#موضوع_قرآنی_اعتقادی_تاریخی
🤔#پرسش
❔خداوند در قرآن کریم به #شیطان تا روز قیامت مهلت داده اند و با توجه به روایات معصوم ع شیطان توسط امام زمان ع #کشته خواهد شد لطفا در این مورد توضیحاتی بفرمایید ❗️❗️
💠#پاسخ💠
👌خداوند به شیطان تا روز #قیامت مهلت نداد بلکه زمان مهلت شیطان « الی یوم #وقت المعلوم » می باشد .
🔶قرآن سخن #شیطان را چنین نقل می کند ؛
« گفت پرودگارا مرا تا روز #رستاخیز مهلت بده ( و زنده بگذار ) .( خداوند ) فرمود تو از #مهلت یافتگانی ( اما نه تا روز رستاخیز بلکه ) تا روز وقت #معینی »
🔶 #حجر 36 تا 38
👌در روایات ما منظور از وقت معلوم ، زمان #ظهور امام عصر ارواحنا فداه معرفی شده است .
🔶وهب بن جمیع از امام صادق علیه السلام سوال کرد که « وقت #معلومی » که خداوند تا آن زمان به شیطان مهلت داد چه زمانی است ؟
🔷امام علیه السلام #فرمود :
« آیا گمان می کنی که خداوند تا قیامت به #شیطان مهلت داده است ؟ نخیر بلکه زمان مهلت او تا زمانی است که #قائم ما قیام کند ، در آن هنگام قائم ما جلوی سر شیطان را گرفته و گردنش را می زند . این زمان همان معلوم است »
📚#تاویل_الایات_الباهره ص268
📚#بحار_الانوار ج60 ص221
📚#تفسیر_عیاشی ج2 ص242
👌البته در برخی روایات دیگر « #وقت معلوم » به زمان رجعت تفسیر شده است .
🔷از امام #صادق علیه السلام نقل است که فرمود :
« وقت معلوم ( زمان رجعت است ) که رسول خدا بر #صخره ای در بیت المقدس شیطان را ذبح می کند »
📚#تفسیر_قمی ج2 ص245
👌و در روایت دیگری « وقت معلوم » به زمان دمیدن در #صور تفسیر شده است .
🔷امام #صادق علیه السلام فرمود :
« وقت معلوم روزی است که در صور دمیده می شود ، ابلیس ما بین #نفخه صور اول و دوم می میرد »
📚#علل الشرایع ج2 ص402
❕در ظاهر بین این احادیث #تنافی است .
🗯 وجه جمع بین آنها این گونه است که شیطان در زمان ظهور امام #عصر توسط ایشان کشته می شود ، سپس با #رجعت اولیاء الهی او هم رجعت می کند و زنده می شود و دو مرتبه توسط #پیامبر گرامی در بیت المقدس کشته می شود و پس از آن باز دو مرتبه رجعت می کند و زنده می شود که برای مرحله سوم ما بین #نفخه اول و دوم صور می میرد و همه این سه مرحله در « #یوم الوقت المعلوم » لحاظ شده است .
❓اما چرا خداوند به #شیطان مهلت داد و او را از بین نبرد ؟
🔶امام #صادق علیه السلام فرمود :
« ابلیس خداوند را در آسمان چهارم #شش هزار سال عبادت کرد و خداوند به خاطر همین عباداتش او را تا زمان « وقت معلوم » #مهلت داد »
📚#تفسیر_عیاشی ج2 ص241
👌البته توجه به این نکته که در تفسیر #نمونه آمده است لازم است ؛
🔷« وجود شیطان برای پویندگان راه حق نه تنها زیانبخش نیست، بلکه رمز #تکامل نیز محسوب میشود، زیرا وجود یک دشمن #قوی در مقابل انسان، باعث پرورش و ورزیدگی او میگردد، و اصولا همیشه تکاملها در میان #تضادها به وجود می آید، و هیچ موجودی راه کمال را نمی پوید مگر اینکه در مقابل ضد نیرومندی قرار گیرد.
🔷شیطان گرچه به حکم #آزادی اراده در برابر اعمال خلاف خود مسؤل است، ولی وسوسه های او، زیانی برای بندگان خدا و آنهائی که میخواهند در راه حق گام بردارند نخواهد داشت، بلکه به طور غیر مستقیم برای آنها #ثمربخش خواهد بود.
