کانال تخصصی اکوهیدرولیک و هیدرواکولوژی
844 subscribers
2.24K photos
105 videos
846 files
332 links
🏖 احیا، باززنده سازی، بازگردانی و بازطبیعی سازی زیستگاه رودخانه

🏖 مدلسازی هیدرولیکی و هیدرودینامیکی جریان زیست محیطی رودخانه

🏖 مطلوبیت زیستگاه رودخانه

✍️ ادمین: محمدحسن نادری، پژوهشگر اکوهیدرولیک زیستگاه رودخانه
Download Telegram
پیش_بینی_اثرات_تغییراقلیم_بر_پراکنش.pdf
1.1 MB
🍄 پایان نامه با عنوان:


☘️ پیش بینی اثرات #تغییراقلیم بر پراکنش جوامع #ماهیان ایران

✍️ محقق: شریف زاده، 1397؛ دانشگاه شهید بهشتی

#مطلوبیت_زیستگاه

@EcoHydraulic_Hydroecology
🍀 ☘️ 🦈 🐋 🍁 🍂 🍃 🌳


ماهی‌ها در رودخانه می‌میرند !!!؟؟؟ 🤔

☘️ کاهش آب رودخانه‌ها و افزایش #آلودگی این اکوسیستم‌ها نسل آبزیان را در معرض خطر انقراض قرار داده است.


☘️ دیگر در برخی رودخانه‌ها آبی جریان ندارد که محلی برای زندگی ماهی‌ها باشد. ۲۰۰ رودخانه‌ای که در حوضه آبریز خزر روزگاری محل تخم‌ریزی ماهی‌ها بودند این روزها کمتر ماهی به‌خود می‌بینند. سدهای بزرگی که مخزن آنها آب را برای تابستان ذخیره می‌کند، نفس رودخانه‌ها را به شماره انداخته است.

☘️ سدسازی و پمپاژ بیش از حد آب برای کشاورزی در رودخانه‌های غربی کشور هم حال و روز خوبی برای ماهی‌ها باقی نگذاشته است. کارشناسان بر این باورند که کاهش منابع آب رودخانه‌ها به همراه افزایش آلودگی‌ها، #نسل_ماهیان_رودخانه‌ای را در معرض خطر انقراض قرار داده است.

@EcoHydraulic_Hydroecology

☘️ نفس ماهی‌های رودخانه‌های غرب کشور به شماره افتاده است. پمپ‌هایی که در بالادست آب را برای باغات و مزارع می‌کشند یا سدهایی که دریچه‌های آنها باز نمی‌شود، فرشی از ماهی خشکیده در بستر رودخانه‌های زاینده‌رود، کشکان، گاماسیاب و سیمره به جا می‌گذارد. سدهای بتنی عظیم‌الجثه راه آب را می‌بندند تا در فصل خشک آب در اختیار کشاورزان قرار دهند. از سوی دیگر هم پمپ‌های غیر مجاز شیره جان رودخانه‌ها را می‌مکند تا چرخ زندگی کشاورزان بچرخد اما این چرخش، به قیمت انقراض نسل بخشی از زیست‌مندان کره زمین تمام می‌شود.


☘️ وزارت جهاد کشاورزی که متولی معیشت صیادان هم هست، با آب منطقه‌ای‌های شمال توافق کرد که کشاورزان با استفاده از پمپ‌های آب نگذارند آب شیرین رودخانه‌ها هدر رود و به سمت دریا سرازیر شود. بر اساس این توافق قرار بود دریچه سد سفیدرود دیرتر باز شود و پمپ‌ها آب رودخانه‌ها را به سمت بیجارها هدایت کنند. اگرچه با این تصمیم، به ظاهر آب شیرین هدر نرفت، اما رئیس سازمان شیلات ایران اعلام کرد که امسال ماهیان خاویاری به دلیل آلودگی آب رودخانه‌ها، اقدام به تخم‌ریزی نکرده‌اند.

🍄 این در حالی است که کارشناسان، #آلودگی_آب را عاملی ثانویه برای توقف تخم‌ریزی ماهیان دانسته و معتقدند که دلیل اصلی بروز این مشکل کاهش آب رودخانه‌ها به دلیل سدسازی و برداشت بیش از حد آب برای کشاورزی از طریق پمپ‌هاست. حتی اگر وارد رودخانه شوند به دلیل آلودگی و #تخریب_زیستگاه، #تخم_ماهی‌ها بارور نمی‌شود.


@EcoHydraulic_Hydroecology


#سدسازی_علیه_چرخه_حیات_رودخانه‌ها

🌳 کاهش آب رودخانه‌ها به دلایل مختلف اعم از برداشت آب برای تامین نیاز کشاورزی و یا سدسازی عاملی برای افزایش آلودگی‌های آب این اکوسیستم می باشد. کاهش آب رودخانه‌ها عاملی برای بروز مشکل در زندگی ماهی‌های درشت جثه بویژه ماهیان خاویاری معرفی است.

🍀 #ماهیان_خاویاری، دوره رسیدگی جنسی خود را در رودخانه‌ها می‌گذرانند اما وقتی #رودخانه_سفیدرود یا گرگان رود آب زیادی ندارند، امکان مهاجرت به رودخانه برای طی دوره رسیدگی جنسی از ماهی سلب می‌شود و تکثیر آن در استخرهای پرورشی که محیط رودخانه را #شبیه‌سازی کرده‌اند هم منجر به تولید لارو بی‌کیفیت می‌شود.


🍄 تعبیه پلکان برای سدها، هیچ نفعی برای تکثیر ماهیان درشت جثه ندارد و صرفا ماهی‌هایی که وزنشان کم است و در عین حال جسور هستند (شامل آزاد ماهیان و کپورماهیان) می‌توانند از این #گذرگاه‌ها استفاده کرده و به مسیر خود ادامه دهند اما نسل #ماهیان_خاویاری که ماهیان آرامی هستند و جثه بزرگ دارند، به دلیل نبود این توانمندی، در معرض خطر انقراض قرار می‌گیرد. در جنوب هم نسل ماهی صُبور به دلیل سدسازی‌ها در معرض خطر انقراض قرار دارد.


@EcoHydraulic_Hydroecology
🍀 ☘️ 🦈 🐋 🍁 🍂 🍃 🌳

خطر در کمین لابسترها و #جلبک‌های_رودخانه


🍄 ماهیان تنها موجوداتی نیستند که از #تخریب_زیستگاه به دلایل مختلف رنج برده و نسلشان در معرض خطر انقراض است. #لابسترها سخت‌پوستانی هستند که گران قیمت‌ترین آبزی دنیا به حساب می‌آیند و دوره لاروی آنها ۱۸ ماه طول می‌کشد. لابسترها #کف‌زی هستند و دستکاری ساحل‌ها برای ایجاد شناگاه، زدن اسکله و اقداماتی از این دست نسل آنها را در معرض خطر قرار داده است. نسل جلبک‌های ماکرو که مخفیگاه لارو بسیاری از ماهی‌ها هستند هم به دلیل دخالت‌های انسان در معرض تهدید قرار دارند.

#دلایل_مهاجرت_ماهیان

☘️ ماهی‌ها برای مهاجرت دلایل مختلفی دارند (اینار و باید سهیل جان بگه یا دانشجوهاش در گروه شیلات دانشگاه تهران که متاسفانه کم کاری می کنند 🙊😂🙈).
ماهی‌ها از لحاظ سیستم #تخم‌ریزی یا مهاجر هستند یا مهاجر به حساب نمی‌آیند. برخی ماهی‌ها رود کوچ هستند. از دریا کوچ کرده و برای تخم‌ریزی به رودخانه وارد می‌شوند. اکثر ماهی‌ها به این شکل زندگی می کنند. #ماهیان_خاویاری یا #آزاد_ماهی در دریای خزر همچنین بیش از ۸۰ درصد #کپور_ماهیان و کفال ماهیان این دریا، مهاجرت می‌کنند و از دریا به رودخانه برای تخم‌ریزی می‌آیند. یک گروه کوچکی از ماهی‌ها دریا کوچ هستند. بیشتر عمر خود را در رودخانه می مانند و برای تولید مثل مهاجرت می‌کنند. نمونه مشهور این گروه در دنیا مار ماهی است.

☘️ عده کمی از ماهی‌ها اصلا مهاجرت نمی‌کنند و مثل #قزل‌آلای_خال_قرمز تمام عمر در رودخانه هستند یا در دریاچه آب شیرین به سر می‌برند. ماهی‌ها گاهی برای تغذیه از دریا مهاجرت کرده و وارد رودخانه‌ها می‌شوند. گاهی هم برای
رها شدن از شرّ انگل‌های روی بدن خود که به آب شیرین حساس است، به سمت رودخانه‌ها می‌آیند.

@EcoHydraulic_Hydroecology

#ماهیان در معرض خطر انقراض

🍀 به دلیل نامناسب شدن شرایط رودخانه‌ها، نسل پنج گونه ماهی خاویاری در آستانه انقراض قرار دارد. جمعیت ماهی قزل‌آلای خال قرمز که در منطقه ل#ار و رودخانه‌های مناطق کوهستانی استان‌های مازندران، گیلان، آذربایجان غربی و چهار محال و بختیاری زندگی می کنند، وضعیت نگران کننده‌ای دارد.

🍀 در حاشیه خزر نوعی ماهی دهان گرد به نام #لامپری و در غرب کشور جمعیت #باربوس ماهیان بشدت تخریب شده است. جمعیت گونه‌های بومی به دلیل افزایش گونه‌های غیر بومی و مهاجم به شدت در معرض تهدید است.

#آلودگی_آب، #عامل_توسعه_تیلاپیا

☘️ کاهش حجم آب و افزایش آلودگی‌های رودخانه‌ها به نفع ماهی غیربومی و مهاجم تمام می‌شود. در تالاب شادگان واقع در جنوب کشور ماهی مهاجم تیلاپیا وارد شده است. #تیلاپیا گونه‌ای است که به سرعت تکثیر می‌شود، قدرت تغذیه بالا دارد و مهاجم است. این ماهی می‌تواند آلودگی را تحمل کند. این در حالی است که گونه‌های بومی نمی‌توانند شرایط نامناسب محیطی را تحمل کنند در نتیجه بر اثر افزایش آلودگی، عرصه برای زندگی گونه بومی تنگ می‌شود. تیلاپیا در حوزه خوزستان و تالاب شادگان وارد رودخانه کارون و چند رودخانه دیگر شده است. این ماهی، تالاب شادگان را در آستانه نابودی قرار داده. گونه‌های بومی «بنی»، «شیر بت» و «گطان» به‌عنوان ساکنان بومی تالاب شادگان پس از هجوم تیلاپیا در رده آسیب‌پذیرها قرار گرفته و جمعیت آنها به شدت کاهش یافته است.

@EcoHydraulic_Hydroecology

#آلودگی عامل ثانویه برای انقراض نسل ماهی‌ها

☘️ آلودگی رودخانه‌ها دلیل اصلی انقراض نسل ماهی‌ها نیست و دلایل متعدد دست به دست هم می‌دهند که حیات آبزیان به خطر بیفتد🤔. برداشت آب غیر مجاز از طریق پمپ‌ها رودخانه را خشک کرده و باعث کاهش کیفیت آب می‌شود. از سوی دیگر کارگاه‌های شن و ماسه بستر رودخانه‌های شمال کشور، این اکوسیستم را تخریب می‌کنند.🧐😳 با کاهش آب رودخانه‌ها و ورود فاضلاب به آنها، کیفیت آب بشدت کاهش می‌یابد و ادامه حیات برای آبزیان با مشکل مواجه می‌شود.

☘️ ماهی‌ها اگر بتوانند #زیستگاه_جدید پیدا کنند، مهاجرت می‌کنند. در غیر این صورت تجدید نسلشان دچار مشکل می‌شود و نسل آنها در معرض خطر انقراض قرار می‌گیرد. اگرچه آلودگی آب رودخانه‌ها بر کیفیت زندگی ماهیان اثر می‌گذارد، اما دلیل اصلی برای انقراض آنها نیست و آلودگی‌ها دلیل ثانویه برای جلوگیری از #تخم‌ریزی_ماهی‌ها به حساب می‌آید.


☘️ در شرایطی که بسیاری از رودخانه‌های شمال کشور، با تور صیادان مسدود شده و تمام ماهی‌های مهاجر در تله صیادان گرفتار می‌شوند، صید بی‌رویه عامل مهمتری نسبت به آلودگی به شمار می‌رود. کارشناسان بر این باورند که نسل آبزیان دریای جنوب بیشتر تحت تاثیر آلودگی، اسکله‌سازی و توسعه سواحل در معرض خطر قرار دارد و گونه‌های ماهی شمال بیشتر تحت تاثیر تنظیم آب، برداشت آب برای کشاورزی، کانال‌سازی، #سدسازی و آلودگی هستند زیرا دریای خزر یک دریای بسته است.

@EcoHydraulic_Hydroecology
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🎬 شکل های مختلف کانال رودخانه موضوع مهمی در شرایط #اکولوژیکی و چرخه موادغذایی ماهیان در زیستگاه های رودخانه ای است.


☘️ جریان های سریع در حفظ انرژی، تغییرات #هیدرودینامیکی و شرایط زیستگاهی گونه های مختلف #ماهیان اهمیت دارند.


@EcoHydraulic_Hydroecology
🎬 مفاهیم ارزیابی #جریان_زیست‌محیطی، نمایش 4 عمق مختلف، توالی تیپ‌های زیستگاه #خیزاب و #گوداب در مقطع رودخانه

☘️ یکی از شرایط لازم برای حفظ شرایط #هیدرولیکی_زیستگاه و ماندگاری موجودات زنده، نگهداری شکل فیزیکی آن بوده تا انباشته شدن #رسوب و هجوم گیاهان به درون آبراهه اصلی، زیستگاه را از بین نبرد.

🌳 در هنگام تعیین جریان‌های زیست‌محیطی بایستی به حداقل عمق موردنیاز جریان آب در دوره‌های نگهداری و پرورش #ماهیان (D1) به‌عنوان میانگین طبیعی جریان، حداقل عمق آب لازم برای دوره‌های تخم‌ریزی #ماهیان در #زیستگاه_رودخانه D2 و ( D3) به‌عنوان عمق مورد نیاز در #جریان‌های_سیلابی برای غرق شدن (سیلاب‌دشت)، زنده‌مانی و حفظ پوشش گیاهی که یکی از اجزای #اکوسیستم_رودخانه بوده و نقش بسیار زیادی در #سلامت_رودخانه دارد، توجه گردد.


📚منبع: نادری و همکاران، 1398 👈👈 (yon.ir/RIVER2D19)


@EcoHydraulic_Hydroecology
تاثیر #تغییرات_اقلیمی (آب و هوایی) بر جوامع #ماهیان در رودخانه ها

#مدلسازی_هیدرولوژیکی

افزایش دمای آب رودخانه

#کاهش_تخلیه_رودخانه


منبع: Kriaučiūnienė و همکاران، 2019


@EcoHydraulic_Hydroecology
🎬 نمایی 3 بعدی از مدل هیدرولیکی #راه_ماهی، با قابلیت انتقال #ماهیان به بالادست و از سازه های مستهلک کننده انرژی با استفاده از نرم افزار قدرتمند Flow3D در زمینه دینامیک سیالات محاسباتی

🌍 منبع: محمودیان و همکاران، 1398

@EcoHydraulic_Hydroecology
🎬نصب توری بر روی سازه آشغالگیر تونل آبگیر شفت تلمبه خانه سد لار به منظوری جلوگیری از اتلاف ماهیان قزل آلای خال قرمز


#سد_لار
#مخاطرات_زیستگاه_ماهیان
#ماهیان_قزل_آلای_خال_قرمز


🦋 @EcoHydraulic_Hydroecology
طراحی یک سازه #راه_ماهی شبه طبیعی در کناره رودخانه

#راه_ماهی یک مسیر آبی کنار و یا در داخل مانع حرکت #ماهی میباشد، که برای مهیا کردن شرایط مناسب هیدرولیکی برای عبور ماهی از مانع بدون تنش طراحی می شود.


#راه_ماهی شبه طبیعی با استفاده از تخته سنگها، قطعات چوب و بقایای گیاهان جهت تقلید محیط طبیعی به جای استفاده از بتن و فولاد ساخته می شود و بنابراین خصوصیات #هیدرودینامیکی و #مورفولوژی مشابه در آن ایجاد می شود.


#راه_ماهی_شبه_طبیعی ، آبراهه های عبوری برای #ماهیان هستند که با در نظر گرفتن #خصوصیات_طبیعی_رودخانه اصلی طراحی می شوند و تا حدودی می توان این سازه را روشی برای #احیاء و #بازسازی_رودخانه در نظر گرفت زیرا باعث بازسازی بخشی از زیستگاه رودخانه قطع شده توسط سازه های دیگر می شود.

🌸 مطالعه بیشتر در این زمینه

👇 👇 👇

🌍 https://ije.ut.ac.ir/article_69840.html


🦋 @EcoHydraulic_Hydroecology
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
مهاجرت ماهیان و سازه #اکوهیدرولیکی #راه_ماهی

بسیاری از #ماهیان برای تخم ریزی و تولید مثل نیازمند مهاجرت هستند، به این معنا كه این ماهیان در زمان تخم ریزی كه در ایران فصل بهار است، از دریا به سمت رودخانه حركت می كنند كه ماهیان خاویاری، آزاد ماهیان و #كپورماهیان برخی از گونه های دریای خزر هستند كه حیاتشان وابسته به رودخانه است.


#سد سازی بر روی رودخانه ها، آلودگی ها، صید بی رویه، برداشت غیر اصولی شن و ماسه ، تخریب بستر رودخانه ها و رسوب گذاری دهانه رودخانه ها عوامل تهدید #مهاجرت_ماهیان هستند كه باید مورد توجه قرار گیرند.

تعداد زیاد #سدها و بندهایی که به مقاصد مختلف از جمله #مدیریت_آب ، در مسیر رودخانه ها و سواحل ساخته می شوند، تولیدمثل را برای #ماهیان مهاجر بسیار دشوار کرده است.

#راه_ماهي سازه هيدروليكي است كه مهاجرت ماهي به بالادست موانع طبيعي يا سدها را فراهم مي كند.


🦋 @EcoHydraulic_Hydroecology
انجام مطالعات میدانی و اندازه گیری متغیرهای محیطی، اکولوژیکی و هیدرولیکی رودخانه؛ لازمه ارزیابی اکوسیستم های رودخانه ای برای برنامه ریزی #منابع_آب حوضه است.


#پتانسیل_جریان_رودخانه به‌طور مؤثری در تنوع زیستگاه‌های مورفولوژیکی، حفظ تعادل #فرآیندهای_اکولوژیکی ، حفاظت از پوشش گیاهی آبزی و کنار رودخانه‌ای و پراکنش و فراوانی #ماهیان تأثیرگذار است و تنظیم نامناسب جریانات رودخانه‌ای، می‌تواند باعث حذف تدریجی گونه‌های ماهی در زیستگاه‌های آبی شود.

کانال اکوهیدرولیک و هیدرواکولوژی
🎬 سرعت جریان و عمق آب در مقطع رودخانه

🦠 مطالعات میدانی پروژه برآورد جریان اکولوژیکی رودخانه با استفاده از روش مدلسازی مطلوبیت زیستگاه ماهی

#هیدرولیک_رودخانه
#هیدرومورفولوژیکی
#زیستگاه_ماهیان
#اکوهیدرولیک

از منظر #هیدرومورفواکولوژیکی ، شرایط مختلفی برای حفظ عمق آب در جریان‌های کم و جریان‌های حداکثری تعیین می‌گردد.


زیستگاه یک گونه ماهی، تحت تأثیر عوامل مختلف هیدرولیکی و #هیدرومورفواکولوژیکی قرار می‌گیرد و از سویی پارامترهای سرعت جریان و عمق آب، دو فاکتور غالب و موثر در پراکنش و فراوانی گونه‌های #ماهیان در زیستگاه است، این در حالی است که تأثیرات متغیر سرعت در ترجیح زیستگاهی ماهیان بیشتر از عمق است.

#جریان_بحرانی
#پرش_هیدرولیکی

Photo by: M.H.Naderi


کانال اکوهیدرولیک و هیدرواکولوژی