Forwarded from ترجمه ادب و فرهنگ عربی مسعود باب الحوائجی
☝️شرحی از ماجرای ترجمه عربی این ☝️چندشعر فارسی در مجله ملک فیصل سعودی 👇👇
Forwarded from ترجمه ادب و فرهنگ عربی مسعود باب الحوائجی
کانال رسمی گنجور
☝️شرحی از ماجرای ترجمه عربی این ☝️چندشعر فارسی در مجله ملک فیصل سعودی 👇👇
☝️
👇👇
#برای_زخم_جنوب
و #سوگ_بندرعباس:
روزهای سوگ ایران است گرچه ما فصلهایی پیاپی از سوگوارهها را ورق زدهایم.
من بشخصه، هیچگاه سوگواری را مرثیهخوان نشدهام اما سوگهای عظیم را با شعر و طنین دمام کلماتم التیام دادهام.
شعر برای من وزن و قافیه نیست؛
شعر از دید من: «هر آنچیزی است که آن حیرتِ بکر و عتیق آدمی را إحیا كند و نِشتری بکشد بر رگههای پرسش تلخ آدمی از حضور سوگمندانهاش در این صحنهی پوچ دهر»
در ساعات سوگ، سرِ مطلب جدی نوشتنم نیست!
برای همین امروز «مجلهی ملک فیصل» را تورقی میکردم که در سعودی چاپ میشود، چشمم خورد به شاعر جوان و با استعداد ایرانی«مهدی اشرفی» که سرودههای فارسیاش را در این مجلهی مهم در ریاض به عربی برگرداندهاند.
تصویر پیوست بالا بخشی از اشعار ترجمه شده به عربی این شاعر است که تصمیم گرفتم برای تخفیف این لحظات سوگ، چندتا از آنها را با شما به اشتراک بگذارم:
مثلاً آنجا که میگوید:
[الطریق کان ثملاً..]
راه
مست بود
هرچه میرفتیم
مارا به جای دیگری میبرد...
یا آنجا که شاعر غم اصیل خودش را در چند واژه مختصر اینگونه میپزد که:
تو را تیرباران کردند
تنها
لباس هایت به من رسید
حالا سال هاست
که از سوراخ های روی پیراهنت
به دنیا نگاه می کنم!
یا این ترجمه عربیاش:
((حكاية رجل سرق جميع ساعات العالم حتى لا تشيخ حبيبتُه))
یعنی:
کمی فکرکن
به ماجرای مردی
که تمام ساعتهای دنیا را دزدید
تا معشوقهاش
پیر نشود...
یا: [لمن ارسل رجلیه بالبرید..]
یعنی:
مردی که پا نداشت
پاهایش را برای که پُست کرده بود؟
مردی که دست ندارد
چگونه تو را در آغوش بکشد؟
و
مردی که قلبش مصنوعی است
چگونه میتواند تو را دوست بدارد؟
مردی که به قول خودش:
((انا مصاب حروب لم أخضها))
یعنی مجروح جنگهای نکرده است!؟
- مگر ما در جنگ به سر میبردیم که یکدفعه باید تبار تیرهی دود و جنازه از گلوی بندرعباسمان، چون دیوی دژم تنوره بکشد!؟-
آری ما در جنگی به سر میبریم که همین شاعر به تصویرش میکشد که گفتم:
در آغوشم راه برو
و موهایت را
در باد پریشان کن
این پرچمهای سیاه را
که سالها بعد
صلح، سفیدشان خواهد کرد...
حالا شما تصور کن که چرا و چگونه مخاطب معاصر عرب در افسون جادویی این کلمات و تصاویر زخمی شاعرش شناور میشود و در دسترس و در معرض خوانشِ شهروند خود قرارش میدهد!؟
چیزی که ناسیونالیزم عربهراس پارسی هنوز نمیخواهد بدان تن دهد که ما همگی زخم خوردهی یک تیغ و کینِ دیرینه در هر دو سوی این مرزهاییم.
هر دومان قرنها در زندانهایی به سر بردهایم که تنها وقتی باران بلا میآید میلههای این زندان را میبینیم.
••سوگ و درد از تن میهن کم باد
#بندرعباس و جنوب سرفراز دوباره قامت ستبرشان افراخته باد.
👇👇
#برای_زخم_جنوب
و #سوگ_بندرعباس:
روزهای سوگ ایران است گرچه ما فصلهایی پیاپی از سوگوارهها را ورق زدهایم.
من بشخصه، هیچگاه سوگواری را مرثیهخوان نشدهام اما سوگهای عظیم را با شعر و طنین دمام کلماتم التیام دادهام.
شعر برای من وزن و قافیه نیست؛
شعر از دید من: «هر آنچیزی است که آن حیرتِ بکر و عتیق آدمی را إحیا كند و نِشتری بکشد بر رگههای پرسش تلخ آدمی از حضور سوگمندانهاش در این صحنهی پوچ دهر»
در ساعات سوگ، سرِ مطلب جدی نوشتنم نیست!
برای همین امروز «مجلهی ملک فیصل» را تورقی میکردم که در سعودی چاپ میشود، چشمم خورد به شاعر جوان و با استعداد ایرانی«مهدی اشرفی» که سرودههای فارسیاش را در این مجلهی مهم در ریاض به عربی برگرداندهاند.
تصویر پیوست بالا بخشی از اشعار ترجمه شده به عربی این شاعر است که تصمیم گرفتم برای تخفیف این لحظات سوگ، چندتا از آنها را با شما به اشتراک بگذارم:
مثلاً آنجا که میگوید:
[الطریق کان ثملاً..]
راه
مست بود
هرچه میرفتیم
مارا به جای دیگری میبرد...
یا آنجا که شاعر غم اصیل خودش را در چند واژه مختصر اینگونه میپزد که:
تو را تیرباران کردند
تنها
لباس هایت به من رسید
حالا سال هاست
که از سوراخ های روی پیراهنت
به دنیا نگاه می کنم!
یا این ترجمه عربیاش:
((حكاية رجل سرق جميع ساعات العالم حتى لا تشيخ حبيبتُه))
یعنی:
کمی فکرکن
به ماجرای مردی
که تمام ساعتهای دنیا را دزدید
تا معشوقهاش
پیر نشود...
یا: [لمن ارسل رجلیه بالبرید..]
یعنی:
مردی که پا نداشت
پاهایش را برای که پُست کرده بود؟
مردی که دست ندارد
چگونه تو را در آغوش بکشد؟
و
مردی که قلبش مصنوعی است
چگونه میتواند تو را دوست بدارد؟
مردی که به قول خودش:
((انا مصاب حروب لم أخضها))
یعنی مجروح جنگهای نکرده است!؟
- مگر ما در جنگ به سر میبردیم که یکدفعه باید تبار تیرهی دود و جنازه از گلوی بندرعباسمان، چون دیوی دژم تنوره بکشد!؟-
آری ما در جنگی به سر میبریم که همین شاعر به تصویرش میکشد که گفتم:
در آغوشم راه برو
و موهایت را
در باد پریشان کن
این پرچمهای سیاه را
که سالها بعد
صلح، سفیدشان خواهد کرد...
حالا شما تصور کن که چرا و چگونه مخاطب معاصر عرب در افسون جادویی این کلمات و تصاویر زخمی شاعرش شناور میشود و در دسترس و در معرض خوانشِ شهروند خود قرارش میدهد!؟
چیزی که ناسیونالیزم عربهراس پارسی هنوز نمیخواهد بدان تن دهد که ما همگی زخم خوردهی یک تیغ و کینِ دیرینه در هر دو سوی این مرزهاییم.
هر دومان قرنها در زندانهایی به سر بردهایم که تنها وقتی باران بلا میآید میلههای این زندان را میبینیم.
••سوگ و درد از تن میهن کم باد
#بندرعباس و جنوب سرفراز دوباره قامت ستبرشان افراخته باد.
پیش از این از ایرانشان -حماسهسرای اواخر قرن پنجم و اوایل قرن ششم- کتاب کوشنامه را در گنجور در دسترس گذاشته بودیم. اینک به همت آقای سید محمد امین حسینی (با همیاری آقای محمد امین عبادی حیدر) کتاب بهمننامهٔ او در گنجور در دسترس قرار گرفته است.
اطلاعات بیشتر:
https://blog.ganjoor.net/1404/02/09/bahmanname/
اطلاعات بیشتر:
https://blog.ganjoor.net/1404/02/09/bahmanname/
Forwarded from ستیغ
شب دکتر قاسم غنی
و رونمایی از دیوان حافظ بر پایه نسخه خطی سال ۸۰۱ به تصحیح سهیل قاسمی
هشتصد و سی و یکمین شب از شبهای بخارا به برگزاری یادبود زندهیاد قاسم غنی (۱۲۷۲ ـ ۱۳۳۱) اختصاص یافتهاست.
در این نشست، همچنین از کتاب دیوان حافظ بر اساس نسخۀ اقدم سنۀ ۸۰۱ که به پیرایش و نگارش سهیل قاسمی توسط انتشارات بلم منتشر شده، رونمایی خواهد شد.
سخنرانی:
اصغر دادبه
صادق سجّادی
سعید کافی انارکی
سهیل قاسمی
داوود ملکزاده
علی دهباشی
و پخش پیام تصویری فریدون مجلسی
این نشست در
ساعت پنج عصر روز سه شنبه ۱۶ اردیبهشتماه ۱۴۰۴
در
میدان بهارستان، خیابان دانشسرا، خیابان شریعتمدار رفیع، باغ موزۀ نگارستان، تالار دکتر روحالامینی
برگزار خواهد شد.
مسیریابی:
Google Map | بلد | نشان | Waze
البته که برای بزرگداشتِ دکتر قاسم غنی، این مردِ بزرگِ دانش و فرهنگ گِردِ هم خواهیم آمد؛ و باعثِ افتخارِ من بود که بزرگواران مرا نیز به مهر نواختند و در این میانه مجالی نیز برای معرفی و رونمایی کتاب این دوستدارِ کوچکِ شعر و ادبیات و فرهنگِ ایران فراهم آمد.
سرفراز خواهم بود شما نازنینان و سرورانِ ارجمند را در این نشست ببینم.
سهیل قاسمی
@Setiq
و رونمایی از دیوان حافظ بر پایه نسخه خطی سال ۸۰۱ به تصحیح سهیل قاسمی
هشتصد و سی و یکمین شب از شبهای بخارا به برگزاری یادبود زندهیاد قاسم غنی (۱۲۷۲ ـ ۱۳۳۱) اختصاص یافتهاست.
در این نشست، همچنین از کتاب دیوان حافظ بر اساس نسخۀ اقدم سنۀ ۸۰۱ که به پیرایش و نگارش سهیل قاسمی توسط انتشارات بلم منتشر شده، رونمایی خواهد شد.
سخنرانی:
اصغر دادبه
صادق سجّادی
سعید کافی انارکی
سهیل قاسمی
داوود ملکزاده
علی دهباشی
و پخش پیام تصویری فریدون مجلسی
این نشست در
ساعت پنج عصر روز سه شنبه ۱۶ اردیبهشتماه ۱۴۰۴
در
میدان بهارستان، خیابان دانشسرا، خیابان شریعتمدار رفیع، باغ موزۀ نگارستان، تالار دکتر روحالامینی
برگزار خواهد شد.
مسیریابی:
Google Map | بلد | نشان | Waze
البته که برای بزرگداشتِ دکتر قاسم غنی، این مردِ بزرگِ دانش و فرهنگ گِردِ هم خواهیم آمد؛ و باعثِ افتخارِ من بود که بزرگواران مرا نیز به مهر نواختند و در این میانه مجالی نیز برای معرفی و رونمایی کتاب این دوستدارِ کوچکِ شعر و ادبیات و فرهنگِ ایران فراهم آمد.
سرفراز خواهم بود شما نازنینان و سرورانِ ارجمند را در این نشست ببینم.
سهیل قاسمی
@Setiq
قصیدهٔ ابن حسام خوسفی در منقبت امام رضا(ع) به مناسبت میلاد آن حضرت و به همت جناب آقای مصطفی علیزاده در گنجور در دسترس قرار گرفت:
https://ganjoor.net/ebnehesam/ghaside/sh1
https://ganjoor.net/ebnehesam/ghaside/sh1
Forwarded from شعر، فرهنگ و ادبیات
📚معرّفی کتاب
📗نام کتاب: رباعیات خیام و خیامانههای پارسی (بخش اول)
◾️نویسنده: سیدعلی میرافضلی
◾️نوبت چاپ: اول
◾️محل چاپ: تهران
◾️ناشر: سخن
◾️سال چاپ: ۱۳۹۹
◾️تعداد صفحات: ۵۴۲
◾️معرفیکننده: محسن احمدوندی
بدونشک بهترین پژوهشی که در سالهای اخیر دربارۀ خیام انجام شده است، کتاب «رباعیات خیام و خیامانههای پارسی» از سیدعلی میرافضلی است. خواندن این کتاب از دو جنبه حائز اهمیت است: یکی اطلاعات مستند و مستدلی که دربارۀ خیام و رباعیاتش در آن گرد آمده و دیگر به کارگیری روش علمی برای شناخت رباعیات اصیل این شاعر پرآوازۀ ایرانی؛ بنابراین خواندن این کتاب نهتنها برای کسانی که دل در گروِ عشق خیام دارند مفید است، بلکه برای کسانی هم که در قلمرو ادبیات فارسی پژوهش میکنند، یک کلاس درس تمامعیار برای آموختن شیوۀ دقیقِ پژوهشِ علمی است.
غیاثالدین ابوالفتح عمر بن ابراهیم خیامی نیشابوری مشهور به خیام (۴۳۹ ـ ۵۲۶ هـ. ق.) در فلسفه، ریاضی و نجوم از سرآمدان روزگار خود بوده است. آنچه پس از نهصد سال از او به ما رسیده است، ده رسالۀ کوتاه علمی به زبان عربی، حدود چهل بیت عربی و حدود هفتاد رباعی فارسی است. رسالۀ نوروزنامه و صدها رباعی دیگر هم به خیام نسبت دادهاند که در نسبت آنها هنوز هم چونوچراست.
شهرت عالمگیر خیام با ترجمۀ ادوارد فیتزجرالد از رباعیات او آغاز شد. ترجمهای که نخستین ویراست آن در سال ۱۸۵۹ م. به زبان انگلیسی منتشر شد و همین امر نام خیام را بر سر زبانها انداخت و توجه غیرِایرانیان از شرق و غرب عالم را به این شاعر ایرانی جلب کرد. نخستین پژوهشگری که به تحقیق در زمینۀ خیام و شناخت رباعیات اصیل او از رباعیات منسوب به او گام برداشت، والنتین ژوکوفسکی، ایرانشناس روس، بود که با نوشتن مقالهای در سال ۱۸۷۹ م. راه را برای پژوهشگران بعدی باز کرد و این پژوهشها تا به امروز هم ادامه داشته است و کارنامۀ خیامپژوهی قدمتی صدوسیساله یافته و بسیار پُربرگوبار شده است.
میرافضلی در پیشگفتار کتابش اعلام میکند که در سال ۱۳۷۲ با نوشتن مقالهای تحت عنوان «رباعیات خیام در شش جُنگ کهن فارسی» به جَرگۀ خیامپژوهان پیوسته است. از او تا به امروز دو کتاب مهم دربارۀ خیام منتشر شده است، یکی «رباعیات خیام در منابع کهن» است که در سال ۱۳۸۲ منتشر شده و دیگری «رباعیات خیام و خیامانههای پارسی» است که در سال ۱۳۹۹ به چاپ رسیده است و تقریباً ماحصل سی سال پژوهش او در زمینۀ زندگی و اشعار خیام است.
کتاب «رباعیات خیام و خیامانههای پارسی» دو بخش اصلی دارد. بخش نخست آن دربارۀ خیام و رباعیات اصیل اوست و بخش دوم دربارۀ رباعیات خیامانه است، یعنی رباعیاتی که در طول تاریخ ادبیات فارسی به نام خیام بر سر زبانها افتادهاند و متأثر از گفتمان خیامی بودهاند، اما در اصل از شاعرانی دیگر هستند و خیام آنها را نسروده است.
میرافضلی در بخش اول کتاب، این مسئله را مطرح میکند که هر چه از زمان خیام به پیش میآییم بر میزان رباعیات منسوب به او افزوده شده است. او اعلام میکند بر اساس منابع موجود، تا حدود یک قرن بعد از خیام هیچ اثری به زبان فارسی نداریم که حتی یک رباعی از خیام در آن نقل شده باشد و اولین آثاری که از خیام و رباعیاتش سخنی به میان آوردهاند، ازجمله «رسالۀ التنبیه» فخر رازی، «مرصادالعباد» نجم دایه، «الاقطابالقطبیه» عبدالقادر اهری و «تاریخ جهانگشا»ی عطاملک جوینی، تقریباً یک قرن با خیام فاصله دارند. اگرچه ما تقریباً تا یکصد سال بعد از مرگ خیام، هیچ شعری از او در منابع فارسی نداریم، اما در گلچینی از اشعار عربی به نام «طرائفالطرف» که بارع هروی بغدادی در زمان حیات خیام گردآوری کرده، هفت بیت شعر عربی از او آمده است.
میرافضلی برای شناخت رباعیات اصیل خیام سه اصل را با هم به کار بسته است:
۱. اصل اول شناسایی و ارزیابی منابع کهنی است که رباعیات خیام در آنها آمده است و تواتر و تکرار این رباعیات در این منابع. منظور میرافضلی از منابع کهن منابعی است که از اوایل قرن ششم تا اوایل قرن نهم (از سال ۶۰۶ تا ۸۱۴ هـ. ق.) شعری از خیام در آنها آمده است. او این منابع را به دو دسته تقسیم کرده است: منابع اصلی (۳۲ منبع) و منابع کمکی (۳۵ منبع). منظور میرافضلی از منابع اصلی متونی هستند که یک یا چند رباعی از خیام در آنها نقل شده است و صریحاً ذکر شده که این اشعار از خیام است و منظور از منابع کمکی متونی هستند که شعری از خیام در آنها آمده، اما به نام خیام در ذیل آن اشاره نشده است. در مجموعِ این منابع، ۱۹۷ رباعی آمده که با حذف رباعیهای تکراری، مجموعاً ۱۵۶ رباعی باقی میماند؛ یعنی در طول سیصد سال در منابع مختلف ۱۵۶ رباعی به اسم خیام داریم.در صد سال اول فقط ۴ رباعی، در صد سال دوم ۹۵ رباعی و در صد سال سوم ۵۷ رباعی به نام این شاعر در این منابع ثبت شده است.
📗شعر، فرهنگ و ادبیات
@mohsenahmadvandi
📗نام کتاب: رباعیات خیام و خیامانههای پارسی (بخش اول)
◾️نویسنده: سیدعلی میرافضلی
◾️نوبت چاپ: اول
◾️محل چاپ: تهران
◾️ناشر: سخن
◾️سال چاپ: ۱۳۹۹
◾️تعداد صفحات: ۵۴۲
◾️معرفیکننده: محسن احمدوندی
بدونشک بهترین پژوهشی که در سالهای اخیر دربارۀ خیام انجام شده است، کتاب «رباعیات خیام و خیامانههای پارسی» از سیدعلی میرافضلی است. خواندن این کتاب از دو جنبه حائز اهمیت است: یکی اطلاعات مستند و مستدلی که دربارۀ خیام و رباعیاتش در آن گرد آمده و دیگر به کارگیری روش علمی برای شناخت رباعیات اصیل این شاعر پرآوازۀ ایرانی؛ بنابراین خواندن این کتاب نهتنها برای کسانی که دل در گروِ عشق خیام دارند مفید است، بلکه برای کسانی هم که در قلمرو ادبیات فارسی پژوهش میکنند، یک کلاس درس تمامعیار برای آموختن شیوۀ دقیقِ پژوهشِ علمی است.
غیاثالدین ابوالفتح عمر بن ابراهیم خیامی نیشابوری مشهور به خیام (۴۳۹ ـ ۵۲۶ هـ. ق.) در فلسفه، ریاضی و نجوم از سرآمدان روزگار خود بوده است. آنچه پس از نهصد سال از او به ما رسیده است، ده رسالۀ کوتاه علمی به زبان عربی، حدود چهل بیت عربی و حدود هفتاد رباعی فارسی است. رسالۀ نوروزنامه و صدها رباعی دیگر هم به خیام نسبت دادهاند که در نسبت آنها هنوز هم چونوچراست.
شهرت عالمگیر خیام با ترجمۀ ادوارد فیتزجرالد از رباعیات او آغاز شد. ترجمهای که نخستین ویراست آن در سال ۱۸۵۹ م. به زبان انگلیسی منتشر شد و همین امر نام خیام را بر سر زبانها انداخت و توجه غیرِایرانیان از شرق و غرب عالم را به این شاعر ایرانی جلب کرد. نخستین پژوهشگری که به تحقیق در زمینۀ خیام و شناخت رباعیات اصیل او از رباعیات منسوب به او گام برداشت، والنتین ژوکوفسکی، ایرانشناس روس، بود که با نوشتن مقالهای در سال ۱۸۷۹ م. راه را برای پژوهشگران بعدی باز کرد و این پژوهشها تا به امروز هم ادامه داشته است و کارنامۀ خیامپژوهی قدمتی صدوسیساله یافته و بسیار پُربرگوبار شده است.
میرافضلی در پیشگفتار کتابش اعلام میکند که در سال ۱۳۷۲ با نوشتن مقالهای تحت عنوان «رباعیات خیام در شش جُنگ کهن فارسی» به جَرگۀ خیامپژوهان پیوسته است. از او تا به امروز دو کتاب مهم دربارۀ خیام منتشر شده است، یکی «رباعیات خیام در منابع کهن» است که در سال ۱۳۸۲ منتشر شده و دیگری «رباعیات خیام و خیامانههای پارسی» است که در سال ۱۳۹۹ به چاپ رسیده است و تقریباً ماحصل سی سال پژوهش او در زمینۀ زندگی و اشعار خیام است.
کتاب «رباعیات خیام و خیامانههای پارسی» دو بخش اصلی دارد. بخش نخست آن دربارۀ خیام و رباعیات اصیل اوست و بخش دوم دربارۀ رباعیات خیامانه است، یعنی رباعیاتی که در طول تاریخ ادبیات فارسی به نام خیام بر سر زبانها افتادهاند و متأثر از گفتمان خیامی بودهاند، اما در اصل از شاعرانی دیگر هستند و خیام آنها را نسروده است.
میرافضلی در بخش اول کتاب، این مسئله را مطرح میکند که هر چه از زمان خیام به پیش میآییم بر میزان رباعیات منسوب به او افزوده شده است. او اعلام میکند بر اساس منابع موجود، تا حدود یک قرن بعد از خیام هیچ اثری به زبان فارسی نداریم که حتی یک رباعی از خیام در آن نقل شده باشد و اولین آثاری که از خیام و رباعیاتش سخنی به میان آوردهاند، ازجمله «رسالۀ التنبیه» فخر رازی، «مرصادالعباد» نجم دایه، «الاقطابالقطبیه» عبدالقادر اهری و «تاریخ جهانگشا»ی عطاملک جوینی، تقریباً یک قرن با خیام فاصله دارند. اگرچه ما تقریباً تا یکصد سال بعد از مرگ خیام، هیچ شعری از او در منابع فارسی نداریم، اما در گلچینی از اشعار عربی به نام «طرائفالطرف» که بارع هروی بغدادی در زمان حیات خیام گردآوری کرده، هفت بیت شعر عربی از او آمده است.
میرافضلی برای شناخت رباعیات اصیل خیام سه اصل را با هم به کار بسته است:
۱. اصل اول شناسایی و ارزیابی منابع کهنی است که رباعیات خیام در آنها آمده است و تواتر و تکرار این رباعیات در این منابع. منظور میرافضلی از منابع کهن منابعی است که از اوایل قرن ششم تا اوایل قرن نهم (از سال ۶۰۶ تا ۸۱۴ هـ. ق.) شعری از خیام در آنها آمده است. او این منابع را به دو دسته تقسیم کرده است: منابع اصلی (۳۲ منبع) و منابع کمکی (۳۵ منبع). منظور میرافضلی از منابع اصلی متونی هستند که یک یا چند رباعی از خیام در آنها نقل شده است و صریحاً ذکر شده که این اشعار از خیام است و منظور از منابع کمکی متونی هستند که شعری از خیام در آنها آمده، اما به نام خیام در ذیل آن اشاره نشده است. در مجموعِ این منابع، ۱۹۷ رباعی آمده که با حذف رباعیهای تکراری، مجموعاً ۱۵۶ رباعی باقی میماند؛ یعنی در طول سیصد سال در منابع مختلف ۱۵۶ رباعی به اسم خیام داریم.در صد سال اول فقط ۴ رباعی، در صد سال دوم ۹۵ رباعی و در صد سال سوم ۵۷ رباعی به نام این شاعر در این منابع ثبت شده است.
📗شعر، فرهنگ و ادبیات
@mohsenahmadvandi
Forwarded from شعر، فرهنگ و ادبیات
📚معرّفی کتاب
📗نام کتاب: رباعیات خیام و خیامانههای پارسی (بخش دوم)
◾️نویسنده: سیدعلی میرافضلی
◾️نوبت چاپ: اول
◾️محل چاپ: تهران
◾️ناشر: سخن
◾️سال چاپ: ۱۳۹۹
◾️تعداد صفحات: ۵۴۲
◾️معرفیکننده: محسن احمدوندی
۲. اصل دوم پالایش رباعیات خیام از دیگران و تعیین تکلیفِ رباعیات سرگردان است؛ منظور از رباعیات سرگردان رباعیاتی است که به چند نفر منسوباند. میرافضلی کوشیده است رباعیاتی را که طبق اسناد متقن متعلّق به دیگران است از رباعیات خیام جدا کند و کنار بگذارد و تنها آنهایی را باقی بگذارد که مدعی ندارند.
۳. اصل سوم اتکا به سبک قافیهبندی است. میرافضلی معتقد است که تقریباً ۸۶ تا ۹۳ درصد رباعیات شاعران همعصرِ خیام چهارقافیهایاند. او این سخن را با بررسی آماری رباعیات دیوان نُه شاعر از شاعران قرن پنجم و اوایل قرن ششم و سخن کسانی چون خواجه نصیرالدین طوسی و جمالالدین قَرشی که به چهارقافیهای بودن رباعی در این عصر اشاره کردهاند میزند. بر این اساس او نتیجه میگیرد که رباعیات خیام نیز ناگزیر باید از این ویژگی سبکی برخوردار باشند و رباعیهای سه قافیهای اغلب از دایرۀ رباعیات اصیل خیام بیرون میمانند.
بر اساس این سه اصل، میرافضلی از ۱۵۶ رباعیای که در منابع کهن آمده است، ۲۰ رباعی را رباعیات اصیل برشمرده که هر سه اصل در آنها رعایت شده است (من یازده مورد از این رباعیات اصیل را خواندهام و دوست ارجمندم، آقای شهروز کبیری، پالایش و صداگذاری کردهاند، این رباعیات را از اینجا میتوانید بشنوید). ۴۹ رباعی را رباعیات محتمل به شمار آورده که دو اصل از اصول سهگانه را دارند (مجموعِ این ۶۹ رباعی را در تارنمای گنجور میتوانید ببینید و بخوانید)؛ و ۵۱ رباعی را مشکوک و مردود به شمار آورده است که فقط یک اصل از اصول سهگانه را دارند. از ۳۶ رباعی باقیمانده نیز، ۲۶ رباعی متعلّق به شاعران دیگر است و در دواوین آنها آمده است و ۱۰ رباعی هم با منظومۀ فکری خیام نمیخواند و به این طریق کنار گذاشته شدهاند.
میرافضلی بر اساس رباعیات بیستگانۀ خیام به چند نکتۀ مهم دربارۀ شعر او اشاره کرده است. او بر این باور است که «کوزه و کارگاه کوزهگری» و «راه و جاده و رفتن و آمدن» دو استعارۀ مفهومی و بنیادین رباعیات خیام است. خیام در رباعیاتش از پرسش بسیار بهره میبرد، البته پرسشی که از پیش پاسخ آن را میداند. قافیه در شاعر او ساده است و از ردیف بهندرت بهره میبرد. شگرد برجسته کردن مصراعِ چهارمِ رباعی که از اوایل قرن ششم به بعد به شگردی دلچسب در رباعیسرایی بدل میشود، در رباعیات او جایی ندارد و مصراع چهار رباعیاتش برجستگی خاصی ندارد. زبان رباعیات خیام ساده است و به شعر سبک خراسانی و سنتهای شعری این دوره گرایش دارد. خیام بهندرت از هنرسازهها و آرایههای ادبی استفاده میکند. رباعیاتش اغلب چهارقافیهایاند. هستۀ مرکزی گفتمان رباعیات او حیرت و تردید، پرسش و پرخاش، عصیان و اعتراض، رنج اجتنابناپذیر زندگی و اغتنام فرصتها و شادخواری است.
میرافضلی میگوید درحالیکه تعداد رباعیات خیام از زمان مرگ او تا اوایل قرن نهم یعنی در طول سیصد سال فقط ۱۵۶ رباعی است، در این قرن و فقط طی چند دهه به ۵۵۰ رباعی میرسد. در همین قرن است ـ یعنی ۳۳۰ سال پس از مرگ خیام ـ که کار تدوین مجموعه رباعیاتی به نام خیام آغاز میشود. قدیمیترین مجموعه رباعیات خیام «نسخۀ کتابخانه بادلیان آکسفورد» است که محمود پیربوداقی آن را در سال ۸۶۵ هـ. ق. جمعآوری کرده، مجموعۀ بعدی «طربخانۀ» یاراحمد بن حسین رشیدی در سال ۸۶۷ هـ. ق. است و به همین ترتیب بر میزان مجموعهها و تعداد رباعیاتی که در هر مجموعه از خیام نقل شده، روزبهروز افزوده میشود. میرافضلی برای این مجموعهها در سنجش رباعیات اصیل خیام اعتباری قائل نیست و دلایلی برای این سخن خود برمیشمرد، ازجمله اینکه حجم وسیعی از رباعیاتی که در این مجموعهها به خیام نسبت داده شده، از دیگران است. دوم اینکه رباعیات این مجموعهها با رباعیاتی که در منابع کهن آمدهاند همپوشانی چندانی ندارند. سوم اینکه خود این مجموعهها نیز با هم اختلافات بسیاری دارند و همین امر استناد به آنها را برای شناخت سره از ناسره دشوار کرده است. بر این اساس او برای شناخت رباعیات اصیل خیام به مجموعههای عصر تیموری استناد نکرده است و اما اذعان کرده خیامی که ما در این سالها شناختهایم، متأسفانه خیامی بوده که مجموعههای عصر تیموری برای ما برساختهاند و با خیام اصیلِ قرن پنجم و ششم بسیار فاصله دارد.
بخش دوم کتاب میرافضلی به خیامانههای پارسی اختصاص دارد. میرافضلی در این بخش تعدادی از رباعیهای قرن پنجم تا هفتم را که به اسم خیام معروف شدهاند و از او نیستند، با استناد به متون چاپی و نُسَخ خطی به صاحبان اصلی آنها برگردانده است.
(۱۴۰۴/۲/۲۸)
📗شعر، فرهنگ و ادبیات
@mohsenahmadvandi
http://yun.ir/qegp1c
📗نام کتاب: رباعیات خیام و خیامانههای پارسی (بخش دوم)
◾️نویسنده: سیدعلی میرافضلی
◾️نوبت چاپ: اول
◾️محل چاپ: تهران
◾️ناشر: سخن
◾️سال چاپ: ۱۳۹۹
◾️تعداد صفحات: ۵۴۲
◾️معرفیکننده: محسن احمدوندی
۲. اصل دوم پالایش رباعیات خیام از دیگران و تعیین تکلیفِ رباعیات سرگردان است؛ منظور از رباعیات سرگردان رباعیاتی است که به چند نفر منسوباند. میرافضلی کوشیده است رباعیاتی را که طبق اسناد متقن متعلّق به دیگران است از رباعیات خیام جدا کند و کنار بگذارد و تنها آنهایی را باقی بگذارد که مدعی ندارند.
۳. اصل سوم اتکا به سبک قافیهبندی است. میرافضلی معتقد است که تقریباً ۸۶ تا ۹۳ درصد رباعیات شاعران همعصرِ خیام چهارقافیهایاند. او این سخن را با بررسی آماری رباعیات دیوان نُه شاعر از شاعران قرن پنجم و اوایل قرن ششم و سخن کسانی چون خواجه نصیرالدین طوسی و جمالالدین قَرشی که به چهارقافیهای بودن رباعی در این عصر اشاره کردهاند میزند. بر این اساس او نتیجه میگیرد که رباعیات خیام نیز ناگزیر باید از این ویژگی سبکی برخوردار باشند و رباعیهای سه قافیهای اغلب از دایرۀ رباعیات اصیل خیام بیرون میمانند.
بر اساس این سه اصل، میرافضلی از ۱۵۶ رباعیای که در منابع کهن آمده است، ۲۰ رباعی را رباعیات اصیل برشمرده که هر سه اصل در آنها رعایت شده است (من یازده مورد از این رباعیات اصیل را خواندهام و دوست ارجمندم، آقای شهروز کبیری، پالایش و صداگذاری کردهاند، این رباعیات را از اینجا میتوانید بشنوید). ۴۹ رباعی را رباعیات محتمل به شمار آورده که دو اصل از اصول سهگانه را دارند (مجموعِ این ۶۹ رباعی را در تارنمای گنجور میتوانید ببینید و بخوانید)؛ و ۵۱ رباعی را مشکوک و مردود به شمار آورده است که فقط یک اصل از اصول سهگانه را دارند. از ۳۶ رباعی باقیمانده نیز، ۲۶ رباعی متعلّق به شاعران دیگر است و در دواوین آنها آمده است و ۱۰ رباعی هم با منظومۀ فکری خیام نمیخواند و به این طریق کنار گذاشته شدهاند.
میرافضلی بر اساس رباعیات بیستگانۀ خیام به چند نکتۀ مهم دربارۀ شعر او اشاره کرده است. او بر این باور است که «کوزه و کارگاه کوزهگری» و «راه و جاده و رفتن و آمدن» دو استعارۀ مفهومی و بنیادین رباعیات خیام است. خیام در رباعیاتش از پرسش بسیار بهره میبرد، البته پرسشی که از پیش پاسخ آن را میداند. قافیه در شاعر او ساده است و از ردیف بهندرت بهره میبرد. شگرد برجسته کردن مصراعِ چهارمِ رباعی که از اوایل قرن ششم به بعد به شگردی دلچسب در رباعیسرایی بدل میشود، در رباعیات او جایی ندارد و مصراع چهار رباعیاتش برجستگی خاصی ندارد. زبان رباعیات خیام ساده است و به شعر سبک خراسانی و سنتهای شعری این دوره گرایش دارد. خیام بهندرت از هنرسازهها و آرایههای ادبی استفاده میکند. رباعیاتش اغلب چهارقافیهایاند. هستۀ مرکزی گفتمان رباعیات او حیرت و تردید، پرسش و پرخاش، عصیان و اعتراض، رنج اجتنابناپذیر زندگی و اغتنام فرصتها و شادخواری است.
میرافضلی میگوید درحالیکه تعداد رباعیات خیام از زمان مرگ او تا اوایل قرن نهم یعنی در طول سیصد سال فقط ۱۵۶ رباعی است، در این قرن و فقط طی چند دهه به ۵۵۰ رباعی میرسد. در همین قرن است ـ یعنی ۳۳۰ سال پس از مرگ خیام ـ که کار تدوین مجموعه رباعیاتی به نام خیام آغاز میشود. قدیمیترین مجموعه رباعیات خیام «نسخۀ کتابخانه بادلیان آکسفورد» است که محمود پیربوداقی آن را در سال ۸۶۵ هـ. ق. جمعآوری کرده، مجموعۀ بعدی «طربخانۀ» یاراحمد بن حسین رشیدی در سال ۸۶۷ هـ. ق. است و به همین ترتیب بر میزان مجموعهها و تعداد رباعیاتی که در هر مجموعه از خیام نقل شده، روزبهروز افزوده میشود. میرافضلی برای این مجموعهها در سنجش رباعیات اصیل خیام اعتباری قائل نیست و دلایلی برای این سخن خود برمیشمرد، ازجمله اینکه حجم وسیعی از رباعیاتی که در این مجموعهها به خیام نسبت داده شده، از دیگران است. دوم اینکه رباعیات این مجموعهها با رباعیاتی که در منابع کهن آمدهاند همپوشانی چندانی ندارند. سوم اینکه خود این مجموعهها نیز با هم اختلافات بسیاری دارند و همین امر استناد به آنها را برای شناخت سره از ناسره دشوار کرده است. بر این اساس او برای شناخت رباعیات اصیل خیام به مجموعههای عصر تیموری استناد نکرده است و اما اذعان کرده خیامی که ما در این سالها شناختهایم، متأسفانه خیامی بوده که مجموعههای عصر تیموری برای ما برساختهاند و با خیام اصیلِ قرن پنجم و ششم بسیار فاصله دارد.
بخش دوم کتاب میرافضلی به خیامانههای پارسی اختصاص دارد. میرافضلی در این بخش تعدادی از رباعیهای قرن پنجم تا هفتم را که به اسم خیام معروف شدهاند و از او نیستند، با استناد به متون چاپی و نُسَخ خطی به صاحبان اصلی آنها برگردانده است.
(۱۴۰۴/۲/۲۸)
📗شعر، فرهنگ و ادبیات
@mohsenahmadvandi
http://yun.ir/qegp1c
Forwarded from شعر با صدای شاعر
امروز روز بزرگداشت خیام نیشابوری است و به همین مناسبت میخواهیم اشارهای داشته باشیم به کار ارزشمند استاد سیدعلی میرافضلی که عمری درباره خیام تحقیق و مطالعه کردهاند.
استاد میرافضلی با تحقیق و باریکبینی خود، در نهایت از میان ۱۵۶ رباعیای که در منابع کهن آمده، ۲۰ رباعی را رباعیات اصیل برشمرده است.
ما از میان این ۲۰ رباعی ۱۱ مورد را انتخاب کردهایم که با صدای رسای دکتر محسن احمدوندی دکلمه شده و به حضور شما تقدیم میگردد.
ضمنا برای شرح بیشتر درباره اصول تصحیح و پالایش ارزشمند استاد سیدعلی میرافضلی، این مقاله را در کانال دکتر محسن احمدوندی ببینید.
استاد میرافضلی با تحقیق و باریکبینی خود، در نهایت از میان ۱۵۶ رباعیای که در منابع کهن آمده، ۲۰ رباعی را رباعیات اصیل برشمرده است.
ما از میان این ۲۰ رباعی ۱۱ مورد را انتخاب کردهایم که با صدای رسای دکتر محسن احمدوندی دکلمه شده و به حضور شما تقدیم میگردد.
ضمنا برای شرح بیشتر درباره اصول تصحیح و پالایش ارزشمند استاد سیدعلی میرافضلی، این مقاله را در کانال دکتر محسن احمدوندی ببینید.
Forwarded from شعر با صدای شاعر
▨ شعر: یازده ترانه از خیام
▨ شاعر: خیام نیشابوری
▨ به تصحیح: استاد سیدعلی میرافضلی
▨ با صدای: دکتر محسن احمدوندی
─────♬ ─────
▨ شاعر: خیام نیشابوری
▨ به تصحیح: استاد سیدعلی میرافضلی
▨ با صدای: دکتر محسن احمدوندی
─────♬ ─────
11 Tarane Az Khayyam
Khayyam Neyshabouri | @Schahrouzk
▨ شعر: یازده ترانه از خیام
▨ شاعر: خیام نیشابوری
▨ به تصحیح: استاد سیدعلی میرافضلی
▨ با صدای: دکتر محسن احمدوندی
♬ پالایش و تنظیم: شهروز
دیدن متن کامل شعر
─────♬ ─────
شعر با صدای شاعر | @schahrouzk
▨ شاعر: خیام نیشابوری
▨ به تصحیح: استاد سیدعلی میرافضلی
▨ با صدای: دکتر محسن احمدوندی
♬ پالایش و تنظیم: شهروز
دیدن متن کامل شعر
─────♬ ─────
شعر با صدای شاعر | @schahrouzk
اثر روز خیام (دیروز) بر بازدیدهای گنجور،
پربازدیدترین رباعی خیام طی دیروز:
https://ganjoor.net/khayyam/robaee/sh116
اطلاعات بیشتر:
https://kntr.ir/1/ganjoor.net
پربازدیدترین رباعی خیام طی دیروز:
https://ganjoor.net/khayyam/robaee/sh116
اطلاعات بیشتر:
https://kntr.ir/1/ganjoor.net
Forwarded from ستیغ
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
دیوان حافظ
بر پایهی نسخهی خطیِ سالِ ۸۰۱
پیرایش و نگارش
سهیل قاسمی
انتشارات بلم
ISBN: 978-622-91949-6-6
گزارشی از مراسم رونمایی کتاب با حضور دکتر اصغر دادبه، دکتر صادق سجادی، دکتر سعید کافی انارکی و علی دهباشی
و پیغام تصویری فریدون فرحاندوز
گفتههایی در بارهی ویژگیهای کتاب از زبان مولف
کتاب در وبسایت ستیغ و مراکز پخش انتشارات بلم و فروشگاه اینترنتی ایرانکتاب در دسترس است.
سفارش کتاب و دریافت از راه پست:
https://setiq.com/product/hafez-801/
برای مدرسهها، نهادهای آموزشی و فرهنگی، شرکتها و کسانی که بخواهند این کتاب را هدیه دهند، امکان سفارشیسازی کتاب هست:
* افزودنِ نماد و پیغامِ شما به برگهی نخستِ کتاب
* طرّاحیِ اختصاصیِ روکشِ جلدِ کتاب برای شما
* ارسال از طرفِ شما بهشکلِ هدیه
برای اینگونه سفارش، با
+982122449404
تماس بگیرید.
برای سفارش و تهیه کتاب در استرالیا به این شناسه و در کانادا به این شناسه در تلگرام پیغام دهید.
از دوستان گرامی خواهش میکنم راهنماییهای خود را از من دریغ نکنید. اگر کمکی در پخش کتاب میتوانید، با من در میان بگذارید.
با احترام
سهیل قاسمی
@Setiq
Aparat | YouTube
بر پایهی نسخهی خطیِ سالِ ۸۰۱
پیرایش و نگارش
سهیل قاسمی
انتشارات بلم
ISBN: 978-622-91949-6-6
گزارشی از مراسم رونمایی کتاب با حضور دکتر اصغر دادبه، دکتر صادق سجادی، دکتر سعید کافی انارکی و علی دهباشی
و پیغام تصویری فریدون فرحاندوز
گفتههایی در بارهی ویژگیهای کتاب از زبان مولف
کتاب در وبسایت ستیغ و مراکز پخش انتشارات بلم و فروشگاه اینترنتی ایرانکتاب در دسترس است.
سفارش کتاب و دریافت از راه پست:
https://setiq.com/product/hafez-801/
برای مدرسهها، نهادهای آموزشی و فرهنگی، شرکتها و کسانی که بخواهند این کتاب را هدیه دهند، امکان سفارشیسازی کتاب هست:
* افزودنِ نماد و پیغامِ شما به برگهی نخستِ کتاب
* طرّاحیِ اختصاصیِ روکشِ جلدِ کتاب برای شما
* ارسال از طرفِ شما بهشکلِ هدیه
برای اینگونه سفارش، با
+982122449404
تماس بگیرید.
برای سفارش و تهیه کتاب در استرالیا به این شناسه و در کانادا به این شناسه در تلگرام پیغام دهید.
از دوستان گرامی خواهش میکنم راهنماییهای خود را از من دریغ نکنید. اگر کمکی در پخش کتاب میتوانید، با من در میان بگذارید.
با احترام
سهیل قاسمی
@Setiq
Aparat | YouTube
پربازدیدترین شعرهای هر بخش در گنجور،
توضیحات بیشتر را اینجا بخوانید:
https://blog.ganjoor.net/1404/03/01/top-visits/
توضیحات بیشتر را اینجا بخوانید:
https://blog.ganjoor.net/1404/03/01/top-visits/
Audio
«روشنفکران نامرئی: آنسوی قبرستان»
فایل صوتی سخنرانی در مدرسه بیدار
مهدی سلیمانیه
دوم خرداد ۱۴۰۴
مدت زمان: ۳۰ دقیقه
#صوتی|#سخنرانی|#کانونهای_مستقل_اجتماعی|#نهادهای_مستقل_فرهنگی|#بیت_هوزای_اهواز|#گنجور|#گروه_هنری_حقیقت_آبادان|#گتابفروشی_امام_مشهد
فایل صوتی سخنرانی در مدرسه بیدار
مهدی سلیمانیه
دوم خرداد ۱۴۰۴
مدت زمان: ۳۰ دقیقه
#صوتی|#سخنرانی|#کانونهای_مستقل_اجتماعی|#نهادهای_مستقل_فرهنگی|#بیت_هوزای_اهواز|#گنجور|#گروه_هنری_حقیقت_آبادان|#گتابفروشی_امام_مشهد
کانال رسمی گنجور
«روشنفکران نامرئی: آنسوی قبرستان» فایل صوتی سخنرانی در مدرسه بیدار مهدی سلیمانیه دوم خرداد ۱۴۰۴ مدت زمان: ۳۰ دقیقه #صوتی|#سخنرانی|#کانونهای_مستقل_اجتماعی|#نهادهای_مستقل_فرهنگی|#بیت_هوزای_اهواز|#گنجور|#گروه_هنری_حقیقت_آبادان|#گتابفروشی_امام_مشهد
13:55
لطف و صحبتهای دکتر سلیمانیه عزیز نویسنده کتاب گنجور قدرت بینهایت کوچکها در مورد گنجور
https://t.me/raahiane/1512
لطف و صحبتهای دکتر سلیمانیه عزیز نویسنده کتاب گنجور قدرت بینهایت کوچکها در مورد گنجور
https://t.me/raahiane/1512
کانال رسمی گنجور
پربازدیدترین شعرهای هر بخش در گنجور، توضیحات بیشتر را اینجا بخوانید: https://blog.ganjoor.net/1404/03/01/top-visits/
روند هفتروزهٔ بازدید یک شعر خاص:
اضافه بر شعرهای پربازدید هر بخش آمار دیگری از بازدیدهای بازدیدکنندگان گنجور در آن در دسترس قرار گرفته است و آن روند بازدید هفتروزهٔ اخیر یک شعر است. میتوانید ببینید روند بازدیدهای یک شعر در طول هفت روز گذشته چگونه بوده است.
https://blog.ganjoor.net/1404/03/04/7daysvisits/
اضافه بر شعرهای پربازدید هر بخش آمار دیگری از بازدیدهای بازدیدکنندگان گنجور در آن در دسترس قرار گرفته است و آن روند بازدید هفتروزهٔ اخیر یک شعر است. میتوانید ببینید روند بازدیدهای یک شعر در طول هفت روز گذشته چگونه بوده است.
https://blog.ganjoor.net/1404/03/04/7daysvisits/
Forwarded from جریانـ
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
▫️گفتوگو با حمیدرضا محمدی، بنیانگذار #گنجور دربارۀ داستان شکلگیری و تکامل این وبگاه.
گنجور گونهای خویشکاری فرهنگی است که بیصدا، اما پیوسته و پراثر، طی سالها به ثبت، ترویج و تحلیل #ادب_پارسی پرداخته و اکنون به بخشی از حافظه جمعی ایرانیان و فارسیزبانان تبدیل شده است؛ مصداق:
#تو_یکی_نهی_هزاری_تو_چراغ_خود_برافروز
◀️ دیدن نسخه کامل این گفتوگو
⬅️ وبگاه گنجور
@Jaryaann
گنجور گونهای خویشکاری فرهنگی است که بیصدا، اما پیوسته و پراثر، طی سالها به ثبت، ترویج و تحلیل #ادب_پارسی پرداخته و اکنون به بخشی از حافظه جمعی ایرانیان و فارسیزبانان تبدیل شده است؛ مصداق:
#تو_یکی_نهی_هزاری_تو_چراغ_خود_برافروز
◀️ دیدن نسخه کامل این گفتوگو
⬅️ وبگاه گنجور
@Jaryaann