📚📚🔆گزارشی کوتاه از یک کتاب



🔆"فاطمه، فاطمه است ، نام یکی از مشهورترین سخنرانی های شریعتی در حسینیه ارشاد است که به تاریخ تیرماه 1350 ایراد گردیده و سپس توسط او ویراستاری دوباره شده است. مانند بسیاری از آثار شریعتی واکنش هایی که در زمان طرحش به دنبال داشته بسیار متفاوت بوده است با سرنوشت بعدی اثر طی چهل سال.
این کتاب در زمان طرحش به این دلیل مشهور شد که اینچنین پایان می یافت : فاطمه نه تنها به دلیل فرزند خدیجه و یا پیامبر بودن، همسر علی بودن، مادر حسنین و یا زینب بودن که به دلایلی فراتر از نقش های تعیین شده برای زنان در جهان قبیله ای و در دنیای امروز نیز، فاطمه است. این نوع نگاه به «زنان» و آن هم چهره ای که در ذیل تاریخ مقدس تعریف می شود - تاریخی مرد-سالار-بی تردید واکنش های بسیاری را بر انگیخت: زنی معترض به قدرت، بی اعتنا به ارزش های مادی، بی تفاوت به رویکرد قبیله ای، اراده ای آزاد و...

🔆 طی تقریبا 50 سالی که از این اثر می گذرد این کتاب سرنوشت غریبی پیدا کرده ...و دربسیاری اوقات بی آنکه خوانده شده باشد در اذهان عمومی با «ایده آل تیپ» رسمی از زن مسلمان در نظام برآمده از انقلاب ایران که عمدتا بر محور«حجاب» می چرخد سنجاق شده است. از همین منظر، گاه به شکل طنز ("فاطمه دیگر فاطمه نیست") و گاه با اعتراض، موضوعی برای نقد شریعتی و حمله به زندگی شخصی او نیز شده است: «کسی که از فاطمه سخن می گوید، خودش....».در گذشته این نقد از سوی محافل مذهبی و سنتی به شریعتی وارد می آمد و امروزه از سمت همه کسانی که از متحدالشکل سازی اجباری پوشش ناراضی اند... آنچه که مسلم است این کتاب، خطی در باره حجاب فاطمه ندارد و به وجوه متعدد اجتماعی، سیاسی و انسانی او پرداخته است.

🔆چهره دیگر برآمده از آثار شریعتی در باره زنان و البته مورد نقد قرار گرفته طی این سال ها " زن گونی پوش" است و مقصود ایده آلیزه کردن آن نگاهی است که زنان را به قیمت حذف زنانگی شان ، عمدتا بدل به سوژه انقلابی و مبارز می کند و در پی ان، بدل به پیاده نظام لشکر مردان."زن مسلمان انقلابی" ، ایدئولوژی زده و در ذیل قدرت سیاسی مسلط.

🔆کتاب«فاطمه، فاطمه است.»، تا کنون به زبان های انگلیسی، عربی و ترکی استانبولی ترجمه شده است و بی شک باید دید در جوامع دیگر با تجربیات متفاوت سیاسی و فرهنگی منجر به چه تجربیاتی برای مخاطبان خود شده و خواهد شد.

#شریعتی_مسئله_زنان
#زنان
#هشت_مارس
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF

🔷🔆زن از منظر شریعتی

🖋معصومه علی اکبری

🔹هفته نامه آفتاب

📌خرداد ۱۳۸۲

🔆بحث زن در آثار شریعتی، بیش از آنکه تابعی از گفتمان فمینیسم باشد، متمایل به جنبش سیاسی و اجتماعی شد. در اصل فمینیسم به عنوان یک گفتمان و یک الگوی مدرن اجتماعی مطرح نبود، جز در بعضی محافل کوچک روشنفکرانه. در آن دوره با حضور سنگین رادیکالیسم چپ و سوسیالیسم، چنین گفتمانی نمی‌توانست حضوری جدی و توجه‌برانگیز داشته باشد. از این رو مسأله زن برای شریعتی بیش از آنکه مسأله‌ای زنانه و مبتنی بر هویت و جنسیت زنانه باشد، مسأله‌ای اجتماعی بود. به همین دلیل راه‌کارهایی هم که ارائه کرد از دل جنبش سیاسی، اجتماعی می‌گذشت نه از دل یک جنبش فمینیستی زنانه‌نگر مردستیز.

📌 مطالعه کامل متن در لینک زیر

https://drshariati.org/?p=22711

#شریعتی_مسئله_زنان
#زنان
#هشت_مارس
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی


🆔 @Shariati_SCF

🔷🔆زنان در چشم و دل شریعتی

🖋سوسن شریعتی

📌ماهنامه ایران فردا
🔸تیر ۱۳۹۵

🔆زن اجتماعیِ شریعتی طی این سال‌ها متهم شد به «گونی‌پوشی» (تعبیر اکبر گنجی در باره زنان در نگاه شریعتی)، زن مسلمانش متهم شد به پیاده‌نظامی برای لشکرِ مردان (نقد فمینیست‌ها به شریعتی) و زن کویری‌اش به اثیری بودن، خیالی و غیر قابل دسترس! قابل ذکر اینکه حتی حضرت فاطمه شریعتی نیز متهم به این است که تاریخیت ندارد و ساخته ذهن او است. زنِ گونی‌پوشِ پشت به کلیشه‌هایِ زنانه و فاقدِ تشخصاتِ منصوب ِمحبوبه وار کجا و مادام دولاشاپلِ “استقبال در فرودگاه اورلی” کجا! یکی برای دیگری، یکی برای خودش؟ تنش بر سر دو الگوی زنانه است یا یک الگو است اما در دو نسبت: با دیگری (حوزه خصوصی)، با دیگران (عرصه عمومی).

🖇مطالعه کامل متن در لینک زیر

https://drshariati.org/?p=7239

#زنان
#هشت_مارس
#شریعتی_مسئله_زنان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی


🆔 @Shariati_SCF

🎙🔆علی شریعتی:

🔆بسیارند کسانی که می‌دانند در اسلام، زندگی، جامعه، روابط اجتماعی یا حقوق زن، حقوق فرزند و یا حقوق خانواده چیست، اما در عمل تابع سنت‌های غیراسلامی کهنه هستند و حتی گستاخی آن را ندارند که بر اساس ارزش‌های اسلامی زندگی خود را تغییر دهند.

📌م.آ.۲۱-ص۲۰۳

#زنان
#هشت_مارس
#شریعتی_مسئله_زنان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF

🔷🔆شریعتی زنان را به آزادی و رهایی دعوت کرد

🖋پروین بختیارنژاد

📌منبع: سایت مدرسه فمینیستی

🔹تاریخ: ۱۳۹۰


🔆شریعتی گفتگوهای بسیار جدی با زنان را آغاز کرده بود بی هیچ تعارف و لای زرورق پیچیدنی وضیعت زنان را به عنوان یک متفکر و یک جامعه شناس گفت و نوشت و بی پرده با آنان به گفتگو نشست و در این گفتگوهای مکرر که تا آخرین روزهای زندگی شریعتی به طول  کشید زنان را  بر علیه هر آنچه که اصرار بر ندانستن و نخواندن و نفهمیدن  داشت به عصیان فرا خواند .

#زنان
#هشت_مارس
#شریعتی_مسئله_زنان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🖇مطالعه کامل متن در لینک زیر

https://drshariati.org/?p=3036

🆔 @Shariati_SCF

🔷🔆آیا دکتر شریعتی برای زن امروز حرفی برای گفتن دارد؟

🖋فاطمه صادقی گیوری

📌منبع: سایت مدرسه فمینیستی

🔹تاریخ: خرداد ۱۳۹۰


🔆ایدئولوژی با به محاصره در آوردن، انفعال ایجاد می کند. افراد را وادار می کند تا به دنبال دستیابی به آن الگوی آرمانی، به تلاشی مذبوحانه دست بزنند و مخالفین را ساکت می کند. فاطمۀ شریعتی از اینجا اهمیت می یابد، زیرا او دستکم به طور موقتی به این انفعال خاتمه می دهد، بر علیه تصاویر ایدئولوژیک و سوژه های اعظمی که زنان را به محاصره در آورده اند، بر می آشوبد: از یکسو بر ضد «زن فریبا» و عروسک فرنگی و از سوی دیگر بر ضد «زن اُمُل». فاطمه به روایت شریعتی آن زن سر به زیر، ساکت، و مطیع تقدیر نیست که چنانچه در اسطوه های سنتی توصیف شده، دائم از پیامبر می خواست در مورد عذاب جهنم سخن بگوید تا او بگرید، بلکه او زنی، مستقل، آزاده، فعال و خواهان گرفتن حق خود است. 

📌مطالعه کامل متن در لینک زیر


https://drshariati.org/?p=3063

#زنان
#هشت_مارس
#شریعتی_مسئله_زنان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF

🔷🔆گفتمان شریعتی: دغدغه‌ی فقدان هویت زن ایرانی در سایه‌ی مدرنیته‌ی غرب

🖋آزاده دواچی

📌 منبع: سایت مدرسه فمینیستی

🔹تاریخ: ۱۳۹۱



🔆دکتر شریعتی از درون سنت ها، به اسلام نگاه نمی کرد بلکه خواسته اش تغییر محتوای کلیشه ای سنت ها و نگرش به سمت انقلابی کردن آنها بود. در جایی از کتاب فاطمه، فاطمه است شریعتی به نقد چندهمسری می پردازد اما آن را مشکل دین نمی داند بلکه آن را به نوعی متناسب با شرایط آن روزگار برمی شمارد و توجیه اش می کند. دکتر شریعتی حتی در جایی از کتاب فاطمه، فاطمه است همزیستی زن  و مرد را که نمی توانند طلاق بگیرند در غرب را نقد می کند و از سوی دیگر در پاگراف های بعدی می نویسد که اسلام این موقعیت های اجتماعی و انسانی را می پذیرد و در نتیجه می تواند نتایج و عواقبش را کنترل کند.

📌مطالعه کامل متن در لینک زیر

https://drshariati.org/?p=3044

#زنان
#هشت_مارس
#شریعتی_مسئله_زنان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF

🔷🔆علی شریعتی:

🔆یک بحث اساسی و مهم که معمولاً در ذهن همه‌ی ما مخلوط می‌شود، تفکیک دو مسأله‌ی دور از هم است: تفکیک سنت از مذهب. این دو (سنت و مذهب) در طول تاریخ با هم مخلوط می‌شوند و مجموعه‌ای از عقاید و سلیقه‌ها، رفتار و احساسات و روابط اجتماعی و حقوقی را می‌سازند که مجموعاً برای یک جامعه مقدس شمرده می‌شود. حقوق اسلامی، ارزش‌های اسلامی، دستور‌های اسلامی، قوانین اسلامی در هر موردی - اقتصاد، اجتماع، زن، مرد، خانواده، همه چیز و حتی نظام اجتماعی این ارزش‌ها، این ماده‌ها- با ماده‌های سنتی که داخل جامعه‌ی بومی در طول تاریخ ساخته می‌شود و تولید داخلی جامعه است (و به اسلام مربوط نیست، سنت قومی است، سنت کهنه‌ی تاریخی است)، در طول تاریخ، این دو ماده با هم مخلوط می‌شوند و مجموعاً تعصب، حمایت از این آمیخته را در جامعه به وجود می‌آورد و روشنفکر ما که با ماده‌های انحرافی، سنتی مواجه است و می‌خواهد خودش را از آن نجات بدهد، با مجموعه‌ی آمیخته‌ی سنت و مذهب مبارزه می‌کند تا خودش را از هر دو نجات دهد. این است که هم کسانی که دفاع می‌کنند از سنت‌های کهنه به جای مذهب دفاع می‌کنند و هم کسانی که با سنت‌های کهنه مبارزه می‌کنند، در همان حال با ارزش‌های متعالی و زنده‌ی اسلامی هم مبارزه می‌کنند. طرفین، نه روشنفکر مترقی مدرن و نه قدیمی مذهبی سنت‌گرا، هیچ کدام نمی‌توانند مذهب را از سنت تشخیص دهند."

📌م.آ. ۲۱-ص ۲۱۶

#زنان
#هشت_مارس
#شریعتی_مسئله_زنان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF

🔷🔆دوگانه زن «اثیری ـ لکاته» در «باغ ابسرواتوآر»

🖋 سمانه خادمی

📌منبع: روزنامه شرق

🔹تاریخ: ۳۰ خرداد ۱۳۹۱


🔆در باغ ابسرواتوآر نیز ما با یکی از زنان اثیری شریعتی ملاقات می‌کنیم. باغ ابسراتوآر بهشتی کوچک است که شریعتی آن را با زنی سهیم می‌شود که همپای او در سکوت محض، در عرش سیر می‌کند. زن باغ ابسرواتوآر از آسمان نیامده است. دختری است خاموش و مرموز؛ به زعم شریعتی از مردم جنوب اروپا می‌نماید؛ اما رنگ موهایش آن را تکذیب می‌کند. گیسوانش به شکل عجیبی خاکستری رنگ است و نیز چشمانش که شریعتی هرگز چشمانی بدان رنگ ندیده «چشمانی بی‌رنگ، به رنگ روح» است و «مانتویی خرمایی رنگ سربی» به تن دارد. اما در واقع، این زن به چشم شریعتی زنی ماورایی ست. 

📌مطالعه کامل متن در لینک زیر


https://drshariati.org/?p=2400

#زنان
#هشت_مارس
#شریعتی_مسئله_زنان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF

🔷🔆زن خودسالار، الگوی شریعتی برای زنان؛ گفت وگوی شفقنا با حسن محدثی گیلوایی

📌منبع: شفقنا

🔹تاریخ: ۲۸ خرداد ۱۳۹۵



🔆شریعتی تلاش می کند برای زن خودسالار از طریق بازسازی خاص خودش از شخصیت و زندگی فاطمه (کوچک ترین دختر پیامبر) نمونه ای دینی معرفی کند. از نظر او زنانی چون فاطمه و دخترش زینب زنانی خودسالار اند. به خصوص اسم کتاب اش «فاطمه، فاطمه است» دقیقاً بر خودسالاری فاطمه تأکید می کند. در آخر کتاب وقتی می گوید بزرگی فاطمه به خاطر نسبت او با محمد (ص)، و حسن و حسین نیست که او را فاطمه کرده است بل که فاطمه به خاطر ویژگی هایی که خود دارد بزرگ است، دقیقاً اشاره به همین موضوع دارد. تعابیر او در این مورد یگانه و بی هم تا و بسیار تأثیرگذار است.

📌مطالعه کامل متن در لینک زیر

https://drshariati.org/?p=7073

#زنان
#هشت_مارس
#شریعتی_مسئله_زنان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF

🔷🔆علی شریعتی:


🔆وقتی مذهبی‌های یک قوم و یک جامعه، آنان که با مذهب آشنایند و بدان معتقد، نتوانند مذهب را از سنت‌های بومی و قومی تفکیک کنند، می‌توان از جوان‌های روشنفکر مدرن انتظار داشت که وقتی می‌خواهند با کهنگی مبارزه کنند، مذهب را از نظام‌های اجتماعی کهنه‌شان تفکیک کنند؟ و اگر مجامع آگاه مذهبی در یک کشور اسلامی، شخصیت‌های علمی، آشنایان به اسلام و حقایق اسلامی این کار را نکنند چه کسی باید بکند؟ چه قدرتی؟ چه مؤسسه‌ای؟ چه جایی؟

📌 م.آ.۲۱-ص۲۱۹

#زنان
#هشت_مارس
#شریعتی_مسئله_زنان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF

🔷🔆شریعتی، فاطمه و مساله زنان

🖋 محسن زال

📌منبع: سایت بنیاد شریعتی

🔹تاریخ: اسفند ۱۳۹۶

🔆شریعتی مساله زنان را فرا تر از مذهب می‌بیند و دغدغه مذهبی کردن زنان به معنای عرفی کلمه(مذهب به مثابه حوزه تحت سلطه فقه ونهاد روحانیت منظور است هر چند فهم شریعتی از مذهب این‌گونه نیست)را ندارد.شریعتی در جهانی که قطبی از آن  را چپ های مارکسیست از خود کرده اند و قطبی را سرمایه داران در تملک دارند به پرسشی رسیده که برایش پاسخ می‌خواهد و این فقط مربوط به زنان نیست پرسش شریعتی پیش از این که جنسی باشد انسانشناختی است او می‌پرسد انسان آرمانی و ایدآل چگونه انسانیست  و ما باید برای ساختن چگونه جهانی بکوشیم.

📌مطالعه کامل متن در لینک زیر

https://drshariati.org/?p=16142

#زنان
#هشت_مارس
#شریعتی_مسئله_زنان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF

🔷🔆علی شریعتی:

🔆حِجر! یعنی چه؟
یعنی: دامن!
و راستی به شکل یک دامن است، دامنِ پیراهن، پیراهنِ یک زن!


🔆زنی که در نظام‌های بشری از هر فخری عاری بوده است.و اکنون خدا رمز دامان پیرهن او را به رمز وجود خویش پیوسته است، این دامان پیرهن هاجر است!

🔆اما بی‌دامن هاجر چرخیدن بر گرد کعبه (رمز توحید!) طواف نیست، طواف قبول نیست! حج نیست!
فرمان است، فرمان خدا.

🔆تمامی بشریت، همیشه‌ی روزگار، همه کسانی که به توحید ایمان دارند، همه‌ی کسانی که دعوت خداوند را لبیک می‌گویند، باید در طواف عشق بر گرد خدا، بر گرد کعبه، دامان پیراهن او را نیز طواف کنند!

🔹م آ ۲۱/ ص ۲۰۳

📌متن کامل در لینک زیر

http://drshariati.org/?p=28038


#زنان
#هشت_مارس
#شریعتی_مسئله_زنان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF