⭐️فشار تورمی از کدام کانال‌‌‌ها وارد می‌شود؟
⭐️ دکتر جلالی نائینی: اقتصاد ایران طی نیم قرن اخیر ویژگی‌های یک اقتصاد باز و کوچک و صادرکننده کالاهای خام، با تمرکز تولید بر فرآوری نهایی را داشته است. هر چند طی ۱۰ سال گذشته جانشینی واردات در سطح گسترده‌ای اتفاق افتاده، اما هنوز تولید در شماری از بخش‌ها نیاز به واردات کالاهای واسطه‌ای و سرمایه‌ای دارد و در شماری از اقلام تولید داخلی کفایت تقاضای داخلی را نمی‌دهد. به‌طور کلی دو نوع غالب تکانه بر تورم اقتصاد ایران اثر می‌‌‌گذارد؛ تکانه‌های اسمی حاصل شده از سیاست‌های مالی و پولی و تکانه‌های خارجی شامل تکانه‌های رابطه مبادله و تحریم‌ها دو عامل اصلی اثرگذار بر اقتصاد ایران به شمار می‌‌‌رود و مبادی ورودی و مکانیسم تسری این دو تکانه، کانال عرضه و تقاضا است.

تکانه‌های خارجی سه اثر متفاوت بر جا می‌‌‌گذارند. تبعات فوری اصابت تکانه خارجی عبارتند از کاهش تقاضای دارایی ریالی، افرایش نرخ ارز و تحریک انتظارات تورمی. در دومین گام، اثر تکانه خارجی از کانال عرضه تسری می‌یابد و با ایجاد محدودیت در تراز پرداخت‌‌‌ها و جریان تجارت خارجی و افزایش نرخ ارز، هزینه واردات نهاده‌های تولید افزایش یافته و این امر هزینه تولید را افزایش و موجب انقباض عرضه می‌شود.

در نتیجه اصابت این نوع تکانه نیاز به سرمایه در گردش افراد حقیقی و حقوقی افزایش یافته و سبب افزایش تقاضای درون‌‌‌زا برای اعتبارات بانکی می‌شود. بانک‌‌‌ها هم برای گرفتن خطوط اعتباری از بانک مرکزی صف می‌بندند. در نهایت آثار افزایش تقاضای درون‌‌‌زا به ترازنامه سیستم بانکی و بانک مرکزی منتقل می‌‌‌گردد.

آخرین اثر تکانه‌های خارجی به این صورت است که بر اثر منفی‌‌‌شدن رابطه مبادله یا وضع تحریم‌ها درآمد حاصل از فروش نفت کاهش می‌یابد، در نتیجه درآمد دولت کاهش یافته و با تشدید کسری بودجه، در نهایت آثار آن نیز روی ترازنامه بانک مرکزی تخلیه می‌شود.

به این ترتیب، تکانه‌های خارجی از مجرای عرضه و تقاضا وارد شده و از درگاه بودجه دولت، ترازنامه بانک مرکزی و ترازنامه شبکه بانکی به کل اقتصاد تسری پیدا می‌‌‌کند. باید در نظر داشت که تکانه‌های اسمی و خارجی هر دو آثار خود را از طریق ترازنامه بانک مرکزی و شبکه بانکی به کل اقتصاد منتقل می‌‌‌کنند.

باید توجه داشت که در صورتی که اقتصاد تنها یک تکانه اسمی انبساطی صرف را تجربه کند (تکانه خارجی صفر باشد)، بانک مرکزی می‌تواند مطابق با رویکرد کلاسیک پولی و با کاهش پایه پولی یا افزایش نرخ بهره اقدام به رفع این آثار کند.

تکانه‌های خارجی تحریم از طریق افزایش تقاضای درون‌‌‌زا برای تامین مالی کسری بودجه و سرمایه در گردش بنگاه‌ها بر ترکیب و نرخ رشد کل‌‌‌های پولی اثر می‌‌‌گذارد. بنابراین لازم است که تفاوت برون‌‌‌زایی و درون‌‌‌زایی تغییرات در ترازنامه بانک مرکزی و شبکه بانکی را بتوانیم درنظر داشته باشیم و تفکیک کنیم. تکانه‌های خارجی که موجب بروز تکانه از نوع فشار هزینه می‌شوند دو اثر هم‌‌‌زمان دارند، هم نرخ تورم را افزایش می‌دهند و هم تولید بالقوه را کاهش می‌دهد و در صورت تداوم، انتظارات تورمی را پابرجاتر می‌‌‌کنند.

برخی از صاحب‌نظران اشاره می‌‌‌کنند که سیاست بهینه پولی فقط محدود به مقابله با تورم نیست و در صورت وقوع تکانه سمت عرضه، مقام پولی نمی‌تواند نسبت به افت تولید و گسترش وضعیت رکودی بی‌‌‌تفاوت باشد و با بده-بستان تولید و تورم مواجه است.






💠 گفتار اقتصادی

🦠 شکست مالیات خانه‌های لوکس و خالی در سال ۱۴۰۲ / تحقق ۱۲۵درصدی مالیات بر مشاغل

🔹در سال ۱۴۰۲ مالیات حقوق کارکنان بخش خصوصی بیشترین مقدار تحقق را داشته و عملکرد 125.2 درصدی را بر جای گذاشته است.

🔹مالیات بر مشاغل نیز بخش دیگری است که عملکرد بالایی را برجای گذاشته و مقدار محقق شده آن در سال 1402 به 125 درصد رسیده است.

🔹در میان بخش‌های اصلی مالیات‌های مستقیم، مالیات بر ثروت بدترین عملکرد را داشته است.

🔹یکی از شکست‌های بزرگ سازمان مالیاتی در این بخش به مالیات بر واحدهای مسکونی خالی از سکنه و واحدهای مسکونی گران‌قیمت باز می‌گردد.

🔹بر این اساس، میزان تحقق مالیات بر واحدهای مسکونی خالی از سکنه تنها 0.3 درصد بوده و در بخش واحدهای مسکونی گران‌قیمت تنها 14.5 درصد محقق شده است./دنیای اقتصاد

⭕️ کامنت: اینکه بیشتر از پیش بینی بودجه مالیات اخذ شود، یعنی فشار مضاعفی بر آن قشر وارد شده است. ضمن اینکه برنامه بودجه شما خطا داشته و خوب پیش بینی نشده است. این مطلب در مورد عملکرد پایین مالیات در بخشی دیگر هم صادق است.






💠 گفتار اقتصادی

🌐 مالیات عامل فرار

▫️ در سه سال گذشته روند مالیات ستانی رشد شدیدی داشته است. بخشی از بدنه ی اقتصادی دولت معتقد است نسبت مالیات به جی دی پی ایران بسیار پایین است و باید این نسبت افزایش پیدا کند. همین رویکرد باعث شد تا مالیات از 25 تا 30 درصد بودجه سه چهار سال قبل به بیش از 50 درصد بودجه در سال1403 برسد. اما دولتمردان به یک نکته توجه نمی کند، افزایش مداوم مالیات ستانی منجر به فرار خواهد شد و این فرار در بلندمدت نه تنها سیاست افزایش سهم مالیات از جی دی پی را محقق نمی کند، بلکه حتی خود جی دی پی را تحت تاثیر منفی قرار می دهد.

❓چرا مالیات عامل فرار است؟

▫️همه می دانیم مالیات توسط اشخاص حقیقی، حقوقی و اصناف مختلف پرداخت می شود. اما چرا رویکرد افزایشی مالیات عامل فرار است. دلیل اصلی و مهم فرار از مالیات، ندیدن اثر این درآمد دولت در بهبود رفاه اجتماعی است. یعنی مالیات دهندگان احساس نمی کنند که با پرداخت مالیات بیشتر، زندگی بهتری تجربه می کنند. در مورد عوارض شهری و کشوری نیز همین موضوع حاکم است. در واقع از نظر اشخاص حقیقی و حقوقی این افزایش مالیات که منجر به رشد درآمد دولت می شود، تاثیری در زندگی آنها ندارد. به همین دلیل با روش های مختلف تلاش می کنند از زیر بار آن فرار کنند.

