آموزشکده توانا
57.8K subscribers
30.2K photos
36.3K videos
2.54K files
18.6K links
کانال رسمی «توانا؛ آموزشکده جامعه مدنی»
عكس،خبر و فيلم‌هاى خود را براى ما بفرستيد:
تلگرام:
t.me/Tavaana_Admin

📧 : info@tavaana.org
📧 : to@tavaana.org

tavaana.org

instagram.com/tavaana
twitter.com/Tavaana
facebook.com/tavaana
youtube.com/Tavaana2010
Download Telegram
چُغازَنبیل، نیایشگاهی باستانی در خوزستان

#معبد شهر چغازبیل در ۶ بهمن‌ماه ۱۳۴۸ به ثبت آثار ملی ایران درآمد و در ۱۹ اردیبهشت ۱۳۵۸ به ثبت جهانی یونسکو رسید.این معبد نخستین اثری از ایران است که در فهرست #میراث_جهانی جای گرفته است و جهانیان این اثر تاریخی را یکی از مهم‌ترین دستاوردهای بشری می‌شناسند.

بسیاری از کارشناسان بر این نظر هستند که از مجموعه‌ی #میراث_فرهنگی ایران که در مجموعه‌ی میراث فرهنگی جهان ثبت شده‌اند معبد چغازنبیل به دلیل طرح‌های عمرانی و کاوش نفت در خطر آسیب‌های جدی هستند. تردد و عبور احشام یکی از امور زننده و ویران‌گری است که در این معبد بزرگ تاریخی اتفاق می‌افتد که موجب انباشت فضولات حیوانی می‌شود و همین‌طور بوی پساب‌های نیشکر مانع از آن می‌شود که گردش‌گران بتوانند از این منطقه دیدار داشته باشند.

چُغازَنبیل نیاش‌گاهی است باستانی که در زمان ایلام (عیلام) و چیزی حدود ۱۲۵۰ پیش از میلاد مسیح ساخته شده است. ایلام یا همان عیلام نام تمدنی است در منطقه‌ای که بخش وسیعی در جنوب غربی فلات ایران را در پایان هزاره‌ی سوم قبل از میلاد در بر می‌گرفت ولی در دوره‌ی هخامنشیان به منطقه‌ی جغرافیایی سوزیانا -شوش Susa- تقلیل یافت.

این محوطه در ۳۵ کیلومتری جنوب شهر باستانی شوش واقع شده است که بعد از حمله‌ی آشوری‌ها ناتمام ماند. چغازنبیل در سال ۱۹۷۹ در فهرست آثار جهانی یونسکو ثبت شد. محوطه‌ی چغازبیل را ژاک دمرگان و براون خلبان نیوزلندی که در سال ۱۳۱۴ در خوزستان به دنبال نفت بودند کشف و شناسایی کردند. و پس از این اتفاق رولان دومکنم، باستان‌شناس فرانسوی و هم‌کارانش از این محل دیدن کردند. در میان این هم‌کاران محسن مقدم از بنیان‌گذاران دانش‌کده‌ی هنرهای زیبای دانش‌گاه تهران که هم‌سری فرانسوی و باستان‌شناس داشت نیز حضور داشت.

عیسی بهنام از بنیان‌گذاران رشته‌ی باستان‌شناسی دانش‌گاه تهران و از پایه‌گذارن موزه‌ی مردم‌شناسی تهران در مورد کشف این معبد باستانی چنین می‌گوید: «در سال ۱۸۹۰ ژاك دمرگان زمين‌شناس معروف گزارش داد كه در ناحيه‌ی معروف به چغازنبيل معادن نفت وجود دارد. ظاهراً در نتيجه‌ی همين گزارش بود كه شركت نفت ايران به وجود آمد. در حدود ۵۰ سال بعد از آن تاريخ مهندسانی كه مشغول كار #نفت در آن ناحيه بودند به باستان‌شناسی كه در شوش كاوش می‌كردند آجری فرستادند كه روی آن نوشته‌هايی بود و همين آجر موجب آغاز يک رشته كاوش‌هايی در چغازنبيل شد كه منتهی به كشف آثار جالبی گرديد. بنابراين می‌توان گفت كه نفتی‌ها دين خود را به باستا‌ن شناسان در اين مورد ادا كردند. بسياری از ماها با قيافه‌ی مرحوم «دمكنم» آشنا هستيم. وی قسمت عمده‌ی عمر خود را در شوش گذراند و از سال ۱۹۳۶ تا ۱۹۳۹ در چغازنبيل مشغول تجسس بود. ولی مدت اقامت ساليانه‌‌ی دمكنم و وسائل كار او با عظمت تپه چغازنبيل تناسب نداشت. در واقع قسمتی از خاك اين ناحيه كه حاوی آثار باستانی است به يک‌صد هكتار می‌رسد و برج معبد آن كه در قديم #زيگوارت نام داشته در حال حاضر ۲۵ متر ارتفاع دارد.»

بیش‌تر بخوانید:
https://goo.gl/igkuuK

ُغازَنبیل
#آثارباستانی

@Tavaana_Tavaanatech
سرنوشت آثار و اشیای تاریخی ایران هنگام وقوع انقلاب چه شد؟

بخشی از خاطرات «مهدی حجت » بنیان‌گذار سازمان میراث فرهنگی در جمهوری اسلامی و رئیس حال حاضر ایکوموس ایران (شورای بین المللی بناها و محوطه ها)، از دوران انقلاب و تلاش برای نگهداری میراث فرهنگی در اینجا خلاصه شده است. در کوران تغییر سیاسی یک نظام و وضعیت اقتصادی جامعه در آستانه دگرگونی و در میانه یک جنگ هشت ساله، چه تلاش‌هایی برای نگهداری از بناها و محوطه‌های تاریخی صورت گرفت؟

او در مصاحبه‌ای با ایران آنلاین می‌گوید که در روزهای ملتهب بعد از انقلاب «نخستین و مهم‌ترین گام جلوگیری از حفاری‌های غیرمجاز و حفاظت از تپه‌های تاریخی و بناهای باستانی بود. البته تخریب در یکی دو سال اول خیلی مهم نبود. نگرانی از سال ۵۹ با شروع جنگ، افزایش یافت که طبیعتاً در جنگ به محوطه‌ها و بناها هم آسیب وارد می‌شد.»

حجت معتقد است که در اول انقلاب به دلیل آن‌که «آیت‌الله خمینی و آیت‌الله طالقانی و غیره اعلام کردند که اموال و آثار متعلق به کاخ‌ها، انفال و بیت‌المال است و حرام است به آن‌ها دست زدن، دزدی نداشتند.»

او می‌گوید: «اشیایی که در اختیار مردم بود خیلی قابل شناسایی نبود. البته بسیاری از وابستگان به نظام و ثروتمندان، چون باور نداشتند که انقلاب به ثبات برسد و فکر می‌کردند که برمی‌گردند، همه اموالشان را از کشور خارج نکردند. شاید جواهرات مخصوص خانم‌ها و بعضی از اشیای گران‌قیمت توسط آقایان از کشور خارج شد. بنابراین خیلی از اشیا را با خود نبردند که این اشیا هم در اختیار بنیاد مستضعفان قرار گرفت.»

بنیان‌گذار سازمان میراث فرهنگی در پاسخ به این پرسش که چرا اموال فرهنگی به بنیاد مستضعفان رسید؟ می‌گوید: «شورای انقلاب که تشکیل شد قرار شد که براساس قانون مجموعه کاخ‌های متعلق به شاه را در اختیار میراث فرهنگی بگذارند و مجموعه دارایی‌های کسانی که دادگاهی شدند و وابسته به حکومت شاهنشاهی بودند، به بنیاد برسد. امام فرموده بودند از ثروتمندان بگیرند و در اختیار مستضعفین قرار بدهند. بنابراین بهره برداری از آن‌ها به نفع مستضعفان به بنیاد رسید.»

حجت در ادامه درباره تخریب تخت جمشید این‌گونه توضیح می‌دهد: «تعدادی از افراد با بیل، کلنگ و چکش، سوار سه تا مینی بوس می‌شوند تا بروند تخت جمشید را خراب کنند. چون آن را نشانه شاهنشاهی می‌دانستند. مرحوم طالقانی درباره تخریب آثار ملی بیانیه می‌دهند. چند تا از بچه‌های حزب اللهی که از تخت جمشید نگهداری می‌کردند، آنجا می‌ایستند و بیانیه را برای معترضان بلند بلند می‌خوانند. حرف مرحوم طالقانی برای آن‌ها حجت می‌شود و برمی‌گردند. به هرحال هر انقلابی یک بعد هیجانی هم دارد. مثلاً نخستین «آرم» و «نمادی» که برای جشنواره فیلم فجر طراحی کردند، نماد تخت جمشید بود که منفجر می‌شد اما کم کم هیجان‌ها که فرو نشست آگاهی جای آن را گرفت.»

