اكنون، ما و شريعتی
1.41K subscribers
1.31K photos
198 videos
86 files
1.41K links
چشم‌اندازِ نوشريعتی
Download Telegram
🔷🔆 فایل صوتی سخنان احسان شریعتی

🔸فلسفه پژوه و فعال مدنی

📌عنوان: روشنفکر دین پیرا، با دولت یا بر دولت


🔆می توانید این فایل را می توانیداز طریق لینک زیر بشنوید👇


https://soundcloud.com/user-137377716-866710962/wb6lua71elnz

🖇جلسه پرسش وپاسخ پنج شنبه ۲۹ خرداد بصورت زنده در صفحه اینستاگرام بنیاد دکتر علی شریعتی

🖥لینک صفحه بنیاد فرهنگی دکتر علی شریعتی 👇

https://www.instagram.com/shariati_foundation/

#سخنرانی
#نو_شریعتی
#چهل_و_سومين_يادمان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
🔷🎥 بخش کوتاهی از سخنان احسان شریعتی

🔸فلسفه پژوه و فعال مدنی

📌عنوان: روشنفکر دین پیرا، با دولت یا بر دولت


🖇جلسه پرسش وپاسخ پنج شنبه ۲۹ خرداد بصورت زنده در صفحه اینستاگرام بنیاد دکتر علی شریعتی

🖥لینک صفحه بنیاد فرهنگی دکتر علی شریعتی 👇

https://www.instagram.com/shariati_foundation/

لینک کامل فایل 👈 سخنرانی احسان شریعتی


#سخنرانی
#نو_شریعتی
#چهل_و_سومين_يادمان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
🔷🎥 بخش کوتاهی از سخنان احسان شریعتی

🔸فلسفه پژوه و فعال مدنی

📌عنوان: روشنفکر دین پیرا، با دولت یا بر دولت


🖇جلسه پرسش وپاسخ پنج شنبه ۲۹ خرداد بصورت زنده در صفحه اینستاگرام بنیاد دکتر علی شریعتی

🖥لینک صفحه بنیاد فرهنگی دکتر علی شریعتی 👇

https://www.instagram.com/shariati_foundation/

لینک کامل فایل 👈 سخنرانی احسان شریعتی


#سخنرانی
#نو_شریعتی
#چهل_و_سومين_يادمان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🔷🎥 بخش کوتاهی از سخنان مجتبی مهدوی

🔸استاد علوم سیاسی و مطالعات خاورمیانه، دانشگاه آلبرتا، کانادا

📌عنوان: اخلاق علیه اخلاق: امکان و امتناع نقد اخلاقی‌ اسلامیسم در اندیشه شریعتی‌


🖇جلسه پرسش وپاسخ پنج شنبه ۲۹ خرداد بصورت زنده در صفحه اینستاگرام بنیاد دکتر علی شریعتی

🖥لینک صفحه بنیاد فرهنگی دکتر علی شریعتی 👇

https://www.instagram.com/shariati_foundation/

لینک کامل فایل 👈 سخنرانی مجتبی مهدوی


#سخنرانی
#نو_شریعتی
#چهل_و_سومين_يادمان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🔷🔆 بخش کوتاهی از سخنان حسین مصباحیان

🔸عضو هیئت علمی دانشگاه تهران

📌عنوان: فراسوی دولت : نو شریعتی و نوید سیاست اخلاقی


🖇جلسه پرسش وپاسخ پنج شنبه ۲۹ خرداد بصورت زنده در صفحه اینستاگرام بنیاد دکتر علی شریعتی

🖥لینک صفحه بنیاد فرهنگی دکتر علی شریعتی 👇

https://www.instagram.com/shariati_foundation/

لینک کامل فایل👈 سخنرانی حسین مصباحیان

#سخنرانی
#نو_شریعتی
#چهل_و_سومين_يادمان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
📽 خاطرات احسان شریعتی از مراسم تشییع پیکر دکتر شریعتی

#تاریخ_شفاهی
🆔 @imammoussasadr
🔷🔆 🎥 پارت اول مراسم چهل سومین یادمان دکتر علی شریعتی که از طریق لینک زیر می توانید در صفحه اینستاگرام بنیاد فرهنگی دکتر علی شریعتی مشاهده کنید.


