Ўзбекистоннинг аёл режиссёрлари:
Қамара Камолова 1938 йилда Ўзбекистонда туғилган. 1962 йилда С.А.Герасимов номидаги Бутунроссия давлат кинематография институтининг режиссёрлик факультетини тамомлаган. Кино саноатида ўз фаолиятини аниматор сифатида бошлади. Шунингдек, у кўплаб филмлар сценарийлари муаллифи ҳисобланади. Режиссёрлик фаолияти давомида қилган меҳнати учун Қамара Камолова кўплаб мукофотларга сазовор бўлган, масалан, Ўзбекистон ССРда хизмат кўрсатган санъат арбоби (1982), иккинчи даражали Ўзбекистон Республикаси Давлат мукофоти (2007) ва бошқалар.
Тайёрлади: Толибжонова Мохларой
Дизайн: Эркабаева Нодира
#СукутСақлама #Аёллар
Қамара Камолова 1938 йилда Ўзбекистонда туғилган. 1962 йилда С.А.Герасимов номидаги Бутунроссия давлат кинематография институтининг режиссёрлик факультетини тамомлаган. Кино саноатида ўз фаолиятини аниматор сифатида бошлади. Шунингдек, у кўплаб филмлар сценарийлари муаллифи ҳисобланади. Режиссёрлик фаолияти давомида қилган меҳнати учун Қамара Камолова кўплаб мукофотларга сазовор бўлган, масалан, Ўзбекистон ССРда хизмат кўрсатган санъат арбоби (1982), иккинчи даражали Ўзбекистон Республикаси Давлат мукофоти (2007) ва бошқалар.
Тайёрлади: Толибжонова Мохларой
Дизайн: Эркабаева Нодира
#СукутСақлама #Аёллар
#Ўқувчилардан
Мен ёшлигимдан ота-онамнинг соғлигида муамоси бўлгани учун турли қариндошларимнинг уйида улғайганман. Лекин шунга қарамай онам менга яхши тарбия берган ва 4-5 ёшлигимнинг ўзидаёқ ички кийим билан ўралган зона ҳеч кимга кўрсатилмаслиги ва бошқаларнинг танасининг бу қисмига тегилмаслиги керак эканини ақлан тушунар эдим.
Лекин шундай воқеа ҳаётимда содир бўлган. Мен амакимнинг уйида бир мунча яшашга мажбур бўлганман, 5-6 ёш атрофи эдим... ва амакимнинг 9-синфда ўқийдиган ўғли бўлган. Унинг ҳам мен тенги синглиси бор эди. Биз бирга беркинмачоқ ўйнай бошлаган эдик. У синглиси билан беркиниши керак эди. Уларнинг уйи қишлоқда эди. Биз ҳовлининг чет қисмида бўлганмиз. Мен уларни излашим керак бўлган ва амакимнинг ўғли яширинмаган ва қаршимда пайдо бўлган ва жинсий аъзосини кўрсатганча тегинишни хоҳлайсанми деган. Бу иш уят эканлигини сезиб, у ердан қочиб кетганча катталар бор жойга борганман.
Ўйлаганманки, агар атрофимда кимдир бўлса, у бошқа бундай уятли иш қила олмайди. Лекин мен у уйдан кета олмасдим, ота-онам узоқда. Кечалари қишлоқ жойида чироқ ўчиши одатга айланган. Яна бир чироқсиз бир тун. Ҳаммамиз бир уйда ётганмиз. Мен ва амакимнинг мендан 6 ёш котта қизи ва мен тенги қизи бирга эдик.
Амакимнинг ўғли ўша хонага кирган, синглисининг ёнига келиб ётиб олган. Орамизда синглиси бор, менга тегинмайди деб ўйлаганман. Лекин у синглисини қучоқлаш баҳонасида бармоқларини оёқларимга, сўнгра оёқларим орасига киритган. Қиш пайти бўлгани учун унинг ҳаракатлари ташқаридан кўрпа остида сезилмаган. Мен ҳеч нарса қила олмаганман. Айни ўша дамда мен шок ҳолатга тушиб қолганман. Ётган жойимдан туриб кетганман. Атрофдаги ҳамма менга қараб қолган. Ўзимни уятсиз ва аҳмоқдек ҳис қилганман. Аслида мен атиги 5 ёшда бўлганман. Мен шунчаки уйқум келмаяпти, деб ёлғон гапирганча хона бурчагида деворга суянганча ўтирганман.
Бу хақида ҳеч кимга айта олмаганман. Менга ишонишмасликларидан ва уни эмас, мени айблашларидан қўрқканман. Орадан қариб 15 йил ўтди. Мен ҳалигача ҳеч бир эркак зотини ёқтирмайман. Улардан нафратланмайман. Барча эркакалар ҳам ҳаётимда содир бўлган жирканч ҳолатда айбдор эмас. Лекин ёшликда олинган психологик травма ҳали ҳануз мени бирор бир инсон билан оила қуришимга йўл қўймайди.
У оила қурди. Ҳозирда 3 нафар қизи бор. Бу каби инсонлар лаънатга лойиқ. Улар ўз синглиси, опаси, фарзандини аяшади ёки бошқалар назаридан сақлашади. Лекин улар ёмон кўз билан қараётган қиз ҳам бошқа бир инсонинг фариштадек гуноҳсиз фарзанди эканини ўйлашмайди...
==============
Sukut saqlama.uz га келган мактублардан. Сиз ҳам ўз ҳикоянгизни аноним тарзда юборишингиз мумкин: https://forms.gle/ZKCabhpzFM3ewTUz9
__ _ _ _
#СукутСақлама #SukutSaqlama #Ўқувчилардан
Мен ёшлигимдан ота-онамнинг соғлигида муамоси бўлгани учун турли қариндошларимнинг уйида улғайганман. Лекин шунга қарамай онам менга яхши тарбия берган ва 4-5 ёшлигимнинг ўзидаёқ ички кийим билан ўралган зона ҳеч кимга кўрсатилмаслиги ва бошқаларнинг танасининг бу қисмига тегилмаслиги керак эканини ақлан тушунар эдим.
Лекин шундай воқеа ҳаётимда содир бўлган. Мен амакимнинг уйида бир мунча яшашга мажбур бўлганман, 5-6 ёш атрофи эдим... ва амакимнинг 9-синфда ўқийдиган ўғли бўлган. Унинг ҳам мен тенги синглиси бор эди. Биз бирга беркинмачоқ ўйнай бошлаган эдик. У синглиси билан беркиниши керак эди. Уларнинг уйи қишлоқда эди. Биз ҳовлининг чет қисмида бўлганмиз. Мен уларни излашим керак бўлган ва амакимнинг ўғли яширинмаган ва қаршимда пайдо бўлган ва жинсий аъзосини кўрсатганча тегинишни хоҳлайсанми деган. Бу иш уят эканлигини сезиб, у ердан қочиб кетганча катталар бор жойга борганман.
Ўйлаганманки, агар атрофимда кимдир бўлса, у бошқа бундай уятли иш қила олмайди. Лекин мен у уйдан кета олмасдим, ота-онам узоқда. Кечалари қишлоқ жойида чироқ ўчиши одатга айланган. Яна бир чироқсиз бир тун. Ҳаммамиз бир уйда ётганмиз. Мен ва амакимнинг мендан 6 ёш котта қизи ва мен тенги қизи бирга эдик.
Амакимнинг ўғли ўша хонага кирган, синглисининг ёнига келиб ётиб олган. Орамизда синглиси бор, менга тегинмайди деб ўйлаганман. Лекин у синглисини қучоқлаш баҳонасида бармоқларини оёқларимга, сўнгра оёқларим орасига киритган. Қиш пайти бўлгани учун унинг ҳаракатлари ташқаридан кўрпа остида сезилмаган. Мен ҳеч нарса қила олмаганман. Айни ўша дамда мен шок ҳолатга тушиб қолганман. Ётган жойимдан туриб кетганман. Атрофдаги ҳамма менга қараб қолган. Ўзимни уятсиз ва аҳмоқдек ҳис қилганман. Аслида мен атиги 5 ёшда бўлганман. Мен шунчаки уйқум келмаяпти, деб ёлғон гапирганча хона бурчагида деворга суянганча ўтирганман.
Бу хақида ҳеч кимга айта олмаганман. Менга ишонишмасликларидан ва уни эмас, мени айблашларидан қўрқканман. Орадан қариб 15 йил ўтди. Мен ҳалигача ҳеч бир эркак зотини ёқтирмайман. Улардан нафратланмайман. Барча эркакалар ҳам ҳаётимда содир бўлган жирканч ҳолатда айбдор эмас. Лекин ёшликда олинган психологик травма ҳали ҳануз мени бирор бир инсон билан оила қуришимга йўл қўймайди.
У оила қурди. Ҳозирда 3 нафар қизи бор. Бу каби инсонлар лаънатга лойиқ. Улар ўз синглиси, опаси, фарзандини аяшади ёки бошқалар назаридан сақлашади. Лекин улар ёмон кўз билан қараётган қиз ҳам бошқа бир инсонинг фариштадек гуноҳсиз фарзанди эканини ўйлашмайди...
==============
Sukut saqlama.uz га келган мактублардан. Сиз ҳам ўз ҳикоянгизни аноним тарзда юборишингиз мумкин: https://forms.gle/ZKCabhpzFM3ewTUz9
__ _ _ _
#СукутСақлама #SukutSaqlama #Ўқувчилардан
Forwarded from hudud24.uz | Расмий канал
Собиқ эр ёки хотин янги никоҳга кирганда алимент тўлаш мажбурияти тугайдими?
Алимент тўлаш мажбурияти тарафлардан бирининг ўлими, келишув муддатининг ўтиши ёки унда назарда тутилган бошқа асосларга кўра тугайди.
❗️Қуйидаги ҳолатларда алимент тўлаш тугатилади:
🔹бола вояга етганда ёки вояга етмасдан туриб тўла муомала лаёқатига эга бўлганда;
🔹фойдасига алимент ундирилаётган бола фарзандликка олинганда;
🔹суд алимент олувчининг меҳнатга лаёқати тикланган ёки уни ёрдамга муҳтож бўлмай қолган деб топганда;
🔹меҳнатга лаёқатсиз, ёрдамга муҳтож алимент олувчи собиқ эр ёки хотин янги никоҳга кирганда;
🔹алимент олувчи ёки алимент тўлаши шарт бўлган шахс вафот этганда тугатилади.
Каналга уланиш 👉 @Hudud24official
Алимент тўлаш мажбурияти тарафлардан бирининг ўлими, келишув муддатининг ўтиши ёки унда назарда тутилган бошқа асосларга кўра тугайди.
❗️Қуйидаги ҳолатларда алимент тўлаш тугатилади:
🔹бола вояга етганда ёки вояга етмасдан туриб тўла муомала лаёқатига эга бўлганда;
🔹фойдасига алимент ундирилаётган бола фарзандликка олинганда;
🔹суд алимент олувчининг меҳнатга лаёқати тикланган ёки уни ёрдамга муҳтож бўлмай қолган деб топганда;
🔹меҳнатга лаёқатсиз, ёрдамга муҳтож алимент олувчи собиқ эр ёки хотин янги никоҳга кирганда;
🔹алимент олувчи ёки алимент тўлаши шарт бўлган шахс вафот этганда тугатилади.
