💢 در هم تنیدگی امنیت و اقتصاد

✳️ در خبرهای چند روز گذشته شنیده شد که بندر #چابهار خارج از شمول #تحریم های آمریکا قرار گرفته است. دقت زیادی نمیخواهد تا درک شود این بندر فقط به واسطه ایجاد ارتباط اقتصادی #هند و افغانستان، خارج ازدایره تحریم ها قرار گرفته است.
✳️ موقعیت #ژئوپلتیک ایران به همراه منابع سرشار معدنی، ذخایر #انرژی، مرزهای وسیع دریایی و زمینی و جمعیت جوان تحصیلکرده توانایی بالقوه بالایی در ایجاد #ارتباطات اقتصادی چندوجهی ایران با سایر کشورهای جهان را به وجود آورده است.
✳️ در دوران کنونی وابستگی عقلایی اقتصادی با اتکا بر ظرفیت های متقابل، در بین کشورها بسیار اهمیت دارد و به همین منظور پیمان های #اقتصادی دو و چند گانه امری مرسوم و لازم برای کشورها شده است.
🔰 قوانین جاری ایران در حال حاضر امکان مانور اقتصادی کمی به دولت در این زمینه میدهند به گونه ای که طی سالیان گذشته نه تنها این توانمندی های بالقوه به کار گرفته نشده اند که با موانع قانونی فراوانی مواجه شده اند
🔰 به هر حال اگر ایران در مسیر #استقلال سیاسی و #امنیتی قدم گذاشته، لازمه آن داشتن #توان_اقتصادی بالا و نیرومند است. در حال حاضر یکی از اساسی ترین مبناهای آرامش و حسن همجواری ایران با بسیاری از #همسایگان را میبایست در وابستگی ها و اشتراکات متقابل اقتصادی جستجو کرد. به طور مثال در بین کشورهای حاشیه خلیج فارس اشتراکات اقتصادی #استراتژیک ایران و #قطر، زمینه همگرایی را در عین اختلاف نظر های بنیادی، بین دو کشور ایجاد کرده است.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU

🔴بازار #قطر مقصد صادرات کالاهای ایرانی

🔰 تحریم قطر توسط چند کشور عربی که از سال 96 آغاز شد، فرصتی استثنائی پیش روی صادرکنندگان و #بازرگانان ایرانی قرار داد تا #صادرات کالاهای خود را به این کشور افزایش دهند.

🌐 مطالعه متن کامل گزارش در پیوند زیر:🔻
yon.ir/UVLKA

🆔 @EconomicDiplomacyISU

#نمودار
#دیپلماسی_انرژی

🔺 نمودار بلومبرگ از ذخایر #نفت و #گاز کشورهای ایران، عربستان، عراق، قطر، امارات، کویت، عمان، سوریه و یمن

🔘 #عربستان یک ‌سوم از ذخایر نفتی منطقه خاورمیانه را به خود اختصاص می‌دهد اما در مقابل تنها دارای ۱۰ درصد از ذخایر گازی این منطقه است.

🔘عربستان کشوری که دارای ۲۶۱ میلیارد بشکه نفت خام است و به‌احتمال زیاد این کشور می‌تواند تا سال ۲۰۸۸ به #تولید و استخراج نفتی خود ادامه دهد اما هم‌اکنون شدیداً با کاهش #ذخایر گازی مواجه است.

🔘در حدود ۴۲ درصد از ذخایر گازی خاورمیانه در #ایران و در حدود ۳۱ درصد آن در کنترل کشور همسایه عربستان، #قطر است.

🆔 @EconomicDiplomacyISU

#تحلیل_خبری
#تحریم

♦️#ائتلاف کشورهای اسلامی علیه تحریم

❇️ ماهاتیر محمد نخست وزیر #مالزی از همکاری میان این کشور و #ایران، #ترکیه، #قطر برای ایجاد سازوکاری جهت مقابله با تحریم خبر داد.

❇️ #تجارت بر مبنای #طلا و کالا محوریت این سازوکار خواهد بود که به عنوان سپری در مقابل #تحریم عمل می کند.

❇️ کشورهای غربی به ویژه ایالات متحده #آمریکا از تحریم به عنوان ابزاری برای تحمیل خواسته های خود بر دیگر کشورها استفاده می کنند و می توان گفت که اقدام کشورهای #اسلامی واکنشی در برابر این ابزار است/تبیین

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU

#خبر
#همسایگان

💢 ارزش مبادلات تجاری میان ایران و #قطر می تواند به 4 برابر افزایش یابد

🔶 عدنان موسی‌پور، رئیس اتاق مشترك ایران و قطر: به دلایل مسائل #سیاسی در سالیان گذشته روابط ایران و قطر بسیار منجمد بود و این دو كشور همواره تبادل #تجاری پایینی با هم داشتند. با #تحریم قطر توسط كشورهای عربی همچون امارات، مصر و #عربستان و كمك ایران به این كشور خصوصا در زمینه تأمین مواد #غذایی روابط تجاری قطر با كشورمان در دو سال اخیر رو به بهبود رفته، هرچند نسبت به میزان ظرفیت توسعه #تبادلات تجاری همچنان فرسنگ‌ها فاصله وجود دارد.

🔶 تقویت #روابط ایران با كشورهای همسایه بهتر از #تجارت با اروپاییان است. در گذشته تبادل تجاری بین دو كشور بین 40 تا 50 میلیون دلار و هم‌اكنون 250 میلیون دلار است كه این میزان تبادل قابلیت افزایش به یك میلیارد دلار را دارد كه در این امر تحریم‌ها تاثیرات زیادی می‌توانند ایفا كنند، البته در صورت #سرمایه‌گذاری مشترك بین دو كشور می‌توانیم به بیش از یك میلیارد دلار برسیم.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU

#تحلیل_آماری
#تجارت_خارجی

🔴 جدیدترین آمار از تجارت خارجی ایران در ۹ ماه منتهی به آذر ۹۸ نشان می‌دهد کشورهای #ژاپن، مصر، تایوان، #مالزی و کویت که در مدت مشابه سال گذشته در لیست ۲۰ کشور عمده مقصد #صادراتی قرار گرفته بودند، امسال جای خود را به ارمنستان، #قطر، ازبکستان، #روسیه و غنا داده‌اند. همچنین دو کشور عمان و ژاپن که در ۹ ماه منتهی به آذر سال گذشته در لیست ۲۰ کشور اول مبدا #واردات ایران بودند، در ۹ ماه امسال جای خود را به تایلند و پاکستان داده‌اند.

✅ علاوه بر این صادرات به تفکیک گروه‌های #اقتصادی نیز حکایت از آن دارد که با توجه به توافق #ترجیحی ایران و اتحادیه #اوراسیا، در ۹ ماه منتهی به آذر امسال صادرات به این کشورها بیشترین رشد وزنی و ارزشی را تجربه کرده است.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU

#کلیپ
#همسایگان

🎥 این کشورهای نزدیک: #بازارچه های مرزی

♦️ وسعت #جغرافيايی و تنوع نژادی و #قوميتی در ايران غير از معدود ملاحظات اجتماعی و #امنيتی خاص، و ابراز تأسف ها از محروميت و اشتغال اهالي محلی به كولبری يا امثال آن، مزيت های وافر فرهنگی و #اقتصادی است كه مي تواند طناب وابستگی های متقابل ايران و #همسايگان را از آنجا مهم كرد.

✅ ايران و #تركيه در سرو؛ ايران و #آذربايجان در ماكو، بيله سوار و جلفا؛ ايران و #روسيه در آستارا؛ ايران و #تركمنستان در اينچه برون و باجگيران؛ ايران و #افغانستان در دوغارون و سرخس؛ ايران، #عمان و #هندوستان در ريمدان، ايران و #پاكستان در ميرجاوه؛ ايران و عراق در پيرانشهر، تمرچين، باشماق، سيرانبند، مهران، قصرشیرین، اروند كنار، خرمشهر؛ ايران و #قطر در بوشهر و ايران و #امارات در بندرعباس.

✅ بازارچه های #مرزی سريع ترين محل برخورد عرضه و تقاضايي است كه دو هم زبان كرد، بلوچ، ترک، عرب، تركمن، آذری، قفقازی و پشتو از اين طرف و آن طرف مرزهای جغرافيای #سياسی، مي توانند بدون واسطه #تجارت و كسب و كار كنند.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU

‍#تحلیل_آماری
#همسایگان

♨️ #تجارت ۲۲ میلیارد دلاری ایران با #کشورهای_عربی

🔰 #ایران در سال ۱۳۹۸ حدود ۲۲ میلیارد دلار با کشورهای عربی حوزه #خلیج_فارس و خاورمیانه شامل #عراق، #امارات، #عمان، #قطر، #کویت، #سوریه، #لبنان، #اردن و #عربستان تجارت داشته است.

🔸 حدود ۱۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار از ۲۲ میلیارد دلار مربوط به #صادرات ایران به کشورهای عربی حوزه خلیج فارس و خاورمیانه شامل عراق، امارات، عمان، قطر، کویت، سوریه، لبنان، اردن و عربستان و حدود ۹ میلیارد دلار #واردات کشور از این کشورها بوده است.

🔸 در حوزه صادرات به ترتیب #عراق با حدود ۹ میلیارد دلار، امارات با ۲.۵ میلیارد دلار رتبه اول و دوم و کشورهای عمان با ۴۵۰ میلیون دلار، #قطر با ۲۰۰میلیون دلار، #کویت با ۱۸۰ میلیون دلار، #سوریه با ۱۶۰ میلیون دلار، لبنان با ۳۰ میلیون دلار، اردن با ۲۱ میلیون دلار و بحرین با ۱۰ میلیون دلار در رتبه‌های بعدی قرار داشته‌اند.

🔸 در حوزه #واردات نیز به ترتیب کشورهای امارات با ۸.۷ میلیارد دلار در رتبه اول و کشورهای عمان با ۱۶۷میلیون دلار، عراق با ۱۳۱میلیون دلار، اردن با۲۱ میلیون دلار، #لبنان با ۱۸میلیون دلار، قطر با ۱۲میلیون دلار، سوریه با ۱۱میلیون دلار و #بحرین با ۲ میلیون دلار در رتبه‌های بعد قرار گرفته‌اند.

🔸 روابط تجاری ایران و #عربستان در سال ۱۳۹۸ قطع بوده و عملا #تجارت مستقیمی بین دو کشور رخ نداده است.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU

‍#رصد
#انرژی

🔴 اهمیت خط لوله #نفت گوره به جاسک در بازدارندگی #ژئوپلیتیک ایران

🔰 #اندیشکده «مرکز امنیت آمریکایی جدید» طی یادداشتی با اشاره به احداث #خط_لوله انتقال نفت از گوره در استان بوشهر به #جاسک در استان سیستان‌وبلوچستان، به افزایش #قدرت پاسخ‌گویی ایران به تهدیداتی از جنس حوادث اخیر در خجیر و نطنز پرداخته است.

🔸 این یادداشت معتقد است یکی از مهم‌ترین ملاحظات ایران در حفظ مبادلات انرژی از #تنگه_هرمز، امکان انتقال #نفت خودش به مشتریانش بوده است. به‌ویژه #چین که مهم‌ترین مشتری انرژی ایران محسوب می‌شود و اکنون نیز دو کشور درصدد عقد قراردادی #راهبردی و طولانی‌مدت می‌باشند.

🔸 نویسنده معتقد است ایران پس از افتتاح #مسیر_زمینی، با خیالی آسوده‌تر می‌تواند امکان جلوگیری از عبور نفت‌کش‌های خریدار یا #فروشنده دولت‌های رقیب از تنگه هرمز را مسدود نماید. پیش‌تر نیز با توقیف یک نفت‌کش بریتانیایی در این محدوده #دریایی توانست نفت‌کش گریس1 را از توفیق انگلستان آزاد کند.

🔸 این مقاله بیان می‌دارد که کاتالیزور مهم در این خصوص، رفع #تحریم #تسلیحاتی شورای امنیت است که می‌تواند زرادخانه موشک‌های ضدکشتی و توان رزمی قایق‌های تندرو در #خلیج_فارس و دریای عمان را به منظور بستن تنگه هرمز، به نحو مطلوبی تقویت کند.

🔸 به نظر می‌رسد با وجود ظرفیت‌های انسداد تنگه هرمز پس از افتتاح خط #گوره به جاسک، هم‌چنان ملاحظه واکنش دولت‌های هم‌سوتر مانند #عمان و #قطر و هم‌چنین واکنش دولت‌های غربی و حتی #روسیه به دلیل ارتباط نزدیک با دولت‌های حاشیه خلیج فارس وجود دارد. نکته‌ای که شاید سبب شود ایران امکان بهره‌مندی از این خط لوله را برای برخی دولت‌های نزدیک منطقه مانند #عراق نیز فراهم نماید. اما آنچه مشخص بوده افزایش قدرت #بازدارندگی ایران با افتتاح این خط لوله است/تبیین.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU

#اطلاع_رسانی
#کارگاه_تجربه

♨️ سلسله جلسات دانش و تجربه #دیپلماسی_اقتصادی

🎙 جناب آقای ابوالفضل مرادی؛ #رایزن_اقتصادی سفارت جمهوری اسلامی ایران در قطر

🔰 ظرفیت ها و چالش های #تجارت با #قطر

🕰 دوشنبه ۳۱ شهریورماه
ساعت ۱۶

🌐 #پخش_زنده در تالار مجازی دفتر مطالعات دیپلماسی اقتصادی دانشگاه امام صادق(ع) به نشانی:

https://vc.isu.ac.ir/ch/eco-dip-studies

🆔 @EconomicDiplomacyISU

#گزارش_نشست
#کارگاه_تجربه

💢 ظرفیت ها و چالش های تجارت با #قطر

🔰دوشنبه ۳۱ شهریور ۱۳۹۹
اين نشست از سلسله جلسات كارگاه تجربه به میزباني دفتر مطالعات #ديپلماسی_اقتصادی دانشگاه امام صادق(ع) و با حضور جناب آقای مرادی، #رایزن_اقتصادی سفارت ج.ا ایران در دوحه و جمعی از دانشگاهیان، #تجار و فعالان #پژوهشی بازارهای منطقه برگزار گرديد.

❇️ #مرادی در ابتدا ضمن بیان خلاصه ای از روابط اقتصادی #ایران و قطر به بیان ظرفیت های #قطر برای تجار ایرانی پرداخته و با اشاره به این نکته که بخش مهمی از رشد اقتصادی قطر در سالهای اخیر مدیون بخش های #ساختمانی و #نفتی این کشور بوده است، چنين ادامه داد که: #صادرات ایران به قطر پس از #تحریم این کشور توسط #همسایگان خود، رشد خوبی یافت و در حوزه های گوناگون شاهد جهش در این روابط بودیم. وی با یادآوری از تجربه های گسترده خود در حوزه #بازرگانی در کشورهای #آفریقایی و آسیایی، به مقايسه تجربیات خود از #روابط_تجاری گذشته خود و دوره فعاليت خود در #بازار_قطر پرداخت.

❇️ سپس او به گزارش اهم مشکلات #صادرکنندگان و تولیدکنندگان ایرانی در این بازار، به شرح ذیل پرداخت:
اشباع بازار قطر از #تجار کشورهای گوناگون، #رقابت شدید در این بازار در حوزه های گوناگون کالایی و #خدماتی، اقدامات نادرست برخی از تجار و #بازرگانان ایرانی در کشور مقصد، کلاهبرداری شرکت های #قطری از طرفهای ایرانی، و مهم تر از همه مسائل #تحریم های بين المللی.