https://www.instagram.com/tv/CBlGzFhp4EU/?igshid=vrtuynyqs2fa

#بخش_اول
#چهل_و_سومين_يادمان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF
🔷🔆 🎥 بخش دوم مراسم چهل سومین یادمان دکتر علی شریعتی که با حضور اقایان مجتبی مهدوی ، حسین مصباحیان و احسان شریعتی در حال برگزاری می باشد. که از طریق لینک زیر می توانید در صفحه اینستاگرام بنیاد فرهنگی دکتر علی شریعتی مشاهده کنید.

https://www.instagram.com/tv/CBlM6H2p2JO/?igshid=gl24kzv70s9f


#بخش_دوم
#چهل_و_سومين_يادمان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF
برآمد_نوشریعتی_ابداع خویشتن.pdf
1.4 MB
🔷🔆«برآمد»

🔆ویراستِ اولِ جمع بندی مباحثِ سمپوزیومِ «اکنون، ما و شریعتی»؛
نوشریعتی: شرایطِ امکانِ یک پارادایمِ بدیل

📌به کوشش: کمیته‌یِ علمیِ سمپوزیوم؛
تهران، ۲۹ خرداد ۱۳۹۹

در چهل‌وسومین یادمانِ هجرتِ آموزگارِ «آزادی، برابری، عرفان»

#دیدگاه
#نگاه_آینده
#نو_شریعتی
#چهل_و_سومين_يادمان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF
🔷🔆محفل پرنیان برای سومین سال پیاپی برگزار می کند:

🔹🔸ویژه برنامه گرامیداشت چهل و سومین سالگرد درگذشت دکتر علی شریعتی مزینانی


📌با موضوع: شریعتی و اندیشه انتقادی


📆زمان: جمعه ۳۰ خرداد ۱۳۹۹ ساعت ۲۰

🎙سخنران: دکتر سارا شریعتی مزینانی

🔆آدرس : محفل تخصصی ادبیات و هنر پرنیان
در پیامرسان تلگرام.
https://t.me/joinchat/BUd6sUTiWl3pSWjtanaNug

#سخنرانی
#چهل_و_سومين_يادمان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF
Forwarded from تاریخ ایرانی
✔️روشنفکران امروز و شریعتی: میراث یک متفکر

🔹احمد زیدآبادی: شریعتی مرتب اندیشه‌های خود را تنقیح و تصحیح می‌کرد

🔹هادی خانیکی: باید شریعتی را خواند نه در آن ماند

🔹محسن آرمین: ایدئولوژیک کردن دین پروژه اصلی شریعتی نبود

🔹تقی آزاد ارمکی: شریعتی باید بازبینی شود

🔹بیژن عبدالکریمی: اگر شریعتی نبود بنیادگرایی غالب می‌شد

🔹مقصود فراستخواه: باید در شریعتی «ناقدانه» و «سنجش‌گرانه» اندیشید

🔹محمدجواد غلامرضاکاشی: شریعتی ‌توانست صدای رنج‌ها باشد

🔹موسی غنی‌نژاد: شریعتی هرگونه سرمایه‌داری را بد مطلق می‌دانست

http://tarikhirani.ir/fa/news/8468

@tarikhirani
Forwarded from تاریخ ایرانی
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
🎥علی شریعتی را می‌شناسید؟
▪️پاسخ مردم به سؤالاتی درباره علی شریعتی، آثار و محل تدفین او/ ایران

http://tarikhirani.ir/fa/news/8469

@tarikhirani
از نو زاده می شوی
به دلشدگان طبیعت
شریف باجور و یارانش

هَرگِز
ندیده اَم
*
آری
*
به عُمرِ خویش
*
هَرگِز
ندیده اَم
دِرَختی
این سان
اِنسان
وَ
اِنسانی
این سان
دِرَخت
که خویش را
نَه با آب
که با آتش
سیراب کُنَد
تا سَبزِ جنگل
هَم چُنان
سَبز بمانَد
*
پای در زمین
وَ
سر به آسمان
تو را
این چُنین
می دانم
*
درخت- انسان
وَ
انسان- درخت
تو را
این چُنین
می خوانم
*
بلوط هایِ وَطَن
این روز ها
سوگوارِ تو اَند
*
وَ به یادِ داستانِ آتشناکَت
ای شرافتِ جنگل
خاموش
و
بی حَرِکَت
ایستاده اند
*
وَ قاصدک ها
خاکسترخَبَرَت را
با خود
خواهند بُرد
و درجای جایِ وَطَن
خواهند پَراکَند
*
تا جنگل هایِ دور
به همنوایی
در سوگِ خاموشی اَت
دَردناک
بِنالَند
وَ به پاسِ خود اَفشانی اَت
سَبزناک
بِبالَند
*
وَ تو اینَک
یِگانه با
زَمین و زَمان
هر روز
سَبز تر از پیش
از نو
زاده می شوی
هنگام
که درختی
دیگر بار
جَوانه می زَند
یا گُلی
دیگر بار
می شِکُفَد

سعید شهرتاش
چهارم شهریور ماه 97
(...بمناسبت خاكستر شدن البرز زارعى كه او هم به شريف باجور و يارانش پيوست...)
Forwarded from سیاست نگار
انتشار شماره هشتم فصلنامه خاطرات سياسي
🔷🔆شریعتی و اندیشه انتقادی


🎙متن سخنرانی سارا شریعتی در محفل پرنیان 

🔆با سلام خدمت شما و همه‌ی اعضای محفل ادبی تخصصی پرنیان. سارا شریعتی هستم و از اینکه از من دعوت کرده‌اید که به‌مناسبت 29 خرداد در جمع شما حضور داشته باشم، تشکر می کنم. اولین بارست که در این جمع شرکت می کنم، مخاطبان را نمی شناسم از این رو زمانی که پیشنهاد شد در مورد شریعتی صحبت کنم، موضوعی را انتخاب کردم که به مباحث مقدماتی، ابتدایی و البته بنیادین در شناخت شریعتی تعلق دارد. یعنی موضوع شریعتی و اندیشه‌ی انتقادی. نقد، یک مفهوم فلسفی است، با پیچیدگی ها، سنت ها و چهره های خود، اما در اینجا اشاره ی من مشخصا بر وجه پداگوژیک و تعلیماتی این مفهوم است و مقصودم کاربست عقل در تحلیل امور و آزادی اندیشه از قید و بند های معمول است. در این صورت می توان از پراتیک نقد سخن گفت. این بحث در شناخت شریعتی بحثی بنیادین است به این معنا که به نظرم نخست باید شریعتی را در نقش معلم و آموزگار شناخت و روش تعلیم و تربیتی اش را دریافت و سپس به سراغ نقش های دیگر وی، شریعتی ایدئولوگ، روشنفکر، مبارز سیاسی... رفت، در غیر این صورت حتی از اندیشه ی وی نیز درک درستی نخواهیم داشت. 
🔆همه‌ی مطالعات اجتماعی امروز نشان می دهند که «ابیتوس»ها، نظام قابلیت‌های پایدار ما که محصول تعلیم و تربیت و فرایندهای اجتماعی شدن است، تا چه حد عمیق و مقاومند و بر ایده ها تسلط دارند. از این‌روست که مثلا می‌بینیم فردی آموزه‌ی دمکراتیک دارد، اصلا نظریه‌پرداز دمکراسی است اما خودش دمکرات نیست. ابیتوس یا به‌تعبیر وبر اتوس یا تربیت دمکراتیک ندارد. در اینجاست که نقش تعلیم و تربیت، بر ایده‌ها و افکار مقدم می شود. فرض بحث من اینست که روش تعلیم و تربیت شریعتی معلم، سازنده ی سوژه ی انتقادیست. سوژه‌ای با استقلال رای، آزادی اندیشه و عقلانیت انتقادی.  
توجه داشته باشید که امروز به عنوان نمونه در مطالعات کشورهای اسلامی، تا چه حد بر نقش مدرسه، معلمی و روش های تعلیم و تربیتی در شکل دادن به سوژه ی بنیادگرا و یک اتوس بنیادگرا اشاره می شود. در اینجا نخست نه افکار غلط بلکه نحوه ی تعلیم و تربیتی متهم است که بر تعبد، تقلید و غیر عقلانیت مبتنی است. 
🔆شریعتی جدا از نقش ایدئولوگ و روشنفکر توتال، یک نقش معلمی هم ایفا کرده است و به یک نوع مکتب تعلیم و تربیتی تعلق داشته است که می توان مکتب عقلانی و انتقادی تعلیم و تربیت خواند.


📎 برای ادامه مطالعه به آدرس زیر و یا گزینه instant view مراجعه کنید

#سخنرانی
#چهل_و_سومين_يادمان
#بنیاد_فرهنگی_دکتر_علی_شریعتی

🆔 @Shariati_SCF

http://tinyurl.com/yb7whgyc
🔷🔸باز این چه شیوه‌ست؟

🖋احسان شریعتی

🔸درحالی‌که افکار عمومی در انتظار ارائه‌ی توضیحی قانع‌کننده از سوی مسئولان قضایی و امنیتیِ کشور، پیرامونِ زنجیره‌یِ فساد و فرار، اختلاس و ارتشا، و قتل و قمع‌های کارگزارانِ بلندمرتبه‌ی دستگاه قضا بسرمی‌برد، خبر بازداشت تنی چند از فعالان مدنی و مُهروموم دفترِ «جمعیتِ امدادِ دانشجوییِ امام‌علی(ع)»، بسیاری را متعجب و مبهوت ساخت!

🔹آشنایان با علم حقوق می‌پرسند چگونه است که گروهی از متهمان تا سال‌ها نامشان تنها حروف الفبا می‌ماند، اما هنگامی که تلاشگران مدنی بازداشت می‌شوند، هنوز اتهامشان ثابت نشده، اسم و رسم و تبار و اتهام و..، رسانه‌ای می‌شود؟ به‌عبارتی دیگر، و به‌زبان حقوقی، در دو مرحله‌ی دادسرا و دادگاه، رفتار باید مشخص و متفاوت باشد. در دادسرا ، چون هنوز شخص متهم است و انتساب جرم به او روشن نشده اصل بر رازپوشی است، چون ممکن است بی‌گناه باشد، وقتی ادله‌ جمع‌آوری شد و پرونده به دادگاه رفت، در این مرحله محاکمه و دفاع باید علنی باشد، چون از نظر آیین دادرسی یا تبرئه می‌شود، که خواه‌ناخواه از او اعاده‌ی حیثیت شده یا مجرم شناخته می‌شود که باز هم عموم جامعه حق دارند بدانند؛ و نمیشود که هر وقت مصلحت بود متهمان را رسوا کنند و هر وقت خواستند پرده‌پوشی!

🔸البته در کشوری که شرکت مخابراتش هنگام اختلال در خطوط تلفن پیامی به این مضمون می‌دهد که به‌علت «عدم پرداخت بدهی خط را قطع کرده‌ایم» (و غالبا هم اختلال فنی است و بی‌ربط با مسئله‌ی پرداخت قبض!)، چنین رویه‌هایی روال عادی می‌شود.
سال‌هاست که ما همه، با فعالیت‌های امدادی-اجتماعی، خیّریه‌ای و عام‌المنفعه‌ایِ، این جمعیتِ موفق در نوع و در کار خویش آشناییم. بیش از دو دهه از فعالیت این جمعیت‌ می‌گذرد و طی این مدت، ریزِ فعالیت‌های آن زیرِ ذره‌بینِ نهادهای ریزبین قرار داشته و در صورتِ اثباتِ اتهامی و یا وقوع جرمی، مقامات می‌توانسته‌اند به‌سادگی مانع تداوم کار آن شوند و نیازی به این‌گونه بگیروببندهای ناگهانی نبوده است. پس چنین شیوه‌ها‌ی برخوردی را می‌توان حامل پیامی برای سازمان‌های مردم نهاد (سمن‌ها) دانست. براستی اما مضمون این پیام و معنای این رفتارهای معماگون چیست؟ این سؤال ‌را می‌بایست از مسئولینِ «مجمعِ تشخیصِ مصلحتِ نظام» پرسید که اگر «صلاحِ مملکتِ خویش خسروان دانند»، منفعت حاصل از اتخاذ چنین شیوه‌هایی در معامله با تلاش‌های خودانگیخته‌ی اجتماعی، حقوقی، محیط‌زیستی، رسانه‌ای، فرهنگی، و مدنی، برای نظام و حاکمیت چیست؟

🔹هراس‌افکنی و دل‌سردسازی کوشندگان اجتماعی و تلاش‌گران سازمان‌های مستقلِ مردم‌نهادِ چنان بر وخامتِ انفجاری بحرانِ عظیم اقتصادی و آسیب‌پذیری اجتماعی می‌افزاید و تبعات آن چنان عیان و آشکار است که نیاز به بیان ندارد و تمامی مسئولیتِ ناشی از عواقب آن‌را متوجه مسئولان چنین تصمیماتی می‌سازد.

🔸قدری نمی‌اندیشند که اگر مجموعه‌ی اعتماد و همبستگی اجتماعی و مشارکتِ انسانی نیکوکاران و تلاشِ کوشندگانِ مدنی از این طرز برخورد ضربه خورد، بی ‌وساطتِ نیروهای مدنی و ملی و مردمی، حاکمیت و دولت تنها و مستقیم رودرروی انفجار روانی و فروپاشی اجتماعی خواهند ماند و...
حبس و حصر و حدّ و حلق‌آویختن و ..، همه‌ی روش‌های مترادفِ «حلقوی» دیگر، تاکنون آزمایش خود را در تاریخ پس داده‌ و نتیجه هر روز در برابر چشمان جهانیان نشان داده می‌شود. پس کسی که آزموده را از نو بیآزماید سزاوار پشیمانی خواهد بود و ندامت بر او روا... (من جرّب المجرّب حلّت به الندامه)...
به کودکانِ زیرپوشش خدمات این جمعیت چه پاسخی خواهید داد؟
سیاهانِ اینجا نیز حقوقی دارند!

#یادداشت
#فعالیت_مدنی
#امداد_رسانی
#جمعیت_امام_علی
#احسان_شریعتی


@Dr_ehsanshariati


🖇لینک متن در وبسایت احسان شریعتی

http://ehsanshariati.org/PostView?Action=Post&ID=36
❇️گزارشی از چهل و سومین سالیاد "دکتر علی شریعتی "در انجمن اسلامی معلمان بابل .
۳۰ خرداد ۱۳۹۹
.......
❇️این آیین که به میزبانی کانال انجمن اسلامی معلمان بابل و با پیامی ازاستادمهدی احمدی فولادی رئیس انجمن اسلامی معلمان مازندران برگزار شد ،ابتدا دکتر احسان شریعتی از سنت فکری شریعاتی سخن گفت ،سپس دکتر عباس منوچهری به بحث پیرامون عرفان مدنی فراسوی رنج و روءیا پرداخت .
سپس نماهنگی بدین مناسبت پخش شد .
❇️دکتر علی کریمی مله ازدیگر سخنرانان این آیین از متعلق های نقد شریعتی سخن گفت.
در ادامه رضا رجبعلی نیا پژوهشگر فرهنگی و تاریخ بحثی را با عنوان شریعتی و اکنون ما را مطرح و در پایان دکتر مهدی جایمند دبیر انجمن اسلامی معلمان نیز به از "کدام‌شریعتی "سخن گفت .
🟢شاعر بابلی مهدی مرتضوی نیز سروده خود در سال ۶۵ را در وصف دکتر علی شریعتی در این مراسم قرائت کرد .
شایان ذکر است مراسم دیگری نیز در ۲۹ خرداد در نکوداشت استاد علی اکبری مرزناک از شاگردان زنده یاد دکتر شریعتی و با یاد این متفکر ایرانی در شهر بابل و در فضای مجازی برگزار گردید.
...........

با ماهمراه شوید در👇🌺
@anjoman_islami_babol
۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰
🔶فیروزه صابر: برخورد با جمعیت امام علی توهین به همه سمن‌ها است

🎤مصاحبه رسول شکوهی از دیدار نیوز با فیروزه صابر فعال مدنی و مدیر عامل شبکه ملی موسسات نیکوکاری و خیریه


🔸صابر در گفت‌وگویی که با دیدارنیوز داشت اتفاقی که برای جمعیت امام علی رخ داد را کاملا غیر قانونی دانست. وی تصریح کرد شبکه ملی موسسات نیکوکاری با تمامی توان پیگیر این مسئله است.

🔸این فعال مدنی غیر قانونی بودن این اتفاق را بر اساس آیین نامه تشکل‌های مردم نهاد که در سال ۱۳۹۵ به تصویب هیئت وزیران رسیده مورد تحلیل قرار داد.

🔸او در این گفت‌وگو به سراغ این مساله رفت که بعد از این اتفاق نگرانی‌هایی در بین مردم و فعالین مدنی به وجود آمده است و این پرسش را مطرح می‌کنند که «آیا از این به بعد انجام کار خیر هم هزینه‌زا است؟»

🔸فیروزه صابر به شفافیت بسیار بالای جمعیت امام علی اشاره کرد و به سراغ این مساله رفت که تشکلی با قدمت بیش از ۲۰ سال را نمی‌توان یک دفعه با اتهاماتی سنگین روبرو کرد.

📎متن کامل این گفت‌وگو را در لینک زیر بخوانید.

https://didarnews.ir/fa/news/64205

#شبکه_ملی_موسسات_نیکوکاری

@iranngonetwork
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
❇️سنت فکری دکتر شریعتی :
دکتر احسان شریعتی
..............


نشست تلگرامی
"شریعتی در افق اندیشه ها " در انجمن‌ اسلامی معلمان‌بابل .
آدینه ۳۰ خرداد ۹۹ .
🌿🌿
۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰
با ماهمراه شوید در👇🌺
@anjoman_islami_babol
۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰
🔷🔸در ضرورتِ «روشنگریِ دین‌پیرا»

🖋احسان شریعتی

📌مقاله منتشر شده در مجله ایران فردا که بخش هایی از آن به شرح زیر می باشد:

🔸ضرورت‌های تاریخی و منطقیِ جنبشِ فکری‌ای را که می‌بایست با توجه به کارکردش در فرهنگ و جامعه، بیشتر «روشنفکری دین‌پیرا» خواند (تا «دینی»)، کدام اند؟

🔹 «ضرورت» یعنی آنچه که نمی‌تواند نباشد، ممکن نیست نباشد، محتمل و متناقض نیست، مانند علّت یا دلیلِ وجودی یک چیزِ موجود؛ خواه چونان ضرورتِ منطقی در قیاس و نسبت میانِ‌ قضایا، و خواه همچون نسبتِ میان اهداف و وسایلِ نیلِ به آن‌ها. ضرورتِ تاریخی، برخاسته از متنِ هستی و ادوارِ زمانی است و نه محصولِ ذهنِ متفکران و اراده‌ی روشنفکران؛ و بل‌که عکسِ آن صادق است: نفسِ پیدایش پدیده، پروژه، و گرایشِ «روشنفکریِ دین‌پیرا» نشانگرِ ضرورت یک دوران و مرحله‌ای از زندگی ومرگِ یک دین یا ایدئولوژی است. به‌عبارت دیگر، رُشد و زوال، تصلّب و پویشِ تمدن‌ها و فرهنگ‌ها، ادیان و ایدئولوژی‌ها در تاریخ، خود را به‌شکل ضرورت یک دوران و یک رُخدادِ بزرگ، اعم از اصلاح یا انقلاب، پیوستگی یا «گسستِ معرفت‌شناختی» نشان می‌دهد؛ و به‌تعبیرِ هگلی: «تاریخِ جهان‌شمول نوعی پیشرفت در آگاهی از آزادی است؛ این پیشرفت را می‌بایست در آنچه از آن یک «ضرورت» می‌سازد، بازشنایم» ؛

🔸 علل و عوامل مادی و معنوی که ضرورتِ تحولات دورانی و تاریخی را می‌سازند درهم تنیده عمل می‌کنند. برای نمونه، وقوع بیماری همه‌گیر طاعون سیاه در قرن ۱۴ اروپا (مشابه بحران کنونی کرونا)، را از موجبات برآمدن رنسانس و رفرماسیون می‌دانند:
آشکارشدنِ ورشکستگی ساختاری و نحوه‌ی مدیریت این بحران، از عجز در توجیه کلامی این شرّ گرفته تا پیآمدهای اجتماعی که موجب مهاجرت به شهرها و رشد بورژوازی شد، و..، در تحول بزرگ فکری دوره‌ی بعد که موجب نوعی بازگشت به خویش و بازخوانی متون کلاسیک و برگرداندن متون مقدس در دوران اومانیسم شد و نوزایی سنت ملی و ازسرگیری تجربه نبوی و ترجمه و تفسیر و تأویل دوبارهی منابع دینی و..، ابعاد چندگانه‌ی «ضرورت»های چندساحتی تاریخی را نشان میدهد. مجموعه‌ی بحران‌های حیاتی‌ای که در سرمشق‌های فکری و صورت‌بندی معرفتی موجود و مسلط هر دوره خلل ایجاد می‌کند، در آشکارسازی ضرورت «اجتهاد» مؤثر اند و سازنده‌ی زمینه ذهنی احساس نیاز به رهایی و طرح مقتضیات اصلاح دینی توسط روشنفکرانِ پیرایش‌گر ؛

🔹 نقد یا سنجش دین به‌تعبیرِ مارکس، «پیش‌شرط هر نقدی» است و بر نقد سیاست و اقتصاد تقدم دارد. زیرا دین قلب هر فرهنگ و بازبه‌قول هگل دین همان «جایی است که در آن یک ملت تعریف خود از آنچه حقیقت می‌داند راعرضه می‌دارد.» در یک دوره‌ی بحرانی از تاریخِ یک دین، سنجش و پیرایشِ آن برای تطبیق با مرحله یا دوره‌ی جدید پیش‌نیازی حیاتی و شرطِ بقای آن فرهنگ، دین، یا عقیده می‌شود؛ و حتی اگر، برای نمونه به باورِ پراگماتیست‌ها، خود فرهنگ عاملِ سازنده‌ی اصلی و مستقیم نباشد، تغییروتحول‌خواهیِ فرهنگی نماد یا عارضه‌ی نشانگر ضرورت اجتماعی در یک دوره‌ است. و برای نمونه، در برابر حاکمیت دینی و همزمان با برآمدن «بنیادگرایی اسلامیستی» رسالت و مسئولیتِ بدیل‌سازی توسط روشنفکران مسلمان ایرانی صدچندان می‌شود ؛

🔸 پیش از ورود تجدد و مکاتب جدید مغرب‌زمین به شرق و به جنوب، اسلام در تاریخ ایران و سرزمین‌های مسلمان حیات فرهنگی زنده و پویایی داشته و در هر دوره و بحران، بحث «احیاء و تجددِ» دینی پیش می‌آمده، حضور و نقش‌آفرینیِ جنبش‌های ملی (شعوبی) و منطقه‌ای (از سامانیان تا سربداران و تا صفویه)، انشعاباتِ مذهبی، و تلاطمِ معنوی، فلسفی، فکری (تصوف، اشراق، تأله، شیخیه، بابیه، و..)، گواهِ زنده بودن چراغِ اندیشه و چالش‌های فکری نیرومند است. با ورود تجدد و نهادهایش و ایدئولوژی‌های مُدرن به این سرزمین‌ها، تعارض و تعامل فکری با «دیگری»، بیش از پیش و صد چندان فعال می‌شود و با تأثیرپذیری از روش‌های شناختِ علمی-تجربی و فن‌آورانه، مسئله‌ی قیاس و تطبیق با شرایط نوین بدل به ضرورتی با کیفیتی دیگر و برتر می‌شود ؛

🔹از این‌رو، حتی در صورت افولِ جاذبه‌ی ایدئولوژی‌ها، روشنگری دین‌پیرا به معارضه‌جویی خود ادامه می‌دهد. و خلاصه، در شرایطی که با تضعیف حضور و پویش سایر ایدئولوژی‌ها و گرایش‌های عمده فلسفی (مانند مارکسیسم در گذشته و نئولیبرالیسم و پست‌مدرنیسم در حال‌حاضر که البته به چالش گرفته شده‌اند)، نواندیشی ملی‌ومذهبی همچنان در صحنه مانده و از زمان انقلاب تا کنون در اکثر ماجراهای فکری-سیاسی جامعه درگیر و مطرح بوده است؛



🖇لینک کامل مقاله در وبسایت احسان شریعتی 👇


http://ehsanshariati.org/PostView?Action=Post&ID=37



#مقاله
#مجله_ایران_فردا
#روشنفکری
#ملی_مذهبی
@Dr_ehsanshariati