روستاپژوهی، توسعه و ایران شناسی
1.26K subscribers
6.62K photos
798 videos
648 files
3.29K links
نگاهی به پژوهش ها، مطالعات، یافته ها و اخبار روستایی و همچنین مطالعات توسعه و ایران شناسی
ادمین @ghoghnoos92
Download Telegram
🔰کاریز، سیستم مبتکرانه‌ ایرانی که آب را به بیابان های چین می آورد

🔹 به گفته چینی ها کاریز (karez) یک معجزه‌ی مهندسی مدرن و نمونه‌ای برجسته از رفتار مردم بومی است که به کمک طبیعت، و نه در مقابل آن، نیاز های خود را تأمین ‌کنند.

🔹 با این اختراع بی نظیر درجهان می‌توان مقدار قابل توجهی از آب‌های زیر زمینی را جمع آوری کرد و به سطح زمین رساند. آب قنات همانند چشمه‌های طبیعی در تمام طول سال و بدون هیچ ابزاری از درون زمین به سطح زمین جاری می شود و در کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

🔹 کاریز که توسط کندی کاران مقنیان ایرانی اختراع شده، هزاران سال قدمت دارد. این اختراع که امروزه شهرت جهانی پیدا کرده و از ایران به بسیاری از کشورهای جهان انتقال یافته و مورد استفاده مردم در دیگر نقاط دنیا قرار گرفته است.

🔹 کاریز، از یک دهانه یا هرنج که روباز است و یک کانال طولی شیب دار زیرزمینی تشکیل شده که علاوه بر کاربرد جهت انتقال مواد حفاری شده به روی زمین، عمل تهویه کانال زیرزمینی را نیز انجام می‌دهند و راه ارتباطی برای لای‌روبی، تعمیر و بازدید از داخل کاریز نیز به‌شمار می‌روند.

🔹 با وجود این که چندین هزار سال از اختراع کاریز می گذرد اما هنوز از این روش در بسیاری از روستاها ومناطق خشک مانند شهر "ترپان" واقع در کشور چین استفاده می شود و حتی رکن اصلی کشت و زرع در نواحی خشک است.

🔹 در زبان اقلیت قومی اویغور ، کلمه "karez" به معنی "چاه" است ، بنابراین جای تعجب ندارد که سیستم آب کاریز به عبارتی از تعدادی چاه ساخته شده است.

🔹این سیستم آبی، در منطقه‌ی فرو رفته شهر ترپان که دومین فرورفتگی جهان نیز محسوب می‌شود، واقع شده است. این سیستم از یک سری چاه‌های عمودی تشکیل شده است و آب را از کوه های تیان شان (Tian Shan) و فلامینگ (Flaming)، به سیستم کانال‌های زیرزمینی منتقل می‌کند و در نهایت بخشی از سیستم آبیاری این شهر می‌شود.

🔹 این سیستم، بستگی به برف ذوب شده‌ی کوه‌های یخی دارد و از شیب نزولی ایجاد شده و نیروی گرانش، برای پیشبرد آب به سوی کانال‌ها بهره می‌برد. این سیستم، منبع آب پایداری را بدون در نظر گرفتن فصل خاصی، فراهم می‌کند.

🔹 کاریز به عنوان یک روش استحصال آب منافع متعددی دارد. اول اینکه بخش عمده کانال آب، در زیر زمین قرار گرفته و در نتیجه هدررفت آب بر اثر #تبخیر و #نفوذ در خاک کاهش پیدا می‌کند. دوم اینکه نیروی سیستم از طریق جاذبه زمین تأمین می‌شود و نیازی به پمپ نیست؛ و سوم اینکه از آب‌های زیرزمینی به صورت تجدید پذیر استفاده می‌شود که مزیت سوم خود مزیت‌های دیگری را نیز به همراه دارد.

#دانش_بومی
#مدیریت_آب
#یادداشت


@masaf_foods
☑️ دانش بومی که دانش محلی، سنتی و یا قومی عامیانه و مردمی و #بوم_‌زاد نیز نامیده شده است؛ برای تعریف و طبقه‌بندی پدیده‌ها در محیط‌های فیزیکی، طبیعی و اجتماعی خاص به کار برده می‌شود و با دانشی که افراد جامعه از طریق مراکز رسمی مانند دانشگاه‌ها و مؤسسات تحقیقات دولتی و خصوصی کسب می‌کنند، ممکن است ظاهراً تفاوت داشته باشد، اما همه آن‌ها در این ویژگی کلی که حاصل تجربه(مشاهده و آزمایش رسمی و غیررسمی) و به اشکال گوناگون تکرار شده و اثبات شده‌اند مشترک می‌باشند.

☑️ دانش بومی، دانش جمعی و تاریخی گروه‌های انسانی در ارتباط با زمینه‌های گوناگون هستی، به‌ویژه شیوه‌های تعریف نردبان نیازها، در نسبت با نظام ارزشی و حل مسئله با راه‌های تجربه تاریخی است که منجر به راه‌های معیشتی و سبک زندگی آدمی گردیده است که از تعامل طولانی گروه با جغرافیا و محیط طبیعی و از طریق آزمون و خطا در خلال زمان شکل گرفته و عمدتاً شفاهی و نامکتوب و آمیخته با تکنیک‌های بدن(فنون بدن) و دانش ضمنی است.
☑️ دانش بومی بخشی از سرمایه ملی و #پتانسیل_فرهنگی هر قوم است، تجربه نشان می‌دهد که #دانش_بومی نه تنها با دانش رسمی تعارض و تناقضی ندارد بلکه برخی ویژگی‌های متفاوت عرضی دانش بومی مانند آزمودگی و آبدیدگی در ازای زمان، آن را مکمل خوبی برای دانش رسمی قرار می‌دهد. دانش بومی در دسترس، آسان‌یاب، ساده، کارآمد، ارزان، کل‌نگر، واقع‌نگر، شفاهی، پویا، تجربه‌گرا، زمان‌آزموده و بوم‌زاد و سازگار با محیط و طبیعت و زیست‌بوم تعریف می‌شود. این دانش به مسائل به صورت کلی و منظومه‌ای(سیستماتیک) نگاه کرده و پویا بوده و در طی زمان آبدیده شده است و چون در بطن محیط طبیعی و اجتماعی محلی تکامل‌یافته است با شرایط بومی و منطقه‌ای کاملاً سازگار می‌باشد.
☑️ ویژگی‌های دانش بومی آن را دانشی سازگارتر نسبت به محیط و جامعه‌گراتر از دانش‌های کلاسیک و نوین معرفی می‌کند که می‌توان آن را در خدمت توسعه پایدار قرار داد.

«دو فصلنامه دانش‌های بومی ایران»
#مرتضی_فرهادی
🔰کاریز، سیستم مبتکرانه‌ ایرانی که آب را به بیابان های چین می آورد

🔹 به گفته چینی ها کاریز (karez) یک معجزه‌ی مهندسی مدرن و نمونه‌ای برجسته از رفتار مردم بومی است که به کمک طبیعت، و نه در مقابل آن، نیاز های خود را تأمین ‌کنند.

🔹 با این اختراع بی نظیر درجهان می‌توان مقدار قابل توجهی از آب‌های زیر زمینی را جمع آوری کرد و به سطح زمین رساند. آب قنات همانند چشمه‌های طبیعی در تمام طول سال و بدون هیچ ابزاری از درون زمین به سطح زمین جاری می شود و در کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

🔹 کاریز که توسط کندی کاران مقنیان ایرانی اختراع شده، هزاران سال قدمت دارد. این اختراع که امروزه شهرت جهانی پیدا کرده و از ایران به بسیاری از کشورهای جهان انتقال یافته و مورد استفاده مردم در دیگر نقاط دنیا قرار گرفته است.

🔹 کاریز، از یک دهانه یا هرنج که روباز است و یک کانال طولی شیب دار زیرزمینی تشکیل شده که علاوه بر کاربرد جهت انتقال مواد حفاری شده به روی زمین، عمل تهویه کانال زیرزمینی را نیز انجام می‌دهند و راه ارتباطی برای لای‌روبی، تعمیر و بازدید از داخل کاریز نیز به‌شمار می‌روند.

