🔷🔆روایتی از قبیلۀ بیداران

🖋خليل حسيني

🔆شریعتی مزینانی ، عبدالکریم ، سیری کوتاه در زندگی استاد محمد تقی شریعتی و دکتر علی شریعتی ،چاپ اول ، مشهد ، کتابستان مشهد ، ۱۳۷۹ ، ۲۲۹ ص ، رقعی .

کتاب روایتی از قبیلۀ بیداران با تقدیم نامۀ نویسنده آغاز می شود : به استاد و عموی بزرگوارم مرحوم حاج محمد تقی شریعتی مزینانی . ... به آنکه نهج البلاغه و قرآن را انیس جان و مونس شب ها و روزهای خویش قرارداد و عمری را به این دو وفادار ماند. ... و گفته ها و نوشته هایش را به حکمت این دو کتاب موثر و پایدار کرد .

🔆نام کتاب از سورۀ بلد آیه ۳ به ذهن نویسنده رسیده است و تداعی کنندۀ نام پدر ، استاد شریعتی ، و فرزند ، دکتر علی شریعتی ، است . آنان که به اصلاح و آبادی و ارشاد و هدایت مردم ، همۀ عمر خود را سرمایه کردند .

🔆این کتاب شامل ۵۴ یادداشت پیرامون زندگی و زمانه و اندیشۀ استاد و فرزند او است و از نگاه کسی روایت می شود که با خاندان شریعتی قرابت فامیلی دارد . افزون بر این سال ها همنشین استاد نیز بوده است .

🔆فهرست بعضی از یادداشت ها چنین است : مرحوم استاد شریعتی رحمه الله علیه ، نظریۀ پرشور استاد ، نکته ای از آغاز انحراف مسلمین ، کانون نشر حقایق اسلامی ، دکتر شریعتی در آینۀ خلق و خوی پاک و الهی اش ، دکتر و مادرش ، بهره گیری از سورۀ مبارکۀ روم ، حسینیۀ ارشاد ، توسلات دکتر شریعتی ، دکتر پوران شریعت رضوی همسر دکتر شریعتی .

🔆عبدالکریم شریعتی مزینانی پسر عموی دکتر شریعتی و شوهر خواهر وی است . کتاب های : ۱. اندیشۀ دکتر علی شریعتی مزینانی بر آیات قرآن کریم ۲. برداشت های دکتر علی شریعتی از آیات قرآن مجید ۳. سهم تمدن اسلامی در تکوین تمدن غرب ، افسانه یا واقعیت ؟
از او است .

🔆گفتنی است ؛ تقدیم نامۀ دکتر شریعتی به نسخه ای از کتاب کویر برای نویسنده ، از معدود مواردی است که وی امضای کامل خود را بر آن زده است .



#معرفي_كتاب
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی
#چهل_و_سومين_يادمان

🆔 @Shariati_SCF

🔷🔆 معرفی کتاب : "چهره نگاری سیاسی علی شریعتی ، آرمانگرای اسلامی "

🖋 به کوشش :سید خلیل حسینی

🔆رهنما ، علی ، برگردان مجید نکودست ، چاپ نخست ، تهران ، انتشارات حسینیه ارشاد ، ۱۳٨۱، م +۶۵۳ ص ، وزیری

🔆چهره نگاری سیاسی علی شریعتی که بسیاری او را پدر انقلاب ۱۳۵۷ ایران می دانند نه تنها گزارشی از یک زندگی شخصی ، که روایتی نیز از شرایط فرهنگی اجتماعی و سیاسی ای است که وی در آن بالیده است .

