#جشن_بزرگ_گلونی_لکستان

بخش اول

سخنان دکتر #داوود_داوودی در همایش جشن #گلونی_لکی دلفان

join➣ @KhakLakestan

برنامه هفت اورنگ رادیو فرهنگ در خصوص ثبت ملی مقام های سرنا و دهل در مناطق لک نشین با حضور دکتر داودی

مدت زمان ۳۸ دقیقه حجم فایل ۱۳ مگابایت

#داوود_داوودی
#سرنا_و_دهل

join➣ @KhakLakestan

‍ ‍ پاییز لکی و قاصدک‌ها

اولین ماه پاییز لکی از غروب ۲ مرداد آغاز می‌شود. در تقویم لکی به این ماه مِردال می‌گویند که تا غروب ۱ شهریور است. در ماه مردال، باد قاصدک‌ها را به داخل سیاه‌چادرها هدایت می‌کند. به باور عشایر لک، آمدن قاصدک‌ها نشان دهندۀ شروع پاییز است و آنها آمده‌اند تا به تنبل‌ها بگویند برخیزید و پشت بام خانه‌های زمستانی را اندود کنید و خود را آمادۀ کوچ به زمستان‌گاه کنید. به همین دلیل است که لک‌ها به قاصدک پپو کهل‌خیزان می‌گویند. یعنی قاصدی که با آوردن خبر پاییز به کاهل‌ها می‌گوید برخیزید که بارش‌ها در راهند.

ترجمه به لکی:
إورگیٰردیٰا وَ لکیا:

پایز لکی و پَپوئه‌ل
یَکمین مونگ پایز لکی اژ ایوارە ۲ مردادە مجمیرا. اٍ گِ‌شمار لکی وَ اِ مونگه موشن مِردال گئ تا ایوارە یَک شهریوره. اِ مونگ مردال وا پپوئَله ماریٰه نوم داوارَلا. اِ باؤر عشایر لک هتن پپوئەل نیشونیٰ اژ رسیٓن پایزە، هتنه تا و تملَل بوشن هیٰزگرن، سر دیٰ زمگَل اَناو کن ئو وژتون إوررازنن اَرا کوچ وری زمگَل. اژ اِ باوتَسه گئ لَکل وَ پپوئه موشن پپوکهل‌خیٰزون. یَنیٰ پپوئیٰ‌ گئ وَ آؤردن خَوَر پایز وَ تَملَلَە موشی هیٰزگرن گئ وارشَل هانی رّیٰ.

نویسنده: دکتر داوود داوودی

#داوود_داوودی #پاییز #پاییز_لکی
#تقویم_لکی #قوم_لک #لک #لکستان
#قاصدک #زبان_لکی #عشایر_لک #تقویم

‍ ‍ استاد غلامحسین بنان از تبار لک‌های کرمان
غلامحسین بنان در خانواده‌ای اشرافی و اهل فرهنگ به دنیا آمد. پدرش کریم‌خان فرزند میرزا فضل‌الله‌خان مستوفی، خطاط، اهل موسیقی و صاحب صدایی خوش بود. مادرش، دختر شاهزاده‌ی قجری محمدتقی رکن‌الدوله پیانو می‌نواخت و خاله‌اش نوازنده‌ی نی بود

جد دوم غلامحسین بنان یعنی کلبعلی‌خان لک از وابستگان دستگاه زندیه در کرمان بود که به دستور عوامل قاجار نابینا شد. تعدادی از وابستگان کلبعلی‌خان به نواحی دیگر تبعید شدند و تعدادی هم در کرمان به حیات خود ادامه دادند. امروزه خاندان علی‌اسعدی کرمانی در کرمان نیز نوادگان کلبعلی‌خان لک هستند. پدر کریم‌خان یعنی میرزا فضل‌الله‌خان به دلیل توانمندی در خطاطی و هنر مورد توجه دستگاه قاجار بود و همین ورود به دستگاه قاجار باعث شد که کریم‌خان با دختری قجری وصلت کند

ابوالحسن صبا صدای غلامحسین بنان را یک باس واقعی می‌دانست. خالقی معتقد بود صوت بنان لطیف‌ترین صدایی است که در عمر خود شنیده‌ است. احسان یار شاطر عقیده داشت آواز بنان نرم، صاف، گرم و خوش‌طنین بود. اختیار حنجره‌اش هرگز از دستش خارج نمی‌شد. چهچه بیجا نمی‌زد و در صدد نمایش و قدرت‌نمایی نبود. برعکس، قدرت خود را در انتقال معنی شعر و ارائه لطافت‌ها و ظرافت‌های آواز نشان می‌داد. تحریرهایش موج‌های ریز حریری را در معرض نسیم به خاطر می‌آورد. تحریر و چهچه هرگز خارج از متن آواز نبود، بلکه جزء بافت آواز او به شمار می‌رفت. بنان آن طور که می‌بایست می‌خواند

بنان بانی نخستین انجمن موسیقی ایران و نخستین کسی بود که آواز خوانی را از چهارچوب کهنه‌ی سنتی بیرون آورد، پیرایه‌های تعزیه‌ای را از آن زدود و بدون تعصب‌های رایج، در گزینش شعر و پیوند آن با موسیقی، دقت و سلیقه به خرج داد و با همخوانی‌های گرم به آواز سنتی جلوه‌ای تازه بخشید. او به‌مدت پنجاه سال ستاره‌ی درخشان آواز ایران بود

از میان آثار ارزنده‌ی او می‌توان به تصنیف الهه‌ی ناز و سرود حماسی‌میهنی «ای ایران، ای مرز پر گهر» اشاره نمود

بنان که متولد سال ۱۲۹۰ خورشیدی روستای انگه‌رود در شمال ایران بود و بخش مهمی از زندگی کودکیش را در محله‌ی زرگنده(قلهک) تهران گذرانده بود اسفند ۱۳۶۴ در بیمارستان ایرانمهر قلهک دار فانی را وداع گفت و در آرامستان امام‌زاده طاهر کرج به خاک سپرده شد.
یادش گرامی

اطلاعات بیشتر در کتاب لک و لکستان (داودی، ۱۳۹۹، ص ۴۹)
با تشکر از دکتر داود سلطانی‌نژاد و ولی‌خان‌رجایی از معتمدان و ریش‌سفیدان کرمان

نویسنده: دکتر داوود داوودی

#داوود_داوودی #غلامحسین_بنان #ایران #لکستان #قوم_لک #کرمان #زند #موسیقی

‌‌join➣ @KhakLakestan