😄 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:

«سه» کار کردن اقتصاد

👤 محسن جلال‌پور

✍️ وقتی موتور خودرو «ریپ» می‌زند، تعمیرکاران می‌گویند: موتور «سه» کار می‌کند؛ یعنی یکی از سیلندرهای خودرو به هر دلیلی از کار افتاده است.

✍️ وقتی یک یا دو سیلندر از کار می‌افتد، خودرو نمی‌تواند به درستی حرکت کند و باید خودرو را به تعمیرگاه برد.

✍️ هر اقتصادی برای رشد به ۶سیلندر قوی نیاز دارد؛ حکمرانی خوب، سیاست داخلی دور از تنش، سیاست‌ اقتصادی باثبات، روابط خارجی بدون تنش، نظام تامین مالی کارآمد و بخش‌خصوصی با‌انگیزه.

✍️ «حکمرانی خوب اقتصادی»: عیار آن در احترام به حقوق مالکیت، سطح پایین فساد، حفاظت از منافع اکثریت و برنامه‌ریزی برای توسعه خلاصه می‌شود و برادری نظام حکمرانی خوب، زمانی ثابت می‌شود که منابع عمومی را برای منافع عمومی مصرف ‌کند. یکی از بزرگ‌ترین مشکلات اقتصاد ایران، نمره پایین نظام حکمرانی آن در شاخص‌های مورد اشاره است.

✍️ «سیاست داخلی معطوف به رشد»: شامل مجموعه سازوکارهایی می‌شود که زمینه بازی برابر و رقابت عادلانه را برای آحاد جامعه فراهم می‌کند.. گمان نمی‌کنم ناظری پیدا شود که به این پیشران، نمره قبولی بدهد.

✍️ «سیاست‌های اقتصادی معطوف به ثبات»: در حال حاضر وجود تورم بالای ۴۰درصد و دشواری پایین آوردن آن به‌دلیل موانع ساختاری و نفوذ ذی‌نفعان، محیط اقتصادکلان را بی‌ثبات کرده است.

✍️ «روابط خارجی بدون تنش»: از نظر اقتصاددانان، تنش‌زدایی از روابط خارجی شرط لازم برای توسعه و پیشرفت است.

✍️ «نظام تامین مالی کارآمد»: در‌حال‌حاضر بنگاه‌های تولیدی ما اغلب با تنگنای مالی مواجه هستند.

✍️ بزرگ‌ترین مشکل برای تامین مالی بخش تولید، از بین رفتن انگیزه سرمایه‌گذاری است.

✍️ نتیجه تصمیم‌های آگاهانه و ناآگاهانه سیاستمداران در از کار انداختن سیلندرهای اقتصاد، کاهش تولید و کاهش ظرفیت‌های بالقوه اقتصادی کشور است.

✍️ نتیجه اینکه موتور بخش‌خصوصی در ایران از حرکت باز مانده و رشدی که سیاستمداران به آن دل‌خوش کرده‌اند، رشد اقتصاد دولتی است؛ اقتصادی که با نفت می‌سوزد و مواهبش نصیب دولت می‌شود؛ اما دودش به چشم مردم می‌رود.

🔗متن کامل سرمقاله

#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #بخش_خصوصی #اقتصاد_دولتی

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:

ضرورت برچیدن بساط اقتصاد دستوری

👤 دکتر موسی غنی‌نژاد

✍️ تورم مزمن سالانه در حدود ۴۰ درصد در پنج سال گذشته ملموس‌ترین مشکلی است که اکثریت قریب به اتفاق مردم با آن دست‌به‌گریبان‌اند.

✍️ نظام بانکی در کشور ما به‌شدت دولت‌زده است. تعیین دستوری نرخ بهره سپرده‌ها، نرخ بهره وام‌های بانکی و البته تسهیلات تکلیفی جملگی موجب ناترازی منابع و مصارف بانک‌ها می‌شود و آسان‌ترین راه برای حل این مشکل توسل به منابع بانک مرکزی است که به افزایش پایه پولی، نقدینگی و نهایتا تورم می‌انجامد.

✍️ بنابراین نخستین گام برای رفع ناترازی بانک‌ها کنار گذاشتن سیاست‌های دستوری در نظام بانکی و روی آوردن به منطق اقتصادی نظام بازار است.

✍️ نتایج دیگر اقتصاد دستوری اتلاف گسترده منابع کمیاب و ذی‌قیمت ملی و بروز فاجعه‌بار فسادهای شگفت‌انگیز است.

✍️ تعیین دستوری بی‌اعتنا به منطق بازارِ قیمت حامل‌های انر‌‌ژی سالانه میلیاردها دلار به اقتصاد ملی ضرر می‌زند.

✍️ قیمت‌گذاری دستوری کالاها و خدمات تولیدی بخش خصوصی واقعی، بزرگ‌ترین مانع افزایش تولید و رشد اقتصادی پایدار در کشور ماست.

✍️ اگر هدف جاری کردن اراده عموم مردم در خصوص زندگی اقتصادی باشد باید به دموکراسی بازار روی آورد که در آن تک‌تک آحاد جامعه با تصمیم به خرید یا امتناع از خرید در بازار نظر خود را برای تخصیص بهینه منابع کمیاب مستقیما ابراز می‌دارند.

✍️ دموکراسی بازار این مزیت را بر دموکراسی سیاسی دارد که در اولی رای همگانی مستقیما لحاظ می‌شود در‌حالی‌که در دومی رای اکثریت آن‌هم به‌طور غیرمستقیم و به نمایندگی از سوی سیاستمداران ملحوظ می‌شود.

✍️ به این ترتیب واضح است که اگر واقعا به انتخاب و رای مردم احترام بگذاریم باید دموکراسی بازار را بر دموکراسی سیاسی در تصمیم‌گیری‌های اقتصادی ترجیح دهیم.

✍️ چرا سیاستمداران مدعی مردمی بودن از دموکراسی بازار هیچ نمی‌گویند؟ چون تکیه بر اقتصاد بازار قدرت سیاستمدار را محدود می‌‌‌کند و این محدودیت خوشایند صاحبان قدرت نیست.

🔗متن کامل سرمقاله

#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #اقتصاد_دستوری

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:

عجله دارم گران‌فروشی نیست

👤 دکتر حسین جوشقانی

✍️ هیات مقررات‌زدایی در تاریخ ۱۴۰۳.۰۳.۰۹ اعلام کرد: «بر اساس نظریه‌ معاونت محترم حقوقی ریاست‌جمهوری گزینه عجله دارم مصداق گران‌فروشی نیست و به سکو‌های اینترنتی اجازه داده شد که این گزینه را به خدمات خود بازگردانند.»

✍️ لازم است که از این تصمیم شجاعانه‌‌ هیات مقررات‌زدایی تشکر کنیم.

✍️ در علم اقتصاد، ادبیات مفصلی درخصوص قیمت‌گذاری شلوغی (congestion pricing) وجود دارد.

✍️ ویلیام ویکری برای اولین‌بار پیشنهاد استفاده از این روش قیمت‌گذاری را در سال۱۹۵۲ (۷۲سال پیش) برای متروی شهر نیویورک ارائه کرد.

✍️ در ساده‌ترین نسخه‌ از این پیشنهاد قیمت بلیت‌های مترو در زمان‌های شلوغی و در ایستگاه‌های پرتردد افزایش و در سایر ایستگاه‌ها و سایر زمان‌ها کاهش می‌یافت.

✍️ این شیوه‌ قیمت‌گذاری مسافران را ترغیب می‌کند که سفر خود را در زمان‌های متنوعی در طول شبانه‌روز انجام دهند و این باعث کاهش ترافیک خواهد شد.

✍️ شیوه قیمت‌گذاری شلوغی در عمل واقعا این اثرات را داشته است.

✍️ هرجا که صف برای کالا و خدمات وجود دارد، احتمالا از ابزار قیمت‌گذاری دینامیک (Dynamic pricing) و حالت خاص آن (congestion pricing) ‌می‌توان استفاده کرد.

✍️ به‌عنوان مثال ترافیک اتوبان تهران- چالوس را درنظر بگیرید. به جای اینکه قیمت استفاده از این اتوبان در تمام طول سال یکسان باشد، اگر می‌توانستیم در زمان‌های شلوغ قیمت را تا حد نیاز افزایش دهیم، می‌توانستیم بار ترافیکی این مسیر را کنترل کنیم.

✍️ در این صورت بسیاری از مسافران تصمیم به حرکت در نیمه‌های شب می‌گرفتند یا اینکه زمان سفر خود را به روزهای دیگر موکول می‌کردند.

✍️ به‌عنوان مثالی دیگر به قیمت اتوبوس، قطار و هواپیما در کشور نگاهی می‌اندازیم. در حال حاضر تقریبا برای همه وسایل نقلیه بین‌شهری در همه تعطیلات مهم صف وجود دارد؛ به‌گونه‌ای‌که تهیه بلیت برای فردی که نیاز ضروری به سفر پیدا می‌کند محال به نظر می‌رسد و مجبور می‌شود با وسیله نقلیه شخصی سفر کند.

✍️ اگر اجازه می‌دادیم قیمت‌ها در زمان‌های اوج تقاضا برای قطار افزایش یابد، آن‌گاه صف برای بلیت شکل نمی‌گرفت.

✍️ شاید گفته شود احتمالا این روش منجر به استفاده بیشتر پولدارها و ثروتمندان از خدمات عمومی می‌شود و اقشار کمتر برخوردار جامعه فرصت برابر برای استفاده از این کالا و خدمات را نخواهند داشت.

✍️ پاسخ اصلی به این انتقاد این است که این کالاها و خدمات تنها جنبه عمومی ندارند و جنبه خصوصی نیز دارند، لذا اینکه همه‌ افراد جامعه به‌طور یکسان از آن استفاده کنند، انتظار عادلانه‌ای نیست.

✍️ همان‌طور که پولدارها و ثروتمندان ماشین‌های بهتر، خانه‌های بزرگ‌تر، ویلاهای متنوع‌تر و تفریحات بیشتری دارند، احتمالا از این خدمات هم بیشتر استفاده خواهند کرد.

🔗متن کامل سرمقاله

#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #عجله_دارم #اقتصاد_شلوغی

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:

نبایدهای دولت آینده

❓دولت آینده در زمینه اقتصاد چه کارهایی را نباید انجام دهد؟

👤 پویا جبل‌عاملی

✍️ از منظر بسیاری از اقتصاددانان، دولت‌ها به جای آنکه بخواهند کاری برای اقتصاد انجام دهند، اگر کارهایی را انجام ندهند،‌ برای کشور و مردم بسی سودمندتر خواهند بود. اما این نبایدها چیست؟

✍️ ۱- اتخاذ رویکردهای دستوری: اغلب سیاست‌ها و راه‌حل‌های دولتی در ایران مبتنی بر این رویکرد است. از اشتغال‌زایی گرفته تا مسائل اجتماعی و فرهنگی.

✍️ درواقع دولت به جای آنکه خود را تسهیل‌کننده راهی تعریف کند که از طریق آن شهروندان هر یک به فراخور توان خویش به مطلوب‌هایشان برسند، نهاد دولت، خود را به نفع یک طرف تعریف کرده و با رویکرد دستوری بر آن است تا مطلوب طرف برگزیده را به سرانجام رساند.

✍️ طنز مساله آن است که گاهی به شکل متناقضی دولت یک روز برای یک طرف از رویکرد دستوری خود بهره می‌برد و روزی دیگر برای طرف مقابل.

✍️ ۲- قیمت‌گذاری: از قیمت‌گذاری برای هزینه پول (بهره) و ارز گرفته تا گوشت و مرغ و... ؛ اصولاً وضعیت اقتصاد ایران از این نظر بی‌شباهت به یک کشور کمونیستی نیست. دولت به شکل گسترده‌ای حتی برای کالاهای خصوصی تعیین قیمت می‌کند.

✍️ ۳- امضای طلایی: فعالان اقتصادی در همه صنایع، نیازمند امضا و تایید دولتی هستند.

✍️ بخشی از این امضاهای طلایی به خاطر همان رویکردهای دستوری و قیمت‌گذاری ایجاد می‌شود.

✍️ اگر واردکننده می‌توانست به قیمت بازار واردات خود را انجام دهد دیگر نیازمند امضاهایی که به دریافت ارز دولتی منجر می‌شود، نمی‌شد.

✍️ اما این تمام داستان نیست. بسیاری از امضاها ناشی از نظارت‌های بیهوده دولتی بر کار بخش خصوصی است که باید از آن بر حذر بود.

🔗متن کامل سرمقاله

#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #نبایدهای_دولت #اقتصاد #دولت_آینده

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

🔹 بسته سیاستی صاحب‌نظران اقتصادی برای دولت چهاردهم(۱)

برچیدن بساط اقتصاد دستوری

✍️ موسی غنی‌نژاد، اقتصاددان

🔹قیمت‌گذاری دستوری کالاها و خدمات تولیدی بخش خصوصی واقعی، بزرگ‌ترین مانع افزایش تولید و رشد اقتصادی پایدار در کشور ماست.

🔹واقعیت این است که اگر هدف، جاری کردن اراده عموم مردم درخصوص زندگی اقتصادی باشد، باید به دموکراسی بازار روی آورد که در آن تک‌تک آحاد جامعه با تصمیم به خرید یا امتناع از خرید در بازار، نظر خود را برای تخصیص بهینه منابع کمیاب مستقیما ابراز می‌دارند. 

🔹بنابراین هیچ سیاستمداری بدون عزم جزم به برچیدن بساط اقتصاد دستوری نخواهد توانست وعده بهبود وضعیت اقتصادی را تحقق بخشد.

#دنیای_اقتصاد #اقتصاد_دستوری #بازار_آزاد #بسته_سیاستی

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:

وعده‌‏‌های عملی و کارساز

👤 دکتر موسی غنی‌نژاد

✍️ عملی بودن یک وعده چندان نیازمند کار علمی و کارشناسی نیست؛ اما کارساز واقع شدن آن حتما مستلزم ارزیابی علمی و کارشناسی است.

✍️ پوپولیست‌‌‌ها اغلب وعده‌‌‌های اغواکننده می‌دهند و برخی «کارشناسانی» را به استخدام می‌‌‌گیرند تا این وعده‌‌‌ها را علاوه بر عملی بودن، کارساز هم جلوه دهند.

✍️ تشخیص وعده‌‌‌های ناممکن همیشه به این سادگی نیست و برخی وعده‌‌‌های ناممکن با تکیه بر اطلاعات نادرست ممکن است به نظر عملی جلوه کند.

✍️ عبارت «ما می‌‌‌توانیم» که شعار محبوبی است، اغلب با تکیه بر اطلاعات نادرست یا دستکاری‌شده، وعده‌‌‌های ناممکن را در انظار عمومی ممکن جلوه می‌دهد.

✍️ این ادعا که ما به لحاظ پیشرفت تکنولوژیک به جایی رسیده‌‌‌ایم که دیگر نیازی به ورود تکنولوژی پیشرفته از خارج نداریم و خارجیان برای دست یافتن به تکنولوژی پیشرفته بومی ما صف کشیده‌‌‌اند، مبتنی بر اطلاعات نادرستی است که اغلب به بهانه امنیتی بودن، محرمانه تلقی شده و در عرصه عمومی عرضه نمی‌شود و به این ترتیب امکان راستی‌‌‌آزمایی آن را ناممکن می‌‌‌سازد.

✍️ گام نخست و ناگزیر برای نجات کشتی به گل نشسته اقتصاد و سیاست ایران چیزی نیست جز بیرون آوردن ایران از انزوای مهلک بین‌المللی که برخی با دادن شعارهای پوپولیستی منکر وجود آن هستند.

✍️ اما در عرصه اقتصاد و سیاست، مهم‌ترین وعده عملی و کارسازی که می‌‌‌تواند برای آینده ایران امیدبخش باشد، ترک سیاست و اقتصاد دستوری و روی آوردن به آزادی و قاعده‌‌‌مندی در عرصه عمومی است.

✍️ مردم ایران از زندگی در جامعه دستوری به تنگ آمده‌‌‌اند.

✍️ آن نامزد ریاست‌جمهوری که برای رهایی ایران از اقتصاد دستوری و جامعه دستوری به طور کلی برنامه مدون کارشناسی‌‌‌شده قابل قبولی نداشته باشد، به احتمال قریب به یقین راه به جای دوری نخواهد برد.

✍️ رئیس‌جمهور آینده ایران نباید از هیاهوی شعارزدگانی که روی آوردن به زندگی قاعده‌‌‌مند در روابط بین‌المللی و داخلی را تسلیم شدن به امپریالیسم و لیبرالیسم می‌‌‌شمارند بهراسد. آیا چین کمونیست و ویتنام تسلیم امپریالیسم و لیبرالیسم شده‌‌‌اند؟

🔗متن کامل سرمقاله

#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #وعده #اقتصاد_دستوری

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

سعید جلیلی برای مناظره امروز آماده می‌شود/ مطالعه تیتر یک امروز «دنیای‌اقتصاد»

🔺دنیای‌اقتصاد: سعید جلیلی صبح امروز (دوشنبه 11 تیرماه) در هواپیما، تیتر یک روزنامه «دنیای‌اقتصاد» را مطالعه کرد تا احتمالاً خود را برای «مناظره امشب» و «پاسخگویی به 10 مطالبه اصلی ایرانی‌ها از رئیس‌جمهور جدید» آماده کند.

🔺همانطور که در این عکس، تصویر صفحات 7 و 8 شماره امروز روزنامه «دنیای‌اقتصاد» مشخص است، نگاه جلیلی به صفحه 6 (صفحه مقابل صفحه 7 روزنامه) دوخته شده است.

🔺در صفحه 6 امروز «دنیای‌اقتصاد»، مقاله‌ای با عنوان «10 پرسش از دو نامزد» منتشر شده که «تیتر یک صفحه اول روزنامه» نیز است.

🔺در این مقاله، «چالش‌های کلیدی اقتصاد و مطالبات اصلی عموم جامعه برای درمان اقتصاد ایران»، لیست شده است؛ گره‌هایی همچون «تحریم، رشد نقدینگی، هزینه مسکن، دلار چند نرخی، رکود بورس و ...» که رئیس‌جمهور آینده «باید» برای آن «برنامه» داشته باشد تا «اقتصاد از وضعیت فعلی نجات پیدا کند».

#دنیای_اقتصاد #انتخابات #جلیلی #تحریم #دلار #بورس #مسکن #ارز #سیاست #اقتصاد

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir