سال‌گرد درگذشت فریدون توللی، باستان‌شناس شاعر
.
فریدون توللی شاعر سرشناس ایرانی در سال ۱۲۹۸ شمسی در شیراز به دنیا آمد. او پس از پایان دوره دبستان و دبیرستان در این شهر، وارد دانش‌گاه تهران شد و در سال ۱۳۲۰ در رشته‌ی باستان‌شناسی ِ دانش‌کده‌ی ادبیات فارغ‌التحصیل شد. پس از پایان تحصیلات او به کار باستان‌شناسی مشغول شد. توللی به تصادف به سراغ رشته‌ی باستان‌شناسی رفت. او در دانش‌کده‌ی ادبیات ثبت‌نام کرده بود اما او را در رشته‌ی باستان‌شناسی پذیرفتند. توللی اما به باستان‌شناسی تنها به عنوان یک رشته‌ی تحصیلی نگاه نکرد بل‌که غرق در باستان‌شناسی شد و توانست در این زمینه‌ موفقیت‌هایی نیز کسب کند.
.
«در ژرفنای خاک سیه، باستان‌شناس
در جست‌وجوی مشعل تاریک مردگان
در آرزوی اخگر گرمی به گور سرد
خاکستر قرون را دهد به باد
تا از شکسته‌های یکی جام
یا گوشواره‌های یکی گوش
یا از دو چشم ِ جمجمه‌ای مات و بی‌نگاه
گیرد سراغ ِ راه
یرون کشد ز یاد ِ فراموشی ِ سیاه
افسانه ِ گذشت ِ جهان ِ گذشته را»
.
توللی تا مرداد ۱۳۳۲ رئیس اداره‌ی باستان‌شناسی استان فارس بود؛ پس از شهریور۱۳۲۰ وارد فعالیت‌های سیاسی شد و به نوشتن مقالات سیاسی در نشریات وابسته به حزب توده روی آورد. او مجموعه‌ای از #طنز_سیاسی با نام «التفاصیل» را منتشر ساخت. این فعالیت سیاسی تا ۲۸ مرداد طول کشید و پس از آن توللی دست از فعالیت سیاسی کشید و در کتاب‌خانه‌ی دانش‌گاه پهلوی شیراز به کار مشغول شد. توللی هم‌زمان با خلیل ملکی بنیان‌گذار نیروی سوم به انشعابیون پیوست و پس از جدایی از آن‌ها چنین سرود:
.
آن بت که به ما آیه تعظیم همی خواند
ازبتکده کندیم و فکندیم وشکستیم
خاموشی ما زاده بی بال وپری نیست
ما نیزاگر پای دهد صاحب دستیم
.
توللی پس از آشنایی با نیما یوشیج به #شعر_نو گرایش پیدا کرد و یکی از پیش روان سبک نو شعر فارسی شد. «پشیمانی» نخستین سروده‌ی توللی در سال ۱۳۱۹ شباهت بسیاری به «افسانه‌»‌ی نیما داشت. آن اندازه به نیما علاقه‌مند شد که یکی از دختران خود را که حاصل ازدواج خود با مهین توللی است را نیما نام گذاشت اما ده سال بعد با سرودن مجموعه‌ی «نافه» به نیما و پیروانش می‌تازد و آن‌ها را یاوه‌سرا خطاب می‌کند. او از نیما می‌بُرد و شیوه‌ی شعری خود را در مقابل نیما و دوست‌دارانش «نوپردازان راستین» می‌نامد. او پس از این معتقد می‌شود که باید #شعر با قافیه سرود و از سرودن اشعار بی‌وزن پرهیز می‌کند. بسیاری #توللی را از بنیان‌گذاران ِ #شعر_تغزلی در دوران معاصر می‌شناسند.
.
بیش‌تر بخوانید:
https://goo.gl/tUr02X

#پروفایل #فریدون_توللی #ادبیات

@Tavaana_TavaanaTech

زادروز اسماعیل خویی، شاعر بی‌ در کجا

«دریغا از غم بی در کجایی»

اسماعیل خوبی از سرآمدان ِ شعر معاصر فارسی بود. اشعار او تا کنون به زبان‌های انگلیسی، روسی، فرانسه، آلمانی و اوکرائینی ترجمه شده است.

