لنین، رهبر اتحاد جماهیر شوروی، در ژانویه‌ی ۱۹۱۸ فرمان جدایی دین از کلیسا را ابلاغ کرد. مطابق با این فرمان و قوانینی که پیرو آن در اتحاد جماهیر شوروی به تصویب رسید، تصویب و اجرای قانون منحصراً حق دولت دانسته شد و نهادهای مذهبی از حق قانون‌گذاری محدود یا محلی (local) برای پیروان خود منع شدند و تصریح شد که هیچ شهروندی، به جهت برخورداری از یک باور مذهبی، نمی‌تواند حق ویژه‌ای نسبت به شهروندان دیگر مطالبه کند.

شهروندان می‌توانستند در خلوت منازل خود باورمند باشند یا نباشند. اما در عرصه‌ی عمومی، باورمندی و ناباورمندی به ادیان رسمی یا غیررسمی، نباید از منظر نهادهای دولتی تفاوتی را بین شهروندان ایجاد کند. بنابراین از تمامی اسناد رسمی، ذکر باورمندی و ناباورمندی حذف شد.

مدارس و مراکز آموزشی به کل از نهاد دین جدا شدند و مفاد درسی از آموزه‌های دینی زدوده شدند به طوری که این آموزه‌ها تنها در خلوت منازل قابل ارائه‌اند. همین‌طور انجمن‌ها و اتحادیه‌های دینی و کلیسایی، تحت همان قانون عمومی‌ای درآمدند که تمامی انجمن‌ها و اتحادیه‌های دیگر تابع آنند و نهادهای دینی به تبع تمامی اشخاص حقوقی دیگر که مجاز به مالکیت خصوصی ذیل مرام اشتراکی نیستند، از حق مالکیت خصوصی محروم شدند. انجمن‌ها و اتحادیه‌های دینی اجازه ندارند فراخوان «الزام‌آور» برای گردآوردن پیروان خود نشر دهند.

رهبران اتحاد جماهیر شوروی، هیچ‌گاه سیستم خود را رسماً ضددین یا باورمندی اعلام نکردند. اما مفسران و منتقدان آن سیستم، اطلاق تعبیر سکولاریسم سخت را در معنای سکولاریسمی که ضد دین و باورمندی‌ست، برای آن بجامی‌دانند. گفته می‌شود که هدف درازمدت رهبران اتحاد جماهیر شوروی، از صدور قوانینی از این دست که دائماً به‌روز می‌شد و تفصیل بیشتری پیدا می‌کرد، حذف تدریجی دین از عرصه‌ی حیات اجتماعی بود. به همین مناسبت عنوان «خداناباوری دولتی» (State Atheism) هم به آن سیستم اطلاق شده است.

#گفتگو_توانا #مدارا #خداناباوری #آتئیسم #سکولاریسم #سکولاریسم_سخت

@Dialogue1402