❇️ در این میان، مشکل #تحریم ایران در سايه #يكجانبه_گرايی ايالات متحده مطرح و اشاره شد: به دلیل تحریم ها، متاسفانه ایرانیان با مشکلات عدیده ای در حوزه #روادید، اجازه فعالیت های اقتصادی و روابط #مالی و #بانکی در قطر مواجه اند. البته #عدم_اعتماد دوطرفه به علت سوابق تجار و شرکت های تجاری ایرانی و قطری از دیگر دلایل ضعف #صادرات ایران به این کشور #همسایه است.

❇️ مرادی افزود: حضور قدرتمند رقبای #فرش_ایرانی چون #چین و #ترکیه، ورود ایران به بازار فرش این کشور را بسیار سخت کرده است. کالاهای #دارویی و تجهیزات #پزشکی نیز به دلیل وجود رقبای قدرتمند #اروپایی در این بازار و تکمیل زیرساخت های بخش #سلامت این کشور تقریبا اشباع شده است. در حوزه پسته و زعفران هم به دلیل سطحی نگری #ایرانیان مقیم قطر و ورود نامناسب به این بازار، فضای تنفس صادرکنندگان بین المللی این #محصولات در کشورمان از بین رفته است.

❇️ وی همچنين با تأكيد بر آنكه البته #روابط_اقتصادی ایران و قطر، کاملا با شکست رو به رو نشده است و برخی #شرکت های ایرانی توانسته اند موفقیت های اندکی را در این بازار کسب کنند، به تجربه شرکت های #فناوری ایرانی در حوزه #نفت و گاز اشاره داشت و افزود: با توجه به ظرفیت رقابت پذیری اين شركت ها در حوزه #اکتشافات نفتی و گازی قطر، آنها توانسته اند كه پروژه هایی را بدست آورند.

❇️ #رایزن_اقتصادی سفارت کشورمان در دوحه در پايان با ذکر این نکته كه از سالیان پیش بسياری از کشورهای گوناگون #جهان از طريق #تجار و شرکت های بسیاری، نمایندگی های خود را در #قطر دایر کرده و در این بازار ریشه دوانده اند، توان ورود #صادرکنندگان جدید در این بازار را محدود دانسته و تلاش، پشتکار و صبر بسیار در این بازار را لازمه #موفقیت در قطر عنوان نمود و با گريز به مسئله #کرونا روابط اقتصادی دو کشور را متأثر از اين شيوع فراگیر جهانی برآورد نمود.

🆔 @EconomicDiplomacyISU

#رصد
#انرژی

🔴 اهمیت بیش از پیش تنگه هرمز از لحاظ استراتژیک

🗞 بلومبرگ

🔰 #تنگه_هرمز، آبراه باریک دهانه خلیج فارس، کمتر پیش می آید که از مرکز تنش های جهانی به دور باشد. یک راه اصلی #کشتیرانی که حدود یک سوم #نفت انتقالی از روی آب، از آن گذر می کند، به دقت برای نشانه هایی از بروز اختلال رصد می شود.

🔶 در ژانویه 2021، #ایران یک نفتکش #کره_جنوبی را در این منطقه توقیف کرد. درحالی که ایران قبلا تهدید کرده بود، این تنگه را می بندد اما این تنگه همچنان باز است. تنگه هرمز شبیه یک V وارونه است و خلیج فارس را به #اقیانوس_هند متصل می کند. ایران در شمال و #امارات و #عمان در جنوب آن واقع شده اند. این تنگه 100 مایل (161 کیلومتر) طول و در باریک ترین قسمت 21 مایل عرض دارد به طوری که در هر لاین کشتیرانی تنها 2 مایل عرض دارد.

🔶 کم عمقی آن باعث آسیب پذیری کشتی ها در برابر مین ها و نزدیکی به زمین می شود. این تنگه برای #تجارت_نفت در جهان بسیار لازم و ضروری است. براساس آمار #بلومبرگ، نفتکش ها در سال 2020 از طریق این تنگه، نزدیک به 12 میلیون بشکه در روز نفت و #میعانات_گازی از #عربستان، #عراق، #کویت و امارات ارسال کرده اند. این تنگه همچنین برای #گازطبیعی مایع و ال ان جی حیاتی است به طوری که یک چهارم عرضه این محصول، بیشتر از #قطر، در سال 2020 از این تنگه عبور کرده است.

