‍ 📕 دیدگاه چهره‌های برجسته علمی درباره برگزاری جشن‌ها طبق تقویم رسمی کشور:

✅ استاد هاشم رضی پژوهشگر جشن‌های ایرانی درباره شش روز اختلاف در زمان برگزاری جشن‌ها می‌نویسد:

این شش روز اختلاف از آن جهت است که در گاهشماری جدید و تعیین سال کبیسه و شمسی ثابت، پنج روز اندرگاه و اضافی را در شش ماه اول سال سرشکن کرده و نیمی از سال را هرماه ۳۱ روز به حساب آورده و ماه آخر ۲۹ روز و در هر چهار سال ۳۰ روز.
ولی زرتشتیان جشن مهرگان را روز دهم مهر به جای شانزدهم جشن می‌گیرند و همین مساله موجب بسیاری مشکلات میان پارسیان هند و رویدادهای تاسف انگیز و اندوهباری شد که دامنه اختلاف هنوز ادامه دارد و عده‌ای پیرو تقویم عرفی و قدیم یعنی نگرفتن کبیسه‌اند و عده‌ای پیرو سال ثابت و کبیسه‌دار شمسی و این امر در ایران میان زرتشتیان به ویژه در یزد نیز موجب عدم هماهنگی در اجرای جشن ها می‌شود.

@jashnha2

🌿 برگزاری کهن‌جشن ایرانی مهرگان در روستای کُردکندی مزرعه از توابع شاهین‌دژ در استان آذربایجان‌غربی

💠 مردم این روستا هر ساله به سنت آیینی ایرانیان، جشن مهرگان را پاس می‌دارند

@jashnha2

‍ ‍ ‍ ✅ ریشه های تاریخی و فرهنگی چهاردهم مهرماه، روز ملی دامپزشکی

✍️ شاهین سپنتا

👈 در ایران باستان هر یک از روزهای ماه، نامی ویژه داشتند. برای نمونه روز یکم هر ماه را «اورمزد»، روز دوم را «بهمن»، روز هفتم ماه را « امرداد»، روز دهم را «آبان»، روز دوازدهم را «ماه»، روز چهاردهم را «گوش» و روز بیست و یکم را «رام» می‌نامیدند و در روزهای «بهمن»، «ماه»، «گوش» و «رام » که در اصطلاح روزهای «نبُر» نامیده می‌شدند از ریختن خون جانوران و خوردن گوشت آنها پرهیز می‌کردند و این کار با انگیزه حفظ جمعیت‌ گروه‌های جانوری و همچنین تامین سلامتی انسان‌ها انجام می‌شد.

👈 واژه «گِوش» در اوستا «گِو» = «گاوُ» = «گاوُش» = «گِوش » و در پهلوی «گُوش» و در فارسی «گاو» در اصل به معنی «جهان» و «گیتی» و «مجموعۀ آفرینش » و همچنین نام کلی همه چارپایان و ستوران اهلی است. گاه این واژه به معنی گوشت یا شیر هم آمده است. گُوش نام روز چهاردهم ماه است که به نام گِوش ایزد بانوی نگاهبان چارپایان سودمند خوانده می‌شود.

👈 در نهمین یشت از یشت‌های بیست و یک گانه اوستا که «گوش یشت» یا «دَرواسپ یشت» نام دارد (دَرواسپ به معنی " دارنده اسب درست" می‌باشد) در ستایش و نیایش ایزد بانوی نگاهبان چارپایان و ستوران (گِوش یا گِوش تَشَن یا درواسپ) می‌خوانیم:

« درواسپ توانای مزدا آفریده اشَوَن را می‌ستاییم که ستوران خُرد را تندرست نگاه می‌دارد؛ که ستوران بزرگ را تندرست نگاه می‌دارد؛ که کودکان را تندرست نگاه می دارد…نیرومند بُرزمند پاداش نیک بخشنده و درمان بخشی که اشَوَن مردان را یاری رساند و پیشه درست بخشد و آرامگاه آماده کند.»

👈 دستور "داراب پالتن" موبد بزرگ پارسی در منظومه خود به نام «فرضیات‌نامه» که در سال ۱۰۶۳ یزدگردی سروده، تفصیل سی روز از ماه را به شرح از یک ترجمه پهلوی آورده و «تفصیل روز گوش» را چنین به نظم کشیده است:

به روز گوش زین گردان بر اسپان
خریدن جملگی این روز می‌دان

به رنج و آفت خلقان حمایت
همه این روز کردن به حمایت

هر آنچه کار گاو و گوسفند است
همه این روز کردن سودمند است

همه کار سلاح و ورزش آن
نمودن هر هنر این روز می‌دان

به کشت و ورزها هم گاو راندن
به آمرزش پی این کار ماندن

کند کم خورد هر چند گوشت این روز
که شیر و غیر ازو بر خوان باندوز

به روز گوش و هم دیگر انیران
تمامی شاخ و هم سُم ستوران

به رنگ گونه‌گون آراستن‌شان
دهشن نیک‌تر دادن به ایشان

ز انگور و ز خرما کار سازد
به بیع و هم شرا انبار سازد

👈 مسعود سعد سلمان (۵۱۶-۴۳۸ق.) نیز در منظومه "روزهای فرس" در مورد «گوش‌روز» یا چهاردهم ماه و شادمانی در این روز گوید:

گوش روز ای نگار مشکین خال‌
گوش بربط بگیر و نیک بمال

من ز بهر سماع خواهم گوش
بی‌سماعم مدار در هر حال

👈 در این روز گویا دعای مخصوص درواسپ را می‌خواندند و سلامت حیوانات را آرزو می‌کردند چنانکه در کتاب پهلوی «شایست و ناشایست» آمده است:

«امردادت رمه چارپایان بدهاد… گوشورون امشاسپند تو را نگاهبان چارپایان و گوسفندان باد.»

👈 گوش‌ روز (روز ۱۴هرماه) و اشتاد روز (روز ۲۶هرماه) از نظر تقویم امور دامی مهم بوده است. در «گوش روز» به آموزش گاو برای کار توجه کرده و در «اشتاد روز» گشن‌گیری حیوانات را مورد دقت قرار می‌داده‌اند، البته مسلما در روزهای دیگر نیز این امور مورد توجه بوده، اما در این روزها کوشش بیشتری داشته‌اند. در یکی از متون پهلوی میانه به نام «اندرز انوشه‌روان آذرپاد مهر اسپندان» آمده:
«گوش روز، پرورش گوشورون کن و گاو کار به ورز آموز … اشتاد روز، اسب و گاو ستور به گشن هل تا به درستی بزاید.»

👈 دکتر تاج‌بخش، دامپزشک و استاد ممتاز دانشگاه تهران که از سال ۱۳۶۹ خورشیدی به پیشنهاد او چهاردهم مهرماه هر سال به عنوان روز دامپزشکی برگزیده و در تقویم رسمی کشور ثبت شد، در مورد تاریخچه برگزیدن روز دامپزشکی می‌گوید:

« در سال ۱۳۶۹، دانشجویان دانشکده دامپزشکی که تمایل داشتند روزی را به عنوان روز دامپزشکی معین کنند، از نگارنده تعیین روزی را خواستند؛ اینجانب گفتم که روز چهاردهم به یاد "گوش روز" خوب است، چون هم در ایران باستان روز مبارکی بوده و هم در منابع اسلامی آمده است؛ به عنوان ماه نیز "مهرماه" شایسته است چون آغاز سال تحصیلی است. بنابراین چهاردهم هر مهرماه به عنوان روز دامپزشکی معیّن شد.»
@shahinsepanta

🌸 کودکانِ شاد ایران
🧑‍🤝‍🧑کودکانه‌ای برای جشن‌های ایرانی

🎤 اجرا: پریسا نیاجلیلی
🎸 گیتار: مهدی نیاجلیلی
🌿 سروده: شاهین سپنتا

@jashnha2

🌸 کودکانِ شاد ایران

🧑‍🤝‍🧑کودکانه‌ای برای جشن‌های ایرانی

🌿 سروده: شاهین سپنتا

با جشنِ نوروز، در آغازِ سال
چون گلِ بهار، شکوفان باشیم

سیزدهِ نوروز، جشنِ دل‌افروز
دشتِ پُرگل را، پاسبان باشیم

جشنِ فروردین، بر روان‌شادی
آفرین‌گویِ، رفتگان باشیم

اردیبهشتی، چون شود زمین
راهِ راستی را، رَهروان باشیم

در جشنِ خُرداد، چون گلِ سوسن
آزاده‌‌گوی و، خوش‌زبان باشیم

جشن نیلوفر، در کنارِ آب
یادِ شیرینِ، دختران باشیم

در تیرگان هم، چون تیرِ آرش
در راهِ میهن، پُرتوان باشیم

جشنِ اَمُرداد، چون درختِ سَرو
همیشه سبز و، جاودان باشیم

جشنِ شهریور، چون شهریاران
یاری‌رسانِ، مردمان باشیم

چون روزِ مهر از، ماهِ مهر آید
مهرآفرین چون، مهرگان باشیم

در جشنِ آبان، چون آبِ روان
پاک و روشن و، بی‌زیان باشیم

در جشنِ آذر، با یارانِ خود
چون مهرِ تابان، مهربان باشیم

در شبِ چله، جشنِ یلدا را
در کنارِ هم، شادمان باشیم

در جشنِ دیگان، ستایش‌گویِ
خدایِ خوب و، مهربان باشیم

در جشنِ بهمن، با مَنشِ نیک
یاری‌رسانِ، جان‌داران باشیم

در جشنِ سَده، چون آتشِ پاک
گرم و روشن و، فروزان باشیم

در جشنِ اسفند، یاورِ زمین
سپاس‌‌گزارِ، مادران باشیم

چهارشنبه‌سوری، بَر گِردِ آتش
شاد و خندان و، پاکوبان باشیم

ما کودکانِ، ایران زمینیم
با جشن و شادی، شادمان باشیم


@shahinsepanta

🎵 نام ‌سرود: فتح بابل

◀️ خواننده: بانو مرضیه

🌿 7 آبان ماه روز جهانی کورش بزرگ.

✅ بهترین ترانه‌ها برای ایران، در کانال ایران‌ترانه:
@irani_taraneh
@JASHNHA2

🎵 نام ‌ترانه: کورش بزرگ

◀️ اجرا: خوشخوانی (دکلمه) استاد جمشید مشایخی و آوای دانیال دادور

🌿 7 آبان ماه روز جهانی کورش بزرگ

✅ بهترین ترانه‌ها برای ایران، در کانال ایران‌ترانه:
@irani_taraneh

✅ روز جهانی کورش، ۷ آبان‌ماه، روز صلح و حقوق بشر گرامی باد.
@SHAHINSEPANTA

‍ ✅ مستندات علمی-گاهشماری برای روز کورش بزرگ
✍️ شاهین سپنتا
@SHAHINSEPANTA
👈 در نوشته بازمانده از بابل که به «گاه‌نگار نبو-نائید» معروف است، با گوشه‌هایی از به قدرت‌رسیدن کورش‌بزرگ و پیروزی سریع وی بر بابل، زمان آن، زمان ورود کورش به بابل و رویدادهای چند ماه از سالِ به تخت نشستن وی در بابل آگاه می‌شویم.

👈 به گواهی کتیبه تاریخی «گاه‌نگار نبو-نائید » بازمانده از 2500 سال پیش، در روز سوم از ماه اَرخسمنو (طبق سالنمامه بابلی برابر با ۲۹ اکتبر /هفتم آبان) سال ۵۳۹ پیش از میلاد، کوروش پس از آزادسازی بابل به آن شهر رفت و مردمان با آغوش باز او را پذیرفتند.

👈 در «گاه‌نگار بابلی نبو-نائید» برگردان دکتر عبدالمجید ارفعی، پژوهشگر، متخصص و مترجم زبان‌های باستانی اکدی و ایلامی، درباره این رویداد تاریخی چنین نوشته‌شده است:
«در ماه اَرَخسمنو (Arahsamnu = ماه هشتم)، روز سوم (=هفتم آبان‌ماه) کوروش به بابل اندر آمد. شاخه‌های سبز در برابر او (=زیر پای او) گسترده شد. حالت "آشتی" در شهر برقرارشد. کورش شادباش‌ها به همه شهرها در (سرزمین) بابل فرستاد...»
دکتر احمد بیرشک، در کتاب «گاهشماری ایرانی»، درباره تطبیق ماه‌های گاهشماری بابلی با هخامنشی، به انطباق «آرخاسمنو/araxsamna» هشتمین‌ماه از گاهشماری بابلی با Markašanaš) / وَرکَزَنَه) هشتمین‌ماه از گاهشماری هخامنشی تاکید می‌کند.

👈 برای محاسبه زمان دقیق تطبیق روز سوم از ماه اَرَخسمنو (Arahsamnu = ماه هشتم) از گاه‌شماری بابلی با روز 29 اکتبر سال 539 پیش از میلاد در گاه‌شماری میلادی و هفتم آبان‌ماه از گاه‌شماری خورشیدی، دکتر ریچارد آنتونی پارکر باستان‌شناس، در کتاب «گاه‌نگاری بابلی» جدول تطبیقی رویدادهای گاه‌نگاری بابلی با گاهشماری میلادی را ارائه نمود. نسخه ویراسته و دقیق‌تر جداول تطبیقی پارکر که در سال 1971 میلادی منتشر شد، اساس کار پایگاه اینترنتی مبدل گاهشماری بابلی به میلادی در نشانی زیر است که برای همگان قابل دسترس است: yon.ir/Iaj3X

👈 بر پایه آنچه که به آن استناد شد، زمان دقیق روز صدور منشور کورش بزرگ، روز سوم از ماه اَرخسمنو (طبق سال‌نامه بابلی) برابر با ۲۹ اکتبر /هفتم آبان‌ماه از سال ۵۳۹ پیش از میلاد است و این روز مستندترین و دقیق‌ترین مناسبت تاریخی برای نامگذاری به عنوان «روز کورش بزرگ» است.

✅ متن کامل این نوشتار را در تارنگار ایران‌نامه به نشانی زیر بخوانید:
http://www.drshahinsepanta.blogsky.com/1396/08/22/post-1110/%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%AF%D8%A7%D8%AA-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%B4

🌿 گفت‌وگوی شاهین سپنتا، شروین وکیلی و علیرضا افشاری با رادیو مهستان درباره هفتم آبان‌ماه، روز کورش بزرگ. آبان‌ماه۱۳۹۷.
@SHAHINSEPANTA

🌿 شاهین سپنتا، تورج دریایی و قاسم‌ شعله‌سعدی، در میزگرد تحلیلی رادیو فردا درباره روز کورش بزرگ. آبان‌ماه ۱۳۹۵.
@SHAHINSEPANTA

💠 جشن آبانگان، روز ملی پاسداشت آب

✍🏻 شاهین سپنتا

💧آبانگان از جشن‌های ماهانه ایرانی است که هر سال به فرخندگی همنامی روز آبان (روز دهم) در ماه آبان (ماه هشتم) طبق تقویم رسمی کشور، برگزار می‌شود.

💧آبانگان، جشن پاسداشت آب‌های روان و ایستای روی زمین همچون سرچشمه‌ها، رودها، دریاها، دریاچه‌ها، کاریزها، آبشارها و جوی‌هاست.

💧آب، مایه سرزندگی، سرسبزی، سازندگی، پاکی، روشنایی، شادابی و شادکامی است و در سرزمین ایران همواره از اهمیت زیادی برخوردار بوده است.

💧از آیین‌های جشن آبانگان، ستایش آفریدگار، خواندن سرود کهن آبان‌یشت و ستایش آناهیتا ایزدبانوی آب‌ها، در نیایشگاه و شادی و پایکوبی در کنار آب‌هاست.

💧از آیین‌های دیگر جشن آبانگان، نوسازی و بازسازی سازه‌های آبی همچون کاریز (قنات)، جوی، سرچشمه، چاه، بند، مادی و پل‌هاست.

💧گل نیلوفر آبی، نماد جشن آبانگان است.

💧استفاده درست و بهینه از آب بهترین شیوه بزرگداشت جشن آبانگان است.

💧در کشوری که با بحران آب روبروست، جشن آبانگان فرصت خوبی برای جلب توجه مردم به اهمیت آب و پاسداشت آن است.

✅ براین پایه، پیشنهاد می‌شود که جشن آبانگان به عنوان "روز ملی پاسداشت آب" نامگذاری شود.
در این روز نمادین، با هماهنگی سازمان‌های زیست محیطی، مردم به مصرف بهینه آب رهنمون شوند و برای پاکسازی و لایروبی رودخانه‌ها و دریاچه‌ها و برکه‌ها و سرچشمه‌ها و قنات‌ها و مادی‌ها و ... تلاش کنند.

👈 وضعیت نگران‌کننده دریاچه ارومیه و رودخانه زاینده‌رود و دیگر رودها و دریاچه‌های کشور حتی دریاچه مازندران نشان می‌دهد که برای پاسداشت منابع آبی کشور باید کارهای گسترده‌تری انجام داد و یکی از این کارها فرهنگسازی بر بنیان ریشه‌های فرهنگ ملی است در غیر این صورت بحران کمبود آب و فرونشست زمین به زودی گریبان بسیاری از مناطق ایران را خواهد گرفت.

💧آبانگان فرصت خوبی در اختیار ما می‌نهد که بیشتر به وضعیت منابع آب کشور بپردازیم.

@jashnha2
@shahinsepanta

🌿 دیدگاه استاد دکتر عبدالمجید ارفعی درباره رواج جشن‌های بیگانه در میان ایرانیان به‌جای جشن‌های ایرانی.
@jashnha2