Каналга уланиш 👉 @Hudud24official
Муносабатлар тугади, аллақачон нуқта қўйиб бўлгансиз. Қалб оғриқлари эсдан чиқди, ҳаммаси яхши. Аммо кутилмаганда собиқ турмуш ўртоғингиз пайдо бўлиб, ҳаммасини бошидан бошлашни илтимос қиляпти. Инсонлар осонликча ўзгармайди, аммо биз бунга ишонишни истаймиз. Қарор қабул қилишдан олдин эса яхшилаб ўйлаб кўринг.
ВАЗИЯТНИ ТАҲЛИЛ ҚИЛИНГ
Ажралганингизга анча бўлди. Қарор қабул қилиш осон кечмаган, аммо сиз ўзингиз учун шундай хулосага келгансиз. Аввалига қийин бўлган, кейин сал яхшироқ, ҳозир эса ҳаммаси аъло даражада. Ниҳоят, ҳаётингизни изга солганингизда, яна у учради.
Кинотасма орқага айланиб, яна ўша даврлар қайтиб келяпти. Хотиралар, табассум, яқинлик ҳисси, муҳаббат. Юрагингиз яна оғрияпти. Сизга хиёнат қилишган, ёлғон гапиришган, ҳаётингизни заҳарлашган. Аммо собиқ умр йўлдошингиз негадир уларнинг барини осонликча унутиб қўйибди, шекилли: “Кел, ҳаммасини бошидан бошлаймиз”, - деяпти. Сизни “Наҳотки ўзгарган бўлса? Иккинчи имкониятни берсаммикан? Балки ҳаммаси бошқача бўлар?” деган саволлар қийнаяпти.
Кўпчилик сиз каби нега яна битта имконият бермадим экан, дея виждон азобида қолади. Аммо “ўтмиш сизни чақираётганда, унга жавоб берманг, у сизга янги нарса беролмайди” деган нақлни ҳам унутманг.
НИМАНИ ЭСДАН ЧИҚАРМАСЛИК КЕРАК?
1. Шунчаки ажралиб кетмадингиз ахир
Бундай қарор бирпаста келиб қолмайди, жиддий сабаб бордирки, сиз ажралиш йўлини танлагансиз. Биргина собиқ турмуш ўртоғингизнинг хоҳиши етарлимикан? Жуфтини чин дилдан яхши кўрган инсон уни йўқотмаслиги учун бор кучини сарфлайди.
2. Жуфтингиз ўргарармикан
Нега у бирданига ярашишга қарор қилди? Соғиндими ёки ёлғиз ўзи зерикдими? Ўша вақтда ҳам муаммолар ҳақида гапиргансиз, қандай натижага олиб келган? Вазият ўнгланишини қанча кутдингиз, аммо у ўзгармади. Энди ўзгарармикан? Умид қилса бўлармикан?
3. Ёлғизлик сизни қўрқитяпти
Ёлғизлик сизни даҳшатга соляптими? Аммо баъзида ёлғиз қолиш фойда беради. Бировнинг гапи учун мажбуран қадам ташламоқчи бўлсангиз, шошманг. Тақдир мени жуфт билан бошқа сийламайди, деб ўйласангиз бироз адашасиз. Яна азобли муносабатларни такрорлашдан кўра, ҳозирча ёлғиз қолиб турган маъқул.
НАТИЖА ҚАНДАЙ БЎЛАДИ?
Бу дунёда ҳамманинг ўз жуфти бор ва у ягона инсон бўлмаслиги мумкин. Такроран бахтини синаб кўриб, унга эришганлар қанча. Қадрингизни биладиган ва сизни чиндан сева оладиган бошқа инсон бор. Ҳаёт яна қандай совғаларни тайёрлаб қўйганини эса сиз билмайсиз.
#СукутСақлама #Лойиҳадан
ВАЗИЯТНИ ТАҲЛИЛ ҚИЛИНГ
Ажралганингизга анча бўлди. Қарор қабул қилиш осон кечмаган, аммо сиз ўзингиз учун шундай хулосага келгансиз. Аввалига қийин бўлган, кейин сал яхшироқ, ҳозир эса ҳаммаси аъло даражада. Ниҳоят, ҳаётингизни изга солганингизда, яна у учради.
Кинотасма орқага айланиб, яна ўша даврлар қайтиб келяпти. Хотиралар, табассум, яқинлик ҳисси, муҳаббат. Юрагингиз яна оғрияпти. Сизга хиёнат қилишган, ёлғон гапиришган, ҳаётингизни заҳарлашган. Аммо собиқ умр йўлдошингиз негадир уларнинг барини осонликча унутиб қўйибди, шекилли: “Кел, ҳаммасини бошидан бошлаймиз”, - деяпти. Сизни “Наҳотки ўзгарган бўлса? Иккинчи имкониятни берсаммикан? Балки ҳаммаси бошқача бўлар?” деган саволлар қийнаяпти.
Кўпчилик сиз каби нега яна битта имконият бермадим экан, дея виждон азобида қолади. Аммо “ўтмиш сизни чақираётганда, унга жавоб берманг, у сизга янги нарса беролмайди” деган нақлни ҳам унутманг.
НИМАНИ ЭСДАН ЧИҚАРМАСЛИК КЕРАК?
1. Шунчаки ажралиб кетмадингиз ахир
Бундай қарор бирпаста келиб қолмайди, жиддий сабаб бордирки, сиз ажралиш йўлини танлагансиз. Биргина собиқ турмуш ўртоғингизнинг хоҳиши етарлимикан? Жуфтини чин дилдан яхши кўрган инсон уни йўқотмаслиги учун бор кучини сарфлайди.
2. Жуфтингиз ўргарармикан
Нега у бирданига ярашишга қарор қилди? Соғиндими ёки ёлғиз ўзи зерикдими? Ўша вақтда ҳам муаммолар ҳақида гапиргансиз, қандай натижага олиб келган? Вазият ўнгланишини қанча кутдингиз, аммо у ўзгармади. Энди ўзгарармикан? Умид қилса бўлармикан?
3. Ёлғизлик сизни қўрқитяпти
Ёлғизлик сизни даҳшатга соляптими? Аммо баъзида ёлғиз қолиш фойда беради. Бировнинг гапи учун мажбуран қадам ташламоқчи бўлсангиз, шошманг. Тақдир мени жуфт билан бошқа сийламайди, деб ўйласангиз бироз адашасиз. Яна азобли муносабатларни такрорлашдан кўра, ҳозирча ёлғиз қолиб турган маъқул.
НАТИЖА ҚАНДАЙ БЎЛАДИ?
Бу дунёда ҳамманинг ўз жуфти бор ва у ягона инсон бўлмаслиги мумкин. Такроран бахтини синаб кўриб, унга эришганлар қанча. Қадрингизни биладиган ва сизни чиндан сева оладиган бошқа инсон бор. Ҳаёт яна қандай совғаларни тайёрлаб қўйганини эса сиз билмайсиз.
#СукутСақлама #Лойиҳадан
Тадбиркор Фируз Аллаев ёзмоқда:
"Саудия Арабистонида ўзгаришларни кузатиб боряпман. Ўта консерватор мамлакат дунёга очилиб, ўзгаришларни жуда катта тезликда қилмоқда. Мамлакатда аёллар машина ҳайдашига рухсат берилганига ҳали ўн йил бўлмади.
Кеча илк икки Саудия Арабистони фуқароси космосга чиқди, эътиборлиси бири аёл. Илк икки саудиялик астронавт Раяна Барнави ва Али Ал Қарнилар халқаро космик станцияга АҚШнинг Axiom Space компанияси томондан етказилди".
#СукутСақлама #Аёллар #Фикр
"Саудия Арабистонида ўзгаришларни кузатиб боряпман. Ўта консерватор мамлакат дунёга очилиб, ўзгаришларни жуда катта тезликда қилмоқда. Мамлакатда аёллар машина ҳайдашига рухсат берилганига ҳали ўн йил бўлмади.
Кеча илк икки Саудия Арабистони фуқароси космосга чиқди, эътиборлиси бири аёл. Илк икки саудиялик астронавт Раяна Барнави ва Али Ал Қарнилар халқаро космик станцияга АҚШнинг Axiom Space компанияси томондан етказилди".
#СукутСақлама #Аёллар #Фикр
ФАРЗАНДЛАР МУАММОСИ — ОТА-ОНАЛАРНИНГ МУАММОЛАРИ АКСИМИ?
Бола ўта инжиқ, асабий ёки индамас, ўқишни хоҳламайди… Кўпинча бундай вазиятда фарзандимга жиддий тарбия бериб қўймасам бўлмайди, деб ўйлаймиз. Аммо аслида тарбияни ўзимиздан бошлаш керак эканлигини англайвермаймиз.
НИМА ҚИЛИШ КЕРАК: ҚАТТИҚ НАЗОРАТМИ ЁКИ ЭРКИНЛИК БЕРИШ?
Ҳар кимнинг берадиган тарбияси ўзига хос ва ҳеч ким хатолардан суғурталанмаган. Хатоларда айнан бировни айблаш нотўғри. Айбдорлик ҳисси на ота-онага, на фарзандга фойда беради. Бола ота-онанинг айбдорлигини сезиб қолса борми, буни ўз фойдасига буриб юбориши ҳам ҳеч гап эмас. Содир бўлган ҳодисани орқага қайтариб бўлмайди, шундай экан, афсусланишнинг кераги йўқ. Балки ота-она бироз ёшлик қилгандир, ҳозир эса ёшлик хатоларини бемалол тўғирласа бўлади. Диққатни ҳам шунга қаратиш керак.
Мутахассисларнинг айтишича, замонавий ота-оналар кўп ҳолларда энг сўнгги чорани қўллашга ўрганиб қолган. Кимдир боласини ўта интизомли қилишни истайди ва машқ ўргатувчи ролини ўйнайди. Аслида эса фарзандни аввало тушуниб олиш, йўналтириш ва ривожланиши учун фаол ёрдам бериш керак.
Яна бир тоифа ота-оналар болаликдан қатъий чекловлар босими остида улғайган. Улар болаларига тўлиқ эркинлик бераман деб, ҳеч қандай чекловлар қўймайди ва натижада фарзандларини инжиқ, қулоқсиз ва асабий қилиб қўяди. Уларга муаммо аслида болада эмаслигини англаб етиш, бераётган тарбияси нуқсонлардан иборат эканлигини тушуниш қийин. Унинг устига ҳар бир боланинг ўзига хос хислатларини ҳам инобатга олиш зарур.
Кейин ота-она билан фарзанднинг хулқ-атворлари ҳам бир-бирига мос бўлмаслиги мумкин. Масалан, фаол оналарнинг боласи бироз хаёлпараст ёки аксинча, оғир-босиқ инсонларнинг кичкинтойлари тўполончи бўлади.
БОЛА БИЛАН ТИЛ ТОПИШИШНИ ЎРГАНИНГ
Бу йўлда энг яхши усул, бу бола билан биргаликда ҳар икки томонга ҳам маъқул келган юмушни бажариш. Иш баҳонасида унга камчиликлари, хатоларини дўстона оҳангда тушунтирса бўлади. Афсуски ота-оналарнинг ўзлари болаликда керакли тарбияни ололмагани сабабли фарзандига очиқлик билан муносабатда бўлишга қийналади. Аммо фарзандининг тақдирига бефарқ бўлмаган катталар ўзларида бу хавотир ва қўрқувларини енга олишлари керак. Фақат унутмаслик лозимки, ҳаммаси силлиқ кетмаслиги ҳам мумкин. Бола ўзининг ёшига мос равишда ўзгаришларга қарши туришга ҳаракат қилади. Бундай вазиятда катталар вазминлик билан ижобий натижа сари интилсалар адашишмайди.
БОЛА ОТА-ОНА УЧУН КЎЗГУ
Баъзида боланинг муаммолари — бу оила муаммоларининг акси бўлади. Зеро, оилани бир тизим деб олсак, ундаги ўзгаришлардан биринчи навбатда энг заиф аъзолар, яъни фарзандлар азият чекади. Гарчи ота-оналар фарзандимнинг олдида уришмаяпманку, деган хаёлга борсаларда, аслида бола жуда сезгир. Муносабатларнинг таранглиги ҳам унга таъсир кўрсатади. Шундай экан, фарзандга қараб унинг уйидаги аҳвол, вазият ҳақида бемалол таҳмин қилиш мумкин.
Энг муҳими, ота-оналарнинг ўз хатоларини тан олишидир. Ушбу биринчи босқичдан ўтган ва ўзгаришни истаган ҳар қандай инсон фарзандига ҳам тўғри тарбияни бера олади.
#СукутСақлама #Лойиҳадан #Психология
Бола ўта инжиқ, асабий ёки индамас, ўқишни хоҳламайди… Кўпинча бундай вазиятда фарзандимга жиддий тарбия бериб қўймасам бўлмайди, деб ўйлаймиз. Аммо аслида тарбияни ўзимиздан бошлаш керак эканлигини англайвермаймиз.
НИМА ҚИЛИШ КЕРАК: ҚАТТИҚ НАЗОРАТМИ ЁКИ ЭРКИНЛИК БЕРИШ?
Ҳар кимнинг берадиган тарбияси ўзига хос ва ҳеч ким хатолардан суғурталанмаган. Хатоларда айнан бировни айблаш нотўғри. Айбдорлик ҳисси на ота-онага, на фарзандга фойда беради. Бола ота-онанинг айбдорлигини сезиб қолса борми, буни ўз фойдасига буриб юбориши ҳам ҳеч гап эмас. Содир бўлган ҳодисани орқага қайтариб бўлмайди, шундай экан, афсусланишнинг кераги йўқ. Балки ота-она бироз ёшлик қилгандир, ҳозир эса ёшлик хатоларини бемалол тўғирласа бўлади. Диққатни ҳам шунга қаратиш керак.
Мутахассисларнинг айтишича, замонавий ота-оналар кўп ҳолларда энг сўнгги чорани қўллашга ўрганиб қолган. Кимдир боласини ўта интизомли қилишни истайди ва машқ ўргатувчи ролини ўйнайди. Аслида эса фарзандни аввало тушуниб олиш, йўналтириш ва ривожланиши учун фаол ёрдам бериш керак.
Яна бир тоифа ота-оналар болаликдан қатъий чекловлар босими остида улғайган. Улар болаларига тўлиқ эркинлик бераман деб, ҳеч қандай чекловлар қўймайди ва натижада фарзандларини инжиқ, қулоқсиз ва асабий қилиб қўяди. Уларга муаммо аслида болада эмаслигини англаб етиш, бераётган тарбияси нуқсонлардан иборат эканлигини тушуниш қийин. Унинг устига ҳар бир боланинг ўзига хос хислатларини ҳам инобатга олиш зарур.
Кейин ота-она билан фарзанднинг хулқ-атворлари ҳам бир-бирига мос бўлмаслиги мумкин. Масалан, фаол оналарнинг боласи бироз хаёлпараст ёки аксинча, оғир-босиқ инсонларнинг кичкинтойлари тўполончи бўлади.
БОЛА БИЛАН ТИЛ ТОПИШИШНИ ЎРГАНИНГ
Бу йўлда энг яхши усул, бу бола билан биргаликда ҳар икки томонга ҳам маъқул келган юмушни бажариш. Иш баҳонасида унга камчиликлари, хатоларини дўстона оҳангда тушунтирса бўлади. Афсуски ота-оналарнинг ўзлари болаликда керакли тарбияни ололмагани сабабли фарзандига очиқлик билан муносабатда бўлишга қийналади. Аммо фарзандининг тақдирига бефарқ бўлмаган катталар ўзларида бу хавотир ва қўрқувларини енга олишлари керак. Фақат унутмаслик лозимки, ҳаммаси силлиқ кетмаслиги ҳам мумкин. Бола ўзининг ёшига мос равишда ўзгаришларга қарши туришга ҳаракат қилади. Бундай вазиятда катталар вазминлик билан ижобий натижа сари интилсалар адашишмайди.
БОЛА ОТА-ОНА УЧУН КЎЗГУ
Баъзида боланинг муаммолари — бу оила муаммоларининг акси бўлади. Зеро, оилани бир тизим деб олсак, ундаги ўзгаришлардан биринчи навбатда энг заиф аъзолар, яъни фарзандлар азият чекади. Гарчи ота-оналар фарзандимнинг олдида уришмаяпманку, деган хаёлга борсаларда, аслида бола жуда сезгир. Муносабатларнинг таранглиги ҳам унга таъсир кўрсатади. Шундай экан, фарзандга қараб унинг уйидаги аҳвол, вазият ҳақида бемалол таҳмин қилиш мумкин.
Энг муҳими, ота-оналарнинг ўз хатоларини тан олишидир. Ушбу биринчи босқичдан ўтган ва ўзгаришни истаган ҳар қандай инсон фарзандига ҳам тўғри тарбияни бера олади.
#СукутСақлама #Лойиҳадан #Психология
Sukut Saqlama (NeMolchi.uz o'zbek tilida)
Video
Бухоро вилоятида маст ҳолда қизга тажовуз қилган эркак тракторда қочишга уринди
Маълум қилинишича, 20 май куни соат 10.09 да 102 рақамига қўнғироқ бўлиб, қиз маст ҳолда нотаниш шахс уни таҳқирлагани учун кийим-кечак юборишни сўраган. Етиб келган ҳуқуқ-тартибот идоралари ходимлари маст эркак қизни таҳқирлашда давом этаётганининг гувоҳи бўлган, бироқ уни қўлга олишга уринишганда, фуқаро трактори томон юриб қочишга уринган.
Ҳайдовчини тўхтатмоқчи бўлиб, трактор зинасига чиққан ходимнинг қонуний буйруғига бўйсинмасдан ҳайдовчи уловини юрғизиб кетган. Бироз вақт ўтгач, ҳуқуқ-тартибот ходими тракторни тўхтатишга муваффақ бўлди.
Маст ҳолда транспорт воситасини бошқарганлиги учун айбланувчига баённома тузилган. Унинг қилмиши Жиноят кодексининг 194-моддаси (“Ички ишлар органлари ходимининг қонуний талабларини бажармаслик”) билан ҳам кўриб чиқилади.
Бизни қизиқтираётган яна бир савол, ходимларга қўнғироқ қилган қизга жинсий зўравонлик қилгани масаласида эркак нима учун жиноий жазога жалб қилинмаган?!
Ростдан ҳам жиноятчи қочишга уринмаганида, ҳеч қандай жавобгарликка тортилмасмиди?
Кимдир унга нисбатан Жиноят кодексининг 194-моддасига кўра қаттиқроқ жазо тайинланиши мумкин дейиши мумкин. Нима учун таъқиб ёки тажовуз қилиш ҳолларида жиноий жавобгарликка тортиш муҳим?
1️⃣"Номусга тегиш" моддасида ушбу моддада кўрсатилган жиноятни бир йил ичида такрор содир этганлик учун янада қаттиқроқ жазо белгиланган. Агар бу одам яна шундай жиноят содир этса, у бирламчи ҳуқуқбузарлик сифатида жавобгарликка тортилади.
2️⃣Қонунчиликка ўзгартиришлар киритилгандан сўнг, янги моддалар бўйича қўзғатилган ишларнинг статистикасини кузатиш жуда муҳим. Агар жиноят таркиби аниқ бўлса, ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органларнинг ўзлари ҳам ушбу модда бўйича жиноятчига нисбатан жазо чораларини қўлламаса, қонун устуворлиги қаерда қолади?
3️⃣Юқоридаги ҳолатлар бўйича жавобгарликка тортиш, буни жиноят деб билиш ва аёлларга нисбатан қилинаётган тазйиқларга қаршилик кўрсатиш билан давлат аёлларни чинакамига ўз ҳимоясига олганлигини исботлаб берган бўлар эди.
Умид қиламизки, ҳуқуқ-тартибот идоралари бундай жиноятларга жиддий ёндашади, чунки барча давлат органларининг мақсад ва вазифалари ягона ва равшан бўлиши лозим. Инсонларни таъқиб қилиш, уларга тажовузкорона муносабатда бўлиш жиноят ҳисобланади.
Нигина Худайбергенова
Рус тилидан Зилола Файзуллаева таржима қилди
Маълум қилинишича, 20 май куни соат 10.09 да 102 рақамига қўнғироқ бўлиб, қиз маст ҳолда нотаниш шахс уни таҳқирлагани учун кийим-кечак юборишни сўраган. Етиб келган ҳуқуқ-тартибот идоралари ходимлари маст эркак қизни таҳқирлашда давом этаётганининг гувоҳи бўлган, бироқ уни қўлга олишга уринишганда, фуқаро трактори томон юриб қочишга уринган.
Ҳайдовчини тўхтатмоқчи бўлиб, трактор зинасига чиққан ходимнинг қонуний буйруғига бўйсинмасдан ҳайдовчи уловини юрғизиб кетган. Бироз вақт ўтгач, ҳуқуқ-тартибот ходими тракторни тўхтатишга муваффақ бўлди.
Маст ҳолда транспорт воситасини бошқарганлиги учун айбланувчига баённома тузилган. Унинг қилмиши Жиноят кодексининг 194-моддаси (“Ички ишлар органлари ходимининг қонуний талабларини бажармаслик”) билан ҳам кўриб чиқилади.
Бизни қизиқтираётган яна бир савол, ходимларга қўнғироқ қилган қизга жинсий зўравонлик қилгани масаласида эркак нима учун жиноий жазога жалб қилинмаган?!
Ростдан ҳам жиноятчи қочишга уринмаганида, ҳеч қандай жавобгарликка тортилмасмиди?
Кимдир унга нисбатан Жиноят кодексининг 194-моддасига кўра қаттиқроқ жазо тайинланиши мумкин дейиши мумкин. Нима учун таъқиб ёки тажовуз қилиш ҳолларида жиноий жавобгарликка тортиш муҳим?
1️⃣"Номусга тегиш" моддасида ушбу моддада кўрсатилган жиноятни бир йил ичида такрор содир этганлик учун янада қаттиқроқ жазо белгиланган. Агар бу одам яна шундай жиноят содир этса, у бирламчи ҳуқуқбузарлик сифатида жавобгарликка тортилади.
2️⃣Қонунчиликка ўзгартиришлар киритилгандан сўнг, янги моддалар бўйича қўзғатилган ишларнинг статистикасини кузатиш жуда муҳим. Агар жиноят таркиби аниқ бўлса, ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органларнинг ўзлари ҳам ушбу модда бўйича жиноятчига нисбатан жазо чораларини қўлламаса, қонун устуворлиги қаерда қолади?
3️⃣Юқоридаги ҳолатлар бўйича жавобгарликка тортиш, буни жиноят деб билиш ва аёлларга нисбатан қилинаётган тазйиқларга қаршилик кўрсатиш билан давлат аёлларни чинакамига ўз ҳимоясига олганлигини исботлаб берган бўлар эди.
Умид қиламизки, ҳуқуқ-тартибот идоралари бундай жиноятларга жиддий ёндашади, чунки барча давлат органларининг мақсад ва вазифалари ягона ва равшан бўлиши лозим. Инсонларни таъқиб қилиш, уларга тажовузкорона муносабатда бўлиш жиноят ҳисобланади.
Нигина Худайбергенова
Рус тилидан Зилола Файзуллаева таржима қилди
#ўқувчилардан
9-май арафаси эди. 13 ёш 2 та эгиз қизларими қўлига бутун 50 минг тутқаздим. "Яндекс" чақириб бувингникига тезроқ етиб олинглар дедим. Улар "Яндекс" чақириб, манзилга етиб келганда ҳайдовчи бутун 50 минг сўмга майдаси йўқлигини айтиб, тушиб кетаверинглар деган.
Соат 9 ларда етиб боришган бўлса, 10 ларда ўша ҳайдовчи қизимнинг телеграмига ёзган. Танишайлик, мен яндексда ташлаб қўйган боламан деган. Қизим мен кичкина қизман, адашдиз шекилли, бу аямни рақами деган. Менга сиз кераксиз, ёқмадимми деган. Қизим уни "қора рўйхат"га қўшиб, рақамини ўчириб юборган.
Уйга келсам, ая, шунақа бўлди деб, бўлган воқеани айтиб берган. Жойимда ўтиролмай қолдим. Рақамини бер дедим. Менда йўқ деди. "Яндекс" историясига кириб, амаллаб рақамини топдим. Телефон қилдим, роса урушдим, ичим ёниб кетти. ИИБ га мурожаат қиламан десам онам, ундай қилма, ёш боланинг руҳиятига таъсир қилади мелисама-мелиса юриш, ўзи қўрқиб ўтирибди боланг, дедилар.
Аммо мени юрагим ҳалиям босилгани йўқ. Ишониб ишда ишлайсан, болаларингни кимдир шунақа қилади. Ҳар қандай Она учун бу жуда оғир ҳолат. Тизимда қаттиқроқ чора амалга оширилмаса, ишончли бошқа чора-тадбир қилинмаса бунақа маньякларк кўпаяди. Қандай ишлаймиз ҳотиржам, болаларни кимга ишонайлик?!
==============
Sukut saqlama.uz га келган мактублардан. Сиз ҳам ўз ҳикоянгизни аноним тарзда юборишингиз мумкин: https://forms.gle/ZKCabhpzFM3ewTUz9
__ _ _ _
#СукутСақлама #SukutSaqlama #Ўқувчилардан
9-май арафаси эди. 13 ёш 2 та эгиз қизларими қўлига бутун 50 минг тутқаздим. "Яндекс" чақириб бувингникига тезроқ етиб олинглар дедим. Улар "Яндекс" чақириб, манзилга етиб келганда ҳайдовчи бутун 50 минг сўмга майдаси йўқлигини айтиб, тушиб кетаверинглар деган.
Соат 9 ларда етиб боришган бўлса, 10 ларда ўша ҳайдовчи қизимнинг телеграмига ёзган. Танишайлик, мен яндексда ташлаб қўйган боламан деган. Қизим мен кичкина қизман, адашдиз шекилли, бу аямни рақами деган. Менга сиз кераксиз, ёқмадимми деган. Қизим уни "қора рўйхат"га қўшиб, рақамини ўчириб юборган.
Уйга келсам, ая, шунақа бўлди деб, бўлган воқеани айтиб берган. Жойимда ўтиролмай қолдим. Рақамини бер дедим. Менда йўқ деди. "Яндекс" историясига кириб, амаллаб рақамини топдим. Телефон қилдим, роса урушдим, ичим ёниб кетти. ИИБ га мурожаат қиламан десам онам, ундай қилма, ёш боланинг руҳиятига таъсир қилади мелисама-мелиса юриш, ўзи қўрқиб ўтирибди боланг, дедилар.
Аммо мени юрагим ҳалиям босилгани йўқ. Ишониб ишда ишлайсан, болаларингни кимдир шунақа қилади. Ҳар қандай Она учун бу жуда оғир ҳолат. Тизимда қаттиқроқ чора амалга оширилмаса, ишончли бошқа чора-тадбир қилинмаса бунақа маньякларк кўпаяди. Қандай ишлаймиз ҳотиржам, болаларни кимга ишонайлик?!
==============
Sukut saqlama.uz га келган мактублардан. Сиз ҳам ўз ҳикоянгизни аноним тарзда юборишингиз мумкин: https://forms.gle/ZKCabhpzFM3ewTUz9
__ _ _ _
#СукутСақлама #SukutSaqlama #Ўқувчилардан
Google Docs
Сукут Сақлама учун аноним ҳикоялар
Ўзбекистонда зўравонликка қарши Сукут Сақлама лойиҳаси зўравонлик қурбонларидан аноним ҳикояларни қабул қилади. Агар сиз бизга бирон нима ҳақида ёзмоқчи бўлсангиз, илтимос, ҳавола орқали ўтинг ва ҳикоянгизни биз билан бўлишинг.
Сизнинг ҳикоянгиз бошқа одамларни…
Сизнинг ҳикоянгиз бошқа одамларни…
СУРУНКАЛИ ЧАРЧОҚ СИНДРОМИНИ ҚАНДАЙ ЕНГИШ МУМКИН?
Психологик ёрдам ҳақидаги сайтлардан бирининг муҳаррири Наталия Капица бошидан ўтказганларини сўзлаб берди.
👉СЧС нима?
Охирги йил деярли дам олиш кунларисиз ишлашга тўғри келди. Бу эса соғлиғимда ўз изини қолдирди. Айниқса, қишда умуман кучим қолмасди, уйқудан аранг уйғонардим. Бошим тинимсиз оғрир, бир пиёла чойни ҳам зўрға кўтариб ича олардим. Шифокорга боришга мажбур бўлдим, тўлиқ текширувлардан кейин ташхис ҳам тайёр бўлди: сурункали чарчоқ синдроми (СЧС).
СЧС – ижтимоий тармоқларда чиқадиган шунчаки чиройли атама эмас. Сурункали чарчоқ синдромида дам олсангиз ҳам чарчоғингиз кетмайди.
Касаллик тарихи 1984 йилда бошланган ва шифокор Поль Чейнига бориб тақалади. У 200 нафар одамда мушакларда чарчоқ, депрессия, ўзини ёмон ҳис қилиш каби белгиларни аниқлаган. Бугунга келиб бу синдром ҳар ўнинчи одамда бор. Мен ҳам улар орасига тушиб қолдим.
Ишимдаги жадвал билан миям бир сония бўлса ҳам дам олишга ҳаққи йўқ эди. Ҳатто уйқуга ётганимда ҳам ижтимоий тармоқларни бир текшириб, бунга зарурат бўлмасада, беш-олти гап ёзишга ёки келгуси кун съёмкалари учун режаларни қоралаб қўйишга ҳаракат қилардим.
Чарчоқдан ташқари менда хотира пасайиши, асабийлик, тез-тез шамоллаш, лимфа безларининг яллиғланиши, уйқу бузилиши каби аломатлар кузатиларди.
👉Ташхис қўйиш
Мана икки йилдирки, психотерапевтга қатнайман. Бир куни азбаройи чарчоқдан ишга етиб боролмаганим учун шифокорга бормасам бўлмаслигини англаб етдим. Шифокор гормонал бузилишлар, темир моддаси танқислиги ва ҳамроҳ касалликларнинг ҳаммасини текшириб чиқди. Шундан кейин СЧС ташхисини қўйиб, дорилар билан даволай бошлади.
👉Даволаш
СЧС комплекс давони талаб қилади ва у ҳар бир бемор учун алоҳида танланади. Терапиянинг асосий вазифаси: марказий асаб тизимидан зўриқишни йўқотиш, уйқуни меъёрга солиш ва астениянинг бошқа барча симптомларидан ҳалос қилиш.
Пробиотиклар, энтеросорбентлар, седатив ва тинчлантирувчи воситалар – дориларим рўйхати шундай эди. Балки ўзгаларда булар эмас, бошқача дорилар бўюрилиши ҳам мумкин. Бундан ташқари, массаж, мануал терапия курслари, бассейн ва психотерапия ўтказиларди.
Таҳминан бир ойча ўтиб бироз енгиллашдим, аммо даволаниш икки йилга чўзилди. Терапия вақтида фойдали одатлар кундалигини тўлдиришни бошладим. Об-ҳаво шароитидан қатъи назар сайр қилардим, уйқудан 1,5 соат олдин гаджетларни четга суриб қўярдим ва душанбадан жумага қадар ишлаш режимига ўргандим.
Яна менга китоблар, тузли хона ва қора шоколад ёрдам берди.
Шифокорларнинг фикрича, энг муҳими, вақтида мутахассисга мурожаат қилиш. Мабодо етарли дам олиш кунларидан кейин ҳам чарчоғингиз ўтмаса, куч-қувват қўшилмаган бўлса, бу сиз учун огоҳлик сигналлари бўлиши керак. Бу муаммога эътибор бермаслик бора-бора тушкунлик ва жисмоний толиқишга олиб бориши мумкин.
#СукутСақлама #психология
Психологик ёрдам ҳақидаги сайтлардан бирининг муҳаррири Наталия Капица бошидан ўтказганларини сўзлаб берди.
👉СЧС нима?
Охирги йил деярли дам олиш кунларисиз ишлашга тўғри келди. Бу эса соғлиғимда ўз изини қолдирди. Айниқса, қишда умуман кучим қолмасди, уйқудан аранг уйғонардим. Бошим тинимсиз оғрир, бир пиёла чойни ҳам зўрға кўтариб ича олардим. Шифокорга боришга мажбур бўлдим, тўлиқ текширувлардан кейин ташхис ҳам тайёр бўлди: сурункали чарчоқ синдроми (СЧС).
СЧС – ижтимоий тармоқларда чиқадиган шунчаки чиройли атама эмас. Сурункали чарчоқ синдромида дам олсангиз ҳам чарчоғингиз кетмайди.
Касаллик тарихи 1984 йилда бошланган ва шифокор Поль Чейнига бориб тақалади. У 200 нафар одамда мушакларда чарчоқ, депрессия, ўзини ёмон ҳис қилиш каби белгиларни аниқлаган. Бугунга келиб бу синдром ҳар ўнинчи одамда бор. Мен ҳам улар орасига тушиб қолдим.
Ишимдаги жадвал билан миям бир сония бўлса ҳам дам олишга ҳаққи йўқ эди. Ҳатто уйқуга ётганимда ҳам ижтимоий тармоқларни бир текшириб, бунга зарурат бўлмасада, беш-олти гап ёзишга ёки келгуси кун съёмкалари учун режаларни қоралаб қўйишга ҳаракат қилардим.
Чарчоқдан ташқари менда хотира пасайиши, асабийлик, тез-тез шамоллаш, лимфа безларининг яллиғланиши, уйқу бузилиши каби аломатлар кузатиларди.
👉Ташхис қўйиш
Мана икки йилдирки, психотерапевтга қатнайман. Бир куни азбаройи чарчоқдан ишга етиб боролмаганим учун шифокорга бормасам бўлмаслигини англаб етдим. Шифокор гормонал бузилишлар, темир моддаси танқислиги ва ҳамроҳ касалликларнинг ҳаммасини текшириб чиқди. Шундан кейин СЧС ташхисини қўйиб, дорилар билан даволай бошлади.
👉Даволаш
СЧС комплекс давони талаб қилади ва у ҳар бир бемор учун алоҳида танланади. Терапиянинг асосий вазифаси: марказий асаб тизимидан зўриқишни йўқотиш, уйқуни меъёрга солиш ва астениянинг бошқа барча симптомларидан ҳалос қилиш.
Пробиотиклар, энтеросорбентлар, седатив ва тинчлантирувчи воситалар – дориларим рўйхати шундай эди. Балки ўзгаларда булар эмас, бошқача дорилар бўюрилиши ҳам мумкин. Бундан ташқари, массаж, мануал терапия курслари, бассейн ва психотерапия ўтказиларди.
Таҳминан бир ойча ўтиб бироз енгиллашдим, аммо даволаниш икки йилга чўзилди. Терапия вақтида фойдали одатлар кундалигини тўлдиришни бошладим. Об-ҳаво шароитидан қатъи назар сайр қилардим, уйқудан 1,5 соат олдин гаджетларни четга суриб қўярдим ва душанбадан жумага қадар ишлаш режимига ўргандим.
Яна менга китоблар, тузли хона ва қора шоколад ёрдам берди.
Шифокорларнинг фикрича, энг муҳими, вақтида мутахассисга мурожаат қилиш. Мабодо етарли дам олиш кунларидан кейин ҳам чарчоғингиз ўтмаса, куч-қувват қўшилмаган бўлса, бу сиз учун огоҳлик сигналлари бўлиши керак. Бу муаммога эътибор бермаслик бора-бора тушкунлик ва жисмоний толиқишга олиб бориши мумкин.
#СукутСақлама #психология
Мамлакатимизда сўнгги йилларда гендер тенгликни таъминлаш борасида муҳим қадамлар ташланди...
Суратда - Сингапур ва Ўзбекистон делегацияси. Ҳулоса ўзингиздан.
#СукутСақлама
Суратда - Сингапур ва Ўзбекистон делегацияси. Ҳулоса ўзингиздан.
#СукутСақлама
722 - кун рақами. Айнан шунча ҳимоя ордери жорий йилнинг 4 ойи давомида берилибди. Яъни бир кунда тахминан 6 та мурожаат.
Бунда, албатта, ички ишларга мурожаат қилмаганлар акс эттирилмаган. Улар "яраштирилиб", "оилани бузмасликка" ишонтирилган.
Тоифалар бўйича карточкаларга бўлдик.
#СукутСақлама #Қонунлар
Бунда, албатта, ички ишларга мурожаат қилмаганлар акс эттирилмаган. Улар "яраштирилиб", "оилани бузмасликка" ишонтирилган.
Тоифалар бўйича карточкаларга бўлдик.
#СукутСақлама #Қонунлар
Шифокор-гинекологлар огоҳлантиради: ҳайз мунтазам келмаяптими, демак, аёл организмида ўзгаришлар кетяпти. Бунга одатда стресс, парҳез ва нотўғри овқатланиш сабаб бўлади. Шунингдек, бошқа сабаблари ҳам бор. Улар ҳақида чет эллик акушер-гинеколог Надин Хамани маълумот беради.
Ҳаммамиз ҳар хилмиз ва шунга қараб ҳайз цикли 21 кундан 35 кунгача давом этади, гоҳида бу муддатларда 2-3 кунга фарқ сезилиши мумкин. Аммо жорий ойдаги циклингиз 21 кун, унгача эса 35 кунни ташкил этган бўлса, демак, нимадир жойида эмас.
Мунтазам бўлмаган ҳайзнинг асосий сабаблари
👉 Стресс ва юқори жисмоний юкламалар
Мия – организмимиз назоратчиси, шу жумладан гормонал тизимнинг ҳам. Агар ташқаридан хавотирли сигнал келиб тушса, авлодни давом этириш фаолияти эмас, “”омон қолиш” вазифаси ишга тушади ва цикл бузилади. Стресс ҳиссий ва жисмоний бўлиши мумкин. Меъёрдаги жисмоний юклама организм учун фойдали экани шубҳасиз. Лекин интенсив машғулотларни бошлаган бўлсангиз, организм уни стресс сифатида қабул қилади. Ушбу фонда адреналин ва кортизол гормонлари ишлаб чиқарилади ҳамда ҳайзнинг мунтазамлиги учун жавоб берувчи, циклни бошқарувчи гормонлар фаолияти сусаяди.
👉 Овқатланиш тартибининг бузилиши
Бунга кескин вазн йўқотиш ва семириш, меъёрда бўлмаган парҳез тутиш каби ҳолатларни киритиш мумкин. Оч қолиш, организмда озиқлантирувчи моддаларнинг танқислиги ҳам стресс сифатида қабул қилинади. Бундан ташқари, ёғ тўқимаси эстрогенларни ишлаб чиқаради, унинг танқислиги аёллар гормонининг камайишига олиб келади. Семизликда ортиқча эстроген кузатилади, бу ҳам меъёрни бузади. Ортиқча вазнга эга аёлларда хайз циклининг бузилиш ҳолатлари 70% га етади.
👉 Гормонал ўзгаришлар
Гормонларнинг ҳар қандай мувозанатсизлиги цикл бузилишига олиб келади. Биринчи навбатда бунга поликистоз тухумдонлар синдроми, тухумдонларнинг муддатидан олдинги етишмовчилиги, гиперпролактинемия, шунингдек, қалқонсимон без ва буйрак ости безларидаги ўзгаришлар кабилар киради.
👉 Дорилар қабули
Кўпинча гормонал препаратлардан кейин цикл бузилиши содир бўлади. Бу каби препаратларни назоратсиз қабул қилиш, нотўғри танланган терапия ёки шошилинч контрацепция гормонларнинг табиий ишлашига таъсир қилиб, цикл бузилишига сабаб бўлади.
👉Шамоллаш, ЎРВИ
Касаллик вақтида организм инфекцияга қарши курашиш учун кўп қувват сарфлайди, шу сабабдан цикл бузилиши мумкин. Кичик тос органлари яллиғланиш касалликларида ва жинсий йўл билан юқадиган инфекцияларда цикл бузилиши билан бирга ҳайз табиати ҳам ўзгаради.
Муҳим!
Аёл ҳаётида номунтазам ҳайзга сабаб бўлувчи, аммо муаммо ҳисобланмаган 3 та давр бор:
👉Ўсмирларда цикл шаклланиши
Ушбу давр биринчи ҳайздан кейин 1-2 йил давом этади.
👉 Туғруқдан кейин ҳайз тикланиши
Бу даврда эмизиш учун пролактин гормони фаол ишлаб чиқарилади ва бошқа гормонларга тўсқинлик қилади. Эмизиш тўхтагандан кейин цикл бир неча ой ўтиб тикланади.
Ҳайз цикли бузилишини четлаб ўтса бўладими?
1) Циклдаги ўзгаришларни аниқ билиш учун тақвим тутинг.
2) Фойдали ёғлар, витаминлар ва микроэлементлар бор таомларни меъёрда истеъмол қилинг.
3) Уйқуни тартибга солинг. Уйқусизлик организм учун стрессдир.
4) Фаол ҳаёт тарзини олиб боринг.
5) Ярим йилда камида бир марта шифокор-гинекологга кўриниб туринг.
6) Ўз-ўзингизни даволаш билан шуғулланманг.
Ҳаммамиз ҳар хилмиз ва шунга қараб ҳайз цикли 21 кундан 35 кунгача давом этади, гоҳида бу муддатларда 2-3 кунга фарқ сезилиши мумкин. Аммо жорий ойдаги циклингиз 21 кун, унгача эса 35 кунни ташкил этган бўлса, демак, нимадир жойида эмас.
Мунтазам бўлмаган ҳайзнинг асосий сабаблари
👉 Стресс ва юқори жисмоний юкламалар
Мия – организмимиз назоратчиси, шу жумладан гормонал тизимнинг ҳам. Агар ташқаридан хавотирли сигнал келиб тушса, авлодни давом этириш фаолияти эмас, “”омон қолиш” вазифаси ишга тушади ва цикл бузилади. Стресс ҳиссий ва жисмоний бўлиши мумкин. Меъёрдаги жисмоний юклама организм учун фойдали экани шубҳасиз. Лекин интенсив машғулотларни бошлаган бўлсангиз, организм уни стресс сифатида қабул қилади. Ушбу фонда адреналин ва кортизол гормонлари ишлаб чиқарилади ҳамда ҳайзнинг мунтазамлиги учун жавоб берувчи, циклни бошқарувчи гормонлар фаолияти сусаяди.
👉 Овқатланиш тартибининг бузилиши
Бунга кескин вазн йўқотиш ва семириш, меъёрда бўлмаган парҳез тутиш каби ҳолатларни киритиш мумкин. Оч қолиш, организмда озиқлантирувчи моддаларнинг танқислиги ҳам стресс сифатида қабул қилинади. Бундан ташқари, ёғ тўқимаси эстрогенларни ишлаб чиқаради, унинг танқислиги аёллар гормонининг камайишига олиб келади. Семизликда ортиқча эстроген кузатилади, бу ҳам меъёрни бузади. Ортиқча вазнга эга аёлларда хайз циклининг бузилиш ҳолатлари 70% га етади.
👉 Гормонал ўзгаришлар
Гормонларнинг ҳар қандай мувозанатсизлиги цикл бузилишига олиб келади. Биринчи навбатда бунга поликистоз тухумдонлар синдроми, тухумдонларнинг муддатидан олдинги етишмовчилиги, гиперпролактинемия, шунингдек, қалқонсимон без ва буйрак ости безларидаги ўзгаришлар кабилар киради.
👉 Дорилар қабули
Кўпинча гормонал препаратлардан кейин цикл бузилиши содир бўлади. Бу каби препаратларни назоратсиз қабул қилиш, нотўғри танланган терапия ёки шошилинч контрацепция гормонларнинг табиий ишлашига таъсир қилиб, цикл бузилишига сабаб бўлади.
👉Шамоллаш, ЎРВИ
Касаллик вақтида организм инфекцияга қарши курашиш учун кўп қувват сарфлайди, шу сабабдан цикл бузилиши мумкин. Кичик тос органлари яллиғланиш касалликларида ва жинсий йўл билан юқадиган инфекцияларда цикл бузилиши билан бирга ҳайз табиати ҳам ўзгаради.
Муҳим!
Аёл ҳаётида номунтазам ҳайзга сабаб бўлувчи, аммо муаммо ҳисобланмаган 3 та давр бор:
👉Ўсмирларда цикл шаклланиши
Ушбу давр биринчи ҳайздан кейин 1-2 йил давом этади.
👉 Туғруқдан кейин ҳайз тикланиши
Бу даврда эмизиш учун пролактин гормони фаол ишлаб чиқарилади ва бошқа гормонларга тўсқинлик қилади. Эмизиш тўхтагандан кейин цикл бир неча ой ўтиб тикланади.
Ҳайз цикли бузилишини четлаб ўтса бўладими?
1) Циклдаги ўзгаришларни аниқ билиш учун тақвим тутинг.
2) Фойдали ёғлар, витаминлар ва микроэлементлар бор таомларни меъёрда истеъмол қилинг.
3) Уйқуни тартибга солинг. Уйқусизлик организм учун стрессдир.
4) Фаол ҳаёт тарзини олиб боринг.
5) Ярим йилда камида бир марта шифокор-гинекологга кўриниб туринг.
6) Ўз-ўзингизни даволаш билан шуғулланманг.
Forwarded from Saida Mirziyoyeva
12 ёшли қизчани ваҳшийларча ўлдирган хавфли рецидивист жиноятчи умрбод қамоқ жазосига ҳукм қилинди.
Ҳа, бу жазо қизалоқнинг ота-онаси тортаётган азобларни юмшатмайди, йўқотишлар ўрнини қоплай олмайди. Аммо бу — жамоатчилик назорати остида қабул қилинган адолатли суд қароридир. Ҳеч қандай зўравонлик жазосиз қолмаслиги керак. Қонунлар нафақат жазолаш, балки бундай даҳшатли жиноятларнинг олдини олиш учун ҳам ишлаши керак.
___
Опасного преступника-рецидивиста, отнявшего жизнь у 12-летней девочки с особой жестокостью, приговорили к пожизненному заключению.
Вряд ли этот приговор смягчит боль и потерю родителей жертвы. Но это справедливое решение суда, вынесенное в том числе благодаря общественному резонансу. Никакая форма насилия не должна оставаться безнаказанной. Законы должны работать не только для наказания, но и для предотвращения подобных ужасающих преступлений.
Ҳа, бу жазо қизалоқнинг ота-онаси тортаётган азобларни юмшатмайди, йўқотишлар ўрнини қоплай олмайди. Аммо бу — жамоатчилик назорати остида қабул қилинган адолатли суд қароридир. Ҳеч қандай зўравонлик жазосиз қолмаслиги керак. Қонунлар нафақат жазолаш, балки бундай даҳшатли жиноятларнинг олдини олиш учун ҳам ишлаши керак.
___
Опасного преступника-рецидивиста, отнявшего жизнь у 12-летней девочки с особой жестокостью, приговорили к пожизненному заключению.
Вряд ли этот приговор смягчит боль и потерю родителей жертвы. Но это справедливое решение суда, вынесенное в том числе благодаря общественному резонансу. Никакая форма насилия не должна оставаться безнаказанной. Законы должны работать не только для наказания, но и для предотвращения подобных ужасающих преступлений.
Daryo.uz
Тошкентда 12 ёшли қизни зўрлаб, сўнг уни ўлдирган эркак умрбодга қамалди
У марҳуманинг хонадонида ёлланма ишчи сифатида ишлаган
🤬Кичик ёшдаги қизларга тегажоғлик қилган ўқитувчига 5 сутка маъмурий қамоқ жазоси берилди🤬
⠀
Жорий йилнинг 4 май куни Хоразм вилоят Хонқа туман мактабининг 1962 й.т. рус тили ўқитувчиси Б.Р. дарслар пайтида 3-синфда ўқийдиган икки нафар ўқувчи қизларни орқаси, елкалари, қўллари, қорнини ушлаб, юбкасини остига қўлини тиқиб, силади.
⠀
Қизлар бу ҳақда ота-оналарига айтишади, улар эса ўз навбатида ҳуқуқни ҳимоя қилиш органларига мурожаат қилади. Тергов Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекс 41-1 моддаси билан иш қўзғатади. Ваҳоланки бундай ишлар учун доимо Жиноят кодекси 129-моддаси қўлланиларди.
⠀
Нотўғри квалификация на терговчилар, на судьяни ҳайрон қолдирмади. Судланувчи айбини тан олмади ва шунчаки қизларни яхши ўқигани учун елкаларини қоққанини пеш қилади. Лекин тўпланган маълумотлар қизларнинг гапини тасдиқлади. Яъни тергов ва суд педагог кичик ёшдаги қизларни интим аъзоларини ушлаганини билди ва буни оғирлаштирувчи ҳолат деб топмадими? Бундай жиноятлар ЖК 129-моддаси 2-қисми "б", "в" ва "ж" бандлари билан квалификация қилиниши лозим.
⠀
Бунинг учун жазо эса 3 йилдан 5 йилгача озодликни чеклаш ёки ўқитувчилик фаолияти билан шуғулланишни тақиқлаган ҳолда 3 йилдан 5 йилгача озодликдан маҳрум қилишни назарда тутиши керак. МЖтК 41-1-моддаси бўйича максимал жазо 10 сутка маъмурий қамоқ жазосини назарда тутади, ва у болалар билан ишлашда давом этиши мумкин. 2023 йилнинг 25 май куни судья Хамрокулов С. Б.Р. га 5 сутка маъмурий қамоқ жазосини тайинлади.
⠀
Жинсий тегажоғлик ҳақидаги модда 16 ёшдан юқори бўлган шахсларни ҳимоя қилиш учун киритилган эди, негаки бунгача қаонун фақат ёш болаларни ҳимоя қиларди. Болаларга нисбатан эса 129-модда қўлланилиши шарт. Хотин-қизлар ва болаларни ҳимоя қилиш тўғрисидаги қонунни зўравонларга жазони енгиллаштириш учун қўлланилгани ҳафа қилади. Биз бунинг учун курашганимиз йўқ.
⠀
Ишни қайта квалификация қилишларини талаб қиламиз, зўравон ўз қилмиши учун тўлиқ жазолансин!
⠀
#СукутСақлама #АдолатТалабҚиламиз #Қонунлар
⠀
Жорий йилнинг 4 май куни Хоразм вилоят Хонқа туман мактабининг 1962 й.т. рус тили ўқитувчиси Б.Р. дарслар пайтида 3-синфда ўқийдиган икки нафар ўқувчи қизларни орқаси, елкалари, қўллари, қорнини ушлаб, юбкасини остига қўлини тиқиб, силади.
⠀
Қизлар бу ҳақда ота-оналарига айтишади, улар эса ўз навбатида ҳуқуқни ҳимоя қилиш органларига мурожаат қилади. Тергов Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекс 41-1 моддаси билан иш қўзғатади. Ваҳоланки бундай ишлар учун доимо Жиноят кодекси 129-моддаси қўлланиларди.
⠀
Нотўғри квалификация на терговчилар, на судьяни ҳайрон қолдирмади. Судланувчи айбини тан олмади ва шунчаки қизларни яхши ўқигани учун елкаларини қоққанини пеш қилади. Лекин тўпланган маълумотлар қизларнинг гапини тасдиқлади. Яъни тергов ва суд педагог кичик ёшдаги қизларни интим аъзоларини ушлаганини билди ва буни оғирлаштирувчи ҳолат деб топмадими? Бундай жиноятлар ЖК 129-моддаси 2-қисми "б", "в" ва "ж" бандлари билан квалификация қилиниши лозим.
⠀
Бунинг учун жазо эса 3 йилдан 5 йилгача озодликни чеклаш ёки ўқитувчилик фаолияти билан шуғулланишни тақиқлаган ҳолда 3 йилдан 5 йилгача озодликдан маҳрум қилишни назарда тутиши керак. МЖтК 41-1-моддаси бўйича максимал жазо 10 сутка маъмурий қамоқ жазосини назарда тутади, ва у болалар билан ишлашда давом этиши мумкин. 2023 йилнинг 25 май куни судья Хамрокулов С. Б.Р. га 5 сутка маъмурий қамоқ жазосини тайинлади.
⠀
Жинсий тегажоғлик ҳақидаги модда 16 ёшдан юқори бўлган шахсларни ҳимоя қилиш учун киритилган эди, негаки бунгача қаонун фақат ёш болаларни ҳимоя қиларди. Болаларга нисбатан эса 129-модда қўлланилиши шарт. Хотин-қизлар ва болаларни ҳимоя қилиш тўғрисидаги қонунни зўравонларга жазони енгиллаштириш учун қўлланилгани ҳафа қилади. Биз бунинг учун курашганимиз йўқ.
⠀
Ишни қайта квалификация қилишларини талаб қиламиз, зўравон ўз қилмиши учун тўлиқ жазолансин!
⠀
#СукутСақлама #АдолатТалабҚиламиз #Қонунлар
Бугунги мавзумиз климакс даврида гормон препаратлардан фойдаланиш ҳақида. Тиббиётда бу усул кўп йиллар давомида бор, аммо турли хавотир ва уйдирмалар ҳалигача тинмайди. Хўш, аслида нимага ишониш керак?
“Гормонлар танқислик” номли китоб муаллифи, акушер-гинеколог Лидия Федосова бунга аниқлик киритиб беради.
Кўпинча аёллар самараси аллақачон исботланган дориларни қабул қилишдан кўра климакс синдромининг дардларига чидаб яшашни афзал кўради. Чунки бу дори-дармонлар таркибига ҳаммани “даҳшатга солувчи” гормонлар кирган. Аслида гормонал препаратларни қабул қилиш самарадорлиги ва хавфсизлиги ҳар бир организм хусусиятига боғлиқ.
Ташқи ва ички гўзаллик ўзаро боғлиқ бўлганлиги сабабли гормон терапияси терини ёшартиради, сочлар қалинлигини сақлаб қолади. Вақтида танланган гормон терапияси аёл организмини ёшга доир бир қатор муаммолардан сақлаб қолишга қодир: масалан, юрак-қон томир, психоневрологик, урогенитал муаммолар каби. Имкониятлар эшиги очиқ бўлганида ушбу терапияни бошлашга улгуриб қолиш керак, яъни эрта постменопауза даврида – тўғрироғи, гормонлар танқислиги аниқлангандан кейин икки йил давомида. Бу охирги ҳайз билан боғлиқ бўлмаслиги ҳам мумкин. Стероид гормонлар танқислиги менопаузадан анча олдин сезилади. Айнан шу даврда организмга ёрдам бериб, гормонал етишмовчиликни тўлдириш зарур. Натижада климакс синдроми унча оғриқли кечмайди, турли касалликларни келтириб чиқарувчи метаболик ўзгаришларнинг олди олинади.
Афсуски, менопауза бошлангандан 10 йил ўтиб гормонал терапия унча самара беролмайди. Бу рецепторларнинг эстрогенларга нисбатан сезувчанлиги пасайиши, метаболик ўзгаришлар билан боғлиқ. Климакс синдромини даволаш таркибида табиий эстрадиол бўлган препаратларни қўллашни англатади.
Яна бир восита симптоматик даволаниш (витамин ва микроэлементлар танқислигини бартараф этиш, уйқу ва марказий асаб тизимини меъёрлаштирадиган препаратлар қабули) ва номедикаментоз усулларни қўллаш (парҳез, жисмоний фаоллик, нафас машқлари) ҳисобланади.
👉Гормон терапияси учун қарши кўрсатмалар: жинсий йўллардан ноаниқ табиатдаги қон келиши, кўкрак бези саратони ва эндометрий, ўткир гепатит, чуқур веналарнинг ўткир тромбози, ўткир тромбоэмболия, гормонал препаратларга нисбатан аллергия, тери порфирияси, тромбофлебит, менингиома.
👉Нисбий қарши кўрсатмалар: матка миомаси, эндометриоз, мигрень, вена тромбози ва эмболияси, оилавий гипертрицеридемия (қонда липидлар ва липопротеинлар миқдорининг ўта кўп бўлиши), ўт пуфагида тош бўлиши, эпилепсия, тухумдонлар саратони.
#СукутСақлама
“Гормонлар танқислик” номли китоб муаллифи, акушер-гинеколог Лидия Федосова бунга аниқлик киритиб беради.
Кўпинча аёллар самараси аллақачон исботланган дориларни қабул қилишдан кўра климакс синдромининг дардларига чидаб яшашни афзал кўради. Чунки бу дори-дармонлар таркибига ҳаммани “даҳшатга солувчи” гормонлар кирган. Аслида гормонал препаратларни қабул қилиш самарадорлиги ва хавфсизлиги ҳар бир организм хусусиятига боғлиқ.
Ташқи ва ички гўзаллик ўзаро боғлиқ бўлганлиги сабабли гормон терапияси терини ёшартиради, сочлар қалинлигини сақлаб қолади. Вақтида танланган гормон терапияси аёл организмини ёшга доир бир қатор муаммолардан сақлаб қолишга қодир: масалан, юрак-қон томир, психоневрологик, урогенитал муаммолар каби. Имкониятлар эшиги очиқ бўлганида ушбу терапияни бошлашга улгуриб қолиш керак, яъни эрта постменопауза даврида – тўғрироғи, гормонлар танқислиги аниқлангандан кейин икки йил давомида. Бу охирги ҳайз билан боғлиқ бўлмаслиги ҳам мумкин. Стероид гормонлар танқислиги менопаузадан анча олдин сезилади. Айнан шу даврда организмга ёрдам бериб, гормонал етишмовчиликни тўлдириш зарур. Натижада климакс синдроми унча оғриқли кечмайди, турли касалликларни келтириб чиқарувчи метаболик ўзгаришларнинг олди олинади.
Афсуски, менопауза бошлангандан 10 йил ўтиб гормонал терапия унча самара беролмайди. Бу рецепторларнинг эстрогенларга нисбатан сезувчанлиги пасайиши, метаболик ўзгаришлар билан боғлиқ. Климакс синдромини даволаш таркибида табиий эстрадиол бўлган препаратларни қўллашни англатади.
Яна бир восита симптоматик даволаниш (витамин ва микроэлементлар танқислигини бартараф этиш, уйқу ва марказий асаб тизимини меъёрлаштирадиган препаратлар қабули) ва номедикаментоз усулларни қўллаш (парҳез, жисмоний фаоллик, нафас машқлари) ҳисобланади.
👉Гормон терапияси учун қарши кўрсатмалар: жинсий йўллардан ноаниқ табиатдаги қон келиши, кўкрак бези саратони ва эндометрий, ўткир гепатит, чуқур веналарнинг ўткир тромбози, ўткир тромбоэмболия, гормонал препаратларга нисбатан аллергия, тери порфирияси, тромбофлебит, менингиома.
👉Нисбий қарши кўрсатмалар: матка миомаси, эндометриоз, мигрень, вена тромбози ва эмболияси, оилавий гипертрицеридемия (қонда липидлар ва липопротеинлар миқдорининг ўта кўп бўлиши), ўт пуфагида тош бўлиши, эпилепсия, тухумдонлар саратони.
#СукутСақлама
Хотин-қизлар ётоқхонаси олдида ўзини ўзи жинсий қондириб турган эркак жазоланди
Тошкент шаҳар ИИББ хабар беришича, саҳифаларимизда эълон қилинган хабардан кейин Учтепа туманидаги хотин-қизлар учун мўлжалланган ётоқхонаси олдида уятсиз ҳатти-ҳаракатлар қилган эркак шахсига аниқлик киритилди.
62 ёшли жиноятчи МЖтК 183-моддаси (майда безорилик) бўйича жазога тортилди. Уни 15 сутка маъмурий қамоқ жазоси кутмоқда.
ИИББ тезкорлик билан муносабат билдириб, жиноятчини жазога тортгани қувонарли.
Қизлар жим турмади, далил тақдим этишди, ички ишлар органлари эса тезкорлик билан масалани хал қилишди. Бундай ишлар ОАВ аралашувисиз хал бўлса янада қувонарли бўларди.
Биз эса ҳуқуқни муҳофаза қилиш органларининг муваффақиятли кейсларини ёритишга доимо тайёрмиз, зеро аҳолининг уларга ишончи ортсин.
#СукутСақлама #жиноят #жазо #лойиҳадан
Тошкент шаҳар ИИББ хабар беришича, саҳифаларимизда эълон қилинган хабардан кейин Учтепа туманидаги хотин-қизлар учун мўлжалланган ётоқхонаси олдида уятсиз ҳатти-ҳаракатлар қилган эркак шахсига аниқлик киритилди.
62 ёшли жиноятчи МЖтК 183-моддаси (майда безорилик) бўйича жазога тортилди. Уни 15 сутка маъмурий қамоқ жазоси кутмоқда.
ИИББ тезкорлик билан муносабат билдириб, жиноятчини жазога тортгани қувонарли.
Қизлар жим турмади, далил тақдим этишди, ички ишлар органлари эса тезкорлик билан масалани хал қилишди. Бундай ишлар ОАВ аралашувисиз хал бўлса янада қувонарли бўларди.
Биз эса ҳуқуқни муҳофаза қилиш органларининг муваффақиятли кейсларини ёритишга доимо тайёрмиз, зеро аҳолининг уларга ишончи ортсин.
#СукутСақлама #жиноят #жазо #лойиҳадан
Ота-оналар фарзандларини бўйсунтириш учун ҳар қандай усуллардан фойдаланишади, шу жумладан, манипуляция – ўз мақсади йўлида боласига мажбуран тазйиқ ўтказишдан ҳам. Бу боланинг ташаббусларини ўлдиради ва ҳатто улғайганда эркин ҳаракат қилишга қўймайди.
Бунга ота-оналарнинг кучсизлиги ёки ҳиссиётларини жиловлай олмаслиги сабабдир. Ушбу вазиятда ота-онанинг ўзи “бола” ролига ўтиб, унинг манипуляцияси замирида ожизлик ётади. Бугун бир қарашдан оддий бўлсада, лекин боланинг келажагига жиддий таъсир қилувчи жумлаларни кўриб чиқамиз.
🔹ТЕНГДОШЛАРИ БИЛАН ТАҚҚОСЛАШ
“Дугонангни кўйлагини қара, топ-тоза, сен эса доим кир қилиб юрасан. Бирам мени уялтирасан!”. Бу мурожаат аслида заиф ва нозик бўлган қиз бола руҳиятига жиддий зарба беради. Унинг хаёлида қуйидаги фикр туғилади: “Дугонам мендан яхшироқ экан, уни онам мендан кўпроқ яхши кўраркан”. Қарабсизки, бола хавфсизлик ҳиссини йўқотади, меҳрга ташналик кучаяди. У ҳаммани ўзи билан таққослайверади. Бу келгусида оила қуришда ва жамиятда, ишда ўз ўрнини топишда салбий таъсир қилади. Чунки энг муҳим ҳиссиёт, қадр йўқолади.
🔸ҚЎРҚИТИШ ВА ТАҲДИДЛАР
“Ўйинчоқларни йиғиштириб қўймасанг, ташлаб юбораман” деган ота-онанинг боласида “бу уйда менинг шахсий буюмим йўқ, уни хоҳлаганча ташлаб юборишади, демак, жим ўтиришим керак, акс ҳолда мени яхши кўришмайди” деган фикр пайдо бўлади. Болаликда мана шундай тушунча билан ўсган ўсмир учун бу дунё қўрқинчли туюлади. Бутун умр хавотир гирдобида яшайди.
🔹БОШҚАЛАР НИМА ДЕЙДИ?
Болани ўзгалар фикри билан қўрқитадиган ота-оналар фарзандини бировларга қарам қилиб қўяди. Натижада бола мустақил қарор қабул қилолмайди, иккиланади, барча жабҳаларда бировларнинг фикрига суяниб яшайди. Қарабсизки, руҳий ва жисмоний қийинчиликлар келиб чиқаверади.
🔸ЖАВОБГАРЛИКДАН ҚОЧИШ
“Сени деб қон босимим ошди, асабийлаштиряпсан” деган ота-оналарнинг боласи кичиклигиданоқ елкасида оғир масъулиятни ҳис этади. Катта бўлганида эса атрофдагиларни қийин аҳвола солмай деб, ўзини қийнайди. Ҳар қандай вазиятда жавобгарликни ўз бўйнига олади. Ўзини айбдор ҳис этади. Баъзилар эса аксинча, жавобгарликдан қочиб юради. Бу хам яхшиликка олиб келмайди.
🔹РАҲМИНИ КЕЛТИРИШ
Болага зорланиш, доим раҳмини келтириш ҳам яхши оқибатларга олиб келмайди. У кичиклигидан катталарнинг муаммоларини ҳал қилиб юришим керак, деб ўйлай бошлайди. Бу ерда ота-она билан фарзанднинг ўрни алмашиб қолади. Шахсий фикр ва натижага эришиш иккинчи ўринга тушиб қолади.
🔸ТАҚИҚЛАШ ОРҚАЛИ БОШҚАРИШ
“Икки баҳо олсанг, бир ҳафта телефон бермайман”, - дея яхши баҳо олишга мотивация бераман, десангиз адашасиз. Бола улғайгач нима бўлади? Энг кичик хатолари учун ҳам ўзини айбдор қилади ва ҳар қандай муваффақияти қадрига етмайди. Ўз устида ишлаш, олдинга интилиш содир бўлмайди. Тақиқлар ортаверса, боланинг қадри шунчалик тушиб бораверади ва бора-бора у жамиятдан ажралади. Яна бир тоифа болалар эса тазйиқ ўтказадиган инсонларга айланади.
Хўш, золим ота-она бўлиб қолмаслик учун нима қилиш керак?
Аввало, барча қадриятларингизни қайта кўриб чиқинг.
Ўзингизни яхши кўрасизми?
Қадрингизга етасизми?
Иродангиз қандай?
Ўзингизга вақт ажратасизми?
Ўз устингизда ишлайсизми?
Агар жавобларингиз қониқарли бўлмаса, демак, ишни ўзингизни ўзгартиришдан бошланг. Буни мустақил амалга ошира олмасангиз, яқинларингизга мурожаат қилинг. Улар хатоларингизни кўрсатсин, хатолар устида улар билан бирга ишланг. Қолаверса, психолог мутахассисга боришга ҳам уялманг. Қачонки, ўзингиздан кўнглингиз тўлса, ана шунда фарзандингиз билан муносабатларингизни тикланг.
#СукутСақлама
Бунга ота-оналарнинг кучсизлиги ёки ҳиссиётларини жиловлай олмаслиги сабабдир. Ушбу вазиятда ота-онанинг ўзи “бола” ролига ўтиб, унинг манипуляцияси замирида ожизлик ётади. Бугун бир қарашдан оддий бўлсада, лекин боланинг келажагига жиддий таъсир қилувчи жумлаларни кўриб чиқамиз.
🔹ТЕНГДОШЛАРИ БИЛАН ТАҚҚОСЛАШ
“Дугонангни кўйлагини қара, топ-тоза, сен эса доим кир қилиб юрасан. Бирам мени уялтирасан!”. Бу мурожаат аслида заиф ва нозик бўлган қиз бола руҳиятига жиддий зарба беради. Унинг хаёлида қуйидаги фикр туғилади: “Дугонам мендан яхшироқ экан, уни онам мендан кўпроқ яхши кўраркан”. Қарабсизки, бола хавфсизлик ҳиссини йўқотади, меҳрга ташналик кучаяди. У ҳаммани ўзи билан таққослайверади. Бу келгусида оила қуришда ва жамиятда, ишда ўз ўрнини топишда салбий таъсир қилади. Чунки энг муҳим ҳиссиёт, қадр йўқолади.
🔸ҚЎРҚИТИШ ВА ТАҲДИДЛАР
“Ўйинчоқларни йиғиштириб қўймасанг, ташлаб юбораман” деган ота-онанинг боласида “бу уйда менинг шахсий буюмим йўқ, уни хоҳлаганча ташлаб юборишади, демак, жим ўтиришим керак, акс ҳолда мени яхши кўришмайди” деган фикр пайдо бўлади. Болаликда мана шундай тушунча билан ўсган ўсмир учун бу дунё қўрқинчли туюлади. Бутун умр хавотир гирдобида яшайди.
🔹БОШҚАЛАР НИМА ДЕЙДИ?
Болани ўзгалар фикри билан қўрқитадиган ота-оналар фарзандини бировларга қарам қилиб қўяди. Натижада бола мустақил қарор қабул қилолмайди, иккиланади, барча жабҳаларда бировларнинг фикрига суяниб яшайди. Қарабсизки, руҳий ва жисмоний қийинчиликлар келиб чиқаверади.
🔸ЖАВОБГАРЛИКДАН ҚОЧИШ
“Сени деб қон босимим ошди, асабийлаштиряпсан” деган ота-оналарнинг боласи кичиклигиданоқ елкасида оғир масъулиятни ҳис этади. Катта бўлганида эса атрофдагиларни қийин аҳвола солмай деб, ўзини қийнайди. Ҳар қандай вазиятда жавобгарликни ўз бўйнига олади. Ўзини айбдор ҳис этади. Баъзилар эса аксинча, жавобгарликдан қочиб юради. Бу хам яхшиликка олиб келмайди.
🔹РАҲМИНИ КЕЛТИРИШ
Болага зорланиш, доим раҳмини келтириш ҳам яхши оқибатларга олиб келмайди. У кичиклигидан катталарнинг муаммоларини ҳал қилиб юришим керак, деб ўйлай бошлайди. Бу ерда ота-она билан фарзанднинг ўрни алмашиб қолади. Шахсий фикр ва натижага эришиш иккинчи ўринга тушиб қолади.
🔸ТАҚИҚЛАШ ОРҚАЛИ БОШҚАРИШ
“Икки баҳо олсанг, бир ҳафта телефон бермайман”, - дея яхши баҳо олишга мотивация бераман, десангиз адашасиз. Бола улғайгач нима бўлади? Энг кичик хатолари учун ҳам ўзини айбдор қилади ва ҳар қандай муваффақияти қадрига етмайди. Ўз устида ишлаш, олдинга интилиш содир бўлмайди. Тақиқлар ортаверса, боланинг қадри шунчалик тушиб бораверади ва бора-бора у жамиятдан ажралади. Яна бир тоифа болалар эса тазйиқ ўтказадиган инсонларга айланади.
Хўш, золим ота-она бўлиб қолмаслик учун нима қилиш керак?
Аввало, барча қадриятларингизни қайта кўриб чиқинг.
Ўзингизни яхши кўрасизми?
Қадрингизга етасизми?
Иродангиз қандай?
Ўзингизга вақт ажратасизми?
Ўз устингизда ишлайсизми?
Агар жавобларингиз қониқарли бўлмаса, демак, ишни ўзингизни ўзгартиришдан бошланг. Буни мустақил амалга ошира олмасангиз, яқинларингизга мурожаат қилинг. Улар хатоларингизни кўрсатсин, хатолар устида улар билан бирга ишланг. Қолаверса, психолог мутахассисга боришга ҳам уялманг. Қачонки, ўзингиздан кўнглингиз тўлса, ана шунда фарзандингиз билан муносабатларингизни тикланг.
#СукутСақлама
Тошкентда эркак бир неча бор аёлига қўл кўтаради, кейин эса унга сабоқ бермоқчи бўлган келиннинг акаси устида ариза ёзди, дея хабар бермоқда Тошкент ш. ИИББ.
Айтилишича, аёлнинг акаси куёви синглисини калтаклаётганидан хабар топгча, у билан гаплашган ва куёв бошқа бундай қилмасликка ваъда берган. Аммо орадан бир ой ўтмай, куёв яна хотинига қўл кўтарди. Ортиқ эркак синглисига нисбатан бундай муносабатга чидай олмади ва куёвига сабоқ беришга қарор қилди. Афсуски, эркак синглисига эрининг устидан ариза ёзишни тавсия қилмаган. Оиладаги зўравонлик ҳақидаги постлар остидаги шарҳларимизда кўпинча "жабрланувчининг акаси/отаси/ амакиси қаерда? Зўравонга сабоқ беришмадими?!" қабилидаги изоҳлар қолдиришади. Афсуски, бу оиладаги зўравонлик муаммосини ҳал қилмайди. Бундай ҳолат бўлдими, тегишли органларга мурожаат қилишингиз керак. Биз қонунлар бор мамлакатда яшаймиз. Ҳа, баъзида ҳуқуқни муҳофаза қилиш органлари ходимлари ўз ишини бажаришини талаб қилишингиз керак бўлади, аммо низоларни ҳал қилишнинг қонуний усулларидан фойдаланиш энг ишончли йўлдир.
Эсингизда бўлса, сал аввал Dili.mе исми билан машҳур бўлган вайнер синглисини ҳафа қилган куёвини калтаклаб, маъмурий қамоқ жазосини олганди.
Эркаклар зўравонликка чидашмагани тўғри. Лекин бундай вазиятда жабрланувчи бўлмиш қариндошлари билан бирга бориб, органларга ариза беришса ва ёнларида бўлишлари тўғрироқ бўлади. Шунда жабрланувчи томонни ҳимоя қилган эркак эмас, балки зўравон жазоланишига эришиш мумкин. Калтаклаш орқали фақат ўзингизга жабр қиласиз.
Бизга зўравонликка учраган аёлларнинг оталари, акалари, укалари кўп мурожаат қилади. Улар маслаҳат сўрашади. Бу таҳсинга лойиқ. Оиладаги зўравонликка қарши курашиш керак. Ва қонуний йўллар билан курашиш шарт.
Нигора
#СукутСақлама #оила #зўравонлик #қонунлар
Айтилишича, аёлнинг акаси куёви синглисини калтаклаётганидан хабар топгча, у билан гаплашган ва куёв бошқа бундай қилмасликка ваъда берган. Аммо орадан бир ой ўтмай, куёв яна хотинига қўл кўтарди. Ортиқ эркак синглисига нисбатан бундай муносабатга чидай олмади ва куёвига сабоқ беришга қарор қилди. Афсуски, эркак синглисига эрининг устидан ариза ёзишни тавсия қилмаган. Оиладаги зўравонлик ҳақидаги постлар остидаги шарҳларимизда кўпинча "жабрланувчининг акаси/отаси/ амакиси қаерда? Зўравонга сабоқ беришмадими?!" қабилидаги изоҳлар қолдиришади. Афсуски, бу оиладаги зўравонлик муаммосини ҳал қилмайди. Бундай ҳолат бўлдими, тегишли органларга мурожаат қилишингиз керак. Биз қонунлар бор мамлакатда яшаймиз. Ҳа, баъзида ҳуқуқни муҳофаза қилиш органлари ходимлари ўз ишини бажаришини талаб қилишингиз керак бўлади, аммо низоларни ҳал қилишнинг қонуний усулларидан фойдаланиш энг ишончли йўлдир.
Эсингизда бўлса, сал аввал Dili.mе исми билан машҳур бўлган вайнер синглисини ҳафа қилган куёвини калтаклаб, маъмурий қамоқ жазосини олганди.
Эркаклар зўравонликка чидашмагани тўғри. Лекин бундай вазиятда жабрланувчи бўлмиш қариндошлари билан бирга бориб, органларга ариза беришса ва ёнларида бўлишлари тўғрироқ бўлади. Шунда жабрланувчи томонни ҳимоя қилган эркак эмас, балки зўравон жазоланишига эришиш мумкин. Калтаклаш орқали фақат ўзингизга жабр қиласиз.
Бизга зўравонликка учраган аёлларнинг оталари, акалари, укалари кўп мурожаат қилади. Улар маслаҳат сўрашади. Бу таҳсинга лойиқ. Оиладаги зўравонликка қарши курашиш керак. Ва қонуний йўллар билан курашиш шарт.
Нигора
#СукутСақлама #оила #зўравонлик #қонунлар
