📻 آیا خداناباوران شیطان‌پرست هستند؟

🎙#آرمین_لنگرودی، دکتر #محسن_بنائی


🗄پست مرتبط
📕پوتین و عفوِ کودک‌‌کشِ سریالی و آدم‌خوارِ شیطان‌پرست
📺 رمزپردازی مفهوم شیطان در اروپا
📺چرا ویولن را ساز «شیطان» یا ساز «مرگ» می‌دانند؟
📺 زندگیِ مخفیِ یک شخصیتِ جادوباور
📺 روان‌کاویِ گرایش به «جادو و جادوگری»
📺 راهکار ساده برای اینکه بفهمیم سحر شدیم یا خیر!
📻خرافات و حکومت اسلامی

➖➖➖

🌾 @Naqdagin

🎧 آیا خداناباوران شیطان‌پرست هستند؟

🎙#آرمین_لنگرودی و دکتر #محسن_بنائی و...


#نقد_ادیان #اسطوره‌شناسی

➖➖➖

🌾 @Naqdagin

📺 معنای «تاریخ رستگاری»
— جلسۀ اول

🎙سلسله جلسات گفتگوی دو دوستِ پژوهشگر در حوزۀ تاریخ ایران، اسلام و ادیان، دکتر #محسن_بنائی و #آرمین_لنگرودی

🔗 تماشا در یوتیوب نقدآگین:

https://www.youtube.com/watch?v=VrUSyCOKT6E

🍂 «تاریخ رستگاری» چیست؟ دکتر محسن بنائی (نویسندۀ برخی مقالات با نام مستعار مزدک بامدادان) و آرمین لنگرودی، دو پژوهشگر در حوزۀ «تاریخ ادیان و اسلام و همچنین تاریخ ایران»، این اصطلاح را در مصاحبه‌ها و مقالاتی از خود به‌کار برده‌‌‌اند، اما این اصطلاح در نظرِ غالبِ مخاطبان فارسی‌زبان، با پس‌زمینۀ نگرش اسلامی-شیعی، ابهام‌آمیز جلوه می‌کرده و در موقعیت‌های مختلف، موضوع طرحِ سوال‌هایی از این دو محقق شده‌است. از این رو، تصمیم بر آن شد تا در این فرصت، به واکاوی بیشتر معنایِ این اصطلاح بپردازند.

🍂 برای نقد اسلام، حتی نزد محققان دانشگاهی در غرب، امر متداول آن بوده‌است که تاریخ اسلام را امری بدیهی و گزارشی بطور نسبی خدشه‌ناپذیر درنظر بگیرند و سپس بر مبنای اتکا و اعتماد به این تاریخ‌نگاری، به طرحِ نقدهای گوناگونِ اخلاقی و عقلانی و علمی و بین‌الادیانی وارد شوند، اما چند دهه است که پس از ورود محققان تجدیدنظرطلب در مطالعات اسلامی و تاریخ اسلام، و گسترش نگرش بازنگرانه و شکاکانه به فرآیند شکل‌گیری اسلام و تاریخ آن، از جمله توسط افرادی چون جان ونسبرو و شاگردانش مانند پاتریشا کرون و مایکل کوک (و دیگرانی مانند کریستف لوکزنبرگ)، علامت‌های سوالِ بزرگ و متعددی پیشِ روی هر فردِ اهل تحقیقی قرار گرفته‌است. اسلام‌شناسیِ تجدیدنظرطلبانه یا مکتب تجدیدنظرطلبانۀ مطالعات اسلامی، به هیچ عنوان یکدست نیست و حامیان این مکتب —گرچه روش‌شناسی آن را برتر می‌دانند— نظریه‌های متضادی از پیدایش اسلام و فتوحات مسلمانان ارائه کرده‌اند. این مکتب معمولاً در سوی مخالف مکتب کلاسیک اسلام‌شناسی قرار می‌گیرد.

🍂 برای مطالعۀ بیشتر در این زمینه، به پِلی‌لیست «نقدِ تاریخ اسلام» در کانالِ یوتیوب نقدآگین یا به هشتگ بازاندیشی در کانال تلگرام نقدآگین رجوع کنید. ما در حد وسع‌ خود، به نشر کتب و مقالات و پادکست‌ها یا ترجمه و بازخوانی صوتیِ محتواهای مرتبط با این رویکردِ پژوهشی پرداخته‌ایم و خواهیم پرداخت.


🗄 پست‌های مرتبط (اینجا)

#بازاندیشی #اختصاصی_نقدآگین
➖➖➖

🌾 @Naqdagin

📘فشرده‌ای پیرامون «تاریخ رستگاری»، پیشینه و اعتبار آن

✍🏻#آرمین_لنگرودی

🌐 مطالعۀ متن کامل
⏰ زمان مطالعه: ۱۳ دقیقه
🔖 ۲۶۰۱ واژه


#بازاندیشی #نقد_ادیان
➖➖➖

🌾 @Naqdagin

📘فشرده‌ای پیرامون «تاریخ رستگاری»، پیشینه و اعتبار آن

✍🏻#آرمین_لنگرودی

🍂 دست‌بردن در «تاریخ»، پیشینه‌ای به درازای تاریخ نگارش آن دارد. هدف از آفرینشِ چنین تاریخی، آموزشِ و استوارسازیِ گونهٔ ویژه‌ای از باورهای دینی، قومی و یا ملی بود، که در راستای مسیر باور حکومتیِ معینی قرار داشتند.

🍂 برای «ایسوکراتِس» (Isokrates)، که در واقع نه یک فیلسوف، بلکه یک سیاستمدار بود، تاریخ‌نگاری به‌معنی «نگارش “اعمال‌ بزرگان” برای درس‌آموزی در مدیریت جهان آینده» بود. ما از اینگونه درس‌آموزی‌ها، به‌عنوان مثال، در نوشته‌های منتسب به او و از «کارنامه»های قهرمانان یونانی در نبرد علیه ایرانیان، آگاهی می‌یابیم، با این مضمون و فراخوان که «آتن به آموختن از اشتباهات خود از زمانِ اولین اتحاد دریایی و درس‌آموزی از آن، برای پیروزی‌های بعدی» بپردازد. شرح این «اعمال» را می‌توان به‌عنوان مثال در «کارنامهٔ فیلیپ»(Philipp II)، پدر اسکندر از مقدونیه ملاحظه کرد.

🍂 تمامیِ آثار تاریخی آن دوران که پس از گزنفون (تا سال ۳۶۲ پ.م)، که دارای عناوینی مانند «فیلیپیکا» یا «مقدونیکا» بودند و به سلطنت فیلیپ دوم می‌پرداختند، برای ما تنها به صورت چندین قطعه باقی مانده، یا تنها با نام برای ما شناخته شده‌اند. اینها شامل آثار «آناکسیمنس» (Anaximenes of Miletus)، «تئوپومپوس» (Theopompos) و «افورُس» (Ephoros) - جمع‌آوری شده در مجموعهٔ «مورخین یونانی» - هستند، که برخی از آنها به عنوان الگوها و یا شابلونهایی برای آثار بعدی و حتا غیریونانی برگرفته شدند.

🍂 در همین راستا، ما «کوروش‌نامه» (یا کارنامهٔ آرمانیِ کوروش) نوشتهٔ گزنفون (Xenophon) را داریم و بعدها بر همین اساس «اسکندرنامه» (Alexander Romance) را، که به باور خاور‌شناس آلمانی «نولدکه» (Theodor Nöldeke)[۱]، ترجمهٔ سوریِ از یک نوشتهٔ ایرانی بوده‌است. اینگونه آثار، بعدها در «کارنامه»های برایِ ما آشنای «هانیبال»، «میتراداتا» (مهرداد)، «هراکلئوس»، «اردشیر بابکان» و یا «آگوستوس» نیز یافتنی هستند؛ که خود نیز بیشتر به «کارنامه»های دیرینه‌ترِ خدایانی همچون «آترامخاسیس»، «گیلگمش»، «زئوس»، «میترا»، «اوزیریس» و ... باز می‌گشتند.

🍂 نخستین نکتهٔ مرکزی تمامی این «کارنامه»ها، که شرح «اعمال» و سرگذشت شخصیت‌های اسطوره‌ای، دینی، فلسفی و یا بعضاً تاریخی هستند، برشماری تواناییِ (aretḗ) والا و غیرطبیعی این شخصیت‌هاست، که بیشتر یا خود در جایگاه خدایان بودند و یا به‌عنوان سمبل و یا رهبر دینی و سیاسی با پشتوانهٔ خدایان قرار داشتند. برجسته کردن این توانایی‌ها در ادبیات را «آرِتالوژی» نامیده‌اند، که خود در چند وجه دینی، سیاسی، و اغلب بصورت ترکیبی از هر دو، می‌توانست کاربرد یابد.

🍂 «اسکندرنامه» نمونهٔ بسیار جالبی از این ترکیب است، که با اتکاء به یک شخصیت “تاریخیِ” واقعاً موجود، وجوه افسانه‌ای و خداییِ قهرمانِ خود را بصورتی آشکارا به نمایش می‌گذارد. این “ترکیب” در واقع، آمیزشی از واقعیت‌های موجود تاریخی و افسانه‌های ساختگی و یا رایج در میان مردم یک سرزمین (و در این نمونهٔ خاص، به‌شکل فولکلور ایرانی) بودند، که بگونهٔ “روایتی” و گزارشی در فُرم شخص سوم بیان می‌گشتند.

🍂 پایه‌های «فولکلورِ» این روایت‌ها و نقش راوی، به‌عنوان کسی که این باورها و افسانه‌های سرزمین‌های دیگر را بیان می‌دارد، خصیصهٔ دیگر اینگونه «کارنامه»ها را به ما معرفی می‌کند، که به فاکتور «سفر» و سبک «سفرنامه»نویسی اشاره دارند. اینگونه است که به‌عنوان نمونه، اسکندر “در راه خود” برای جهان‌گشایی در شرق، به سرزمین‌های بیگانه وارد شده و از باورها و نیازهای مردم آنها با اطلاع شده و تلاش به یاری مردم ساکن آنجا دارد (روایت جوج و ماجوج و ...).

🍂 این شیوهٔ گزارشی از «سفر»ها، «دوره‌گردی»ها، و یا «مهاجرت»ها، برای «دعوت و یاری مردم برای دست‌یازی به رستگاری»، آن جنبه‌ای‌ست که به داستان‌های غریب و اعمال اعجاب‌آمیز قهرمانان آن، باورمندیِ لازم را می‌داد. طبیعی‌ست که در چنین روایاتی، هرچه سرزمین دورتر و ناشناخته‌تر می‌نمود، به درجهٔ باورمندی «کارنامه»‌ها بیشتر می‌افزود.

🌐 مطالعۀ ادامه و متن کامل
⏰ زمان مطالعه: ۱۳ دقیقه
🔖 ۲۶۰۱ واژه
➖➖➖

🌾 @Naqdagin

🎧 عباسیان؛ گسست از مسیحیت و آغاز پیدایش اسلام

🎙مصاحبه با #آرمین_لنگرودی و دکتر #محسن_بنائی


#بازاندیشی #خلافت_عباسی

➖➖➖

🌾@Naqdagin

🎧 پنج تن آل عبا و پیش زمینه‌های اسطوره‌ای آنها

🎙مصاحبه با #آرمین_لنگرودی و دکتر #محسن_بنائی

◾️شیعه به آن صورتی که امروز می‌شناسیم معنایی نداشته و سنی هم اصلا وجود نداشت.
◾️ابن سعد از شیعه صحبت می‌کند ولی از کسانی که شیعه نبودند نام نمی‌برد.
◾️شیعه در متن‌های آغازین اسلام و قرآن معنیِ «پیرو» می‌دهد، چیزی معادل مارکسیست و لنینیست و استالینیست. در تاریخ از شیعه علی/عباس/مختار/عبدالله بن زبیر، صحبت شده و معنای دینی نداشته، بلکه مفهومی سیاسی داشته است.
◾️کسانی که در خارج از قدرتِ رسمی بودند ولی دنبال کسب قدرت بودند، اعم از علی، عباس، مختار و زبیر و معاویه در مورد آن ها شیعه به کار برده شده است.
◾️تا ۴۰۰ سال، تکلیف شیعه و چیستیش مشخص نیست.
◾️مفهوم آل عبا چیست؟ به معنای آن‌هاست که در پوشش و لفافه هستند. عارفان اولیه از مفاهیمی صحبت می کردند که نه تنها برای عوام، بلکه برای خودشان پوشیده بود و اصل آن، مفهوم شناخت‌ناپذیریِ خدا است. محور این بود که چه طور خدای ناآشنا و نامادی خودش را در جهان مادی تبلور می‌دهد و تعریف می‌کند.

#بازاندیشی #نقد_شیعه

➖➖➖

🌾@Naqdagin

🎧 بررسی میزان دروغ و راست شخصیت‌های اسلامیِ دو سدهٔ نخست
— نگاهی متفاوت در نقد تاریخ رسمی اسلام

🎙مصاحبه با #آرمین_لنگرودی و دکتر #محسن_بنائی

🔻برخی موضوعات که در این مصاحبه طرح می‌شود:
▪️چرا در منابع شیعه نوعی عرب‌ستیزی شدید وجود دارد؟ مثلا علی را «قتال‌العرب» می‌دانستند، یا رهبر جنبش عباسی در نامه‌ای به ابومسلم خراسانی محو زبان عربی از خراسان را تقاضا می‌کند و امام زمان را بی یار عرب و نابودگر قریش می‌دانستند.

▪️معنای معاویه در ترم مسیحی؟

▪️چرا مأمون به علی بن موسی لقب رضا را داد؟

▪️تمامی کتاب‌های اصلی شیعه نه توسط امامان که سواد داشتند، بلکه مکتوب کلینی، طوسی و صدوق (سده‌ٔ ۵ عرب) هستند و حتی نهج‌البلاغه ۴۰۰ سال بعد حیات علی نوشته شده‌است.

▪️عباسیان برای شکل‌دهی تاریخ مطلوبشان تمامی اسناد مربوط به دو سدهٔ اول پیدایش اسلام را که با سیستم فکری‌شان نمی‌خواند، نابود کردند، بطوری که ما امروزه بسیار مشکل می‌توانیم به‌ گزارش‌ها و اسناد تاریخی این دورهٔ اصلی رجوع کنیم.

▪️امویان، عباسیان و علویان، بنی‌هاشمی بودند و برای کسب قدرت، تاریخ‌سازی می‌کردند.

#بازاندیشی #نقد_شیعه

➖➖➖

🌾@Naqdagin