اسماعیل خویی نهم تیرماه ۱۳۱۷ در شهر مشهد به دنیا آمد. دوران ابتدایی و متوسطه خود را در مشهد می‌گذراند و در سال ۱۳۳۶ در کنکور شرکت می‌کند و پس از فارغ‌التحصیلی از دانشسرای عالی با بورس تحصیلی شاگرد اولی به انگلستان می‌رود و از دانشگاه لندن دکترای فلسفه می‌گیرد. پس از بازگشت به ایران در تهران ساکن می‌شود و در دانشگاه تربیت معلم تهران به تدریس می‌پردازد۔

بیش‌تر بخوانید:
https://bit.ly/31qVtxP
#توانا
#پروفایل
#شاعر

@Tavaana_TavaanaTech

«ای داد از آن شب، ای داد!
ابلیس می زد فریاد:
«های ای نرون، روحت شاد!»
صد نارون، قیراندود،
از دود، پیچان میشد،
صد بید بُن، خون آلود،
از شعله ، رقصان، می زاد
دیوانه آتش افروخت
وان خیل زندانی سوخت؛
خاکستر از آنان کو
تا سوی ما آرد باد؟
سنگی نه و گوری نه،
اوراق مسطوری نه،
نام و نشان از آنان
دیگر که دارد در یاد؟
نه، نه! که آنان پاکند،
روشنگر افلاکند:
هر اختری از آنان
هر شب خبر خواهد داد.
سخت است، سخت، اما من
دانم که فردا دشمن
پا تا به سر خواهد سوخت
در آتش این بیداد.
ای مادران! دستادست،
شورنده، صف باید بست
تا دل بترکد از دیو،
فریاد! باهم فریاد!…»

شعری از سیمین بهـبهانی، که در پاییز ۱۳۶۷ و به یاد کشتار زندانیان سیاسی در تابستان آن سال سرود

امروز ۲۸ مرداد، سالگرد درگذشت سیمین بهبهانی است.

سیمین بهبهانی علاوه بر سرودن شعر همواره دستی نیز در فعالیت‌های اجتماعی و مدنی داشت. او در جوانی مدتی عضو سازمان جوانان حزب توده بود و بعد‌ها نیز در تاسیس کانون نویسندگان ایران حضور جدی داشت. در دهه‌های آخر زندگیش، سیمین را به عنوان یک فعال حقوق زنان می‌شناختند که مورد احترام ویژه فعالان جوان جنبش زنان بود. او اگرچه مانند همه شاعران احساسات شخصی خود را به شعر سروده، با این حال دغدغه‌های اجتماعی نیز جایگاه ویژه‌ای در شعر او داشت. عدالت‌خواهی، مبارزه با فقر و آسیب‌های اجتماعی، دفاع از حقوق زنان، دفاع از آزادی بیان و مقابله با سانسور تم اصلی بسیاری از اشعار اوست.
سیمین بهبهانی در سال‌های اخیر با محدودیت‌هایی از سوی حکومت ایران روبرو شد و اقتدارگرایان در رسانه‌های خود حملات زیادی به او می‌کردند. با این حال، او بر مسیر خود استوار ایستاده و از موضعی مادرانه آن‌ها را خطاب قرار می‌داد. او می‌خواست در وطنی که دوستش دارد، زندگی کند و زمانی که مرگ فرا می‌رسد همان جا به خاک سپرده شود، ۲۸ مرداد ۱۳۹۳ همان روز بود.

بیشتر بخوانید:
http://goo.gl/3LplMv

#سیمین_بهبهانی #حقوق_زنان #کشتار۶۷ #شاعر #آزادی_بیان

@Tavaana_TavaanaTech

به بهانه‌ی سالگرد درگذشت منوچهر آتشی، شاعر جنوب

«می‌رویم و آرام نمی‌شویم
و می‌گذریم بی‌سایه‌هامان
مشتعل بر سنگ
و منحنی در مرگ»

منوچهر آتشی، شاعر و مترجم در دوم مهرماه ۱۳۱۰ در روستای ده‌رود شهرستان دشتستان در استان بوشهر به دنیا آمد.

خانواده‌ی آتشی ار عشایر زنگنه کرمانشاه بودند که چهار نسل پیش به جنوب ایران مهاجرت کرده بودند. نام جد او «آتش‌خان زنگنه» بود و از این رو نام خانوادگی ِ منوچهر، آتشی شد. پدر آتشی فرد باسوادی بود و از آن‌جا که به سرگرد اسفندیاری که در جنوب به او رضاشاه کوچک می‌گفتند علاقه‌مند بود او را به بوشهر انتقال دادند و کارمند ادره‌ی ثبت و احوال بوشهر شد.

منوچهر آتشی در سال ۱۳۱۸ به مکتب‌خانه رفت و در همان سال قرآن و گلستان سعدی را در مکتب‌خانه آموخت. به دلیل شورشی که در شهر رخ داد آتشی هنوز سال دوم را تمام نکرده بود که از کنگان به بوشهر رفت و در مدرسه‌ی فردوسی بوشهر ثبت نام کرد و تا کلاس چهارم در این مدرسه درس خواند و پس از آن برای سال پنجم به مدرسه‌ی گلستان رفت. کلاس ششم را که به پایان برد دلش هوای روستایشان کرد. با همه‌ی مخالفت‌هایی که بود دست مادر و دو برادر و خواهرش را گرفت به روستا بازگشت.

در چاه‌کوه بود که با عشق آشنا شد و اولین تجربه‌های شعری‌اش نیز در همان زمان شکل گرفت. آتشی از کودکی به شعر علاقه‌مند بود اما اولین تجربه‌ی شعر و شاعری‌اش در چاه‌کوه اتفاق افتاد. او #عاشق دختری شد و آن دختر بر زندگی‌اش تاثیر بسیاری گذاشت و #آتشی همیشه از او به عنوان کسی نام می‌برد که باعث شد آتشی شاعر بشود. آتشی در گفت‌وگویی گفته است که رد پای این عشق ناکام در همه‌ی شعرهایش بوده است.آتشی در این‌باره می‌گوید: «آن سال‌ها ترانه‌‌های زيادی سرودم و به دليل نرسيدن ما به هم و ازدواج آن دختر با مرد ديگر و سرطانی كه بعدها به آن دچار شد، رد پای اين #عشق در تمام اشعار من به چشم می‌خورد.»

ضیا موحد در مورد دومین دفتر شعر آتشی و کار او چنین می‌گوید: «آواز خاک دومین دفتر او که درآمد دیدم ماندن در تهران و گشت‌وگذارهای شبانه کار خود را کرده است و زبان استحکام قبلی را هم از دست داده است. نقدی بر کتاب نوشتم که در دو شماره‌ی صفحه‌ی ادبی آیندگان آن روزها چاپ شد. دلخور شد. گله هم کرد اما به دل نگرفت. می‌دانست شعرش را دوست دارم. اما مسئله‌ی مهم این بود که هرگز از شعرگفتن بازنماند و عجبا که بر خلاف بعضی هم‌سالانش همچنان شعر خوب و ناب از او می‌شنیدم. هر بار از بوشهر به تهران می‌آمد با بغلی پر از شعر می‌آمد. باید همه گوش می‌شدی تا ناگهان شعری از او می شنیدی چنان تر و تازه که بی‌اختیاز تقاضای نسخه‌ای از آن را می‌کردی. بدون شک از میان انبوه شعرهای چاپ‌شده و نشده‌ی او می‌توان دفتری پر و پیمان از شعرهای ناب فراهم آورد. راست می‌گفت که بیش از هر #شاعر معاصر #شعر برگزیده دارد.»

#منوچهر_آتشی در ۲۹ آبان‌ماه ۱۳۸۴ درگذشت.

