دیپلماسی اقتصادی | IEDS
1.39K subscribers
585 photos
70 videos
21 files
387 links
🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی
دانشگاه امام صادق علیه السلام
Institute for Economic Diplomacy Studies (IEDS)
📌 اولین اندیشکده #تخصصی_دانشگاهی در حوزه دانش و تجربه روابط اقتصادی بین‌الملل

💻 سایت: http://www.eco-dip.ir

🆔 ارتباط با ما: @AHarabpour
Download Telegram
💢جنگ جهاني سوم؛ جنگ جهاني اقتصادي

✍️محسن بهاروند

🔸جنگ جهاني سوم مدتي است شروع شده ولي بسياري به‌علت كليشه ذهني كه از «جنگ» دارند آمادگي پذيرش يك مفهوم جديد از وضعيت جنگي غير از آنچه درگيري نظامي است را ندارند. چه بخواهيم يا نه، زمان عوض شده است. مفاهيم تحول يافته‌اند. مفهوم جنگ نيز دچار تحول شده است ولي هدف آن تغيير نيافته است. هدف از جنگ تحت #فشارگذاشتن طرف مقابل و نابودي اوليه براي وادار به #تسليم و تن دادن به خواست‌هاي سياسي طرف قوي‌تر است. در يك جنگ كلاسيك نيروي نظامي بازيگر اصلي است و ساير ابزار از جمله تبليغاتي، اقتصادي، رواني و غيره مكمل ابزار نظامي هستند ولي در جنگ جديد جايگاه اين ابزار با هم جابه‌جا شده‌اند.

🔸امروز سلاحي بزرگ‌تر از سلاح #تحريم نيست. سلاحي بدون دود كه آثار آن مخرب‌تر از هر سلاح ديگري است. در تاريخ معاصر روابط بين‌الملل براي همه دولت‌ها وظيفه و مسووليتي بزرگ‌تر از شكست تحريم‌هاي ايالات متحده #امريكا نيست. جنگ جهاني #اقتصادي امروز سه اسلحه دارد؛ دلار، تحريم و #تعرفه. سلاح تكميلي اين دو فضاي مجازي و سايبر است. جنگي فعال كه جهان را در بر گرفته است. حداقل بيش از دو دهه است كه امريكا به‌صورت جدي خود را براي اين جنگ آماده كرده بود تا #هژموني خود را بر جهان تثبيت كند و چه غفلتي كردند آنها كه از #توليد_ملي چشم‌پوشي كردند و از نوآوري، صنعت و تكنولوژي جهان سهم قابل توجهي كسب نكردند تا امروز بتوانند در مقابل اين هجوم مغول‌گونه #مقاومت كنند.

🔸دليل اينكه من جنگ اقتصادي را #جهاني مي‌دانم زيرا همه جهان در اين جنگ درگير است. از #چين تا ايران حتي فلسطين و از #روسيه تا آلمان و #اروپا درگير جنگ جهاني اقتصادي شده‌اند. آنجا كه سلاح تحريم كارآمدتر است از تحريم و آنجا كه تحريم كارساز نيست تعرفه و ناديده گرفتن ساز و كارهاي #تجارت جهاني به‌كار گرفته مي‌شود. همين‌طور مانند هر جنگ جهاني ديگري ائتلاف‌هاي جهاني براي پيشبرد اين جنگ توسط امريكا شكل گرفته است تا بتواند سازمان يافته‌تر جهان را به تسليم وادار كند.

🔸اما در جبهه مقابل امريكا از هم گسيختگي ديده مي‌شود. #ائتلافي شكل نمي‌گيرد و قربانيان جنگ‌هاي اقتصادي جبهه‌هاي مختلف اين جنگ به‌جاي ائتلاف از يكديگر گريزانند. آنها با اينكه مي‌دانند، نمي‌خواهند بپذيرند كه درگير يك جنگ هستند. كشورهاي بزرگ رقيب امريكا به‌جاي پذيرش چالش سعي مي‌كنند بي‌فايده به او امتياز بدهند شايد از فشار امريكا بكاهند. آنها با امريكا وارد #مذاكره مي‌شوند و قبول مي‌كنند صدها ميليارد دلار از امريكا خريد اضافه انجام دهند شايد او را راضي كنند ولي امريكا هر روز توقع جديدي مطرح مي‌كند. گروه ديگري در جنوب ايران ميلياردها دلار باج مي‌دهند و خود را با ذهنيت ساختگي #ايران‌ستيزي اقناع مي‌كنند تا شايد بتوانند توجيهي براي باج‌دهي خود بتراشند. قدرت‌هاي بزرگ ديگر سعي مي‌كنند تا از طريق قدرت نظامي و سياسي خود در #خاورميانه بهره بگيرند و كوتاه بيايند شايد بتوانند از جنگ اقتصادي امريكا كمي مصون بمانند، غافل از اينكه وقتي جنگي در جريان است طرف مقابل به چيزي كمتر از تسليم كامل آنها راضي نخواهد شد.
كاري بسيار سخت خواهد بود كه ديگران را راضي كنيم كه جنگي عليه آنها در جريان است و بايد به‌جاي باج دادن قد‌علم كنند و در مقابل آن بايستند و آنها نيز بجنگند، در حالي كه خود نمي‌خواهند چنين كنند و قصد دارند تا مدت‌هاي ديگر نيز با پرداخت هزينه طرف مقابل را راضي نگه دارند. اما هيچ راهي براي بردن اين جنگ و خنثي‌سازي تحريم و تعرفه و #دلار نيست مگر روند كنوني جهاني تغيير يابد. هيچ كشوري به تنهايي نمي‌تواند اين روند را تغيير دهد مگر از طريق همكاري و ائتلاف با ديگران.

🔸وقت آن است كه كشورهاي طرف جنگ جهاني اقتصادي امريكا گرد هم آيند و #همبستگي و ائتلافي ايجاد كرده و #مكانيسم‌هاي تجاري جديدي تعريف و سعي كنند به #سلطه_دلار بر جهان پايان دهند. به‌جاي سود كوتاه‌مدت بايد به آثار بلندمدت تهاجم اقتصادي امريكا به جهان فكر كرد. #چين مي‌تواند موتور محركه و لكوموتيو اين ائتلاف و اتفاق ميان ساير كشورهاي مختلف جهان شود. به‌نظر من چين اگر بپذيرد كه جنگي اقتصادي در كار است بايد اولين #كنفرانس_بين‌المللي در سطح سران را براي ايجاد ائتلافي جديد ميزباني كند. گويي سرنوشت مقدر كرده است كه متفقين و متحدين جديد بار ديگر در يك جنگ جهاني در مقابل يكديگر قرار گيرند.

🔸در اين جنگ اسلحه شليك نمي‌شود. بمب و سلاح به‌كار نمي‌آيد. آنچه به‌كار مي‌آيد تلاش براي تسهيل تجارت و كانال‌هاي #بانكي و استفاده از ارزي غير از دلار است تا ناكارآمدي سلاح امريكا يعني دلار و تحريم بر خودش ثابت شود و دست از #حمله_اقتصادي به ديگر كشورها بردارد و مانند يك كشور عادي رفتاركند./اعتماد

#دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU
#خبر

🔴 کدام کشورها در سال ۹۷ از سبد تجارت خارجی ایران حذف شدند؟

سرپرست سازمان توسعه تجارت:
🔸در سال ۹۷ و بعد از اعمال #تحریم‌های آمریکا، #سوئیفت و تبادلات مالی به صورت جدی دچار محدودیت شد و بر این اساس کشورهایی همچون ژاپن، کره جنوبی، کشورهای اروپایی و برخی کشورهای آسیای دور از ما فاصله گرفتند چراکه به واسطه بُعد مسافت، #تجارت این کشورها با ایران نیازمند ساپورت سیستم کشتی‌رانی و مالی سوئیفت بود.
🔸علی‌رغم کاهش میزان تجارت کشورهای مذکور با ایران، سطح تجارت کشورهای ایران با کشورهای #همسایه افزایش یافت چراکه افزایش نرخ #دلار در برابر ریال، توجیه #اقتصادی واردات کالا از ایران را برای کشورهای همسایه به شدت بالا برد.

#دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU
#خبر
#پول_بانک

🔴 ارتباط بانکی ایران و روسیه با #سپام برقرار شده است

🔰 رئیس کل بانک مرکزی:

🔹 ارتباط #بانکی ایران و روسیه از طریق پیام رسان #روسی و سپام بانک مرکزی بدون نیاز به #سویفت برقرار شده است.

