میزان - کـوردستان
1.65K subscribers
201 photos
164 videos
69 files
898 links
🌍کاناڵی میزان،دەلاقەیێک بۆ گەشەسەندنی هزر و بیری تاکی کورد.هەوڵدان لە پێناو زیندووکردنەوەی ناسنامە و شووناسی نەتەوەیی

یەکەم پۆست: https://t.me/MizanKurdi/10

👉 @rojhelat65
Download Telegram
🔵#ڕێنووس

🔴#وانەی_چواردەیەم(درس چهارده‌هم)
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
پێش ئەوەی کە بچینە سەر شیکردنەوەی ئەم دوو پیتە دەبێ ئاگاداری ئەمە بن کە, #ل_ڵ هەردووک پیتی بێدەنگن.
⬅️لە زمانی کوردیدا پیتی بە دوو شێوە هەیە:
۱ــ ل سادە
۲ــ ڵ باڵدار و گڕ

#ل_سادە_و_ناسک
1️⃣لە نووسین ئەگەر پیتی چ بە شوێنیدا پیتی ل سادە بێت; دەبێ
بە👈چل ۴۰ Çil عدد چهل
بە این صورت که خیلی نازک ادا میشود. و تنها راه شناختن این حرف ل تنها نازک اداشدنش هستش.

وەکوو_wekû:

#ئالانAlan=نام منطقەای
#دەلال_delal =عزیز
#کالان_Kalan=غلاف شمشیر و خنجر
#کول_kul=کندی تیغ چاقو
#کەل_Kel_ملە_Mile=گردنە

#کەلەلا_kelela=خستە , پریشان
#گلێنەGilêne_گلارەGilare=مردمک چشم
#گول_gul=بیمار جذامی
#گۆل_Gol =برکه آب . دریاچه
#گەردەلوول_Gerdelûl=گردباد

#لارەمل_laremil=سرافکندە
#لاولاو_Lawlaw=گیاە پیچک
#هەل_hel=فرصت
#لێو_Lêw= لب
#زەلان_Zelan= باد شمال

#ڵ_باڵدار
2️⃣ئەگەر پیتی Çچ , پیتی ڵl باڵدار بە شوێنیدا بێ دەبێتە یەک وشە بە
مانای👈 👇چڵی دار
چ Ç بێدەنگ+
بزرۆکەi دەنگدار+
ڵ بێدەنگ) 👈چڵÇil

#چڵÇil👈شاخە درخت
«این خیلی درشت و سنگین و غلیظ ادا میشود و در نوشتن هم با ل سادە متفاوت هستش.»
⬅️ڵ باڵدار لە زمانی ستاندارد قەت لە سەرەتای وشەوە نایێت.
⬅️باڵە_Bale 👈«علامتی کە بعضی از الفبای کُردی میگیرند.»
« مثل»👈ڕ ۆ ڵ ێ
ئەم وشانەی خوارەوە بە ڵ باڵدار یان گڕ نووسراون:👇
#کۆڵ_Kol= میان شانه, دوش, کولەپشتی
#کوڵ_kul= کوتاە, بەجوش آمدن
#گوڵ_Gul= گل
#گۆڵ_Gol=گل بازی فوتبال, حیوان نر
#باڵندە_Ballinde=پرنده

#بڵاڵووک_Bilalûk=آلبالو
#پەڵ_Pel=سنگ کوچک
#پەڵە_pele=لکە,خیس خوردن زمین,تکەی ابر
#چۆڵ_çol=خلوت , خالی
#تێکەڵ_têkel=مخلوط
#خۆڵەمێش_Xolemêş=خاکستر

#خێڵ_Xêl=قبیلە, طایفه
#داڵ_Dal=کرکس
#دۆڵ_Dol=درە
#دڵۆپ_Dilop=قطره
#دووکەڵ_Dûkel=دود

#شەماڵ_Şemal=اسم باد جنوب
#ڕواڵەت_riwallet=ظاهر
#کوڵان_kulan=جوشیدن ، پختن
#کیژۆڵە_Kîjole=دختر کوچک
#گڵ_Gil=خاک، گِل

#گڵێنە_Gilêne=کاسە سفالی
#لێڵ_lêl=گل آلود تاریک
#هەڵۆ_Helo=عقاب
#هەڵە_hele=اشتباە
#یاڵYal =تپە

👇👇👇👇👇👇


T.me/Mizankurdi


🌍
Telegram Mizan 🌍 YouTube Mizan 🌍 Facebook Mizan 🌍 Instagram Mizan 🌍 Web Miza 🌍 Mizan Kurdi 🌍 Mizan Arabic 🌍 Mizan Quran
🔵#ڕێنووس_13
🔴#رسم_الخط_13
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
.#کێشەی(یـە)
جاری وایە وشەکەی پێش (ە) بە پیتێکی بزوێن (ا ـ و ـ ۆ ـ وو ـ ه ـ ی ـ ێ)،
کۆتاییی هاتووه، وەکوو: (مامۆستا)
ئەو کاتە ئیتر لە جیاتیی (ه) دەنووسین
(یە): (مامۆستایە mamosta ye).
تێبینی: کاری (یە)ش هەر وەکوو (ه) دەبێت بلکێنرێت بە وشەکەی پێشیەوه:
(مامۆستایە)، نەک (مامۆستا یە).
تەنانەت ئەگەر وشەکە بە (ی)ش کۆتایی
هات هەر پێکەوه دەنووسرێت: هەروەها:
(سپییە)، نەک (سپیە, سپی یە). بە واتای (سفیدە/سفید است)
(چییە)، نەک (چیە، چی یە).
(نییە)، نەک (نیە، نی یە). بە واتای نیست.
(کوردییە)، نەک (کوردیە، کوردی یە).

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

#مشکل (یە)
بعضی وقتا که حرف قبل از (ە) به حروف صدادار(ا-و-ۆ-وو-ە-ی-ێ) بە پایان می‌رسد، مثل: مامۆستا
اون موقع دیگه بجای (ە) مینویسیم(یە): (مامۆستایە mamosta ye)
نکته: (یە) هم مثل (ە ) باید به حرف قبل خودش بچسپد
(مامۆستایە) نە (مامۆستا یە)
حتی اگه آن حرف با (ی) بە پایان رسید باز هم، با هم نوشتە میشوند
مثل: (سپییە) نه (سپیە، سپی یە).
بە معنای (سفیدە، سفید است)
(چییە) نه (چیە ,چی یە)
(نییە) نە ( نیە، نی یە)، بە معنای نیست.
(کوردییە) نه (کوردیە، کوردی یە)

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ


👇👇👇👇👇👇


T.me/Mizankurdi


🌍
Telegram Mizan 🌍 YouTube Mizan 🌍 Facebook Mizan 🌍 Instagram Mizan 🌍 Web Miza 🌍 Mizan Kurdi 🌍 Mizan Arabic 🌍 Mizan Quran
🔵#ڕێنووس

🔴#فێربوونی_پیتەکانی_زمانی_کوردی

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

پیتی

ئەم پیتە پیتێکی نەبزوێنە کە لە سەرەتا و ناوەڕاست و کۆتایی وشەدا دێت
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

حرف

این حرف یک حرف صامت است کە در ابتدا و وسط و آخر کلمە می‌آید.
مانند:

#فڕنی
#فرۆشگا
#فیل
#ماف(حق)j
#غافڵ




👇👇👇👇👇👇


T.me/Mizankurdi


🌍
Telegram Mizan 🌍 YouTube Mizan 🌍 Facebook Mizan 🌍 Instagram Mizan 🌍 Web Miza 🌍 Mizan Kurdi 🌍 Mizan Arabic 🌍 Mizan Quran
🔵#ڕێنووس

🔴#فێربوونی_پیتەکانی_زمانی_کوردی

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

پیتی

ئەم پیتە پیتێکی نەبزوێنە کە لە سەرەتا و ناوەڕاست و کۆتایی وشەدا دێ.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

حرف

این حرف یک حرف صامت است کە در ابتدا و وسط و آخر کلمە می‌آید.
مانند:

#گۆڤار(مجله)
#مرۆڤ(انسان)
#تاڤگە(آبشار)
#ڤیان(عشق)
#هەڤدە




👇👇👇👇👇👇


T.me/Mizankurdi


🌍
Telegram Mizan 🌍 YouTube Mizan 🌍 Facebook Mizan 🌍 Instagram Mizan 🌍 Web Miza 🌍 Mizan Kurdi 🌍 Mizan Arabic 🌍 Mizan Quran
#ڕێنووس #رسم‌الخط


#وانەی_پانزەیەم(درس پانزده‌هم)

#پیتی_ڤvV

⬅️ئەم پیتە بێدەنگە و دەبێ بۆ جووڵاندنی لەو 8 پێتی دەنگدارە کەڵک بگرێین, تا بتوانێت بجووڵێت و بەم شێوە نیشان دەدرێ:

#ڤ_Vv
⬅️ئەم پیتە زۆرتر لە زاراوەی کورمانجیدا بەکار دێ. ئەگەر تۆزێک سەرنج بدەین دەزانین کە لە زاراوەکانی تری زمانی کوردی بەجێگەی 👈و+ب کەلک وەردەگیردرێ.
باشترین ڕێگە بۆ ناسینی ئەم پیتە ژمارەی #17یە
⬅️ ۱۷👈 حەڤدەHev+de

وەکوو:wekû
#ڤەور_Vewr=برف
#ڤارین_varîn=بارین_barîn 👈باریدن
#ئەڤین_Evîn_ئەوینEwîn👈عشق
#پەیڤ_peyv👈وشە👈کلمه

#تاڤگە_Tavge👈آبشار
#چاڤ_Çav_چاو_Çaw=چشم
#حەڤدەHevde=هفدە۱۷
#گۆڤارGovar=نشریە، مجله

#گۆڤەند_Govend=پایکوبی, رقص
#گۆوەند_Gowend=رقص, پایکوبی
#مرۆڤMirov=انسان
#مافی_مرۆڤ_Mafî_Mirov=حقوق بشر
#هەڤاڵheval=رفیق

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ




👇👇👇👇👇👇

T.me/Mizankurdi




🌍 Telegram Mizan 🌍 YouTube Mizan 🌍 Facebook Mizan 🌍 Instagram Mizan 🌍 Web Mizan🌍 Mizan Kurdi 🌍 Mizan Arabic 🌍 Mizan Quran
#ڕێنووس_14
#رسم_الخط_14
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
(و)ی پەیوەندی
(و and) وشەیەکی سەربەخۆیە و دەبێ بە شێوەیکی سەربەخۆ بنووسرێ.
و نەلکێندرێ بە وشەکانی پێش و پاشی خۆی.
بۆ نموونە دەبێ بنووسرێ:
🔶(من و تۆ)
نەک (منو تۆ)یان نەک (منو تۆ).
🔶(سەر و ماڵ)
نەک (سەرو ماڵ) یان نەک (سەروو ماڵ).
🔶(هیوا و ئاوات)
نەک (هیواو ئاوات).
سەرنج: نموونەکانی سەرەوه هەر کامەیان سێ وشەی جیاوازن و پێکەوه
مانایەکی نوێ پێک ناهێنن و هەر بە تەنیا مانای خۆیان پاراستووه و جیاوازییان
هەیە لەگەڵ وشەی لێکدراو.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
(و) ربط
(و، and) کلمەی مستقلی میباشد، و باید بە شکل مستقل نوشتە شود، و بە کلمەهای قبل و بعدِ خود متصل نشود.

برای مثال باید نوشتە شود:
🔶(من و تۆ)
نە اینکە (منو تۆ) یا (منو تۆ)
🔶(سەر و ماڵ)
نە اینکە (سەرو ماڵ) یا (سەروو ماڵ)
🔶(هیوا و ئاوات)
نە اینکە (هیواو ئاوات)
نکتە: مثالهای بالا هر کدامشان یک لغت متفاوتند، و با هم معنای جدیدی تشکیل نمیدهند و بە تنهایی معنای خود را حفظ و با کلمەی مرکب متفاوتند.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ



👇👇👇👇👇👇

T.me/Mizankurdi




🌍 Telegram Mizan 🌍 YouTube Mizan 🌍 Facebook Mizan 🌍 Instagram Mizan 🌍 Web Mizan🌍 Mizan Kurdi 🌍 Mizan Arabic 🌍 Mizan Quran
#ڕێنووس

#فێربوونی_پیتەکانی_زمانی_کوردی

ـــــــــــــ

پیتی

ئەم پیتە پیتێکی نەبزوێنە کە لە سەرەتا و ناوەڕاست و کۆتایی وشەدا دێ.

ــــــــــــــــ

حرف

این حرف یک حرف صامت است کە در ابتدا و وسط و آخر کلمە می‌آید.
مانند:

#قاز
#قەساب
#قەشە(کشیش مسیحی)
#بریقە(درخشش)
#دەق(متن)



👇👇👇👇👇👇

T.me/Mizankurdi




🌍 Telegram Mizan 🌍 YouTube Mizan 🌍 Facebook Mizan 🌍 Instagram Mizan 🌍 Web Mizan🌍 Mizan Kurdi 🌍 Mizan Arabic 🌍 Mizan Quran
#ڕێنووس

#فێربوونی_پیتەکانی_زمانی_کوردی

ـــــــــــــ

پیتی

ئەم پیتە پیتێکی نەبزوێنە کە لە سەرەتا و ناوەڕاست و کۆتایی وشەدا دێ.

ــــــــــــــــ

حرف

این حرف یک حرف صامت است کە در ابتدا و وسط و آخر کلمە می‌آید.
مانند:

#کێک
#کراس
#کەباب
#خاک
#کاڵەک(خربزه)



👇👇👇👇👇👇

T.me/Mizankurdi




🌍 Telegram Mizan 🌍 YouTube Mizan 🌍 Facebook Mizan 🌍 Instagram Mizan 🌍 Web Mizan🌍 Mizan Kurdi 🌍 Mizan Arabic 🌍 Mizan Quran
#ڕێنووس_15
#رسم_الخط_15
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

🔷(ی)ـی پێوەندی

(ی)ـی پێوەندی ئەو دەنگی (ی)ـیە کە دەکەوێتە نێوان دوو ناو، یان ناوێک و
ئاوەڵناوێکەوه
وەکوو: مامۆستای قوتابخانە. کچـــی شۆخ.
کێشەکە لەوەدایە کاتێ وشەیەک خۆی بە (ی) کۆتایی بێت، وەکوو: (کوردی،
ئیسلامــی، کرماشانـــی، سنــەیـــی، کــۆیــــی)، هەندێ کەس ئیتر (ی)ی
پەیوەندییەکەیان لەبیر دەچێت بینووسن کە هەڵەیەکی گەورەیە. بۆ نموونە لە
باتیی ”یەکێتی نیشتمانی کوردستان“ دەبێت بنووسرێت: ”یەکێتیی نیشتمانیی
کوردستان“.
دەبێت وردبین بین و نەهێڵین (ی)ـی پێوەندی بقرتێنرێت،
نیشانەی ئەم دەنگە لە زمانی فارسیدا ژێرەیەکی بچووکە کە فرەکاتیش نانووسرێت.
لەم نموونانەی خوارەوەدا (ی)ـی پەیوەندی ڕەچاو کراون:

🔶داری سەوز= درختِ سبز

🔶قوتابخانەی سەرەتاییــی کچان= مدرسەیِ ابتداییِ دختران

🔶کرماشانیـــی دڵسۆز= کرمانشاهیِ دلسوز

🔶هاوڕێیانی هێژا= دوستانِ گرامی

🔶پەپوولەی خۆشەویستیــی من= پروانەیِ محبوبِ من
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
🔷(ی) ربط

(ی) ربط آن صدای (ی)است کە بین دو اسم یا یک اسم و صفت قرار میگیرد.
مانند: مامۆستای قوتابخانە، کچی شۆخ.
مشکل در آن است کە در مواقعی کە خود کلمە با حرف(ی) تمام شدە باشد مانند: (کوردی،
ئیسلامــی، کرماشانـــی، سنــەیـــی، کــۆیــــی)، بعضیا (ی) ربط را از یاد میبرند کە بنویسند کە این یک اشتباە بزرگ است برای مثال در بارەی”یەکێتی نیشتمانی کوردستان“ باید نوشتە شود”یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان“.
باید نکتەسنج باشیم و اجازە ندهیم کە (ی) ربط قطع‌شود،
نشانەی این صدا در فارسی یک کسرەی کوچک میباشد کە خیلی مواقع هم نوشتە نمیشود.
در این مثالهای زیل(ی) ربط رعایت شدەاند.

🔶داری سەوز= درختِ سبز

🔶قوتابخانەی سەرەتاییــی کچان= مدرسەیِ ابتداییِ دختران

🔶کرماشانیـــی دڵسۆز= کرمانشاهیِ دلسوز

🔶هاوڕێیانی هێژا= دوستانِ گرامی

🔶پەپوولەی خۆشەویستیــی من= پروانەیِ محبوبِ من
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ


👇👇👇👇👇


T.me/Mizankurdi


🌍
Telegram Mizan 🌍 YouTube Mizan 🌍 Facebook Mizan 🌍 Instagram Mizan 🌍 Web Miza 🌍 Mizan Kurdi 🌍 Mizan Arabic 🌍 Mizan Quran