بیش‌تر بخوانید:
https://goo.gl/vKqiuV

#توانا #یاری_مدنی_توانا

@Tavaana_TavaanaTech

زادروز فروغ فرخزاد

«آرزوی من آزادی زنان ایران و تساوی حقوق آن‌ها با مردان است... من به رنج‌هایی که خواهرانم در این مملکت در اثر بی عدالتی مردان می‌برند، کاملاً واقف هستم و نیمی از هنرم را برای تجسم دردها و آلام آن‌ها به کار می‌برم. آرزوی من ایجاد یک محیط مساعد برای فعالیت‌های علمی هنری و اجتماعی زنان است.» - فروغ فرخزاد

فروغ‌الزمان فرخزاد هشتم دی‌ماه ۱۳۱۳ در خیابان معزالسلطنه در محله امیریه تهران به دنیا آمد. پس از گذراندن دبستان و دبیرستان به هنرستان بانوان رفت و خیاطی و نقاشی فراگرفت. تا سال سوم در دبیرستان «خسرو خاور» درس خواند. یکی از هم‌کلاسی‌های فروغ می‌گفت: زنگ‌های انشا برای فروغ بدترین ساعات درس بود؛ همیشه می‌گفت که من از انشا متنفرم و بیزارم چرا که معلم انشا همیشه او را توبیخ می‌کرد و می‌گفت: فروغ تو این ‌ها را از کتاب‌ها می‌دزدی؟ فروغ گویا به خیاطی علاقه‌ی وافر داشت و می‌گفت وقتی از خیاطی برمی‌گردم بهتر می‌توانم شعر بگویم.

درباره فروغ فرخزاد بیشتر بخوانید:
بیش‌تر بخوانید:
https://tavaana.org/fa/ForoughFarokhzad

#پروفایل #فروغ_فرخزاد
#یاری_مدنی_توانا
#شعر
#شاعر

@Tavaana_TavaanaTech

“وطن”

درختان با چشمانی سبز
کبوتران با کفن‌هایی سفید
و تو با گونه‌هایی سرخ!

وطنم!

تابوت خورشید
اینگونه از شانه‌های آسمان
بالا می‌افتد!

بکتاش آبتین

سوال اساسی این است که اصولاً چرا باید یک نویسنده زندانی شود؟ چرا نباید حق آزادی بیان در این کشور به رسمیت شمرده شود؟
برای جلوگیری از تکرار فاجعه کشته‌شدن زندانیانی همچون بکتاش آبتین، یک کمپین منسجم و متحد از همه گروه‌های اجتماعی به خصوص وکلا و حقوق‌دان‌ها، دانشجویان، معلمان، نویسندگان، کارگران و... باید شکل بگیرد که خواستار رعایت آزادی بیان شوند و «مرگ» زندانیان همچون قتل‌های زنجیره‌ای و در تداوم آن یک «جنایت» تلقی گردد

#بکتاش_آبتین #بکتاش #نویسنده #جنایت #زندانی #شعر #شاعر #زندانی_سیاسی #آزادی #سینما #وطن #نه_به_جمهوری_اسلامی
#یاری_حقوقی_توانا

طرح از محمد یاوری

@Tavaana_TavaanaTech

به مناسبت سالگرد درگذشت نادر نادرپور؛ شاعری در غربت

نادر نادرپور؛ شاعر ایران پرستی که در تبعید خاموش شد

۲۹ بهمن‌ماه سالگرد درگذشت نادر نادرپور است. این شاعر و نویسنده و مترجم سرشناس ایرانی و از اعضای کانون نویسندگان ایران در ۱۶ خرداد ۱۳۰۸ در تهران به دنیا آمد. او فرزند «تقی میرزا» از نوادگان رضاقلی میرزا فرزند ِ ارشد ِ نادرشاه افشار بود...
نادر نادرپور از پیش از انقلاب با انقلاب مذهبی مشکل داشت. او در گفت‌وگویی که سال‌ها بعد با سیمین بهبهانی شاعر نام‌آوازه دارد و در یکی از تلویزیون‌های بروم‌مرزی پخش شده می‌گوید که دلیل مخالفتش با انقلاب مذهبی این بوده که از همان ابتدا می‌دیده که این انقلاب، انحراف از مسیر آزادی‌خواهی‌ای بوده است که گذشتگان ما در انقلاب مشروطه خواهان آن بوده‌اند.

لینک یوتیوب:
bit.ly/2sBTsww
فرمت نوشتاری:
https://goo.gl/aLzkiu

#اسلایدشو #نادر_نادرپور #انقلاب۵۷ #شاعر #مهاجرت #تبعید #یاری_مدنی_توانا

@Tavaana_TavaanaTech

زادروز اسماعیل خویی، شاعر بی‌ در کجا

«دریغا از غم بی در کجایی»

اسماعیل خوبی از سرآمدان ِ شعر معاصر فارسی بود. اشعار او تا کنون به زبان‌های انگلیسی، روسی، فرانسه، آلمانی و اوکرائینی ترجمه شده است.

اسماعیل خویی نهم تیرماه ۱۳۱۷ در شهر مشهد به دنیا آمد. دوران ابتدایی و متوسطه خود را در مشهد می‌گذراند و در سال ۱۳۳۶ در کنکور شرکت می‌کند و پس از فارغ‌التحصیلی از دانشسرای عالی با بورس تحصیلی شاگرد اولی به انگلستان می‌رود و از دانشگاه لندن دکترای فلسفه می‌گیرد. پس از بازگشت به ایران در تهران ساکن می‌شود و در دانشگاه تربیت معلم تهران به تدریس می‌پردازد۔

اسماعیل خویی از پایه‌گذاران کانون نویسندگان ایران است و دو دوره نیز عضو هیئت دبیران آن کانون بوده است. از او مجموعه اشعار فراوانی به چاپ رسیده است.

او در گفت‌وگویی با تلویزیون فارسی بی‌.بی‌.سی به مناسبت سی‌امین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی از این‌که مردم و خود او به هشدار شاپور بختیار مبنی بر خطر ایجاد یک دیکتاتوری مذهبی توجه نکردند ابراز تاسف کرد. او پس از انقلاب و در سال ۱۳۶۳ از ایران گریخت و در لندن ساکن شد و دیگر هیچ گاه به ایران بازنگشت.

یکی از اشعار معروف اسماعیل خویی، شعر نوروزانه است که توسط داریوش اقبالی اجرا شده است.

بیش‌تر بخوانید:
https://tavaana.org/fa/Esmaeil_Khoei
#توانا #اسماعیل_خویی #یاری_مدنی_توانا
#پروفایل #شاعر #شهامت_مدنی

@Tavaana_TavaanaTech

«ای داد از آن شب، ای داد!
ابلیس می زد فریاد:
«های ای نرون، روحت شاد!»
صد نارون، قیراندود،
از دود، پیچان میشد،
صد بید بُن، خون آلود،
از شعله ، رقصان، می زاد
دیوانه آتش افروخت
وان خیل زندانی سوخت؛
خاکستر از آنان کو
تا سوی ما آرد باد؟
سنگی نه و گوری نه،
اوراق مسطوری نه،
نام و نشان از آنان
دیگر که دارد در یاد؟
نه، نه! که آنان پاکند،
روشنگر افلاکند:
هر اختری از آنان
هر شب خبر خواهد داد.
سخت است، سخت، اما من
دانم که فردا دشمن
پا تا به سر خواهد سوخت
در آتش این بیداد.
ای مادران! دستادست،
شورنده، صف باید بست
تا دل بترکد از دیو،
فریاد! باهم فریاد!…»

شعری از سیمین بهـبهانی، که در پاییز ۱۳۶۷ و به یاد کشتار زندانیان سیاسی در تابستان آن سال سرود

امروز ۲۸ مرداد، سالگرد درگذشت سیمین بهبهانی است.

