🌍کانال تخصصی روابط بین‌الملل
6.21K subscribers
10.8K photos
1.09K videos
514 files
12.5K links
نخستین کانال تخصصی روابط بین‌الملل
- معرفی کتاب و مقاله؛
- اطلاع‌رسانی برنامه‌های تخصصی و همایش‌ها؛
- تحلیل و تفسیر آخرین تحولات منطقه‌ای و جهانی؛
- ارائه‌ی تحلیل‌های مرتبط با تحولات روز.

مطالب مندرج، تنها «بازتاب» اخبار است
نه نظر گردانندگان کانال.
Download Telegram
🇹🇷🇹🇷🇹🇷🇹🇷🇹🇷🇹🇷

🔵
ژئوپلتیک میدان گازی جدید #ترکیه

✍🏻 امید شکری/ کارشناس دیپلماسی و امنیت انرژی

🔶 با کشف میدان جدید گازی ترکیه در دریای سیاه و در صورت اقتصادی بودن استخراج گاز، نیاز ترکیه در میان‌مدت به منابع گازی که از ایران، آذربایجان و روسیه وارد می‌کند، کاهش خواهد یافت. و این خبر خوبی برای ایران و سایر صادرکنندگان نخواهد بود. کشف منابع جدید انرژی همیشه باعث تغییراتی در ژئوپلتیک انرژی شده است. اگر میادین نفت و گاز در کشورهای مصرف‌کننده پیدا شود، تغییرات بازار انرژی منطقه گسترده‌تر خواهد بود. میزان تولید نفت و گاز ترکیه کمتر از سه درصد مصرف سالانه این کشور است.

🔷 روز
چهارشنبه هفته جاری رجب طیب اردوغان رییس جمهور ترکیه در جریان بازدید از یکی از کارخانجات تولید پنل خورشیدی گفت که به زودی خبر مهمی را به اطلاع همگان خواهد رسانید. به گفته وی دوران جدیدی در تاریخ ترکیه آغاز خواهد شد. بلافاصله برخی سایت‌های خبری ترکیه از کشف منابع عظیم انرژی در دریای سیاه خبر دادند. روز پنج‌شنبه خبرگزاری رویتزر به نقل از منابع آگاه خبر داد که میزان ذخایر اولیه منابع گازی کشف شده توسط ترکیه در دریای سیاه ۸۰۰ میلیارد متر مکعب است. این میزان گاز در حدود مصرف ۲۰ سال ترکیه است. ظرفیت نهایی این میدان با میدان گازی "ظهر" #مصر مقایسه شد.

🔵 تاثیرات ژئوپلتیکی اکتشاف میدان جدید گازی در #دریای_سیاه

ترکیه در سال‌های اخیر عمده گاز مصرفی خود را از طریق خط لوله از #روسیه، #آذربایجان و #ایران وارد می‌کند. #آمریکا و #قطر در کنار #نیجریه و #الجزایر نیز تامین کننده ال‌ان‌جی یا گاز طبیعی مایع مورد نیاز ترکیه هستند. طبیعی است که با اکتشاف میدان جدید و در صورت اقتصادی بودن استخراج گاز این میدان نیاز ترکیه در بازه زمانی میان مدت به گاز این کشورها به شدت کاهش پیدا خواهد کرد و سهم گاز این کشورها در بازار ترکیه می‌تواند به شدت کاهش یابد. گاز کشف شده می‌تواند بخش زیادی از گاز مصرفی ترکیه را تامین کند؛ اما برای کاهش کامل وابستگی به منابع خارجی کشف میادین جدید گاز و افزایش سهم انرژی‌های تجدیدپذیر و هسته‌ای نیز مورد نیاز است.

🔶 #ایران: ترکیه به طور متوسط سالانه بین ۹ تا ۱۰ میلیارد متر مکعب از ایران گاز وارد می‌کند. قرارداد فعلی در سال ۲۰۲۶ به پایان می‌رسد و تاکنون مذاکرات برای تمدید این قرارداد به نتیجه نرسیده است. کشف میدان گازی جدید برای ادامه صادرات گاز ایران به ترکیه خبر خوبی نیست.