▫️ مشاغل تخصصی مانند پزشکان، مهاجرت می کنند، اصناف کوچک به جای کارتخوان، کارت به کارت می خواهند، طلافروش ها مغازه های خودشان را می بندند، بنگاه های اقتصادی به دنبال راه های مختلف برای پرداخت مالیات کمتر می روند و برخی نهادها و ارگان ها که اصلا زیر بار داستان مالیات نمی روند و از دم معاف هستند. ارگان هایی که در ظاهر خود سیستم حکمرانی هستند. در برخی موارد این فرار مالیاتی به شکل عدم انجام فعالیت اقتصادی نیز خودش را نشان می دهد. بنگاه اقتصادی وقتی می بیند سهم دولت از کسب و کارش چند برابر سود خودش است، به نتیجه می رسد کسب و کار را توسعه ندهد یا حتی کوچک کند.

▫️ سبک و سیاق فعلی در مالیات ستانی که فقط به فکر کسب درآمد بیشتر از اشخاص حقیقی و حقوقی است و سمت مقابل آن یعنی هزینه کرد نفعی برای همین اشخاص ندارد، نتیجه ای جز کاهش تولید ناخالص داخلی ندارد./ فردا نامه






💠 گفتار اقتصادی

🔴 *افتخاری‌ غم انگيز براي ملت ايران !*

موسسه غیرسیاسی و غیرانتفاعی MPI (Migration policy Institute)
*خاطرنشان کرد كه در تاريخ آمریکا، بالاترین سطح کیفی مهاجران متعلق به جامعه ایرانیان است.*


*جامعه ایرانی‌تبار از نظر:*
- *آموزش و تحصیلات*
- *مشاركت اجتماعی*
- *پرداخت مالیات و اجرای قانون*
*برترین مهاجرانی هستند که تاریخ امریکا تاکنون به خود دیده است.*

بر اساس دو سرشماری در سال‌های ۲۰۱۰ و ۲۰۲۰ تعداد ایرانیان مقیم آمریکا یک میلیون و نهصد هزار تن است که نهصد هزار تن در کالیفرنیا زندگی می‌کنند و ۲۰درصد جمعیت‌شان در (بورلی‌هیلز) ساکن هستند.

بعد از کالیفرنیا، بیشترین جمعیت ایرانی در نیویورک، شمال نیوجرسی، ایالت واشنگتن، سياتل، بوستون و هیوستون تگزاس ساکن هستند.

*مدرک ۵۱ درصد ایرانیان بیش از لیسانس است. درحالی‌که این نسبت در جمعیت آمریکایی ۲۴ درصد است.*
*از هر چهار ایرانی بیش از یک‌ تن فوق‌لیسانس و دکتری دارد. این بالاترین آمار در میان ۶۷ گروه قومی ساکن امریکا است.*

*بر اساس آمار اداره بازرگانی، ایرانیان در بین ۲۰ گروه مهاجر برتر، بالاترین نرخ مالکیت کسب ‌و کار را دارند که سهم قابل توجهی در اقتصاد ایالات متحده دارند.*

*تقریباً از هر دو خانواده ایرانی- آمریکایی یک خانوار درآمد سالانه بیش از ۱۰۰ هزار دلار دارند اما این نسبت در خانواده امریکایی یک به پنج است.*

*بر اساس آمار دانشگاه MIT، اساتید، دانشمندان، مهندسان و مشاغل ایرانی در ایالات متحده حدود یک تریلیون دلار را در اختیار دارند یا آن را مدیریت می کنند.*
آنها در هر بخش از جامعه حضور برجسته‌ای دارند.

*در حال حاضر، نزدیک به ۱۵۰۰۰ پزشک با اصالت ایرانی در ایالات متحده مشغول به کار هستند.*

*ایرانیان به عنوان قانونمندترین قومیت تاکنون و دارای کمترین بزه اتهام و محکومیت هستند.*

*بزه و خلاف در جامعه ایرانی- آمریکایی پایین‌ترین رتبه در مقایسه با دیگر مهاجران در تاریخ ایالات متحده است.*

*دوازده هزار استاد تمام ایرانی در دانشگاهها و موسسات اموزش عالی آمریکا تحقیق و تدریس می‌کنند،* بطوری‌که به سختی می‌توان یک دانشگاه یا کالج آمریکایی را پیدا کرد که در آن حداقل یک یا چند استاد ایرانی - آمریکایی در آن خدمت نکنند.

*آنچه بیش از همه قابل توجه است این است که ۷۵ درصد اساتید ایرانی در دویست دانشگاه برتر امریکا (از میان چهار هزار دانشگاه) تدریس می‌کنند.*

*باعث افتخار است اما دردناک و تاسف‌برانگیز!*





💠 گفتار اقتصادی

⭕️ بزرگترین تولید کنندگان آلاینده‌های کربنی

در این ویدئو، اسامی بزرگترین کشورهای تولید کننده آلاینده‌های کربنی از سال ۱۹۰۰ تا ۲۰۲۲، به ترتیب آورده شده است.





💠 گفتار اقتصادی

✳️ ريشه‌هاي مشكلات اقتصاد ايران


✳️ دکتر علی اکبر نیکواقبال
نظام سيستمي اقتصاد مثل ارگان‌هاي بدن انسان است كه اگر عضوي ناراحت شود كل اعضا ناراحت مي‌شود، در نتيجه در اقتصاد ممكن است با مساله‌اي مواجه شويم كه با حل آنها، مشكلات كل سيستم حل نشود. دولتمردان ما بايد در چند بخش اثرگذاري داشته باشند تا در كل، سيستم اقتصادي راه بيفتد، ولي در حال حاضر تا سلامتي كل سيستم فاصله زيادي مانده است. به علت وابستگي شديد اقتصادِ ما به نفت، طي ۷۰- ۶۰ سال گذشته بيماري هلندي در كشور شكل گرفت، ولي در دهه اخير اين موضوع بسيار بحراني شد و در حال حاضر به صورت ملموس مصيبت منابع را در تمام وجودمان لمس مي‌كنيم. از آنجايي كه واردات خانه، زمين و مسكن غيرممكن است در گذشته اين بخش رونق بسيار بيشتري از ساير بخش‌ها به دست آورد به‌طوري كه هر شخصي كه در بخش مسكن سرمايه‌گذاري مي‌كرد به‌طور متوسط سالي ۳۰ درصد سود به دست مي‌آورد، در صورتي كه هيچ يك از بخش‌هاي اقتصاد حتي سوداگري هم چنين سودي را هم نداشت. در نتيجه اين موضوع منابع بسيار عظيمي در ساختمان‌سازي آمد، اما در حال حاضر هر چه دولت مي‌خواهد كمك كند كه باز صنعت مسكن و ساخت‌وساز جان بگيرد تا از اين طريق ديگر بخش‌هاي وابسته به ساخت‌وساز راه بيفتد، به نتيجه نمي‌رسد و نمي‌شود كه از طريق شكوفايي مسكن رونق اقتصادي را به تمام بخش‌ها ببريم. متاسفانه در سيستم بانكي ما بانك‌ها حدودا ۶۰ درصد منابع‌شان را به شركت‌هاي مربوط به خودشان مي‌دهند، در نتيجه آن اصلي كه بايد به فردي وام دهيم كه داراي بالاترين بازدهي باشد در اقتصاد ما اجرا نشده است. از سال ۱۹۷۰ به اين طرف ركود تورمي در سطح دنيا به وجود آمد و اقتصاددان‌هاي آن زمان راه‌حلي كه بتواند اين مشكل را حل كند، پيدا نكردند. در نتيجه در كشورهاي صنعتي تورم را روي دو درصد نگه داشته‌اند و مقداري بيكاري و كسادي را تحمل كردند. آنها اولويت را به مهار قيمت‌ها دادند.

