اقتصاد و نفت
2.05K subscribers
1.81K photos
11 videos
260 files
286 links
رامین فروزنده
متخصص استراتژی و سرمایه‌گذاری در صنعت انرژی


ایمیل:
raaminf@gmail.com


لینکدین:
ir.linkedin.com/in/ramin-forouzandeh


وب‌سایت:
raminf.com
Download Telegram
کاهش هزینه در پروژه‌های فراساحل
موقت یا دائم؟

دریلینگ کانترکتور، منبع تراز اول صنعت حفاری، در گزارشی به نقل از IHS Markit، شرکت فعال در حوزه اطلاعات و تحلیل، از کاهش 45 تا 50 درصدی هزینه در 54 پروژه فراساحل مورد بررسی طی فصل سوم 2014 تا فصل سوم 2017 خبر داده است.

کاهش هزینه می‌تواند دوره‌ای (Cyclical) یا ساختاری (Structural) باشد. نوع اول مربوط به بازار است و دائمی نیست (مثلاً کاهش هزینه خدمات حفاری)، ولی دومی ناشی از اصلاح فرآیندها و روش‌هایی است که فارغ از شرایط بازار، باقی می‌مانند. تخمین زده شده که نیمی از کاهش هزینه‌های صورت‌گرفته، ساختاری باشد؛ این یعنی هزینه‌ها 25 درصد به صورت پایدار کاهش پیدا کرده‌اند؛ رقمی باورنکردنی.

اما برخی منابع این تخمین را باور ندارند و می‌گویند سهم بسیار بیشتری از کاهش هزینه، به صورت پایدار و ساختاری بوده است. مثلاً بی‌پی گفته است 75 درصد کاهش هزینه‌ها را به صورت پایدار انجام داده است. در پروژه Mad Dog این شرکت، هزینه توسعه از 20 به 9 میلیارد دلار افزایش یافت.

یکی از مدیران مرسک از یکی از مشتریان نقل کرده که حفاری هر چاه به طور متوسط 60 پیمانکار و شش‌هزار Invoice نیاز دارد. تمرکز بر مدیریت این حجم فعالیت، نقطه تمرکز حفاری مرسک است و این شرکت با بکارگیری ابتکارات مبتنی بر داده قصد دارد عدم کارایی‌های مرتبط با آن موارد را کاهش دهد.

علاوه بر Digitalization، یک روند دیگر نیز به کاهش هزینه کمک کرده است: Standardization.

⭕️ @EconomicsandOil

#DC
#Maersk #BP #Financial #CostReduction
درباره غول‌های نفتی.۱

وقتی از غول‌ها (Majors) صحبت می‌کنیم، در محدودترین نگاه به پنج شرکت اشاره داریم:
۱. شل
۲. بی‌پی
۳. توتال
۴. اگزون‌موبیل
۵. شورون


این غول‌ها شرکت‌هایی بزرگ (اندازه بازار اکثراً بالای ۲۰۰ میلیارد دلار)، یکپارچه (فعال در بالادستی و پایین‌دستی نفت و گاز)، بین‌المللی و باسابقه‌اند.


تعبیری گسترده‌تر دیگر نیز وجود دارد که در آن امثال ENI و Equinor (سابقاً Statoil) نیز جزء غول‌ها حساب می‌شوند؛ ولی چندان مصطلح نیست.


متخصصان وودمکنزی در نشست هفته قبل خاورمیانه (که در دوبی برگزار شد) به چند مبحث از جمله عملکرد غول‌ها پرداختند که چند اسلاید منتخب آن در ادامه می‌آید.


⭕️ @EconomicsandOil

#woodmac
#Major #Shell #BP #TOTAL #EXXONMOBIL #CHEVRON
درباره غول‌های نفتی.۲

وضعیت جریان نقدی آزاد غول‌ها پس از دوران افت، بهبود یافته و این در حالی است که هزینه سرمایه‌ای آنها در سال ۲۰۱۸ حدود ۷۰ میلیارد دلار برآورد می‌شود


⭕️ @EconomicsandOil

#woodmac
#Financial #FCF #CAPEX
#Major #Shell #BP #TOTAL #ExxonMobil #Chevron
درباره‌ غول‌های نفتی.۳

طی دوران افت و سپس احیاء (از ابتدای ۲۰۱۵ تاکنون) شرکت‌ها در حوزه توسعه کسب‌وکار چه کردند؟
زرد: شل
سبز: بی‌پی
آبی تیره: توتال
قرمز: اکسون‌موبیل
آبی روشن: شورون


⭕️ @EconomicsandOil

#woodmac
#Financial #FCF #CAPEX
#Major #Shell #BP #TOTAL #ExxonMobil #Chevron
درباره‌ غول‌های نفتی.۴

طی دوران افت اولویت در اکثر شرکت‌ها با ابعاد مالی بود و نه افزایش تولید که اصطلاحاً به آن گفته می‌شد:
Value over volume

اکنون دوباره رشد (growth) تولید در مرکز توجه قرار گرفته است.


⭕️ @EconomicsandOil

#woodmac
#Production
#Major #Shell #BP #TOTAL #ExxonMobil #Chevron
درباره‌ غول‌های نفتی.۵

توتال تنها غول نفتی محسوب می‌شود که در نفت شیل سرمایه‌گذاری خاصی نکرده است. استراتژی این شرکت کماکان تمرکز بر منابع متعارف است.

اما بقیه غول‌های نفتی وضع متفاوتی داشته و دارند. آنها حضور خود را در این منابع افزایش دادند.

آخرین نمونه، خرید بیش از ۱۰ میلیارد دلاری دارایی‌های نفت شیل BHP توسط بی‌پی بود.

همان طور که انتظار می‌رود دو غول آمریکایی یعنی اکسون‌موبیل و شورون بیش از شل و بی‌پی از منابع نفت شیل تولید دارند.

⭕️ @EconomicsandOil

#woodmac
#US #Shale
#Major #Shell #BP #TOTAL #ExxonMobil #Chevron
درباره‌ غول‌های نفتی.۶

نمودار چپ، چشم‌انداز بودجه سرمایه‌ای غول‌های نفتی است که نشان می‌دهد اکسون‌موبیل راه خود را از بقیه جدا کرده و آینده درخشانی برای این صنعت (لااقل در دهه آتی میلادی) می‌بیند. این شرکت مسائل زیست‌محیطی را فاقد اثرگذاری قابل‌توجه بر کسب‌وکار خود می‌داند. برخلاف این شرکت، سه غول اروپایی استراتژی خود را متناسب با این موضوع تعریف کرده‌اند. مثلاً توتال مساله یکپارچگی تغییرات اقلیمی را در استراتژی مطرح، و ساختار سازمانی خود را متناسباً متحول کرده است.

در نمودار راست می‌بینیم که بعد از شرکت‌های مستقل (صرفاً فعال در بالادستی) اکسون‌موبیل بیشترین رشد تولید را در افق بلندمدت دارد و بقیه غول‌ها و نیز شرکت‌های بزرگ آسیایی در صورت تداوم روند فعلی با افت مواجه می‌شوند.


⭕️ @EconomicsandOil

#woodmac
#Financial #FCF #CAPEX
#Major #Shell #BP #TOTAL #ExxonMobil #Chevron
روندهای گاز خاورمیانه: درس‌هایی برای ایران

این هفته توتال و ادنوک (شرکت نفت ابوظبی) تفاهمی «امتیازی» برای اکتشاف و توسعه منابع گاز غیرمتعارف امضاء کردند که اجازه فعالیت‌های اکتشاف و ارزیابی را به مدت 7 سال می‌دهد و بعد از آن امکان توسعه و تولید تا 40 سال وجود دارد. توتال با سهم توتال 40 درصد، راهبری مرحله اکتشاف را بر عهده خواهد داشت. انی نیز قراردادی چهل ساله برای توسعه یک امتیاز در منطقه فراساحل ابوظبی امضاء کرده و 25 درصد سهم در آن به دست آورده است. این امتیاز شامل چند میدان با گاز بسیار ترش می‌شود و 15 درصد دیگر از آن نیز به شرکای دیگر واگذار خواهد شد.


حدود ده سال قبل، بی‌پی در یک تفاهم «مشارکت در تولید» بلوک گازی 61 عمان را در دست گرفت. اما مفاد اقتصادی (به طور خاص قیمت گاز) مناسب نبود. لذامذاکرات به طول انجامید و تنها پس از تعیین نرخ‌های بالاتر از متعارف برای خرید گاز بود که قرارداد به امضاء رسید. سال گذشته تولید از میدان خزان بلوک مذکور (که مخزن آن tight و گاز آن ترش و در نتیجه هزینه‌های تولید نسبتاً بالاست) به میزان یک میلیارد فوت مکعب در روز آغاز شد. وودمکنزی از این میدان تحت عنوان نمونه «عملگرایی» دولت عمان یاد کرده است. سهم بی‌پی در این میدان 60 درصد و شرکت نفت عمان 40 درصد است که شرکت نفت عمان قصد دارد یک‌چهارم سهم خود را (معادل 10 درصد از میدان) به پتروناس بدهد. قرارداد تا 2043 اعتبار دارد، یعنی سی سال.


دهه‌ها قبل دولت قطر نیز مشابه دولت عمان، در یک عملگرایی استراتژیک، مشارکتی بین قطرپترولیوم و غول‌های نفتی دنیا (به طور خاص اکسون‌موبیل) شکل داد تا تحت قراردادهای «مشارکت در تولید» توسعه میدان گنبد شمالی (که بخش شمالی آن در ایران به پارس جنوبی شهرت دارد) را انجام دهند. نتیجه این تصمیم، تبدیل شدن قطر به بزرگ‌ترین تولیدکننده ال‌ان‌جی دنیا بود. بخشی از داستان گنبد شمالی را می‌توانید اینجا ببینید:
t.me/EconomicsandOil/1245



مسیر دولت‌هایی که قصد توسعه منابع نفت و گاز خود (و نه پنهان کردن آن زیر زمین) را دارند تقریباً شبیه به هم است:
1️⃣ مفاد مالی جذابی که شرکت‌ها را ترغیب به حضور کند
2️⃣ استفاده حداکثری از دانش فنی و توان مالی غول‌های نفتی
3️⃣ قراردادهای امتیازی و مشارکت در تولید
4️⃣ پیشنهاد قراردادهای طولانی‌مدت چندده‌ساله
نتیجه آنکه میادین سخت (مثل خزان عمان)، نه چندان سخت (مثل گنبد شمالی قطر) و حتی غیرمتعارف (مثل دیاب ابوظبی) شانس توسعه می‌یابند.


ناگفته پیداست که دقیقاً ویژگی‌هایی مثل جذابیت مالی و مدت قراردادهای نفتی، که عامل حضور غول‌های نفتی هستند، در قرارداد جدید نفتی ایران (موسوم به IPC) قدری بهبود یافتند؛ اما مورد مخالفت‌های طولانی واقع شدند تا جایی که نهایتاً قراردادهای اندکی به امضاء رسید. ضمن آنکه هنوز اجماعی در داخل درباره لزوم استفاده از مسیر متعارف توسعه (که در بالا به آن اشاره شد) وجود ندارد و در نتیجه جذابیت قراردادهای ایران در مقایسه با کشورهای همسایه بسیار اندک است. خروجی را می‌توان در انبوه میادین گازی توسعه‌نیافته و همچنین تاخیر و افزایش هزینه در توسعه فازهای پارس جنوبی (در مقایسه با گنبد شمالی) مشاهده کرد.


چند نکته مرتبط:
1️⃣ قرارداد صادرات گاز ایران به امارات (کرسنت) در عمل به نتیجه نرسید و مخالفت‌های زیادی نیز با آن وجود دارد. اکنون این کشور در جست‌وجوی توسعه منابع گازی خود است.
2️⃣ عمان قصد دارد از ایران گاز وارد کند و ظرفیت ال‌ان‌جی خود را توسعه دهد.
3️⃣ همزمان با انبوه منابع گاز توسعه‌نیافته در ایران، کشورهای همسایه مثل پاکستان، کویت و امارات متحده عربی ال‌ان‌جی وارد می‌کنند و عربستان نیز برنامه‌هایی برای آن دارد.
4️⃣ آمریکا به مدد انقلاب گاز شیل، تامین‌کننده بخش زیادی از تقاضای ال‌ان‌جی جهان طی سال‌های آتی خواهد و احتمالاً بخشی از آن نیز به خاورمیانه خواهد آمد.


⭕️ @EconomicsandOil

#Note
#Iran #Oman #Qatar #UAE #TOTAL #BP #ExxonMobil #Gas #LNG
تیم اقتصاد انرژی بی‌پی
و درس‌های آن برای ما


اینجا قبلاً به اسپنسر دیل و کریستف روهل اشاره کردیم. دیل، اقتصاددان ارشد (Chief Economist) بی‌پی است. با مدرک کارشناسی ارشد اقتصاد و سابقه فعالیت در نهادهای مالی، از سال 2014 جانشین روهل شد که برای قریب به یک دهه این سمت را در دست داشت. روهل از آنجا مستقیماً به امارات رفت و مدیریت بخش تحقیقات ADIA (نهاد مدیریت ثروت ملی این کشور) را برعهده گرفت.


سوال این است که چرا باید یک شرکت نفتی تیم اقتصاد انرژی داشته باشد و آیا استفاده از گزارش‌های IHS، وودمکنزی، پلاتس و امثالهم کفایت نمی‌کند؟


پاسخ اول اینکه با افزایش اندازه شرکت‌ها، معمولاً مدیران توجه بیشتری به دقت و کیفیت ورودی‌های فرآیند تصمیم‌گیری می‌کنند و اگر مثلاً یک شرکت 100 هزاردلاری از گزارش‌های رایگان شرکت‌های مشاوره انرژی و مدیریت برای تصمیم‌گیری بهره می‌گیرد، احتمالاً یک شرکت 100میلیون دلاری مشترک تعدادی از گزارش‌ها و خدمات بعضاً گران شرکت‌های مذکور است و یک شرکت 100 میلیارد دلاری علاوه بر چنین اشتراکی، نسخه خاص خود را نیز با اتکا به تیمی از متخصصان طراحی می‌کند.


پاسخ دوم این است که ببینیم تیم اقتصاد انرژی بی‌پی چه وظایفی بر عهده دارد:
1️⃣ تهیه دو گزارش مرجع و قابل دسترسی برای عموم به صورت سالانه که یکی شامل آمارهای گذشته اقتصاد انرژی است و دیگری چشم‌انداز بلندمدت انرژی را بررسی می‌کند. گزارش اول، بیش از نیم قرن است که منتشر می‌شود.
2️⃣ تیم اقتصاد انرژی ورودی‌های اقتصادی را برای تصمیم‌گیری‌های تجاری فراهم می‌کند. برای مثال اینکه در آینده گاز چه سهمی دارد یا تقاضای انرژی از کجا می‌آید، برای شرکتی در مقیاس بی‌پی تعیین‌کننده چند‌ده میلیارد دلار سرمایه‌گذاری است و مبنای چنین تصمیم‌های استراتژیکی باید یک ورودی قابل اتکاء اقتصاد انرژی باشد.


برای مدیران ایرانی ممکن است سوالاتی قبل از همه این موارد مطرح شود: اصلاً مگر قیمت نفت یا مصرف انرژی پیش‌بینی‌پذیر است که بخواهیم براساس آن برنامه‌ریزی کنیم؟ جواب به این سوال و امثال آن آسان نیست، و به آشنایی با رویه صنعت نفت خارج از ایران برمی‌گردد. ولی بخشی از جواب‌ها را اینجا گفته‌ایم:
t.me/EconomicsandOil/2779


⭕️ @EconomicsandOil

#BP #SREW #Economics
سال رونق عمان
گزارشی کوتاه از رونق E&P خاورمیانه در روزهای رخوت نفت ایران


به نظر می‌رسد امسال زمان رونق دوباره نفت عمان باشد. طی روزهای اخیر چند قرارداد و تفاهم بین شرکت‌های نفتی و دولت عمان مهم به امضاء رسید:
1⃣ انی و OOCEP (شرکت دولتی نفت عمان) برای بلوک ۴۷
2⃣ انی و بی‌پی برای بلوک ۷۷
3⃣ اکسیدنتال برای بلوک ۵۱
4⃣ اکسیدنتال و OOCEP برای بلوک ۶۵


در عمان، پس از دو دور مناقصه نسبتاً موفق در ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷، مناقصات نفتی ۲۰۱۹ در راه هستند که به نظر می‌رسد به دو دلیل مورد استقبال واقع شوند:
1⃣ بلوک‌های مناقصه اغلب جزیی از بلوک ۶ عمان هستند، یعنی پربازده‌ترین و بزرگ‌ترین بلوک.
2⃣ با لحاظ جمیع شرایط، نمونه مشابه چنین مناقصه جذابی در منطقه وجود ندارد.
جزئیات:
t.me/EconomicsandOil/208
t.me/EconomicsandOil/2825
t.me/EconomicsandOil/1331


بد نیست بدانیم سال گذشته، دوران نسبتاً پررونقی برای امارات و عراق بود. امسال نیز انتظار می‌رود عمان و قطر شاهد افزایش فعالیت‌ها باشند. در ادامه چند خطی درباره امارات و عراق می‌گوییم.


امارات: رونق اکتشاف و تولید در این کشور به شکل‌های مختلف ادامه دارد: اکتشاف و توسعه منابع نامتعارف گاز فراساحل، شراکت غول‌های نفتی شرقی و غربی در امتیازهای نفتی تولیدی و قراردادهای اکتشافی شارجه. این کشور از توتال، انی، او‌ام‌وی، سپسا و وینترزهال گرفته تا ONGC و پتروچاینا را با قراردادهای جذاب سر میز کشانده است. جزییات:
t.me/EconomicsandOil/2257
t.me/EconomicsandOil/2520
t.me/EconomicsandOil/2749


عراق: مناقصه سال گذشته اگرچه نتوانست غول‌های نفتی را جذب کند، به واگذاری شش بلوک اکتشافی انجامید. همچنین ثمره قراردادهای پیشین به ویژه دور اول و دوم مناقصات نفتی در افزایش تولید این کشور به ۴.۷ میلیون بشکه در روز نمایان شد. انتظار می‌رود فعالیت‌های اکتشافی جدید به ویژه در صورت موفقیت شرکت چینی UEG (خریدار کویت انرژی) طی کمتر از یک دهه افزایش تولید قابل‌توجهی به همراه آورد. نکته مهم اینکه عراق در مناقصات ۲۰۱۸ به سراغ مدل مشارکت در تولید رفت. جزئیات:
t.me/EconomicsandOil/2319
t.me/EconomicsandOil/1034
t.me/EconomicsandOil/2655


قراردادهای فوق‌الذکر مشارکت در تولید و امتیازی هستند، یعنی همان قراردادهایی که در ایران چند دهه است به کار نرفته و محرومیت کشور را از ده‌ها میلیارد دلار سرمایه‌گذاری به همراه آورده و در نتیجه شرکت نفت برای جبران کسری سرمایه‌گذاری خارجی و داخلی، زیر بار ۵۰ میلیارد دلار بدهکاری رفته است. خوب است به این سوال فکر کنیم که چرا باید به این روند ادامه داد؟


⭕️ @EconomicsandOil

#Note #Iraq #Oman #PSA #EPSA #Concession #UAE #Legal #Bid #Investment #NIOC #ENI #BP #OXY #OOC #OOCEP #UEG