👌ادامه حیات او به عنوان وجود یک نقطه منفی برای تقویت نقاط مثبت نه تنها ضرر نداشت، بلکه #مؤثر نیز بود، حتی قطع نظر از وجود شیطان در درون خود ما، #غرائز مختلفی وجود دارد، که چون در برابر نیروهای عقلانی و روحانی قرار گیرند، یک میدان تضاد را تشکیل میدهند که در این میدان پیشرفت و تکامل و پرورش وجود انسان صورت می گیرد، ادامه حیات #شیطان نیز تقویت مبانی این تضاد است.
👌خداوند اگر چه شیطان را در انجام وسوسه هایش آزاد گذاشته ولی انسان را در برابر او بی #دفاع قرار نداده است، زیرا؛
🔶 #اولا :نیروی #عقل و #خرد به او بخشیده که می تواند سد نیرومندی در مقابل وسوسه های شیطان به وجود آورد مخصوصا اگر پرورش یابد و تربیت شود.
🔷 #ثانیا : #فطرت پاک و عشق به تکامل را در درون وجود انسان به عنوان یک عامل سعادت قرار داده .
🔷 #ثالثا :#فرشتگانی که الهام بخش نیکیها هستند، به کمک انسانهائی که میخواهند از وسوسه های شیطان برکنار بمانند می فرستد، آنچنانکه قرآن میگوید:
«آنها که می گویند پروردگار ما خداوند یکتا است و سپس استقامت به خرج میدهند، #فرشتگان بر آنها نازل می شوند (و برای تقویت روحیه آنان انواع بشارتها و دلگرمیها را به آنها الهام می دهند)»
🔶#فصلت 30
🔷و در جای دیگر میخوانیم « پروردگار تو به فرشتگان #وحی میکرد که من با شما هستم و به شما کمک می کنم که افراد با ایمان را در مسیر حق کمک کنید و ثابت نگاه دارید.»
🔶#انفال 12
📚#تفسیر_نمونه ج6 ص111
#پرسمان_اعتقادی
https://t.me/joinchat/AAAAADwfNBg2bGR7EMl2NA
🤔#پرسش
❔خداوند در قرآن کریم به #شیطان تا روز قیامت مهلت داده اند و با توجه به روایات معصوم ع شیطان توسط امام زمان ع #کشته خواهد شد لطفا در این مورد توضیحاتی بفرمایید ❗️❗️
💠#پاسخ💠
👌خداوند به شیطان تا روز #قیامت مهلت نداد بلکه زمان مهلت شیطان « الی یوم #وقت المعلوم » می باشد .
🔶قرآن سخن #شیطان را چنین نقل می کند ؛
« گفت پرودگارا مرا تا روز #رستاخیز مهلت بده ( و زنده بگذار ) .( خداوند ) فرمود تو از #مهلت یافتگانی ( اما نه تا روز رستاخیز بلکه ) تا روز وقت #معینی »
🔶 #حجر 36 تا 38
👌در روایات ما منظور از وقت معلوم ، زمان #ظهور امام عصر ارواحنا فداه معرفی شده است .
🔶وهب بن جمیع از امام صادق علیه السلام سوال کرد که « وقت #معلومی » که خداوند تا آن زمان به شیطان مهلت داد چه زمانی است ؟
🔷امام علیه السلام #فرمود :
« آیا گمان می کنی که خداوند تا قیامت به #شیطان مهلت داده است ؟ نخیر بلکه زمان مهلت او تا زمانی است که #قائم ما قیام کند ، در آن هنگام قائم ما جلوی سر شیطان را گرفته و گردنش را می زند . این زمان همان معلوم است »
📚#تاویل_الایات_الباهره ص268
📚#بحار_الانوار ج60 ص221
📚#تفسیر_عیاشی ج2 ص242
👌البته در برخی روایات دیگر « #وقت معلوم » به زمان رجعت تفسیر شده است .
🔷از امام #صادق علیه السلام نقل است که فرمود :
« وقت معلوم ( زمان رجعت است ) که رسول خدا بر #صخره ای در بیت المقدس شیطان را ذبح می کند »
📚#تفسیر_قمی ج2 ص245
👌و در روایت دیگری « وقت معلوم » به زمان دمیدن در #صور تفسیر شده است .
