گفتاری‌نویسی «‌پا شدن»:
- پا شم، پا شی، پا شه، پا شیم، پا شید/ پا شین، پا شن.
- پا شو، پا شید/ پا شین.

بنابراین، همان‌طور که «پا گذاشتن» و «پا گرفتن» بافاصله نوشته می‌شوند، « پا شدن» هم بافاصله نوشته می‌شود.

یادآوری:
پاشو (/ پاش‌و) = پایش را
پا شو = برخیز، بلند شو
۱۴‌۰۰‌/‌۰‌‌‌۸‌/‌۲‌‌۸‌
سید محمد بصام
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com

کارگاه رایگان ویرایش!

آنلاین و بدون پیش‌نیاز
با ارائۀ فیلم کارگاه (رایگان)
ویژۀ اهل قلم (مترجمان، نویسندگان، ویراستاران)

۲۰ قاعدۀ گفتاری‌نویسی
۱۵ قاعدۀ نشانه‌گذاری (ویرگول و ...)
۱۰ نکتۀ فاصله‌گذاری
۵ نکتۀ نامه‌نگاری رسمی
+ ۱۰ها نکتۀ کلیدی و حل تمرین!

ثبت‌نام سریع و آسان (ظرفیت محدود):👇
zil.ink/matnook_com
۱۴‌۰۰‌/‌۰‌‌‌۸‌/‌۳۰
سید محمد بصام
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com

یک نکته‌ات بگویم!

«الهی»، در فارسی، نوعی شبه‌جمله‌ است و در دو معنا به‌کار می‌رود:
۱) خدای من، پروردگارا؛
۲) از خدا می‌خواهم، امیدوارم.

در معنای اول، در حکم مناداست و پس از آن، چون با حرف ندا همراه نیست، می‌توان علامت تعجب گذاشت. مثال:
- الاهی! سینه‌ای دِه آتش‌افروز (وحشی بافقی)

در معنای دوم، هیچ نشانه‌ای لازم نیست. مثال:
- «الاهی هیچ خانه‌ای بی‌ بزرگ‌تر نباشد.» (از یک داستان)

بنابراین هویت دستوری و نقش واژه‌ها در جمله است که نشانه‌گذاری آن‌ها را تعیین می‌کند.

یادآوری:
در فارسی، «الهی» را می‌توان و بهتر است که به‌صورت «الاهی» نوشت. همچنین «الاهه»، «الاهیات»، و ... .
۱۴‌۰۰‌/‌۰۹‌/۰‌۱
سید محمد بصام
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com

🔺بلاک‌چین

ناشر: گوتنبرگ
این کتاب در مؤسسۀ متنوک و به کوشش ویراستارانِ مؤسسه ویرایش شده‌است.
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com

کارگاه رایگان ۵۰ نکتهٔ ویرایش!

این دوره برای ویراستاران، مترجمان، و نویسندگانی است که می‌خواهند نکات جدید و متفاوتی در ویرایش بیاموزند و آموخته‌های خود را به‌روز کنند‌.

ثبت‌نام سریع و آسان:👇
@MatnookAdmin3
۱۴‌۰۰‌/‌۰۹‌/‌‌۰۲‌
سید محمد بصام
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com

ظاهراً به‌ش گفته‌ن با «مثلاً» جمله بساز!
دیگر هیچ امیدی به این دبستانی‌ها نیست. 😊
۱۴‌۰۰‌/‌۰۹‌/‌‌۰۲‌
سید محمد بصام
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com

#تمرین_ویرایش
ویراسته:
۱) انسان بودن (/ انسانیت) زیباست و در زن و مرد تفاوتی ندارد، زیرا قلب و مغز انسان جنسیت ندارد.

۲) انسان بودن (/ انسانیت) مفهوم زیبایی دارد و در زن و مرد یکسان است، زیرا قلب و مغز انسان جنسیت ندارد.

نکته‌ها:
۱) خود «انسان بودن» زیباست، نه «عبارت» آن.
۲) «انسان بودن» در زن و مرد تفاوتی ندارد، نه این‌که فرقی بین آن‌ها نمی‌گذارد.
۳) «زیرا» معیارتر از «چراکه» است.
۴) «یک»، در این جمله، اضافی است.
#ویرایش_زبانی
۱۴‌۰۰‌/‌۰۹‌/۰۳‌
سید محمد بصام
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com

۱ الگو برای ۱۰۰ها واژه!

صفت شمارشی (عدد) + اسم + «-ه» همیشه نیم‌فاصله نوشته می‌شود. مثال:
یک‌روزه، یک‌سویه، یک‌شبه، یک‌مَرده، دوپوسته، دودَهنه، دوزبانه، دوکاره، سه‌پایه، سه‌چرخه، سه‌تیغه، سه‌طلاقه، سه‌ماهه، چندکاره، چندمنظوره، چندماهه، چندموتوره، چندشغله، چندنفره، ۲۴ساعته، … .

سید محمد بصام
@Matnook_com

فاصله‌گذاری «هیچ»

«هیچ» با واژهٔ پس از خود بافاصله نوشته می‌شود:
۱) هیچ گربه‌ای برای رضای خدا موش نمی‌گیرد.
۲) .../ زین معما هیچ دانا در جهان آگاه نیست (حافظ)

استثنا:
تنها این واژه‌های «هیچ»دار با نیم‌فاصله نوشته می‌شوند: هیچ‌انگاری؛ هیچ‌جا؛ هیچ‌جور؛ هیچ‌جوره؛ هیچ‌چی/ هیچّی؛ هیچ‌چیز؛ هیچ‌یک؛ هیچ‌رقم؛ هیچ‌کاره؛ هیچ‌کجا؛ هیچ‌کدام؛ هیچ‌کس؛ هیچ‌کی؛ هیچ‌گاه؛ هیچ‌گرایی؛ هیچ‌گونه؛ هیچ‌طور؛ هیچ‌وپوچ؛ هیچ‌وقت؛ هیچ‌یک؛ هیچ‌یکی؛ هیچ‌چی‌ندار/ هیچّی‌ندار.
‌
یادآوری:
این‌ عبارت‌ها، که گروه‌های نحوی از نوع حرف‌اضافه‌ای‌اند، بافاصله نوشته می‌شوند: از هیچ لحاظ؛ از هیچ نظر؛ به هیچ رو(ی)؛ به هیچ عنوان؛ به هیچ وجه؛ بی هیچ ... .
این را هم ببینید:👇
t.me/Matnook_com/2374
#فاصله‌گذاری
۱۴‌۰۰‌/‌۰۹‌/۰‌۷‌
سید محمد بصام
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com

۲ نکتۀ املایی و فاصله‌گذاری

ترکیب‌های عطفی، بافاصله یا نیم‌فاصله؟
«باطری» یا «باتری»؟ «قاطی» یا «قاتی»؟

بخشی از کارگاه آنلاین ویرایش متنوک
مدرس: سید محمد بصام

ویدئو شرکت‌کنندگان قبلی:👇
https://t.me/Matnook_01
کانال مؤسسهٔ متنوک:👇
@Matnook_com

👆۷۸ واژهٔ «با»دار که بی‌فاصله نوشته می‌شوند.
هشتگ #زنگ_املا را جست‌وجو کنید و رسم‌الخط و فاصله‌گذاریِ صدها واژهٔ پرکاربرد را ببینید.

ویراسته:
طلوعِ اولِ صبحِ چشمانت به‌خیر می‌کند هر روز مرا.

دو نکته:
۱) وقتی به‌ناچار دو یا سه واژه‌ یا بیشتر به هم اضافه می‌شوند، بهتر است کسرهٔ آن‌ها را بگذاریم تا آسان و روان خوانده شوند. پس کسره را فقط برای رفع ابهام یا خوانش درست و آسان می‌گذاریم.

۲) «به‌خیر» همیشه نیم‌فاصله نوشته می‌شود. مثال: وقت به‌خیر، سفر به‌خیر، به‌خیر گذشتن. اما «ختم به خیر» بافاصله، و «عاقبت‌به‌خیر» نیم‌فاصله نوشته می‌شود.
#تمرین_ویرایش #فاصله‌گذاری
۱۴‌۰۰‌/‌۰۹‌/۱۰‌
سید محمد بصام
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com

یک نکته دربارۀ «قدغن» که نمی‌دانید!
چگونه یکی از این املاها را برگزینیم؟:
قدغن، غدقن،‌ قدقن، غدغن.
#واژه‌شناسی #املا_رسم‌الخط
۱۴‌۰۰‌/‌۰۹‌/۱‌۱‌
سید محمد بصام
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com

به‌مناسبتِ ۱۲ آذرماه
زادروز دکتر ژاله آموزگار

ژاله آموزگار، «زبان شیرین فارسی»، مجلهٔ بخارا، شمارهٔ ۳۷، مرداد ۱‌۳۸‌۳، ص ۵۰‌-‌۵۶‌
۱۴‌۰۰‌/‌۰۹‌/۱‌‌۲‌
سید محمد بصام
@Matnook_com

چرا «باطری» با «ت» هم درست است، ولی «بطری» نه؟
چرا واژۀ فرنگیِ «کتری» را با «ط» نمی‌نویسیم؟
۱۴‌۰۰‌/‌۰۹‌/۱‌‌‌۴‌
سید محمد بصام
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com

🔺همۀ نوکرها
نویسنده: محمدرضا حدادپور جهرمی

ناشر: انتشارات معارف
متنِ این کتاب در مؤسسۀ متنوک و به کوشش ویراستارانِ مؤسسه ویرایش شده‌است.
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com

یک نکته‌ات بگویم!

«این جانب»، به‌ معنای «این طرف»، یک گروه اسمی است و بافاصله نوشته می‌شود،‌ اما «اینجانب/ این‌جانب»، به‌ معنای «من (بنده)»، یک واژه است که می‌توان آن را به‌صورت پیوسته یا نیم‌فاصله نوشت (صورتِ پیوسته رایج‌تر است). جمعِ «اینجانب» نیز «اینجانبان» است که بیشتر در متن‌های اداری کاربرد دارد و درست است.

سید محمد بصام
@Matnook_com

#تمرین_ویرایش
ویراسته:
بعدِ رفتنم، دلتنگی کوچکت را در گلدانی بزرگ خواهی کاشت، چراکه رشد خواهد کرد، چراکه بزرگ خواهد شد.

نکته‌ها:
۱) پس از گروه‌های حرف‌اضافه‌ای در نقش قید، که در آغاز جمله می‌آیند، ویرگول‌‌ می‌گذاریم.
۲) پیش از حرف‌های ربطی که در آغاز جمله‌های پیرو می‌آیند، مانند «برای این‌که، به‌خاطر این‌که، چراکه، چون، چون‌که، زیرا» و مانند این‌ها، ویرگول‌‌ می‌گذاریم.
۳) «چراکه» حرف ربط مرکب است و بی‌فاصله نوشته می‌شود.
۴) نشانه‌گذاریِ درست و بی‌دغدغه، به‌ویژه ویرگول‌گذاری، مستلزم درک دقیقی از دستورزبان و هویت دستوری واژه‌ها و نقش آن‌ها در جمله است. پس ویرگول‌‌‌گذاری «نحوبنیاد» است و ویرگول نیز مرزنمای نحوی است، نه «درنگ‌نما».
۱۴‌۰۰‌/‌۰۹‌/۱‌‌‌۷‌
سید محمد بصام
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com

یک نکته در نامه‌نگاری (۲)

در نامه‌های اداری و متن‌های دیوانی، گاهی نویسندگان،‌ به نشانۀ فروتنی یا برای رسمیت بیشتر، فعل جمله‌شان را به‌ صیغۀ سوم‌شخصِ مفرد می‌آورند. مثال:
خواهشمند است (به‌جای «خواهشمندم») دستور فرمایید با پرداخت حقوق کارمندان موافقت کنند.

این شیوه از قدیم نیز در فارسی مرسوم بوده‌است. بنگرید:
«چون سخن در مشورت افکنده آمد، "بنده" آنچه "داند بگوید".» (تاریخ بیهقی، چاپ فیاض، ص ۳۷۵)
اینجا به‌‌شیوۀ معمول باید می‌نوشت «آنچه دانم بگویم»، اما فعل را برای «بنده»، به نشانۀ فروتنی و احترام، به‌صورت سوم‌شخص آورده‌است.

یادآوری:
می‌دانیم که در زبانِ علم معمولاً ساختِ مجهول به‌کار می‌رود، زیرا فعل مجهول از صراحت سخن و قاطعیتِ نظرِ گوینده یا پژوهشگر می‌کاهد و به‌نوعی نشانۀ فروتنی است. برای همین،‌ در کتاب‌ها و مقاله‌های علمی ــ پژوهشی،‌ به‌جای فعل معلوم، از فعل مجهول استفاده می‌کنند. مثال:
این پژوهش با هدف اثبات این مسئله انجام گرفته و برای دانشجویان مقطع ... نگاشته شده‌‌است (نه «آن را با هدف ... انجام داده‌ام/ داده‌ایم و برای ... نگاشته‌ام/ نگاشته‌ایم»).
اینجا را هم بخوانید.
۱‌۴‌‌‌۰۰‌‌/‌۰‌‌‌۶‌/‌۲‌۱‌
سید محمد بصام
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com

🔺گزیدۀ قوانین و مقررات مشاوران املاک

ناشر: خصوصی
این کتاب در مؤسسۀ متنوک و به کوشش ویراستارانِ مؤسسه ویرایش و ص.آرایی شده‌است.
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com

#تمرین_ویرایش
ویراسته:
هرجور که فکر کنی، زندگی جهنم است. ولی اگر چیزی باشد که بتوانی از آن لذت ببری و این کار را نکنی، احمقی! (ویلیام سامِرسِت مُوم، لبۀ تیغ)

نکته‌ها:
۱) «هرجور»، مانند «هرطور» و «هرگونه»، قید است و بی‌فاصله نوشته می‌شود.
۲) جملۀ «هرجور که فکر کنی» نوعی جملۀ پیرو قیدی است و پس از این‌ جمله‌ها ویرگول گذاشته می‌شود.
۳) «ولی» اینجا حرف ربط نیست و نقش قیدی دارد. در این کاربرد، پیش از آن می‌توان نقطه یا نقطه‌ویرگول گذاشت.
۴) یا «لبۀ» یا «لبه‌ی». «لبه ی» غلط است. سریا (= ۀ) همیشه ترجیح دارد.
۵) املای نام «ویلیام سامِرسِت مُوم» (William Somerset Maugham)، مطابق با تلفظ اصلی‌اش، به همین صورت است، نه «موآم».
۱۴‌۰۰‌/‌۰‌۹‌/‌‌۲‌۳
سید محمد بصام
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com