او می‌گوید که برخی از موزه‌های شیوخ عرب مملو از آثار ایرانی است و «حتی موزه‌های دولتی در قسمت گنجینه‌هایشان تعداد زیادی اشیا دارند که اشیای روخاکی یا زیرخاکی ایران هستند. به‌ویژه کتاب‌های خطی، انگشتری، مینیاتورها و غیره. این‌ها خیلی راحت از گیت رد می‌شوند. وقتی یک کوزه سفالی بسته‌بندی می‌شود و از زیر گیت رد می‌شود، چیزی نشان داده نمی‌شود.»
#انقلاب #آثارباستانی #تاریخی #بنیادمستضعفان
@Tavaana_TavaanaTech
«کوه خواجه‌»ی زابل، #تخت_جمشید خشتی ایران

«آخ اگه بارون بزنه!»

اگر هنوز این بنای خشتی پابرجاست به دلیل خشک‌سالی سال‌های اخیر سیستان و بلوچستان است و اگر بارندگی‌ها حتا در شرایط سالانه انجام می‌شد، امروز دیگر کوه خواجه نمی‌توانست خودنمایی کند.

اول اردیبهشت ۱۳۴۵ کوه خواجه توسط وزارت فرهنگ و هنر با شماره ثبت ۵۴۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. «ارنست امیل هرتسفلد»، باستان‌شناس و ایران‌شناس آلمانی که در سال‌های ۱۹۲۳ تا ۱۹۲۵ میلادی بخش‌هایی از پاسارگاد و تخت جمشید را برای اولین‌بار مورد کاوش قرار داده بود، با بررسی کوه خواجه و آثار باستانی آن، نام «تخت جمشید خشتی» را برای این مجموعه کاخ‌ها برگزیده بود. کوه خواجه یا کوه اوشیدا که به کوه رستم نیز شهرت دارد، تنها عارضه‌ی طبیعی در دشت سیستان است که در ۳۰ کیلومتری جنوب غربی شهر #زابل قرار دارد. اوشیدا در زبان #فارسی به معنای ابدی است. کوه خواجه از مهم‌ترین آثار باستانی دوره‌های #اشکانی، #ساسانی- #اسلامی به شمار می‌آید.

این کوه ذوزنقی‌ای شکل نزد پیروان سه دین #اسلام و #مسیحیت و #زرتشت، کوهی مقدس است. این #کوه از سنگ‌های بازالت سیاه‌رنگ تشکیل شده و با ارتفاع ۶۰۹ متر از سطح دریا، مانند جزیره‌ی در میانه‌ی دریاچه‌ی هامون قرار گرفته است. در اطراف این کوه آثار باستانی بسیاری قرار دارد که از دوره‌های ساسانیان، اشکانیان باقی مانده است. از اماکن دوره‌ی اسلامی و همین‌طور معبد بودایی نیز در اطراف این کوه می‌توان نشان گرفت.
کوه خواجه برای اولین‌بار در سال ۱۹۱۶ میلادی توسط «اورل اشتین»، باستان‌شناس انگلیسی کشف شد.این باستان‌شناس بیشتر به خاطر کاوش‌هایش در آسیای میانه شناخته شده است. در سال ۱۹۶۱ باستان‌شناس دیگری که معماری ایتالیایی بود به نام «گوئلینی» کاوش‌های محدود دیگری در آثار کوه خواجه انجام داد.

از #آثارباستانی اطراف این کوه می‌توان به مجموعه‌ای از کاخ‌ها، فلعه‌ی کهک کهزاد، قلعه‌ی چهل دختر، قلعه‌ی سرسنگ، آرام‌گاه خواجه غلطان، ساختمان پیرگندم بریان، خانه‌ی شیطان و قبرهای دوران اسلامی اشاره کرد. یکی از مهم‌ترین و شاخص‌ترین این بناهای #باستانی این منطقه، آتش‌کده‌ای قدیمی است که باستان‌شناسان قدمت آن را به قرن اول پیش از میلاد بازمی‌گردانند. این آتش‌کده دارای یک تالار مرکزی در وسط و راه‌روهایی در اطراف آن است. کوه خواجه در واقع قلعه‌ای عظیم و دژ شهری منحصر به فردی است که از دوره‌ی اشکانیان و #ساسانیان باقی مانده است. از دیگر بناهای تاریخی موجود در کوه خواجه، کاخی است که به دوره‌ی ساسانیان تعلق دارد که #معماری منحصر به فرد آن دیدنی است.

در جلو این کاخ حیاطی با منظره‌ای بسیار زیبا قرار گرفته است. در بخش جنوبی این تپه، معبدی خشتی وجود دارد که مربوط به دوره‌ی پیش از اسلام است. این #معبد کرچک چهل گنجه نام دارد. ازبناهای پس از اسلام می‌توان به مقبره‌ی خواجه مهدی‌بن‌محمد‌بن خلیفه اشاره کرد که در جوار زیارت‌گاه‌های خواجه قلتان و پیرگندم بریان واقع شده است.

بیش‌تر بخوانید:
http://bit.ly/1yVbfP3
اگر این #بنای_تاریخی را دیده‌اید و یا اطلاعات بیش‌تری از آن دارید با ما در میان بگذارید

@Tavaana_TavaanaTech
👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇
«شهر سوخته»، شهرمتمدن ِ چندهزار ساله،استان #سیستان و #بلوچستان

در روز اول اردیبهشت ماه سال ۱۳۴۵ شهر سوخته در فهرست آثار ملی ثبت شد.

«شهر سوخته» در۵۶ کیلومتری زابل و در حاشیه‌ی جاده‌ی زابل-زاهدان در استان سیستان و بلوچستان قرار گرفته است. «استان سیستان و بلوچستان» به عنوان پهناورترین استان در ناحیه‌ی جنوب شرق ایران است. این استان ۱۲۱۰ کیلومتر مرز خاکی با دو کشور پاکستان و افغانستان و ۳۷۰ کیلومتر مرز آبی در کرانه‌های شمالی دریای عمان و از شمال به استان خراسان جنوبی، از جنوب به دریای عمان، از شرق به کشورهای پاکستان و افغانستان و از غرب به استان‌های هرمزگان و کرمان محدود شده است. مساحت این استان ۱۸۷۵۰۲ کیلومتر مربع است.» «شهر سوخته» بنا برتخمین برخی از باستان‌شناسان بیش از شش‌هزار سال قدمت دارد و در ۳۲۰۰ سال پیش از میلاد مسیح پایه‌گذاری شده است و مردم بین چهار دوره بین سال‌های ۳۲۰۰ تا ۱۸۰۰ قبل از میلاد در این شهر ساکن بوده‌اند.

در سی‌وهشتمین اجلاس #یونسکو که در تاریخ ۲۲ ژوئن ۲۰۱۴ برابر یا اول تیرماه ۱۳۹۳ برگزار شد شهر سوخته به عنوان میراث جهانی یونسکو ثبت شد. این محوطه‌ی باستانی هفدهمین اثر تاریخی ایران در فهرست یونسکو محسوب می‌شود و علاوه بر این با این قدمت چندهزار ساله به عنوان یکی از پیش‌رفته‌ترین شهرهای باستانی دنیا نیز شناخته می‌شود. «کلنل بیت» که یک مامور نظامی بریتانیایی بود از اولین کسانی است که در دوره‌ی قاجاریه این محوطه را شهر سوخته نامید. «اورل اشتاین»، باستان‌شناس مجارستانی‌الاصل که تبعیت انگلیسی داشت و به دلیل کاوش‌هایش در آسیای میانه شهرت دارد از دیگر افرادی است که با دیدار از این محوطه در سال ۱۹۳۷ اطلاعات مفیدی را در مورد این منطقه در اختیار دیگران قرار داده است. اول اشتاین در سال ۱۹۴۳ در شهر کابل در افغانستان درگذشت.

شهر سوخته هم‌چنین از سال ۱۳۴۶ تا سال ۱۳۵۷ توسط باستان‌شناسان ایتالیایی که سرپرستی آن را فردی به نام «مارتیسو توزی» بر عهده داشت مورد بررسی و کاوش‌های بسیار قرار گرفت. بر اساس کاوش‌های باستان‌شناسان، شهر سوخته ۱۵۱ هکتار وسعت دارد. این پژوهش‌ها نشان می‌دهد که این محوطه برخلاف اکنون که محیطی بیابانی دارد و فقط درختان گز در آن وجود دارد در ۵ هزار قبل منطقه‌ای سبز و با پوشش گیاهی بسیار بوده است. در این #شهر_سوخته #آثارباستانی فراوانی در کاوش‌های مختلف کشف شده است. جام سفالینی در این کاوش ها به دست آمده که به ۵۰۰۰ سال پیش تعلق دارد و بسیاری از باستان‌شناسان تصویر روی این جام را «اولین تصاویر متحرک، انیمیشن» در دنیا می‌شناسند. این تصویر بزی را در حال حرکت و پریدن به سمت درختان نشان می‌دهد. این طرح وظرافت آن موجب تعجب بسیاری از باستان‌شناسان شده است.
بیشتر بخوانید:
https://tavaana.org/fa/Shahre_Sookhteh

@Tavaana_TavaanaTech
«کوه خواجه‌»ی زابل، تخت جمشید خشتی ایران
goo.gl/IXLckU

«آخ اگه بارون بزنه!»

اگر هنوز این بنای خشتی پابرجاست به دلیل خشک‌سالی سال‌های اخیر سیستان و بلوچستان است و اگر بارندگی‌ها حتا در شرایط سالانه انجام می‌شد، امروز دیگر کوه خواجه نمی‌توانست خودنمایی کند.

اول اردیبهشت ۱۳۴۵ کوه خواجه توسط وزارت فرهنگ و هنر با شماره ثبت ۵۴۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. «ارنست امیل هرتسفلد»، باستان‌شناس و ایران‌شناس آلمانی که در سال‌های ۱۹۲۳ تا ۱۹۲۵ میلادی بخش‌هایی از پاسارگاد و تخت جمشید را برای اولین‌بار مورد کاوش قرار داده بود، با بررسی کوه خواجه و آثار باستانی آن، نام «تخت جمشید خشتی» را برای این مجموعه کاخ‌ها برگزیده بود. کوه خواجه یا کوه اوشیدا که به کوه رستم نیز شهرت دارد، تنها عارضه‌ی طبیعی در دشت سیستان است که در ۳۰ کیلومتری جنوب غربی شهر #زابل قرار دارد. اوشیدا در زبان #فارسی به معنای ابدی است. کوه خواجه از مهم‌ترین آثار باستانی دوره‌های #اشکانی، #ساسانی- #اسلامی به شمار می‌آید.

این کوه ذوزنقی‌ای شکل نزد پیروان سه دین #اسلام و #مسیحیت و #زرتشت، کوهی مقدس است. این #کوه از سنگ‌های بازالت سیاه‌رنگ تشکیل شده و با ارتفاع ۶۰۹ متر از سطح دریا، مانند جزیره‌ی در میانه‌ی دریاچه‌ی هامون قرار گرفته است. در اطراف این کوه آثار باستانی بسیاری قرار دارد که از دوره‌های ساسانیان، اشکانیان باقی مانده است. از اماکن دوره‌ی اسلامی و همین‌طور معبد بودایی نیز در اطراف این کوه می‌توان نشان گرفت.
کوه خواجه برای اولین‌بار در سال ۱۹۱۶ میلادی توسط «اورل اشتین»، باستان‌شناس انگلیسی کشف شد.این باستان‌شناس بیشتر به خاطر کاوش‌هایش در آسیای میانه شناخته شده است. در سال ۱۹۶۱ باستان‌شناس دیگری که معماری ایتالیایی بود به نام «گوئلینی» کاوش‌های محدود دیگری در آثار کوه خواجه انجام داد.

از #آثارباستانی اطراف این کوه می‌توان به مجموعه‌ای از کاخ‌ها، فلعه‌ی کهک کهزاد، قلعه‌ی چهل دختر، قلعه‌ی سرسنگ، آرام‌گاه خواجه غلطان، ساختمان پیرگندم بریان، خانه‌ی شیطان و قبرهای دوران اسلامی اشاره کرد. یکی از مهم‌ترین و شاخص‌ترین این بناهای #باستانی این منطقه، آتش‌کده‌ای قدیمی است که باستان‌شناسان قدمت آن را به قرن اول پیش از میلاد بازمی‌گردانند. این آتش‌کده دارای یک تالار مرکزی در وسط و راه‌روهایی در اطراف آن است. کوه خواجه در واقع قلعه‌ای عظیم و دژ شهری منحصر به فردی است که از دوره‌ی اشکانیان و #ساسانیان باقی مانده است.
از دیگر بناهای تاریخی موجود در کوه خواجه، کاخی است که به دوره‌ی ساسانیان تعلق دارد که #معماری منحصر به فرد آن دیدنی است.

در جلو این کاخ حیاطی با منظره‌ای بسیار زیبا قرار گرفته است. در بخش جنوبی این تپه، معبدی خشتی وجود دارد که مربوط به دوره‌ی پیش از اسلام است. این #معبد کرچک چهل گنجه نام دارد. ازبناهای پس از اسلام می‌توان به مقبره‌ی خواجه مهدی‌بن‌محمد‌بن خلیفه اشاره کرد که در جوار زیارت‌گاه‌های خواجه قلتان و پیرگندم بریان واقع شده است.

بیش‌تر بخوانید:
http://bit.ly/1yVbfP3
اگر این #بنای_تاریخی را دیده‌اید و یا اطلاعات بیش‌تری از آن دارید با ما در میان بگذارید


https://t.me/joinchat/B5XELjvByQFyPHYQMdMTiQ