‍ ‍ «بیست‌وهشت مرداد، استعمارستیزی و زاهدی»


در نشستی که به مناسبت سالروز بیست‌وهشتم مرداد برگزار شد، بنده سخنرانی کوتاهی انجام دادم و به ذکر دو نکته بسنده کردم. در فایل پیوست می‌توانید صحبت‌های بنده را بشنوید و فایل کامل این نشست هم به صورت صوتی و هم به صورت تصویری در پست‌های بعدی تقدیم می‌شود.

از منظر ایدئولوژی استعمارستیزی یکی از نقاط عطف بسیار مهم ماجرای ملی شدن صنعت نفت و سپس سقوط دولت دکتر مصدق است. در این‌که همه‌چیز پس از شکست مصدق گام در مسیر رادیکال شدن نهاد تردیدی نیست. ما دیگر به پیش از مصدق بازنگشتیم و مسیر تاریخ دستخوش تغییری اساسی شد. رویکرد شاه در حاکمیت رادیکال شد و مخالفان او نیز که البته تا سال‌ها "الیت انقلابی" کوچک را تشکیل می‌دادند، هر روز رادیکال‌تر از دیروز می‌شدند. رخدادهای سیاسی در تأملات ایدئولوژیک پسین صورت‌بندی می‌شود و تردیدی نیست که رویکرد مصدق و بخش بزرگی از ایرانیان به مسئلۀ نفت و ملی شدن آن و جدال با انگلستان سر این مسئله بازتاب ایدئولوژیک خود را در انگاره‌های استعمارستیزانه یافته است.

در این‌جا به گمان من باید با چرخش زاویۀ دید و دور شدن از موضع خودی، موضع حریف را هم در نظر گرفت. تا زمانی که در مناقشات یک طرف صرفاً موضع خود را مبنای هر گونه اندیشه و عملی قرار دهد، همیشه به همان نتیجۀ تکراری آغازین می‌رسد. به همین دلیل پیشنهاد می‌دهم ما هم گاهی زاویۀ دیدمان را بچرخانیم و در جایگاه حریف بنشینیم، بدون این‌که خیال داشته باشیم از این طریق جفاهایی را که در حقمان شده است، نادیده بگیریم. اما تا زمانی که دنیا را با چند چشم نبینیم، میلی هم به سازش با کسی پیدا نمی‌کنیم، در حالی که رقابت و خصومت باید در جایی تمام شود و همکاری آغاز شود، بدون این‌که این دشمنی را در انگاره‌های ایدئولوژیک تا ابد نهادینه و سپس تبلیغ کنیم. در صحبتم این موضع را با مثالی شرح داده‌ام.

اما در ادامه جا دارد دو پرسش مطرح کنم، بدون آن‌که جوابی به آن‌ها بدهم: اول این‌که اگر از مرداد سال ۳۲ یازده سال به عقب برویم ماجرای بسیار عجیب و انزجارآوری رخ داده است... انگلیسی‌ها یک سال پس از اشغال ایران در جریان جنگ جهانی دوم، در عملیاتی شرم‌آور افسری بلندپایه به نام زاهدی را از اصفهان ربودند و سه سال به فلسطین تبعید کردند، زیرا زاهدی برایشان خطرناک بود. این همان زاهدی است که ده سال بعد دولت مصدق را سرنگون کرد. چرا این فصل از زندگی زاهدی یادآوری نمی‌شود؟

پرسش دوم این‌که بسیاری از ایرانی‌ها هیچ‌گاه آمریکا را به دلیل سرنگونی دولت مصدق نبخشیده‌اند. این سرنگونی به روایتی با کودتایی که با مداخله آمریکا رخ داد، محقق شد. پرسش دیگر من این است که دوازده سال پیش از آن، سرنگونی بسیار زشت‌تر و خصمانه‌تری رخ داد و نهایتِ آسیب را به حاکمیت ملی ما زد: یعنی شهریور ۱۳۲۰ که با اشغال ایران رضاشاه سرنگون شد. فارغ از این‌که ما رضاشاه را بپسندیم یا از او بیزار باشیم، حکومت او را مشروع بدانیم یا نه، او را حاکمی کشورساز یا دیکتاتوری خودکامه بدانیم... در یک کلام فارغ از نگرش ما نسبت به او، در شهریور بیست حاکم ایران سرنگون شده است. چگونه کسانی که داعیه ملی‌گرایی دارند نسبت به این سرنگونی پرهزینه بی‌تفاوتند، در حالی که به مراتب شنیع‌تر از سرنگونی مصدق بوده است، اگر فرض را اصلاً بر این بگیریم که حاکمیت رضاشاه مشروعیت لازم را نداشته است، این جواز مشروعیت به قوای متجاوز می‌دهد تا او را سرنگون کند؟ این رخداد هر چه هست، بسی شنیع‌تر از سرنگونی مصدق است (با روایت کودتا و با در نظر گرفتن این‌که فعلیت اصلی در این‌جا دست بیگانگان بوده است).

و البته یادآوری می‌کنم، به گمان من ضرورتی برای برچیدن دودمان قاجار وجود نداشت و این یعنی نیازی به تأسیس سلطنت جدید نبود. پس نمی‌توان گفت این حرف را از سر طرفداری از رضاشاه می‌گویم. رضاشاه در مقام رئیس‌الوزرا اکثر کارهایی را که کرد می‌توانست بکند... بدون تغییر سلطنت راه او برای مدرنیزاسیون ایران باز بود، مگر این‌که فرض کنیم او می‌ترسید به سرنوشت امیرکبیر دچار شود که احتمال کمرنگی به نظر می‌رسد، زیرا احمدشاه در سایه او گم بود.

البته این را هم بگویم که جناب حسین موسویان، رهبر کنونی جبهه ملی، در نشست حضور داشتند و به این پرسش‌های بنده کمی با برافروختگی پاسخ گفتند و می‌توانید در پست بعد، صحبت ایشان را بشنوید. در این نشست جناب شروین وکیلی هم سخنرانی داشتند.

مهدی تدینی

#سخنرانی #28_مرداد #مصدق #زاهدی

@tarikhandishi | تاریخ‌اندیشی

فایل شنیداری نشست «بازخوانی رخداد بیست‌وهشتم مرداد»

این نشست به همت مؤسسۀ خورشید راگا و مؤسسۀ ندای تاریخ در بیست‌وهفتم مرداد ۱۴۰۰ برگزار شد. سخنرانان به ترتیب:

▪️مهدی تدینی
▪️شروین وکیلی
▪️حسین موسویان
▪️مدیر نشست: علیرضا افشاری

فایل تصویری را در این پست ببینید.

#سخنرانی #28_مرداد #مصدق

@tarikhandishi | تاریخ‌اندیشی

تاریخ شفاهی هاروارد | بخش ششم گفتگو با کریم سنجابی - رهبر‌ جبهه ملی

https://youtu.be/YWDCxSrD03c

‍ ‏سی‌ام تیر، روز زانو زدن استبداد در برابر خواست اکثریت، یکی از روزهای بزرگ تاریخ معاصر ایران است. اگر چه یک سال بعد با انتقامی سخت، جبران شد...

‏در خیابان سعدی جوانی زخمی به دشواری برخاست با انگشتان رنگین از خون خود بر دیوار نوشت:
”این خون زحمتکشان ملت ایران است. زنده باد مصدق”

سخن گفتن درباره #مصدق که چند دهه رهبری جنبش اصلاحی را در عرصه سیاست ایران از زمان مشروطه خواهی تا کودتای ۳۲ بعهده داشت، ساده نیست.
مصدق به کمال میراث دار روند #استقلال و #آزادیخواهی بود که از ﻗﺎﺋﻢ ﻣﻘﺎﻡ و #امیرکبیر شروع شده بود و شباهت کار آنها درین بود که هر سه اصلاحات را بیشتر از دربار شروع و دنبال می‌کردند.
نابغه‌ای بود که از اختلاف و تعارض سیاست دول آمریکا و انگلیس بر سر ایران در آن زمان به نحو احسن استفاده برد و با درایت و تخصص در زمینه حقوق بین‌الملل صنعت نفت را ملی کرد.
بیش از هر سیاستمداری ظرفیت جامعه را در شناخت ابعاد ماهیت #آزادی می‌دانست و با رندی تمام، مبارزه علیه استبداد را با ابزاری نظیر دیپلماسی، جهان غرب، دربار و ملت که خود به شدت استبداد پذیر بودند اقامه کرد.
مصدق برای حصول اصلاحات خود به ناسیونالیسمی توانمند احتیاج داشت که متأسفانه در ایران هنوز نارس و ناقص بود.
او طلایه‌دار جنبش استبداد ستیزی در جهان سوم شده بود، که بعدها تز او را #جمال_عبدالناصر , #جواهر_لعل‌نهرو و مارشال #تیتو و سران کشورهای غیرمتعهد دنبال کردند...


#شاه_فرتوت_ابریقستان را به دوستان خود هم معرفی کنید.
@oldkingofebrighestan

🔹🔹🔹چه کسی کودتا کرد؟

🔻🔻🔻یادداشتی از سعید حجاریان منتشر شده در وب‌سایت #مشق_نو

📌بریده‌ای از متن:

♦️من بعید می‌دانم طرفداران سلطنت و شاه اعتقادی به قانون اساسی مشروطه داشته باشند. اولاً می‌دانیم فرمان مشروطه توسط مظفرالدین‌شاه با دال مرکزی «تقنین و عدالتخانه» و نه لزوماً «دموکراسی‌» صادر شد و آنچه نیروهای سیاسی تا انقلاب اسلامی به آن متمسک می‌شدند، متمم قانون اساسی بود که تحت نظارت محمدعلی‌شاه نگاشته شده بود و وی در آن ایام با روحانیت هم‌داستان بود.

♦️این امر به‌طور ویژه در اصول اول، دوم، هشتم و هجدهم متمم قانون اساسی مشروطه انعکاس یافته است؛ اصولی که محال است هیچ‌ سلطنت‌طلبی به آن‌ها گردن بنهد.

♦️به‌عنوان مثال در اصل یکم می‌خوانیم: «مذهب رسمی ايران اسلام و طريقه حقه جعفريه اثني عشريه است [و] بايد پادشاه ايران دارا و مروج این مذهب باشد.» و همچنین در اصل دوم توجه ما به «هیئتی از مجتهدین و فقها» و بسط ید آن‌ها به‌ویژه در «حق وتوی قوانین» جلب می‌شود که طبیعتاً با منطق حامیان سلطنت ناهمخوان است.

♦️می‌خواهم نتیجه بگیرم اگر ارجاع به متمم قانون اساسی مشروطه مورد تأکید است، می‌بایست تماماً و در بیان و عمل به آن ابراز وفاداری شود. از آن گذشته، در اصل بیست‌و‌هفتم این قانون می‌خوانیم: «قوه مقننه كه مخصوص است به وضع و تهذيب قوانين […] ناشی می‌شود از اعليحضرت شاهنشاهی و مجلس شورای ملی و مجلس سنا؛ و هريک از اين سه منشاء حق انشاء قانون را دارد ولی استقرار آن موقوف است به عدم مخالفت با موازين شرعيه و تصويب مجلسين و توشيح به صحة همايونی؛ لكن وضع و تصويب قوانين راجعه به دخل و خرج مملكت از مختصات مجلس شورای ملی است».

♦️علاوه بر این قوای مجریه و قهریه تماماً زیر نظر شاه است. لذا در متمم قانون اساسی مشروطه آن‌چنان اختیارات شاه، از انشاء قانون تا نظارت بر تمامی امور مملکتی حداکثری است، که با منطق درونی دموکراسی سازگار نیست و نمی‌توان از مجرای دموکراسی‌خواهی به آن تمسک جست.

♦️آیا ملیّون حقیقتاً قائل به متمم قانون اساسی مشروطه هستند؟ در اصل چهل و چهارم این متن می‌خوانیم: «شخص پادشاه از مسئوليت مبری است. وزراء دولت در هرگونه امور مسئول مجلسین هستند». بر این امر در اصل چهل و پنجم نیز این‌گونه تأکید شده است: «كليه قوانين و دستخط‌های پادشاه در امور مملكتی وقتي اجرا می‌شود كه به امضای وزير مسئول رسيده باشد و مسئول صحت مدلول آن فرمان و دستخط همان وزیر است». به باور ملیّون از این اصول می‌توان نتیجه گرفت، شاه باید سلطنت کند نه حکومت.

♦️در واقع، به گمان آن‌ها و حامیان متمم قانون اساسی مشروطه، ما با وضعیتی مشابه کشورهای پادشاهی شمال اروپا مواجه هستیم که پادشاه صرفاً مهر و امضاء است در حالی‌که با رجوع به متن وطنی‌ ما، چنانکه پیش‌تر نیز ذکر کردم، مشخص می‌شود اختیارات زیادی به شاه اعطاء شده است که نمی‌توان از آن‌ها چشم پوشید و ادعا کرد وی فقط سلطنت کرده و یا سلطنت خواهد کرد تا جایی‌که حتی در اصل چهل‌و‌ششم متمم قانون اساسی مشروطه می‌خوانیم: «عزل و نصب وزرا به‌موجب فرمان همایون پادشاه است».

♦️فارغ از این مواد قانونی بازیگری شاه در زمین سیاست نیز نشان داد وی اساساً قائل به حکومت‌داری حداقلی نبوده و حتی در اتمسفر کودتا از «اختیارات قانونی» خود سخن گفته است.
@MostafaTajzadeh
🔸متن کامل این نوشتار را در لینک زیر بخوانید
mashghenow.com/?p=5746

#سعید_حجاریان #تاریخ #مصدق #کودتا

#تحکیم_ملت
@tahkimmelat

🟩 صدای اورا بشنویم که 55 روز است در بازداشت غیرقانونی بسر می برد با این خیال که صدایش را خاموش کنند! منتخب توییت‌های سید مصطفی تاجزاده

🟢 2 بهمن 1400: ‏در گام دوم انقلاب استقلال و آزادی در هیچ سطحی پذیرفته نیست. یکدست‌کردن ارکان حکومت آغاز راه است، و به نفی استقلال و آزادی دانشگاه و حوزه و حذف اساتید منتقد می‌رسد. ‎#دانشگاه، ‎#پادگان می‌شود و افسران جنگ نرم جایی برای ‎#محمد_فاضلی، ‎#آرش_اباذری نمی‌گذارند.

🟢 29 آبان 1400: ‏نماینده وزارت صنعت و معدن: «تخفیف‌ها تنها مختص به نفت نیست و ایران مجبور است همه کالاهای خود را با تخفیف‌ بفروشد. تقریبا به همه کشورها و برای همه کالاها تخفیف می‌دهیم و همه کالاها را گران‌تر وارد می‌کنیم. هیچ کشوری با قیمت رسمی از ما کالا نمی‌خرد.» ‎#تحریم_نعمت_نیست.

🟢 26 آبان 1400: ‏همواره مشوق شهروندان به ماندن و ساختن میهن بوده‌ام اما می‌دانم که شرایط روزبه‌روز دشوارتر می‌شود. متهم ردیف اول مهاجرت مغزها و سرمایه‌ها، حکومت است که با ‎#انزوای_ایران و تقسیم مردم به ‎#خودی_غیرخودی، فرصت شکوفایی به استعداد و خلاقیت متخصصان و کارآفرینان نمی‌دهد.

🟢 18 آبان 1400: ‏رئیس‌جمهور: «تدبیری شود تا نوسانات ‎#بورس باعث نگرانی مردم و سرمایه‌گذاران خرد نشود.» آقای ‎#رئیسی هنوز متوجه نشده که مسئولیت دولت بر دوش او گذاشته شده است و خود او باید تدبیری بیندیشد تا مشکلات و نگرانی مردم برطرف شود؟ چرا زود، قاطع و ‎#انقلابی عمل نمی‌کند؟

🟢 30 مهر 1400: ‏به گفته یک مقام وزارت بهداشت، ۶۰درصد دانشجویان رشته پزشکی ‎#سهمیه‌ای هستند و با نمرات پائین و رتبه‌های گاه بالای ۱۰۰هزار در کنکور وارد دانشکده‌های پزشکی دولتی روزانه می‌شوند! این روند حق هزاران دانش‌آموز سخت‌کوش و باهوش را نقض می‌کند و به کیفیت نظام سلامت آسیب می‌رساند.

🟢 24 اردیبهشت 1400: ‏بیانیه ثبت نام : «ما از پیمودن راه ‎#عدالت و ‎#آزادی با همه هزینه‌هایش نه خسته می‌شویم و نه ناامید. نه از شما می‌ترسیم و نه در دامن خشونت می‌غلطیم. شما را به تحقق ایران برای همه ایرانیان فرامی‌خوانیم که راهبردی برد برد برای همگان است و جز زیاده‌خواهان کسی در آن زیان نمی‌بیند.»

🟢 1 بهمن 1399: اعلام جرم ‎#دادستانی: «استنکاف از اجرای حکم فیلتر ‎#اینستاگرام و شکایت صداوسیما از جمله اتهامات وزیر ارتباطات است» عجله برای پرونده‌سازی و ‎#فیلترینگ چه لزومی دارد؟ ۱۴۰۰ که ‎#دولت_نظامیان مستقر شد همه را بگیرید و اینترنت را کاملا قطع کنید. چرا این‌قدر نگرانید؟

🟢 14 آبان 1398: ‌‎#مهدی_کروبی:
ما به اصلاح ساختار مدیریتی کشور با اصلاح و تغییر بعضی اصول قانون اساسی و کنارگذاشتن نظامی‌ها از اقتصاد/فرهنگ/سیاست(داخلی/خارجی) نیاز داریم. تنها راه تغيير ‎#صندوق‌رای است و با آن می‌توان مطالبات به‌حق مردم را جلو برد. با اختلاف بين گروه‌های اصلاح‌طلب مخالفم.

🟢 15 شهریور 1398: ‏در دین‌داری متحجرانه و شکل‌گرا، برخی شعائر و مناسک چنان بزرگ و مقدس می‌شوند تا جایی برای ‎#عدالت و ‎#آزادی و انسانیت نماند. کمترین تخلفی از حجاب رسمی عرش خدا را به‌لرزه می‌آورد، اما ‎#ظلم و ‎#حرام‌خواری قلیلی و فقر و گرسنگی کثیری از مردم، غیرت مدعیان را به‌جوش نمی‌آورد.

🟢 5 اسفند 1396: ‏آیت‌الله سیدمهدی‌طباطبایی: می‌گوید چون فقیه هستم، حكم می‌کنم كه فلانی مهدورالدم است؛ به فقه تو باید شک کرد / حق نداریم بر سر ‎#حجاب، زنی را در خیابان دعوا کنیم؛ تذکر این نیست که برخورد به زور کنیم/ من زمان ‎#مصدق بوده‌ام؛ تا دیر نشده اشتباهات را بپذيرند.
هشدار او را جدی بگیریم.

@MostafaTajzadeh

🟩 صدای اورا بشنویم که ۵۹ روز است در بازداشت غیرقانونی بسر می برد با این خیال که صدایش را خاموش کنند! منتخب توییت‌های سید مصطفی تاجزاده

🟢 2 بهمن 1400: ‏در گام دوم انقلاب استقلال و آزادی در هیچ سطحی پذیرفته نیست. یکدست‌کردن ارکان حکومت آغاز راه است، و به نفی استقلال و آزادی دانشگاه و حوزه و حذف اساتید منتقد می‌رسد. ‎#دانشگاه، ‎#پادگان می‌شود و افسران جنگ نرم جایی برای ‎#محمد_فاضلی، ‎#آرش_اباذری نمی‌گذارند.

🟢 29 آبان 1400: ‏نماینده وزارت صنعت و معدن: «تخفیف‌ها تنها مختص به نفت نیست و ایران مجبور است همه کالاهای خود را با تخفیف‌ بفروشد. تقریبا به همه کشورها و برای همه کالاها تخفیف می‌دهیم و همه کالاها را گران‌تر وارد می‌کنیم. هیچ کشوری با قیمت رسمی از ما کالا نمی‌خرد.» ‎#تحریم_نعمت_نیست.

🟢 26 آبان 1400: ‏همواره مشوق شهروندان به ماندن و ساختن میهن بوده‌ام اما می‌دانم که شرایط روزبه‌روز دشوارتر می‌شود. متهم ردیف اول مهاجرت مغزها و سرمایه‌ها، حکومت است که با ‎#انزوای_ایران و تقسیم مردم به ‎#خودی_غیرخودی، فرصت شکوفایی به استعداد و خلاقیت متخصصان و کارآفرینان نمی‌دهد.

🟢 18 آبان 1400: ‏رئیس‌جمهور: «تدبیری شود تا نوسانات ‎#بورس باعث نگرانی مردم و سرمایه‌گذاران خرد نشود.» آقای ‎#رئیسی هنوز متوجه نشده که مسئولیت دولت بر دوش او گذاشته شده است و خود او باید تدبیری بیندیشد تا مشکلات و نگرانی مردم برطرف شود؟ چرا زود، قاطع و ‎#انقلابی عمل نمی‌کند؟

🟢 30 مهر 1400: ‏به گفته یک مقام وزارت بهداشت، ۶۰درصد دانشجویان رشته پزشکی ‎#سهمیه‌ای هستند و با نمرات پائین و رتبه‌های گاه بالای ۱۰۰هزار در کنکور وارد دانشکده‌های پزشکی دولتی روزانه می‌شوند! این روند حق هزاران دانش‌آموز سخت‌کوش و باهوش را نقض می‌کند و به کیفیت نظام سلامت آسیب می‌رساند.

🟢 24 اردیبهشت 1400: ‏بیانیه ثبت نام : «ما از پیمودن راه ‎#عدالت و ‎#آزادی با همه هزینه‌هایش نه خسته می‌شویم و نه ناامید. نه از شما می‌ترسیم و نه در دامن خشونت می‌غلطیم. شما را به تحقق ایران برای همه ایرانیان فرامی‌خوانیم که راهبردی برد برد برای همگان است و جز زیاده‌خواهان کسی در آن زیان نمی‌بیند.»

🟢 1 بهمن 1399: اعلام جرم ‎#دادستانی: «استنکاف از اجرای حکم فیلتر ‎#اینستاگرام و شکایت صداوسیما از جمله اتهامات وزیر ارتباطات است» عجله برای پرونده‌سازی و ‎#فیلترینگ چه لزومی دارد؟ ۱۴۰۰ که ‎#دولت_نظامیان مستقر شد همه را بگیرید و اینترنت را کاملا قطع کنید. چرا این‌قدر نگرانید؟

🟢 14 آبان 1398: ‌‎#مهدی_کروبی:
ما به اصلاح ساختار مدیریتی کشور با اصلاح و تغییر بعضی اصول قانون اساسی و کنارگذاشتن نظامی‌ها از اقتصاد/فرهنگ/سیاست(داخلی/خارجی) نیاز داریم. تنها راه تغيير ‎#صندوق‌رای است و با آن می‌توان مطالبات به‌حق مردم را جلو برد. با اختلاف بين گروه‌های اصلاح‌طلب مخالفم.

🟢 15 شهریور 1398: ‏در دین‌داری متحجرانه و شکل‌گرا، برخی شعائر و مناسک چنان بزرگ و مقدس می‌شوند تا جایی برای ‎#عدالت و ‎#آزادی و انسانیت نماند. کمترین تخلفی از حجاب رسمی عرش خدا را به‌لرزه می‌آورد، اما ‎#ظلم و ‎#حرام‌خواری قلیلی و فقر و گرسنگی کثیری از مردم، غیرت مدعیان را به‌جوش نمی‌آورد.

🟢 5 اسفند 1396: ‏آیت‌الله سیدمهدی‌طباطبایی: می‌گوید چون فقیه هستم، حكم می‌کنم كه فلانی مهدورالدم است؛ به فقه تو باید شک کرد / حق نداریم بر سر ‎#حجاب، زنی را در خیابان دعوا کنیم؛ تذکر این نیست که برخورد به زور کنیم/ من زمان ‎#مصدق بوده‌ام؛ تا دیر نشده اشتباهات را بپذيرند.
هشدار او را جدی بگیریم.

@MostafaTajzadeh

📝📝📝حصر مصدق

✅به گزارش صبح ما، #شاه در مصاحبه‌ای با روزنامه لوموند در ۹ دسامبر ۱۹۶۵، درباره حصر دکتر #محمد_مصدق گفت:« مصدق به خاطر امنیت خودش زندانی شده است و اگر به خانه اش در تهران بازگردد، او را تکه تکه خواهند کرد. او در آنجایی که هست راضی و خوشحال است. خوب غذا می خورد و در هشتاد و شش سالگی به ورزش مورد علاقه اش یعنی خرسواری مشغول است. دیگر چه چیزی می توانست آرزو داشته باشد؟»(در خلوت مصدق، نوشته شیرین سمیعی)

✅آن سال که محمدرضا پهلوی این چنین کینه دار از مصدق که نامش در تمام دوران پس از #کودتا ممنوعه بود، سخن می گفت و به طعنه و توهین او را خر سوار می خواند و با افزودن به سن و سالش، از او پیرمردی خرفت تصویر می کرد، شانزده سال از #حبس و #حصر نخست وزیر می گذشت و هنوز آتش کینه پهلوی نخفته بود.

✅در آن سو البته هیچ کس به یاد نمی آورد که مصدق به شاه توهینی روا داشته باشد و اعلیحضرت را پیش از نامش نیاورده باشد. یکسال پس از این سخنرانی، سرطان مصدق عود کرد و شاه دلشاد و خرسند پس از ۱۳ سال، اجازه داد تا #پیرمرد برای مداوا پا به تهران بگذارد.

✅#نخست_وزیر_محصور که هنوز تصویر قیام سی تیر و آن جمعیت پرهیاهو را که «یا مرگ یا مصدق» می گفتند، آخرین خاطراتش از تهران بود، با شهری غریبه روبرو شد، پر از ماشین و زرق و برقی که از صدقه سر نفت و کار سترگ ملی کردنش حاصل آمده بود.

✅گفته اند که پیرمرد به مجلات رنگارنگ دکه روزنامه فروشی نگاهی انداخت و گفت: مثل اینکه این روزها مردم بیشتر به ظواهر امور توجه می کنند.(میهن پرست ایرانی، نوشته کریستوفر دوبلگ)

✅شاه می دانست عمر پیرمرد روبه پایان است وگرنه اجازه آمدنش به تهران را نمی داد، همانطور که نگذاشت بر سر بالین زهرا، همسرش در بیمارستان نجمیه بیاید. اما حالا که می دانست مصدق رمقی برای ماندن در این دنیا ندارد، حتی اجازه داد برای درمانش پزشکان خارجی بیایند که پیرمرد احمدآبادی، فریادش برآمد و گفت: «لعنت خدای بر کسی که بخواهد معادل هزینه زندگی چندین خانواده فقیر خرج کند و دکترهای خارجی را برای معالجه اینجا بیاورد.»

✅مصدق عاقبت در ۱۴ اسفند ۱۳۴۵ آرام گرفت و در سکوت و بی خبری در خانه اش به خاک سپرده شد. #ساواک اجازه ختم و برگزاری مراسم را نداد و تا سال ۵۷، که شاپور بختیار پس از فرار شاه، عکس مصدق را مثل پرچم فتح و به نشانه تغییر اساسی در کالبد سلطنت و بازگشت #مشروطه بر دیوار اتاق نخست وزیری نشاند، اثری از چهره و نام #مصدق دیده نشد.

✅در لینک زیر بخوانید:
https://sobhema.news/?p=23565
@MostafaTajzadeh
@sobhema_ir

📝📝📝آن بیست نفر!

✅به گزارش صبح ما، آنچه در ادامه می آید، معرفی اجمالی ۲۰ تن از #یاران وفادار #مصدق به مناسبت سالروز کودتای ننگین #۲۸مرداد است که می تواند برای دانشجویان، پژوهشگران و کنش‌گران سیاسی زمانه حال قابل مطالعه و اعتنا باشد.

✅در حقیقت، این افراد وطن پرست ترین و پاکدامن ترین گروهی بودند که در حوزه سیاست ایران به کمک #مصدق آمدند و سیاست ورزی کردند. پیش از معرفی این اشخاص، نکته ای مهم قابل ذکر است، آن اینکه دکتر مصدق نشان داد که همیشه از عقاید افراطی و انقلابی پرهیز دارد. او در سالهای نخست دهه ۱۳۰۰ که نماینده مجلس پنجم بود از همکاری با حزب سوسیالیست سلیمان میرزا اسکندری که تحت تاثیر انقلاب اکتبر روسیه قرار داشت، خودداری کرد و وقتی هم که مجلس چهاردهم به پیشنهاد مصدق، اعطای امتیاز نفت شمال به شوروی را رد کرد و دولت ها را از اعطای هرگونه امتیاز نفت ممنوع ساخت، آنجا نیز کینه #توده_ای ها نسبت به مصدق برانگیخته شد و این دشمنی تا آخرین روزهای زمامداری وی در مرداد۳۲ ادامه داشت.

✅همانطور که در ابتدای این مطلب وعده داده شد، قصد داریم بدون اطاله کلام، به سراغ معرفی اجمالی ۲۰ تن از وفاداترین یاران مصدق رویم.

🔰در لینک زیر بخوانید:
https://sobhema.news/?p=23879
@MostafaTajzadeh
@sobhema_ir

📝📝📝۷۰ سال پس از کودتا

✅به گزارش صبح ما، امروز دقیقا ۷۰ سال از کودتای#۲۸مرداد سال ۳۲ می گذرد و با اینکه دیگر نه از «تاک» نشانی باقی مانده، نه از «تاک نشان»، ولی به نظر می رسد که این «#کودتا» به حدی برای مردم ایران مهم بوده که اغلب آنها را در روزهای پایانی مرداد هرسال، ناخودآگاه به یاد بزرگمرد عرصه دانش و سیاست، محمد #مصدق می اندازد.

✅حال اگر بخواهیم به سرنوشت #عوامل_خارجی و داخلی کودتا نگاهی بیندازیم، می بینیم که آیزن هاور، (سی و چهارمین رئیس جمهور آمریکا)، ۱۵ سال پس از کودتا یعنی در سال ۱۳۴۷ درگذشته است. آلن دالس، (پنجمین رئیس سازمان سیا) نیز، ۷ سال پس از کودتا در سال ۱۳۳۹ دنیا را ترک نموده و کرمیت روزولت، (رئیس بخش خاورمیانه سازمان امنیت داخلی آمریکا) که فرمانده عملیات کودتا بود، در سال ۱۳۶۹ فوت کرده است.

✅از سوی دیگر، چرچیل، (نخست وزیر وقت انگلستان) هم در سال ۱۳۴۸ تسلیم مرگ شده و آنتونی ایدن که وزیر امور خارجه انگلیس در زمان کودتا بوده، در سال ۱۳۵۵ به خاطره ها پیوسته است. همچنین الکساندر سین کلر، (رئیس سازمان اطلاعات مخفی انگلیس) نیز در سال ۱۳۵۵ وفات کرده است.

✅سرنوشت #عوامل_داخلی کودتا هم چندان جالب نبوده است؛ محمدرضا پهلوی(شاه مغرور پیشین) در سال ۵۹ در غربت و تبعید درگذشت. فضل الله زاهدی، (نخست وزیر کودتا) در سال ۱۳۴۲در ژنو تسلیم عزرائیل شد. نعمت الله نصیری، (رئیس شهربانی و رئیس ساواک در سالهای بعد) در بهمن ۵۷، به دلیل جنایت هایش اعدام شد و شعبان جعفری، معروف به (شعبون بی مخ) هم که با وقوع انقلاب ۵۷ از ایران رفت، در ۲۸ مرداد سال ۱۳۸۵، درست در سالروز اقدامات ننگینش، در کالیفرنیا درگذشت.

✅در خصوص #قربانیان_نجیب کودتا هم باید گفت که محمد مصدق، (نخست وزیر) پس از یک دوره طولانی #حصر در اسفند ۱۳۴۵ جان به جان آفرین تسلیم کرد. غلامحسین صدیقی، (وزیر پست دولت اول و وزیر کشور دولت دوم مصدق) نیز در سال ۷۱ و تیمسار محمدتقی #ریاحی، (رئیس ستاد ارتش دولت مصدق و خنثی کننده کودتای اولیه علیه او) در سال ۶۷ درگذشتند. شادروان حسین #فاطمی، (وزیر امور خارجه مصدق و یکی از اصلی ترین یاران او) نیز، ۱۹ آبان ۱۳۳۳ توسط عوامل رژیم شاه تیرباران شد.

✅در نتیجه، با اینکه #مرگ، فصل مشترک همه عوامل دخیل در این کودتا (از طراحان و مجریان و قربانیان آن) بوده است، اما چه زیبا گفت دکتر علی شریعتی که «گروهی از انسان ها، وقتی هستند هستند، وقتی نیستند هم هستند! آدمهای معتبر و با شخصیتی که در بودنشان سرشار از حضورند و در نبودنشان هم تاثیرشان را می گذارند. کسانی که هماره به خاطر ما می‌مانند. دوستشان داریم و برایشان ارزش و احترام قائلیم.»

✅دکتر مصدق و یارانش در زمره همین اشخاص بودند که علیرغم فقدان حضورشان در زمانه فعلی، و حتی جفایی که در خصوص ممنوعیت به کارگیری نامشان برای نامگذاری خیابان ها می شود، در قلوب میلیون ها ایرانی وطن پرست، ماندگار و جاودانه اند. آنها نشان دادند که می توان سیاست مدار بود اما هرگز مردم را رها نکرد و می توان سیاست ورزی کرد اما اخلاق را زیرپا نگذاشت. می توان نخست وزیر یک شاه خودرأی بود، اما منافع ملی را قربانی نکرد.
@MostafaTajzadeh

📝📝📝معرفی کابینه و برنامه دولت مصدق

✅به گزارش صبح ما، روز ۱۲ اردیبهشت ۱۳۳۰، مصدق کابینه خود را به مجلس معرفی کرد.

✅اعضای کابینه دولت دکتر #مصدق بدین شرح بود: دکتر حسن ادهم(حکیم الدوله)، وزیر بهداری-یوسف مشار، وزیر پست و تلگراف و تلفن-باقر کاظمی، وزیر امور خارجه- جواد بوشهری، وزیر راه-محمد علی وارسته، وزیر دارایی- علی هیئت، وزیر دادگستری-حسنعلی فرمند، وزیر کشاورزی- سپهبدعلی اصغر نقدی، وزیر جنگ- سرلشکر فضل الله زاهدی، وزیر کشور-امیرتیمور کلالی، وزیرکار- کریم سنجابی، وزیر فرهنگ.

✅چند روز بعد از ارسال این اسامی، شمس الدین امیرعلایی به سمت وزیر اقتصاد ملی و دکتر حسین #فاطمی نیز به عنوان معاون نخست وزیر منصوب شدند.

✅نکته مهم اینکه، مصدق مجبور بود که دو سمت وزارت جنگ و وزارت کشور را به دو تن از امیران وفادار به شاه واگذار کند. این سنت حکومت های دیکتاتوری است که شخص اول مملکت معمولا از کابینه دولت، دو یا چند وزارت خانه را به عنوان « #سهم_ملوکانه» در اختیار می گیرد.

✅ مصدق قلبا به این اعتقاد داشت که وزیرانش را از میان جوانانی انتخاب کند که برای اولین بار به مقام وزارت می رسند.

✅در لینک زیر بخوانید:
https://sobhema.news/?p=23888
@MostafaTajzadeh
@sobhema_ir

📝📝📝درباره محاکمه محافظین خانه پیر احمدآباد

✍🏻سرهنگ غلامرضا نجاتی

✅محاکمه افسران مامور حفاظت و دفاع از #خانه دکتر #مصدق، نخست وزیر و نیز سرتیپ کیانی، معاون ستاد ارتش و محکوم کردن آنها، یکی دیگر از مسائل مشکلی بود که در برابر رژیم کودتا قرار داشت، زیرا مراقبت و دفاع از قرارگاه #نخست_وزیر، یک ماموریت نظامی بود و با توجه به قوانین و مقررات جاری ارتش که نظامیان را از مداخله در امور سیاسی منع کرده بود، متهم ساختن افسران محافظ و مدافع خانه رئیس دولت به مسائل سیاسی می توانست در آینده، مشکلات تازه ای در مقررات انضباطی و اطاعت کورکورانه جاری در ارتش شاهنشاهی فراهم کند.

✅اگر سرتیپ ریاحی رئیس ستاد ارتش و مرئوس مستقیم وزیر دفاع ملی و نخست وزیر، به اتهام همکاری با دکتر مصدق به منظور برهم زدن اساس سلطنت و تغییر رژیم، تحت تعقیب قرار گرفته و محکوم شده بود، متهم ساختن افسران و افراد مامور حفاظت و دفاع از خانه نخست وزیر به همکاری با رئیس ستاد ارتش و محاکمه آنها، گذشته از غیرقانونی بودن، سابقه نامطلوبی در اصول و مقررات نظامی و ماموریت های آینده فرماندهان یگان های ارتش شاهنشاهی ایجاد می کرد.

✅از سوی دیگر، رژیم سرکوبگر #کودتا، نمی توانست مقاومت یک واحد نظامی در برابر گارد سلطنتی را که به بهای تلفات سنگین تمام شده بود و در تاریخ ارتش شاهنشاهی سابقه نداشت، نادیده بگیرد و افسرانی چون سرهنگ ممتاز و ستوان یکم شجاعیان را به ادامه خدمت بپذیرد. زیرا اینان از دیدگاه مردم ایران، #مدافعان نهضت ملی ایران بودند.

✅سرانجام در آذرماه ۱۳۳۳ پنج تن از محافظین خانه دکتر مصدق شامل #سرهنگ_ممتاز، سروان #داورپناه، سروان #فشارکی(مهران) و ستوان یکم #شجاعیان به اتهام لغو دستور، تسلیم دادگاه نظامی شدند.

✅ سرتیپ عطاءالله کیانی، معاون ستاد ارتش نیز به اتهام اهانت به مقام سلطنت تحت تعقیب قرار گرفت.

✅دادگاه بدوی نظامی به ریاست سرلشکر عمیدی، پس از چند روز رسیدگی به پرونده متهمین اواخر آذرماه رای خود را صادر کرد. به موجب این رای سرتیپ کیانی به جرم اهانت به سلطنت، به یازده ماه زندان عادی، سرهنگ ممتاز به جرم لغو دستور به دو سال زندان عادی، سروان داورپناه، سروان فشارکی و ستوان یکم شجاعیان نیز به جرم #لغو_دستور، هر یک به یکسال زندان عادی محکوم شدند.

✅دادگاه تجدیدنظر، به ریاست سرلشکر عیسی هدایت پس از رسیدگی به پرونده متهمین احکام صادره از سوی دادگاه بدوی را تخفیف داد و آنها را به #حبس کمتر از یکسال محکوم کرد.

✅سرهنگ حسین فرخنده پی، رئیس رکن سوم ستاد ارتش نیز، که در هفته آخر مردادماه، در محل مأموریت خود به اتهام همگامی با ملیون تحت تعقیب قرار گرفته بود، به سه سال #زندان و اخراج از ارتش محکوم گردید.

✅در لینک زیر بخوانید:
https://sobhema.news/?p=23891
@MostafaTajzadeh
@sobhema_ir