🎥 ادعای کشف مجسمه کوروش در اعماق خلیج فارس!

🔹ویدیویی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده که ادعا می‌کند یک زن غواص ایرانی، مجسمه تاریخی کوروش را در اعماق خلیج فارس کشف کرده است.

🔹این مجسمه، «مرد پارسی» نام دارد و با کوروش و هخامنشیان ارتباطی ندارد و باستانی هم نیست.

🔹مجسمه را فردی به نام سعید صادق‌الوعد در سال ۱۳۹۲ ساخته و به سفارش محیط زیست جزیره کیش، با هدف گسترش زیستگاه مرجانی در عمق هفت متری آب‌های ساحلی جزیره نصب شده است.

🔹عکس‌ها و ویدیوهای مختلفی از این مجسمه زیر آب در سال‌های اخیر منتشر شده است.

🔹ویدیوهای کوتاه درستی‌سنجی را در کانال یوتیوب فکت‌نامه ببینید:
https://www.youtube.com/@FactNameh/shorts

👈 مقاله مرتبط را در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

❌ ویدیوی جعلی حمله نهنگ قاتل به مربی خود جسیکا رادکلیف

🔹ویدیویی که این روزها در شبکه‌های اجتماعی با عنوان حمله نهنگ قاتل به مربی خود منتشر می‌شود، جعلی و ساخته هوش مصنوعی است.

🔹هیچ نشانه‌ای از چنین اتفاقی در رسانه‌ها وجود ندارد و حتی برعکس، بسیاری از سایت‌های درستی‌سنجی و رسانه‌ها درباره جعلی بودن آن، مطالبی منتشر کرده‌اند.

🔹جدا از جزئیاتی که غیرواقعی بودن ویدیو را به وضوح نشان می‌دهد، اساسا شخصی به نام جسیکا رادکلیف به عنوان مربی نهنگ‌های قاتل، وجود خارجی ندارد.

🔹بر این اساس فکت‌نامه به این ادعای پربازدید شبکه‌های اجتماعی نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

❌ ادعای نادرست درباره صادرات بی‌وقفه برق ایران به افغانستان

🔹در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی شایعه شده که همزمان با قطعی برق در ایران، صادرات برق به افغانستان بی‌وقفه ادامه دارد.

🔹منبع این شایعه، اظهارات یکی از اعضای اتاق مشترک ایران و افغانستان است و اینطور گفته که از همکاران خود در افغانستان شنیده که هیچ مشکلی از جهت قطعی برق ندارند.

🔹گزارش‌های زیادی وجود دارد که نشان می‌دهد طی هفته‌های گذشته صادرات برق ایران به افغانستان دچار اختلال شدید شده و برق بنا به گفته‌های مقام‌های محلی قطع شده است.

🔹بر اساس گزارش رسانه‌های افغانستان مانند هشت صبح، در اواخر تیر امسال ساعات قطع برق در هرات به بیش از ۲۰ ساعت در روز رسیده است.

🔹آمارِ به‌روزی از صادرات برق ایران به افغانستان و سایر کشورها در دست نیست، اما طبق آمارهای رسمی، همزمان با تشدید بحران برق در ایران، میزان کلی صادرات نیز کاهش قابل ملاحظه‌ای پیدا کرده است.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعا نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

✍️ گوزن‌های ذبح‌شده اربعین در عراق، گوزن زرد ایرانی نیستند

🔹همزمان با برگزاری مراسم اربعین، ویدیوهای مختلفی با محتوای «ذبح آهو» و «ذبح گوزن» منتشر می‌شود. برخی ادعا می‌کنند محل ذبح این گوزن‌ها ایران (خوزستان) است و برخی می‌گویند این گوزن‌ها، از نژاد گوزن زرد ایرانی‌اند.

🔹این ویدیو مربوط به ذبح گوزن در مراسم اربعین است، اما در ایران ثبت نشده و مکان آن، حسینیه ام‌البنین در عراق و در جاده کربلا - نجف در مسیر پیاده‌روی اربعین است.