🔹 با عضویت اخیر ایران در اتحادیه #اورآسیا، امکان استفاده از این سیستم برای مبادلات #تجاری بین کشورهای عضو #اتحادیه اورآسیا می تواند به #توسعه مبادلات تجاری بین کشورهای عضو اتحادیه کمک شایانی بکند.

🔹 در جریان دیدار روسای جمهور ایران و روسیه، ضمن انجام #مذاکرات بانکی، توسعه و ارتقای روابط #بانکی دوکشور از موضوعات مهم دیدار بود.

🔹 طرفین به سقوط تدریجی نقش #دلار در روابط #اقتصادی جهان بخاطر سیاست های #امریکا اشاره و بر انجام مبادلات تجاری بر مبنای #پول ملی دو کشور تاکید کردند.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU
#یادداشت_تحلیلی
#همسایگان

♨️ روزنه ای جدید علیه #تحریم

دکتر سهراب بختیار

🔰 ۲۷ اُکتبر برابر با ۵ آبان ماه سال جاری جمهوری اسلامی ایران وارد اتحادیه اقتصادی #اوراسیا میشود.
این اِلحاق که مصوبه مجلس شورای اسلامی و تائیدیه شورای نگهبان را به همراه دارد به ایران اجازه میدهد وارد تعاملات #تجاری و اقتصادی با ۵ کشور بلاروس، روسیه، #قزاقستان، قرقیزستان و ارمنستان، گردد.
❇️ همسایگان شمالی که جمعیتی بالغ بر ۱۸۳ میلیون نفر دارند و #تولید ناخالص داخلی ۲/۷ تریلیون دلاری این حوزه نوید بخش گُشایش #اقتصادی تنگناهای تحریم های ناعادلانه ایالات متحده میباشد.

از مزایای پیوستن به این #معاهده، حرکت آزاد کالاها، #سرمایه، خدمات و نیروی کار در این حوزه و همچنین کاهش و لغو #تعرفه های گمرکی در تجارت خارجی بین ایران و کشورهای عضو #اتحادیه اقتصادی اوراسیا را در پی دارد.
❇️ قابل ذکر است اِبراز تمایل دیگر کشورهای حوزه #cis برای عضویت در این پیمان و ایجاد توافقنامه های #آزاد با کشورهایی همچون کره، ژاپن، #سنگاپور، صربستان و ...نیز از عواملی است که اثرات #فشارهای حداکثری تحریم اقتصادی ایران را کاهش داده و در توسعه جایگاه #ژئوپلیتیکی ایران در منطقه بسیار تاثیر گذار میباشد.

با انجام توافقنامه آزاد تجاری بین #ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا، کشورمان ۵۰۰ تعرفه #ترجیحی را گرفته و ۳۰۰تعرفه را واگذار نموده که این تعداد تعرفه ها رو به افزایش میباشد. ضمن اینکه با امضای موافقت نامه تعرفه های تجاری بین ایران و این اتحادیه در مسیر ایجاد یک #منطقه تجاری آزاد گام برداشته و امر مبادله #کالاهای تجاری را در این چرخه بشدّت تسریع میبخشد.

با گُشایش کانال #مالی بین بانک مرکزی ایران (سپام) و پیام رسان #روسی بانک مرکزی روسیه با حجم گردش مالی ۴۰۰میلیارد دلاری میتوان #تعاملات مالی با این اتحادیه را مرتفع ساخت. خبر مسرّت بخش دیگر اِبراز علاقمندی #چین به پیوستن در این کانال مالی است، اتفاقی که در صورت تحقّق آن، مسائل #بانکی و مالی ما را با چین بعنوان شریک اول تجاری کاملاً حل ساخته و حجم #مبادلات با چین را هم به میزان قابل توجهی افزایش میدهد

موقعیت #ژئواستراتژیک ایران در منطقه و دستیابی به آبهای آزاد، اشتیاق اعضای این اتحادیه برای پیوستن ایران به #اوراسیا را دو چندان کرده است و قدرتهای #نوظهوری چون چین و #هند را نیز متقاعد میسازد که هر چه سریعتر و از طریق #جاده_ابریشم و بنادر جنوبی همکاری با این اتحادیه را آغاز نمایند.

مهم ترین #مزیّت این پیمان نامه در شرایط فعلی برای کشورمان، فروش #نفت ایران از طریق روسیه است.

به دلیل شباهت نفت ایران با نفت شمال روسیه و با طراحی مسیر حمل نفت از دریای #خزر به کانال ولگا و دن و دریای سیاه و از آنجا به دریای #مدیترانه میتوانیم بخشی از محدودیت فروش نفت را جبران نماییم ضمن اینکه شرکای بزرگ نفتی همچون هند و چین نیز با این ترفند میتوانند در طرح دور زدن تحریم نفتی سهیم باشند.

توصیه بنده به دولتمردان محترم به ویژه وزارت اقتصاد و بانک #مرکزی این است که اکنون و با سپری شدن بیش از ۴۰ سال از انقلاب شکوهمند اسلامی و بعد از تجربه نه چندان موفّق ِکو، برای پیوستن اوّلین توافقنامه اقتصادی و تجاری، با تقویت سیستم #سپام بانک مرکزی شرایط جدیدی در روابط بانکی کشورهای عضو برقرار نموده و با همکاری در سازوکار جدید غیر #سوئیفت، به تدریج گام در حذف #دلار از مبادلات منطقه ای برداشته و توسعه روابط بانکی بر مبنای واحد #پول ملّی را ارتقاء بخشیم و مسیر را برای عضویت دائم در پیمان نامه های عظیم تر همچون #شانگهای هموار ساخته تا هَجمه تحریم های ناعادلانه را تا حدودی بی اثر سازیم.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU
#خبر
#پول_بانک

♨️ تلاش #چین برای بین المللی کردن #یوآن و مقابله با دلار

🔰 در سه سال گذشته #چین به عنوان دومین اقتصاد دنیا تا اندازه کمی در بین المللی کردن پول #ملی خود پیشرفت داشته است.

❇️ صندوق پرداخت های بین المللی اعلام کرده سهم چین در داد و ستدهای #ارزی بین المللی فقط ۴.۳ درصد است و سهم #دلار به حدود ۵۰ درصد می رسد. با این حال چین توانسته #یوان را به هشتمین ارز قابل داد و ستد در #بازار بین المللی تبدیل کند.

❇️ اکنون بیش از ۶۰ کشور و #منطقه در سراسر جهان برای معاملات #تجاری خود از ارز یوان (پول ملی چین) استفاده می کنند.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU
#یادداشت_تحلیلی
#همسایگان

⭕️ تاثیر حذف دلار از #تجارت ایران و عراق بر اقتصاد کشور

🔰 تجارت ایران و #عراق در سال های اخیر روندی رو به رشد داشته و به سمت بهتر شدن نیز می رود. کمک ایران به همسایه #استراتژیک خود برای از بین بردن #داعش در این کشور و همچنین اشتراکات #فرهنگی و دینی بین دو کشور باعث ارتباط نزدیک و تنگاتنگ این دو کشور شده است.
❇️ در سال های گذشته بیشترین میزان #صادرات ایران در مرحله اول به #چین سپس #امارات و در جایگاه سوم به عراق بود این در حالی است که در سالی که گذشت بیشترین صادرات ایران به کشور #عراق سپس چین و گزینه سوم امارات بوده است.

🔸میزان صادرات #ایران به عراق قابل مقایسه با هیچ کشور دیگری نیست. برای مثال صادرات ایران به عراق ۱۰ برابر #صادرات ایران به اتحادیه اروپا می باشد. آقای آل اسحاق رئیس اتاق مشترک #بازرگانی ایران و عراق در مصاحبه ای گفت: عراق از #ظرفیت بالایی برای رشد برخوردار است و می توان گفت تا ۱۵ سال آینده بزرگترین #منطقه سرمایه گذاری خواهد بود.

🔹 ایران و عراق تصمیم گرفته اند که دلار را از #مبادلات خود حذف کنند و به جای دلار از ریال و #دینار و یا ارز سومی مانند یورو استفاده کنند. به گفته آقای آل اسحاق این طرح عملیاتی شده و در حال اجرا می باشد.

🔸در حال حاضر این سیستم برای شرکت های دولتی مانند #مپنا عملیاتی شده است و مپنا ۲۰۰ میلیون #دلار از طلب خود از عراق را با همین سیستم وصول خواهد کرد. در این طرح مپنا در ازای این ۲۰۰ میلیون دلار یا دینار از عراق گرفته آن را به #بانک مرکزی داده و در ازای آن ریال خواهد گرفت و یا آن را حواله کند به کشورهای دیگر و در ازای آن مواد مورد نظر خود را تهیه نماید.

🔹حذف #دلار از تبادلات بین این دو کشور می تواند تا حدی مثبت باشد. با این کار تا حدی از وابستگی #اقتصاد کشور به دلار کمتر می شود و توانایی برابری در مقابل #تحریم تا اندازه ای تقویت می شود. ولی نمی توانیم انتظار تغییراتی عمیق و محسوس در ارتباط با #قیمت دلار را داشته باشیم.

🔸یعنی نمی توانیم با این اتفاق منتظر کاهش محسوس قیمت دلار باشیم زیرا در نهایت بخش بزرگی از #مبادلات کل دنیا بر اساس دلار است و نمی توانیم این حقیقت را عوض کنیم.

🔸 #دینار عراق ارز کم نوسانی است ولی در نهایت مانند دلار به عنوان #ارز مرجع و معیار نیست و در نهایت برای خرید کالا باید از ارزی معتبر مانند دلار٬ #یورو و یا پوند استفاده کنیم.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌🆔 @EconomicDiplomacyISU
#اینفوگرافی
#کشاورزی

📌#محصولات کشاورزی چقدر ارزآوری دارد؟

🔹 طبق آمار وزارت #جهادکشاورزی، در پنج ماهه نخست امسال به میزان دو میلیون و ۵۰۴هزار تن به ارزش یک میلیارد و ۹۵۲میلیون دلار #صادرات و به میزان ۱۰میلیون و ۴۰هزار تن به ارزش پنج میلیارد و ۶۲۵میلیون دلار #واردات #محصولات کشاورزی انجام شده است.

🔹بیشترین میزان صادرات در گروه #سبزیجات مربوط به گوجه فرنگی است که در مدت مذکور ۳۱۹هزار تن از این محصول صادر شده و #ارزآوری آن ۱۹۰میلیون دلار بوده است.

🔹بیشترین میزان صادرات در محصولات باغی نیز مربوط به #پسته به میزان بیش از ۲۰هزار تن با ارزآوری ۱۷۸میلیون دلاری بوده است.

🔹در بین محصولات #لبنیاتی هم پنیر و کشک با ۳۳هزار تن صادرات به ارزش ۶۸میلیون #دلار بیشترین ارزآوری را به خود اختصاص داده است.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU
#آمار
#همسایگان

⭕️ افزایش #صادرات ایران به جمهوری آذربایجان

📊 براساس اعلام گمرک #جمهوری_آذربایجان، در نیمه اول سال جاری میلادی ۲۹۰ میلیون #دلار کالا از جمهوری اسلامی #ایران به جمهوری آذربایجان #صادر شده است که این میزان نسبت با مدت زمان مشابه سال گذشته بیش از دو برابر افزایش یافته است.

❇️ #مصالح_ساختمانی، مواد خام #پتروشیمی، #موادغذایی، خودرو و #ماشین_آلات و #ادوات_کشاورزی عمده کالاهای صادراتی جمهوری اسلامی ایران به جمهوری آذربایجان است.

❇️ در این مدت حجم #صادرات جمهوری آذربایجان به ایران هم با رشد ۲.۴ برابری به ۲۳ میلیون دلار رسیده است.

جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان به لحاظ همجواری، داشتن چهار گذرگاه #مرزی رسمی و اشتراکات فراوان فرهنگی، تاریخی و #مذهبی و همچنین وجود زیرساخت هایی همچون ناوگان #حمل_و_نقل جاده ای، ریلی و #دریایی زمینه مناسبی برای افزایش همکاری های #اقتصادی دارند که با برنامه ریزی و سیاست گذاری های درست دوجانبه هر دو کشور می توانند حجم مبادلات #تجاری را به چندین برابر وضعیت فعلی برسانند.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU
#تحلیل
#شرق_آسیا

♨️ تشکیل پیمان #منطقه‌ای مشارکت جامع اقتصادی

🔸منابع خبری به نقل از دولت #تایلند گزارش دادند بزرگ‌ترین قرارداد #تجارت آزاد میان ۱۶ کشور عضو پیمان منطقه‌ای مشارکت جامع #اقتصادی (RCEP) قرار است تا فوریه سال آینده میلادی امضا شود تا وسیع‌ترین منطقه برای تجارت #آزاد در جهان ایجاد شود.

🔸در صورت توافق، این پیمان علاوه بر ۱۰ کشور عضو آسه آن (#مالزی، اندونزی، فیلیپین، #سنگاپور، تایلند، کامبوج، لائوس، میانمار، ویتنام و برونئی) کشورهای #چین، هند، استرالیا، کره جنوبی، نیوزیلند و ژاپن را دریکی از بزرگ‌ترین #قراردادهای تجارت که تقریباً تجارت این کشورها ۳۰ درصد ناخالص داخلی جهان را به خود اختصاص می‌دهد، گرد یکدیگر جمع می‌کند.

🔸این #بلوک در صورت شکل گیری، می‌تواند قدرت اقتصادی رو به افول کشورهای غربی و #آمریکا را بیش از پیش به چالش بکشد.

🔸 کشورهایی نظیر #روسیه، چین، هند، برزیل، آفریقای جنوبی و کشورهای شرق آسیا، در زمره این کشورها هستند. این کشورها علاوه براینکه به‌صورت فردی در حال رشد و #توسعه اقتصاد خود در محیط بین‌الملل هستند، با تشکیل #اتحادیه‌های اقتصادی اقدام به تجمیع تجارب خودکرده و مشارکت‌های سرسام‌آور و موفقی را با یکدیگر تشکیل داده‌اند.

🔸یکی از این اتحادیه‌ها، گروه #بریکس می‌باشد که پیش‌بینی می‌شود تا سال 2025 میلادی، جایگاه آمریکا را در رتبه اول میزان #تولید ناخالص ملی در دنیا بگیرد.

🔸پیمان #جامع شرکای اقتصادی منطقه‌ای هم تابع همین وضعیت و شرایط است. درواقع اعضای این پیمان نظیر گروه بریکس به دنبال #رقابت اقتصادی با آمریکا و به دست آوردن سهم بیشتری در اقتصاد #جهانی هستند.

🔸از سوی دیگر طی سال‌های اخیر آمریکا با تشدید #حمایت_گرایی و به راه انداختن جنگ‌های #تعرفه‌ای، فضا را برای #همگرایی اقتصادی بیشتر میان سایر کشورها فراهم کرده است.

🔸بر این اساس کشورهای دیگر، به دنبال به زیر کشیدن #سلطه اقتصادی آمریکا در نظام بین‌الملل هستند تا مانع از اقدامات #یک‌جانبه این کشور شوند.

🔸برای مثال شمار زیادی از کشورها به دنبال جایگزینی یک واحد #پولی دیگر به‌جای #دلار آمریکا در مبادلات خود هستند. ازاین‌رو طی سال‌های اخیر شماری از کشورهای شرق #آسیا به سردمداری چین یک واحد پولی جدید به نام #رنمینبی (Renminbi) تعریف کرده و تلاش می‌کنند تا آن را جایگزین دلار آمریکا کنند/تبیین

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU
#رصد
#پول_وبانک

🔴 نیاز ایران به #ارز و مطالباتی که وصول نمی‌شود

🔰 #عراق، دومین مقصد صادرات کالاهای ایرانی پس از چین و مهم‌ترین خریدار #برق و #گاز ایران است. میزان صادرات کالای ایران به عراق در سال گذشته، حدود 9 میلیارد دلار بود. مجموع #صادرات ایران به این #همسایه غربی اما با احتساب صادرات روزانه حدود یک‌هزار و 200 مگاوات برق و 30 میلیون مترمکعب گاز، بیش از 13 میلیارد دلار برآورد می‌شود.

❇️ بخش عمده‌ای از صادرات #کالاهای_ایرانی به عراق توسط بخش #خصوصی صورت می‌گیرد و فعالان این حوزه، با مشکل عدم دسترسی به #ارز حاصل از صادرات، مواجه نیستند. در صادرات برق و گاز اما به دلیل اینکه #صادرکننده دولت ایران است، دسترسی به منابع حاصله، دشوار است. اگرچه #آمار روشنی از #بدهی عراق به ایران در حوزه #انرژی وجود ندارد، اما به نظر می‌رسد این بدهی برای چند ماه گذشته، حدود 5 تا 6 میلیارد #دلار است. علاوه بر این، برخی مجموع بدهی عراق به #ایران در این حوزه را تا 32 میلیارد دلار نیز برآورد کرده‌اند.

🔶 به هر روی فارغ از میزان این #بدهی، درباره وصول آن چند نکته وجود دارد:

1⃣ ایران تقریباً #راهبرد روشنی برای دسترسی به #منابع_ارزی خود در خارج از کشور نداشته و ندارد. مسئله عدم توانایی برای بازگرداندن پول‌های کشور از #بانک‌های_خارجی هم‌اکنون علاوه بر عراق، درباره #کره_جنوبی نیز وجود دارد. پیش‌تر نیز بارها مبالغی از اموال ایران در خارج از کشور، #بلوکه شده بود.

2️⃣ با خروج آمریکا از #برجام، ایران به تدریج به این نکته مهم پی برد که باید مسیرهای متنوعی برای وصول #مطالبات خود داشته باشد. بر اساس برخی توافق‌ها، ابتدا مقرر شد به دلیل #تحریم دلار، ایران منابع حاصل از #فروش برق و گاز را به صورت #دینار دریافت کند. مدتی بعد اما اعلام شد که این امکان نیز وجود ندارد و ایران باید کالاهای مورد نیاز خود را از عراق وارد کند. توافق اخیر تهران-بغداد اما نشان می‌دهد شرایط پیچیده‌تر است و این کالاها الزاماً باید غیر تحریمی باشند و طبیعتاً در رصد کامل #واشنگتن.

3️⃣ شرایط فعلی کشور نشان می‌دهد باید پیش و بیش از این‌ها برای اخلال #آمریکا در روند وصول مطالبات، راه چاره‌ای اندیشیده می‌شد. قدرت و #نفوذ امنیتی-سیاسی در یک کشور همسایه بسیار مطلوب و مناسب است؛ اما گام مهم پس از آن، تبدیل این قدرت به آورده‌های #اقتصادی برای کشور است. ناتوانی تهران در وصول مطالبات خود از #عراق، جایگاه ایران در این کشور همسایه را به چالش می‌کشد/تبیین.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU
#رصد
#اقتصاد_جهانی

🔴 بازنده نزدیکی ایران و #چین کیست؟

🗞 بلومبرگ

🔰 پایگاه تحلیلی #بلومبرگ در گزارشی با اشاره به توافق #استراتژیک ایران و چین تاکید کرد که خروج یک‌جانبه ترامپ از #برجام و به‌دنبال آن رفتن شرکت‌های #اروپایی از ایران منجر به نزدیکی تهران و پکن به یکدیگر شده است.

🔸 بلومبرگ با پرداختن به قرار گرفتن #تهران و پکن در آستانه نهایی‌سازی #توافق همکاری استراتژیک نوشته است نزدیک شدن به چین در ابتدا اولویت #سیاست_‌خارجی ایران نبوده است؛ اما در عمل با بازگردانده شدن #تحریم‌های_هسته‌ای به‌صورت یک‌جانبه توسط دولت دونالد ترامپ و خروج شرکت‌های اروپایی از #بازار ایران، تهران به پکن نزدیک شده است؛ روندی که می‌تواند به تضعیف بیش از پیش نفوذ #واشنگتن در خاورمیانه و دیگر نقاط جهان منجر شود.

🔸 در این گزارش آمده است: سیاست خارجی ایران از زمان وقوع #انقلاب_اسلامی در سال ۱۹۷۹، براساس شعار «نه‌شرقی، نه غربی» بوده است تا از #وابستگی به شرق و غرب ممانعت شود. اکنون تحت فشارهای ایالات‌متحده برای فلج کردن #اقتصاد ایران، تهران به رقیب اصلی این روزهای آمریکا یعنی #چین نزدیک شده ‌است و چین نیز از این همکاری استقبال ‌می‌کند. گفته می‌شود دو کشور در آستانه توافق برای آغاز یک #همکاری_استراتژیک ۲۵ ساله هستند.

🔸 اما چرا این #همکاری اکنون رخ داده است؟ ریشه‌های تقویت اتحاد با چین در سال ۲۰۱۶ کاشته شد؛ زمانی که حسن #روحانی، رئیس‌جمهور ایران یک سال پس از توافق هسته‌ای با قدرت‌های #جهانی به چین سفر کرد تا با شی جین‌پینگ، همتای چینی خود دیدار کند.

🔸 در سال ۲۰۱۸ دونالد ترامپ #ایالات‌_متحده را از توافق هسته‌ای خارج کرد؛ با این استدلال که باید توافق بهتری با ایران حاصل شود. واشنگتن روند بازگرداندن تحریم‌های هسته‌ای سابق علیه ایران را کلید زد تا #اقتصاد_ایران در مسیر کوچک‌تر شدن قرار بگیرد و امسال براساس پیش‌بینی #صندوق_بین‌المللی پول انتظار می‌رود این روند به منفی ۶ درصد در سال‌جاری برسد.

🔸 مقامات ایران نیز در ابتدا از #اتحادیه_اروپا خواستند وعده‌های خود را برای #سرمایه‌گذاری‌ها در ایران و منتفع ساختن اقتصاد این کشور که در برجام ذکر شده‌ است عملی کنند. اما موسسات اروپایی اغلب عقب کشیدند و از #بازار_ایران خارج شدند تا تحت #‌تحریم‌های_ثانویه واشنگتن قرار نگیرند. از سوی دیگر #چین، اکنون تنها کشوری است که همچنان به خرید #نفت‌_خام ایران ادامه می‌دهد و در حال بررسی چشم‌انداز #سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف اقتصادی ایران است.

🔸 اما پرسشی که مطرح می‌شود سودی است که از این همکاری نصیب #چین خواهد شد. چین با در اختیار داشتن دومین #اقتصاد بزرگ جهان، در تلاش است تا منابع #واردات نفتی خود را تضمین کند. اکنون بزرگ‌ترین تامین‌کننده #نفت چینی‌ها #عربستان سعودی است، اما نفت ایران می‌تواند منابع تامین نفت چین را متنوع کند. با این حال مشخص نیست جزئیات این توافق چه خواهد بود اما اکونومیست در گزارشی مدعی شده است چین براساس توافق مزبور قادر خواهد بود نفت، #گاز و فرآورده‌های #پتروشیمی ایران را با تخفیفات قابل ملاحظه‌ای خریداری کند و بتواند #پرداخت_پول آن را تا دو سال بعد از واردات، انجام دهد.

🔸 همچنین قرار است از ارزهای دیگری به جز #دلار برای پرداخت‌ها استفاده شود تا روند دور زدن تحریم‌های #آمریکا ساده‌تر شود. در ماه ژوئن، خبرگزاری‌های ایران با تایید متن کوتاهی از #توافق دو کشور که در فضای مجازی منتشر شد، نوشتند #ارزش این توافق ۴۰۰ میلیارد دلار خواهد بود.

🔸 همزمان با انتشار گزارش‌های همکاری #بلندمدت دو کشور، این نگرانی در اذهان عمومی ایران ایجاد شد که ممکن است ایران برای سال‌ها از نظر #مالی وابسته به چین باشد. ضربه سنگین پاندمی #کرونا در ایران موجب شد تا روابط با چین حساسیت بیشتری در #ایران ایجاد کند.

🔸 اما این #اتحاد را می‌توان نشانه‌ای از تضعیف #نفوذ ایالات‌متحده در سراسر جهان و به ویژه در #خاورمیانه دانست که می‌تواند بیش از پیش ادامه یابد. از سوی دیگر همکاری استراتژیک با ایران می‌تواند موجب تقویت و حمایت از طرح اقتصادی عظیم چین (#یک_کمربند_یک_راه) شود.

🔸 بر اساس این برنامه قرار است #جاده_ابریشم یک‌بار دیگر از طریق شبکه‌ای از #راه‌آهن، #بنادر، لوله‌های انتقال، شبکه برق و بزرگراه‌ها احیا شود. تقویت حضور چین در ایران می‌تواند کار را برای آن دسته از #شرکت‌های_اروپایی که در آینده تلاش خواهند کرد تا در بازار ایران حضور مجدد یابند، دشوار کند.

🌐 دفتر مطالعات #دیپلماسی_اقتصادی

🆔 @EconomicDiplomacyISU