Suurada 60aad Al-Mumtaxinah

Suuradan waxaa loogu Magac daray Mumtaxinah, maadaama magacaas uu ku soo Arooray ayadoo la leeyahay Imtixaana Gabdhaha ka yimaada Dhanka Gaalada (Makah) ee Madiinah u soo Hijroodo, hana u celinina Gaaladii ay kasoo Tageen hadiiba la Ogaado in ay Mumiin yihiin. Suuradan waa madaniyah, Aayadaheeduna waa 13 Aayadood, waxa ayna soo Dagatay Suurada Al-Axzaab ka dib, waxa ayna Musxafka kaga Beegan tahay Bartamaga Qeybta hore ee Juzka 27aad.

Macnaha Guud ee Suurada Al-Mumtaxinah:

Suuradan waxaa ay Xooga Saartaa Dhanka Sharciga, si gaar ahna Arimaha ku Saabsan Jaceylka iyo Naceybka Diinta ku Dhisan, kaasoo ah kan ugu Sareeya ee Qeybaha Iiamaanka, Qeybta hore ee Suuradan waxay Canaan usoo Jeedineysay saxaabi la yiraahdo Xaadhib Ibni Abii Baltacah kaasoo Risaalo u Diray Reer Makah Aasgoo uga warbixiyay Muslmiinta in ay Diyaar Garow ugu Jiraan inay Magaalada Makah kusoo Duulaan ka dib markii ay Reer Makah balantii Heshiiskii Xudeybiya Jabiyeen.
Suuradan waxa ayna Jaceylka iyo Naceybka Muslmiinta looga Baahan yahay Tusaale ay ku daydaan uga Dhigtay Nabi Ibraahiim kii uu u hayay Mushrikiintii Dabka ku riday, waxa ayna Suuradan kala saartaa Noocyada Gaalada laba Qeybood, kuwa ay tahay in lala Coleytamo iyo kuwa ay banaan tahay Ixsaan Nabad in lagula Mucaamilo, waayo waxaa Gaalada ka mid ah kuwa Muslmiinta Dagaal ku haya iyo kuwa aan wax Colaad Cad ah aysan kala Dhaxeyn
ama wanaagaba u galay Muslimiinta si looogu gudo Ixsaankooda, sidaa Darteed waa inuu kala Duwaanaadaa Dhaqanka Labadaas Koox lagula Dhaqmayo maadaama ay kala Duwan yihiin Dhaqan ahaan, maxaa yeelay Diinka Islaamka waa Diin Cadaalad badan Allaahna waxa uu Jecel yahay kuwa Cadaalada sameeya.

Waxaa xasuusin mudan xataa gaalada dagaalka bareerka ah kula jirta muslimiinta ma banana in la dilo caruurtooda, haweenkooda, duqoowdooda, Kuwa ruhbaanta ah ee iska jooga goobaha ay ku cibaadeestaan, .. iwm.

Waxa Iman doona wakhti, waayeelku Dambile noqdo, Caalimku Munaafiq noqdo, maalqabeenkuna aanu saboolka wax tarin, dhalinyaradu waayeelka ka xishoon waydo.

Cali binu Abii Daalib

Suurada 62aad Al-Jumcah

Suuradan waxaa loogu Magac daray Al-Jumcaha maadama ay ka Hadasho Axkaam ku Saabsan Salaada Jumcaha, waxa ayna Muminiinta uga yeertaa in ay u Dagdagaan Gudashada salaada Jimcaha. Suuradan waa Madaniyah, Cadadka Aayadaheeduna waa 11 Aayadood, waxa ayna soo Dagatay Suurada As-Saff ka dib, waxa ayna Musxafka kaga Beegan tahay Biloowga Qeyta Labaad ee Juzka 27aad.

Macnaha Guud ee Suurada Al-Jumcah:

Suuradan waxay Xooga saartaa dhanka Sharciga, waxa ayna si gaar ah u Faahfaahisaa Sharciyada ku Saabsan Salaada Jimcaha Gudashadeeda taas ah waajib Muslimiinta Saaran, waxaana Suuradan lagu Faray in ay Joojiyaan Beeca Salaadana u dagdagaan maalinta Jimcaha marka la Aadaamo Salaada Jimcaha..

Suurada 63aad Al-Munaafiquun
Suuradaan waxaa loogu magac daray Al-Munaafiquun Maadama ay Dul ahaan ka Hadasho Xaaladaha Munaafiqiinta iyo Akhaalaaqdooda. Suurada waa Madaniyah, Aayadaheeduna waa 11 Aayadood, waxa ayna soo Dagatay Suurada Al-Xaj ka dib, waxa ayna Juz ahaam Musxafka kaga Beegan tahay Biloowga Qeybta Labaad ee Juzka 27aad.

Macnaha Guud ee Suurada Al-Munaafiquun:

Suuradan waxa ay ka mid tahay Suuradaha Sharciga Xooga saara, gaar ahaana waxaey uu Suuradan ka Sheekeysaa Diinta Islaamka Xaga camal ahaan, waxaa ayna Suuradan dadka u Tilmaantaa Dhaqamada lagu yaqaano Kooxda loo yaqaan Munaafiqiinta.

Kooxdaan waxa ay ka mid tahay Sadax Koox ay ay u kala Qeybsamaan Dadka Dunida ku Nool marka loo eego Xaga Laabta waxa ay ka Aaminsan yihiin.

Kooxda koowaad waa muminiinta oo ah kuwa rumeysan wax walba oo ay aheyd in ay diin ahaan u Rumeeyaan. Kooxda sadaxaadna waa Gaalada oo ayaga kala ah noocyo sida ahlu kitaabka (Yuhuud iyo Nasaaro) iyo mushrikiinta.

Baraarujin:

Munaafiqnimada waa Afka oo la Ashahaato Dhaqan ahaana Islaamnimo la Muujiyo ayadoo Laabatana Diin kale lagu qarsado, waa Dhaqan aad u Xun Nifaaqa, Munaafiqu waxaa uu ka Sharbadan yahay Gaalada waxaana daliil u ah in Cadaabka Jahanama Halka u hooseysa la galiyo asagoo ku waaraya, waxaa uuna Allaah kaga waramay Munaafaqa Suurado fara badan oo Quraanka ka mid ah, Nifaaqana waa laba Nooc oo midka weyn Diinka ayaa looga baxaa.

Munaafaqnimadu waa wax Laabda ku qarsoon oo aysan jirin cid aan Alaah aheyn oo si gaar ah dadka uga Ogaan karta, sidaa darted Munaafiqiintu waxa lagu dhaqmaa in ay Muslimiin yihiin maadaama ay Muslimnimo Muujiyeen.

Munaafiqiintu waxaa Quraanka Tilmaamay Astaamo Dhaqamadooda ka mid ah ruuxii faahfaahin u Baahana waxaa uu ka baari karaa Suuradaha Al-Baqra, At-Towbah, An-Nisaa, Al-Axzaab iyo Suurado ay ka mid tahay Suuradan Al-Munaafiquun.

Waxaa xasuusun mudan Munaafaqnimada waa wax Ruux walba oo Muslim ah looga baahan yahay inuu ka digtoonaado waxaana ka Cabsan jiray Nifaaqa Saxaabadii fadliga Badneyd sida Cumar Ibnu Khadaab, xandala iyo Guud ahaan salafka oo dhan, arintaas waxay muujineysaa in aysan banaaneyn Is amaanida iyo ku Tilmaamida Nifaaqa Umada Muslimiinta ah waana inuu ruux walbaa Naftiisa ka ilaaliyo.

Suurada 64aad At-Taghaabun

Suuradan waxaa loogu Magac daray At-Taghaabun, taasoo loola jeedo in ay imaan Dooto maalin Dadka aysan Fursad u Helin in ay Ziyaadsadaan wax Kheyra ayagoon Fileyn, Maalintaas kan Gaalka ah ma Helaayo Fursad uu Gaalnimada kaga Toowbad keeno, kan Muslimka ahna ma Helaayo Fursad uu Kheyrka ku Kordhisto.

Suuradan waa Madaniyah, Cadadka Aayadaheeduna waa 18 Aayadood, waxa ayna soo Dagatay Suurada Al-Taxriim ka dib, Juz ahaana waxa ay Musxafka kaga Beegan tahay Bartamaha Qeybta labaad ee Juzka 27aad.

Macnaha Guud ee Suurada At-Taghaabun:

Suuradan waxa ay ka Hadashaa Sharciyada , waxaase u Dheeraad ah ina ay Caqiidada usoo Gudbiso si la mid ah sida ay Suuradaha Makiyada ah usoo Gudbiyaan si la mid ah.

وَإِذْ قَالَ لُقْمَانُ لِابْنِهِ وَهُوَ يَعِظُهُ يَا بُنَيَّ لا تُشْرِكْ بِاللَّهِ إِنَّ الشِّرْكَ لَظُلْمٌ عَظِيمٌ

(xusuuso) markuu ku yidhi Luqmaan Wlkiisa isagoo waanin Wilkayow Eebe hawshariigyeelin, shirkigu waa dulmi weyne.

Suurada 65aad Adh-Dhalaaq

Suuradan waxaa loogu Magac daray Adh-Dhalaaq (Furiin), Maadama ay Suuradaan ka Hadashay Sharciyada ku Saabsan Noocyada Furiinka, sida Furiinka Sharciga waafaqsan iyo kan Bidciga ahba. Suuradan waa Madaniyah, Cadadka Ayadaheeduna waa 12 Aayadood, waxa ayna soo Dagatay Suurada Al-Insaan ka dib, waxa ayna Musxafka kaga Beegan tahay Dhamaadka Juzka 27aad.

Macnaha Guud ee Suurada Ad-Dhalaaq:

Suuradan waxay ka Hadshaa Sharciyada Qoyka ku Saabsan, waxa ayna Faahfaahin ka bixisaa arimaha ku Saabsan Waqtiyada Furiinka Munaasafka yahay Hadiiba loo baahdo, Cidada ay Tirsaneyso tan la Furay, Masruufka iyo Deegaan ahaan Xaqa ay yeelan karto Haweenta la Furay, iyo Sidoo kalana waxey Suuradan ka Hadashaa Sharcida Quseeya Nuujinta Caruurta i.w.m.

ياربي صلي وسلم لنبي مصطفي

WAKHTIGU WAA
MAALMO SII JEEDEE
ADUUNYADA RUUX
MA JOOGAAYEE

NINKII JAQAYEE
NIMCADA KU JIROW
WAD BAA JIRA
MAALIN KAA JARAYEE

INTII JECEL EE
JIDKIISA MARTAA
JANNADA NABBIGEY
LA JAAR NOQON

Suurada 67aad Al-Mulki

Suuradan waxaa loogu Magac daray Al-Mulki maadaama ay ka Hadasho Mulkiga Alle (Cw) inuu Koobay wax kasta sida Koonka Insaanka iyo waxa walba uu Koonka ku Dhex jira.

Suuradan waa Makiyah, Cadadka Ayadaheeduna waa 30 Aayadood, waxa ayna soo dagatay Suurada Adh-Dhuur ka dib, waxa ayna Musxafka kaga Beegan tahay Biloowga Juzka 29aad.

Macnaha Guud ee Suurada Al-Mulki:

Suuradaan waxa ay si Faahfaahsan uga Hadashaa Asaaska Caqiidada Muslimka, waxa ayna Suurada ka Abaartaa Sadax Dhinac oo Muhiim ah.

1-In ay Cadeyso Weynida Alle (Cw) iyo Awooda uu u leeyahay Nooleynta iyo Dilitaankaba.

2-In ay Xujooyin iyo Cadeymo Cadcad u keento Alle (Cw) Kali ahaanshihiisa.

3-Waxey Suuradan Cadeysaa Ciribta xun ee ay la Kulmaan kuwa Inkira isoo soo Nooleynta (isi soo Bixinta) Maalinta Qimaaha.

Suuradaan Guud ahaan waxaa isku Tilmaamaay Allaah inuu Weyn yahay wax la mida ah ma la awoodana aysan jiray, Allaah ayaa Naftiisa ku amaanay xaq ayuuna u leeyahay wayo kan Abuuray Cirka aad Dilaaca laheyn iyo Dhulka Taagan ee Biyaha iyo Buurahaba Awoodiisa ku Uumay, sidaa darted Abuurka allaah ha ahaado dad, malaaig ama Jiniba uma banaana in ay weyni iyo Awood iyo Amaanba naftooda ku Sheegaan darajo kasta ay gaaraan

🌿Ciid Mubaarak Ciid Al-Fidri.
Waxaan marka hore u mahad celinayaa Ilaahay oo ah Macbuudka Xaqqa ah.Dhammaan ummadda islaamka gaar ahaan bulsha-weynta  soomaaliyeed meelkasta oo ay aduunka ka joogaan,
waxaan idin ku hambalyanayaa munaasibadda Ciid AL-FIDRIGA.
Waxaanidin leeyahay:” Ciid mubaarak, kulu caam wa antum bikheyr, taqabbal alaahu minna wa min kum saalax
al camaal”.Ilaahey ha inaga aqbalo cibaadadii suubanayde aynu soo gudaney bisha barakaysan ee Ramadaan, ciidan ciideeda kale na Allah ha inagu gaadhsiiyo bash-bash , barwaaqo iyo nabad-qab.
🌹Eid Fidr! 🌹
“Kullu ‘caam wa antum bil-khayr!”
(كل عام و انتم بخير)
“Taqabbala Allahu minna wa minkum.” (تقبل الله منا ومنكم)
Meel kasta oo aad dunida ka joogtaann waxaan idiin rajeyneynaa Ciid Wanaagsan.