🔹 با وجود این که چندین هزار سال از اختراع کاریز می گذرد اما هنوز از این روش در بسیاری از روستاها ومناطق خشک مانند شهر "ترپان" واقع در کشور چین استفاده می شود و حتی رکن اصلی کشت و زرع در نواحی خشک است.

🔹 در زبان اقلیت قومی اویغور ، کلمه "karez" به معنی "چاه" است ، بنابراین جای تعجب ندارد که سیستم آب کاریز به عبارتی از تعدادی چاه ساخته شده است.

🔹این سیستم آبی، در منطقه‌ی فرو رفته شهر ترپان که دومین فرورفتگی جهان نیز محسوب می‌شود، واقع شده است. این سیستم از یک سری چاه‌های عمودی تشکیل شده است و آب را از کوه های تیان شان (Tian Shan) و فلامینگ (Flaming)، به سیستم کانال‌های زیرزمینی منتقل می‌کند و در نهایت بخشی از سیستم آبیاری این شهر می‌شود.

🔹 این سیستم، بستگی به برف ذوب شده‌ی کوه‌های یخی دارد و از شیب نزولی ایجاد شده و نیروی گرانش، برای پیشبرد آب به سوی کانال‌ها بهره می‌برد. این سیستم، منبع آب پایداری را بدون در نظر گرفتن فصل خاصی، فراهم می‌کند.

🔹 کاریز به عنوان یک روش استحصال آب منافع متعددی دارد. اول اینکه بخش عمده کانال آب، در زیر زمین قرار گرفته و در نتیجه هدررفت آب بر اثر #تبخیر و #نفوذ در خاک کاهش پیدا می‌کند. دوم اینکه نیروی سیستم از طریق جاذبه زمین تأمین می‌شود و نیازی به پمپ نیست؛ و سوم اینکه از آب‌های زیرزمینی به صورت تجدید پذیر استفاده می‌شود که مزیت سوم خود مزیت‌های دیگری را نیز به همراه دارد.

#دانش_بومی
#مدیریت_آب
#یادداشت


@masaf_foods
🔰کاریز، سیستم مبتکرانه‌ ایرانی که آب را به بیابان های چین می آورد

🔹 به گفته چینی ها کاریز (karez) یک معجزه‌ی مهندسی مدرن و نمونه‌ای برجسته از رفتار مردم بومی است که به کمک طبیعت، و نه در مقابل آن، نیاز های خود را تأمین ‌کنند.

🔹 با این اختراع بی نظیر درجهان می‌توان مقدار قابل توجهی از آب‌های زیر زمینی را جمع آوری کرد و به سطح زمین رساند. آب قنات همانند چشمه‌های طبیعی در تمام طول سال و بدون هیچ ابزاری از درون زمین به سطح زمین جاری می شود و در کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

🔹 کاریز که توسط کندی کاران مقنیان ایرانی اختراع شده، هزاران سال قدمت دارد. این اختراع که امروزه شهرت جهانی پیدا کرده و از ایران به بسیاری از کشورهای جهان انتقال یافته و مورد استفاده مردم در دیگر نقاط دنیا قرار گرفته است.

🔹 کاریز، از یک دهانه یا هرنج که روباز است و یک کانال طولی شیب دار زیرزمینی تشکیل شده که علاوه بر کاربرد جهت انتقال مواد حفاری شده به روی زمین، عمل تهویه کانال زیرزمینی را نیز انجام می‌دهند و راه ارتباطی برای لای‌روبی، تعمیر و بازدید از داخل کاریز نیز به‌شمار می‌روند.

🔹 با وجود این که چندین هزار سال از اختراع کاریز می گذرد اما هنوز از این روش در بسیاری از روستاها ومناطق خشک مانند شهر "ترپان" واقع در کشور چین استفاده می شود و حتی رکن اصلی کشت و زرع در نواحی خشک است.

🔹 در زبان اقلیت قومی اویغور ، کلمه "karez" به معنی "چاه" است ، بنابراین جای تعجب ندارد که سیستم آب کاریز به عبارتی از تعدادی چاه ساخته شده است.

🔹این سیستم آبی، در منطقه‌ی فرو رفته شهر ترپان که دومین فرورفتگی جهان نیز محسوب می‌شود، واقع شده است. این سیستم از یک سری چاه‌های عمودی تشکیل شده است و آب را از کوه های تیان شان (Tian Shan) و فلامینگ (Flaming)، به سیستم کانال‌های زیرزمینی منتقل می‌کند و در نهایت بخشی از سیستم آبیاری این شهر می‌شود.

🔹 این سیستم، بستگی به برف ذوب شده‌ی کوه‌های یخی دارد و از شیب نزولی ایجاد شده و نیروی گرانش، برای پیشبرد آب به سوی کانال‌ها بهره می‌برد. این سیستم، منبع آب پایداری را بدون در نظر گرفتن فصل خاصی، فراهم می‌کند.

🔹 کاریز به عنوان یک روش استحصال آب منافع متعددی دارد. اول اینکه بخش عمده کانال آب، در زیر زمین قرار گرفته و در نتیجه هدررفت آب بر اثر #تبخیر و #نفوذ در خاک کاهش پیدا می‌کند. دوم اینکه نیروی سیستم از طریق جاذبه زمین تأمین می‌شود و نیازی به پمپ نیست؛ و سوم اینکه از آب‌های زیرزمینی به صورت تجدید پذیر استفاده می‌شود که مزیت سوم خود مزیت‌های دیگری را نیز به همراه دارد/مصاف

#دانش_بومی
#مدیریت_آب
#یادداشت


@masaf_foods
#قسمت_سوم ( آخرین قسمت- ادامه‌ی دو پست قبل در این خصوص)
#بحران_آب_درایران

لطفا ورق بزنید و به ترتیب گوش بفرمایید

سخنرانی در دانشگاه علامه طباطبایی آذر ماه هزار و سیصد و نود و هفت !
( بحران آب در ایران)

با توجه به وضعیت بحرانی و نیز روز #زاینده_رود.
شاید به اشتراک گذاشتنِ آخرین قسمت درس پس دادن این معلم کوچک، با تاکید بر #آینده‌پژوهی و #دانش_بومی بتواند، نگاهِ متفاوتی را در پیشِ روی تصمیم‌گیرانِ حوزه‌ی #حکمرانی_آب این سرزمین بگشاید.

با توضیح آنکه قسمت‌ های قبلی ( قسمت نخست و دوم) این سخنرانی را در چند پست قبل، حضورتان تقدیم شده بود.

می‌توانید در صورت تمایل فایل سخنرانی کامل را نیز از کانال تلگرام من به آدرس ذیل:

https://t.me/kaveh_farhadi/4281

و یا در سایت "دانشگاه علامه طباطبایی" به آدرس ذیل ملاحظه بفرمایید:

http://www.atnanews.ir/?p=270921

خوشحال می‌شوم نظر شما شنوندگان کنشگر و خردمند را در کامنت‌های ذیل ببینم و اگر قسمت‌های نخست و دوم و نیز این قسمتِ سخنرانی را مفید یافتید، لطفا بزرگوارانه به اشتراک بگذارید.

منابع مطرح شده در این قسمت سخنرانی:
1️⃣ اثر:
#فرهنگ_یاریگری_در_ایران

2️⃣ مقاله: "بازاندیشی در نظام‌ آینده اندیشی ایران ( مطالعه موردی: بحران آب ) "

📸 عکاس:

#محمد_درویش
#سید_عربی

#کنفرانس_بحران_آب ( قسمت سوم و آخر - ادامه‌ی دو پست قبلی)
#دانشگاه_علامه_طباطبایی
( آذر نود و هفت)

با سپاس از عزیزانی که در تدوین این سخنرانی، بزرگوارانه و #همیارانه، یاری‌ام دادند.

#مرتضی_فرهادی
#حسین_میرزایی
#محمد_درویش
#کاوه_فرهادی

https://www.instagram.com/p/CU3KFAXAhzw/?utm_medium=copy_link



@kaveh_farhadi