🌍کانال تخصصی روابط بین‌الملل
6.05K subscribers
10.8K photos
1.09K videos
514 files
12.5K links
نخستین کانال تخصصی روابط بین‌الملل
- معرفی کتاب و مقاله؛
- اطلاع‌رسانی برنامه‌های تخصصی و همایش‌ها؛
- تحلیل و تفسیر آخرین تحولات منطقه‌ای و جهانی؛
- ارائه‌ی تحلیل‌های مرتبط با تحولات روز.

مطالب مندرج، تنها «بازتاب» اخبار است
نه نظر گردانندگان کانال.
Download Telegram
(https://attach.fahares.com/TLIkMjja3vQ+3z2j7m1/4Q==)

✍🏻 از ناصر سعید تا جمال خاشوقچی

دکتر حمید احمدی

این روزها همه رسانه های جهان خبر ناپدید شدن جمال خاشوقچی روزنامه نگار مخالف #محمد_بن_سلمان شاهزاده و ولیعهد سعودی در کنسولگری این کشور در #استانبول و ربودن و یا قتل او را در صدر اخبار و گزارشهای خود قرار داده اند. با این همه تاکنون هیچیک از این رسانه به ماجرای مشابه ۴۰ سال پیش ربودن ناصر سعید فعال و روزنامه نگار و نویسنده مبارز و رادیکال سعودی توسط سفارت عربستان در #بیروت در دسامبر ۱۹۷۹ اشاره نکرده اند.

ناصر سعید کارمند شرکت نفت #آرامکو در #عربستان بود و از مدافعان حقوق کارگران،آزادی های سیاسی و مدنی و برابری حقوق شیعیان در عربستان بود. هنگامی که از نقشه نیروهای امنیتی آل سعود برای دستگیری و اعدام خود با خبر شد در اواخر دهه ۱۹۵۰ به خارج گریخت و با نوشته ها و سخنرانی های خود به افشای ماهیت نظام سعودی دست میزد. او چندین کتاب در باره عربستان و از جمله تاریخ آل سعود را نوشت. مدتی در #یمن در سالهای پس از ۱۹۶۲ و سپس در #قاهره در زمان حکومت #جمال_عبدالناصر رهبر مردمی مصر از طریق رادیو صوت العرب به مبارزات خود علیه آل سعود ادامه داد و به ایراد سخنرانی در محافل عربی و کنفرانس ها در کشورهای عرب و اروپا میپرداخت.

پس از مرگ جمال عبدالناصر در ۱۹۷۰ و دوستی #انور_سادات با رهبران سعودی، ناصر السعید در سایر پایتخت های عرب بویژه در بیروت فعالیت میکرد. اما در اواخر دسامبر ۱۹۷۹ در بیروت ناپدید شد و همسر او بر این باور بود که سفارت عربستان در بیروت به کمک برخی گروههای فلسطینی او را ربوده است. خبر ربودن او در رسانه های عرب و جهان بازتاب یافت و عربستان دست داشتن در ماجرا را تکذیب کرد. اما سه سال بعد مارک یونگ ،گارد محافظ #ملک_فهد پادشاه عربستان در گفتگو با یکی از روزنامه های امریکایی فاش کرد که ناصر السعید را به دستور مستقیم فهد پادشاه عربستان در بیروت ربوده و او را در ارتفاع بالا از هواپیما به بیرون پرت کرده اند.

جسد او هرگز پیدا نشد و به گفته یونگ احتمالا طعمه حیوانات خشکی و یا دریا در سواحل دور افتاده لبنان شده بود. گرچه ربودن و قتل ناصر سعید در ۱۹۷۹ برابر با ۱۳۵۸ خورشیدی با روشهای پیچیده صورت گرفت اما رسوایی ربودن جمال خاشوقچی بسیار آشکار صورت گرفته و مدارک لازم برای اثبات ناپدیدی او در کنسولگری عربستان در #استانبول و سفر همزمان ۱۵ نیروی عملیاتی سعودی به استانبول و ورود آنها به کنسولگری موجود است. این گونه اقدامات نشان از ناشی گری محمد بن سلمان ولیعهد جاه طلب عربستان دارد که کارهای او علیه ایران و دستهای او در پشت پرده سیاست های #ترامپ علیه منافع مردم #ایران و کیان ملی آنها آشکار گردیده است.


#جمال_خاشقجی
🇹🇷🇹🇷🇹🇷🇮🇱🇮🇱🇮🇱

🔴 اورشلیم‌پست: #ترکیه به‌شکل فزاینده‌ای در حال تبدیل شدن به تهدیدی برای #اسرائیل است

#اردوغان، جانشین #خمینی و #ناصر برای آزادسازی مسجدالاقصی

🔻 اظهارات ضد اسرائیلی مقامات ترکیه و همچنین تصمیم به تغییر وضعیت مسجد #ایاصوفیه از موزه به مسجد و محل برگزاری مراسم‌های اسلامی به تهدیدی علیه اسرائیل تبدیل شده است: «ملی‌گرایی افراطی حزب حاکم (عدالت و توسعه) هر چه بیشتر به تهدیدی برای #اسرائیل و ثبات منطقه‌ای تبدیل شده است.»

🔻 رئیس جمهور #رجب_طیب_اردوغان پس از اعلام ترکیه مبنی بر اینکه موزه هاگیا سوفیا را به مسجد تبدیل می کند ، گفت که آنکارا بعداً "الاقصی" را آزاد خواهد کرد. در ماه های اخیر ، وزارت امور مذهبی ترکیه و دیگر صداهای دولت بارها و بارها پیامی را منتشر کرده و ادعا می کنند که می خواهند "جامعه اسلامی" را علیه دولت اسرائیل متحد کنند.

🔻 وزارت امور دینی ترکیه و دیگر چهره‌های دولتی طی ماه‌های اخیر بارها این پیام را القا کرده‌اند که قصد متحد کردن جامعه اسلامی را علیه اسرائیل دارند.

🔻 بیانیه‌های ضد اسرائیلی در #ترکیه یادآور و نشانه‌ای از رویکرد ضد اسرائیلی ایران در منطقه است. «از نظر سران ایران و ترکیه، ظهور افراطی‌گرایی مذهبی در منطقه، نشانه‌ای برای بسیج کردن کل منطقه علیه اسرائیل است. این در حالی است که برای سال‌ها گفته می‌شد برخلاف ایران که تهدیدی برای #اسرائیل بود، #آنکارا و [ #تل‌آویو] روابط تاریخی داشتند. اما آن روابط بعد از جنگ ۲۰۰۹ غزه، به سمت وخامت تغییر کرد.»

🔻 «تهدیدات ترکیه علیه اسرائیل فقط کلامی نیست، بلکه ایدئولوژیک نیز بوده و بخشی از کارزار مذهبی فزاینده‌ای است که حمایت‌ها برای گروه‌هایی مثل حماس را از طریق اقداماتی مانند ارسال کشتی ماوی مرمره، گردهم می‌آورد. تلاش‌های [اسرائیل] برای مصالحه با ترکیه نیز شکست خورده و آنکارا، که اکنون سرمست نظامی‌گری است، می‌خواهد با توسل به زور چیزی را که می‌خواهد به دست بیاورد.»

🔻 ترکیه تهدیدی بزرگ علیه منطقه است. ترکیه با مصونیت از مجازات دائماً #سوریه و #عراق را بمباران می کند. «اکنون نیز مزدوران سوری و امکانات نیروهای دریایی و هوایی خود را به لیبی فرستاده است. در حالی که به نظر می رسد این کارزار دور از قدس است، در واقع ترکیه در تلاش است تا با تصرف سواحل مدیترانه، مانع خط لوله انتقال انرژی بین اسرائیل و یونان شود.»

🔻 ترکیه به بزرگترین زندان روزنامه نگاران جهان تبدیل شده و با حذف مخالفان داخلی برمامه های منطقه ای را دنبال می کند. دولت آمریکا با ترکیه همکاری می کند و همکاری ترکیه با حماس را نادیده می گیرد.

🔻 تجربه نشان دهنده آن است که یک قدرت افراطی کنترل نشده منطقه ای، سرانجام به فکر حمله به اسرائیل می افتد. #جمال_عبدالناصر در دهه ۵۰ میلادی و بعدها آیت‌الله‌های ایران این کار را کردند. اگر تجاوزات ترکیه به کشورهای همسایه‌اش و حملات لفظی‌اش علیه اسرائیل توسط جهان غرب نادیده گرفته شود، ممکن است در دراز مدت حمله ترکیه متوجه اسرائیل شود.
🔵 ریشه‌های تصمیم‌سازی #امارات نسبت به #اسراییل (2)

✍🏻 دکتر #محمود_سریع‌القلم

2️⃣ #عربستان سعودی(30%). به نظر می رسد شاهزاده محمد بن سلمان در نهایت، حدود سه تا چهار دهۀ آینده قدرت را در این کشور در دست داشته باشد. او دو چالش پیش روی خود دارد: اول، ایده ها و طرح های خود را برای آینده، در درونِ حاکمیتِ عربستان به اجماع برساند و دوم، با حصول این اجماعِ درون حاکمیتی، آن را در میان مردم عربستان به قرارداد اجتماعی تبدیل کند. امارات در مقام مقایسه، هم اجماع حاکمیتی دارد و هم آن را به قرارداد اجتماعی تبدیل کرده است. هرچند عربستان و امارات به لحاظ سیاسی هم سو هستند و تلقیات مشترکی میان شاهزاده های جوان و میان سال دو کشور از منطقه، نظام بین الملل و مبانی حکمرانی وجود دارد ولی ریاض ضرورتاً یک شریکِ جامع الاطرافِ تامین امنیتِ ملی امارات تلقی نمی شود. حتی شاید، اتحادِ سیاسی با عربستانِ سعودی منبعی برای بازدارندگی در تهدیداتِ محتمل به امارات متحده عربی به حساب نیاید. طبعاً اینکه کشورها چگونه چترِ امنیتی برای خود تعریف می کنند بر محاسبات و ذهن مخالفان خود اثر می گذارند. به عنوان مثال، چینی ها خیلی مراقب رفتارِ خود با هند هستند چون دهلی به صورت فزاینده ای به سوی روابط استراتژیک با آمریکا پیش می رود. امارات در عادی سازی با اسراییل به یک هدف دیگری در قالب قدرتِ قابل توجه اقتصادی، جغرافیایی، امنیتی و منطقه ای عربستان سعودی دست می یابد: فضاهای جدید تنفسِ سیاسی و انتخابهای بیشتر در نزاعهای منطقه ای. همانند ائتلاف های مبهم و پیچیدۀ قدرت­های اروپایی در قرون هجده و نوزده که تهدید را به تعویق می انداخت و ذهن ها را در حدس و گمان گیج می کرد، چرخشِ امارات به سوی اسراییل که از شش سال پیش مقدمات آن در حال فراهم سازی بود، تهدید کردن این کشور را سخت تر، پیچیده تر و با محاسباتی جدی تر روبرو می کند. عربستان شریکی استراتژیک در حوزه عربی و سیاسی باقی می ماند ولی در حوزه امنیتِ ملی، امارات هم اکنون شعاعِ تصمیم سازی خود را در دایره ای وسیع تردر سطح منطقه ای با ماهیتِ غیرعربی می گستراند.

3️⃣ #ایران(20%) . به نظر می رسد که در ذهنِ و ادراکِ اماراتی ها، ایران کشوری است که هر لحظه ممکن است در داخل یا خارج، راه و روش جدیدی را در پیش گیرد. اگر بازیگری به خصوص در حوزۀ امنیتی غیرقابل پیش بینی باشد و یا حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد غیر قابل پیش بینی باشد نمی توان به رفتار آن اطمینان داشت و یا با آن بنای مشارکت فراهم آورد. بنابراین، از دید امارات باید ساز و کارهایی طراحی کرد تا کمترین صدمه را دید. این شاخص در حوزۀ امنیت ملی به مراتب حیاتی تر می شود. این ذهنیت، امارات را به سمتِ اطمینان سازی در حوزۀ امنیت ملی خود پیش برد به طوری که: با توجه به بی­ ثباتی­ های خاورمیانه و تبعات نا مشخصِ تقابلِ ایران با آمریکا و اسراییل در اقصی نقاط منطقه که ممکن است سالها ادامه یابد، امارات خود را به اسراییل نزدیک و آمریکا نزدیک تر کرد تا با ذهنیتی که از رفتارشناسی ایران دارد سطحِ مصونیت خود را افزایش دهد و در عین حال، بر محاسبات ایران نسبت به خود و منطقه خلیج فارس اثر بگذارد.

جمع بندی: همه کشورها حوزۀ امنیت ملی دارند و نسبت به دهه های قبل، به مراتب بیشتر به آن توجه می کنند. ریشۀ اصلی تصمیم سازی امارات در عادی سازی با اسراییل دسترسی به اهرم های جدید در تامین امنیت ملی است. سالهاست که در عرصۀ IT و هوش مصنوعی، امارات با اسراییل همکاری می کند و قرار بود در Expo2020، سالن وسیعی به تکنولوژی های جدید اسراییل اختصاص داده شود که به خاطر کرونا به تعویق افتاد. با توجه به تجربیاتِ آمریکا در عراق و افغانستان، دکترین خاورمیانه ای واشنگتن نیز از حضورِ نظامی صرف به فعالیت های سایبری، هوش مصنوعی، لیزر، پهپاد، شبکه های اجتماعی و دیپلماسی عمومی سوق پیدا کرده است. تقابل و رویارویی از تانک و جنگنده به کیفیتِ عملیاتیِ هوشِ مصنوعی انتقال یافته است. امارات می خواهد به طور ساختاری وشبکه ای به این پارادایم جدیدِ تامین امنیت ملی بپیوندد.

شاهزاده های جوان و میان سال از پان عربیسم #جمال_عبدالناصر، وحدت عربی و دیگر ایسم ها فاصله گرفته اند و بیشتر به فکر کشور خودشان و آیندۀ اقتصادی آن هستند. از این زاویه، با نسل های گذشته و پدران خود تفاوت هایِ جدی استنباطی دارند. رهیافت های جدید سیاست خارجی و امنیت ملی این کشورها تحتِ تاثیرِ تلقیات سیاست مداران آن ها ازشرایط میان مدتِ منطقه، غرب، آمریکا، چالش های سیاسی/اقتصادیِ نظامِ بین الملل، تعریفِ جدیدِ قدرتِ ملی و شبکه سازی های جهانی است.