🔆رهنما در پیش گفتار کتاب می گوید : " هنگامی که من پژوهش برای این کتاب را آغاز کردم ؛ هیچ گرایش ، داوری ارزشین یا پیش داوری دربارۀ شریعتی نداشتم . من با باور ، بر اثر او بر جوانان و نفوذ بعدی روشن اندیشانه اش بر سیر و چرخش رویدادهای ایران ،تنها می خواستم این مرد و زندگی اش را درک کنم . "

🔆لذا برای فهمیدن او به نوشته های شریعتی و نوشته های دربارۀ شریعتی بسنده نمی کند . وی خود را وامدار کمک افراد پرشماری می داند که نام ٨۳ نفر در فهرست او جای گرفته اند .
افزون بر آن با مراجعه به کتابخانۀ دانشگاه تهران ، کتابخانۀ ملی ، کتابخانۀ مجلس ، کتابخانۀ آستانقدس رضوی ، مرکز ایرانی اسناد و پژوهش پاریس ، دایرۀ معلومات و پژوهش خویش را وسعت و فراخی می بخشد .
این گونه کتاب علی رهنما ، اکنون یکی از مهم ترین منابع شریعتی شناسی به شمار می رود که به شیوه ای آکادمیک به اندیشه و زندگی و زمانۀ او پرداخته است .
🔆این کتاب در ۲۳ فصل سامان یافته است که عناوین برخی از فصول بدین قرار است :
"زمینۀ سیاسی و مذهبی " ، " محمد تقی شریعتی ، پدر و معلم " ، " از کودکی تا بلوغ " ، " پاریس " ، " در دانشگاه مشهد " ، " حسینیۀ ارشاد " ، " دوران زندان " .

🔆گفتنی است این کتاب در سال ۱۹۹۷ میلادی در لندن به چاپ رسیده است و ترجمۀ دیگری از آن زیر عنوان " مسلمانی در جستجوی ناکجا آباد " از سوی انتشارات گام نو نیز در سال ۱۳٨۱ منتشر شده است . به نظر می رسد ترجمۀ یاد شده ، بهتر و خوش خوان تر است .

🔆کتاب چهره نگاری سیاسی علی شریعتی با این پاراگراف تٱمل برانگیز به پایان می رسد :
" شریعتی خود آرمان گرا بود و نه کنشگر ( و مجری ) انقلاب . او با باوری استوار به پیوندهای عشق افلاتون -- وش ، شاید نمی خواست تصویر بی کاستی و نابی را که از انقلاب داشت ، از دست بدهد . اندیشۀ آرمان گرایانۀ او زیباتر از آن بود که به آزمون گذاشته شود ."

#معرفي_كتاب
#چهل_و_سومين_يادمان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF

🔷🔆بودن یا زیستن
و اسطورۀ هابیل و قابیل

🖋به کوشش : سید خلیل حسینی

🔆خرسند ، پرویز ، نمونه خوانی ، مصاحبه و تدوین : احمد خرسند ، سید خلیل حسینی ، چاپ اول ، مشهد ، انتشارات اسپندگان ، ۱۳۹۱ ، ۹۳ ص ، جیبی

🔆هوا روشن شده بود. طبق معمول چای و سیگاری _ آن روزها ما ، شریعتی و من ، که گویی جهان ، مضرات سیگار را نمی شناخت. _ بگذریم . و لباس پوشیدم . به میهمانی آن خورشید پاره ها رفتم . ...
زن ها و مردهایی که برای فهم شهادت و دریافت بزرگ ترین اسطوره ایدٸولوژیک شان ، حسینیه ارشاد را _ سالن و بالکنی که هر چند برای بسیاری جای ایستادن و بر زمین و پله نشستن نمی گذاشت ، ولی بی دکتر شریعتی جای بزرگی بود! _ پر از عطر نفس هاشان می کردند . ...

🔆قرار بود نخست من مقالۀ خودم را بخوانم و پس از آن دکتر شریعتی سخنرانی کند .آقای میناچی مثل همیشه تذکر داد که وقت شما ، فقط پنج تا ده دقیقه است اما خواندن مقاله بیش از چهل دقیقه به طول انجامید . ... وقتی به اتاق فرمان برگشتم . دکتر سرش را روی زانوهایش خم کرده است . گویی چیزی نمی شنید . زانوهایش خیس اشک بود . برخاست . مرا در آغوش کشید. صورتش را که به صورتم گذاشت ، گونه هایم بوی گل همیشه بهار را نوشید . ...

🔆این خاطرۀ استاد پرویز خرسند از برنامۀ ظهر عاشورای سال ۱۳۵۰ در حسینیه ارشاد است . در آن روز نخست خرسند مقالۀ " شهید همۀ اعصار " را می خواند و پس از آن دکتر دربارۀ " شهادت " سخن می گوید .

🔆 دکتر شریعتی گفته بود این مقاله مقدمه ای شد برای خلق " شهادت " و "پس از شهادت " .
و پس از شهادت در شب شام غریبان در مسجد جامع نارمک انجام شد .

🔆شهید همۀ اعصار ، شهادت و پس از شهادت به پیشنهاد و اصرار دکتر شریعتی ، باهم چاپ شد .

🔆اکنون از پس آن همه سال برای نخستین بار این مقاله به صورت مستقل و در هیٱتی نو ، زیر عنوان " بودن و زیستن " تجدید چاپ شده است .

🔆این کتاب در یک مقدمه و سه بخش : ۱. مصاحبه با استاد پرویز خرسند ۲. شهید همۀ اعصار ۳. اسطورۀ هابیل و قابیل سامان یافته است .
گفتنی است که اسطورۀ هابیل و قابیل ، صورت نوشتاری ، سخنرانی نویسنده در دانشکدۀ اقتصاد است .

🔆پرویز خرسند در بخش نخست کتاب ، گزارشی بسیار خواندنی از یکی از برنامه های حسینیه ارشاد به دست می دهد .


#معرفي_كتاب
#چهل_و_سومين_يادمان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF

🔷🔆اربعین شریعتی

🖋به کوشش: سید خلیل حسینی

📌اربعین شریعتی در بیروت ، مشهد ، انتشارات امامت ، بی نا ، بی تا [ ۱۳۵۷] ، ۲۹ ص ، رقعی .

🔆برادران دانشمند و روحانی بزرگوار ، خواهر گرامی خانم دکتر شریعتی ، برادر عزیز احسان ، خواهران و برادران ، السلام علیکم و رحمة الله و برکاته .
به چه دلیل ما برای دکتر شریعتی جلسه ای بر پا می داریم و یاد او را گرامی می داریم ؟ به چه سبب در جلسۀ پر شکوهی که مردان و زنان مبارز را در برگرفته است ، روحانیون روشنفکر در آن حاضرند ، رهبران فکری از هر سوی در آن گرد آمده اند ، همه و همه جمع شده ایم و یاد دکتر شریعتی را گرامی می داریم ؟ چه ارتباطی و چه پیوندی بین ما و او هست ؟
🔆جواب این سوال را آنگاه در می یابیم که موقف و موضع انسانی را در نظر بگیریم که به زندگی خود ، به وضع و محیط و جامعۀ خود می نگرد و نگران است . ...
🔆در این افق مردی به نام دکتر علی شریعتی ظاهر شده است . ... ما او را به عنوان یک ثروت غیر قابل تنازل ، ثروتی که به هیچ قیمت دیگر قابل تعویض نیست، پذیرفته ایم . ... افکار او توانسته است آن تجربۀ عظیم تاریخی را که تاریکی ها را به نور ، کفر را به ایمان و پراکندگی را به توحید بدل ساخته است ، به ما نشان دهد .کلمات شریعتی ، با کمال وضوح ، ثروت عظیمی را در مقابل ما می گذارد . ...

