روشنفکران

سالگرد درگذشت #بیژن_ترقی؛ تصویرگر ترانه فارسی

«به رهی دیدم برگ خزان»، «بهار دلنشین» و «نام جاوید وطن» از سروده‌هایش است، بیش از ۵۰ سال ترانه سرود. او را تصویرگر ترانه می‌خوانند. #الهه در این باره می‌گوید: «بیژن تابلو می‌سازد به جای این‌که شعر بگوید.»
.
سال‌های طولانی بود که ترانه فارسی مسیری یکنواخت و ملال آور را می‌گذراند. #منوچهر_همایون‌پور - خواننده موسیقی سنتی -می‌گوید :«کلمه‌های عشق و دل بیش‌ترین مورد استعمال در سروده‌ها را داشتند و به زشت‌ترین صورت‌ها از این زیباترین واژه‌ها استفاده می‌شد.»
«بیژن ترقی» که در ۱۲ اسفند ۱۳۰۸ در تهران به دنیا آمد و در چهارم اردیبهشت ۱۳۸۸ در همین شهر درگذشت، یکی از کسانی بود که در کنار دیگرانی چون #رهی_معیری و #تورج_نگهبان روحی تازه به ترانه فارسی دمید.

بیژن فرزند خانواده‌ای فرهنگی بود. «حاج باقر کتابفروش»، پدربزرگ بیژن، از نخستین ناشران دوره قاجار بود که با امکانات چاپ سنگی کتاب‌های زیادی چاپ کرد. همچنین در کتاب و نسخه‌شناسی فردی ماهر بود. «حسین‌علی ملاح» درباره بیژن ترقی می‌گوید: «بیژن ترقی در خانواده‌ای چشم به جهان گشود که بازیچه‌اش کتاب بود.»

بیژن ترقی نیز خود دوران کودکی و (نوجوانی را چنین روایت می‌کند: «پدرم "محمدعلی ترقی" مدیر انتشارات خیام بود که از آغاز نوجوانی از علاقه‌مندان شعر و ادب بود و کتابخانه ما در آن زمان محل رفت و آمد شعرا و نویسندگانی مانند صادق هدایت، نیما یوشیج و استاد شهریار بود که همین امر باعث شد گوش من به نغمه‌های دلنشین شعر آشنا شود.»

«شهریار» - غزلسرای مشهور ایرانی - با خانواده ترقی نزدیکی بسیار داشت. زمانی که بیژن کودک بود شهریار این شعر را در وصف او سروده بود: «بیژنم تازه آمده‌ام به وجود / بی‌خبر از جهان بود و نبود / سن من پنج و کار من بازی / صبح تا شب شلنگ‌اندازی.»

بیژن ترقی کار ترانه‌سرایی را از ۲۰ سالگی شروع کرد. دوستی او با #پرویز_یاحقی به همکاری و خلق ترانه‌های به یادمانی منجر شد.

«پرویز خطیبی» در کتاب «خاطراتی از هنرمندان» می‌گوید: «... آن روزها نام بیژن ترقی و پرویز یاحقی که یک زوج هنری را تشکیل داده بودند به خاطر ترانه معروف "می‌زده شب چو به میکده باز آیم" با صدای مرضیه، بر سر زبان‌ها افتاده بود. بعدها فهمیدم که این ترانه را بیژن برای دختری که حالا همسر او ست ساخته است.»

این ترانه اولین ترانه‌ای بود که از بیژن ترقی در رادیو پخش می‌شد. آن زمان او ۲۷ سال داشت. همین موفقیت راه را برای او باز کرد تا با هنرمندان بنام دیگری کار کند؛ مانند #بنان، #حمیرا، #روح‌الله_خالقی و #علی_تجویدی.

ترانه‌های ترقی جزء ماندگارترین ترانه‌های آن دوران است؛ دورانی که برنامه «گل‌ها» گل کرده بود. ترانه‌هایی چون «آتش کاروان» و «برگ خزان» با صدای #مرضیه، «بهار دلنشین» با صدای بنان و «گل اومد بهار اومد» با صدای #پوران از ترانه‌های ماندگار فارسی محسوب می‌شوند./توانا

#مناسبت #معرفی #هنر

@Roshanfkrane

4.7K viewsIRAN, edited 13:52