🔴 پیشگامان برگزاری «روز کارگر» در دوران سرکوب رضاشاهی

تا سال ۱۳۰۷ یا ۱۳۰۸ برخی از نمایندگان اتحادیه‏‌ها به ویژه اتحادیه‏‌های چاپ، کفاشان و بناها تا حدودی پیوند میان خود را حفظ کرده بودند. در این موقع نیز چاپ‏چیان فعال‏‌تر بودند و به ابتکار آن‏ها تا سال ۱۳۰۴ مراسم بزرگداشت اول ماه مه به ‏طور علنی برپا می‌‏شد. اما از سال ۱۳۰۴ که رضاخان به شاهی رسید، جشن کارگران نوعی جنایت به‌‏شمار می‏‌آمد و اداره‌‏ی نظمیه برای جلوگیری از آن سخت‏گیری و پافشاری می‌‏نمود.
با این وجود در سال‏های ۱۳۰۶-۱۳۰۵ مراسم اول ماه مه برگزار شد. یک روز پس از مراسم ۱۳۰۶ عده‌‏ای از کارگران دستگیر می‌‏شوند. نیروهای نظمیه به چاپخانه‌‏ها می‏‌آیند و اعلامیه‏‌هایی پیدا می‏‌کنند. از این‏رو چند نفر از نمایندگان کارگران از جمله باقر نوایی، محمد پروانه، مهدی کِی‌‏مرام، حسن بهرام‏قلی، سلمان قالب‏تراش، حسین سیاسی، علی آقای کاوه، علی‌‏اصغر کاوه، زرونی، اورهان، ماطاوس و عده‌‏ای دیگر را بازداشت می‌‏کنند.
چند ماه بعد مرتضی حجازی از سازماندهندگان اتحادیه کارگران چاپخانه‌های تهران که نقش موثری در اعتصاب‌های سال‌های ۱۳۰۴ ـ ۱۳۰۰ کارگران تهران ایفا کرده بود، در رشت بازداشت و به فاصله‌ی چند ماه زیر شکنجه‌های دژخمیان نظمیه‌ی رضاخانی کشته شد.
شکرالله مانی تعریف می‏کند که آخرین مراسمی که به مناسبت اول ماه مه (تا زمان سلطنت رضاشاه) در تهران برگزار شد، در سال ۱۳۰۸ بوده است. مراسم در باغ معینه نزدیک امامیه گشایش می‌‏یابد و در آن جعفر اردوخانی سخنرانی می‏کند. مراسم پنهانی برگزار می‌‏شود. اما روز بعد مأمورین حکومت از آن آگاه می‌‏شوند و بار دیگر پنجاه نفر از فعالین کارگری را دستگیر می‌‏کنند. از این پس فعالین شناخته شده‌‏ی اتحادیه‌‏ای تحت مراقبت‌‏های شدید پلیسی قرار می‌‏گیرند. به نحوی که از دیدار آن‏ها حتی در کافه یا قهوه‌‏خانه نیز جلوگیری می‌‏شود.

#روز_کارگر
#رضاشاه
#جنبش_کارگری
#مبارزه_طبقاتی
#تاریخ

@sarkhatism

🔴 اعتراض کارگران کارخانه رنگ پارس پامچال


☑️ امروز یکشنبه برابر با ۶ خرداد ۱۴۰۳ کارگران کارخانه رنگ «پارس پامچال» نسبت به عدم رفع مشکلات چند ساله این واحد تولیدی واقع در شهرک صنعتی البرز قزوین و بلاتکلیفی خود اعتراض کردند.

☑️ این کارخانه حدود ۳۰۰ کارگر داشت که طی سال‌های گذشته و همزمان با شروع مشکلات، تعداد کارگران آن به حداقل ۲۰ نفر رسیده است. برخی مسئولان کمبود منابع مالی را علت اصلی مشکلات آن می‌دانند اما برخی دیگر هم مشکل اصلی را فشار طلبکاران برای وصول طلب‌های مالی خود از کارخانه اعلام می‌کنند. به هر حال این ظرفیت تولید اشتغال می‌توانست رونقی برای صنعت استان و سفره خالی کارگران باشد که متأسفانه از رمق افتاده و منتظر احیا است.

☑️ کارگران با بیان اینکه پیش از این میزان مطالبات معوقه کارگران به ۵ تا ۶ماه می‌رسید که مدیریت فعلی با حداقل درآمد کارخانه بخشی از مطالبات معوقه کارگران را پرداخت کرد و در حال حاضر کارگران دو ماه مطالبات مزدی سال جاری را طلبکارند، در پایان گفتند: با توجه به اینکه مدیریت فعلی مرتباً پیگیر مشکلات این واحد صنعتی است لذا از مسئولان می‌خواهیم پیش از اینکه این واحد به صورت جدی‌تری دچار مشکل شود، به کمک کارخانه و کارگران آن بیایند.

#پارس_پامچال
#جنبش_کارگری
#مبارزه_طبقاتی
#اعتراض_صنفی
#شهرک_صنعتی_قزوین

@sarkhatism

🔴 قانون ممنوعیت مرام اشتراکی در خرداد ماه ۱۳۱۰


☑️ علی‌رغم ضربه خوردن «شورای مرکزی اتحادیه‌‏های کارگری ایران» که در سال ۱۳۰۰ تشکیل شده بود،  تا سال ۱۳۰۷ یا ۱۳۰۸ برخی از نمایندگان اتحادیه‌‏ها به ویژه اتحادیه‌‏های چاپ، کفاشان و بناها تا حدودی پیوند میان خود را حفظ کرده بودند. در این موقع نیز چاپ‏چیان فعال‏‌تر بودند و به ابتکار آن‏ها تا سال ۱۳۰۴ (سال تاج‌گذاری رضاشاه) مراسم بزرگداشت اول ماه مه (روز جهانی کارگر) به‌‏طور علنی برپا می‌‏شد. اما از سال ۱۳۰۴ که پهلوی به شاهی رسید، جشن کارگران نوعی جنایت به ‏شمار می‏‌آمد و اداره‌‏ی نظمیه برای جلوگیری از آن سخت‏گیری و پافشاری می‌‏نمود. با این وجود در سال‏های ۱۳۰۶-۱۳۰۵ مراسم اول ماه مه برگزار شد.

☑️ در آبان ۱۳۰۶ دومین کنگره‌‏ی فرقه‏ی کمونیست ایران برگزار شد. این نشست به «کنگره ارومیه» شهرت یافته، اما ظاهرا در اوکراین تشکیل شده است. اردشیر (آرداشس) آوانسیان تعریف می‏کند که در سال‏های ۱۳۰۷ و بعد از آن از طرف فرقه کمیسیونی به نام «کمیسیون اتحاد» در تهران به‌‏وجود آمده بود و مشغول سازمان‏دهی فعالیت‏های اتحادیه‌‏ای بوده است.

☑️ در جریان ۱۱ اردیبهشت ۱۳۰۸  کارگران پالایشگاه نفت آبادان، از پی دو سال سازماندهی زیرزمینی به میانجی تشکیلاتی تحت عنوان «جمعيت كارگران نفت جنوب»، اعتصابی فراگیر را سازمان دادند. بعضی از خواست‏های حدود ۹۰۰۰ اعتصابگر (از مجموع ۲۸۰۰۰ کارگر شاغل در صنعت نفت ایران آن زمان) عبارت بود از:
✔️ افزایش پانزده درصدی دستمزدها؛
✔️ کاهش ساعت کار روزانه از ده ساعت به هفت ساعت در تابستان و هشت ساعت در زمستان؛
✔️ به‌‏رسمیت شناختن اتحادیه کارگران صنعت نفت؛
✔️ به‌رسمیت شناختن روز جهانی کارگر به عنوان تعطیل رسمی.

☑️ دو سال بعد در اردیبهشت ۱۳۱۰ کارگران کارخانه‌ی نساجی وطن  برای بهبود شرایط کار و زندگی خود دست به اعتصاب گسترده‌ای زدند.  تشکیلات مخفی فرقه کمونیست ایران به محوریت کسانی چون نصرالله اصلانی (کامران) و سیدمحمد تنها (که هر دو در دانشگاه کمونیستی زحمت‏کشان شرق {کوتو} در مسکو تحصیل کرده‏ بودند) بیش از یک ماه به کار تبلیغی در میان کارگران پرداخت و آن‏ها را برای انجام یک اعتصاب حساب شده آماده کرد.
دستاوردهای این اعتصاب را به شرح زیر می‌‏توان برشمرد:
✔️ساعت کار از ۱۲ ساعت به ۹ ساعت کاهش یافت.
✔️ تفتیش بدنی کارگران لغو شد.
✔️ کافه‏ای برای صرف غذا در کارخانه ایجاد گشت.
✔️ 20 درصد به دستمزد کارگران افزوده شد.
✔️ ناسزاگویی و جریمه کاهش یافت.
✔️ظرف‏های آب یخ در تمام قسمت‏های کارخانه نصب شد.
✔️زمان استراحت جهت صرف غذا به یک ساعت افزایش یافت.

پس از این اعتصاب نسبتا موفق و وسیع است که در اول تیر ماه سال ۱۳۱۰ لایحه‌‏ی ممنوعیت مرام اشتراکی به تصویب می‌‏رسد.

☑️ عزم حکومت برای طی شدن هرچه سریع‌‌تر دوره‌‌ی صنعتی‌‌سازی باعث شد تا تدبیری دو سویه اندیشیده شود:

    • پایان بخشیدن به هر شکلی از امکان جمع شدن کارگران در هیأت تشکل‌‌هایی برای پیگیری حقوق‌‌شان.
    • تعریف ضوابط و قواعدی زیر نظر دولت برای راضی نگه داشتن کارگران از یک سو و عدم ایجاد وقفه و مانع بر سر راه صنعتی‌‌سازی از سوی دیگر.

این دو مؤلفه به عنوان مهمترین عوامل داخلی منجر به مصوب شدن قانون «ممنوعیت مرام اشتراکی» در خرداد ماه ۱۳۱۰ عمل کردند که به دنبال آن فعالیت کلیه‌‌ی اتحادیه‌‌ها و سندیکاهای کارگری ممنوع اعلام شد.

#مرام_اشتراکی
#رضاخان
#اعتصاب_کارگری
#فرقه_کمونیست_ایران
#مبارزه_طبقاتی
#اتحادیه_کارگری
#سندیکا

@sarkhatism