🔷امام #صادق علیه السلام فرمود :
« وقت معلوم روزی است که در صور دمیده می شود ، ابلیس ما بین #نفخه صور اول و دوم می میرد »
📚#علل الشرایع ج2 ص402
❕در ظاهر بین این احادیث #تنافی است .
🗯 وجه جمع بین آنها این گونه است که شیطان در زمان ظهور امام #عصر توسط ایشان کشته می شود ، سپس با #رجعت اولیاء الهی او هم رجعت می کند و زنده می شود و دو مرتبه توسط #پیامبر گرامی در بیت المقدس کشته می شود و پس از آن باز دو مرتبه رجعت می کند و زنده می شود که برای مرحله سوم ما بین #نفخه اول و دوم صور می میرد و همه این سه مرحله در « #یوم الوقت المعلوم » لحاظ شده است .
❓اما چرا خداوند به #شیطان مهلت داد و او را از بین نبرد ؟
🔶امام #صادق علیه السلام فرمود :
« ابلیس خداوند را در آسمان چهارم #شش هزار سال عبادت کرد و خداوند به خاطر همین عباداتش او را تا زمان « وقت معلوم » #مهلت داد »
📚#تفسیر_عیاشی ج2 ص241
👌البته توجه به این نکته که در تفسیر #نمونه آمده است لازم است ؛
🔷« وجود شیطان برای پویندگان راه حق نه تنها زیانبخش نیست، بلکه رمز #تکامل نیز محسوب میشود، زیرا وجود یک دشمن #قوی در مقابل انسان، باعث پرورش و ورزیدگی او میگردد، و اصولا همیشه تکاملها در میان #تضادها به وجود می آید، و هیچ موجودی راه کمال را نمی پوید مگر اینکه در مقابل ضد نیرومندی قرار گیرد.
🔷شیطان گرچه به حکم #آزادی اراده در برابر اعمال خلاف خود مسؤل است، ولی وسوسه های او، زیانی برای بندگان خدا و آنهائی که میخواهند در راه حق گام بردارند نخواهد داشت، بلکه به طور غیر مستقیم برای آنها #ثمربخش خواهد بود.
👌ادامه حیات او به عنوان وجود یک نقطه منفی برای تقویت نقاط مثبت نه تنها ضرر نداشت، بلکه #مؤثر نیز بود، حتی قطع نظر از وجود شیطان در درون خود ما، #غرائز مختلفی وجود دارد، که چون در برابر نیروهای عقلانی و روحانی قرار گیرند، یک میدان تضاد را تشکیل میدهند که در این میدان پیشرفت و تکامل و پرورش وجود انسان صورت می گیرد، ادامه حیات #شیطان نیز تقویت مبانی این تضاد است.
👌خداوند اگر چه شیطان را در انجام وسوسه هایش آزاد گذاشته ولی انسان را در برابر او بی #دفاع قرار نداده است، زیرا؛
🔶 #اولا :نیروی #عقل و #خرد به او بخشیده که می تواند سد نیرومندی در مقابل وسوسه های شیطان به وجود آورد مخصوصا اگر پرورش یابد و تربیت شود.
🔷 #ثانیا : #فطرت پاک و عشق به تکامل را در درون وجود انسان به عنوان یک عامل سعادت قرار داده .
🔷 #ثالثا :#فرشتگانی که الهام بخش نیکیها هستند، به کمک انسانهائی که میخواهند از وسوسه های شیطان برکنار بمانند می فرستد، آنچنانکه قرآن میگوید:
«آنها که می گویند پروردگار ما خداوند یکتا است و سپس استقامت به خرج میدهند، #فرشتگان بر آنها نازل می شوند (و برای تقویت روحیه آنان انواع بشارتها و دلگرمیها را به آنها الهام می دهند)»
🔶#فصلت 30
🔷و در جای دیگر میخوانیم « پروردگار تو به فرشتگان #وحی میکرد که من با شما هستم و به شما کمک می کنم که افراد با ایمان را در مسیر حق کمک کنید و ثابت نگاه دارید.»
🔶#انفال 12
📚#تفسیر_نمونه ج6 ص111
#پرسمان_اعتقادی
https://t.me/joinchat/AAAAADwfNBg2bGR7EMl2NA
#جنود_ثمود_لقب_فرعون
🤔#پرسش
❔آخوند ادعا ميكند قرآن از نظر فصاحت و بلاغت و تاريخى و علمى و بى نظير است
حال براى اينكه ثابت كنيم كه قرآن چقدر فصاحت بلاغت و ... دارد يك نمونه مى آوريم.
به این آیات توجه بفرمایید:
هَلْ أَتَاكَ حَدِيثُ الْجُنُودِ (بروج/۱۷) فِرْعَوْنَ وَثَمُودَ (بروج/۱۸)
#ترجمه: آيا خبر سپاهيان به تو رسيد؟ فرعون و ثمود.
قرآن در اینجا برای درست کردن سجع(قافيه) جمله، مفهوم را خراب کرده است.
گفته آیا به شما خبر سپاهیان ثمود رسيد؟
در صورتی که:
#اولا ثمود نام قومی تاریخی است
اما فرعون نام فرمانروایان امپراتوری مصر بوده است.
#ثانیا فرعون به دلیل اينكه فرمانروا بودن دارای جنود(سپاه) بوده است. که به این موضوع در آیاتی از قرآن منجمله آیه ۷۸ سوره طه اشاره شده است.
فَأَتْبَعَهُمْ فِرْعَوْنُ بِجُنُودِهِ (طه/۷۸)
اما جنود و سپاه قوم ثمود در کجای قرآن آورده شده است؟
پاسخ منفی است، زیرا در هیچ جائى از قرآن و حتی روایات نامى از سپاه قوم ثمود اشاره نشده است و این نیز یکی از آن ایراداتی قرآن است
فراموش نكنيم كه فرعون، لقب فرمانروايان مصر بوده است و نه نام كسى و نويسنده قرآن از آن خبر نداشته است.
▪️واقعا عجب بلاغتى دارد اين كتاب
💠پاسخ💠
👌اشکال معاند در مورد آیات شریفه ذیل است که می فرماید ؛
« هَلْ أَتاكَ حَدِيثُ الْجُنُودِ _ فِرْعَوْنَ وَ ثَمُودَ _ بَلِ الَّذِينَ كَفَرُوا فِي تَكْذِيبٍ _ وَ اللَّهُ مِنْ وَرائِهِمْ مُحِيطٌ » « آيا داستان جنودها به تو رسيده است _ ( جنود ) فرعون و ثمود. _ بلكه كافران پيوسته مشغول تكذيب حقند _ و خداوند به همه آنها احاطه دارد » ( بروج 17 _ 20)
❕معاند دو اشکال کرده است ؛ اول اینکه چرا گفته شده جنود ثمود در حالی که آنان یک قوم بودند و نه لشکر و دوم اینکه فرعون لقب فرمانروایان مصر بوده است نه نام کسی .
❕متاسفانه معاند با هر دو اشکال جهل و بی اطلاعی خود را بیشتر از گذشته آشکار کرده است ؛
1⃣چنان که راغب در مفردات درابطه با معنای جند می نویسد این کلمه در اصل نام زمين پر سنگلاخ و سخت است سپس به هر مجتمع، و جمعيّت متراكمى جند و جنود گفته می شود ، نامیدن لشكر به جند هم به اعتبار فشردگى و تراكم قدرت آن است .
📚مفردات الفاظ القرآن ج 1 ص 207
❕بنابراین به هر گروه و جمعیت دارای قدرتی جند و جنود گفته می شود و جنود ثمود یعنی جمعیتی و گروه ثمود که دارای قدرت و امکانات بودند و با این قدرت و امکانات در برابر پیامبرشان صالح ایستادند ، در مورد امکانات و قدرت آنان خداوند می فرماید ؛
« و به سوى (قوم) ثمود برادرشان صالح را فرستاديم گفت اى قوم من! خدا را بپرستيد كه جز او معبودى براى شما نيست، دليل روشنى از طرف پروردگار براى شما آمده: اين ناقه الهى براى شما معجزه اى است، او را به حال خود واگذاريد كه در سرزمين خدا (از علفهاى بيابان) بخورد و آن را آزار نرسانيد كه عذاب دردناكى شما را خواهد گرفت - و بخاطر بياوريد كه شما را جانشينان قوم عاد قرار داد و در زمين مستقر ساخت، كه در دشتهايش قصرها براى خود بنا مى كنيد و در كوهها براى خود خانه ها مى تراشيد، بنا بر اين نعمتهاى خدا را متذكر شويد و در زمين فساد نكنيد » ( اعراف 73 _ 74 )
👌و می فرماید ؛
« و قوم ثمود كه صخره هاى عظيم را از دره مى بريدند (و از آن خانه و كاخ مى ساختند) » ( فجر 9 )
❕اینان با قدرت و تمدنی که داشتند دست به دست هم دادند و جمعیتی را تشکیل دادند و در برابر پیامبرشان ایستادند ، چنان که می فرماید ؛
« در آن شهر نه گروهك بودند كه فساد در زمين مى كردند و مصلح نبودند- آنها گفتند بيائيد قسم ياد كنيد به خدا كه بر او (صالح) و خانواده اش شبيخون مى زنيم و آنها را به قتل مى رسانيم سپس به ولى دم او مى گوئيم ما هرگز از هلاكت خانواده او خبر نداشتيم و در اين گفتار خود صادق هستيم - آنها نقشه مهمى كشيدند و ما هم نقشه مهمى، در حالى كه آنها خبر نداشتند- بنگر عاقبت توطئه آنها چه شد؟ كه ما آنها و قومشان را همگى نابود كرديم » ( نمل 48 _ 50)
❕و با همکاری یکدیگر و فراهم آوردن جمعیتی ، شتر صالح که معجزه ایشان بود را پی کردند ، چنان که علی علیه السلام فرمود ؛
« ناقه ثمود را تنها یک نفر به هلاکت رساند ولی خداوند همه را مشمول عذاب ساخت چرا که همگی به این امر رضایت دادند ( و همکاری کردند )»
📚نهج البلاغه خطبه201
❕و در نقل دیگر فرمود ؛
« هیچ یک از آنان نبود مگر این که در کشتن ناقه همکاری کردند »
📚الکافی ج 8 ص 188
❕بنابراین به جمعیت متراکم و دارای قدرت جند گفته می شود و مقصود از جنود ثمود گروههای مختلف قوم ثمود است که دارای امکانات و تمدن و قدرت بودند و با همکاری یکدیگر در برابر دعوت صالح علیه السلام ایستادگی کردند .
🔸ادامه👇
🤔#پرسش
❔آخوند ادعا ميكند قرآن از نظر فصاحت و بلاغت و تاريخى و علمى و بى نظير است
حال براى اينكه ثابت كنيم كه قرآن چقدر فصاحت بلاغت و ... دارد يك نمونه مى آوريم.
به این آیات توجه بفرمایید:
هَلْ أَتَاكَ حَدِيثُ الْجُنُودِ (بروج/۱۷) فِرْعَوْنَ وَثَمُودَ (بروج/۱۸)
#ترجمه: آيا خبر سپاهيان به تو رسيد؟ فرعون و ثمود.
قرآن در اینجا برای درست کردن سجع(قافيه) جمله، مفهوم را خراب کرده است.
گفته آیا به شما خبر سپاهیان ثمود رسيد؟
در صورتی که:
#اولا ثمود نام قومی تاریخی است
اما فرعون نام فرمانروایان امپراتوری مصر بوده است.
#ثانیا فرعون به دلیل اينكه فرمانروا بودن دارای جنود(سپاه) بوده است. که به این موضوع در آیاتی از قرآن منجمله آیه ۷۸ سوره طه اشاره شده است.
فَأَتْبَعَهُمْ فِرْعَوْنُ بِجُنُودِهِ (طه/۷۸)
اما جنود و سپاه قوم ثمود در کجای قرآن آورده شده است؟
پاسخ منفی است، زیرا در هیچ جائى از قرآن و حتی روایات نامى از سپاه قوم ثمود اشاره نشده است و این نیز یکی از آن ایراداتی قرآن است
فراموش نكنيم كه فرعون، لقب فرمانروايان مصر بوده است و نه نام كسى و نويسنده قرآن از آن خبر نداشته است.
▪️واقعا عجب بلاغتى دارد اين كتاب
💠پاسخ💠
👌اشکال معاند در مورد آیات شریفه ذیل است که می فرماید ؛
« هَلْ أَتاكَ حَدِيثُ الْجُنُودِ _ فِرْعَوْنَ وَ ثَمُودَ _ بَلِ الَّذِينَ كَفَرُوا فِي تَكْذِيبٍ _ وَ اللَّهُ مِنْ وَرائِهِمْ مُحِيطٌ » « آيا داستان جنودها به تو رسيده است _ ( جنود ) فرعون و ثمود. _ بلكه كافران پيوسته مشغول تكذيب حقند _ و خداوند به همه آنها احاطه دارد » ( بروج 17 _ 20)
❕معاند دو اشکال کرده است ؛ اول اینکه چرا گفته شده جنود ثمود در حالی که آنان یک قوم بودند و نه لشکر و دوم اینکه فرعون لقب فرمانروایان مصر بوده است نه نام کسی .
❕متاسفانه معاند با هر دو اشکال جهل و بی اطلاعی خود را بیشتر از گذشته آشکار کرده است ؛
1⃣چنان که راغب در مفردات درابطه با معنای جند می نویسد این کلمه در اصل نام زمين پر سنگلاخ و سخت است سپس به هر مجتمع، و جمعيّت متراكمى جند و جنود گفته می شود ، نامیدن لشكر به جند هم به اعتبار فشردگى و تراكم قدرت آن است .
📚مفردات الفاظ القرآن ج 1 ص 207
❕بنابراین به هر گروه و جمعیت دارای قدرتی جند و جنود گفته می شود و جنود ثمود یعنی جمعیتی و گروه ثمود که دارای قدرت و امکانات بودند و با این قدرت و امکانات در برابر پیامبرشان صالح ایستادند ، در مورد امکانات و قدرت آنان خداوند می فرماید ؛
« و به سوى (قوم) ثمود برادرشان صالح را فرستاديم گفت اى قوم من! خدا را بپرستيد كه جز او معبودى براى شما نيست، دليل روشنى از طرف پروردگار براى شما آمده: اين ناقه الهى براى شما معجزه اى است، او را به حال خود واگذاريد كه در سرزمين خدا (از علفهاى بيابان) بخورد و آن را آزار نرسانيد كه عذاب دردناكى شما را خواهد گرفت - و بخاطر بياوريد كه شما را جانشينان قوم عاد قرار داد و در زمين مستقر ساخت، كه در دشتهايش قصرها براى خود بنا مى كنيد و در كوهها براى خود خانه ها مى تراشيد، بنا بر اين نعمتهاى خدا را متذكر شويد و در زمين فساد نكنيد » ( اعراف 73 _ 74 )
👌و می فرماید ؛
« و قوم ثمود كه صخره هاى عظيم را از دره مى بريدند (و از آن خانه و كاخ مى ساختند) » ( فجر 9 )
❕اینان با قدرت و تمدنی که داشتند دست به دست هم دادند و جمعیتی را تشکیل دادند و در برابر پیامبرشان ایستادند ، چنان که می فرماید ؛
« در آن شهر نه گروهك بودند كه فساد در زمين مى كردند و مصلح نبودند- آنها گفتند بيائيد قسم ياد كنيد به خدا كه بر او (صالح) و خانواده اش شبيخون مى زنيم و آنها را به قتل مى رسانيم سپس به ولى دم او مى گوئيم ما هرگز از هلاكت خانواده او خبر نداشتيم و در اين گفتار خود صادق هستيم - آنها نقشه مهمى كشيدند و ما هم نقشه مهمى، در حالى كه آنها خبر نداشتند- بنگر عاقبت توطئه آنها چه شد؟ كه ما آنها و قومشان را همگى نابود كرديم » ( نمل 48 _ 50)
❕و با همکاری یکدیگر و فراهم آوردن جمعیتی ، شتر صالح که معجزه ایشان بود را پی کردند ، چنان که علی علیه السلام فرمود ؛
« ناقه ثمود را تنها یک نفر به هلاکت رساند ولی خداوند همه را مشمول عذاب ساخت چرا که همگی به این امر رضایت دادند ( و همکاری کردند )»
📚نهج البلاغه خطبه201
❕و در نقل دیگر فرمود ؛
« هیچ یک از آنان نبود مگر این که در کشتن ناقه همکاری کردند »
📚الکافی ج 8 ص 188
❕بنابراین به جمعیت متراکم و دارای قدرت جند گفته می شود و مقصود از جنود ثمود گروههای مختلف قوم ثمود است که دارای امکانات و تمدن و قدرت بودند و با همکاری یکدیگر در برابر دعوت صالح علیه السلام ایستادگی کردند .
🔸ادامه👇