سياستگذاران ما نبايد از طريق نشر اسكناس و افزايش پايه پولي مسائل اقتصادي را حل كنند. تنها راه‌حل سياستگذاري‌ها براي طرفِ عرضه است، آن هم بدون اينكه تاثيري در تقاضا و رشد نقدينگي داشته باشد، در واقع بايد معجزه‌اي صورت گيرد تا شركتي كه به‌طور مثال ۱۰۰ واحد توليد مي‌كند بدون اينكه وام بگيرد يا چاپ پول داشته باشيم ۲۰۰ واحد توليد كند كه اين موضوع كار سختي است. سياست‌هاي طرف تقاضا خيلي ساده، ولي خطرناك است، اما سياست‌هاي طرف عرضه بسيار سخت، اما براي اقتصاد ايران بسيار راهگشاست و با نظريات اقتصاددان‌هاي بزرگ دنيا هم همخواني دارد.





💠 گفتار اقتصادی

دکتر رضا لاری‌پور، سخنگوی نظام پزشکی در گفت‌وگو با «شبکه شرق»:
🔺بحران کمبود پزشک متخصص

لاری‌پور: اواخر دهه 80 تحقیقی در دانشگاه علوم پزشکی مشهد انجام شد که نشان می‌دهد تب تخصص‌گرایی بین فارغ التحصیلان رشته پزشکی 94 درصد بوده، اما امروز شاهد این هستیم که در برخی از رشته‌های تخصصی صندلی‌های خالی دوره دستیاری وجود دارد. پزشکان دوست ندارند وارد رشته‌های بیهوشی، طب اورژانس، اطفال و بعضا فوق‌تخصص برخی رشته‌ها مثل جراحی قلب و اطفال شوند.
وظیفه ما این است که اعلام کنیم صندلی ها خالی مانده. اگر شرایط برای ماندن پزشکان ایجاد نشود ممکن است مجبور شویم در آینده‌ای نه چندان دور، برای درمان نزد پزشکان ایرانی در سایر کشورها برویم.
 
 👈 گفت‌گوی کامل





💠 گفتار اقتصادی

♻️ توزيع ثروت به نفع ثروتمندان

♻️ احسان سلطاني
معادله ماليات اين روزها دوباره به يكي از چالش‌هاي پيش روي فعالان اقتصادي و صاحبان كسب و كار بدل شده است. از يك طرف پرداخت ماليات‌ها در ايران با رشد حداقل ۴۹درصدي مواجه شده و از سوي ديگر سياست‌هاي نظام تصميم‌ساز كشور باعث شده تا اقتصاد در دوره‌اي از ركود و سكون فرو رود. به‌طور كلي در هر اقتصادي ۳روش براي توزيع ثروت از دهك‌هاي دارا به دهك‌هاي محروم وجود دارد: نخست سيستم مالياتي، دوم سيستم يارانه‌اي و سوم سيستم بانكي. در ايران اما همه اين بخش‌ها به نفع ثروتمندان و به ضرر محرومان استقرار پيدا كرده‌اند. اما چرا اخذ ماليات در شرايط امروز مهم است؟ اصولا در كشوري كه حجم انبوهي از دارايي‌هاي نفتي و گازي و...را داراست، رويكردهاي مالياتي سفت و سخت چندان مورد توجه فعالان اقتصادي و صاحبان كسب و كار قرار نمي‌گيرد. اما بايد بدانيم كه به دليل سوءمديريت‌هاي داخلي، تحريم‌ها و فساد افسارگسيخته، ايران عملا امكان فروش نفت قابل توجهي را ندارد. كشورهاي ديگر ظرفيت‌ها را زدند و بردند و خوردند و ما اندر خم يك كوچه‌ايم. در اين شرايط ايران با كسري بودجه گسترده مواجه است. دولت هم نشان داده نه حاضر به حذف بودجه نهادهاي فرهنگي نامشخص است و نه حاضر است نوري به ابعاد پنهان شركت‌ها، موسسات و بانك‌هاي دولتي بتاباند. بنا به اين دلايل اقتصاد ايران امروز روي اين نقطه ايستاده است. اينكه كدام فرد و جريان مقصر است، هرچند مهم است اما دردي از مشكلات فعلي كشور را دوا نمي‌كند. براي مقابله با اين شرايط چند راهكار مي‌توان پيشنهاد داد:
۱-از ظرفيت‌هاي معدني و ثروت‌هاي خدادادي كشور استفاده شود كه تجربه نشان داده اين ظرفيت‌ها اغلب در اختيار خصولتي‌ها و نورچشمي‌ها و افراد با نفوذ قرار مي‌گيرد. برخي اين ايده را مطرح مي‌كنند كه ثروت‌هاي خدادادي مانند نفت، گاز و معادن و...انفال بوده و حاكميت درباره آن تصميم‌گيري مي‌كند. مبتني بر اين ايده عنوان مي‌شود كه كشور بايد با ماليات اداره شود.
۲- اين مشكلات مختص امسال و چند سال اخير نيست و سال‌هاست كه اداره كشور از جيب‌هاي ملت صورت مي‌گيرد. طي چند سال اخير كشور را با ماليات‌هاي تورمي اداره مي‌كردند. شما هيچ كشوري را در سطح جهان نمي‌توانيد پيدا كنيد كه طي حدود ۴۵سال به‌طور متوسط تورم بالاي ۳۰ درصدي داشته باشد. اين روند يعني چه؟ يعني اينكه سيستم نيازهاي مالي خود را از طريق ماليات تورمي تامين مي‌كرد. وقتي حقوق شما به نسبت تورم بالا نمي‌رود و قدرت خريد شما هر سال بيشتر از قبل كاهش مي‌يابد، معنايش اين است كه يك‌سوم پول شما صرف هزينه‌هاي سيستم شده است.بنابراين دو راهكار براي اداره كشور وجود دارد، اينكه ماليات تورمي از مردم اخذ مي‌شود يا اينكه بايد ماليات مستقيم بپردازند.

۳-در همه جهان اداره كشورها با ماليات صورت مي‌گيرد. مساله اساسي اين است كه ماليات‌ها از افراد ثروتمند و برخوردار اخذ مي‌شود و صرف بهبود زندگي دهك‌هاي محروم و متوسط مي‌شود! در ايران اما اين روند بر عكس است. ثروتمندان، سوداگران، سودجويان، دلالان و...اساسا مالياتي پرداخت نمي‌كنند و اين حقوق‌بگيران، توليد‌كنندگان، اصناف و حداقل‌بگيران هستند كه بايد ماليات بپردازند. در كشوري مانند ژاپن تلاش كردند با بهره يك درصد يا صفر درصد، بدهي‌ها را بي‌اثر كنند. در ايران اما بدهي‌هاي دولت با تورم بالا جبران مي‌شود! وقتي تورم۴۰ الي ۵۰درصد و بهره۲۰درصد است، يعني ۳۰درصد از جيب مردم برداشته و صرف كسري بودجه مي‌شود.به‌طور كلي معتقدم به‌رغم همه اين موراد، دريافت ماليات از چاپ پول، استقراض و ماليات بالا بهتر است!
۴-موضوع مهم بعدي، ماليات بر عايدي سرمايه است. صحبت درباره ماليات بر عايدي سرمايه سال‌هاست در ايران مطرح شده، اما عملا گامي براي اجراي آن برداشته نشده است. مثلا سال‌ها قبل، ماليات از خانه‌هاي خالي مصوب شد، اما بر اساس اعلام نمايندگان و مديران اقتصادي دولت، عملا دريافت چنين مالياتي صورت نگرفته است. هر اندازه كه ماليات بيشتري از فعاليت‌هاي سوداگرانه اخذ شود، اقبال سرمايه‌گذاران به حوزه‌هاي مولد اقتصادي بيشتر مي‌شود. اما در ايران چنين طرح‌هايي اغلب به صورت تبليغاتي مطرح مي‌شوند و در اجرا كمكي به اقتصاد و دهك‌هاي محروم نمي‌شود. اخيرا بررسي‌هاي دقيقي در حوزه تسهيلات‌دهي سيستم بانكي امريكا داشتم، نتايج جالبي داشت. در امريكا بخش قابل توجهي از سهم تسهيلات‌دهي، متوجه مردم محروم و متوسط جامعه است. اما در ايران اين روند برعكس است. در ايران هر فردي ثروتمند‌تر و بانفوذ‌تر باشد، سهم بيشتري از نظام تسهيلاتي كشور را برداشت مي‌كند. بنابراين ماليات از عايدي سرمايه هر چند اثرگذار و مطلوب است، اما به شرطي تاثيرات مثبت به جاي مي‌گذارد كه به درستي اجرا شود./تعادل





💠 گفتار اقتصادی

‏🔹دکتر همتی: بانک مرکزی: ‏« تورم نقطه ‌به ‌نقطه در ماه فروردین سال ۱۴۰۳ ، نسبت به فرودین سال ۱۴۰۲، به میزان ۲۷.۷ واحد درصد کاهش پیدا کرده و به کمتر از میانه کانال ۳۰درصد رسیده است » .
‏ 🔸از اطلاع رسانی بانک مرکزی ممنون . البته مناسب بود که تورم سالانه در پایان سال ۱۴۰۲
‏و فروردین ۱۴۰۳ را هم اعلام می کردند.
‏🔸این اعلام، به معنای این است که تورم فروردین ۱۴۰۲ ،
به میزان «۶۳ درصد» بوده است !
‏🔸این تورم اعلام نشده، نتیجه رکورد رشد ۴۳ درصدی چاپ پول در سال ۱۴۰۱ و دلیل عمده فشار به نرخ ارز در ۱۴۰۲ بود.





💠 گفتار اقتصادی

✅ مرگ نظام اقتصادی قدیمی؟

🔺 اکونومیست این هفته دو جلد دارد. در ویرایش جهانی این مجله، سرمقاله خود را به شکستن نظم بین‌المللی لیبرال اختصاص داده است. در نگاه اول، اقتصاد جهانی به طرز مطمئنی انعطاف پذیر به نظر می‌رسد. اما نگاه عمیق تر، شکنندگی را آشکار می کند.

🔺سال‌ها نظمی که از زمان جنگ جهانی دوم بر اقتصاد جهانی حاکم بوده، فرسوده شده است و امروز نزدیک به فروپاشی است. تعداد نگران کننده‌ای از محرک‌ها وجود دارد که می‌تواند منجر به سرازیری هرج و مرج شود، جایی که قدرت درست است و جنگ یک بار دیگر محل اقامت قدرت های بزرگ است.

🔺حتی اگر جهان در نظم جدیدش هرگز به تعارض نیفتد، تأثیر فروپاشی هنجارها بر اقتصاد می‌تواند ویرانگر باشد.

🔺ناکارآمدی در سازمان تجارت جهانی نماد جهانی است که در آن نهادها و قوانینی که برای تقویت تجارت و سرمایه گذاری بین‌المللی در نظر گرفته شده بود در حال از بین رفتن هستند. هر روز عناوین هشدار دهنده جدیدی را به همراه دارد.

🔺گسترش یارانه‌ها و تحریم‌ها یکی از بارزترین نشانه‌های فروپاشی «نظم بین‌المللی مبتنی بر قواعد» است، همان‌طور که سیاست‌گذاران دوست دارند آن را بخوانند.

🔺اما بر اساس داده‌های جهانی تحریم‌ها، یک سازمان تحقیقاتی، دولت‌های جهان بیش از چهار برابر بیشتر از دهه 1990 تحریم‌های تجاری را اعمال می‌کنند.

🔺دومین تغییر بزرگ ظهور سیاست صنعتی است. سیاستمداران به شدت در حال رقابت برای ایجاد زنجیره تامین داخلی و صنایع محلی هستند.

🔺تغییر سوم به نهادهای جهانی مربوط می‌شود که سایه ای از خود سابق خود هستند. صندوق بین‌المللی پول قبلاً قدرت تقریباً انحصاری برای حل مشکلات بدهی کشورهای فقیر داشت اما با ظهور وام دهندگان جایگزین مانند چین و هند، کار آن دشوارتر شده است.

🔺با تمامی این اوصاف به نظر می‌رسد که سیاستمداران به جهانی‌زدایی علاقه پیدا کرده‌اند و آن را وسیله‌ای برای تأمین بخشی از «صنایع آینده» می‌دانند.





💠 گفتار اقتصادی