بنياد فرهنگی دكتر علی شريعتی
2.01K subscribers
1.13K photos
144 videos
52 files
688 links
Shariati (Dr Ali) Cultural Foundation
Download Telegram
🔆🔷پراکسیس در کویر شریعتی

🖋فرید خاتمی


🔆مقدمه: اندیشهٔ شریعتی گاه مورد انتقاد روشن‌فکران متأخر ایران قرار می‌گیرد و با تعابیری آسیب‌شناسانه (پاتولوژیک) به عنوان انحرافی از تحولات فکری ایران معاصر در نظر گرفته می‌شود و گاه در چارچوب رویکردهای آکادمیک به عنوان سیر طبیعی تداوم مدرنیتهٔ ایرانی تلقی می‌شود. منتقدین او اساساً کمتر وجهی از تفکر فلسفی و اجتماعی برای اندیشه او قائل هستند و با عناوینی چون «ایدئولوژیک»، «سیاست‌زده»، «اسکیزوفرنی» و … حتی آن را بازتابی از بحران گسیختگی فرهنگی و آسیمگی در جامعهٔ دچار سرگشتگی ایران تلقی کرده‌اند. از طرف دیگر، مطالعات آکادمیک در این زمینه با فاصله گرفتن از انقلاب ۱۳۵۷ (که مطالعهٔ اندیشهٔ شریعتی را در چارچوب تأثیر بر انقلاب و رویکردهای جامعه‌شناسانه محدود کرده بود)، در پیوند با رویکردهای جدیدی چون مطالعات فرهنگی، به تولید آثاری پرداختند که نقش اندیشهٔ او را در راستای سازگاری مدرنیتهٔ ایرانی با فرهنگ بومی و سنتی ایران قرار می‌داد. برخی از این آثار، اندیشهٔ او را در متن چرخش بومی‌گرایی قرار دادند (بروجردی) و برخی دیگر نیز آن را واکنشی طبیعی در تاریخ مدرنیتهٔ ایرانی دانستند که قابل مطالعه در ذیل جنبش‌های فکری معروف به مدرنیسم ارتجاعی است [میرسپاسی]. در یکی دیگر از مهم‌ترین تعابیر نیز اندیشهٔ او به عنوان یکی از انواع تعابیر «سوژگی با واسطه» تلقی شد که به عنوان راهی برای تعمیق کلیت‌بخشی سوژهٔ ایرانی پس از شکست گرایش‌های لیبرال و چپ اتخاذ شده بود (وحدت). اما آنچه در بررسی‌های فوق کمترمورد توجه قرار گرفته، مطالعهٔ اندیشه شریعتی در بستر تحولات فکری از منظر مفهوم «پراکسیس» با وجه «رهایی‌بخش سیاست» است؛ رویکردی که می‌توان آن را ادعای اصلی اندیشه او دانست. این مقاله که مقدمه‌ای است برای مطالعهٔ سیر تحول مفهوم پراکسیس در اندیشهٔ شریعتی، تنها به مبانی فکری و فلسفی این مفهوم در کتاب «کویر» می‌پردازد، اما پیش از آن اشاره‌ای کوتاه به مفهوم پراکسیس در سیر اندیشهٔ اجتماعی خواهیم داشت.


📌ادامه مطالعه مقاله در لینک وبسایت بنیاد فرهنگی دکتر علی شریعتی

http://drshariati.org/?p=26278



#پنجاه_سال_با_کویر
#سر_مقاله
#فرید_خاتمی
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF
🔷🔆هم‌ سرشتی «هنر، عرفان، مذهب»

🔆مدل دین‌پژوهی شریعتی در کویریات

🖋امیر یوسفی

🔸منبع: مجله ایران فردا (شماره ۴۲)

🔹تاریخ: اردیبهشت ۱۳۷۷

 
🔆الف/ ۱) نوگرایی دینی که به معنی اخص آن مقارن با نهضت مشروطه است  به‌رغم عمر نه چندان دراز خود، اینک به آن چنان توانایی و خلاقیتی دست یافته است که می‌تواند به نقد گذشته‌ی خود بنشیند.  عملکرد  سابق خویش را به محک عبرت بکوبد و در یک بازاندیشی دقیق، فتور و فتوح خود را بازشناسد.

🔆الف/۲) از فواید و برکات این رویکرد نقادانه، یکی هم آن است که به فهم و شناخت اضلاع و پاره‌های مغفول اندیشه‌ی نوگرایان عطف توجه می‌شود.
ناگفته پیداست که یک اندیشه پس از تکوین، حیاتی مستقل از حیات اندیشمند می‌یابد و در معرض بازخوانی‌ها و تأویل‌های رنگارنگ واقع می‌شود. نقد و نگرش نقادانه می‌تواند از پس ایام و از ورای مقتضیات عصر، به کشف گوهر و جوهره‌ی اصیل یک اندیشه راه یابد و پاره‌های اصیل آن را از پاره‌های فرعی و تبعی آن باز شناسد.

🔆بی‌تردید دکتر علی شریعتی را می‌بایست در زمره‌ی مهمترین نوگرایان دینی به شمار آورد که وجود و حضور او در این حلقه، حضوری بسیار جدی، عمیق، و موفق و با تأثیراتی دراز دامن همراه بوده است.

🔆اما بنا به سنت رایج، اندیشه‌های او نیز دستخوش بازخوانی‌ها و برداشت‌های متناسب با زمان گردید.
یکی از مهمترین وجوه اندیشه‌ی شریعتی، کویریات اوست که علی‌الاصول مهجور ماند. سامان فکری شریعتی که بنا به پسند خود او در سه عرصه اسلامیات، اجتماعیات و کویریات عرضه شده بود، در رجوعی گزینشی، محدود و مقید به یک بُعد گردید و تعادل خیره‌کننده‌ای که به برکت خلاقیت اصیل او در آموزه‌های سه‌گانه‌اش خزیده بود، به نفع ابعاد و وجوه ایدئولوژيک کمرنگ شد و نهایتاً خود را به مثابه‌ی لایه‌ی شخصیتی او معرفی کرد. از این پس، کویریات شریعتی، منظومه‌ای و مجموعه‌ای از دست‌نوشته‌های تنهایی او انگاشته شد که تنها به کار آن می‌آمد که دلمردگی‌ها و سرخوردگی‌ها و یأس‌های هواداران و هواخواهانش را تسکین بخشد و نه بیش از این.

🔆این نوشته، همه بر سر آن است که جایگاه و پایگاه کویریات را در مجموعه‌ی اندیشه و منظومه‌ی شخصیت شریعتی جستجو کند. البته نگاه ما عمدتاً و اصولاً بر موضوع «مدل دین‌پژوهی شریعتی در کویریات» متمرکز است.

🔆ب/۱) آثار و مکتوبات شریعتی را به تَبَع آنچه او خود بیشتر می‌پسندید، در سه عرصه و عنوان می‌شناسند: «نوشتن‌هایم بر سه گونه است: اجتماعیات، اسلامیات و کویریات. آنچه تنها مردم می‌پسندند اجتماعیات و آنچه هم من و هم مردم؛ اسلامیات و آنچه خودم را راضی می‌کند و احساس می‌کنم که با ان نه کار ـ و چه می‌گویم؟ ـ نه نویسندگی که زندگی می‌کنم؛ کویریات.۲
آنچه در کویریات است هم از حیث بافت ظاهری و زبانی و هم از جهت ساخت و ترکیب محتوایی با اسلامیات و اجتماعیات متمایز و بلکه متنافر است. گو اینکه این پاره‌های علی‌الظاهر متمایز، در وجود شریعتی چندان هماهنگ و متناسب عرضه شده‌اند که نشان از تعادل شخصیت و اندیشه او دارد.

📌ادامه در وبسایت بنیاد فرهنگی دکتر علی شریعتی

https://drshariati.org/?p=24205

#مقالات
#ایران_فردا
#پنجاه_سال_با_کویر
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF
🔷🔆برنده‌ی جایزه‌ی شیخ حمد (دی ۱۳۹۹)

🔆ترجمه‌ی عربی «کویر»، برنده‌ی جایزه‌ی شیخ حمد

📌منبع: کتاب نیوز

🔆تاریخ: ۳ دی ۱۳۹۹

 
🔆کتاب نیوز | عبدالنبی قیم، پژوهشگر، تاریخ‌نگار و فرهنگ نویس پرکار و سرشناس ایرانی برنده ششمین جایزه شیخ حمد در قطر شد. جایزه مزبور در بخش فرهنگ‌ها به عبدالنبی قیم به خاطر تألیف فرهنگ دو جلدی عربی_ فارسی در ۲۲۴۶ صفحه اهدا می‌شود. این فرهنگ را انتشارات فرهنگ معاصر منتشر کرده است. «فراز و فرود شیخ خزعل» و «پانصد سال تاریخ خوزستان» و نقد کتاب «تاریخ پانصد ساله‌ی خوزستان احمد کسروی» از دیگر کتاب‌های مشهور قیم است.

🔆در بخش ترجمه های فارسی به عربی کتابهای «الصحراء» نوشته دکتر علی شریعتی با ترجمه حسن الصراف (رتبه اول به صورت مشترک)، «الزیدیه فی ایران» نوشته دکتر محمدکاظم رحمتی با ترجمه مصطفی احمد باکور (رتبه اول به صورت مشترک)، «تاریخ الأدب الفارسی» نوشته دکتر احمد تمیم داری با ترجمه باسل احمد أدناوی (رتبه سوم به صورت مشترک)،«من ماضی الادب الایرانی» نوشته دکتر عبدالحسین زرین‌کوب با ترجمه صادق خورشا (رتبه سوم به صورت مشترک)؛ برگزیده شدند.

🔆همچنین کتابهای «دروز بلگراد» نوشته ربیع جابر و با ترجمه صادق دارابی (رتبه دوم) و «فرانکشتاین در بغداد» نوشته احمد سعداوی با ترجمه امل نبهانی (رتبه سوم) نیز در بخش ترجمه از عربی به فارسی برگزیده شدند.
جایزه ترجمه و تفاهم بین‌المللی شیخ حمد به عنوان جایزه‌ای جهانی با نظارت هیأت امنا و کمیته برگزارکننده و کمیته‌های داوری مستقل در سال ۲۰۱۵ میلادی تأسیس شد و به برگزیدگان آن به تریتب: نفر اول ۱۰۰هزار، نفر دوم ۶۰ هزار و نفر سوم ۴۰ هزار دلار تعلق می‌گیرد.. این جایزه همه ساله در قطر برگزار می‌شود و از میان صدها شرکت کننده برگزیدگان توسط هیئت داوران انتخاب می‌شوند. جایزه ترجمه، همواره زبان انگلیسی را زبان اصلی اول انتخاب می‌کند. ولی در هر سال یک زبان دیگر را به عنوان زبان اصلی دوم بر می‌گزیند که در سال نخست زبان ترکی، سال دوم زبان اسپانیایی، سال سوم زبان فرانسه، سال چهارم زبان آلمانی، سال پنجم زبان روسی و امسال (۲۰۲۰) «زبان فارسی» را انتخاب کرده بود. در این دوره نیز علاوه بر زبان فارسی، زبان‌های انگلیسی، کره‌ای، پشتو و چندین زبان دیگر جز مسابقه بوده‌اند.

🔆پیش از این در چهارشنبه هفته گذشته، کنفرانس ترجمه عربی به فارسی به طور زنده در شبکه‌های اجتماعی پخش شد. همه ساله کنفرانس مزبور و اعلام نام برندگان طی مراسم با شکوهی در قطر برگزار می‌شد. امسال به دلیل شیوع کرونا، برنامه‌های مزبور به صورت مجازی برگزار شد.

🔆جایزه شیخ حمد بنا بر اهداف اعلامی خود می‌کوشد تا از مترجمان و نقش آنان در استحکام‌بخشی به پیوندهای دوستی و همکاری میان ملل جهان، تقدیر کند. جایزه به تشویق ابداع و نوآوری و تحکیم ارزش‌های والا و گسترش کثرت‌گرایی و انفتاح می‌پردازد. جایزه همچنین تعمیق معرفت و فرهنگ گفت‌وگو و انتشار فرهنگ عربی و اسلامی و ایجاد تفاهم بین‌المللی و تقویت نقش ترجمه در گسترش صلح و دانش را مورد نظر داشته و به نقش مترجمان در نزدیک ساختن فرهنگ‌ها توجه دارد.

📌 لینک وبسایت بنیاد فرهنگی دکتر علی شریعتی

https://drshariati.org/?p=27171

#پنجاه_سال_با_کویر
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF
🔷📸 کویر در پیاده رو

🔆کتاب کویر اگرچه در سال های قبل از انقلاب متهم به داشتن ادعاهای مخالف موازین اسلامی بود اما بر خلاف برخی آثار (از جمله تشیع علوی و تشیع صفوی) بعد از انقلاب برای چاپ و‌نشر با هیچ ممانعتی روبرو نبوده و حتی به مسابقات تلویزیونی و یا کتاب ادبیات دبیرستانی نیز راه یافته است. با این همه طی چهل سال اخیر همواره جایگاه اصلی خود را نه در پشت ویترین ها ی کتابفروشی که بر سر بساط های کتاب خیابانی پیدا می کند. دهها چاپ با پشت جلدهای متعدد و همگی زیرآکس چاپ های قدیمی و با این وعده که سانسور نشده است. به نظر می آید که اعتمادی که به کویر کف خیابان هست به کویر پشت ویترین نیست.

#پنجاه_سال_با_کویر
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔@Shariati_SCF
🔷🔆کویر و پیامک های عاشقانه
 
🔆از سال های پایانی ۱۳۸۷ جملات شریعتی حضور پر رنگی در پیامک های  تلفنی پیدا کرده است. این حضور که در بسیاری اوقات رنگ و بوی شایعه دارد و جملات منسوب به شریعتی هستند خود موجب شکل دادن به کتاب هایی شده که نام سخنان برگزیده را بر خود گذاشته اند و با تیراژهای وسیع و متعدد به چاپ می رسند . به عنوان مثال کتاب «پیامک های دکتر شریعتی» که در مشهد و از سوی انتشارات امید مهر و در شمارگان ۳۰۰۰ برای اولین بار در سال ۱۳۸۷ به چاپ رسیده در فاصله ای دو ساله به چاپ هفتم  می رسد.
🔆کتاب کویر موضوع اصلی این پیامک ها است. توجه دوباره به این کتاب از سال های هشتاد، چهل سال پس از چاپ کویر ، با همین پیامک های عاشقانه شروع شد و مخاطب هایی متعلق به نسلی دیگر.
 

#پنجاه_سال_با_کویر
#پیامک_عاشقانه
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF
🔷🔆از عرفان سنتی تا عرفان شریعتی

🎙علی طهماسبی

📌منبع: سخنرانی به مناسبت چهل و دومین سالگرد هجرت شریعتی در مشهد

🔸تاریخ: ۳۰ خرداد ۱۳۹۸

شریعتی از رسالت بزرگ پیامبرانه صحبت می کند، گسترش دادن «عرفان، برابری و آزادی» در جامعه؛ رسالتی که « نه با تفنگ و نارنجک، نه با میتینگ و داد و قال، نه با سیاست‌بازی‌های رایج و سطحی، نه با انقلاب‌ها و تغییر رژیم‌ها و عوض کردن آدم ها بلکه در یک کلمه با کاری پیامبر گونه در میان … و در عصر و نسل خویش، در هر جای این جهان هستی» ممکن است. من، دینی  را که شریعتی از آن صحبت می کند مقید به اسلام و یهودی و مسیحی و …نمیدانم؛ دینی است انسانی؛ دینی که به سرنوشت انسان می‌اندیشد و می‌خواهد  انسان متعالی شود.

📌ادامه در لینک وبسایت بنیاد فرهنگی دکتر علی شریعتی

https://drshariati.org/?p=24529

#پنجاه_سال_با_کویر
#عرفان
#سخنرانی
#علی_طهماسبی
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔@Shariati_SCF
🔷🔆کویر در کتب درسی

🔆طی این چهل سالی که از انقلاب می گذرد از شریعتی با عناوینی چون «معلم انقلاب»، «ایدئولوگ انقلاب» ، «جامعه شناس دین»  یاد می شود اما در میان کتاب های درسی آموزش متوسطه فقط در کتب درسی ادبیات است که نام شریعتی دیده شده و به عنوان " نویسنده ای ادبی" معرفی شده است. بخش هایی از مقاله کویر که در آن صحبت از  آسمان است و راه شیری و از شاگردان خواسته می شود که استعاره ها را دریابند و تمثیل ها را. همین حضور به عنوان چهره ای ادبی و معرفی کتاب " کویر" تآثیر بسیاری در شهرت کتاب و فروش آن در میان نسل های بعدی داشته است. مخاطبی که از آثار او فقط "کویر" را می شناسد.
 


#پنجاه_سال_با_کویر
#کتب_درسی
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF
🔷🔆طرحی از: طاهره فریدون فر

🔆ای هم‌سفرِ من!

 برخیز، زاد سفر برگیر ...

[تا] از این کشور غریب به سرزمین‌مان بازگردیم؛

به آشیان‌مان درآییم...

[تا] گردونه‌ی بسته‌ی مکرر زمان را پاره کنیم؛

از این مدار بی‌حاصل و اختناق‌آور بگریزیم؛

و از جبرِ این تبعیدگاه شوم،

به شهر خدا، به بِهشت بَرین و به خانه‌ی خویش، برگردیم!

رجعت،

شورانگیزترین آرزوی دل‌های خوناکرده به تبعیدگاه است.

"هبوط، علی شریعتی"

#پنجاه_سال_با_کویر
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔@Shariati_SCF
🔷🔆کویر خراسان در کنار کویر جهان‌های عرب

🔆تواریخ مشترکی که در صورت جغرافیا نمایان شده است

🖋حسین صراف (نویسنده و مترجم عراقی کتاب کویر به زبان عربی)

📌منبع: هفته‌نامه کرگدن (شماره ۱۳۳)

🔹تاریخ: ۲۲ آذر ۱۳۹۹


🔆نوشتار درباره کویریاتِ شریعتی به ناچار و به خودیِ خود متنی کویری است. نمی توان با زبان ریاضیات و فیزیک درباره ادبیات سخن گفت. و چه بسا با زبان ژورنالیستی یا علومِ انسانی و حتی با قلمِ نقد ادبی نیز نتوان به سراغ کویریات رفت. خودِ شریعتی در نقد و تقریظ کتابش این امر را پیش بینی کرده و بر کسی که بخواهد این کار را بکند خرده گرفته است. لذا چنانچه نوشتارِ در پیش رو به ضوابط مقاله نویسی پایبند نبود خواننده محترم فرض را بر این بگیرد که در برخی از جاهایش در ژانر کویریات نگاشته شده است. به ویژه که نویسنده این سطرها مترجم عربی کتاب کویر است و چند سالی است که با ترجمه گفتگوهای تنهایی دست و پنجه نرم می کند و شاید کویرزده شده باشد.

📌متن در وبسایت بنیاد فرهنگی دکتر علی شریعتی

http://drshariati.org/?p=27516

#پنجاه_سال_با_کویر
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF