🍀 اندیشه ایرانی 🍀

🔴 @IranianThought48

✳️ #نقدینگی چیست؟

🔴 #نقدینگی مجموع پول و شبه پولی است که در اقتصاد کشور جریان دارد. #پول ، طبق تعریف شامل اسکناس و مسکوک در دست اشخاص به علاوه سپرده‌های دیداری است و شبه پول نیز شامل سپرده‌های غیردیداری است.
🔴 #نقدینگی در اقتصاد ضریبی از پایه پولی است که توسط بانک مرکزی خلق شده است . عوامل موثر بر حجم نقدینگی در اقتصاد عمدتاً شامل سه قلم
🔺 #خالص_دارایی‌های خارجی سیستم بانکی ،
🔺 #خالص_بدهی بخش دولتی به سیستم بانکی و
🔺 #بدهی_بخش_غیردولتی به سیستم بانکی است.
🔴 مجموع اقلام فوق به صورت پول و شبه‌پول در اقتصاد به گردش در می‌آید .
🔴 در #اقتصاد_ایران ، مبلغ کل نقدینگی در پایان سال ۱۳۹۶ برابر با ۱۵۳۰ هزار میلیارد تومان بوده است . از کل نقدینگی در حدود ۶۶ درصد سهم بدهی بخش غیردولتی به سیستم بانکی ، کمتر از ۱۳ درصد سهم خالص بدهی بخش دولتی به سیستم بانکی ، حدود ۲۰ درصد سهم خالص دارایی‌های خارج سیستم بانکی و کمتر از ۲ درصد نیز سهم خالص سایر اقلام است.
🔴 #رشد_نقدینگی تحت تاثیر میزان #خلق پول توسط بانک مرکزی و #ضریب_فزاینده_پول است.
✅ ضریب فزاینده، نشان‌دهنده نسبت بین نقدینگی و پایه پولی است که نشان می‌دهد نظام بانکی به ازای هر واحد پول بانک مرکزی چه میزان می‌تواند نقدینگی ایجاد کند .
✅ تغییرات مقدار و ترکیب نقدینگی در اقتصاد بسیار اهمیت دارد. نظریه مقداری پول به ما نشان می‌دهد که #حاصلضرب_حجم_پول در #سرعت_گردش پول برابر است با #حاصلضرب_قیمت‌ها در #ستانده کل اقتصاد در یک دوره زمانی معین . بر اساس این نظریه ، حجم پول در اقتصاد ، تعیین کننده مقدار اسمی ستانده کل اقتصاد می‌باشد .
✅ بنابراین ، در هر اقتصادی سطح قیمت‌ها برابر خواهد بود با نسبت ارزش اسمی ستانده به ارزش واقعی آن.
🔴 به بیان دیگر ، ظرفیت‌های واقعی تولید در اقتصاد کشور ، تعیین کننده ستانده واقعی است و حجم پول تعیین‌کننده ستانده اسمی است.
حال اگر در یک اقتصاد ، ظرفیت‌های واقعی تولید افزایش نیافته باشد ولی پول جدیدی توسط بانک مرکزی خلق شده باشد ، نسبت ستانده اسمی به ستانده واقعی افزایش می‌یابد که این به معنی افزایش سطح عمومی قیمت‌ها یا همان تورم است.

🔴 حال می‌توان توضیح داد که چرا اقتصاد ایران ، متوسط نرخ تورم بالاتر از سایر کشور‌ها است . #میانگین نرخ #رشد_نقدینگی در ایران از سال ۱۳۵۳ تا ۱۳۹۶ در حدود ۲۷ درصد بوده است ؛ این در حالی است که میانگین سالانه رشد اقتصادی در این دوره اندکی بیش از ۲ درصد بوده است . می‌توان دریافت که چرا در این مدت میانگین #نرخ_تورم اقتصاد در حدود ۱۹ درصد بوده است .

🔴 با محاسبه‌ای ساده می‌توان دید که #نسبت نقدینگی به #تولید_ناخالص_داخلی کشور با سرعت درحال افزایش است. این نسبت در اوایل دهه هشتاد در حدود ۴۰ درصد در ابتدای دهه نود برابر با ۵۵ درصد و در حال حاضر برابر با ۱۰۳ درصد است . تغییرات این نسبت نشان می‌دهد که در اقتصاد ایران ، بیش از #ظرفیت‌_تولید بر حجم نقدینگی افزوده شده است. رشد نقدینگی با سرعتی بیش از رشد ظرفیت‌های واقعی تولید در اقتصاد، زمینه تورم مزمن را در اقتصاد ایران فراهم کرده است.

🔴 سوال ❓این است که با وجود اطلاع از آثار تورمی خلق پول ، #چرا_چنین_اتفاقی_رخ_می‌دهد؟

✅ #پاسخ آن است در اقتصاد ایران عواملی مانند مشکلات ساختاری بانک‌ها ، فشار دولت به شبکه بانکی برای پرداخت تسهیلات تکلیفی و #افزایش_بدهی_دولت به شبکه بانکی منجر به اضافه‌ برداشت بانک‌ها از منابع بانک مرکزی می‌شود که به معنی افزایش پایه پولی است.
✅ از طرف دیگر ، در مواردی نیز بانک مرکزی مستقیماً از منابع خود برای طرح‌هایی مانند حمایت از صنعت یا خرید محصولات کشاورزی و نظایر آن هزینه می‌کند که آن نیز به معنی افزایش پایه پولی است.

🔴 در واقع منشا رشد بی‌رویه نقدینگی ، کسری بودجه دولت ، بی انضباطی مالی دولت ، عدم استقلال بانک مرکزی و مشکلات نظام بانکی است.

✳️ حمید آذرمند ، روزنامه اعتماد

✅@IranianThought48

514 views17:05