سیمین بهبهانی علاوه بر سرودن شعر همواره دستی نیز در فعالیت‌های اجتماعی و مدنی داشت. او در تاسیس کانون نویسندگان ایران حضور جدی داشت. در دهه‌های آخر زندگیش، سیمین را به عنوان یک فعال حقوق زنان می‌شناختند که مورد احترام ویژه فعالان جوان جنبش زنان بود. او اگرچه مانند همه شاعران احساسات شخصی خود را به شعر سروده، با این حال دغدغه‌های اجتماعی نیز جایگاه ویژه‌ای در شعر او داشت. عدالت‌خواهی، مبارزه با فقر و آسیب‌های اجتماعی، دفاع از حقوق زنان، دفاع از آزادی بیان و مقابله با سانسور تم اصلی بسیاری از اشعار اوست.
سیمین بهبهانی در سال‌های آخر عمر پربارش با محدودیت‌هایی از سوی حکومت ایران روبرو شد و اقتدارگرایان در رسانه‌های خود حملات زیادی به او می‌کردند. با این حال، او بر مسیر خود استوار ایستاده و از موضعی مادرانه آن‌ها را خطاب قرار می‌داد. او می‌خواست در وطنی که دوستش دارد، زندگی کند و زمانی که مرگ فرا می‌رسد همان جا به خاک سپرده شود، ۲۸ مرداد ۱۳۹۳ همان روز بود.

بیشتر بخوانید:
http://goo.gl/3LplMv

#سیمین_بهبهانی #حقوق_زنان #کشتار۶۷ #شاعر #آزادی_بیان #جنبش_زنان #یاری_مدنی_توانا

@Tavaana_TavaanaTech

زادروز فروغ فرخزاد

«آرزوی من آزادی زنان ایران و تساوی حقوق آن‌ها با مردان است... من به رنج‌هایی که خواهرانم در این مملکت در اثر بی عدالتی مردان می‌برند، کاملاً واقف هستم و نیمی از هنرم را برای تجسم دردها و آلام آن‌ها به کار می‌برم. آرزوی من ایجاد یک محیط مساعد برای فعالیت‌های علمی هنری و اجتماعی زنان است.» - فروغ فرخزاد

فروغ‌الزمان فرخزاد هشتم دی‌ماه ۱۳۱۳ در خیابان معزالسلطنه در محله امیریه تهران به دنیا آمد. پس از گذراندن دبستان و دبیرستان به هنرستان بانوان رفت و خیاطی و نقاشی فراگرفت. تا سال سوم در دبیرستان «خسرو خاور» درس خواند. یکی از هم‌کلاسی‌های فروغ می‌گفت: زنگ‌های انشا برای فروغ بدترین ساعات درس بود؛ همیشه می‌گفت که من از انشا متنفرم و بیزارم چرا که معلم انشا همیشه او را توبیخ می‌کرد و می‌گفت: فروغ تو این ‌ها را از کتاب‌ها می‌دزدی؟ فروغ گویا به خیاطی علاقه‌ی وافر داشت و می‌گفت وقتی از خیاطی برمی‌گردم بهتر می‌توانم شعر بگویم.

درباره فروغ فرخزاد بیشتر بخوانید:

https://tavaana.org/fa/ForoughFarokhzad

#پروفایل #فروغ_فرخزاد
#یاری_مدنی_توانا
#شعر
#شاعر

@Tavaana_TavaanaTech

سالگرد درگذشت شاعر رنگ

«غذاهای مادرم چه خوب بود. تازه من به او ايراد می‌گرفتم كه رنگ سبز خورش اسفناج چرا متمايل به كبودی است.
آدم چه دير می فهمد. من چه دير فهميدم كه انسان يعنی عجالتاً.
ايران مادرهای خوب دارد و غذاهای خوشمزه و روشنفكران بد و دشت های دلپذير.
و همين.»
شما کدام شعر سهراب را بیشتر زمزمه می‌کنید؟

درباره زندگی و زمانه‌ی سهراب سپهری بخوانید:
https://tavaana.org/fa/Sohrab_Sepehri

#یاری_مدنی_توانا
#نه_به_جمهورى_اسلامىژ
#سهراب_سپهری
#شعر
#شاعر
@Tavaana_TavaanaTech