🔆جلسه این گونه آغاز می شود . امام موسی صدر با مردم سخن می گوید.
پنج هزار نفر از مردم لبنان ، شیعیان جنوب بقاع ، شخصیت های علمی و سیاسی ایرانی و لبنانی ، فلسطینی ها ، نمایندگان سازمان های آزادیبخش و ... در روز یکشنبه ۱۹۷۷/۸/۱۴ در سالن رشید مدرسۀ عاملیۀ بیروت گرد هم آمده اند تا در چهلمین روز درگذشت مجاهد شهید دکتر شریعتی یاد او را گرامی دارند .

🔆در این کتاب نخست فرازهایی از سخنان امام موسی صدر آمده است . بعد سخنرانی یاسر عرفات و پس از آن احسان شریعتی به نمایندگی از طرف خانواده از کمیته بین المللی بزرگداشت ، یاسر عرفات ، و امام موسی صدر برای برگزاری و شرکت در اربعین پدر شهیدش تشکر می کند .

🔆سخنرانی صادق قطب زاده به نمایندگی از نهضت آزادی ایران ، پاسخ امام خمینی به تلگراف های تسلیت در سوگ شریعتی ، نمایشنامۀ نماز ، معرفی نهضت اسلامی جوانان افریقای جنوبی ، به ترتیب بخش های پایانی کتاب است .

🔆گفتنی است روز بعد از مراسم ، سفیر ایران به وزیر امور خارجه لبنان رسمٱ اعتراض می کند که چرا اجازه داده شده که برای یک فرد مخالف رژیم ایران جلسۀ یادبود برگزار کنند .


#معرفي_كتاب
#چهل_و_سومين_يادمان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF

🔷🔆رند خام ( معرفی کتاب)

🖋 به کوشش : سید خلیل حسینی


📌علیجانی ، رضا ، شریعتی شناسی ، جلد ۱ ( زمانه ، زندگی و آرمانها ) چاپ اول ، تهران ، نشر شادگان ، ۱۳٨۰ ، ۲۷۹ ص ، رقعی .

🔆نه در مسجد گذارندم که رندی
نه در میخانه کاین خمار خام است

میان مسجد و میخانه راهی است
غریبم ، ساٸلم ، آن ره کدام است ؟

🔆دکتر علی شریعتی یکی از اثر گذارترین متفکران ایرانی در نیم قرن اخیر است . این نکته که موافق یا مخالف او باشیم از اهمیت چندانی برخوردار نیست . آنچه مهم است این که هیچ کس در تاریخ جامعه ما او را نمی تواند نادیده بگیرد و به تشریح و تحلیل نقش او نپردازد ؛ نقشی اثر گذار که از عرصه اندیشه آغاز شد و به طور وسیع به حوزۀ اجتماعی و سیاسی دامن گسترد .

🔆رند خام جلد اول سلسله درس های نویسنده در کلاس های شریعتی شناسی دفتر پژوهش های فرهنگی دکتر علی شریعتی است . وی در این کلاس ها دریافت های خویش از آرا و احوال شریعتی را با دوستداران او در میان گذاشته است .

✔جامعه شناسی معرفت ؛ دوران شریعتی ،
✔روان شناسی معرفت ؛ زندگی شریعتی ،
✔دیالکتیک جادویی واقعیت و آرمان ؛ آرمان شریعتی ،
✔" مدل ، برنامه و روش ، جهتِ عرفان ، برابری ، آزادی"مدل سوسیال - دمکراسی شریعتی ،
✔رهبری موقت انقلابی و دموکراسی متعهد ،
موضوعاتی است که در این کتاب به آن پرداخته شده است .
پرسش و پاسخ و سالشمار آثار ، بخش پایانی کتاب است .

🔆گفتنی است که نویسنده شریعتی را تنها نظریه پرداز و مروج اندیشۀ سوسیال - دموکراسی مذهبی و معنوی در ایران نمی داند اما او را بزرگترین میراث دار این نحله و پارادایم فکری - اجتماعی می شناسد و با این که خود به همین نحله تعلق فکری و عاطفی دارد ، سعی کرده است در برخورد با دیگر نحله ها جانب انصاف را نگه دارد .

🔆همچنین تٱکید دارد که دوستداران این گرایش نباید در میراث گذاران پیشین خود متوقف شده بلکه باید ، برخیزند و گامی فرا پیش نهند .


#معرفي_كتاب
#چهل_و_سومين_يادمان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF

🔷🔆بازخوانی انتقادی روایت شریعتی از هویت ، ملیت ، تشیع و زبان فارسی

🖋به کوشش : سید خلیل حسینی

📌میری ، سید جواد ، چاپ اول ، تهران ، نقد فرهنگ ، ۱۳۹٨ ، ۱۱٨ ص ، رقعی

🔆در دهۀ چهل شمسی یکی از بحث های جدی بین روشنفکران چپ ، راست مذهبی و حوزوی مسٸلۀ تاریخ ایران بود . به دیگر سخن ، تاریخ به مثابه نقشۀ راه آینده -- نه تقریر وقایع گذشته -- یکی از مقولات جدی عرصۀ عمومی بود که آرایش نیروهای سیاسی ، اجتماعی و فرهنگی ایران را به گونه ای عمیق درگیر نموده و گفتمان بازشناسی هویت ایرانی به یکی از مباحث جدی تبدیل شده بود .
شریعتی نیز با رویکرد انتقادی خویش تلاش کرد وجهی از ابعاد مغفول ایرانیت را در لا به لای سطور مشکوف کند .
کتاب " بازشناسی هویت ایرانی -- اسلامی " وی گفتمانی انتقادی بود که او ، از آن منظر تلاش کرد با گفتمان باستان گرایانه به مقابله برخیزد .

🔆شریعتی چه فهمی از ایران دارد ؟ او ایران را به مثابه یک ایده ، چگونه مفهوم سازی می کند ؟ نوع نگاه وی به مفهوم ایران ، به دین ، مذهب ، زبان و هویت چیست ؟ آیا اساسٱ در متن شریعتی مفهوم یا مفاهیمی به این معنا وجود دارد ؟

🔆کتاب با مقدمۀ نویسنده و پرسش های فربه وی آغاز می شود .
پرسش هایی که به تعبیر وی رنگ و بوی معاصری دارد و به این پیش فرض متکی است که آیا می توان ظرفیت هایی در اندیشه شریعتی یافت که هم به ناسیونالیسم مدنی و هم به اسلامیسیم مدنی کمک کند ؟

🔆پس از مقدمه ، فصول کتاب بدین قرار است :
فصل اول ، نگاهی به روایت علی شریعتی در باب هویت ایرانی
فصل دوم ، نگاهی به روایت شریعتی از فردوسی
فصل سوم ، زبان و هویت ملی در نگاه شریعتی
فصل چهارم ، بازخوانی تشیع علوی و تشیع صفوی
فصل پنجم ، نگاهی به روایت شریعتی از روضه خوانی به مثابه جامعه شناسی در تشیع صفوی

🔆نویسنده دربارۀ دغدغۀ اصلی خود در این کتاب چنین می گوید : " کار من در این کتاب این نیست که شریعتی را به مثابه ایدٸولوگ باز تولید کنم ، بلکه دغدغۀ اصلی من این است که به پرسش های خویش ، از خلال خوانش متن شریعتی ، پاسخ های اکنون و اینجایی بدهم .

#معرفي_كتاب
#چهل_و_سومين_يادمان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF

🔷🔆برسد به دست پوران عزیزم ...(معرفی کتاب)

🖋به کوشش: سید خلیل حسینی


📌شریعتی ، سوسن ( به کوشش ) بیست و نه نامۀ منتشر نشدۀ دکتر علی شریعتی برای همسرش از پاریس ، چاپ اول : تهران ، انتشارات کتاب آبان ، ۱۳۹۴ ، ۱۴۷ ص ، وزیری . تصویر ، سند .

🔆علی شریعتی این سطور ، دانشجویی جوان است ؛ به تازگی با یکی از همکلاسی هایش در دانشکدۀ ادبیات مشهد ازدواج کرده و هنوز مستقر نشده برای ادامه تحصیل از پاریس سر درآورده است . این جدایی یک سال طول می کشد از سال ۱۳۳٨ تا ۱۳۳۹.
این کتاب محصول همین جدایی است .

🔆غرض از چاپ این نامه ها نشان دادن تداوم نبوده است . معرفی شریعتی جوان عاشق است . از خصوصی ترین لحظات زندگی اش ( از جمله تجربۀ پدر شدن ) و قبل از این که بدل شود به نماد یک پروژه و ای بسا کلیشه شود در نگاه مخاطبینش .

🔆۱. چند روز پیش با خانم صاحبخانه مان رفتیم به چند فروشگاه . چون من به او گفته بودم می خواهم برای بچه ام چیزی بفرستم . ... چند جور لباس هم ورانداز کردیم ، بعد پرسید دختر است یا پسر . گفتم هنوز معلوم نیست . گفت یعنی چه ؟ گفتم هنوز سه ماه دیگر خواهد آمد . از خنده مرد ! گفت برای جنین که نمی شود چیزی فرستاد . صبر کن بیاد ببین چه کاره است . ( صص ۳۶- ۳۵)

🔆۲. به هر حال با یک لقمه نون و ساردینی که داشتم و چای شیرین خودم را سیر کردم . از پریروز که گفته ای پس انداز کن ! سیگارم را تبدیل به پیپ کرده ام رخت هام را خودم شستم .( ص ۳۶)

🔆۳. تو شاید بدانی که سال هاست چهار کلمۀ آزادی ، کتاب ، پدر و پوران چهار بعد روح و فکر من است . و اکنون که با همۀ عشق و و شوق از یکدیگر بسیار دور افتاده ایم این صفحه را که " دنیا و عشق ما" نام دارد برای تو می فرستم تا وقتی آن را می شنوی به من آن چنان بیندیشی که من آرزومندم . ( ص ۵۶ )

🔆۴. بالاخره احساس کردم که باید کاغذی بردارم و وقف نامه ای بنویسم که شش دانگ از مابقی ملک عمر من برای سعادت دو امید عزیزی که همین الان در گوشۀ اتاق بیمارستان شاهرضای مشهد روی تختی آرمیده اند ، وقف می شود . ( ص ۵۷ )

🔆۵. یک مرتبه احساس کردم سلامتم دارد با این وضع زندگی تحصیلی و غذا و ناراحتی فکری و غیره و این همه سیگار در خطر می افتد و من که هیچ وقت به فکر سلامت و بقاء خودم نبوده ام و همیشه این حرف ها را علامت ترسویی و حماقت می دانستم . آن لحظه از همه ترسوتر و احمق تر خودم را احساس کردم چون دیدم بار سنگینی را به دوش دارم و مثل گذشته سبکبار نیستم . زن هفتاد کیلویی و بچۀ دوازده کیلویی ، روی هم ٨۲ کیلو ، بار کمی نیست که باید بعد از این خدمتکار ای دو عزیزم باشم و شاید لیاقت آن را به دست آورم که در سعادت شان سهیم باشم ( ص ٨۰ )

🔆۶. هفتۀ پیش با یکی از دوستانم رفتیم به یک مغازۀ بزرگ و مقداری چیزهای کوچک خریدم و به آدرس تو فرستادم . انشاالله تا حالا رسیده باشد . یک دست لباس برای احسان و یک دستکش برای تو ویک جلیقه برای آقام و یک ژاکت برای مادرم و چون پول ندارم واین ماه خرج کتاب دانشکده ام زیاد شده است . از این که ناچیز است مرا خواهی بخشید . ( ص ۷۳ )


#معرفي_كتاب
#چهل_و_سومين_يادمان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF

https://gourl.page.link/W11V