🔹حیوانات ذبح‌شده نیز گوزن زرد ایرانی نیستند. طبق اطلاعیه اداره کل حفاظت محیط زیست خوزستان و همچنین ویدیوهای دیگری از محل نگهداری گوزن‌ها در قفس، این گوزن‌ها پرورشی هستند و با گونه در خطر انقراض گوزن زرد ایرانی که تنها در مناطق حفاظت‌شده در ایران نگهداری می‌شوند، ارتباطی ندارند.

🔹کارشناسان حیات وحش نیز با بررسی مشخصات گوزن‌هایی که در ویدیو دیده می‌شوند، تایید کرده‌اند که این گوزن‌ زرد ایرانی نیست و گوزن پرورشی اروپایی است.

🔹گوزن‌های زرد ایرانی و اروپایی دو گونه جداگانه با تفاوت‌های ظاهری هستند. گوزن زرد ایرانی جثه بزرگ‌تری دارد، شاخ‌ها و الگوی خال‌هایش با نوع اروپایی فرق دارد، رنگ بدنش معمولاً تیره‌تر است و لکه سیاه کفل در آن وجود ندارد یا بسیار کم‌رنگ است.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

❌ چند ادعای نادرست درباره قرارداد رضاشاه و آتاتورک و ربط آن به «زنگزور»

🔹در شبکه‌های اجتماعی، مطبوعات و رسانه‌ها ادعا شده که در آنچه «مهار استراتژیک ایران» در گذرگاه زنگزور گفته می‌شود، رضاشاه سهیم بوده است؛ به‌خاطر زمین‌هایی که به ترکیه بخشید یا معاوضه کرد.

🔹این ادعاها نادرست است و نقشه‌هایی که رسانه‌هایی مانند همشهری، فارس و باشگاه خبرنگاران از منطقه معاوضه‌شده منتشر کرده‌اند، نادرست است و ربطی به قرارداد ایران و ترکیه ندارد.

🔹آرارات جزو خاک ایران نبوده و از زمان شاه‌صفی صفوی، تحت کنترل عثمانی بوده است. سرچشمه رود ارس نیز صدها کیلومتر در عمق خاک ترکیه، در منطقه ارزروم است.

🔹مناطق مورد بحث در قراردادهای سال ۱۳۱۰ و عهدنامه‌های قبلی (گلستان، ترکمانچای، قصر شیرین، قارص) ارتباطی با دالان زنگزور و مسیر ترانزیتی جدید ندارد.

🔹مرزهای شمال غرب ایران از قرن ۱۹ و پس از شکست‌های ایران در برابر روسیه و عثمانی شکل گرفته و در دهه ۱۹۳۰ با توافقات رضاشاه و آتاتورک تثبیت شده‌اند؛ این توافقات در چارچوب «کنوانسیون تهران ۱۹۳۲» و مورد تایید جامعه ملل بودند.

🔹رضاشاه بخش‌هایی از آرارات شرقی و ارتفاعات پیرامون رود ارس به مساحت ۲۰۰ کیلومتر مربع را به ترکیه واگذار کرد و در مقابل، منطقه قطور (خوی) در شمال غرب ایران (مرز رازی) و بخش‌هایی از چالدران به مساحت ۲۳۰ کیلومتر مربع را به خاک کشور ضمیمه کرد.

🔹واژه «بخشیدن» که محمدحسین راجی به‌کار برده در معنای حقوقی و دیپلماتیک این توافق، درست نیست. این تغییر مرزی، بخشی از یک تبادل سرزمینی دوجانبه بوده است، نه یک واگذاری یک‌جانبه.

🔹سرچشمه اصلی ارس همیشه در خاک ترکیه (ارتفاعات بینگول نزدیک ارزروم) بوده و هرگز تحت حاکمیت ایران نبوده است. حوضه آبریز ارس ۱۰۲ هزار کیلومتر مربع است که حدود ۲۰ درصد آن در خاک ایران قرار دارد.

🔹در قرارداد ۱۹۳۲ فقط حدود ۲۰۰ کیلومتر مربع زمین معاوضه شد که بخشی از آنها هم در حوزه آبریز ارس قرار دارد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

❌ ویدیوی قدیمی با ادعای خروج کارکنان روسی از بوشهر در روزهای اخیر

🔹برخی حساب‌های کاربری در شبکه‌های اجتماعی ویدیویی را با این ادعا منتشر کرده‌اند که مربوط به این روزها و خروج کارکنان روسی نیروگاه اتمی بوشهر از ایران است. آنها این ویدیو را نشانه آغاز مجدد جنگ می‌دانند.

🔹هرچند گزارش‌هایی از کاهش تعداد کارکنان روسی این نیروگاه بعد از آغاز جنگ منتشر شده اما این ویدیو مربوط به روز ششم از جنگ ۱۲ روزه است و ارتباطی با این روزها ندارد.

🔹شبکه اسپوتنیک ارمنستان در آن زمان این ویدیو را منتشر کرد و توضیح داد که وضعیت گذرگاه مرزی «مگری» در جنوب ارمنستان و مرز با ایران را در شب ۲۸ خرداد نشان می‌دهد که شهروندان روسیه با اتوبوس به ایروان منتقل شدند.

🔹بر اساس گزارش اسپوتنیک در آن زمان در مجموع ۵۵۰ نفر از طریق ارمنستان و آذربایجان از ایران خارج شدند. با این حال، رئیس سازمان انرژی هسته‌ای روسیه در ۳۰ خرداد ۱۴۰۴ اعلام کرده بود که وضعیت در نیروگاه بوشهر «عادی» است و برخی از ۶۰۰ نیروی روسی حاضر در آنجا تخلیه شده‌اند، اما هسته اصلی کارکنان (حدود ۲۰۰ تا ۲۵۰ نفر) باقی مانده‌اند و اسرائیل برای تضمین امنیت آنان به روسیه اطمینان داده است.

🔹از آن زمان تا کنون خبر جدیدی درباره جابجایی احتمالی این کارکنان منتشر نشده است.

🔹بنابراین فکت‌نامه به ادعای جدید بودن این ویدیو نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

❌ جا زدن عکس سفر قدیمی احمدی‌نژاد به لبنان با عنوان استقبال از لاریجانی

🔹همزمان با سفر علی لاریجانی به لبنان، برخی از حساب‌های کاربری در شبکه‌های اجتماعی فارسی و عربی، عکسی را با عنوان «استقبال بی‌نظیر مردم لبنان از لاریجانی» منتشر کرده‌اند.

🔹این عکس، قدیمی و مربوط به سفر سال ۱۳۸۹ محمود احمدی‌نژاد به لبنان است.

🔹بنابراین عکس ادعایی ارتباطی با سفر اخیر لاریجانی ندارد و از فکت‌نامه نشان «شاخ‌دار» می‌گیرد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

🎙 گوزن‌ها

🔹در قسمت ۲۳۰ پادکست هفتگی فکت‌نامه ابتدا درباره توافق اخیر ارمنستان و جمهوری آذربایجان با میانجی‌گری آمریکا و ماجرای کریدور زنگزور و ادعاها درباره آن صحبت کرده‌ایم.

🔹ادعاهایی درباره صادرات برق ایران به افغانستان، استفاده از پنل‌های خورشیدی در آلمان و روشی عجیب برای کاهش مصرف برق، از جمله موضوعات مرتبط با بی‌برقی‌های این روزهای ایران است.

🔹ادعای ممنوعیت نامگذاری کوروش و شرایط مادران برای نامگذاری و دریافت شناسنامه نوزادان، دو سوژه مرتبط با یکدیگر هستند که در این قسمت به آنها پرداخته‌ایم.

🔹استفاده از نیش و زهر زنبور در درمان سرطان، ادعایی تکرار شونده در شبکه‌های اجتماعی است که فکت‌چک آن را در این قسمت مرور کردیم.

🔹همزمان با مراسم اربعین در ایران و عراق، تصاویری با ادعای ذبح آهو و گوزن در این مراسم مطرح شده بود که درباره آن توضیح داده‌ایم.

🔹ویدیویی با ادعای کشف یک کفش تاریخی و خاص در لرستان، ادعای کشف مجسمه باستانی کوروش در اعماق خلیج فارس و داستان منتسب به زوج آمریکایی که ۲۵ سال در اقیانوس زندگی کرده‌اند، از جمله سوژه‌های پربازدید شبکه‌های اجتماعی در روزهای اخیر بود که در این قسمت به آنها پرداخته‌ایم.

📣 هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

🌐 @Factnameh

✈️ نیم‌قرن با پاسپورت ایرانی؛ از سفر بدون ویزا تا فهرست سیاه

🔹در روزهای اخیر بار دیگر مساله اعتبار پاسپورت ایرانی به موضوعی داغ در شبکه‌های اجتماعی تبدیل شد. در نیم‌قرن گذشته، جایگاه پاسپورت ایران در جهان تغییرات چشمگیری داشته است.

🔹در دهه ۱۳۵۰، پاسپورت ایران «اعتبار عملی» بالایی داشت؛ ایرانی‌ها بدون ویزا به بریتانیا می‌رفتند، پرواز مستقیم به لندن و نیویورک برقرار بود و بیشتر سفرها کوتاه‌مدت، تجاری، گردشگری یا تحصیلی بودند.

🔹طبق آمار ۱۹۷۹، حدود ۱۱۷ هزار ایرانی به بریتانیا برای اقامت زیر ۱۲ ماه وارد شدند و بیش از ۵۱ هزار دانشجو در آمریکا تحصیل می‌کردند.

🔹سال ۱۴۰۴، پاسپورت ایران در شاخص هنلی رتبه ۹۰ از ۹۸ و در شاخص آرتون رتبه ۹۰ از ۱۰۱ را دارد؛ تنها ۱۳ تا ۱۶ کشور وضعیت بدتری دارند.

🔹دسترسی بدون ویزا یا ویزای بدو ورود به حدود ۴۲ مقصد محدود است؛ عمدتاً کشورهای همسایه و چند مقصد پراکنده در آفریقا و آسیا.

🔹نیم قرن پیش، ایران به ترکیب «مقاصد توسعه‌یافته و اقامت‌های بلند» دسترسی داشت و امروز تمرکز بر معافیت‌های منطقه‌ای و اقامت‌های کوتاه‌مدت است.

🔹کیفیت مقصدها افت کرده و اتصال هوایی مستقیم به مراکز اقتصادی جهان جای خود را به مسیرهای ترانزیتی داده است.

🔹در گذشته، الگوی غالب «سفر، نه مهاجرت» بود. امروز محدودیت‌های حقوقی و سیاسی، دامنه و تکرار سفر را کاهش داده است.

🔹رتبه پایین پاسپورت ایران بیشتر به دلیل سیاست‌های ویزای سخت‌گیرانه کشورهای توسعه‌یافته و انزوای سیاسی-اقتصادی است، نه فقط تعداد مقاصد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

❌ مقایسه نادرست بحران آب در ایران و اسرائیل

🔹در واکنش به سخنرانی اخیر بنیامین نتانیاهو درباره بحران آب در ایران، برخی مدعی شدند که «بحران آب در اسرائیل شدیدتر از ایران است.»

🔹استناد بعضی از این افراد، به شاخص تنش آبی (نسبت برداشت آب به منابع تجدیدپذیر) است که در اسرائیل بیش از ایران است.

🔹این برداشتی نادرست از شاخص تنش آبی است. بله شاخص تنش آبی در اسرائیل بیشتر از ایران است، ولی این به معنی بحرانی بودن اوضاع در اسرائیل نیست.

🔹اسرائیل حدود نیمی از مورد نیاز خود برای مصارف کشاورزی، خانگی، صنعتی و صادرات به اردن و فلسطین را از طریق بازیافت و نمک‌زدایی تامین می‌کند. در ایران اما، کل آب مصرفی، از منابع تجدیدپذیر برداشت می‌شود که به صورت نامتوازن در جغرافیای پراکنده هستند.

🔹هیچ گزارشی از کمبود آب برای مصارف خانگی، صنعتی یا کشاورزی در اسرائیل منتشر نشده، در برخی گزارش‌ها به خشکسالی و تغییرات اقلیمی در این کشور اشاره شده، اما این ارتباطی با بحران تامین آب ندارد.

🔹با این اوصاف فکت‌نامه به این ادعا که «بحران آب در اسرائیل شدیدتر از ایران است» نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

🎙 گوزن‌ها

🔹در قسمت ۲۳۰ پادکست هفتگی فکت‌نامه ابتدا درباره توافق اخیر ارمنستان و جمهوری آذربایجان با میانجی‌گری آمریکا و ماجرای کریدور زنگزور و ادعاها درباره آن صحبت کرده‌ایم.

🔹ادعاهایی درباره صادرات برق ایران به افغانستان، استفاده از پنل‌های خورشیدی در آلمان و روشی عجیب برای کاهش مصرف برق، از جمله موضوعات مرتبط با بی‌برقی‌های این روزهای ایران است.

🔹ادعای ممنوعیت نامگذاری کوروش و شرایط مادران برای نامگذاری و دریافت شناسنامه نوزادان، دو سوژه مرتبط با یکدیگر هستند که در این قسمت به آنها پرداخته‌ایم.

🔹استفاده از نیش و زهر زنبور در درمان سرطان، ادعایی تکرار شونده در شبکه‌های اجتماعی است که فکت‌چک آن را در این قسمت مرور کردیم.

🔹همزمان با مراسم اربعین در ایران و عراق، تصاویری با ادعای ذبح آهو و گوزن در این مراسم مطرح شده بود که درباره آن توضیح داده‌ایم.

🔹ویدیویی با ادعای کشف یک کفش تاریخی و خاص در لرستان، ادعای کشف مجسمه باستانی کوروش در اعماق خلیج فارس و داستان منتسب به زوج آمریکایی که ۲۵ سال در اقیانوس زندگی کرده‌اند، از جمله سوژه‌های پربازدید شبکه‌های اجتماعی در روزهای اخیر بود که در این قسمت به آنها پرداخته‌ایم.

📣 هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

00:01:53 مقدمه
00:03:41 از «دالان زنگزور» یا «مسیر ترامپ برای صلح و رفاه جهانی» چه می‌دانیم؟
00:10:34 چند ادعای نادرست درباره قرارداد رضاشاه و آتاتورک و ربط آن به «زنگزور»
00:17:26 ادعای نادرست درباره صادرات بی‌وقفه برق ایران به افغانستان
00:21:19 نام کوروش برای پسران در ایران ممنوع نشده است
00:26:15 ادعای گمراه‌کننده درباره حقوق مادر در ایران برای دریافت شناسنامه نوزاد
00:29:51 ادعای نادرست تاثیر فوری و قطعی نیش زنبور بر درمان سرطان
00:35:54 پنل‌های خورشیدی در آلمان و مقایسه هزینه آن با مصالح سنتی
00:39:31 ایده عجیب قرار دادن کلید در جعبه فیوز برای کاهش مصرف برق
00:44:14 گوزن‌های ذبح‌شده اربعین در عراق، گوزن زرد ایرانی نیستند
00:47:27 ادعای نادرست در مورد کشف کفش مفرغی در لرستان
00:49:10 ادعای نادرست کشف مجسمه باستانی کوروش در خلیج‌فارس
00:52:26 قصه شاخ‌دار پیدا شدن یک زوج پس از ۲۵ سال زندگی در اقیانوس
00:56:38 کامنت‌ها

🌐 @Factnameh

❌ تصویر نادرست از دیدار تولیت آستان قدس با مسئولین بخش زنان

🔹در شبکه‌های اجتماعی تصویری منتشر شده که مدعیست «دیدار تولیت آستان قدس با مسئولین بخش زنان در تاریخ ۱۹ مرداد ۱۴۰۴» است. این تصویر به‌خاطر پوشش زنان حاضر در جلسه، بازخورد بسیاری در شبکه‌های اجتماعی داشت.

🔹در ایران و زبان فارسی، عبارت «آستان قدس» برای «تولیت مرقد امام رضا»، (آستان قدس رضوی) به‌کار می‌رود و برای اماکن مقدس شیعیان در عراق از واژه «عتبات عالیات» استفاده می‌شود.

🔹این تصاویر مربوط به ایران نیست و این جلسه اواخر تیرماه در عراق و در شهر کربلا و در «آستان قدس حسینی» برگزار شده است.

🔹پرچم و لوگوی پشت سر سخنران این جمع نیز نشان می‌دهد که ارتباطی با آستان قدس در ایران ندارد.

🔹پیش‌تر دیدارهایی با پوشش‌های نسبتا مشابه این عکس در ایران برگزار شده بود و احتمالا همین مساله موجب باورپذیری ادعای اخیر شده است.

🔹اما این ادعا که این عکس در ایران و در یکی از دیدارهای آستان قدس بوده، «نادرست» است.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

❌ ادعای نادرست ادای احترام خواننده‌ لهستانی به پرچم [جمهوری اسلامی] ایران

🔹در شبکه‌های اجتماعی ویدیویی منتشر شده که ادعا می‌کند خواننده‌ای لهستانی به نام «نرگال» را در حال تعظیم به پرچم ایران نشان می‌دهد.

🔹این ویدیو ابتدا در صفحه‌ای به نام IranSupport منتشر شد که حامی مواضع جمهوری اسلامی در موضوع فلسطین و اسرائیل است و انتشار این ویدیو را نیز در همین راستا (حمایت از جمهوری اسلامی) تفسیر کرده است.

🔹این ویدیو مربوط به مناقشات اخیر ایران و اسرائیل نیست، بلکه قدیمی و مربوط به اکتبر ۲۰۲۲ (آبان ۱۴۰۱) است.

🔹ویدیو، کنسرت گروه اکستریم متال لهستانی «بهیموث» به رهبری «آدام (نِرگال) دارسکی» را در هامبورگ آلمان نشان می‌دهد.

🔹در پایان این کنسرت، نرگال یک پرچم سبز و سفید و قرمز و بدون هیچ نشانی را روی سن به اهتزاز در آورد و بعد از آن، او و اعضای گروهش به جمعیت ادای احترام کردند.

🔹در آن زمان این ویدیو با هشتگ‌های مرتبط با اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ ایران منتشر شد که تلویحاً حمایت نرگال از این اعتراضات را مطرح می‌کرد.

🔹در ویدیوهایی که از کنسرت هامبورگ در حساب‌های کاربری این گروه منتشر شد، برخی ایرانیانی که می‌گفتند در کنسرت حضور داشته‌اند، در بخش نظرات، از حمایت این گروه متال از اعتراضات سراسری مردم ایران و ادای احترام آنها به پرچم تشکر کردند.

🔹نرگال در شهریور ۱۴۰۱ نیز در واکنش به کشته شدن مهسا امینی، حمایت خود از حقوق زنان و حقوق بشر در ایران را اعلام کرده بود.

🔹حمل پرچم سه‌رنگ ایران بدون نشان، اقدامی است که برخی مخالفان جمهوری اسلامی برای نشان دادن فاصله‌گذاری خود از حاکمیت انجام می‌دهند.

🔹فدراسیون فوتبال آمریکا نیز در آذر ۱۴۰۱ پرچم ایران را بدون نشان «الله» در حمایت از معترضان ایرانی به نمایش گذاشته بود.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعا که این خواننده به پرچم جمهوری اسلامی ایران تعظیم و بدین ترتیب از مواضع حکومت ایران دفاع کرده، نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

❌ ادعای شاخ‌دار درباره موشک «رستاخیز»

🔹محمد حسینی وزیر پیشین فرهنگ و ارشاد و معاون پارلمانی پیشین رئیس‌جمهور، مدعی شده ایران موشکی به نام «رستاخیز» ساخته که رونمایی شده و آماده شلیک است.

🔹حسینی ویدیویی را منتشر کرده که مدعیست این موشک ۱۴ متر طول و ۲۷ تن وزن دارد و مجهز به کلاهک دوگانه هسته‌ای و EMP است.

🔹در هیچ منبع معتبر داخلی یا بین‌المللی نامی از موشکی به نام «رستاخیز» وجود ندارد و رسانه‌های معتبر جهان نیز گزارشی درباره آن منتشر نکرده‌اند.

🔹جمهوری اسلامی ایران فاقد سلاح هسته‌ای است و گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم چنین ادعایی را تأیید نکرده‌اند.

🔹فناوری EMP در ابعاد نظامی عمدتا نیازمند انفجار هسته‌ای در ارتفاع بالاست. هیچ شواهدی از دسترسی ایران به چنین قابلیتی وجود ندارد.

🔹ویدیوی منتشرشده مربوط به موشک‌های خانواده فاتح-۱۱۰ یا نسخه‌های ارتقایافته آن (ذوالفقار/دزفول) است که طول و وزنشان بسیار کمتر از این ادعاهاست.

🔹تصاویر استفاده‌شده در ویدیو نیز قدیمی و آرشیوی از رزمایش‌های سپاه هستند، نه مربوط به یک موشک جدید.

🔹برخی عکس‌های منتسب به «رستاخیز» نیز ساختگی هستند.

🔹مشابه همین ادعا چند هفته پیش درباره موشک «خرمشهر-۵» مطرح شد که آن هم نادرست بود.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعا نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

❌ انتساب آمار نادرست به موسسه جینسا درباره اصابت ۳۷۰ موشک ایران به اسرائیل

🔹در روزهای اخیر، در شبکه‌های اجتماعی فارسی‌زبان این ادعا دست‌به‌دست می‌شود که «طبق گزارش موسسه امنیتی جینسا در آمریکا، ایران در جریان نبرد ۱۲ روزه با اسرائیل، ۵۷۰ موشک شلیک کرد که ۳۷۰ موشک به خاک اسرائیل اصابت کرد؛ یعنی بیش از ۶۵ درصد موفقیت در نفوذ و اصابت دقیق!»

🔹این ادعا نادرست است و چنین آماری در گزارش جینسا نیست.

🔹در گزارش موسسه «جینسا» آمده که جمهوری اسلامی ایران در فاصله ۱۳ تا ۲۴ ژوئن ۲۰۲۵ حدود ۵۷۴ موشک بالستیک میان‌برد به سمت اسرائیل شلیک کرد و سامانه‌های پدافند چندلایه اسرائیل (آهنین، فلاخن داوود و پیکان) بخش عمده‌ای از این موشک‌ها را رهگیری کرده‌اند.

🔹بر اساس این گزارش، تنها حدود ۵۷ موشک توانسته‌اند به مناطق مسکونی یا اهدافی در خاک اسرائیل برخورد کنند.

🔹به عبارت دیگر، مطابق محاسبات موسسه جینسا، از مجموع حدود ۵۷۴ شلیک، تنها حدود ۱۰ درصد موشک‌ها به اهداف اصابت کرده‌اند.

🔹با این توضیحات فکت‌نامه به ادعاهای منتسب به گزارش موسسه جینسا نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

❌ انتساب نادرست ویدیوی پارتی در استانبول به جزیره کیش

🔹ویدیویی در شبکه‌های اجتماعی فارسی منتشر شده که یک مهمانی قایقی (Boat Party) را در ساحل نشان می‌دهد و ادعا شده که این ویدیو در «جزیره کیش» ایران ضبط شده است.

🔹این ادعا نادرست است و در بخش‌های مختلف ویدیو پرچم ترکیه و لوگوی گروه "Boil Room" که یک گروه برگزاری مهمانی در ترکیه است دیده می‌شود.

🔹بر اساس اطلاعات موجود، گروه Boil Room روی برگزاری مهمانی‌های قایقی در تنگه بسفر و جزایر اطراف استانبول متمرکز است، نه خارج از ترکیه.

🔹کوه‌های پوشیده از درخت در کنار ساحل که در ویدیو دیده می‌شود، با اقلیم جزیره کیش، که کوهستانی نیست و از کم‌ارتفاع‌ترین و مسطح‌ترین جزیره‌‌های ایران در خلیج فارس به شمار می‌رود، همخوانی ندارد.

🔹ارتفاع نسبی جزیره کیش از سطح دریا حدود ۳۲ متر و بلندترین نقطه آن حدود ۴۵ متر است. از این رو محل ضبط این ویدیو در جزیره کیش نیست.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعا که ویدیوی یادشده مربوط به جزیره کیش یا هر نقطه‌ای از ایران است، نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

❌ از «مهندس شهرام پروین» و شبه‌علم «انرژی ارگون» چه می‌دانیم؟

🔹در شبکه‌های اجتماعی، ویدیویی قدیمی منتشر شده که مدعی است «مهندس شهرام پروین با انرژی ارگون، ابرها را بارور می‌کند».

🔹پروین از اوایل دهه ۱۳۹۰ مدعی است با دستگاهی به نام «آکومولاتور» می‌تواند سامانه‌های بارشی را از هزاران کیلومتر دورتر به ایران جذب کند.

🔹هیچ سند علمی یا مقاله پژوهشی از او منتشر نشده و حتی شرکت آب نیرو که مدتی حمایت لجستیکی در اختیارش گذاشته بود، کار او را تأیید نکرده است.

🔹کارشناسان هواشناسی و محیط زیست در همان زمان تأکید کردند روش او از نظر علمی اثبات‌ناپذیر است و با قوانین فیزیک جو سازگار نیست.

🔹«انرژی ارگون» مفهومی است که ویلهلم رایش در دهه ۱۹۳۰ مطرح کرد و در دهه ۱۹۵۰ به‌دلیل ادعاهای شبه‌علمی دادگاه آمریکا حکم به جمع‌آوری و انهدام دستگاه‌های او داد.

🔹سازمان جهانی هواشناسی می‌گوید فناوری‌های معتبر بارورسازی ابرها تنها اثر محدود و محلی دارند و ادعاهای اثرگذاری وسیع و جذب سامانه‌های بارشی اساساً غیرعلمی‌اند.

🔹ادعای «بارورسازی ابرها با انرژی ارگون به‌دست شهرام پروین» یک نمونه آشکار شبه‌علم است و واقعیت ندارد.

🔹با این توضیحات فکت‌نامه به این ادعا نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

❌ ادعای نادرست نصب تابلو روزشمار پایان دوران خامنه‌ای در تل‌آویو

🔹ویدیوهایی در شبکه‌های اجتماعی فارسی‌زبان منتشر شده که ادعا می‌کند یک تابلوی روزشمار با شمارش معکوس برای پایان دوران خامنه‌ای را در تل‌آویو نشان می‌دهد.

🔹این ویدیوها با اعداد مختلف روزشمار (مثلاً ۵۶ روز یا ۲۲ روز) پربازدید شده‌اند.

🔹این ادعا صحت ندارد و هیچ منبع موثقی این تصاویر و خبر را تأیید نمی‌کند.

🔹ساختمان مورد ادعا، تئاتر هبیما Habima در تل‌آویو است که محل برگزاری بسیاری از تجمعات ضدجنگ در این شهر به شمار می‌رود.

🔹هیچ خبری با این مضمون ادعایی درباره ساختمان این تئاتر در منابع انگلیسی یا عبری وجود ندارد.

🔹علاوه بر این، بررسی دقیق تصاویر نشان می‌دهد که این ویدیوها ساخته هوش مصنوعی هستند.

🔹اکانت TelAviv_Tehran که منبع اولیه این ویدئو بوده، قبلاً هم از تصاویر و ویدیوهای ساخته‌شده با هوش مصنوعی استفاده کرده و همین ویدیو را با اعداد روزشمار متفاوت چندین‌بار منتشر کرده است.

🔹پیش از این در اردیبهشت ۱۴۰۳، خبر نصب پوسترهایی با عنوان «آغاز پایان جمهوری اسلامی» در اورشلیم منتشر شد که فکت‌نامه به آن نشان نیمه‌درست داده بود.

🔹از این رو فکت‌نامه به ادعای نصب تابلوی روزشمار پایان دوران خامنه‌ای در تل‌آویو نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

❌ تصویر جعلی از انتظار رهبران اروپایی پشت دفتر ترامپ

🔹در حاشیه دیدار رهبران کشورهای اروپایی با دونالد ترامپ، تصویری در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که ادعا می‌کرد سران اروپایی در راهرویی در کاخ سفید نشسته‌اند و منتظر ورود رئیس‌جمهوری آمریکا هستند.

🔹این تصویر به‌عنوان نمونه‌ای از «تحقیر» رهبران اروپایی از طریق ترامپ تعبیر شده، اما این عکس جعلی است و این ادعا نادرست است.

🔹نگاهی دقیق‌تر به تصویر، نشانه‌های متعددی را آشکار می‌کند که ثابت می‌کند تصویر واقعی نیست و با هوش مصنوعی درست شده است.

🔹وجود پاها و کفش‌های اضافی، جزئیات چهره‌ها و بدن‌ها، ناهماهنگی در طراحی‌های کف زمین و تفاوت لباس‌های افراد با آنچه در عکس‌های واقعی این دیدار به چشم می‌خورد، از جمله نشانه‌های جعلی بودن این تصویر است.

🔹بر این اساس فکت‌نامه به ادعای واقعی بودن این عکس، نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh