کانال تخصصی اکوهیدرولیک و هیدرواکولوژی
844 subscribers
2.24K photos
105 videos
846 files
332 links
🏖 احیا، باززنده سازی، بازگردانی و بازطبیعی سازی زیستگاه رودخانه

🏖 مدلسازی هیدرولیکی و هیدرودینامیکی جریان زیست محیطی رودخانه

🏖 مطلوبیت زیستگاه رودخانه

✍️ ادمین: محمدحسن نادری، پژوهشگر اکوهیدرولیک زیستگاه رودخانه
Download Telegram
🌍 💠 🦈 🍂 📉 🌍 📈 🐟 💧🍂 🌐


#اکوسیستم_رودخانه #توسعه_منابع_آب


🎲 از مهمترین اصول در یکپارچه‌سازی موضوعات مربوط به مدیریت اکوسیستم‌های رودخانه‌ای و #رژیم_جریان_آب، این است که فعالیت‌های شدید انسانی بر روی جریان رودخانه که باعث تغییرات #اکولوژیکی و #ژئومورفولوژیکی در اکوسیستم‌های می‌گردد، تشخیص داده شود.


🎲 احداث #سدهای بزرگ در دنیا و توسعه روزافزون مخازن ذخیره آب جهت مهار آب‌های سطحی و رفع کمبودهای منابع آب در سال‌های اخیر به ویژه در کشورهای در حال توسعه تغییرات زیادی در وضعیت طبیعی جریان آب رودخانه‌ها به وجود آورده است.


🎲 ایجاد سد بر روی رودخانه‌ها باعث ایجاد تغییرات حرارتی و #محیط‌زیستی می‌شود که بر زیست ماهیان آبی مؤثر است. در سدهای مرتفع، اختلاف درجه حرارت در سطح و عمق دریاچه پشت سد، گاهی به 10 درجه سانتی‌گراد می‌رسد.


🎲 ماهیانی که با گرم شدن به طرف محل #تخم‌ریزی مهاجرت می‌کنند، با باز شدن دریچه های آبگیر زیر سد و کاهش درجه حرارت آب رودخانه دچار تنش شده و تخمریزی نمی‌کنند.

@EcoHydraulic_Hydroecology

🎲 با ایجاد سازه‌ها و انحراف آب، برخی از تالاب‌ها و خلیج‌ها که نقاط مهم تخمریزی بسیاری از ماهیان می‌باشند، خشک شده و یا با افزایش بیش از حد نمک، آب آنها برای ماهیان غیر قابل زیست خواهد بود.


🎲 راه ماهیان مهاجر که به دلیل #فیزیولوژی_تولیدمثل برای تخمریزی به بخش‌های بالادست رودخانه مهاجرت می‌کنند، با احداث پل بر روی جاده‌های منتهی به سد و یا سازه مسدود شده و در نتیجه تولیدمثل طبیعی صورت نمی‌گیرد.


🌏 کانال تخصصی اکوهیدرولیک و هیدرواکولوژی

👇👇👇👇

@EcoHydraulic_Hydroecology

🌍 💠 🦈 🍂 📉 🌍 📈 🐟 💧🍂 🌐
🏖 🎉 🎈 💰 🎯 🎼 🏖 🏝 🎈


#گرگان‌رود؛ شریان حیاتی دشت گرگان در خطر ⚠️

#رسوبات_مصب؛ لایروبی، آری یا خیر؟


🌀 هشدارهای شرکت آب منطقه‌ای گلستان مبنی بر خطر فصلی شدن رودخانه‌های گلستان به گوش می‌رسد، اما این بار یکی از کارشناسان متخصص رسوب، مبحثی دیگر را از وضعیت رودخانه‌های گلستان به ویژه گرگان‌رود باز می‌کند.

🌀 مصب گرگان‌رود بیش از حد متعارف #رسوب گرفته و این موضوع به دلیل افزایش سرعت رسوب‌گذاری حاصل از دست‌ورزی بیش از حد به ویژه پوشش گیاهی در بالادست این رودخانه است.

🌀 رسوب‌گذاری در مصب بخشی از #فرآیند_طبیعی_رودخانه است، همه رودخانه‌ها در بالادست مسیر خود را طی می‌کنند و پس از آن رسوبات حاصل از طی مسیر را همراه خود می‌آورند. در نهایت در مصب یعنی مکانی که رودخانه به دریا می‌ریزد با رسوب‌گذاری مواجه می‌شویم.

@EcoHydraulic_Hydroecology


🌀 گرگان‌رود برای گلستان بیش از آنچه به نظر می‌رسد، اهمیت دارد. زیرا همه حاصلخیزی دشت گرگان مدیون وجود این رودخانه است.

🌀 آنچه ما به نام رسوب‌گذاری می‌شناسیم، امری غیر عادی نیست و به اندازه عمر رودخانه‌ها در حال رخ دادن است و دلتاهای حاصلخیز نیز به همین دلیل ایجاد شده‌اند.


🌀 مشکل گرگان‌رود را باید در آورد رودخانه و کاهش آب در این رودخانه بررسی کرد نه در مصب آن، زیرا رسوب‌گذاری و تشکیل دلتا بخشی از فرآیند طبیعی زیست یک رودخانه است.

🌀 بر اساس آخرین پایش‌ها، رواناب‌ها در حوزه‌های مختلف رودخانه‌های استان گلستان با کاهش چشمگیری بین 44 تا 84 درصد روبه‌رو بوده‌اند.

@EcoHydraulic_Hydroecology

🌀 پدیده‌ای به نام #لایروبی به این دلیل است که مشکلات حقیقی رودخانه‌ها دیده نمی‌شود و دستگاه‌های مختلف باید مشکلات مربوط به خودشان را حل کنند. به عنوان مثال شیلات مسئله مسدود بودن دهانه گرگان‌رود را از این منظر طرح می‌کند که امکان ورود #ماهیان به رودخانه برای #تخم‌ریزی یا زاد و ولد وجود ندارد، اما شیلات هم باید به این سوال پاسخ دهد که طی مدت‌های مدید حیات یک رودخانه چطور این اتفاق می‌افتاد.

🌀 مصب مسیری است که رودخانه به دریا باز می‌کند. رود خودش این کار را انجام می‌دهد، یعنی وقتی در شرایط مسدود شدن و تشکیل دلتایی قرار گرفت، گریزگاه دیگر خودش را باز می‌کند. لایروبی مصب را باز نمی‌کند بلکه در حقیقت مسیری مصنوعی ایجاد می‌کند.


🔰کانال تخصصی اکوهیدرولیک و هیدرواکولوژی

👇👇👇👇👇

@EcoHydraulic_Hydroecology

🏖 🎉 🎈 💰 🎯 🎼 🏖 🏝 🎈
🍀 ☘️ 🦈 🐋 🍁 🍂 🍃 🌳

خطر در کمین لابسترها و #جلبک‌های_رودخانه


🍄 ماهیان تنها موجوداتی نیستند که از #تخریب_زیستگاه به دلایل مختلف رنج برده و نسلشان در معرض خطر انقراض است. #لابسترها سخت‌پوستانی هستند که گران قیمت‌ترین آبزی دنیا به حساب می‌آیند و دوره لاروی آنها ۱۸ ماه طول می‌کشد. لابسترها #کف‌زی هستند و دستکاری ساحل‌ها برای ایجاد شناگاه، زدن اسکله و اقداماتی از این دست نسل آنها را در معرض خطر قرار داده است. نسل جلبک‌های ماکرو که مخفیگاه لارو بسیاری از ماهی‌ها هستند هم به دلیل دخالت‌های انسان در معرض تهدید قرار دارند.

#دلایل_مهاجرت_ماهیان

☘️ ماهی‌ها برای مهاجرت دلایل مختلفی دارند (اینار و باید سهیل جان بگه یا دانشجوهاش در گروه شیلات دانشگاه تهران که متاسفانه کم کاری می کنند 🙊😂🙈).
ماهی‌ها از لحاظ سیستم #تخم‌ریزی یا مهاجر هستند یا مهاجر به حساب نمی‌آیند. برخی ماهی‌ها رود کوچ هستند. از دریا کوچ کرده و برای تخمریزی به رودخانه وارد می‌شوند. اکثر ماهی‌ها به این شکل زندگی می کنند. #ماهیان_خاویاری یا #آزاد_ماهی در دریای خزر همچنین بیش از ۸۰ درصد #کپور_ماهیان و کفال ماهیان این دریا، مهاجرت می‌کنند و از دریا به رودخانه برای تخمریزی می‌آیند. یک گروه کوچکی از ماهی‌ها دریا کوچ هستند. بیشتر عمر خود را در رودخانه می مانند و برای تولید مثل مهاجرت می‌کنند. نمونه مشهور این گروه در دنیا مار ماهی است.

☘️ عده کمی از ماهی‌ها اصلا مهاجرت نمی‌کنند و مثل #قزل‌آلای_خال_قرمز تمام عمر در رودخانه هستند یا در دریاچه آب شیرین به سر می‌برند. ماهی‌ها گاهی برای تغذیه از دریا مهاجرت کرده و وارد رودخانه‌ها می‌شوند. گاهی هم برای
رها شدن از شرّ انگل‌های روی بدن خود که به آب شیرین حساس است، به سمت رودخانه‌ها می‌آیند.

@EcoHydraulic_Hydroecology

#ماهیان در معرض خطر انقراض

🍀 به دلیل نامناسب شدن شرایط رودخانه‌ها، نسل پنج گونه ماهی خاویاری در آستانه انقراض قرار دارد. جمعیت ماهی قزل‌آلای خال قرمز که در منطقه ل#ار و رودخانه‌های مناطق کوهستانی استان‌های مازندران، گیلان، آذربایجان غربی و چهار محال و بختیاری زندگی می کنند، وضعیت نگران کننده‌ای دارد.

🍀 در حاشیه خزر نوعی ماهی دهان گرد به نام #لامپری و در غرب کشور جمعیت #باربوس ماهیان بشدت تخریب شده است. جمعیت گونه‌های بومی به دلیل افزایش گونه‌های غیر بومی و مهاجم به شدت در معرض تهدید است.

#آلودگی_آب، #عامل_توسعه_تیلاپیا

☘️ کاهش حجم آب و افزایش آلودگی‌های رودخانه‌ها به نفع ماهی غیربومی و مهاجم تمام می‌شود. در تالاب شادگان واقع در جنوب کشور ماهی مهاجم تیلاپیا وارد شده است. #تیلاپیا گونه‌ای است که به سرعت تکثیر می‌شود، قدرت تغذیه بالا دارد و مهاجم است. این ماهی می‌تواند آلودگی را تحمل کند. این در حالی است که گونه‌های بومی نمی‌توانند شرایط نامناسب محیطی را تحمل کنند در نتیجه بر اثر افزایش آلودگی، عرصه برای زندگی گونه بومی تنگ می‌شود. تیلاپیا در حوزه خوزستان و تالاب شادگان وارد رودخانه کارون و چند رودخانه دیگر شده است. این ماهی، تالاب شادگان را در آستانه نابودی قرار داده. گونه‌های بومی «بنی»، «شیر بت» و «گطان» به‌عنوان ساکنان بومی تالاب شادگان پس از هجوم تیلاپیا در رده آسیب‌پذیرها قرار گرفته و جمعیت آنها به شدت کاهش یافته است.

@EcoHydraulic_Hydroecology

#آلودگی عامل ثانویه برای انقراض نسل ماهی‌ها

☘️ آلودگی رودخانه‌ها دلیل اصلی انقراض نسل ماهی‌ها نیست و دلایل متعدد دست به دست هم می‌دهند که حیات آبزیان به خطر بیفتد🤔. برداشت آب غیر مجاز از طریق پمپ‌ها رودخانه را خشک کرده و باعث کاهش کیفیت آب می‌شود. از سوی دیگر کارگاه‌های شن و ماسه بستر رودخانه‌های شمال کشور، این اکوسیستم را تخریب می‌کنند.🧐😳 با کاهش آب رودخانه‌ها و ورود فاضلاب به آنها، کیفیت آب بشدت کاهش می‌یابد و ادامه حیات برای آبزیان با مشکل مواجه می‌شود.

☘️ ماهی‌ها اگر بتوانند #زیستگاه_جدید پیدا کنند، مهاجرت می‌کنند. در غیر این صورت تجدید نسلشان دچار مشکل می‌شود و نسل آنها در معرض خطر انقراض قرار می‌گیرد. اگرچه آلودگی آب رودخانه‌ها بر کیفیت زندگی ماهیان اثر می‌گذارد، اما دلیل اصلی برای انقراض آنها نیست و آلودگی‌ها دلیل ثانویه برای جلوگیری از #تخم‌ریزی_ماهی‌ها به حساب می‌آید.


☘️ در شرایطی که بسیاری از رودخانه‌های شمال کشور، با تور صیادان مسدود شده و تمام ماهی‌های مهاجر در تله صیادان گرفتار می‌شوند، صید بی‌رویه عامل مهمتری نسبت به آلودگی به شمار می‌رود. کارشناسان بر این باورند که نسل آبزیان دریای جنوب بیشتر تحت تاثیر آلودگی، اسکله‌سازی و توسعه سواحل در معرض خطر قرار دارد و گونه‌های ماهی شمال بیشتر تحت تاثیر تنظیم آب، برداشت آب برای کشاورزی، کانال‌سازی، #سدسازی و آلودگی هستند زیرا دریای خزر یک دریای بسته است.

@EcoHydraulic_Hydroecology
🍀 ☘️ 🦈 🐋 🍁 🍂 🍃 🌳


#نسل_کشی_ماهی_سفید دریای خزر با جلوگیری از تخم ریزی ماهیان ماده در #رودخانه_ها


☘️ همه ساله از اوایل اسفندماه تا اواخر فروردین، ماهیان سفید ماده برای #تخمریزی از دریا خارج شده و وارد رودخانه ها می شوند. ماهی سفید ماده پس از ورود به رودخانه و تخمریزی در لابه لای سنگ های رودخانه مجددا به دریا بازمی گردد و بچه ماهی ها نیز پس از بیرون آمدن از تخم ها مسیر رودخانه را در پیش گرفته و وارد دریا می شوند.

☘️ طی چند سال اخیر درست در همین بازه زمانی گروهی از #صیادان_غیرمجاز با نصب تور در دهانه رودخانه ها ماهیان سفید ماده را که قصد وارد شدن به رودخانه را دارند صید می کنند. (گستردگی فقر و بیکاری در استان های شمالی)

☘️ تورها در ردیف های متعدد و با ابعاد مختلف تعبیه می شوند. تعداد و شیوه نصب این تورها در زیر آب به نحوی است که هیچ ماهی سفیدی قادر به عبور از بین دامها و ورود به رودخانه نخواهد بود.

☘️ این نسل کشی و جنایت بزرگ باعث شده است که #تولیدمثل_طبیعی ماهی سفید در دریای خزر دچار اختلال شده و به همین دلیل تعداد ماهی سفید طی سال های اخیر در این دریا به شدت کاهش یافته است.

🍄 #ماهی_سفید ،ماهی کوچک اسلک و انواع ماهی های کوچک کولی که بسیار لذیذ و خوش طعم هستند تنها در فصل زمستان و بهار که برای تخم ریزی به ساحل و رودخانه ها نزدیک میشوند قابل صید هستند و در خارج این فصل به اعماق دریا میروند و اثری از آنان دیده نمی شود. برای همین هست که اگر در مرداد و شهریور و پاییز به بازارهای ماهی فروشان شمال سری بزنید جز ماهی پرورشی چیزی برای فروش دیده نمی شود. در فصل صید ماهی هم که از پاییز تا معمولاً و متأسفانه تا ۱۵ فروردین ماه به درازا میکشد، ماهی های ماده صید شده دارای تخم می باشند.


🍀 روزگاری رودخانه ها در تمام فصولش پر از ماهیان سفید و کپور و اورنج و ماهیان ریز (تلاجی) بوده اند ولی الان هیچ آثاری از آنان نیست و از آب رودخانه، حیوانات جرات نوشیدن آب را ندارند که قبلا از آب همین رودخانه ها آدمیزاد آب می نوشید و چای دم میکرد.


🌍 منبع مطالب: پایگاه خبری دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران


@EcoHydraulic_Hydroecology
🎬 بررسی وضعیت #اکولوژیکی ، #هیدرولوژیکی و #مطلوبیت_زیستگاه_رودخانه ، از عناصر کلیدی در #مدیریت_اکوسیستمی-رودخانه است.


تعیین مؤثرترین فرآیند افزایش جریان برای بهبود شرایط #تخم‌ریزی_ماهیان از طریق تخصیص بهینه رژیم جریان اکولوژیکی با در نظر گرفتن همبستگی لازم بین روابط مشخصه‌های #هیدرومورفواکولوژیکی ، #اکوهیدرولیکی ، فرآیندهای هیدرولوژیکی، #مورفولوژیکی و درک پویایی زیستگاه ماهیان در رودخانه و برقراری رابطه مستقیم بین #مساحت_مطلوب_زیستگاهی و پاسخ بیولوژیکی گونه ماهی طی فعالیت‌های زیستی در دوران رشد و #تخم‌ریزی و تکثیر، در زمینه مدیریت و تنظیم جریان درون رودخانه‌ای، نقش مهم و بارزی ایفا می‌کند.


🦋 @EcoHydraulic_Hydroecology