🔷 #روسیه: در سال‌های گذشته روسیه تامین کننده نصف گاز مصرفی ترکیه بود تا اینکه به تدریج از سال گذشته سهم گاز روسیه در سبد انرژی ترکیه کاهش یافت. با شروع سال جدید سهم گاز روسیه بازهم کاهش یافت سهم صادرات گاز روسیه به ترکیه از ۳۳ درصد در مارس ۲۰۱۹ به کمتر از ۱۰ درصد در مدت مشابه امسال رسید. طبیعی است که باید در سال‌های آینده نیز شاهد کاهش بیشتر سهم روسیه بود.

🔶 #آذربایجان: آذربایجان در سال‌های اخیر به ایفای نقش فعال‌تر در بازار منطقه‌ای انرژی پرداخته و در ماه‌های آینده با بهره‌برداری از پروژه خط لوله تاپ ( ترنس آدریاتیک) با صادرات گاز به اروپا در امنیت انرژی اتحادیه نقش ایفا خواهد کرد.

🔷 #آمریکا: ال‌ان‌جی در حدود یک سوم گاز مصرفی ترکیه را تشکیل می‌دهد. آمریکا از ۴ سال پیش صادرات گاز طبیعی مایع به ترکیه را آغاز کرد و ترکیه به بزرگ‌ترین مشتری ال‌ان‌جی آمریکا در منطقه تبدیل شد. ترکیه و آمریکا در صدد افزایش حجم تجارت هستند و صادرات ال ان جی نقش مهمی در این افزایش حجم تجارت خواهد داشت. واردات گاز طبیعی مایع ترکیه از آمریکا نسبت به سال گذشته بیش از ۳۰ درصد افزایش یافته است.

با توجه به تمام موارد فوق و برنامه ترکیه برای بهره‌گیری از موقعیت جغرافیایی خود برای تبدیل شدن به هاب انرژی به نظر می‌رسد کشف میدان جدید گازی ترکیه را در تحقق این هدف یاری خواهد کرد.

ترکیه در سال‌های اخیر سرمایه‌گذاری عظیمی در زیرساخت انرژی خویش انجام داده است. کشف این میدان می‌تواند باعث کاهش مصرف زعال سنگ در نیروگاه‌های تولید برق شود و ترکیه بتواند به اهداف سند #محیط‌زیستی #پاریس نزدیک‌تر شود.

ژئوپلتیک انرژی که با شیوع ویروس کرونا دچار تغییر شده بود، این بار در بعد منطقه‌ای و با کشف میدان جدید نفتی وارد مرحله جدیدی خواهد شد. ترکیه می‌تواند نقش بیشتری در امنیت انرژی اروپا ایفا کند. کشورهای عمده صادر کننده گاز به ترکیه مجبور خواهند بود شرایطی را فراهم کنند تا بتوانند سهم خویش را در بازار گاز ترکیه حفظ کنند.

با افزایش تعداد تولیدکنندگان گاز و ال ان اجی، بازار بیشتر به نفع خریداران خواهد بود و مدت قرارداد و شرایط قراردادها بیشتر در خدمت منافع کشورهای مصرف کننده خواهد بود. افزایش رشد اقتصادی ترکیه و کاهش وابستگی به منابع خارجی می‌تواند منجر به حفط قدرت حزب عدالت و توسعه برای سال‌های آتی نیز باشد.

#اینفوگرافیک
🔵 سلطان صاحب گاز می‌شود؟ (1)

✍🏻 عاطفه مرادی/ روزنامه‌نگار

آیا کشف میدان گازی #ساکاریا، ترکیه را به قدرتی در حوزه انرژی تبدیل می‌کند؟

🔶 جمعه گذشته رئیس‌جمهوری ترکیه از کشف میدان بزرگ گازی در #دریای_سیاه خبر داد؛ میدانی که تا امروز بزرگ‌ترین منبع گازی است که ترکیه در دریای سیاه کشف کرده.

🔷 مصرف گاز در #ترکیه حدود ۴۴.۹ میلیارد مترمکعب در سال است که تقریبا ۹۹ درصد آن از خارج وارد می‌شود؛ تر‌ک‌ها امیدوارند کشف جدیدشان در ۱۰سال آینده وابستگی ترکیه را به واردات انرژی از کشورهایی چون #روسیه، #ایران و #آذربایجان کاهش دهد.

⬅️ ماجرای میدان گازی جدیدی که ترکیه کشف کرده، چیست؟

کشتی حفاری «فاتح» ترکیه از ۲۲ جولای (اول مرداد) امسال در غرب دریای سیاه مشغول حفاری است و یک ماه پس از آغاز حفاری اولین چاه گاز را در میدان گازی «ساکاریا» کشف کرد. اولین کشف در میدان ساکاریا که تونا۱ (Tuna 1) نام گرفته در ۱۷۰ کیلومتری سواحل غربی دریای سیاه قرار دارد و مقامات ترکیه اعلام کرده‌اند این میدان تنها بخشی از منابعی است که در ساکاریا وجود دارد. ذخیره گاز طبیعی این میدان گازی ۳۲۰ میلیارد مترمکعب برآورد شده است.

🔷 چه‌موقع به بهره‌برداری می‌رسد؟

در حالی که #اردوغان در سخنرانی جمعه اخیرش اعلام کرد، کشورش بهره‌برداری از این میدان گازی دریای سیاه را تا سال ۲۰۲۳ آغاز می‌کند، کارشناسان معتقدند جدای از اینکه تا استخراج گاز از این میدان دست کم هفت سال زمان لازم است، برای پاسخ به این سوال که ترکیه سالانه چه میزانی می‌تواند از این میدان برداشت کند هنوز زود است. میزان استخراج از این میدان به تأسیساتی بستگی دارد که در آن مستقر خواهد شد. در این میان فاتح دونمز، وزیر انرژی ترکیه، اعلام کرده که عملیات ساخت تأسیسات در ساکاریا برعهده شرکت ملی نفت ترکیه خواهد بود و برای ساخت لوله‌های انتقال، مناقصه‌ای بین‌المللی برگزار می‌شود.

🔶 ترکیه سالانه حدود ۴۱میلیارد دلار برای واردات انرژی و ۱۲میلیارد دلار تنها برای واردات گاز هزینه می‌کند. به گفته وزیر انرژی این کشور، ارزش ذخایر گاز طبیعی فاز اول میدان ساکاریا نزدیک ۶۵ میلیارد دلار است.

🔷 اختلاف نظر با #روسیه و #ایران در #خاورمیانه به ویژه در #سوریه باعث شده تا #استانبول گاز مایع #قطر و #آمریکا را جایگزین گاز طبیعی این دو کشور کند. علاوه بر این، افزایش فعالیت ترکیه در #دریای_مدیترانه و تشدید تنش‌ها میان این کشور با #یونان و #قبرس، به ترانزیت گاز از ترکیه به شدت آسیب زده.

🇹🇷🇹🇷🇹🇷🇹🇷🇹🇷🇹🇷
☑️ گاز برای ترکیه چه اهمیتی دارد؟

کشف میادین گازی برای ترکیه از دو جهت بسیار مهم است:

▫️اول آنکه کسری دولت را که سه چهارم آن مربوط به حوزه انرژی است به شدت کاهش می‌دهد.

▫️ دوم، استراتژی کشف و استخراج انرژی و به‌ویژه گاز به خوبی در برنامه «چشم‌انداز۲۰۲۳» اردوغان مشخص شده است. براساس این برنامه ترکیه تا این سال باید دست‌کم ۲۰درصد از وابستگی خود به انرژی‌های فسیلی بکاهد. همزمان تبدیل ترکیه به مرکز اصلی انتقال گاز از خاورمیانه و روسیه به اروپا، بخش دیگری از این چشم‌انداز است.

حالا این اکتشاف، علاوه بر تأمین اهداف چشم‌انداز ۲۰۲۳ در حوزه انرژی، ترکیه را در بهترین جایگاه برای مذاکرات انرژی هم در بخش واردات و هم در صادرات قرار می‌دهد. از آنجایی که تحقیقات نشان داده‌اند که ۶۶.۷ تریلیون مترمکعب از ذخایر گاز جهان در منطقه #اوراسیا قرار دارد، استراتژی دولت اردوغان غیرمنطقی به نظر نمی‌رسد.

مصرف گاز در ترکیه حدود ۴۴.۹ میلیارد مترمکعب در سال است که تقریبا ۹۹ درصد آن وارد می‌شود؛ به عبارت دقیق‌تر بهره‌برداری از میدان گازی ساکاریا تقریبا نیاز هفت سال این کشور به گاز را تأمین می‌کند اما اینکه بهره‌برداری از این میدان چه قدر بر واردات گاز ترکیه و در کل بازار انرژی تأثیر می‌گذارد فعلا نیاز به بررسی‌های بیشتری نیاز دارد.

حالا اگر تحلیل رسانه‌های ترکیه مثل آناتولی در این‌باره را درست فرض کنیم که استخراج گاز از این میدان، ترکیه را موقتا از واردات گاز بی‌نیاز می‌کند، آن زمان می‌توانیم پیش‌بینی کنیم که صرف هزینه واردات این انرژی در مسائل داخلی، تا چه اندازه می‌تواند استانبول را پیش اندازد. این در حالی است که ترکیه سالانه حدود ۴۱میلیارد دلار برای واردات انرژی و ۱۲ میلیارد دلار تنها برای واردات گاز هزینه می‌کند. به گفته دونمز، ارزش ذخایر گاز طبیعی فاز اول میدان ساکاریا نزدیک ۶۵ میلیارد دلار است.

کارشناسان ترک به صحبت‌های دونمز بسیار امیدوارند که «فاتح» در ادامه جستجوهای‌اش در نزدیکی ساکاریا میادین جدیدی کشف و بتواند این کشور را برای مدت بیشتری تأمین کند.
🌍کانال تخصصی روابط بین‌الملل
🔵 سلطان صاحب گاز می‌شود؟ (1) ✍🏻 عاطفه مرادی/ روزنامه‌نگار آیا کشف میدان گازی #ساکاریا، ترکیه را به قدرتی در حوزه انرژی تبدیل می‌کند؟ 🔶 جمعه گذشته رئیس‌جمهوری ترکیه از کشف میدان بزرگ گازی در #دریای_سیاه خبر داد؛ میدانی که تا امروز بزرگ‌ترین منبع گازی است…
🔵 سلطان صاحب گاز می‌شود؟ (2)

✍🏻 عاطفه مرادی/ روزنامه‌نگار

🔶 گاز چه نقشی در بازی قدرت در منطقه #خاومیانه و شمال #آفریقا دارد؟

ترکیه ۵۰سال پیش تلاشش را برای کشف انرژی در #دریای_سیاه آغاز کرد و اکنون از همیشه به قله هدفش نزدیکتر است. تونا۱ ساکاریا فعلا نمی‌تواند درمان کامل واردات گاز ترکیه باشد و قطعا #استانبول را به قدرتی در حوزه انرژی تبدیل نمی‌کند اما به طور قطع اهرم مناسبی در مذاکرات این کشور برای واردات انرژی خواهد بود.

اردوغان به صراحت اعلام کرده که «تا زمانی که ما به صادرکننده انرژی تبدیل نشویم، روند حفاری و اکتشاف ادامه خواهد داشت» و منظور اردوغان از ادامه حفاری تنها محدود به دریای سیاه نمی‌شود بلکه دریای مدیترانه را هم در برمی‌گیرد.

بر اساس آمار اداره تنظیم بازار انرژی ترکیه، واردات گاز این کشور در ۵ماه آغازین سال۲۰۲۰، با ۰.۶ درصد کاهش نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۰.۵میلیارد مترمکعب بوده است. در مقابل میزان صادرات گاز طبیعی این کشور طی ماه های ژانویه تا مارس با ۴۲درصد کاهش نسبت به سال گذشته به ۱۷۱میلیون مترمکعب رسیده است. مِی امسال، #آذربایجان با ۸۸۱ میلیون مترمکعب و اختصاص ۳۳درصد کل واردات گاز ترکیه، به بزرگترین تأمین کننده گاز طبیعی این کشور تبدیل شد. پس از آذربایجان، #قطر با ۵۲۰میلیون مترمکعب و #روسیه با ۳۴۰ میلیون مترمکعب در رتبه‌های بعدی قرار دارند. واردات گاز ترکیه از روسیه تنها در ماه می ۲۰۲۰ در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۶۲ درصد کاهش داشته است. از دل این آمارها می‌توان تحولات سیاسی و رویکرد سیاست خارجه ترکیه را تحلیل کرد.

🔷 اختلاف نظر با #روسیه و #ایران در #خاورمیانه به ویژه در #سوریه باعث شده تا #استانبول گاز مایع #قطر و #آمریکا را جایگزین گاز طبیعی این دو کشور کند. علاوه بر این همزمان با افزایش فعالیت ترکیه در #دریای_مدیترانه و تشدید تنش‌ها میان این کشور با #یونان و #قبرس، به ترانزیت گاز از ترکیه به شدت آسیب زده است. اینجا منظور از صادرات گاز محدود به گاز استخراجی در ترکیه نیست بلکه یعنی کشورها همزمان با افزایش تنش‌ها در مدیترانه ترجیح داده‌اند کشور دیگری را واسطه انتقال گاز قرار دهند.

🔶 استراتژی ترکیه در حوزه انرژی اما این کشور را در مقابل کشورهای متعددی قرار داده است. این تقابل که سال گذشته با فعالیت کشتی‌های حفاری بدون مجوز قانونی ترکیه در نزدیکی قبرس آغاز شد با لغو برخی کمک‌های مالی اتحادیه اروپا به استانبول ادامه یافت و جبهه ایتالیا-قبرس-فرانسه را مقابل ترکیه ایجاد کرد. این تنش‌ها بعدتر با توافق ترکیه و دولت وفاق ملی لیبی عمیق‌تر شد؛ توافقی که هدفش مسدود کردن خط لوله انتقال گازی است که #اسرائیل، یونان و قبرس برای ساخت آن توافق کرده بودند.

در حقیقت ترکیه برای به دست آوردن منابع جدید گازی در حال پرداخت هزینه سیاسی گزافی است و کشف ساکاریا از آن جهت که حرص را در دل سیاستمداران ترک مشتعل‌تر کرده است می‌تواند بسیار خطرناک باشد آن هم در شرایطی که هیچ نشانه‌ای از تمایل به مذاکره درباره آب‌های مورد مناقشه مدیترانه وجود ندارد.
🔴 خبرگزاری رویترز می‌گويد ویدئویی را در اختیار دارد که نشان می‌دهد روز جمعه ۲۵ مهر از نقطه‌ای در سواحل #دریای_سیاه که ارتش ترکیه قرار بود موشک‌های روسی اس-۴۰۰ را در آنجا مستقر کند یک موشک به آسمان شلیک شده است.

وزارت خارجه آمریکا در این مورد هشدار داد و گفت با صراحت به دولت ترکیه اعلام کرده که این موشک‌ها نباید عملیاتی شوند.

این ویدئو که در شهر ساحلی سینوپ فیلمبرداری شده خط باریکی از دود غليظ را در ارتفاع بسیار زیاد در آسمان منطقه نشان می‌دهد. دولت ترکیه طی روزهای اخیر و قبل از اين شلیک آزمایشی، محدودیت‌هایی برای تردد در آسمان و آب‌های منطقه اعمال کرد.
🌍کانال تخصصی روابط بین‌الملل
🔴 دیلی‌صباح به نقل از سفیر #اوکراین در #ترکیه: #کی‌یف از #آنکارا خواست تنگه #بسفر و #داردانل را به روی #روسیه ببندد
🔴 #ترکیه درخواست #اوکراین را رد کرد؛ تنگه‌های #دریای_سیاه به روی کشتی‌های روسی باز می‌مانند

مولود چاووش اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه به روزنامه حریت گفت: «بر اساس قوانین بین‌المللی، ترکیه باید عبور روسیه از تنگه‌های بسفر و داردانل به دریای سیاه را تضمین کند. اما ما همچنان مشغول بررسی وضعیت هستیم.»

🌍@InternationalRel
🌍🌎🌏 مؤسسه مطالعات استراتژیک: جهان به‌دلیل افزایش بی‌ثباتی و مخارج نظامی با دهه خطرناکی روبه‌روست

⬅️ مؤسسه بین‌المللی مطالعات استراتژیک در گزارش سالانه خود می‌گوید به‌دلیل افزایش هزینه‌های نظامی در واکنش به حمله #روسیه به #اوکراین، حمله #حماس به #اسرائیل و افزایش قدرت #چین در دریای جنوبی چین، جهان وارد دوره‌ای از تشدید بی‌ثباتی شده است.

🔻 این پژوهشکده مستقر در #لندن که در ۶۵سال گذشته ارزیابی سالانه خود را از وضعیت نظامی جهان منتشر کرده است در گزارش امسال خود افزایش تنش در قطب شمال، تداوم برنامه‌های هسته‌ای نظامی در #کره_شمالی و موجی از کودتا در منطقه ساحل در #آفریقا را از جمله سایر عوامل موثر در وخامت وضعیت امنیتی جهان می‌داند.

🔻 در بخشی از این گزارش گفته می‌شود: «از وضعیت نظامی‌امنیتی فعلی جهان چنین برمی‌آید که دهه خطرناکی در پیش رو است که ويژگی‌های آن کاربرد گستاخانه‌تر قدرت نظامی برای تحقق سیاست‌ها و از سوی دیگر تمایل کشورهای دموکراتیک برای همکاری نظامی قوی‌تر دو جانبه یا چند جانبه در واکنش به این وضعیت است.»

🔻 ارزیابی این پژوهشکده نشان می‌دهد که سال گذشته مجموع هزینه‌های نظامی در جهان با رشد ۹ درصدی به ۲.۲ تریلیون دلار رسید که عامل آن تهاجم نظامی روسیه به اوکراین و نگرانی از تحمیل اراده قدرت‌های نظامی نظیر چین و سایرین به کشورهای همسایه است.

🔴 درصد افزایش مخارج نظامی در میان اعضای #ناتو بیش از سایر کشورها بوده است.

این پژوهشکده می‌گوید از سال ۲۰۱۴ که #روسیه شبه‌جزیره #کریمه را به قلمرو خود ملحق کرد بودجه نظامی اعضای ناتو منهای آمریکا به‌طور متوسط ۳۲ درصد افزایش یافته است. در سال ۲۰۱۴ فقط دو عضو اروپایی ناتو حد نصاب تعیین‌شده از سوی این پیمان، دو درصد تولید ناخالص ملی، را به هزینه‌های دفاعی اختصاص می‌دادند ولی در سال گذشته هزینه دفاعی ۱۰ کشور اروپایی به این حد نصاب رسید.

🔻 یکی از یافته‌های گزارش این است که ارتش روسیه در طول تهاجم نظامی به اوکراین حدود سه هزار تانک رزمی و مهم خود را از دست داده است که تقریبا معادل کل تانک‌های عملیاتی است که ارتش روسیه قبل از شروع حمله در اختیار داشت.

⬅️ شواهد حاکی است که ارتش روسیه حدود دو هزار تانک قدیمی را که در انبارها بودند مرمت کرده و به خدمت گرفته است. در مقابل ارتش اوکراین از حامیان غربی این کشور مهمات و تسلیحات مورد نیاز برای دفاع در برابر روسیه را دریافت می‌کند.

🔻موسسه بین‌المللی مطالعات استراتژیک در بخش دیگری از گزارش خود می‌گوید: ارتش اوکراین به استفاده خلاقانه از تسلیحات غربی ادامه داده و با استفاده از تسلیحات ساخت داخل نظیر شناورهای بدون سرنشین توانسته است ناوگان روسیه در #دریای_سیاه را به عقب‌نشینی وادار کند.

🔻این گزارش می‌افزاید که تجارب جنگ اوکراین روی برنامه‌ریزی نظامی بسیاری از کشورها تأثیر گذاشته است و اکثر کشورها به این نتیجه رسیده‌اند که با افزایش تولید و انبار کردن اسلحه و مهمات باید خود را برای جنگ احتمالی طولانی آماده کنند.

🌍@InternationalRel