یعنی به چالش‌کشیده شدن این ایده‌ در بین بعضی از صاحب‌نظران که مانع اصلی مدارای مذهبی در ایران را «فرهنگ» مردم می‌دانند.

آیا نباید این ایده به چالش کشیده شود که مردم ایران علی‌رغم باورهای متفاوت، قابلیت بالایی برای زندگی مداراجویانه دارند؟

نظر شما چیست؟

#گفتگو_توانا #ماه_محرم #فرهنگ_سیاسی #ملت_ایران

@Dialogue1402

‏@dialogue1402

«زشت‌ها»
معرفی فیلم

تالی به دیوید می‌گه که تو به تلاش برای رادیکالیزه کردن مردم شهرت یا در واقع سوءشهرت داری! دیوید می‌که اشکال نداره! هر تغییر اجتماعی در بادی امر، رادیکال محسوب می‌شه!

فیلم «زشت‌ها» داستان رادیکال شدن لایه‌هایی از اجتماع علیه ایدئولوژی زیبایی، یا خوشگلیه! ایدئولوژی‌ای که مصداق بارزش در حیات اجتماعی، استقبال فوق‌العاده از اعمال جراحی زیبایی‌ست که گردش مالی قابل توجهی هم در سراسر سیاره داره. تالی که تقریبا اتفاقی با یکی از اعضای این گروه رادیکال یا انقلابی آشنا می‌شه، اصلا با اونها همدل نیست. خیلی صریح می‌گه من نمی‌خوام آزاد باشم! می‌خوام فقط خوشگل باشم! تالی کاراکتری‌ست که اشکالی در ایدئولوژی خوشگلی یا ژیگول بودن نمی‌بینه! فیلم «زشت‌ها/ Uglies» که بر اساس رمانی به همین نام اثر اسکات وسترفلد ساخته شده، در سال ۲۰۲۴ به کارگردانی مک‌جی (McG) منتشر شد و از جمله فیلم‌هایی بود که توجه مخاطبان زیادی را در نتفلیکس به خود جلب کرد. این فیلم در گیشه و پلتفرم‌های آنلاین با موفقیت متوسطی مواجه شد، اما موضوعات آن، به‌ویژه انتقاداتش از استانداردهای تحمیل‌شده زیبایی و استفاده گسترده از جراحی‌های زیبایی، مورد توجه منتقدان قرار گرفت.

داستان فیلم به روشنی بر روی مبارزه اجتماعی علیه ایدئولوژی زیبایی تمرکز دارد؛ ایدئولوژی‌ای که از طریق فشارهای فرهنگی، رسانه‌ای و اقتصادی به جامعه تحمیل شده است. در دنیای فیلم، استانداردهای زیبایی به حدی تثبیت شده‌اند که افراد برای پذیرفته شدن در جامعه به‌طور اجتناب‌ناپذیری به جراحی‌های زیبایی متوسل می‌شوند. این جراحی‌ها نماد کنترل و تبعیت از یک سیستم هستند که…

برای مطالعه ادامه یادداشت به صفحه گفت‌وشنود مراجعه کنید:

‏https://dialog.tavaana.org/uglies/

#گفتگو #مدارا #رواداری #ایدئولوژی #دین #فرهنگ_مسلط

‏@dialogue1402

@dialogue1402

دکتر فرهنگ مهر، فرزند ارباب مهربان مهر، می‌گوید وقتی پست وزارت‌خانه به من پیشنهاد شد، به هویدا یادآوری کردم که مطابق با قانون، تنها مسلمانان می‌توانند وزیر شوند و من که زرتشتی‌ام نمی‌توانم! هویدا پاسخ داد که بعد از انقلاب سفید شاه و ملت، این حرف‌ها بی‌معنی‌ است.

فرهنگ مهر که پانزده سال همکلاسی و همدوره‌ای حسنعلی منصور، از مشاهیر ایران و نخست وزیر دوران محمد رضا شاه پهلوی بود، با همراهی او، هویدا و عبدالحسین بهنیا، سمت‌های اداری، پژوهشی و اجرایی بسیاری را عهده‌دار شد و نشان‌های افتخار زیادی از جمله نشان درجه‌ یک «آبادانی»، نشان درجه‌ یک «کار»، نشان درجه‌ سه و دوی «همایون» و نشان درجه‌ دوی «تاج» و نشان درجه‌ یک «همکاری» را دریافت کرد. آخرین مسئولیت دکتر مهر در ایران، ریاست دانشگاه پهلوی شیراز بود.

دانشگاه پهلوی که در ابتدا «دانشگاه شیراز» نامیده می‌شد،‌ در ۱۹۵۹ بر اثر رایزنی شاهنشاه فقید، با رییس بنیاد راکفلر و دیگر مقامات آمریکایی به قصد تاسیس یک دانشگاه معتبر در حد دانشگاه هاروارد آمریکا در ایران بنیان گذاشته شد. با مساعدت پنج میلیون دلاری بنیاد راکفلر و حمایت شخص شاه، دانشگاه شیراز با امکانات فوق‌العاده‌ تحصیلی و رفاهی در قلب استان فارس شروع به کار کرد. دکتر مهر می‌گوید که دانش‌آموختگان این دانشگاه، به‌ویژه دانش‌آموختگان دانشکده‌ پزشکی، در تمامی دنیا مورد استقبال بودند و چون در ایالات متحده فرصت‌های اقتصادی بهتری برای دانش‌آموختگان ایرانی این دانشگاه وجود داشت، متاسفانه بسیاری از آن‌ها از کشور خارج شده و ترک وطن می‌کردند. با تاسیس شعبات اقماری این دانشگاه، از دانش‌آموختگان تعهد خدمت در شهرهای کوچک استان فارس گرفته می‌شد تا به این ترتیب، تا حدی از «فرار مغزها» جلوگیری کرده باشند.

برای مطالعه ادامه این یادداشت به صفحه گفت‌وشنود مراجعه کنید:

https://dialog.tavaana.org/farhang_mehr/

#مدارا #رواداری #فرهنگ_مهر #اقلیت_دینی #اقلیت #زرتشتی #بهدین #بهدینان

@dialogue1402 

از مهم‌ترین مسئولیت‌های والدین، آموزش صحیح ارزش‌ها و رفتارها به فرزندان است. از جمله اینکه به او بیاموزند نماز و عبادت، یک امر کاملاً شخصی و درونی است و نباید آن را در وسط خیابان به تماشا گذاشت!

متاسفانه، وقتی نماز به جای اینکه در فضای مناسب و آرام خوانده شود، وسط خیابان انجام می‌شود، برای دیگران مزاحمت ایجاد می‌کند و موجب واکنش‌های منفی می‌شود. این موضوع قطعا پیامدهای ناخوشایندی دارد و حتی می‌تواند نگاه به اصل مذهب را تحت تاثیر قرار دهد.

#گفتگو_توانا #فرهنگ_سازی #تربیت_فرزند #عبادت
@Tavaana_TavaanaTech

‏آیا دین و تفکر، ناسازگارند؟

‏از دنیل دنت، ویدئویی با زیرنویس فارسی دست به دست می‌شود با این مضمون که دین‌ورزی، مانع تفکر کردن است. دنت، درست ‌همان‌طور که شیوه‌ی رایج متفکران انگلیسی‌زبان است، خیلی ساده می‌گوید که یک فرد دیندار، نیازی به تفکر کردن ندارد! چون او قانع شده که پاسخ سوالات مهم و بنیادین چیست. او می‌داند چه چیز درست یا نادرست، چه چیز زیبا یا زشت، و چه چیز اخلاقاً نیک یا بد است.

‏سخنان این اندیشمند مشهور آمریکایی، برای ایرانیان یادآور مواضع زنده‌یاد آرامش دوستدار در کتاب «امتناع تفکر در فرهنگ دینی»ست. دوستدار در این کتاب به تفصیل بحث می‌کند که در یک فرهنگ مسلط دینی، حتی پرسش و پاسخ هم حالت نمایشی و از پیش طراحی‌شده دارد! او با استناد به مثنوی مولانا، به اصطلاح «مستفید اعجمی» می‌پردازد که به معنای تجاهل کردن به قصد آگاه کردن دیگران است! در دفتر چهارم مثنوی، مولانا حکایتی از موسی نقل می‌کند که مبتنی بر آن موسی از خداوند سوال می‌کند که چرا این همه را آفریدی، و چرا آفریده‌های خود را می‌کشی؟! مولانا می‌گوید موسی، خود را به ناآگاهی (اعجمی) می‌زند تا عوام را آگاه سازد. در حقیقت، در فرهنگ دینی، آن کس که از پاسخ‌های از پیش آمده اطلاع ندارد، گناهکار یا قاصر است! از آن بدتر کسی‌ست که پاسخ‌های از پیش آماده را نپذیرد و پاسخ‌های دیگری پیش آورد.

‏زنده‌یاد دوستدار می‌گوید در سراسر فرهنگی دینی ایرانیان، تنها جرقه‌هایی از تفکر تحصّلی (positive) می‌توان سراغ گرفت؛ در معنای تفکری که جستجوگری برای حقیقت را فدای شاعرانگی و ایدئولوژی تقدیس‌شده‌ی دینی نکند و به دنبال پاسخ‌های واقعی بگردد حتی اگر این پاسخ‌ها ناخوشایند یا تلخ باشد؛ یعنی آنچه از یک فیلسوف واقعی و از یک جستجوگر علم انتظار می‌رود. به اعتقاد دوستدار، آنچه به خیام نیشابوری نسبت داده شده و در قالب رباعی به طرح پرسش‌های بنیادین می‌پردازد و پاسخ‌های طراحی‌شده‌ی دینی را ریشخند می‌کند، از لحظات نادر ظهور تفکر تحصلی در میان ایرانیان است.

‏شما چه فکر می‌کنید؟ آیا دنت و دوستدار در این عقیده محق‌اند که دین‌دار بودن، بدیل یا جایگزین جستجوگری صادقانه‌ی حقیقت است یا می‌توان امیدوارانه به برخی پاسخ‌ها دل بست بی‌آنکه تفکر بی‌پروا و بی‌تعهد، تعطیل شود؟
‏
‏دنیل دنت، فیلسوف آمریکایی متولد ۲۸ مارس ۱۹۴۲ در بوستون، ماساچوست، است. او یکی از تئوریسین‌های برجسته در فلسفه ذهن و زیست‌شناسی شناختی است و به خاطر نظریاتش در مورد آگاهی و آزادی اراده شناخته شده است. دنت بر این باور است که ذهن انسان محصول تکامل داروینی است و بنابراین باید با استفاده از ابزارها و روش‌های علوم زیستی مورد مطالعه قرار گیرد.

‏دنت در آثار خود به بررسی پیچیدگی‌های ذهن انسان و تأثیر فرهنگ و تکنولوژی بر ذهن پرداخته است. او معتقد است که ذهن انسان به شکلی پیچیده تکامل یافته است تا بتواند با چالش‌های محیطی و اجتماعی روبه‌رو شود و این تکامل می‌تواند به درک بهتری از آگاهی و تصمیم‌گیری‌های انسان منجر شود. از دیدگاه دنت، آزادی اراده به معنای توانایی تصمیم‌گیری بر اساس دلایل و مدارک است، نه نقض قوانین علمی.

‏او در آثار خود مانند کتاب «از باکتری تا باخ و بالعکس»، به این موضوع پرداخته است که چگونه زندگی و ذهن از فرایندهای بیولوژیکی ساده تا سیستم‌های پیچیده شناختی تکامل یافته‌اند. دنت با استفاده از مفاهیم فلسفی و داده‌های علمی تلاش کرده است تا چگونگی عملکرد ذهن انسان را در قالب تئوری‌های تکاملی توضیح دهد و نشان دهد که چگونه زبان، فرهنگ و تکنولوژی در شکل‌گیری توانایی‌های شناختی انسان نقش داشته‌اند.

‏⁧ #دنیل_دنت⁩ ⁧ #آرامش_دوستدار⁩ ⁧ #تفکر⁩ ⁧ #امتناع_تفکر⁩ ⁧ #دین⁩ ⁧ #دین_ورزی⁩ ⁧ #فرهنگ_دینی⁩ ⁧ #تفکر_تحصلی⁩ ⁧ #حقیقت⁩ ⁧ #رواداری⁩

‏⁦ @Dialogue1402⁩