​Уйқусизлик муаммоси кўпчиликка таниш бўлса керак. У ҳар қандай ҳолат сингари ўз-ўзидан пайдо бўлиб қолмайди. Уйқу билан боғлиқ муаммоларнинг турли сабаблари бор: стресс ва чарчоқ, депрессия ва неврологик касалликлар, кучли ҳаяжон, кун тартиби ва дам олишнинг бузилиши, соматик хасталиклар ва оғриқ. Агар бир ойда камида икки марта уйқу бузилса, зудлик билан шифокорга мурожаат қилиш зарур.
Баъзи бир одамлар шифокорга боришни исташмайди ва уйқусизликка қарши мустақил курашмоқчи бўлади. Натижада дорилар ичилади, афсуски бундай препаратлар сабабни йўқотмайди, фақатгина вақтинчалик чора ҳисобланади. Дорилар тугагандан кейин организм яна олдинги ҳунарини бошлайди.

❓Нима қилиш керак?
Биринчидан, кун тартибини таҳлил қилиш лозим. Мириқиб ухлаш учун инсон кун давомида фаол бўлиши лозим, яъни куннинг 2/3 қисмида ишлаб, 1/3 қисмида дам олиш зарур. Ақлий меҳнатнинг ўзи етарли эмас, жисмоний фаоллик ҳам албатта бўлиши лозим. Уйқусизликдан азият чекувчи инсонларга кечга яқин, уйқудан камида 4 соат аввал қуйидаги машқларни бажариш тавсия этилади.

Жисмоний юкламалар
Бунга спорт ёки гимнастика билан шуғулланиш, тоза ҳавода сайр қилиш (1-2 соат) киради.

➡️1-машқ
Қоринни пастга қилиб ётиб олинг. Бош пастга қараб жойлашади, қўллар икки томонга чўзилган. Нафас олиб чиқарганда қўлларни ҳар томонга ҳаракатлантиринг. Ҳар бир аъзо текис жойлашиши керак.
Ушбу машқни 10-15 марта такрорланг.

➡️2-машқ
Тепага қараб ётган ҳолда оёқларни икки ёнга кетма-кет букинг. Аввал ўнг томонга, кейин чапга. Бунда танангиз текис туришига аҳамият беринг. Тўғри нафас олишни унутманг.
Машқни 10-15 марта бажаринг.

➡️3-машқ
Тепага қараб ётинг ва бир оёғингизни иккинчи оёғингиз тиззаси устига қўйинг. Оёқларингиз бир-бирига яқин жойлашсин. Бу ҳолатни 5-10 сония ушлаб туринг, сўнг дам олинг.
Машқни 10-15 марта қайтаринг.

➡️4-машқ
Бир оёқни букинг ва қорнингизга қўлларингиз ёрдамида теккизинг. 10-15 сония ушлаб туринг. Сўнг иккинчи оёқни худди шундай ҳаракатлантиринг.
10-15 марта бажаринг.

➡️5-машқ
Бу машқ ерга ўтирган ҳолатда бажарилади. Оёқлар бирлаштирилиб, тиззалар икки томонга букилади. Қўллар билан тиззаларни ушлаб, бошни олд томонга чўзамиз. Бу машқ бел мушакларини чўзади ва уларга эгилувчанлик бағишлайди.
10-15 марта такрорланади.

2) Бўшаштирувчи муолажалар.
Асалли ёки ромашкали чой ухлашга ёрдам беради. 15-20 дақиқа давомида илиқ ванна қабул қилиш, тузли ванналар ҳам тавсия этилади. Бундан ташқари, оёқ кафтини массаж қилиш ёрдам беради. Чунки оёқ устида 7 мингта асаб толалари бор. Уларга таъсир қилиш орқали бутун организмни соғломлаштирамиз. Массаж бармоқлардан бошлаб товонга қараб давом эттирилади. Айланма ҳаракатлар қилиш мумкин. Бундай массажни 5-7 марта такрорлаган ҳолда, 10-30 кун давомида бажарса бўлади.

Унутманг, уйқу асаб тизимининг муҳим воситаси ва у бутун организмга таъсир ўтказади. Шунинг учун унга эътиборли бўлинг.

#СукутСақлама

​Таҳририятимизга психолог Татьяна Изумрудованинг манипуляторни аниқлаш ва токсик муносабатларни чиқиш ҳақидаги китобини бериб юборишди. Волонтёримиз Нигина Худайбергенова китобни ўқиб ўз фикрини қолдирди:

Китоб ёзувчининг зўравон бўлиб чиққан эркак ўртасидаги муносабатлар ҳақидаги ҳикояга асосланган. Шахсий тажриба қарамлик муаммосини кутилмаган томондан очишга ёрдам беради. Бизнинг олдимизда ночор қурбон эмас, қатъиятли учинчи шахс эмас, балки унинг чегаралари қандай бузилганлигини аниқ тушунадиган, лекин айни пайтда бундай муносабатларда қоладиган аёл турибди. У бир вақтнинг ўзида ҳамма нарсани тузатишга интилади ва бу вазиятда ўзининг заифлигини англайди.

Муаллиф ўзини заиф ҳолатда кўрсатишдан чўчимас ва бундай ҳолатга ҳатто ўзига ишонган инсон ҳам тушиши мумкинлигини кўрсатади.

Китобнинг яна бир муҳим жиҳати - унда абьюзерлар тилидан ҳам бир неча ҳикоялар келтирилади.

Муаллиф қурбон позициясида бўлган бир қанча мижозлари билан суҳбатдан парчаларни келтиради. Бунда аввало сизга зўравонлик содир этишмоқдами ёки сиз зўравонлик содир этишингиз мумкинми - аниқлаш муҳимлиги айтилади. Партнёрингиз таҳдид, жисмоний зўравонликка йўл қўйса, бу ҳолатни мустақил тўғирлашингиз амри маҳол.

Сиз абьюзив муносабатлар ҳақида қандай китоблар ўқигансиз? Шарҳларда бўлишинг.

Нигина Худайбергенова

#СукутСақлама #Тавсия

Самарқандда Исроилда ишлаётган хотинига жаҳл қилиб, уч нафар фарзандини пичоқлаб ўлдирган воқеаси ҳамон барчани ларзага солмоқда.

Ўша машъум воқеа биринчиси эмас. Самарқанд вилоятида Россияда ишлаётган эрига жаҳл қилиб болаларини ўлдириш билан таҳдид қилган ва буни камерага ёзган аёл ЖК 112-моддаси бўйича жазоланганди.

Бундан ташқари, жорий йилнинг май оқида Самарқанд вилоятининг Тойлоқ туманида эркак Россияга ишлашга кетган аёлидан ўч олиш мақсадида икки ўғлини буғиб ўлдиради. Унга қарши ЖК 97-моддаси билан жиноий иш қўзғатишган.

Мазкур ҳолатларнинг барчаси биттагина Самарқанд вилоятида содир бўлган. Демак бу фожеанинг кўлами жуда катта. Илдизлари эса маиший ўч олишдан ҳам чуқур.

Нега ота-оналар ўч олиш воситаси сифатида фарзандидан фойдаланишни ўзларига эп кўришади?

Бундай ҳолатлар камдан-кам учрайдиган ҳодиса деб ўйласангиз, адашасиз. Кўпинча, собиқ ёки ҳозирги турмуш ўртоқларга нисбатан туйғуларига дош бера олмаган, келиша олмаган ҳолда, катталар манипуляция объекти сифатида болани танлайдилар. Бола ҳис-туйғуларга босим ўтказиш, айрилиқдан кейин шундоқ ҳам мавжуд бўлган оғриқни яна кучайтиришга ишлатилади. Бундай вақтда катталар ота-она эканлигини унутишади.

Ўз ҳис-туйғуларини жиловлай олмаслик бир томон, жамиятимизда яқинларини "ўзиники" деб ҳисоблаш ҳисси жудаям кучли. Бу эр-хотинлик ва фарзандлар билан муносабатда айниқса яққол кўринади.

Эр ёки хотиннинг шахсини ҳурмат қилсангизгина, ажримни ёки бошқа ҳолатни оғриқсиз қабул қилиш мумкин. Болангизнинг шахсини ҳурмат қилсангизгина, уни ўзингиздан ажрата оласиз ва ўз ҳаётини яшашга қўйиб берасиз. У сизнинг мулкингиз эмас. Ва асло эр-хотинлик муносабатини тикловчи восита ҳам эмас...
 
Нигина Худайбергенова

#СукутСақлама #Болалар

​Ўша кунни Азиза (исми ўзгартирилди) аниқ-тиниқ эслаб қолди. 16 май куни болалар билан кўчага айланишга чиқишади. Телефони уйда зарядда қолади.
⠀
Кўчадан қайтгач, Азиза унинг атири ҳидини сезди. Бунгача собиқ эри унда квартира калитини қолганини инкор этган. Аёл ҳожатхонага кириб, ўша ерда бекиниб олди. Ўғли ҳам синглиси билан хонага кириб олади.
⠀
Эркак ҳожатхона эшигини тақиллатиб, очишни талаб қилади. Болаларни қўрқитмаслик учун Азиза эшикни очади ва эркак уни ушлаб, ётоқхонага судрайди ва эшикни ёпади. Эркак уни ҳақоратлаб, бир неча марта деворга уради, кейин эса аёл қўлида пичоқни кўриб қолади.
⠀
Пичоқни ўткир томони билан ушлагани учун эркакнинг қўли қонаб кетди. Азизанинг ўғли бундай низоларни аввал ҳам кўргани учун дарҳол эшикдан чиқиб, қўшниларни ёрдамга чақиради. Эркак очилган эшик овозидан қўрқиб, хонадондан ғойиб бўлади.
⠀
Азиза 102 га қўнғироқ қилади. Тез орада участка нозири келади. Тез ёрдам ҳам келди. Аёлнинг айтишича, участка нозири шифохонага ётмасликка ундаган, гўёки болалар ёлғиз колиб кетади. Ўша куни кечқурун жабрланувчини участкага чақиришади. Эркак ва унинг онаси ҳам ўша ерда эди.
⠀
Эркак унга "дарс бериш" учун унга ташланганини айтади. Шунингдек у аёл телефонидан суратларини юклаб олиб, уларни интернетда тарқатиш билан таҳдид қилган.
⠀
Участка нозири кўкарган жойлар йўқми, демак шунчаки безорилик деб баҳоланишини айтади. Азизани шифохонада кўрикдан ўтказиб, рентген қилишди. Ва юмшоқ тўқималар лат ейиши ташҳиси қўйилади. Эртасига судга оид тиббий экспертиза ҳам қилинади. Ва аёлга саломатлигига енгил тан жароҳатлари етказилганини тасдиқлади.
⠀
Участка нозири эр томонида бўлиб, Азиза бўлган воқеада ўзи айбдорлигини уқтиради. Аёл эса участка нозирининг ҳатти-ҳаракатлари устида ариза беради. Аммо прокуратура ҳам уларни кўриб чиқишга шошилмасди.
⠀
Шу кунларда Азизанинг воқеаси нима билан тугаганини маълум қиламиз. Бизни кузатинг.
⠀
#СукутСақлама

Оҳангаронда ҳуқуқни ҳимоя қилиш органлари ҳодими аёлни зўрлади. Бу ҳақида "Эзгулик" жамияти аъзоси Мурод Махсудов ўз саҳифасида маълум қилди:

"23-24 июнь куни К.А. исмли аёл Охангарон шаҳри ИИБ ходими, профилактика инспектори С.Н. томонидан зўрланди.

Зўрланганидан кейин у ҳақоратланиб, жисмоний босимга учради, эри уни иккита вояга етмаган боласи билан ташлаб кетди. Буларнинг кетидан аёл ўз жонига қасд қилди.

Айни дамда гумонланувчига нисбатан бирон айблов ҳам қўйилмаган, эҳтиёт чораси ҳам қўлланилмаган.

Тошкент вилоят ИИБ ахборот хизмати маълум қилишича, номусга тегиш ҳолати тасдиқланмаган, буни судга оид тиббий экспертиза ҳам кўрсатди.

Жабрланувчининг яқинлари фикрича, жиноят ИИБ раҳбарияти томонидан яширилмоқда.

Ҳуқуқни ҳимоя қилиш органлари вазиятни ҳолис ўрганиб, тегишли чора кўришига ишонамиз.

#СукутСақлама #АдолатТалабҚиламиз

​Фалон актриса ошқозонини кичрайтирган экан роса чиройли озибди, бошқасининг териси жуда хунук осилиб қолибди. Ошқозонни кичрайтириш соғлиқ учун хавфли эмасми? Жуда тез ва муаммосиз озишнинг осон йўлими бу? Кейинчалик одам барибир яна семириб кетармиш…

Бу каби саволлар бугунги кунда урфга айланган “озиш операциялари”га тегишли. Хоҳ ўзимизда бўлсин, хоҳ хорижда, ортиқча вазндан азият чекаётган кўплаб аёл-қизларимиз ушбу жарроҳлик операциясига мурожаат қилишмоқда. Таъкидлаш керак, нафақат бизнинг мамлакатда, балки бутун дунёда бариатрик операция дея номланадиган ушбу жарроҳлик амалиёти турига қизиқиш катта.

ЖССТ семизликни глобал муаммо дея эътироф этади. 2020 йилги маълумотларга кўра, дунё бўйича 2 миллиарддан ортиқ одамлар ортиқча вазндан азият чеккан. Бу эса сайёрамиз аҳолисининг 30% ини ташкил этади. Семизлик муаммосига дуч келган инсонлар учун қандли диабет, юрак-қон томир, бўғим, онкология касалликлари хавфи юқори бўлади. Шунинг учун ҳам семизликни даволаш ва соғлом турмуш тарзига риоя қилиш жуда муҳим.

Бугун биз ушбу мавзуга хос кўп учрайдиган саволларга мутахассислар фикрларига асосланиб жавоб топишга ҳаракат қиламиз.

Бариатрик жарроҳликни озмоқчи бўлган ҳар қандай инсон қилдириши мумкинми?

❌Йўқ, мумкин эмас. Бу операция учун аниқ ва қатъий кўрсатмалар ва қарши кўрсатмалар мавжуд.

👉Кўрсатмалар

● 17 ёшдан 65 ёшгача;
● ТВИ (тана вазни индекси) 40 ва ундан юқори;
● жиддий ҳамроҳ касалликларида (метаболик синдром, қандли диабет) ТВИ 30-40;
● одам вазни кескин равишда ортиб кетса ва қачондир семизликдан азият чеккан бўлса, ТВИ 30 дан кичик.

❗️Қарши кўрсатмалар

● ошқозон ва ўн икки бармоқ ичак яраси яллиғланиши;
● ҳомиладорлик;
● онкологик касалликлар;
● руҳий ўзгаришлар: оғир депрессиялар, психозлар, психофаол моддаларни суиистеъмол қилиш (спиртли ичимликлар, гиёҳванд моддалар), турли психопатиялар;
● ҳаётий муҳим аъзолардаги ортга қайтмас оғир жараёнлар.

➡️Давоми сайтимизда: https://nemolchi.uz/uz/strong-semizlik-zhonimga-tegdi-osh-ozonimni-kichrajtirsammikan-strong-strong-muammo-echimi-aerda-strong/