🔶 برخی از شرکت ها به طور موقت حرکت از تنگه را به علت نگرانی های #امنیتی متوقف کردند. #آمریکا از سال 2018، با هدف متوقف کردن فروش نفت ایران به #اقتصاد این کشور صدمه زده است. ایران با ایجاد اختلال در این تنگه، نشان می دهد که قدرت ضربه زدن متقابل به آمریکا و کنترل #نفت_خام را دارد.

🔶 در عین حال، هرگونه افزایش #قیمت نفت می تواند به جبران درآمد ایران که از طریق #تحریم ها از دست داده، کمک کند. جو #بایدن، تلویحا می گوید می خواهد در دوران ریاست جمهوری خود برای بهبود روابط آمریکا با ایران استفاده کند اما تنش ها میان دو کشور به علت تحریم ها و #ترور ژنرال ارشد ایران در اوایل سال 2020 بدتر شده است.

🔶 #جمهوری_اسلامی_ایران در ژانویه 2021 اعلام کرد آمریکا باید 70 میلیارد دلار به عنوان #غرامت تحریم های نفتی ایران بپردازد وگرنه این کشور فعالیت های هسته ای خود را طریق افزایش غنی سازی #اورانیوم بیشتر خواهد کرد.

🔶 زمانی که در سال 2011، تحریم ها علیه ایران اعمال شد، ایران تهدید کرد #تنگه_هرمز را می بندد اما در نهایت این کار را نکرد. #تاجران_نفتی تردید دارند که این کشور این تنگه را کاملا ببندد زیرا مانع #صادرات نفت خود ایران نیز می شود.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU

#رصد
#اقتصادجهانی

🔴 نرخ واکسیناسیون و چشم‌انداز رشد اقتصادی در غرب آسیا

🗞 المانیتور

🔰 پایگاه خبری-تحلیلی #المانیتور در نوشتاری به بررسی گزارش اخیر #صندوق_بین‌المللی_پول که در آن تازه‌ترین برآورد از رشد اقتصادی جهان در سال جاری و سال آینده میلادی ارائه شده است، پرداخته و چشم‌انداز رشد در اقتصادهای منطقه #غرب_آسیا را متأثر از وضعیت نرخ واکسیناسیون در این کشورها می‌داند.

🔶 براساس گزارش IMF رشد اقتصاد جهانی در سال 2021 برابر 6 و در سال 2022 برابر 4.9 درصد خواهد بود. همچنین #رشد_اقتصادی غرب آسیا در سال جاری 4 و در سال آینده میلادی 3.7 درصد پیش بینی شده است. آمارها نشان می‌دهند رشد اقتصادی این منطقه نسبت به متوسط اقتصادهای پیشرفته و کشورهای #درحال_توسعه، پایین‌تر است که می‌تواند ناشی از نرخ پایین #واکسیناسیون در غرب آسیا باشد.

🔶 المانیتور می‌نویسد: درحالی که تنها 14 درصد مردم دنیا واکسینه شده‌اند، این عدد برای کشورهای #پیشرفته 40 درصد برآورد می‌شود. در کشورهای منطقه غرب آسیا نیز نرخ واکسیناسیون عبارت است از: #امارات بیش از 70 درصد، #بحرین 64، #قطر 60، رژیم صهیونیستی 59 و #ترکیه بیش از 30 درصد؛ همچنین #کویت 22، #اردن 21 و #عربستان سعودی و مراکش بیش از 20 درصد. برآوردها برای #سوریه 0.05 درصد است و برای یمن و لیبی، آمار دقیقی در دسترس نیست.

🔶 با وجود این، المانیتور معتقد است افزایش قیمت #نفت، خبر خوبی برای اقتصادهای نفتی منطقه غرب آسیاست. پیش‌بینی می‌شود #متوسط_قیمت نفت در سال جاری میلادی، 64.68 دلار در هر بشکه باشد که نسبت به میانگین 41.29 دلار در سال 2020، بیش از 56 درصد رشد داشته است/تبیین.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU